Katalog

O Nî K 1 CtniHURÎYET 23 AftUSTOS 1979 Cumhurıyet1 bugun ulusal antıfaş st ve antıemperyalıst mucadeleden başarıvla cıkmasmm 35 yıldonumunü kutlamaktacfır Ulkenın nazı Aımanya sının egemenlığınaen kurtulmasım sağiamak cın ordusu ve ti'm moddı ve inson guc'erı ıie d renen Romen hatkı 23 ağus'os 1944 te yüryıllardır uğaındo mucadeie et'ıq ozg>lük bağrmsız hukumran OITIO ve kendı koderını tayın hakkını elde etTiıştır Romanya halkı sosyolıst kalkınma yolunu secm ş kendı vataimda yenı bır toplum sosyahst toplum Kurmuş ve pek ştırm ştır ve şımd cok yon u kalkınm s sosyal s! top umu kurma aşamasındod r Kısa bır sure ıcmae Romanya beiırg n bır tonmsai ozeı ğı ve zayıf b r sanayn o'an C keden b 'ımsel </& ts^iık gelışm^ıprn ve modern b'r tanm n sonuclanno dovonorak guc'u b" sanav t o.an sanov tanm uUes durumuno gelmıst'r Oldukço vcğjn olar uluslararası faalıyetın bağımsız ve hukumaniıgm tamnmasın eşıt hoklor dıger u ke erın ıc sıerıne kar şmoma ıarşıiıklı yorar, kuvveıe va oa kuvvet kjllanma rehdıd ne basvurrrama her haikın hıc bır vabcncı mudahale o madan bağımsız na'fcırma h^kkımn tan pması line erınp loyanriıror Romonva mn 131 neviet e dıpomotıt< je koisoiosluk IIIŞK len 14O'tan fazla u'kevle eKonom k 125 u keyie de kulturel il şkıler vardır RoTionyo 3C uluslararası hukjnet cuzeymdskı orgjtun uves d r ve 600 den fazla d ğer orgutıer n faclıye'ienne KatıimsKtcdır Romanya sı ohlonmo yar şmın durduru mosı ve sllahsızlanmaya ozellıkle naKieer sıiahsızlanmaya gıdılmesı ıcın her şey r yapılması gerektığ < inancınaadır TURK • ROMEN ILIŞKILERI ' 1970 ten sonra her ıki ülke arasında Oevlet Brışkanlığı ya da huKumet boşfaniarı duzeyınde yapılan z yaret ve gorjşme'er DOM k ozetlikle ekonomık ve küULrel I sk lepn gel ştınlmesınde büyük rol oynanrıstır Rorranya le Turkıye arasındo tıcarı mubadcle 27 ekım 1970 te ımzalanan ve 3 yıl icın geçerll olon dcha sonra 3 er yılhk donemlerle uzayan Uzun Donemlı Tıcaret Aricşması'na gore vurutülmekted r Ekciomık ışbırlığı ılı$kıierı dft 2 ağustos 1975 te tamomlonan ve ımzalanan Uzun DonemM Ekonomık Sanayı ve Teknık Işb rlıği Anlaşması'no uygun olarak yürütulmektedır. (DIŞ HABERLER SERVISİ) Romanya Halk Thatcher'ın Rodezya'da yeni seçimler önermesi değişik tepkilere yolaçtı •*"« Romanya Devlet Başkam Nicoloe Çcvuşesku .. Romanya, faşizme karsı zaferinin 35. yılını kutluyor Polltıkacılar göruşurken, Zımbabve Rodezyo aa çorpışmalar acımasız blçımde suruyor... Bosbokon Margoret Thatcher Iktldara gellnce tutumunu değıştirmek zorunda kaldı... YURTSEVER CEPHE LIDERLERI, LUSAKA KONFERANSI KARARLARINA UYACAKLARINI, ANCAK SILAHLARINI BIRAKMAYACAKLARINI AÇIKLADILAR THATCHER'İN ONERILERI GOZ LEMCILER TARAFINDAN «MUHAFAZAKÂR PARTI NIN DIŞ POLITIKASINDA ÖNEMLT BİR DEĞİSIKLİK» OLARAK NITELENDIRILIYOR IDış Haberler ServisH Gectığımız nısan ayında ZımboDve Rodezya' da yapılon ve Rahıp Abeı Muzoreva nın Başbakan olmasma yol acan seçmler bırcon cevrede sert tep<ı ere yol acmıştı Secımlere hıle kanştırıldığı, bu tgostermel k gırış moe» ıktıdarn aa ında yıne beyaz azın iKta kaldıgı kanısı yaygınaı Evet ulKede sıyah bır Başba<onın Rahıp Abel Muzoreva nn başkanlgnda ve gene sıyahlaraan oluşan bır hukumet kurulmuş ve ulkeye yuz yıldan fazla sureden berı egemen olan beyazlar da /enı Anayasaya gore ParlaTientoda azmI k sandalyeıenne oturmuşlardı, arra . Işın bır da «oma»sı vardı Muzoreva'yı, «b»yarlarla uzlaşan b r ışbırlıkcı» olorak tanımlaycn ve ukenın adın n Z mbabve Rodozya değıl, yalnızca Zımbabve olması gerektığ nı savunan genllaıar, yenı yonetımı tanımadıklannı ortaya koy muşlard Artık Yurtsever Cephe lıderlad Joshua Nkomo ıle daha da sert bır cızgıvi sovunon Robert Mugabe doğrudan dogruya Muzoreva nın «ışbıriıkc * yonet •mıne sa'aırıyorlar ve carpışma bu kez de sıyahlar aras nda suruyordu Ote yandan azınlıktakı beyczlar do «Rodezya Zımbabve»n n guvenlık qüCiernın denet mtnl ellermde tutmava ozel bır ozen gosterdıklerınden tşler lyıce cıkmoza gırmeK 'jzerevdı Butun bu ge' smele'in kırışt ğ' gjnlerde Irtgılız Ulusicr Topulugu (COMMON^(EALTH) ın 39 uyesı Zambıyo başkentı Lusakaao toplandılar Toplantın n en onemlı konuğu kuş^JSJZ kl ülkes i ı ılk kez bovle bır gorevde temsıl edecek olan Ingıltere nın kadın Başba<onı Margaret Thatcher oluyorau .. Ustelık Thatcher secım kampanyası sırasında başlayarak surek,ı olarak «Rodezya ya uygulanmakta olan yaptırımları vo ambargoyu ka'dırocagım» goruşünu ışleyegelmekteyd' COMMONWEALTH toplntısından cok kısa bır süre once Kara Afrı<a nın ve Lubaka toplantısıno katılacak 39 ulkenın «nabzını olcmek» ısteyen Thotcher ıkı Dışışlerı Bakanlığı gorevlısını Afrlka ya yo'ladı Dıp'omatların getırd klen haberler hıc de ryımser değıldı «Eger MLhafczakar Partı n.n secm Drogramında yera an ve yaptırımların kaldırılmasını ongoren maddeierden bırı blle uygulanırsa Afnka ulkelerı akı mın almayacağı bır tepkl gosterecek'erdır» dıyorlardı N tek m Lusaka Zırvesı'iln hemen öncesında, Ingıltere nın petrol gereksınımlerını karşılamakta bu\uk yerı oıon N erva ^ev Bnt sh Petroleum şırke'ının h sselerını mıllıleştırdığını ocıklayı\erdı Bu, doğrudan dogruva Ingıltere ye yoneltılmış bır tehdıtten baska bırşey değıldı Thatcher clngılız polıtıkası kaygandır» sozünu anımsayarak hemen kararını verdı fRodezya Zımbabve'ye uygulanan yaptırımlar kalkmayacak, tam tersıne, ülkede vonetımm tam aniomı/îa sıvah'arın elrıe gscmesın n scğlanması amacıyla. venı secımlere gıdılecektı» Hem de Ingıltere'nln gözetıminde Lusaka Zırvesı'nın sonuna dek «Zambıvo'da cok soğuk karşılanan lıdem olarak tanımlanan Thatcher bu ypni karartnı acıklomadi Ancak son anda duzenlenen olağanustt, bır oturjrpda »Zım bab e'de yeniden sec mlere gıdılmelı »e gerekll duze'tmeler de yapılmaltdır» dedl Bu konudakı anlaşma önerısı, 20 dak ko lcsnde alkışlarla onaylandı Rodezva Zımbabve'nın dünya tanınmayan Başbakanı Abel Muzoreva korar arşı r snda şunları soyluyordu «Eger ı=;ted k'e ı Komünlzm vs coküntuvse buvursuniar d ledık erın >op smlar > Buna karşılık Thatcher panını kc:bıı e5en ve Londra Konteransına katılacaklarm acıklayon Yurtsever Cephe lıderlerınden Nkcmo *S /ahiarı tam anlamıyla temsı! edecek bır yone ITII ışbasna getırecek mekanızma aercck'es nceve c'ek gerıltolarım sılahlar nı ndırrreyeceklerdır» derken, daha sert b r tutum ızleimesınden yana olan Mugabe tBeyazların denetımındekı Podezya ordusu ve polısı kesınlıkle lağved Imelı ve turn denetım sıyahlara devredılmelıdır Kurtuluşumuzu saila^an gsn''a!anr'!?, ge!pceğın ozgür Z mbabve smın orajsunu ouşturnalıdır» çoruşurdevdı Artık ge'i\e donCsü o'ma an br sarece g'n!d'ğını koruyacağından en cok kusku du"L'ar» klSiyse kuşkusuz k' r'<cı be,az a7 nlı< /onet.mının başına buyruk Başkanı lan Srrvh't • tBazı umutlar bel'rıyor qıb Ama bJ cieTeK değıld r kı, Ingılızlerın gözetıminde gercekleş'nlecek yenl sec mlerı oncylıyonjm En cok Czulc'ugum no<ta da. son Anayosada veto ha<kım i kaldın'mş olması Yoksa > Ingıltere nevse teokı'er deöı<; v oMu Muhafazakör Partı nın sağ kancdı »R^sbakn'ırrız ss1 cımle sırasınrta verdıaı sczlP" tıı"rvj'ar L stelık Kara Afnka nın =;anta ıno bovun *>" irn ş >ie cl7 du» dıvor ve haıâ BL /uk naı i" İTp^rator'uöu nun ustunluk duygusundan kurtulcmu jıKİarını gostO'yorlardı. Ovsa Inoı'ız Bc^balvanınm aidıâı son karcr, Amerıka B rleş k De> le'lerının ozel ıi'le de B3Şkan Carter'ın son derece ho"=ura g tmıştı Ccrter yonetımı, Afrıka'dakı ırkcı vonetıir ere Liyguıanan yaptırımlar n kaidırıİTasnın. aıs pol tıkasında acacağı ged ğı ve burun da kendısının 1980'de verıden sec lresı şansırn ie denl olumsuz etk ley^cegını co< ı/ı bılrrsktedr Konuvla ılqılı en cerceccı or 'us=e ö'eden be! rı Rodezyc da tam bır si,ah ıktıdarac • vana o an < p hn nrr"c'n o ıod^n n*> ^nı vno^n Ton7o" T OPVfet Baskanı Jul us Nverere den ge'd «COMM0NV/EALTH bıırdnn scnra 1931 v nnria tcp crccK'•r Yan< ikı vı1 sonro .. O 7omcno dek ne e' vap lab Id ğın sorup tu'umurruzu be'ı^ieyeceğ z > AVRUPA'NIN EN HIZLI "ŞARAPÇILARI,, FRANSIZLAR, ALMANLAR İSE "BÎRACILIK,,TA BAŞI ÇEKİYOR AET Komısyonunca yayınlonmakta olan «Euro'orum» dergısı topluluk bunyesindekı en hız'ı tşarapçılanın Fransızlar en hızh tbı racıiarıın ıse Almanlar olduğunu acıklamışt r Dergının haberıne gore ortalama her Fronsız yılda 101 lıtre şarap tuketmekte «şarcpcılık»ta Fransızlan kışı başına 97 lıtreyle Italyonlar ve 49 lıtreyle Lüksemburglulor telenektedır Çocukların va kımı yaşlıların lc med klen de gozonune alındığında toplam tuketımı nüfus sayısına bolmekle elde edl len bu rakamların gerçekte daho yuksek bır K s fccşına tuketım düze/ını gızledığl soylerebıi r cBıraracılıkta» yılda klşi başına 149 lıtre bıra tuketen Almaniarı 127 lıtreyle Luksem burglular 126 lıtreyle Irlandalılor ve 119 lıt reyie ingılızler ızlemektedır Danimarkolılar ıse kışı başına 116 l.treyle beşıncl sırayı almak'odır. Yuksek olkollü ickılerde Ise. tdünya şom pıyonu» olan Polonya'nın ardından kışt başına 4 7 lıtreyle Lüksemburg gelmektedır LDksemburg u Izleyen ulkeler arasında kışl başma 2 9 lıtreyle Hollanda ve Almanya 2 5 lıtre/le Fransa ve 2 0 lıtreyle Irlanda gelmekted r Konuya üretım açısından bakıldığında şarapta l'alya yılda 64 mılyon hektolltreyie başı çekmekte. Fransa 52 mılyon hektolıtrey'e ıkıncıl ğı almaktodır Ucuncü sıradakı Almanya'nın uretımı yolnızca 10 mılyon hektol tred r Birada Ise Almanya 94 milyon hektolıtreyle orde gelmek'e Ingıltere 65 mılyon hektol trey'e A/rupa do ıkıncı sırayı almaktad r. DLnyadckı en Duyük bıro üretıcısı Ise yıldo 200 rr Ivon hektohtreyle ABD'dlr fŞARAPCILAR» 1 2 3 4 5 Fransa 101 It /kışl Italya 97 > Luksem 49 » A manya 23 » ingıltere S > «BIRACILAR» 1 2 3 4 5 F Alm Lukse Irlanda İngılte Danım 149 It 127 126 119 116 'klşl » » » » Her Fransız yılda ortalama 101 ütre farap içiyor. Almanlar ise kişi başına yılda 149 litre bira tüketiyorlar. YALNIZCA HARMANLANMIŞ VİSKİLERDE KANSER TEHÜKESİ VAR 6 unlu vlskl markası Orünlerinde kanseroj«n madde olarak kabul edılen «Nıtrosamınmn bulunması, gerek tuketıcıler gerek üreticıler orasırda bır kuşku dalgası yaratmıştır. Bırçok ülkedekl Tüketıcllerl Korumo Derreklerı harekete geçıp hükümetten ızahat isterlerken, uretıcler de «Nıtrosamın» konusunda onlem'er alm<Jk iızero hareketo gecnnşlerdır. Dunyanın en cok vıskl üreten ülkelennden olan Iskocya'dakı üreticıler vıskıde kanser yapan kuşKulu bır maddenın bulunauğu yoluflda ABD nden gelen ıddıa karşısında hemen kendıle ını savunarak «Nıtrosamın» maddesının Iskoc vıskılerınde cok az bulunduğunu belırtmışlerdır. Az rrıktardakı nıtrosamın maddesmln zararsız oldugunu da eklertrşlerdır. Iskoc vıskılerının Italya temsılcisl Bruce Ret> ton, komurda ozel olarak kurutulan arpadan elda lr ed nış » sı'i maıtırda nıtrosamın bu unmodığını t ı ın ışjr E ^^3 Rsn'on a gore rıtrosamın 20~0 tıp vıskı ka'işımından elde edılmış ve uzerırvce «Blended» sozcugunan bulunduğu vıskılerde me.cuttL.r Brjce Renton'un «Kömürde kurutulan arpo dan elae enlei v.sk n ı c u n teNkesız oldugu. r sanay su'sçierden gec rıle ek psîro) urunlers aracılıgıyıa kurutulan crpadan elde edılende nltrosaT.n bulunduğu» yolundakı savı halkoytnu rahatlafn ş değ Idır. Cunku uzennde «Blended» sozcugjnun bx.iunduğu vıskı satışı dunyada blr haylı coktur Roma Unıvers tesi profesörlennden Galeottl, nıtrosamın maddesının «Kanseroıei» olduğu ru kabul etmektedır. Bununla birlıkte, kanserojen olan nıtrosamın maddssmın yalnız vıskide değıl daha başka dcgal urunlerde de bulunduğunu eklemektedır. Bu nedenle. diyor Profesör Galeottı, sorun dozaı somnudur Vıski lcen mu> hakak kanser olur dıyemeyız» dıye belırtmektedır. Roma'dakl Regına Elena Hostanesl profesörleri de bır maddedekı nıtrosamin mıktarın'n fcılınmesının gereğl üzerınde durmaktadırlar ve #aha başka doğal gıda maddelerınde de nıtrosabulunduğunu belırtmektedırier. (DIŞ HABERLER SERVİSİ) VİETNAM'DA SAVAŞ ARTIĞI BARIŞ Amerıka Bırleşık Devletlerî'iln Vletnam savaşı tırmamşını başlattığı 1965 yılından, Saygon'un duşerek Ho Şı Mın kentı adını aldığı 1975 tarıhıne dek gecen 10 yıllık sovaş sırasında dünya kamuoyunun yoğun ılglsım ceken Vıetnam. bugün, bu ülkeden goç eden cTekne lnsanları»nın oluşturduğu Hsanlık dramı nedenıyle dikkatleri topluyor. Bugunkü durumu ıfılmin sonu» oıarak nlteleyen sıyasl gözlemcıler fılmin baş bölümünü gozden kacıranların gercekleri göremeyeceklennı belırtmektedırier Nıtekım ingılız ga zetesı Daıly Mırror'un eskı mensuplarından ve ingılız dergısi Statesman'n yazarlanndan John Pılgerın şu sırolarda yavmlancn bır yazısında belırttıgıne gore, orman zeng'nl ğınıi yüzde 44'ü AmeriKan bombardımanlarıylo yok olan, ayakta kalan ağacların yapraklarnda hâlâ Amerıkan kımyasal maddelerınin bıtkıieri yok edicı etkılen görülen Vıetnam, cAy yuzeyınl ardıran bır ülke» görünümündedır. Bombardımanların etkısıyle 30 000 cocu ğun sağır kaldığı Hanoı'de klakson sesne aldırmayanların (Aldıramayanlar) görüntüsü korkunc tabloyu tamamlayıcı unsurlardan bi« nnı daha oluşturmaktadır URETİM VE İNSAN GÜCO Topra<jın. suyun ve ha\xrıın doğal koşullannın değ ştınlmesıyle üretım göcü kesın olarak azalan Vietnam'da asıl yıkıntt Insan potansıyelinln azalmasnda kendlnl çöstermektedır. Vıetnam'dan kacan göcmenler sorununu Ince'eyen uzmanlar, Kuzey Vıetnam'n tsosva'zm»ı kuzeyde yerleştırırken ABD'nln da Guney Vietnam'da tAmerıkan yaşam blclml> ni yerleştirmeye çalışmasının bugunku göc so rununın ortaya cıkmasında başlıco etken olduğu kanısındadırlar ABD kuzeyı bombalarken yalnız doğayi tahrıp etmekle kalmamış. uzun sürell sovaş boyunca ülkenın ekonomlk yapısını bozmuş, ınsan potansıyelıni azcltmıştır. Bu ınsan gucune ulkenın yönetıminde rol olan yuksek kadrolar da dahlldır. ABD dort yıl sireyle gecegundüz Kozey Vıetnam uzennde bombardıman ucaklarını hıc eksık tutmayarak uzun vadell bir cökuntüyö amcclarken guneyde de halkın yüzde 60 ını koylerden kentlere cekıp «Kentleştırme ve tuketım e<onomisıne alı$tırma» yöntemml uygulama"O cahsnıştır ABD kuzeyle güneyın b rlesmes closılığını ekonomık v« kültürel alanda engellemek amacını • VİETNAM'IN BARIŞ DÖNEM1NDE BASARILI OLMASININ ÖTEKI ULKELERE cKÖ TU ORNEK» OLACAĞINI DUŞUNEN ABD VE DIĞER ZENGIN ULKELER ULKEYE YARDIMDA ÇEKİMSER DAV RANMAKTADIRLAR OYSA ABD 10 YIL SUREN SAVAŞ BOYUNCA HARCADIĞI 200 MILYAR DOLARIN YUZDE 10'UNU BARIŞ İÇİN HARCAYACAK OLSA, VIETNAM TRAJEDISİMN SAYFALARI KAPANABILECEKTIR. • SAVAŞ SURESİNCE ABD KUZEYİ BOMBALARKEN YALNIZ DOĞAYI TAHRİP ETMEKLE KALMAMIŞ ÜLKENIN EKONOMIK YAPISINl BOZMUŞTUR «AMERİKAN YAŞAM BİCIMIıNE KOŞULLANDIRILMIŞ GÜNEYLİLERE, BIRLEŞMEDEN SONRA KUZEY VIETNAM'1N ANİ SOSYALİZM UYGULAMASI TERS GELMEKTEDİR. lunduğunu kobul etmektedırler Colısacak mılyonlarca ınsanı bekleyen kırsci' oolgelsre gıtmesi ıstenen Saygonljlara (Ho Şımınlılcre, kırsal bolgelere goc edıp calışmak ağ'r gelmıştır, Ve. hoşnutsuzluk <sosyalıst^ yonetımın uygulanmasındc acele edılmesınden ilerl gelmıştır KACAN VE KACIRILAN GÖCMENLER Vıetnam'dan aynlan göcmenler Ikt grubo ayrMmaktodır Bunları kacanlar ve kacınlanlar dıye ıkıye oyırmak gerekmektedir. Şöyle kl bır yandcn Vıetnam hukümeti Çın'ın V.etnam'daki gızli kolu olorak kabul ed len Çın ozınlığını ulke dışı etmek ısterken ABD nın tuketım toplumu ılkelenne rore vs1 st rdığı sınıftan da kacmok Isteyenler vardır Göcmen işındekı karmaşaya ılışk n bır fikır vermek üzere şunu belırtmekte yarar vor ki, HoŞımın kentınden kacacak oıanlan kurtarmak üzere Vatıkan'ın bile V etnam acıklanna bır gemı gönderdığınden soz ed Imektedır. ABD'NİN «MUKTESEP» SORUMLULUĞU Vıetnam'a savaş artığı bır barışm geleceğı yolunda yıllar öncesınden duşuncelerinı acıklamış olan Batılı yazarlarla bı'm adamları bugunku oloylar karşısında şaşkınlık duymamaktadırlar Oünyarın en zengın ulkelerıyle uzun surell bır savaşa gırmış olon bır ülkenın ekonomık ve msangucü potansıyelıni kaybetmış olmaktan otüru uğrayacağı zaaf bılınmekteydı Bılınmeyen yan ıse Vıetnam'ın Cm'le arasının ABD savaşı ardından bozulması ve Vıetnam'ın 10 yıllık savaş boyunca yararlandığı Sosyalıst Blo< blriıktelığınden barışta yararlanamamas dır. öte yandan Vıetnam'ın banş donemınde başarı eıde etmesının ABD açısından otekı ülkelere «Kötü örnek» oluşturacağı duşuncesi de ABD ve AET başta olmak üzere zengın ülke'enn Vıetnam'a yardımını engellemektedır. Oysa «Vıetnam savaş ve barışını» yakından Izleyen gözlemcıler bugünku durumdan ABD'nın sorumlu oiduğunu belırterek hıc olmazso savaş tazminatı yükümiülugunu yerırte getırmesHiın şart olduğuna dıkkati ce< mektedırler Uzmanlara göre ABD 10 vıllık savaş Icın harcadığı 200 mılyar dolarlık paranın vuzde 10 unu banş ıcın harcaso Vıetnam trajedısının sayfaları kapanabıiecek'ır (Dış Haberler Servlsl) öngörüyordu Bunu sağlamak özere Güney Vietnam'da burıuva sınıfınt geliştırerek, tuketım moddelerı gostermecesıyle yenl bır düşunce sıstemı ycratma cobaşına gırişmlş\xf. Başka blr dünyanın, yanl tAmerlcan vray of lıfe» (Amerlkan yaşam bıc'm ) dunyasının etkısi altında vetlşen Guney Vıetnam lılcra Kuzey Vıetnam'ın anî tsosyalızm» uygulaması ters gelmlştır KUZEY VİETNAM'IN ACELESİ Vietnam göcmen'erl konusunda blr dlzl acık oturum duzenlemış clan İtalyan Komunıstlerıyle sosyalıstlerl. Kuzey Vıetnam'ın 1975 yılındo savaşı kazanarok Gunev Vıetnam'la bırlesme panındakı llkelerl uygulomado cok ccele ed şınde hatalı yonlar bu