Katalog

tKÎ CUMHURtYET 14 OCAK 1980 ovyetler Blrllği, özetllkte OrtadoğVdo. be?k de »üm dunyodo savaş rüzgörları estırme pahasmo Afganıstan'a müdahale etti. Müdahaleyı haklı gostermek icın ıkı gerekçe ilerı sürüluyor: SSCB • Afgonıstan arasmdakl bir anlaşmo gereğı. cyosal» hukümetin Sovyetler Bırliğrne fyardım» cağrısındo butunmuş olması ve «proletarya entemasyonalizmıı Bu gerekçeler doğru mudur müdahaleyı haklı kılar mı? 1 Sovvetler Bırliğı'nin. devrimın Itk günlerınden başloyarak ızlediğı uluslararası polltikanın ve buna bağlı olarak uluslarorası hukuk anlayışının ana ilkelerınden bıri tmiıdahaıe yasağı» olmuştur Kuşkusuz. bır devletın bır başka deviete müdohalesının yasaklanması, sosyalizmın «barış içinde bırlıkte yaşama». thalkların kendi kaderlenni tayın hakkı» <e «icışlerine ka/ rışmarnaı ilkelerinin uluslararası hukuka yansit masıdır Nıtekım 1919 yılında bır Amerıkalı gazetecının «Sovyet hükumetı yabancı ülkölerın (cışlerıne mutlak olarak müdahale etmemeyi taahhüt eder mı'» sorusunu, Lenın. tBunu taahhut etmeye hazırızı dıye yanıtiamıştı. Sovyetler Bırlığı devrlm sonrasında her türlü cmüdahale yasağını gerek cok taraflı anlaşmalara, gerekse komşuları ıle yaptığı tek taratlı anlaşmalara ısrarla kovdurmak istemıştır O donemlerde Sovyetlerin fproletarya enternasyonalizrrn.» anlayışı. tmüdohale yasağı» temelınde halkların kardeşlığı ve dayanışmasıdır. Bunun aCik ıfades nı bızzat Afgonıstan'la yaptıkları ceşıtli anlaşmalarda gormek mümkündür SSCBAtgo nıstan arasındakı 28 şubat 1921 tarıhlı anlaşmadcı taraflann karsıiıkıı olarak bağımsızlıklarını tanıdıkları. icışlerıne müdahalede bulunmayacakları yazılıdır Bu ikl ülke arasmdakl 31 ağustos 1926 tarıhlı anlaşma ıse. karşılıklı olarak sılahlı ya da silahsız icışlerine müdahalede bulunmama. taraflardan bırıne ücüncü devletlerce müdahalede buiunulması durumunda buna kanşmama yükumünu öngörür. İki ülke arasındakı 3 temmuz 1933 tarıhlı anlaşma, bu bokımdan daha da acıktır Taraflar karşılıklı müdahalede bulunmama taahhüdünde bulunurlarken. kesıp bır dılle dev'etın ekonomık, sosval vo da siyasi re|ımine llışkin hiç bir gerekçenin müdaha leyı haklı kılmayacağını belırtmışlerdır Sovyetler Bırlığı bu kadar acıkseçık tanımlanan bır müdahale yascğını. yıne 1933 yılında Litvanya. Estonya Letonya, Polonya. Yugoslavya. Roman S olayiar ve görüşler Afganistan'a Müdahale Doc. Dr. Yiicel SAYMAN ya, îran, Cekoslovakya ve Turklye ile yaptığı anlaşmalnro da koymuştur. Sovyetler Bırliği ile Afganistan arasmdakl bu uc anlaşmada yer alan ve hükumlerde yansıyan müdahale yasağı, ıkı ulke arasındaki 1978'den sonro yapılmış bır an'aşmoda ortadan kaldırılmıştır Bu anloşmo, Sovyetler Bırlığı'ne, Afganıstan hükümetının cağnsı üzerine Afganlstan'a tyordım» amacı ıle askerı müdahalede bulur.abilme oıanağı sağlamaktadır Nıtekim Sovyetler Bırliği, ordulorının anlaşma sonucu Afganıstan'da tbulunduğu»nu ileri sürmektedir. İşin bır başka carpıcı yanı da, Sovyet müdahalesınde ilk sonuc fyardımıa cağıran «yasal» hükumet başkanı ve bazı üyelerınm oldürulmüş olmosıdır. Gorülüyor kl. Sovyetler Bırliği Afgant8tanMo 1921 1933 tarıhlerl arasında yaptığı üç anlaşmaya müdahale yasağı» maddesıni koymuştur Bu Lenın'in «proletarya enternasyonalizmı» anlayışı Ile ilışkılıdır Ne var kl 1978'den sonra yapılan anloşmada müdaha'e kapısı acılmıştır. 2 Sovyetler Bırlıği'ne, Afganiston fyosa!» hükümetının cağrısı üzerine ordularıyla «yardım» adı altında müdahale etme olanağı tanıyan anlaşmonın uluslararası hukuk acısındun değeri nedir? Uluslararası hukukta, yabancı ulke ordularına müdaha'e kapılorı acan b'j tur iklli anlaşmoların «rrudahale yasağnnı ıhlal ed'p etmediği tartışmalıdır. Tartışmalıdır, cünku başta ABD olmok üıere ceşıtlı devletler emperyalıst hedefleri doğrultusunda kullanmak amacıylo bu tür ıkılı anlaşmalar yapmaktadırlar Nıiekim ABD ile Türkiye arasındakı 1959 tarihll bir anlaşma do. Türk hükümetinln tatebi özerine ABD'y* eyardım» adı altında müdahalede bulunma olanağı tanımaktodır Sorunun cözümü «holkların kendl kaderlerini tayın hakkumn uluslararası hukuktaki bağlayıclığı noktasındadır Bilındiğl gıbi. halkların kendı k^derlerini tayin hakkı. Bırleşmış Mılletler Antloşmasmın 1/2 nraddesinde, Bırleşmış MUletler Genel Kurulunun 14 aralık 1960 ve 24 ekım 1970 torıhlı bıldırılerınde, Bırleşmış V.ılletlsr Genel Kurulunun 16 orolık 1966 tarihınde kabul ettiğı «Ekonomık, Sosyal ve Kultürel Hckiar Uluslararası Sozleşmesı» ile, «Medenı ve Siyasi Haklar Uluslararası Sözleşmesısnde yer alır. Ancak bu hokkın uluslararası hukukta bağlayıcı nitelıği tartışma konusu olagelmiştır Kiml hukukçular. bu hakkı vurgulcyan hukuk kuraHorının tüm devletlere uymoları zorunlu bir yüküTt getırmedığı, yalnız yoı gosterıci bir ilkeyl ortaya koyduğu çorüşundedirler Onlaro gör«j, bu llksnın kayıtsız şartsız uygulonması ulusun ve devletin parcalanması tehlıkesini getirlr Coğunluk hukukçular ve bu arada Sovyet resmi tezleri. halkların kendl kaderlerlni tayın haklorının, uluslararası hukukun emredici kurallarından (ıus cogens) olduğunu vurgulamaktadırlar. Bu nedenle. soz konusu hakkı ortadan kaldıran her turlu an'aşma gecersızdır Yanl. bir hukümetin cağrısı üzerine yabancı devlet ordularının tyardım»a geimesıni sağlayan anlaşma hukmü uluslararası hukuktaki «müdahale yasağı»na aykırıdır Cünkü. bu tur anlaşmalar «halkların kendi kaderlenni tayin hakkını» ortadan kaldırmaktadırlar. Burada belırtılmesı gereken şudur: Mudoha lenln gerlctllğe korşı ya da gsrlclllğln »mrlnde yapılmış olması hukukı bu olcut değıldır Hukukı ölcüt olmaması bır yana Sovyetler Blrlığı'nın devrım sonrası tum dünyaya ılan ettiğı gibi, uluslararosı ılışkılerın «devrımci» bır ılkesı de olamaz Engels, «Muzaffer ışcı sınıfı zora başvurarak yabancı bır halkı mutlu kılamaz bu onun kendı zaferını tehlikeye sokar» der Eısenhoover in «ulus'ararası komunızm sızmalarına» karşı gelıştırdığı ve ABD'ye müdahale hakkı ton ıkıli anlaşmalar ne ıse. Breınev'ın «emperyalist sızmalora» karşı gelıştırdığı ve SSCB'ye müdahale hakkı tanıyan ıkılı anlaşmalar odur İkisı arasında esaslı bır fark yoktur. >arıhın bellı donemlerınde devrımci, nerlö b'r anlayışı dile getıren güzel ve degerlj kavramlar. gün gelilyor, emperyallzmin hegemonyacı ı ya da buvük devlet cıkorlannın savunusunda kalkan olabiliyor. Sovyetler Birliğı'nın Macaristan, Cekoslovakya ve Afganıstan'ı ışgalı glbi; Vıetnam'ın Kambocya'ya askerı müdahalesı gıbi; Cin'ın Vietnam'ı «cezalanaırması» gibi. 3. Sovyet Ordularının Afgantstan'a müdahalesi, Orta Doğu'da iki büyük güc arasındakı hegemonya mucadeiesmi canlandırmış. kızıştırmış. bölgeyı bır savaşın eşığıne getırmiştır. Bölge ülkesl olan Türkiye bu oluşumun ıcındedir. Tıpkı A'ganıstan SSCB anlaşması gibi. Türkıye'nin de Amerika ıle hukümetin cağri9i üzerine ABD'ye «yardım» adı oltındo askerı müdahalede bulunma olanağı veren bır anlaşması vardır Bu nun yanı sıra, ABD Türkıye'dekı üslerın Orta Doğu'ya yapılacak müdahalede kullanılması ıcın dayatmaktadır Boyle bır müdahale. hic kuşkusuz en önde, Orto Doğu'da gerçek bır bağımsızlık ve özgüriük anlayışını dıle getıren ıslam hareketını, bu hareketın öncOsu durumunda bulunan iran devrımını bastırmaya yonelık olacaktır. Büyük güc'erın hegemonya mücadelerinın dışında kalmanın tek yolu, ülkemızi ABD kıskacından cıkortmak lcm mücodele ederken Orta Doğu ulkelerıne yapılan her türlü müdahalenln kar şısına dıkılmektedır Yabancı bir devletln şu ya da bu blcimde müdahalesme karşı tek güvence. boğımsızlık ve czgürlük ruhunun yüreklerınden sokülüp olınamayacağı halk kıtlelerınin varlığıdır Bağımsızlık ruhu somut durumlardo somut davronışlarla gelişir, kökler. Ve öyle somut durumiar vardır kl, kacamak yollara sapmadan. acık secık tavır almak tek durüst yol olarak cıkar karşımıza. Haftanın Özeti Gidiş Nereye ? Sılahlı Kuvvetlerln en öst düzeydekl 5 komutanının imzasını taşıyan fUyarı Mektubu» ıle başlayan gelışmelerın ilk aşaması AP ve CHP lıderlerinin buluşması ıle noktalandı. Bu buluşmanın. kimi cevrelenn temel özlemi olarak sunulon bir APCHP koalisyonuna gıden gellşmeleri başlatıp başlatamayacağı henüz bellı olmadı. Ancak Başbakan Demirel. Cumhurbaşkanı Koruturk ııe yaptığı göruşmeden çıkarken koalisyon tartışmasını gündeme getiren CHP lıderine verdığı yanıtta henüz boyıe bır konuya girmek istemedığmi acık seçik olarak ortaya koyuyordu. Başbakana gore gunun sorunu hükumet değıl, asayiş paketinln çıkarılması ve ekonomık dorboğazın atlatılması içın gerekli önlemlerın alınmasıydı. AP lıderi somut konuiardo ışbırlığıne hazır olduğunu da bslırtıyordu. Başkentteki siyasal cevreıer, bugünkü koşullarda ne AP ne de CHP lıderının karşılıklı ilışkılerinde gergınlık ve sertliğe dönüş olasılığını göze alamayacağını, kapıları acık bırakmak zorunda olduklannı, ancak bir koalisyon lcin de tarafların en başta kendı iclerinde önernl! sorunlarla karşılaşabıleceğınl benrtıyorlardı. CHP'nın ceşıtli kademelerınde ise, hızlı gelışen oloyların peşınden sürüklenen bır CHP'nin son on yıldo büyük mücadelelerden gecerek kazandığı yenı kimlığinden neler kaybeaebileceği tartışılıyordu. «PAKET» VE TOPLUM Hukümetin en cok özerınde durduğu konu otan tasayiş paketl* lcin. cUyarı Mektubu»nun arkasından CHP yönetlmlnin aldığı bağlayıcı karara karşın gerek CHP icınde gerekse dışındo demokrasi adına )>uşkular devam etmektedir. Bu arada gündeme bir de Ceza Yasasında değ ş'k:ık öngören bir tasarı gemiştır Bu tasarıya da Yargıtay karşı cıkmıştır. cAsaylş paketıtnl. kendı iktidarı doneminde hazıriayan ve şu anda destekleyen CHP yönetlcıleri de. herşeye karşın bu öniemlerln toplumsal olayların önlenmesinde yetersiz kalacağını. doha temel cözümlerln bulunması gerekttgml bellrtıyorlardı. örnegin Kahramanmaraş olaylannın yıldönumündeki protesto eylemine katıldıklan gerekceslyle binlerce öğretmene işten el cektırılmıştı. ama ounlaro hic maaş ödenmemesl ve binlerce klşinın aclıgo mahkum edlmest daha büyuk sorunlar yoratmoyacak mıydı? Örneğin TEP Gene1 Başkanı Mıhrı Bellı aranan ülküculerden blrln.n saldırtsına uflray p ölumden dönmnş daha sonro hulâ tehdıt edıldığr.1 bıldırerek sıloh ruhsatı istemlş. ancak bır yanıt aiamamıştı. vs M hrl Bellı sılahlo yakalanıp tutukianmıştt Toslumumuzdo yılların birikimiyle kökleşen korku ve teror düzenı tasayış paketl» ile ne ölcüde önienebılecektı? Nasıl Bir Ortak İktidar? SAĞCI BASIN NE DİYOR? OKTAY AKBAL Alpay KABACALI ARAP SAÇINA DÖNDÜ... Ordn komutanlannın tüm slyasal partilerl. ülke yönetiminde etkil) ve sorumlu anayasaJ kuruluş ları kapsamına alan <Uyarı Yazısı» üzerindekl tartışmalar geçen hafta boyunca sürüp gitti. Ve sağcı basın. bu tartışma lara, 1980 yüı başındaki içler acısı siyasal ekonomik ortamımıza t«iy dlken yorumlarla katüdı. oğmamış cocuğo pontolon bicillr mı? Nıye olmasın? Nas'l olsa değacoğmı bilıyorsunuz AP CHP ortak ıkt.darı ge>dı gelecek... Demıreı ısted.ğl kadar zaman kozonmayo caiışsın kacmıima? gercekie vakm gunlerde korşı karşıya geleceğe benzer Altmcı kez Başbakanlığı yuz günü doldurur mu yokso o kadar da mı surmez goreceğız En cok mortı bulur bu hükumet Daha sonrosı karanlıktır CHP ıle AP'nin ortok iktirtorı büyük yorar sağlar rrı? Sanmam Ama şımdikl hükCmetten daha tutarlı dcha sağ'am olur. orosı belli... 1981 e dek ıktıdardo kalırsa Sı'ahlı Kuvvetterın desteğiyle güncel soıunlara cözumler bulabıllr Bu do halkımur lcin ryı bir şeydir Bugun boşko bir cıkor vol göiükmuyor AP CHP ortakl.ğmın. MHP des'ekli AP azmlık Ikttdanndan cok daha güvenll ve oiumlu olocadma kuşku voktur Hep görece değeriendırmeler bunlar... GercoMen yararlı ve lyı bir durum deqıl amo şımdıkinden iyı* Türkiye'yi lüm kadrolarıyle «işgai etmek» hevesine kapılmış ve bunu 1977'de ve $imdüerde hızlı blcimde gercekieştırrre ev'emıne gırişmiş bir MHP'yl dizgınlemek. durdurmak; elde ettığl mevzllerden otmok ancok CHP#nin oğırlığını kovduflu AloturVcü Sllahlı Kuvvetlerln desiekledte}' bir AP CHP ortaklığrylo gercekleştirilebillr. Gördük b l ' ke* doha Bav Demirei yine ıpln ucunu kacırdı daha doğrusu MHP'ye Türkes'e aşın sağcı milıtaniora kootırd. Büyuk bir telag ve hızıa yerlerinden uzaklaştınlon oörevhler Anoyoso clzgisınde kimselerdl coğunlukla . Onlarm yenne atonanıarın kimlıklerl avrtntıylo ince'enlrse coflunun AP'nin yo do MHP'nın yondaşları olduğu görOIOr Son olov Anadolu Alanst'nın «kurtarıiması»dır Oemlrel kendi partlslnin aşın mllitanlannrton blrlnl yeniden Anodoiu Alonsı'nın başına geclrerek ve'oh b'r poi'tikocı o'duğunu kanıtlamıştır Ama Ikı yıidan berl AP yanlısı bir ga?etede vazdığı yazılaıia hızlı bir AP mılitonı olduğunu ocıkco göstermiş bir gaı yen"ien tı o "nın aenet müdürü yapmak partlsördOrmek hevesierinln belirtisld'r Anadolu A[onsı MC dönemlerlnde oşırı sağcı Iktklarların propoganda aracı olmuştur Bu alonsın tboş» kl$ls< de vozdtkiorıy'e yavınladıklonvle Derrlrei'ln bO3 övsücüsu, MC'erin baş savunucusu kesi'mişti CHP agVlıktı Iktldar bu partızonlığı sona erdirmek a o Vı doğru bir yörüngeye oturtmok zorundaydı ve bunu do voptı Bunda ne tienii başanlı aldu. tartışılabilir Amo AP azınlık hükümetı. kendl «has ada«n»ını bir ke? daho genel mudör koituğuna oturtmaklo eski alışkanlığını, daho doğrusu a$<n partizanlığmı sördürmek yolundo venl bir ömek daho vermiştlr D 1980 Falı ya da Sağ'ın Hali (2) B... Aylık yıldız falı dergisı Yarın çıkıyor Mut luluk çızelgesı Her burç. Hangı burçla evlenmeli. iş yapmalı. arkadaşlık kurmalı. ortak olmalı.. Aşk ta başarınm 7 anahtarı Rüya yorumları. Büyü ve büyuculük: Ayırma buyüsü. birleştirme buyüsü. Oğlak burcunda doğanlar hangi burçtakilerle. han gi tür ilişki kurmalıdırlar?... İlan. (Tercüman, 3. 1. 1980) Bugun. B... gunüdür. B... tamaraen ilme dayalı bir araştırma mahsulüdür. Demirel Akrep Burcundanmış, Ecevit İklzler Burcundanmış. ne eam? Ben deniz Oğlak Burcundan oldugum içın. dergının ilk sayısıyla pek ilgılendım doğrusu Dilek Taşı a dını koyduğumuz 1980. bıze mutluluktan ne haber ler verecek acaba??.. Görelim. okuyalım. Rauf TAMER (Tercüman. 4. 1. 1980) Türkiye fevkalâde gruç günler geçiriyor. Herkes ne olacak dıye blrbirine soruyor. Belki de B... dergısindeki yazılar bıze ışık tutabilir. Siyaset ilminın ıflas ettıği noktada. ülkeyi astroloji Ue yönetmek faydalı olmaz mı dersiniz? Nazlı ILICAK (Tercüman. S. 1. 1980) Barut Fıçısı? Yorumlara geçmpden öace hükümete yAkın'ıcrı Ue bilinen TERCUMAN ga zetesinde 5 ocak grünü Va vuz Donat'm yazdıklarından kimi bölümler oktaralım. Birinci si/îadan verilen «Ankara Notları» nda, Bakanlar Kuruıiında «uyan yazısı> ya da *mek tup> üzerlndeki göruşınalerden «bazı cümlolcr» veriliyorı «... Şimdi valilere. emniyet tnüdurlerine emır ver sek emrimizı dinlerler mî? Devlet otoritesi nerede kaldı?»... «.. Cumhurbaşkanı na komutanlar tarafından bir belge veriliyor. Cum hurbaşkanına düşen gorev nedir? Icranın başına bıldtrmek. Bunu yapmıyor. Günlerce beklıyor. Sonra icranın başı ile muhalefetın başını birlikte köşke çağınyor... Bu nun anlamı nedir? Nerede görulmüş böyle şey»... «Araya bırkaç kisi gtrdi. Bazı flnemli isimler. Hepsi de şöyle diyor: (Mektubun muhatabı siz degilsiniz. Siz göreve devam edin Maksat a narsiye karşı tedbirlerin a lınması. Sizinle ılgili yanı yok.) Şimdi bu araya giren lere (Evet muhatap siz de güslniz) diyerek konuyu ka patacak mıyız? Kapatamayız..» . «Mecburuz işin ustüne gitmeye. bu noktada susmak bir sey olmamış gibi hükumet etmek imkânsız dır. Baksanıza yazılıp çizilenlere demeçlere Ihale üze rimizde kaldı nerdeyse. Kor kuya hacet yok.. Üzerine ü zerine yüruyeceğiz.» (...) So nuç: «Bakanlar urulu "barut fıçısı' gibiydl.» linen TÖB DER'e teslim eden Necdet Uğur'u mu hatap almaktadır ( .) 9. Turkıyede ( 1 nice ülke a lanlarının cirit attıklan bir zamanda, onları bir yana bırakarak hiç yoktan bır pan türkizm ve panıslamizm teh • hkesınden bahseden zihniye te de hatasını hatırlatmaktadır.» Muhtıranın birinci muhatabı. anarşıyi ta 1950'lerde başlatan Inönü ve onun arkasından giden yüzlerce şuursuz aydındır Muhtıraya muhatap olrna şerefi. Ikinci olarak. Orta Doğu Teknlk Üni versıtesı ıle Sıyasai Bilgiler Fakültesı'ne aittır ( . ) Muh tıranın üçuncu muhatabı el bette bir kısım basın ile bazı şöhretlı yazarlardır.» NEYE tMZA AT1LDI? lc sıyasoi geıismeierın yoğunluğu. dış polıtıka acısırdan bircok yaşamsal önemdekı konunun arko plonda ka'masma yoı actı ABD ıle SavunTia Işbıriığı Arraşrtası. uzun suredır cozu.Tiıenemeyen puruzler de hızla gıderılerek ımzaicndı Anlaşmanın tum cerığı kamuoyuna acıklcnmadı Ancak 1950lerden bu yana TurkAmerıkon ılışkılerının geiışımını gozden uzak tutmayonlar lcm. cevre koşulları da dıkkate aiındığmaa Anluşmanın bövlnsıne hızlı ve «sesşızlık perdesı ardında» kotarıimaBı bircok kuşkuyu do bsrab9r'nr)e getirdi Aynı kuşkuyu taşıyan CHP'li 51 porlomenterın konuyla Mgıli olarak Başbakan hakkındo soruşturnıa önerges vermesını ıse CHP yönetımı tepkıyle karşıiadı Afganıstan oluylarının ardından bır gezıye cıkan İngılız Dışışleri Bakanı Lord CarnngtorTun Ankcra'daki teTiasları sırasmda da soruniarın cgenei o'araK» ele olındığı. karşılıklı görüş alışverlşi yapıldığı acıklandı. Dışışleri Bakanı Erkmen herhangl bır somjt konuya glrilmedığ'nl. karşı taraftan da herhangl bır onerı gelnediğlni söylüyordu. Caübi Dikkatî Ve «uyarı»daki şeriat davetçileri» sözüne b!r MSP'linin yönaîttıCi elestiri. 8 ocak günıü VIIİ i.I GAZETE'de Yasin Hatib oğlu yazıyor: •Mıllet. kendi ferdj yaşan tısında asla taviz vermediğı mevzularda, seçtıklen kişıle rin har vurup harman savur duğunu kayıtsız kalırsa. «el mücerrep la yücerrep» (denenen bır daha denemez) sözüne iltlfat etmezse. daha çoook darbe yer. ültimatom yer. mıni'li. mldi'li muhtıra yer Ortada verilmış bir •muhtıra» vardır. Kıme olan. muhtıranın muhtevası'dır. Komünizm. faşlzm. bölücülük... Bunlann elbirliğl ile hortlattıklan anarşi.. Bunlan anlamak mumkün. Hatta bunlara karşı takınılan tavırlan alkışlamak gerek. Pekl ama» «Şeriat Davetçlleri...» Kim bunlar? Hangi banka soygununu planladılar? Hangi Mehmed'imi kat lettiler? (...) Şeriat davetçl leri. sadece Allahtır. peygam berdir. kiUptır... Kullar ise. hangi sıfatla olursa olsun, hangi mevkide bulunursa bu lunsun, Allah ve Peygamber davetine uymakla mükellef tir. «Davet»le cinayeti, «da vetçi» ile kanh caniyi bir tutmak bize birşey kazandırmaz. Niyyet. ne kadar iyi olursa olsun. «Muhtıra» nın bu tarafı, daha calib1 dikkat geldi bize.... DIŞ POlİTtKA İÇİN SORULAR Dış politıko acısından yenl bir dönüm noktasma gnlmesını ısteyen bazı cevrelenn büyuk gurultu cı*armasıno ve bazı ganp oıaylann meydana g^lmes'ne de, kaynagı balırsız bır hober yol actı Sözkonusu habert» göre Irok'ta 5 Türk ıcın ıdom kararı alınmıştı Haber araşttrılmadan kınayan demecler verıldı. Enerı Bakanı ertesı gun cıkacağı Irak gezısını iptoi ettı ve irak Buyükelcılığının Ankara'do bır otelde düzeniedığı oır resepsıyon. bomba ihbarı aldıkiarını söyieyen bazı güvenlik görevlHen toratmdan basıldı Daha sonra Irak yetklliıerl böyle bir idam kararımn buıunmadığım acıkladılar Ancak bazı cevreler konunun üzerine gitmeye kararlıydc Bu kez de Irak'ta caiışan 18 Turk ışcısmın tu'uklandığı öne surülüvordu Iran'ın yenı yonetımıyie Ankara arasında heıhangi bır sorun bulunnnazk«fl anı bir kararla Tahron'doki Türk d plomailarımn ai'elen gece yonsı Turkıye've getinlmiştı Bu tutumun Iran'do yarattığı soğukluğun ardından, flrak ile de araya soğukluk girmesl mi tsteniyor?» sorusu siyasal cevrelerde ocık olarak tartışılmaya başlandu CHP AP ortak!ı$ı kunılursa kl ergec böyle bir hüVümet ışboşmo geiecektlr tüm devlet kuruluçlarım. ;üm bckaniık örgütlerini venl baştan eiden gecirmek, şu vo do bu oar'mln «hos adom»larım bir yano Iterek, o ver'ere vakışon kişlleri, yani yansız davronabilecek kiTiseleri oetirmek ?orundodır Valitik «nnıyet müdürluğü kayTokomlık mill eğitlm müdüriüğu lise müdür'üklerı bakonl'k'ora'akl soyısız genel mudürlükle» şu ya da bu Dartinin vandoşı kisl'erin tekelınde kalmamalı, Tıırkıye Cutıhurryetl Anovososı c'zgısinde Iş yapocak gercek devlet aö'evlileri bu yerlere getirtlmeddir Ne vor kt Demirel hükumetı İki aydo korkunc bir hızlo ve büvük bir öeceriyle her vonı «kendl has adomları» ile do durmuştur CHP nin ortaklık koşullannın başında DOIIS mB»nurundan valislne genel müdürüne dek tüm göreviılerin Anayasa clzgisinde olup olmadıklarını saotomak geimelidir. konmuyor, (...) Bir muhtıra karşısında barut fıçısı kesilen hukümetin tutumu döyle olma2 Bir gecede emeklıye sevkediverir muhtıraya imza atanlan Barut fıçısı kesilen bir hukümetin yapaca ğı budur. Süleyman Bey ise hedef şaşırtıcı konuşmalan m sürdürmektedir. Muhtıranın muhatabı hükumet değilmış. Genelkurmay Başkanı toplantıda bunu kendisine soylemiştir Bu yolda bir açıklama yapılacaksa Genelkurmay Başkanı bizzat kendisi yapabilirdi. (...) De mirel hukumetinin prestijl oldukça sarsılmıştır. Sırtındaki muhtıra ile doğru dü rüst işler yapması muhaldlr. Hele, o çok savunduklan demokrasinin muhtıra ile yedıği darbe konusunda bir ölü sesizhğı içinde oünalan çok manidardır.» bepimizin gözleri Anünde bu lunmaktadır Fakat Türkiye bu duruma hiçbir zaman duşüıulemeyecektır. Turkıyeyi bağlı olduğu anlaşmalardan. batı ile ilişkilerden sıyırmaya çalışmak kimsenın harcı değildir Erbakan ko mutanlann göruşü olarak açıklanan mektup üzerine yap tığı basın toplantısında. AP* nln iflas ettiğinı duyurmak isterken. aslında MSP'nln if lasını ilan etmek durumuna duşmüştür.» Bilgisayar! MHP organı HERGÜN1. de Necmettin Hacıemlmtğ lu, «uyan yazısı»mn kimo yöneltlldlği yolundakl lar tışmalara yeni bir boynt geHrdiü Bir bilgisayar hızıyla nd resler ve adresler verdl (8. 9. 10 ocak)... «... AP'den başka kimse üzerine alınmadı. Kendilerini 'karnu oyu oluşturmak la' vazifeli sayan malum ve mahut basın muhtırayi he men Demirel'e yamamağa kalkıştı. Böyle zamanda ku rulu oyuncaklar gibi hep bir agızdan öten «baskı grupları» ile fetva vermeğe alışık gene filozofça yorum la r yaparak AP CHP işbirliğinin şart olduğunu tek rarladılar. Çok 6atılan gazetelerin bazı ukala yazarları ıkına ıkıoa doldurduklan sütunlannda. bütun par tileri ve liderlerini suçlu göstermeğe çahştılar. Yalnız MHP ile milliyetçi kalemler muhtıranın muhtevasını tarn anladılar v e hedefini doğru tesbit ettiler. (...) Şunu ö nemle belirtmek gerekir ki. bu muhtıra, Türk ordusunun bütun olarak ilk de fa komünızme ve bölücülüğe karşı kesin tavır takındı ğınin açık delilidir. Halbuki Silahh Kuvvetlerimizin 1860' dan sonra zaman zaman. is temiyerek ve kısmen girişükleri poütik faallyetlerde birinci hedefi daima «aşın sağ» teşkil ederdi. (...) Bu muhtıra: (...) 4. Mllli Eğitım Bakanlığlını. Moskovacı ve Pekinci komünıstler en müteşekkil olduğu herkesçe bi DIŞTA AFGANİSTAN VE ÖTESİ Afganistan'a Sovyet müdahaleslne tepVtier sOrerken, olayiar konusunda daha ocık haberler geidıkce ve ilk heyecan kayboldukca yenı noktalar ortaya cıkıyor Olaya en büyük tepkıyl gösteren, savaş olasılığından soz eden ve Sovyetler Bırlığı'ne karşı ceşıtlı boykot kararlan alan ABD'nln Pakıstan'a yaptığı askerî yığınak savaş haberleri iclnde kayboldu. Sovyetler'ın tutumu kınanırken, ABD'nin Zıya ÜlHak'ın yönetımındekı Pakıstan'ı da bunalımın icıne sokmasmın daha vahtm sonuclara yol acabileceği konusunda uyanda bulunmaya calışan sesler oldukça cılız katdı ve genel heyecan dalgası içinde kayboldu. Bu arada ABD ve NATO cevrelerlnın iik gunden bert yoymaya cahştıklan dehşet havasının giderek etkisini kaybetmeye başladığı do görüldü. Sovyetler Blrliği'ne karşı «kutsal ittıfak» ve «cıhad» cağrıları yapan Cin'in tutumu da fazla yankı yaratmadı. İflas Edenler... AP yanlısı basın ayannın CHP'ye yönelik olduğunu öne sürerken, nü'.ıü meti •kerhen destekleyen MSP liderinin bir basın toplantısı düzenleyerok «Anarşlnin bu kadar azgınlaşmasının kabahatl parlamentoda degil bu hü kümettedir. AP'nin ifİ4bi tehllkesi bellrmiştir. AP ne zaman Iktidara gelmişse buhran başlamış Ur, demesi üzerine. AP MSP ilişkileri ilgtnç bir evreye glrdl. Ve AP orga nı SON HAVADİS. 7 ocak günlü Başyazı»sında şöyle dedlı «Mektup olayının kökünde, anarşi ile ilgili kanunlann meclislerden en kısa sürede geçirilmesi olduğu kesinlikle anlaşılmıstır. (...) Ama anlamayan. anlamak is temeyen ve eline hükümeti suçlamak için fırsat verildi ğtnl sanan sadece Erbakan' dır. (...) Hükumet sırasımn kendisine geleceğini sarunak tadır. Erbakan bir dini lider görünümüne girmek hevesindedir Din lıderlerinin dev let yönetımini ele geçirdikle ri zaman ülkelerini ne durumlara soktuklan komşula nnuzda görülen ömekler ü» Mangalda KüL.. MSP organı MİLLİ GAZETE'de Zeki Ceyhan, ya karıya kimi bölümlerni aktardıgtmız Ankara No tu>nu ele alarak şunlan yazıyor (8 ocakh «Korku ile hükumet olunmaz. Devlet hiç idare edilmez. Korkunun ecele faydası yoktur. Bir gazeteci dos tumuz, Bakanlar Kurulunda yapılan konuşmalardan bölümler aktarmış. Haberle rin sıhhat derecesini bilmi yoruz. Ama Iktidara cok ya kın btr yayın organında ya ymlandığ) için doğru olarak kabul edebiliriz. Bu konuşmalarda mangalda kül bırak mıyorlar. Aüp tutuyorlar. Esip yağiyorlar. Sonça ne oluyor bu kahramanlar? Da ha Bakanlar Kurulu toplanUsından çıkarken hepsi kuzuya dönüyorlar Içerde söy lenen lafların hiçbiri dışarda tekrar edilmiyor Tekrannı bırakın, olayın adı bile GANDİ İLE GELEN DUYURU TÖB DER Hukuk Bürosu avukatlan iken, örgütün Sıkıyönetimce faaliyetten alıkonması üzerine, Menekşe Sokak, Menekşe Apartmam, 20/6 Kızılay / Ankara adresinde yazıhane açarak, mesleki uğraşımızı sürdürmekteyız. Tüm müvekkillerimize saygı ile duyurulur. Av. Halit Çelenk, Av. tlhan Dişçi, Av. Yücel Yeşilgöz. Av. Akay Sayılır, Av. Günfer Karadeniz, Av. Şükrü Günel Aa rünlennln j*flı«ai) t» LAM CENAZE ISLER1 bll t» lefonla emnnlıdedtr Gazete tllD ve umum n u ı m leler doktot raponı. deflo nıb utı. Datlm duuj devtı 4uıları oelvt sekej islen npılif RassbSiyeUe va Utlzlikl* Ultn lertnlıl derubtc edeı VEFATLAR İÇİN Asyo'dakl genel dengede. Afganistan olayının Sovyetler Biriiği aleyhınde yarattığı havaya karşın, Batı acısından en beklenmedık «sandıksal darbe» de Hlndıstan'da gercekleşti Daha önceki iktidarı süresınce de kesin olarak Moskova'ya yakın bır polıtıka izlemekten kacınmayan indira Gandi secimlerde umulmadık bir başan kazanarak Hindistan'da yeniden yönelıme geldi. Hindlstan'dakl bu onl değişimin. Batılı başkentlerde Arganlston olayından cok daha genlş kuşkular yarattığı ceşitli batılı yorumcular tarafından bellrtildi. İSLÂM CENAZE IŞLERİ TAHRAN'DA BELİRSİZLİK Iran'daki rehlnelere lllşkln olarak BM Genel Sekreterl Kurt VVatdheim'm arabuluculuk girişiminin de başarısızlığa uğramasının ardından. Afganistan olayı da meydana gelınce, bu sorunun uluslararası platformlarda cözümü konusu kesinlikle rafa kaldırıldı Bu arada Iran'da Ayetullah Humeynı ve Ayetullah Şenatmedarı toraftarlan arasmdoki catışmolar da süregıdiyor Iran'ın ağırlaşan lc slyasal sorunlon. yen, yönetımın giderek «savunma» ve tereddüt ortomtna girmesme yol actı TEL : 47 20 06*40 68 86 NOT : BOtOn muamelel» r» letmaf* Ut olma» Oıere vurt K > rurt duı vurt dısınduı rurd» cenaıe naltli n p ı l u GOnOo beı «Bi*nn^t nırtnl» dedlı. Cumhuriyel (TÛRKEU 274)