Katalog

IKİ CUMHURİYET 13 OCAK !9«f> onıdıklardon blrlnln, Itkokulun öçöncfl stnıfına giden bır oğullan var. Ailenın tek cocuğu, üstelık de oğlan! Evda astığı O8tık, kestiği kestiktir Bir dediği iki olmaz Cün ku ana boba onun her dediğini yerine getirir. Bu eğıtım sıstemlerıni eleştıremezsıniz. Baba hemen atrlır: cO büyüyünce yolunu bulur. İlerlde kendısinı ezdlrmemesi lcin böyle büyütüyoruz» 6er. cille başkalarını mı ezmesl lâzım?» dlye duşünürsünüz ama, nezaket gereğl. bunu açıktan söyleyemezsiniz. Anne: tAslan evladım, bakın ne kadar da temiz ve intlzomlıdır» diyerek kocaman bir vltrinde duzenle dlzilmiş kü« Cük otomobıl modellerı koleksıyonunu gosterır size Cünkü oğlan oto meraklısıdır, hem de alcakgönulludür, Öyle kurgulu. pilli ve de pahalı oyuncak otolara değil. 45 santim boyunda kucük oto modellerine sarılmış bir meraktır bu. Boşta Mersedes, Kadillak. Rolsroys. Volvo olmak üzere Avrupa ve Amerika'da üretılen blnek. spor ve yarış arabalarının her marka, her model ve her türünden belki yüzü aşkın renk renk minık otosu vardır oğlanın. Nasıl akvaryum meraklılarının eve gelince yaptıklan llk iş. bir köşesınden mınık balonlar gıbi duzenll hava kabarcıklarının ard arda yükseldığı su dolu com kabın karşısıno gecerek güzel balıklarını seyre dalmak ıse, bu cocuğun da okuldan gelince ilk işi. vitrındeki sergıslnln karşısına oturup bir sure bu minik oto hazınesıni seyretmek olurmuş. Eş. dost ve ohbabın bu yavru ve dolalayısıyle aıle icin en makbule gecer armağanı, cocuğun koleksiyonurtda bulunmayan bir minik oto modelidır. Masum bir meraktır, onun aHesıne de buloşmış minık oto merakı. Çok seyrek mümkün olobilen her ziyaretımde yavru ile konuşur, koleksiyonu ile ilgilenlrim ve onda bulunmayan modellarl saptayarak gizlica not etmeğe calışırım. I olaylar ve görüşler Yasaların Eli Ayağı Olsa!.. Hıfzı Veldet VELİDEDEOĞLU den köcüfc olon bu ohbabım da, sanryorum Kİ, aslında k>tap değıl koleksıyon. daha doğrusu güzel cılt meraklısıdır Ama kendısı böyle düşünmez O kitaplan her an okumak ısteğıyle eli nin altında bulundurarak, zamanla, onları okuduğu düsüne kaptırır kendini. Kültur gereksinmesinı düşsel olarak doyuran bır ruh haleti Içinde mutlu olur Açıkcası, kendl kendıslni böyle cldatmak gereksınimini duyar. Onun bu temiz merakını saygıyla karşılamışımdır, hep. Zararsız ve belki ılende başkalarına yararlı olabilecek bir meraktır ba j ••• Tanığı olduğum yukankl meraklar nerden geldi hatırımo, biliyor musunuz? Şu bizim, toplum olarak, her iş içın bır yaso cıkarma merakımızdan Bjgünlerde de radyoda. TV'de. gazetelerde söz konusu edılen en önemlı sorun «önlem paketıınin. yanl csert yasalar dızisi» nln parlamentoda görüşulüp tartışılmosı. ya da pazarlık alonına surülmesı sorunudur. O denlı yasa koleksiyonu meraklısı bir ulus olduk kl sormayınl Bizdekl yasalar, başta kendlsinden söz ettiğim cocuğun otomobıllerl gıbi, model model cins cıns ayrılmış yasalar Osmanlı modeli, yanl Osmanlı dönemlnden kalmış kimi yasalar en eskl modelleri oluşturuyor. Ondan sonra Milll Mücadele dönemi yasalan, ordından Cumhurlyet donemı yasalan gelır. Daha sonra 27 Mayıs modeli yosalar yer alır. Ondon sonra yenlden Cumhuriyet dönemi yasalan başlar ve bunlar 12 Mart modelleri de icınde olmak üzegünümüze dek surogetır. •• Osmanlı dönemının yasalan numaralanmamıştır. Bunlorın kalıntılarının, yani bugün de yürürlükte bulunanlarının tam sayısını bılmiyorum!.. • Mılll Mücadele dönemi yasalan numara lanmış olup bu nurraralar, Cumhuriyet dönemi yasalannda da birbırıni ızleyerek 27 Mayıs 1960 torihine kadar gelır dayanır 23 Nısan 1920'der» yanl Turkıye BOyuk Mıllet Meclisi'nin ilk açılışm dan 27 Mayıs 1960 tarıhine, yani Mıllı Birlık Komıtosl ıktıdorı dönemıne değin tam 7480 yasa Cikarmışız 37 yılda bu kadar yasa olunca yılda yaklaşık olarak 200 yasa cıkormış oluyoruz. • 27 Mayıs döreminde yosalar yenl boştan yani 11) sayısından başlayarak numaralandı 27 Moyıs 1960'tan 7 eylül 1961 tarihine kadar yjklaşık bir bucuk yil içlnde 37 yosa c'karılmış Bir yılo 250 yasa düsüyor. • 26 Ekim 1961'de yenl meclls dönemi boşladıktan sonra çıkonian yasalar yine (1) den başlayorak numaraiar.mı^ ve gunümuze değin 2255 soyısma ulasmıştır Onsekiz yılda ortalarra her yıl 130 yasa cıkarmışız, Böylece 23 Nisan 1920 tarfhlnden bu yana, sözünu ettiğim türlü dönemlerde. buyüklü köcüklu tam (10110) onbin vüz on yasamız olmuş ve deviet Işlerlmiz yine de düzelmemlş. Bugünku oşomayo. yanl tersyuz olarak. bir kısır döngü Iclne düşüp. Osmanlı dönemlndekı batkın ekonomik durumumuz gıbi bir aşamaya uloşmışız Ostelik şimdl bir de müzminleşerek yurtta yerleşen anarşl dururru var. ze otamaymea hemen bir yaso cıkonp Eendlmizî ve milletl avutma yoluno sapıyoruz örneğin şu anarşl konusunu ele alalım Anorşt sadece silâhı ele alıp adam vurrrak veyo banka soymak mıdır? Sılâh kaçakçılığının uzerine nicin gidılemlyor? Son aylarda tutukevlerinden kacmalar. kacırılmalar oluyor Demek anarşl oralara da gir miştlr. Dört ayn verde dört kiiıt altında kapalı olan bır hükümlü (Abdı Ipekc'nın katıli) sıkryönetlm tutukevınin bu dört kılit noktasını da aşarok kacabllmlştlr Su halde anarşiyi oralarda da orayıp bulrrak gerekir Bu olayın sorumlusu olarak yakalananlar, on gün sonra «kacış akşamı nöbetcl oimodıklorı» gerekcesiyle salıverllmlşlerdlr Pekiy nöbetçi kim veya kımlermiş? Nerede bunun ocıklaması' Bütün olaylorın orkasından dlkkatle. tsrarla yururrek, sonuco ulaşmcaya kadar yürümalc varken. bir önlem paketı (vonı şiddet yasalon) diye tutturmuşuz ve böylece onbın yüzon yasamıza bir yenislni eklemek lcln uğraşıp duruyoruz Var sayalım kl, bu yasalar cıktı ve diyei;m ki, benlm bugün yazdığım türden yozılor da yo> saklandı. Anarşi duracak mı bununla? öğretlmln temeilerl olarak «ses. biclm va soyı» ögelerlnl llk kez bilimsel bir cerceve lcerslnde ortaya koyup uyguladığı ıçin tbütün cağların büyük eğitimclsi» sanıno layik görülen lsvlcre'II bligin J H Pestalozzl (17461827) şöyle bır söz sövlemiş «Eğitimde şlddet ve cezayı temel llke sayan ana baba veya eğitimcller bir süre başan kazondıklonnı sanırlar Ama bir gün şlaaetin hlv gecerli oırrodığmı ve cocuğun şıdaete ae karşt geldiğlni görünce ne yapocaklannı bilemryerek şaşırıp kalırlar» Şimdl ölkede bir kısım halkı tşlddet doğrultusunda o kadar cok koşullondırdılar ki, anarşlnin. önlem paketi cıktıktan sonra do durmaması olasılığının doğuracağı düs kırıklığını düşündukçe ülkem ve halkım hesabına ürperiyorurr. Cünkü her şlddetın ardından, daha baskın bir şiddet yani zulüm. kıyım. onun ardından da yenı bir anarşl deviet anarsisi qelir. Bazı komşu devletlerin durumu mevdanda Büyük partiler elblrliğı vapacaklarsa. önlem paketleri hozırlayıp sunmak icin değll, kökü nerede olurso olsun anarşmln kaynağına doğru yurumek eğer oroya ulaşamıyorlorsa: cEy mıllet biz anorsının kökenme bızlerden daha guclu olan engeller yüzünden uloşarrıyoruz. Dış veyo tc kaynaklı bu enqeller şunlardırı dlyerek «mılletln s'nesine» sığmmalıdırlar Cünkü bütün çüçlukler ancak buyük Türk Ulusunun vürekli elblrliğlyle aşılır. înmeli Toplum... alk «Fe!ç> sözcu^Onfl kullanmaz; Inme der. Mefluc. inmeli demektir. Baö. öteden beri Türklye'ye «Hasta Adam» deyimlni yakıştırmaktMi hoşlanırdı. Şündi Le Monde gazetesi «Yan mefluç» diyor Türkiye için... Haksız mı? Hepimiz biliyoruz ki karakışm soguğunda büyük kentlerimizde yaşam durmuş gıbidir; fabrikalan n yuzde 80'i çalışamıyor, ya da yanm çalışıyon ulaşım büyük ölçüde kesik; uretim düsük; evler ve resm] daıreler soguk; halk ayazda tirtir titnyor. Eskiden karakış bastırınca evinde sıcak odon sobasının başında ısmanlar derlerdi kt Allah fakir fukaraya acısın... Şimdi lüks apartımanlarda yaşıyanlar soğngun acısını iliklerinde duyuyorlar. Ve yetklli kişıler, sıksık televizyona çıkıp toplumu avutmaya çalışıyorlar. Sözde akaryakıt sıkınUsı önümüzdeki hafta bitecekmiş, fuel oil üç güne kadar dagıtılmaya başlayacakmış, mazot bundan böyle bulunacakmış, falan fılan... Kimse kalkıp tekevizyon ekranına çıkıp diyamiyor ki: Ey ahalil Bugün« dek uygulanan kötü yönettmler yüzünden düzen bozuldukça bozuldu, geldi tıkandı. Yılda 3,3 milyar dolar ham petrol için döviz gerekmektedir. Bizim tüm dış gelirlerimızi bir araya koysan bu düzeye ulaşamıyoruz. Birbirimizi aldatmıyalıra. Bundan böyle tencerede pişirip kapağında yemek gerekıyor. Yalnız 1980 yılında 2 milyar dolar borç ödemek zorundayız. Durum çok kötüdür. Ğtoce bu gerçeği hepimiz özümseyelım, çaresini de sonra elbirliğıyle düşunelim. • Kimse böyle konuşmuyor, ve 30 yildan beri nasıl aldatılıyorsa halk, aldatmaca öylesine surdurülüyor. Beri yandan Sovyetlerin Afganistan'a müdahalesi bahane edilerek Turkiye'nin yabancı devletler hizmetine koşulmasında seferberlik surüyor, ABD'ne satıs tezgâhı işliyor Ülkede komprador saltanatını korumak için yapmayacağımız şey yok. Rezillik dizboyunu aşmış; boğazımıza dek batafa gömülmüşüz. Ama Türkıye'yi bu batağa sürükleyenler şımdi yönetimı ellerinde bulunduruyorlar ve yeni bir kepazelıgin pazarlıklannı gizliden gizliye işletiycrlar. İkınci Dünya Savaşından sonra komünizm tehlıkesini gerekçe diye gostererek ülkeyi içinden çıkılmaz bir yola sokanlann kılavuzluğunda bugünlere vardık. Şimdi Turkiye'yi felakete sürüklemekte bir aşama daha yapıhyor. İngiltere Dışişleri Bakanı Lord CarringtoD cenaplarının televizyondaki konuşmasını yureğinde bır parçacık milliyetçilık duygusu. kafasında bir damla ulusculuk bilinci olan herkes öfke ve nefretle dınlemıştir Lord Carrington. Düveli Muazzama dıplomatlannın Osmanlı devletine baktıgı gibi bakıyor Türkiye'ye, ve Batı kapıtalizminin çıkarianna göre barometreyi ayarlıyor Türkiye bizim için çok önemlidir. Yaaa neden? Çok önemlidir Türkiye. Türkler çok kahramaa insanlar. çok yaman kişilersiniz. aslansınız, H Kücük cocukların gözlerinden yonsıyon o hlç bozulmamış, pırıl pınl mutluluk ışıltıları benl de çok mutlu eder. ••* Bir tantdığım da kitap meraklısıdır. Slyasal ve sosyal konularda cıkan her yeni kıtabı hemen satın alır, aynı bicım ve düzende cıltletir; sonra boylarına göre ve cllt arkalarındaki yoldız cızgılerl aynı hizaya gelmek üzere kitaplığmın rafına dızer onları Roman. şıir. sanat kitoplanna yer yoktur bu raflarda Şiıri gereksız boş ioflar saydığı lcın, ruhu da şiirsızdır bu ohbabın Ne var ki, ciltletıp rafına dızdiği sosyal konulu kıtaplardan da hemen hlç birıni okumaz. Başkaiarıno gösterış olsun diye de yapmaz bunu: cünkü gösterişl hlç sevmez. Yaşco ben •+• Bu neyl gösterlyor? Yasalanmızın kötülüğönu mu. yetersizilğinl mı? Ne münasebet' Başta sözünu ettiğim bir ohpabımın her kltop alışında onu okuduğunu sanması gıbi her yasa cıkarışımızda Işlerın düzeleceği yolunda cok yanlış bır sanıya saplandığımızı gösterıyor. Oysa yosaiann eli ayoflı yok kl, kendl kendine hareket edebılsln, kendi kendini uyguıotabilsinler Bu noktayı hıc düşundüğümüz yok Olayların doğrudan doğruya üzerıne, kökenine gitme yüreklıliğinl gösteremeyıp bu gücluğü go BİLİM DÜNYASI Yanardı Çini Soba. OKTAY AKBAL Halley Kuyruklu Yıldızı Geliyor / * üneş kümemlzln ortalama ^ * 75 yılda bır görünüp kaybolan Halley Kuyıuklu Yıldızı, görkemlı kuyruğu ile, 1986"da göklerımızde yıne belırecektlr. Son kez 20 nısan 1910'da gorün mesi. yazınım(za. üstad Huseyın Rohmı Gürpınar (18641944) ın kalemınden tKuyruklu Yıldız Altında Bır İzdıvac» adlr yaprtı kazandırmıştı (1912) Bu kez gelışı Amerıkan Ha/acıhk ve Uzay Daıresının yenl bır zaferınl vurguiayacak Cunkü bu Daıre. yıldızı ıncelemek içın cok ılgınç bır aroç fırlatacak Motorsuz. yakıtsız olacak bu arac, sırf güneş rüzgârından alacağı hızla uzayda görev yapacaktır. İnsanlar, kuyruklu yıldızların görünmesını kendl tarıhlerındekı veyo dunyo tarıhmdekı buyuk olayların habercılerı saymışlardır Halley Kuyruklu Yıldızına tarıhımız acısından baktığımızda şu ılgınc gozlemlerle karşılaşırız: • Yıldızın 1066 da görünmesınden beş yıl sonra 1071 de, Alpaslon. Malazgırtte, Romen Dıyoıen komutasındakı Bizans ordulorına, tarihının en büyük darbesını ındırmış, bu ut ku Türklere Anadolu. İstanbul ve Avrupa kapılarını açmıştır • 1301. Osmonlı Imporator luğunun kuruluşunun ve Anadoluda büyuk hamleler yapmaya başlamasımn ıkınci yılıdır. • 1378 Bırmci Murad'ın (13591389) ve Yıldırım Beyaıt ın (13891402), Osmanlı ordularını zaferden zafere koşturdukları dönemın ortasına rastlar. • Halley Kuyruklu Yıldızı, istanbul'un alınmasından. yani Bızansın yok edılmesınden 3 yıl sonra 1456 hazıranının 6'sında da görülmüştür. • 1531 gorünmesi ile yıldız, Kanunı'nın (1520 1566) büyük zoferlenne tanık olmuştur. • 1682 yılı. 1699 Karlofca Andlaşmasıyla noktalanacak ya nılgılerımızın boşlangıcı olmuş tur. • Yıldızın 1835'de görünmesinden 4 yıl sonra Tanzımat ilan edılmıştır. • Ama son kez 1910'da görünmesınden bır yıl sonra Trab lusgarp (Lıbya) yenılgımız, iki yıl sonra Balkon Savaşlarındakı yenılgılerımız. son olarak 1914 Savaşındakı yenılgımız goz lenmıştır J Vehbi BELGİL dlle getlrmlş Nedir Inlltisi halar ne dereceye kadar doflruncte bâdı sermâ'nın (kış rüz dur? Aya gıdılmeden önce, gârının)''/Mukâı (ıslık calması) Mars'a arac göndenlmeden ön ce bunlar hokkında da bir cok hastaya ait midlr şu bârânın şeyler. bilimsel bulgulara doya(yağmurun)?/Teessuratı beşer nan Wr cok şeyier bıllniyordu den geiır mı dehre (dünyaya) Fakât. buntarın coğurrun yarrrrs metai (keder)''/Zehi (boş) taoldukları anlaşılmıştır Aynı şey savvuru bâtıl, zehî hayalı mubu yıldızlar icin de soz konuhal (Ahmet Paşa. o'umu 1497). sudur. Clnl sobo yanardı cıtrr cıtır. tPomuk» yavrularıyla yan gelmış sıcokta Sed rde acmışım önüme cocuk der gllerıni. ePhılıps 1933» rodyoda bır alaturka hava Sokak tan gelen sesler. Oecen saöcılar. Akşam karonlıgırun kenfe oÖir ağtr çokOşü.Sobanın demlrine bır kağıt yapıştırdın mı daha gözel ceker Kağıt hafıften harıften kızarır. Annem gırer cıkar cabuk çabuk Akşam hazırhğındadır. yemek pışmış. sofro kurulocok... Babam az sonro gelır Kımbılır hang davanın üzüntüsüyle yorgun Belki Yo • Yo getırlr bu akşam Ya da bır kücük tavla Pencereden az son ra başiayacağım yolu gozlemeye Aiacokaranlıkto seçılmez olana kadar. Zaten daha önce bobam gelecek tır ya... 1930'lar... ilkokul yıllarım... Atatürk'ün yaşodığı. yönetimın başında bulunduğu yıllor Hele 1933, 1934 35.. Bır de gunce tutordım daho o yaşta Küçük bir deftere neıer yazardım' Kedılerim. okul oloylon maholle arkoaaşiarı. sınemaiar Şehradebaşı. tCocuk Sesı» dergısı. kendıme. geleceğe an özlemler. Anı bıie sayılT<ayacak anılar! Nerde o oefterler nerde o zaman porcası, nerde 1930ların kendi evrenınde yaşayan cocuğu!.. Bır clnl sobo bulsak! Nerden nasıl? Koc paraya? Yok. bır şömıne mı yaptırmalı! Ûst katta oturanıar icin bu olasılık vor. Yakıt yok uşuyoruz Bır. sabah yakıyor'ar, K I saat, bir de akşam altıdan sonro.. Ama sıcok değıl hıc bir yer Kücük elektırık sobosı ellerım zı ısıtıyor Derece bir türlü on ıkının üstüne cıkmıyor Bır de kar düştü mü. buz tuttu mu yollar. bır gün. beş gün sür dü mu bu durum. o zaman seyret kentın halinı' Kozanı, komüre çevırtecekler Ne zaman? Boyle ıdare edemez mıyız bır ıkı ay Bok. ocağın sonuno dek bu tür ısınmayla 1 yokıt sürebılirnvş Ne oluyor. donmuyoruz ya Herkes aynı durumda. betenn beten var Yok. herkes aynı durum do değil hıc yakıtı olmoyanlar da var Parası olmoyanlar da Coluk cocuğuyla acıların icınde 'nım inım ınle/enler de... Öte yandan tonu otuz bın liraya yakıt olanlar da var korsan yakıtcılardon... Caniarı tatlı paro bobalonnın! Cok parolon Neye üşüsünler? \/erırie> otuz bını aiırlar yakıtı, ısınır. TV'lerini seyrederler, bızlerın halıne gülerek... O guzelim eskl zamon mangalları' Bugün zengin evlerinın cşark odalartında sus diye dururl Ben bıroktım o gorkemlıleri. babaannemın kohve plşırdığı soc manga lo razıytm şımd Süresın kahve cezvesm* sıcak küllere, akşama kadar durur. rstedığin anda kahven t>azırdtr. Hani nerde kahve pekı'' O da yok Hıc değ'lse cay var ya' En iyısı cay hazırlomak İçme azıcık lımon sıkarsın, biraz da konyok, oldu mu sana punç Otur ko!tuğuna seyret pencereden kentı denizi... İcin ıs>ndı mı bırazcık. başla yazını yazmoya Parmaklarını kocaman cay bardağı ısıtır. buyük yudumlar ıçini... Dol gıt gündelık yazının evrenine.Gazeteler dergiler. kltaplar Kltaplor. derg'iıjr gaze teler Bır de fılmler oyuniar.. Tüm yaşamı bunlar doldurdu Ta 1930'lardan bu güne kırk yıldar» çok Yaşom yaşam diye aünümüzde büyütmeyelım o kadar, yaşom ne dır ki1 Koskoca bır hıc oluverir bir onda B r kurşun gelip bu;ur senı bır hastalık bır umulmodık yürek carpmtısı. beymde bir tıtreşım Herşey insan tc'n! Ölum düşunce sı ayrılmaz OKJU vonıbaşınızdan icimzde uvukıayan bir canavordı o. simdı dırilmış karşı ko'tuğa oturmuş belk' de benim oturduğum yere Yaşamı cok 1 uzun sayarız Pek cok uzun Yarın öburgün, gelecek yıl, beş yıl sonra on yıl otuz yıl sonra Bir türlü varıimaz zaman parcalartdır bunlar Hazırlıkinr voparız kftoplar, vozılar cevlrller pianlor proıeler gezi »asarıları. daho lyi. daha güzel ynşama özlemlerı Zaman kayıp gece' ovucla omızdan Bakars;n sevdiklerin blrac blrer ölmüşlor Yalnız kairrışsm ıGıttikce artılıyor yalnızlığımız» dersın sen de cayını >cerken. Daha daho cok üşütür bu duşünceler Yuft ve ulu« sorunları dağıar gıbıdir karşında... Acıio bir okyanusun dalgaları gıbi gellr vunjr da vurur.. Yazocoksın. soğuğo meydan okurcosıno. varsın ne soba yansın ne manga! ne kaior'fer! icrnde yakacaksın kendl ateşml Orası cehennem m1 dlyorsun burası ne cennet m ı ' Hay di biraz sabır soaf beş olsun elektlrik gelsm kücOk soba yanar ben de azırık ısınırım Ama soat üc zaman gecmi yor ne yopsan I Ne düş kurnnok ısıtıyor kisivl ne 1930'iora gitmek cinl soba mangal ateşi, llkyaz güneşien oltındo duymak kendlr.U hazırlamaktodır. Paketteki araclor HaMeyl Inceledıkten sonra guneş cevresırdekı gezılerını sürdürecek ve üc yıl sonra «Temp!e l> adlı başka bır kuyruklu yıldızın incelenmesı ışlne başlıyacaktır. Bunun incelenmest bır yıl sürecektır. Kuyruklunun Parçalan Bılındığı gıbi. kuyruklu yıtdızlar bır baş kısmı ile bır kuy ruk kısmmdon oluşmaktadır Baş do ık' kısımdır. Ortada sert cısımlerden oluşan katı bır bolge. bunun cevresınde de saç veya dıvak dıyebıleceğımız bulutumsu bır kısım vardır Başın nasıl oluştuğu hakkında gö rüşler değışıktır Bır gorüşe go re baş. her bırl bır kilometre kadar çapta sert cısımlenn, tozlorın çamurların bır araya gelmesıyle oluşmuştur Harvard Rasatanes uzmanlarından Fred VV.pple'ın görüşüne gore ıse başın cekirdek (nocleus) kısmı karbon. ozot. oksnen gıbi ağır elementlerle hıdroıen gıbi hsfıf bir elementtn bırleşmesınden oluşmuştur Bunlorın oluş turduğu maddeler amonyak (NH3). metan (CF4) ve su (H20) gıbi şeylerdır. Bunlar b'r buz kütlesı halınde bırbırlerıne yapıçmışlardır. Yıldızların başında oyrıca. siyanoıen (CN) ve karbon mo noksıt 'CO) gıbi zehırli iki gazla bırlıkıe hıdroksıl lOH), methy ne (CH) ve karbonun da bulun duğu scptanmıştır Halley Kuy ruklı. Yndızının 1910 da dunyayı zehııleyeceğı haberı bu tür yıldızlardokı siyanoıen ve karbon mtrıoksıt'ten dolayı ortaya atılmıştır. Halbukı, böyle bir şeyin söz konusu olamayacağı sonradan anıaşılmıştır Hesaplamalar. Hclley Kuyruklu Yıldızının toplam kütlesının. dünyanın kütlesının ancak bir mılyarda birı olduğunu gostermıştır. Bunun hepsı zehır olsa ne olur? Kaldıkı dünya bir cok kez böy le bâdıreler atlatmış, bır zaror gormemıştır. Halley Kuyruklu Yıldızının or talama 7f> yılda bır gorundüğünü soylemıştık Aslmda, yıldız kımı zaman 76 yıl sonra. kimi zoman 77 yıl sonra. kımı zaman 78 yılda. kimi zaman da 79 yılda gelmektedır. Halley Kuyruklu Yıldızı yumurto (elıps) bıçımmde bir yö rünge üzerınde gezmektedır. Yıldız bu noktadan 1948 yılında geçmıştır. şımdı güneşe doğru yakıaşmoktadır. Yıldız Bilimciler Bılımcıler. özellıkle yıldızbllimcıler de kuyruklu yıldızlarla ilgılı bır cok asılsız şeyler soylemışlerdır Örneğin Halleyın 1910'do gorunmesınden önce, bunlar, yıldızın muazzam kuyruğunun dunyaya carparak atmosferi zehırleyeceğını. bıtkl. hayvan butun canlıları yok edeceğmı soyleyerek hem dünyaya korkulu aylar vasatmışlcır, hem de bu cok açıkgozun, halk n sırtından mılvonlor vurmasıno yol açmışlardır Cunkü. bunlar, yıldızın zehırleyeceğl havanın etkısını sılıra ındirece ğını soyledıklerı çeşıt ceşıt hap ları. ılâçlan pıyasaya süımüşlerdır Fakat. yukarda da dediğımlz gıbi. Halleyın bu seferki gelişı buyük sevınc gosterılerıne vesıle olacaktır Cünkü. uzoy yolunun açılması sonucu bir kuyruklu vıldız «Ik kez yakından incelenebılecektır. Bu gün bu yıldızlor hakkındakı bıigıierımız oldukco eksıktır Bu yıldızlar rosıl oluşmuştur? Nelerden oluşmuştur? Gezı alanları nereleridır1' Ölümlerı nosıı olmaktadır? Bu sorulorın aydınlanması evrenın oluşum bıcımine de ışık tutacaktır Evet. bu gün bilimsel b'jlgularo dcyanan bır cok şey bılıyoruz kuyruklu yıldızlor hakkında. Fakot. bun Dostça Karşılama Amenkan Hovacılık ve Uzoy Daıresı. yıldızın ıncblpnmesı ıcın bır program yapmış. Inceleme ile ılgıll ilk aşaıtırmalariçın ayrılan 1,5 mılyon dolarlık bir tohsısatı Boelng ve Lock heed fırma'onno ıhale etmıştır ilk ıncelemeler sonunda hazırlanacak progromın ana hatları şımdıden bellıdır: Uzaydo güneş rüzgarı ile yol alacak motorsuz, yakıtsız bır arac bir ro ketın ıçıne konacok roket, 1980 de deneme ucuşlarına başlaya cak Uzay Mekığl ile uzayo gönderılecektir Mekık roketl uza yo fırlatacaktır. Roket dünyadan 100 000 kilometre kadar uzaklaştıktan sonra ıcındekı Inceleme aracını boş'uğr bırokacaktır inceleme aracı boşluğa düşer duşmez tıpkı ucaktan atladıktan sonra paraşütünü acan bır pılot gıbi yelkenlerfni acacaktır Bu yelkenler güneş rüzgarı ile dolacak ve aracın uzavda yol almasın. sağlayacaktır. Bu aracın da üzerint. J. iskandil âletleriyle dolu bir paket bulunacaktır işte Halley Kuyruklu Yıldızım inceleyecek âletler asıl bu pakette yer alacaktır Paketı Avrupa Uzay Ajansı (Luropean Space Agency) tlkellik az gelismişlik. aşagılık duygusu. çıkarcılık rezillik. kepazelik bugünku egemenlerin iliklerine öylesine İŞİemiş ki bunlar ve uşaklart. Sovyetlerin Afganistan'a müdahalesi Türkiye yi Batıya satmak ıçin borsayı yükselttı diye neredeyse göbek atacak ve şıkır şıkır oynayacaklar Evinde soğuktan tlr • Ur titreyen çoluk • çocuguyla yorganın altına girerek üşümemeye çabalayan çarşıda pazarda fiyatlann peşinde koşuşup yetişemeyen. aylık ücretinin bir yansını devlete vergi ötekı yansını evsahibine kira diye veren ve s&murü çarkının dislileri ttrasında hergün birttz daha ezilen namuslu yurttaş... Bir düşün bakalım ulkeyi bu hale getirenler kımler? Komünıstler mi sosyalıstler mi? Onlar hep hapıshanede ıdıler onlar hiçbir zaman ülkeyı yönetmedıler ki1 30 yıldan ben ulkeyi yönetenler efendileri uşaklan ve ortaklanyla mey dandadır Bunlar suçlu sandalyesıne oturfıılacakken iktidar koltu^una oturtuluyorlar Turkiye'nin kara yazgısı bu durum deg'şmediVçe değışmeyecek. DUYURU TÖB DER Hukuk Bürosu avukatlan iken, örgütün Sıkıyönetimce faaliyetten alıkonması üzerine, Menekşe Sokak, Menekşe Apartmaru, 20/6 Kızılay / Ankara adresinde yazıhane açarak, mesleki uğraşımızı sürdürmekteyız. Tüm müvekkillerimize saygı ile duynrulur. Av. Halit Çelenk, Av. İlhan Dişçi, Av. Yücel Yeşilgöz. Av. Akay Sayılır, Av. Günfer Karadeniz, Av. Şükrü Günel Elektronik Mühendisi Y5n«tim danıçmanlıSını yapfı§rmn Itftnbal* da kurulu büyük bır endustriyel tesis. •lektronikyuktek muhendıs veya muh«ndısl«ri (lamaktıdır. Modern bıryönetım uygulamasının hakim oldufiu ve ıleri bir uretim teknolojtslnin kullantldığı bu tensif görev alacak genç muhendıslar belırll ışyerı fsctubelerı edındıkten sonra yönetım kademelerına getırıleceklerdır. Atanacak elamanlara yurt ıçı ve dısı eğıtımlerle. mesleğınde gelifme) sansı ve catıp maddı olanaklar saglanacaktır. Aranan temel vasıflac: askerlık hizmetini yapmtf olmak: Ingıli2ceyi çok lyı derecede bılmek; ınsiyatıl sahıbı ve dınamık bir kışılığe sahıp olmaktır. Başvuruların ozseçmıs va fotoğrafla(ref 1C5 /80) yazılı olarak yapılması rıca olunur Gorüsme ve seçım tarafımııdan azamı gıılılıkls yapılacaktır. VİLIÂ OREN Kaloriferli ve hesaplı bir dinîenme yeri. Üstelik Burhaniye, Edremit, Ayvalık çok yakın, bol bol gezebilirsiniz. ÖREN . BURHANİYE, Tel: 343 (Cumhuriyet 255» Zehî Tasavvuru Bâtıl... Ancak, şunu hemen ekleyelim kı. bu gıbi yakıştırmoların masaı olmaktan oteye bır değerı yoktur. Şoır bunu ne güzel Qiix* bk h«tt« sonu mu l«çimnfc Isltyoüunut ? evınızi büronuzu ISITMAK AKORDEON KAPİURLA MUMKUNDUR KOLAY fktisatçılar Balosu 1.0 İktlsat Rjkultesl Mezunları Cemlyetınm «6 Iktisatcılar Haftası» nedeni ile duzenledığı. ancok Pro( Dr. Covit Orhan Tütengıl'ın öldürülmesı üzerıne ertelenen «İKTİSATCILAR BALOSU» 17 Ocak Perşembe günü geces< «Büyük Moks m Gazınosu» salonlarmdo yapılacak tır. llgılılere duyurulur. I.Ö İKTlSAT FAKÖLTESİ MEZUNLARI CEMİYETİ (Cumhuriyet ' " ^' İİYİİ BODRUMDAKİ PfHÖM'yi .45 356947 3634' TALATORHON bağdatcad 289/1 'santraldurağı) . kadıkoy # 9 tlf55 43 27 {jjCMNM: 11.00 21.00 C.t««<. pu»r. 1S.O0 . U.00 [PGYRAZ tedct! ş.çlı Tugrul Sk. 5, Idanbul (Poyraz Müşavlrlik: 138) 251 (Tez Aıans: 82) 2T0