Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
ONtKt "CUMHURfTET 30 OCAK 1980 Iran tarihinin ilk Cumhurbaşkanı Benisadr ülkenin "Ekonomik beyni,, olarak kabul ediliyor * RAN tarlnlnın llk Cumhurbaşkanı olarak 46 yaşmdakı Abulhasan Benisadr secı!dı. Iran haikı, aşağı yukan eynı sıyasal tutumu savunan adaylar arasında Benısadr'ı ezl cl bır çoğunlukla. ıkıncı tura ge rok bırakmayacak bıçımde seç tl. 25 ocak'îa yapılan secımler de, secımlere katılan 66 adavöan bırnln en aşogı vuzde 50 oran nda oy alması gerekıyordu Aksl takdırde. seçım. en fazla oy eıde eden IKI aday orasında 8 şubatta yenılenecek'i Amerika Mektubu I Yoksul kökenli Rak.plerne ezıci üstunluk soğlayarok Cumhurbaşkanlığı na sec len Benisadr 46 yaşındadır ve yoksul bır A^etullah' ın oâ'udur Genclığınde Musad dık'ın ulusa! hareket'ne kotıl roış ve tutuklanarak ışkence görmüştür 1963 yılırdo Şah'ın Iran'ı Batı'nın daha fazla ekonomik ve kültüre! nufuzjna ac ttğı «Ak öevrım» adlı uygulama sına Humeynl başkaldırdığı zoman, Ben.sadr da bu hare r ket lcmde ye almış ve tıpkı Hu Benisadr, başlıca ekonomik hedefini Iran'ın tüm dış bağımlılığmın kırılması oiarak görüyor ve fabrikalarda Tito'nun «Özyönetim» kuramını andırır biçimde İsçi KonseHerinin kurulması qerektiğini savunuyor. ABULHASAN 6ENIS4DR Kent çozumiemcyı tosarlıyor meynl glbf iran'ı terketmeK zo rjnüa kalmıştır. lran'aan oyrıldıktan sonra Fransa ,o gıden Ber sadr P J rls'tekl Sorbcn"e Un «<e'S tesı" nde ekononı eğ tımı gormjş ve C şkıs.nı w te Iran'a döndükten sonra Humeynı tarafından atanan Devrım Konseyı uyelrğıne getırılmış ve yenı Iron' n ekonom'S'nı o'Lşiurma gore\/ını üstlenmıstır Be" sadr. Iran'ın devrım sonrası yopısının ekonomik beynı okobul edılm'ş^ır kırsal bölgelerdek! endüstn blrımlerınde emılerek Işsızlığe son venlmış olacaktır. Benisadr'ın bu gorüşlerıyle Mao" nun, Cın ıcın duşünduğü ekonomı modelı orasnda bırcok or tak yon bulunduğu ılerı sürulmektedır. Işcı sınıfıyla ılgılı olarak ıse Benıscdr, Tıto nun «ozyonetım» kjramını andıran bır bıc mde. her fobrıkada ışcılenn kendiıerı tarafından ssc> ecek ışç: kon seylsrın n kurulmasını ve fabrıko'arı bunia'in vonetmesı gere^tığını savunmaktacır. Iran ın DJ J ^ p3"'d çelırının yoksul ' t le er ıle . c !| proıeler ıcın kullcn TiaEmı s^vunınaktadır Ds rr scnrası ircn eKonor^ s ı n 3»ırı eiını elıne gegıren At: las" ı Benıcadr oner^ı ekonomik ka^arlora da^igasını \urruEtur Buruarın arasında psfoluT m ıı leştırılmesı. dış tıcr r e',n bcKacıiığın ve sıgorta c 'ığın de^/lot eştırılmes , fa zm kjldırılrası Amerıkan doların n petrc jn cdeme bırımı olnakton ciKorılması, Iran para ve mal \ar ığmın ABD bankaiarından gerı cekılmesı, Şah'ın pa ra ve mal varlığına el konulması on sıraları ıgal etmektedır Ben sad', özellıkle petrol ıle ılçıı' u/gulamanm tum Ucüncu Dunya ı^'kelerl tarafından ızlenmesı gerektığınl, Batı'ya bag nlılığın bu uygulamalorla kırılabılcce^ nı savunmuştur. Soğuk Savaş Rüzgarlan... Haluk ŞAHtN 980 in başîonndo Ameka'dckı cK ş gecen y üara gore ıııman gec yor > derre/e hozırloıırken bu kez soğUK savas ruzgarları bastınverdı Artıı< tarıhe karısîıqı snnnan uVslararcîı sıvascl ovcz n tıtrene ve urpertı'en depreştı Eskı s ogarlar, sımgeler, gozdağlan gazete sa>faiarırı, rad/o hcberlenni ve tele/ızvon ekran annı dolduruverdı Kınıne gore İK.nc Soöuk Savas recne" 1 baslanısr Kımı ıse daha ılerı gıdı,;or, başlayan savaşın soğuk değ I sıcak sc/aş OCUCIJ'JU one suru,ordu Bun^ra gore nasıl bczı tar hc ler Musso'ını nın 1936 da HabeşfStan a sa dırıs.nı HTCI Dun\a Savoşın n as I başlangıcı soyıyor'arsa, gelecegın taıhr 'erı de So^eîler m Afgan.stan cperasyonunu Ucuncu Dunyc Sa/asınm csı! bcşlangıcı sayabılece^'erdı S /asal termo^ıetrerın boy e brdenbıre duşusü, geI şmelerı yakndan ızle,en!er ıc n bıle çcşırtıcı oldu. Aslında, Şo/îetler B r1 ğı ıle ABD arasındakı soğuTianın belırtı'erı bır SL,rı=dır gozden kacm yordJ SALT II antlaşmasının ABD Senotosu tarafından onoy'anmaması olasılığı, NATO ya verılen yenı fuzele r . savunrra bütcesındekı onemlı ortışlar sıyasal ruzgârıarın lodostan poyraza dcnduğünü kcnıtlıyordu Iran'dokı e'cılık olav'a'i Amerikan kamuo/unu sert bır b'cmde sağa kaydırmıştı. Afgonıstan'dakı mucadele, bu eğıiımlerı ıkı dev güc arasında açık bır karşıtlaşmaya dönuştürdj Bu gelışmeler n ABD dış polıtıkasının uzun dönemdekı yönelımierı üzerındekı etkıleri neler olab lır? 1973 yılında Pulıtzer armağanını almış olanı gazetecl yazar Frances Fıtzgeraid New York Tımes gaze^esınde cıkan bir yazısında, İran ve Afganıston oiaylarınm en fazla cVVashmgton'dakı mılıtarıst serüvencılık» ycnlılarına kazonç sağladığını söyluyor. Vıetnam ve VVatergate yenılgılerl sonucuda bır o'cüde sınmış olan bu cevreler şımdı yenı gerekcelerle dızgınlerı ele gecırme cabasındalar. Bu yılın secım yılı olması nedenıyle Başkan Carter'ı da bır koşeye sıkıştırmıs durumdalar Basında sözculeri olan Başkan adaylanndan Reagci Ile Conally'e yakınlığı gozden kacmayan, askerlerden destek goren bu cevreler ne dıyorlar'' llkın ABD'nın ozellıkle UcCıncü Dunya'da daha gırişken ve mudahalec! bır sıyaset ızlemesı gerektığını savunuyorlar Gerekceleri şunlar. 1) Madem Sovyetler yopıyor, b z nicm yapmayalım? Sov/etler Afganıstan'a doğrudan, Angoia ıle Kambocya'ya ıse do'aylı askerı müdahalede bulunduklarına gore oyunun kurallan değışmıştır. Cıkarlarımızın tehlıkeye duş.tuğü yerlere bız de asker gonaer r, onlardan gerı kalmayız. 2) Vıetnam dolayısıyla kapıldığımız sucluluk duygusundon kurtulmanın zamanı geldı Bu duygu artık elın'izi kolumuzu bağlamamalı. 3) Etkım.z altında olan üikeler bıze kafa tutarsa sert biçımdo cezalandırmalıyız. Bu ışe ılkın iran'aan başiayarak başkalarma bır ıbret dersı vs'meîıvız 4) VVatergate'ın etkisıyle CIA'yı cok zayıfiatt'k Bunun yanlışlığı anlaşıldı. Başka ulkelerde perde arkası sıyosal manevrciara yenıaen başlamalıyız. Gorüldüğu gıbı yenı mılıtarıst gorüşun odak noktasında Ucuncu Dunya ulkelenne karşı takınılacck tutum yer alıyor. Bu ülkelerdekl hammodde ve enerıl kaynaklarının kazandığı onem. ıkt dev güc arasındakı cekışmeyı bu alana kayd'rmış bulunuyor Taktıkler de değ şmış durumda. Styascl ve ıdeoloıık mucadele yerıne, doğrudan asken müdahale savunuluyor. Başkan Carter'ın bu cevrelere tes'ım bayrağını cektlğl henuz soylenemez. Ancok, «bır şeyler yapması> ıcın ağır bır psıkolo|i< baskı altında tutuluyor Ikîıdara geldıgınde ılan ottığı başltca dış polıtıka heoef er.nden bır bır vazgectığı de gozden kacmıyor. Insan hakları, sılah sotımının sınırlancırıimcsı, nukleer teknoloıının yayılmasının önlenmesı, yıyecek maddelerı ıle sporun sıyasal omaclorla kullanılmaması gıbı hedefler şımdı ya hıc anılmıyor, ya da tümden bırakılmış durumda. Soğuk savaş rüzgârlarımn damdan kirem't uçurduğu dünyamızın gecen yıla gore daha tenl'kelı bır yer olduğu ortada. Nıtekım, Atom Bılımcılerı Bültenl adlı saygın bır bllimsel dergı, 1947'den ben yayınlandığı «Kıyamet Saatunl geçenlerde Ikı dakıka ıleri aldtğını bıldırdl. Bu saate gore, gecen guz nükleer kıyameto dokuz dakıka vardı. Şımdı ıse yedı dakıka varl. Ekonomi anlayışı Beiıscdr başlıca ekonomi hedıf.m ulke e'<onom s nın ken ö ne yeîer ı OITCSI we Î J T I dış 1 dokîora yopmîşt r Abuihason Ben :~c" 1 su bat 1979da Hjme.n e o n k bag mlıiıgınm kır Iması olaraK sco'arnak'a'iır Bunun yo u ola '2 i r 0" eforcT 3 rır ki'^al r c l ' e e H e U C Ü < e n d^s:r bı r m j ' i o Li~trr j r a daya~d'r 1ması oso! ' ğ rı '1*.şunrnet'îed B J \O a Ket kır ro| ckı s "i cozuTiOTeyı tasor'c a< tcd ' Tari"i ve kücuK eidus ı h ' ™^len*ıe orcm t c ri3s 'c" " gıaa rıoCös er1 dısalım n asgar ye ınci rerek ke~d ne ye;er ı bır e<onomı yapısına Ka v^sturacak avr.ca b j sa,eda carc K sc r 1 3/'eş"ie \cluyia Vent 3'e /ığ mış fazla ışg,cu Dertsiz ülke: FINLANDIYA 4 tFln!andıya»mn Fınce'dekl karsılı§ı bu kellmeye h'c benzemeyen bır sozcuk. Suomı Fınce'de en cok gecen kelıme doğal olarak bu Ikıncı sozcuk. <Sauna». üçuncüsu ıse Fınlılerın sozunü etmekten cok gurur duydukları müzık yapımcısı: tS;belıUS * Siyasal göriişleri Benisadr, Bazargan hükümet! nın sureklı bır eleştırmeni olmuştur Bazargan'ın ekonomi, polıtıkasını radıkal bulmayan lıder. Bazargan'ı. ızledığı polıtıkayla ABD'ye boğımlılığı devam ett.rmekie suclamıştır Ekonomi de mustadâfın (ezılenler ve yok sullar) yarorına donüşumler yopılması gerekt ğını savunmuş ve zaman zaman Bazargcn'ı aşarak yukarıda sozü ed'len donuşümlen gercekleştırm ştır Bo zargan'ın ıst.fasından sonra ıse ekonomı polıtıkasına tam anlamı\la egemen c muştur Abu'hasan Ben.sadr, Bazargan'ı sıyasal alaida da ABDye karşı uyanık davranmamakla e'eştırmı«!tır Kürdıstan bö'gssın dekı kansıklıktann ordında esas olarak ABD'yı gormuş ve bu kcrısıklıkictn sonuc^nda Bazcrgan Yazdı ıkılısının ABD sılah Banayıın8 bağımlılık cızgisıne gırdıkler nı ve Amerıkan tjzağına duştukierını one sürmuştur. Her üc sözcük de cS» harfı ıle başladığmdan Fınlıler şaka ile karışık kendı ülke!erını iUç S» ülkesl dıye tanımlıyorlar. Fınlandıya'yı zıyaret eden Türk ışadamlan bazı bakonlık yetkılılerı ve gazetecılerden oluşan grubumuz (Fıncedekı karşıiıklorını bılmemekle beraber) bu üc S've bır dordun cusunu, hatta bır beşıncısınl ekledıler «Sessızlık» ve csükünet» ülkesl Gerçekten tum dünyanın huzursuzluklarla kay todığı bır donemde. artık Fınlandıya nın Sauncsı veya Sıbelıus'u ıle degı! «sessızlığı» ve csjkCnetı» l'e tanınması gerekıyor Polisler ve gazeteciler Turk coğrılılarına verılen sayısız brıfıng ve vemeklerde yapılan konuşmalardan, verıien sayılardon cıkan sonuç şuydu Fınlandıyo ekonomik Sorunlarını cörmöş. ötesına geçmiştı Dış polıt kasını «bağlantısız» bır noktcva oturtmuş, dunyada oîup bltenlere «seyırcl» kalabilmıştl Ekonomik sor'jnlarm ve dış sorunların cözulmesı huzjru da bırlıkte oetırmıstı dcğal olarak 450 bın nüfus'u Helsınkı'de cresmen» ca'ışmakta o'an 2000 polısın işsızlıkten ruhsal bunalımıar gec r dıgı 300 400 b;n 11ra111 gazetelenn ise habersızlıkîen kıvrandıklan söylenıyordu. Uusı Sanomat gazetesinın Aralık "979 tarıhll sayılarından bırınde bınncl sayfanın ust kısmını kapsayan 4 sütunluk haber. ne bır cınayet, ne bır terör, ne bır banka soygunu. ne de benzerl bır haberdı Sansasyone! boyut ve sayfa duzenl ıle verılen haberde Fın okullarında okuyan cocukiarın kotü terbıye edıldığı ve kendılerıne öğretrrenleri tarofından tkapa çenenı» türunden kotü sozler soylendığı ocıklanıyordu. Avnı gazetenın yıne bınncl sayfasında daha cttlarda yer alan başka bır haber ıse Fınlandıya dışında hıç bır ulkede haber nıtelığı tasıyamayocak kadar önemsız bır olaydı. Bu habere gore de buzda kayan bır cdam ayağını kırmıştı Habeti susleyen fotoğrafta tayağı kırık» vatandaş hastanede votarken gorüluyo'du. Fınlandiya'do yenı yopıion yapılar blle eski duzene uydurulmuş. Ahşap yalılor ıse olduğu gıbi korunuyor ve son derece bokımlı. Rehbermız «bugjn hava cok guzel» dıye boslıyor konuşmasına, «saaece sıfır.n aıtında 15 cerece». B'Z guluşuyo'uz ıtEvet, dıyor. guzel bır nava1) Gecen yıl sıfırın altınaa 30 dereceyı yaşamış'ar cunkü Klasık bılgılerl sıraiıyor rehber. Rnlandıya'da fki resmı dıl var Fnce ve Isvecce. Tum sokaK adları, tum resmı yazılar, ılanlar vs. ıkı d Ide yazıımış. «Kıtos» fınce «teşekkur ederım» anlamına gelıyor, «Tak» aynı sözcuğun ısveçcesı. Hels nkı nın ise uc adı var. Fınce'sl Helsınk!, Isveçcesı Helsmgfors ve tum dünya aıllerme cevnlebılen ucuncü adı cBaltık denızının kızı Dough ter of the Baltıc » 337 032 km2'lik (Turkıye'nln yarısı kadar) Fınlandiya'da. 4 752 400 kışi (Turkiye nufusunun onda bırı), Helsınkı'de ıse 487 519 kışi (Istanbul nüfusunun onda bırı) yaşıyor. Bir kaç örnek Çiçekler soluyor Fm Hava Yollarının, Türkiye'den gelen gruba «Kouppakı.ta» adlı luks lokantada verdıği öğle yemeğmde yanımda oturan sekreter hanıma en büyuk sonjnunu sordun ve verdıği yanıtı yanlış anladığımı sandım Daha sonra Ise doğru olduğu ortava Cıktı Kpsınleşen bılgıye göre genc kadınm en buyuk sorunu şuydu Kocası evde sık sık caz muzıği plakları calıyordu Bu müzığın ıse cıceklen soidurduğu lesm olarak saptanmıştı Kocasınm bu zevkı yüzünden «zavcllı» cıcekler gün gectıkce soluyordu Cıcekiermden vazgecmesl olanaksızdı. Kocasmdan da övle O yüzden ne yapacağını bllemıvordu Helsinki'ye gel ve rafıot/a,, Bir genç kadın en büyük sorununu şöyle anlatıyor: «Kocam sık sık caz müziği plaklan çalıyor. Bu müzığin ise çiçekleri soldurduğu saptanmıştır. Kocamın bu zevki yüzünden «zavallı» çiçekler gün geçtikçe soluyorlar.» iran'ın ABD'ye boğırrlılığmı sona erdırmeyı başlıca amac oiarak saptayan Benisadr, ABD'ye karşı cıduğu kadar Sovyet'er'e de karşı olduğımu ortaya koymuştur Sovyet'er Bırlığı mn Afganıstan mudahalesınden sonra «Sovyetler'ın iran'ı da parca'arra< ısîeyeceklenni, cunku Sovyetier'ın parcalanmış bır İran'ı bırleşık bır Iran'a tercıh edeceklerınu soyleyen ve Sovyetler'ı acıkca kınayan ılk iranlı yetkı'ı B&nısadr olmuştur. Benisadr, dış politıkada blr cnlamda «Islamcı enternasyonalızm» olarak nıtelenebıiecek bır tutuma sahıptır. Bazargan hükumetını Fılıst.n davasıno somut destek gostermedığı ICin kınayan Abulhasan Benisadr, yoksul ülkelere ucuz pet rci satılması gerektığını de ısrarb önermıştır. İki mimar 31 557 km2'ye yoyılmış 70 000 g6l var u!köde. Bu yüzden ozellıMe kuzey bolgesıne. «goller bolgesı» cdı verılmlş. Tum arczının %70'ı ormonlarta kap ı Helsınode kışın güneş soat 10 00'a doğru doğuyor, oğ'eden sonra 15 30'da batıyor. Dana kuze/de kısın 50 g j n kadar güneş doğmayan, yazın da aynı sure ıcinde batmayan bolgeler var. Renber^rrıZ bu bı'g.lerl araya sıkıştırırken, yanSarmdan gectı<jımız bınalar hakkında bılgıler verıyordu. Anlasıldıgına gore Fınlandıya'nın yarısını ünlu Fın mıman A!var Aalto, dıger yarısını aa Elıel Saormen yapmış llk durağımız Hvıttrask adlı bir muzeev. Elıel Saarınen'ın yaptığı, dossdığı ve ıcinde yaşadığı y&r bjrası Son derece zevklı, aynı olcüde basıt ve n kucuk bır yer. RehDenr ız rosgele bır kücuk yazlık ev gorunumündekı bu rruzeyı. bır sarayı gezdınrr cesıne gururlu ve abarta aı< aniatıyor. Özgürlükçü tutum Penlsadr, kamu hak ve 6zgürlüklen konusundakl göruç ler1 Ile de dı^katı cekmıst.r. Bu konuda her türlü göruşe ve her tur'ü aörGşün örgütienmes.ne snırsız ozgurluk tanın rası gere'<t'ğ'ni savunmuçtur. Aynı anlayış'a, Anayasa'da s mdi değıstırı'ecok oian tDev letın dınnın is'am'ın Şıî Cafen nezhebı> olduğuna ı'ışkın naddeve de kası cıkarak bunun Şıî Sünnî ayrımı güttüğunü bıldırmıştır. Humeyni i!e tüm yakınîığına ruğmen dm adamlarınm her dedığıne boyun eğmeyen bir kışilığı vardır Cumhurbaşkcnı secıldıği tokd'rde toprak refo r mu yapılacağını, buna dinci cevreler karşı cıksa bıle hafk ıstedığı lcin bu uygulamayı vapmakta karariı olduğunu soy lemıştır Bu özellıklerınden ötürü Batı Dasınında onun iran devrımının «layık islamcı» kanadında yer aldığı konusunda yorumlar cıkrraktadır. Tüm bu özellıklerl, Benîsadr'm ezıcl zaferınln kaynakionnı aydınlatmaktadır. İran'da cok tutulduğu ve sevıldıği secım sonuclarıyla beîlı olmuş'ur Asıl guç Humeyni'de kal'"akla bırl.kte günlük polıtıkan n en sorumiu yerınde bulunacak oian Benisadr büyük blr olasılıkla İran'ın geîeceğınl cl zen başîıco lıderlerden bırl clacaktır. fDış Hoberfer Servbn «Gel ve rahatla» Gezım.zın hemen başında duyduğumuz bu vo benzerı sozler noralımızı iyıce bozmuştu. Yan soskınlık. yarı hayranlık, bıraz kıskançlık, hatta b'raz da kızgınlıkla dınlıvorduk bunları Dınlıyorduk ve kıılakianmıza ınanamıyorduk Fakat Fınlandıya' nın gerceğ' buydu Kentın turıstık Droşürierınde bı'e su sloocn kullanılıyordu «Helsmkı'ye gel ve rahatla » Sorunsuz bir kasaba Turku kentine 1520 km. uzoklıktak! Noantall odlı küçuk b'r kasabaya gotürduler Td'k grubunu. 9000 nufuslu ılcenın kavmakamı (State Manager) sayılacok k.sıye bolgenın sorunlan soruldu btr sure sonra Kavmakam uzun uzun duşunerek yanıt cradı once Sonra soyie seyler sovledıllce ıcmde yapıiması veya djzeitılmesl gereken hıc bır şey yoktu Fakat nufus artarsa (nufus artıs oranının cok düsuk olması nedenlyle boyls bir olasiık vok denecsk kadar azdı) hızmetlerm yetnsyeceğınden kuşkulanıyordu. Şmdıden 15 yıl|pk bır nazım plan yaptırmış, bu plana göre de henuz üze'inde hıc bir yerlesım ünıtesl olmayan orazılerde alt yapı yatırımlannı (su. me'kezl ısnmo. kanalızasyon. elektrık. hcvagazı v s ) tamamlıyor NaantaM hayll katabalık oto trafığl o!an bir yol üsîunde bu'unuyordu. Trafık kazaian acısından bır sorunları yok muydu' Evet vardı. Yaklaşık yıîda 1 5 kışl Uof k kazalar'nıia olövordu Kaymakam kendıne göre son dereca traıık bu yanıt karsıs'ndakl gu'üşmelerımızl b.r türlu anlayamadı du Hovaalonmda bagal kcntrolü dıye b'r Işfem olmodığını öğrenıyo'uz dana sonra Kopının onunde beKİa/en otobuse bındık. Hafıf bır kar yağışı ve yakiaşık sıfırın aıtında 20 derece olduğu soylenen soğukto ıssız caddeierde kayar gıbı yo! olıyoruz. Doha öncelert gördüğüm ve Helsınkı'dekı gece hayatını sımgeleyen bır karıkatürü anımsıyorum. «Geceleym Helsmkı» altyazıh ou karıkaturde ay ışığı altındakı Helslnki sokaklan bomboş. Sadece bır kedı dolaşıyor ortalıkta Görduğum manzara ıle bu karıkatür arasındakı tek (ark kedınln de O'taımta gorünmemesı. Sokoklaraa terc canlı oimamasına karşılık kent ışık ıcinde. Zıfır] karanlıkta terkettiğımız tstanbui' don sonra bu kadar ışık gereksiz gıbı görünüyor b'ze Otobüsten inıp otele gırene kadar, aldığımız 1520 metrelık yol sıfırın altında 20 derecenln ne H ,emek olduğu yolundo kücuk bir Işaret verîyor ai'sık olmayanlara. Sonra 2324 derece sıcaklık takı otal gırışınde «acaba doğrudan doğruya Sauna'ya mı soktular blzı?» dıye düşunüyoruz. Yakiaşık 40 derecelık blr ısı farkı bu. Bir Cumhurbaşkanı Hvıttrask aynı zamanda Fınlandıya'dak' luks yaşamın doruk noktasını gosterıvor. Doha sonra Fınlandıya CumhurbaşKanı Kekkonen'ın kışlık ıkâmetgâhını gorduğumuzde bu ulkede «lukss kavramı nın cok değışık olduğuru anlıyoruz Cumhurbaşkanlığı sarayı da bır cok evın arasında rasgele bır kosk Boğazıcı sırtlarında ve kıyıiarında cok aaha lüks yapılara raslanabılır. Cevresınde ne bır Koruma önlemi. ne bır polıs, ne bır csker var Dıreğ n üsîüne asılmış bır bayraktcn Cumnurbaşkonının o sırado ıcerde olduğunu ogrenıyoruz Rehberımız. bıraz sansımız olsaydı 80 ycşınm Dstundekl Kakkonen'ı ıkı kopeğı eşlığınde buralarda koşarken göreceğımızi soyiüyor Fakat yeterlı sansımız olmadığı lcın bu sahneyl görerrlyoruz. Rehber hanım güneşl her görüşunae «Işte bu guneştır» gibılerden bılgi veriyor vs durmadan konuşuyor. Kentın tarıhi hakkında kımsenın anlayamadığı Fince ısımler ve bır sürü tarıhi arka arkaya sıralıyor. Arada sırada da oîobüFün kapılarını cc tırarak lceri ttemız h a v o gırmesini sağlıyor. Ha;to zaman zaman otobüsü durdurarak, gruba dısarı cı karak temiz hava almasını önerıyor. Durmadcn Vo nuşması. kapı'orı actırıp lcerıyi soğutmast ve b\^•:• «ıntıhan gıbi gelen dışan çıkma önerıleri yüzünden grubumuzdaki bazı kışıier Finlandiya"da rehber oi durmenın ne cezosı olduğunu aroştırrraya bc=H yortar. Sonunda da tospirin reklamı» dtye Dır Gd takılıyor bu sevımlı ve yaşlı hanıma. Japonya'da savaş sonrasının en büyük casusluk skandalında Genel Kurmay Başkanı istifa etti TOKYA, (a.o) Ba^ş gunier nın en buyuk cas s luk skandalı sonucu Japonya da Genelkurmay Başkanı ıst'Ja etmış, üst ciuzeydekı 11 gorevlı ıse disıp'ne ver'lmışt'r Japonya Savunma B3kanlığmca yapılan acık'amaya gore, bazı geierc"sr ve bır ba<an yanj'mctS'. ulkesınn savunma pfaniarını Sovyeîler B r!ıg ı n Tokyo Askert A»aşesı A.ba/ Yun Kozlov'a vermeKle suc anmaktadırlar. Konuya ılışk'i gorug'srinı a mok ıc n Dış.şıert Bakan.ıöma cağrılan Ataşen n uîkeden ayr.larak Moskova'yo donduğu oğ'en.lTişt r Sov/et yetkıiı'eri olayla 1 i!g>.ı o arak ycptıK'3 ! acıklcmada A'aşen'n c n e s ı r n ağır hasîa olduğurj bu yuz den Moskova'ya donduğunü söy'emışler, ayrıca Ata şenın dıplomatık ımtıyazla ra sahıp olduğu ıcın hıcb r şek ide so'guya cekıleneyeceğını hatıriatmışlard'r. Andrei Gromiko, Şam'da Yaser Arafat'la görüştü ŞAM (a.a.) Sovyetler Birlığı Dışışlerı Bakanı Andreı Gromiko, oncekı gece Fılıstin Kurtuluş Örgutü l.derı Yasser Arafatla Şam'da bır goruşme yapmıştır. Gromiko, emperyalıst saldınlarla Mısır Israil anlaşmalarının Arap aleyhtarı polıt.kasına karşı Fılıstınlnerın surdürdüğü mücadeteyı So^yetler Bırlığı'nln desteklediğmi belırtmıştır. Gromiko Arafatîa göruşmesînde aynca Sowet'Prın, F'lıstln halkının kendi kaderını tayın ve bağımsız bır devlet kurma hakkı dahıl olmak üzere yasal haklanm eı'e etmesrnden yana bı "ne değm Izledığı polıtıkav1 sujıreceğinl belirtmiştn. «Bugün hava güzel» Ertesl gün Fin Havoyolları'nın boşlattığı Helslnkl Istanbul Kahlre hava hattıntn acıl'şı nedenfyle çağrılı bulunan Türk heyetı kant turuna cıkar.Idı. Saat 09 30 Fokat hava henüz karantık Blraz sonra günes doö,uvor ve ly ce tsıtılmış otobüste hava sıcaklığı konusunda bır 1.k>r edınemıyoruz. Helsinki'de Istanbul'dan gecfkme'i oîarak kaikon uca§ınız saot 24 00 sıralarında He'sınkı'yo Indl Pasaport kontrolu bir dakıkomn oltında bir znman oldı Bavullanmız cıkış kapısı örmnde beklıyordu. YARIN: «Temiz Hava» Satıbyor ,