Katalog

ONtKÎ CUMHTRtYET 2 AĞUSTOS 1979 Hollanda Mektubu Hollanda'daki Türk işçilerinin çocuklarını bakım için kreşler yerine yabancı ailelere vermeleri büyük sorunlar yaratıyor I HOLLANDAU AİLE, EVİNE HLDIĞI COCUĞUN ANABABASl ILE ANLAŞMAKTA AMA KISA B1R SÜRE SONRA İŞINDEN CIKAN TURK KADINl COCUĞUNU GERİ İSTEMESINE KARŞIN, BU AİLE COCUĞU VERMEMEK İÇIN DIRETMEKTE. ABD'NİN YENİ MALİYE BAKANI WİLLİAM MİLIER'İN YÖNETTİĞİ ŞIRKETTE 650 MILYON LIRALIK YOLSUZLUK YAPILMSŞ A menka Bırleşık Devletler Başkanı Jımmy Caner ın son hükumet degışıklığı sırasmda Malıye Bakaniıg na getırdıgı VVılııam Mıl lerın vonetıcıiığınt yapmış olduğu Tex tron Şırketınae aynı donem icınde 13 mılyon dolar lyaKlaşık 650 mılyon lıra> tutarınaa «yolsuz luk vb yaso aışı oaeme yapı dıgı» beMrMmek tedır Soz konustj şırnetın ABO ıcnoe ve dışında ışlerın yurutmeK ve ciKorıannı oeKiptırtnek ıcın yaptıgı Delırtııen bu odenneienn MiHe ın bılgısl icınde oidugunu kanıtiayacok bıf beige elds edılememıştır Amenkon kamuoyu tarafından «sözünü sokınmayan» bır MS olaroK tanımlanan >/e ozellık ıe oasınıo ııışkılennde cok rahar gorunen Mıller ise «Ben her zoman ruşve' ya do ei altından odeme ere Karşıyırr Sırkette boyie şeyie' gercekten yapıimışsa kes ilıkie oenınn sozlenmı uy gu'amadıklarındandır Boy'e bır yolsuzluk varso butün gucum e uzerlerıne gıder ve sorumiuiarın Du'unmcsı ıcın bakanlığımın tum olanaklorım kullanırım» denıştır Ancak soruşturmo komısyonunun calışma lan. yenı Malıye BaKanmın bazı konulardan «b'lgılı» olduğunu da ortaya koymaktadır. WILLİAM MÎLLER, KONUYLA HIÇ BtR ILGİSİ OLMADIĞIN1 SOYLERKEN WASHÎNGTON'DAKI GÖZLEMCILER, YENI MALIYE BAKANININ GOREV1 HANG1 DUSUNCELERLE KABUL ETTIĞ1 KONUSUNDA FARKLI DÜŞUNUYOR Hazırlonan soruşturma roporuno gör« MlHar, şırketın helıkcpter ve navac ık bolumıennı yönettıgı vıl O! boyunca Savunmo Sakoniığı ıle kuruimaya çalışıtan ıiışkılen kesınlıkle bııecek durumdadır Ote yandan vvashıngton'dakı cevreler bircok Amerıkun polıtıkacısmın «etk'n gorevler»» getırıimesıyie bıriıkte tiaklarındakı ınceiemelerin sonuclorının yanlış yo da doğru ortayo dokütdügunu ılen surmuşıe'O r Bu cevrelere gore Mıller. dürustlüğuyle tonınmış bır ktşıdır Wıllıom Mıller daha cok bır avukat va l$aaam. olarak tomnmakta ve kendısının ekonoml konusunda tazıo bıigısı o^adıgı beiırtıimektedlr. Ancak cok başarılı «ekıp caiışmaiarı» yoptığı saptanan Mıiier'tn Mal ye Bakaniığı sırasında da bu tur caiışmalaro yoneiebılecegı gerekcesıyle gorevı kabul ettıgı sanılmaktadır Buna karşıiık Dazı cevreler ds yenı Maliys Bakamnın Haz re Genei Mudurluğu yaptığı gunlerden berı poiıt k yukseimesıne yarüımcı olacak «/atırımların» peşmdö oıduğunu ve şımdi bun lar ıcm ıy> bır basamaK buldugunu ısrarla savunagelmektedırler. BATI ILE SOVYETLER BIRLİĞİ ARASINDAKİ TİCARETTE ARACI ROLÜ OYNAYAN ABD'Lİ ISADAMI KARR'IN ÖLÜM NEDENİ ANLAŞILAMADI PARÎS'TEBİR OTELDC YASAYAN DAVİD KARR !N ÖLÜMÜNDEN SONRA OTEL YÖNETİCILER!N!N GAZETECİLERLE KOMUSMAKTAN KAÇINMALAR1, VEOTOPSİDEN VAZGECILMESJ ÜNLÜ İŞADAMININ «ÖLDÜRÜLDÜCÜ»» KANISINI GÜÇLEND1R5YOR a^'U tüccarlarla SovTetler Bırhğı ara bindakı ücaıette diacı tolu O j n a j a ı un u Amenkalı ışacarnı Davıd Kar m olumu uzenndekı gızın aydınlan madıgı bjlduılmektedır undan blr süre önce Hollando VARA televızyonunun «OMBUDSMAN» adtı sosyol ıçerıklı programında kamuoyunun dıkkatıne sunulan Turk çocuKİannın |ozeliık!e Haa'lem kentınde) Hollandalı aıleıere bokım lcın verıldığı ve bunun doğurduğu sonuclorla ıfcjılı hcben, sorunun parlamentoyo dek gelmesine yol açmıştır B İnsanların sigaranın zararını bilme konusuada bılinçlenmeleri 25 yaşmdan küçük her ikı kisıden birinın sıoa»a içmesıru engelleyemıyor Hoorlem boigesınde işcı arayap fır malann coklukta oluşu ve de issıziıgır» j z oluşu nedemyle coğu Turk erkek ve kadnlorı gündüz işlerının yamsıro gecelen ds temızlık lşlennde calışmaktc.dır Oysa Hollanda'daki kreşler ana baba'ann cc cuklannı sabahları bırakıp akşom ustlerı olmcları sıstemme qöre ca 'ŞTiakta Bu1duğu akşam icınde de calışmok ısteyen Turk kadmlan cocukioıını kre= a' vpme Hollandalı aıleipre bırokmavı haftado /a da onbeş günde bır gıdıp çocuklarını bır ıki saat görmevi yeğlemektedırler Hollandalı aıleler ise bu Turk çocuklarını «evlatIık» olarak almak, onları Hollanda geleneklerine göre yetiştırmek, gercek bır evlot glbl kabul etmekte ama kısa bır süre sonra işınden cıVan TürV kadım cocuğunu geri isteyınce Hollandalı aıle ıse vermemek lcın dıretmektedır Turk ve Hollanda lı a'leler arasındakl bu tür anlaşmazlıklar olaylara neden olmakta ve tatsız sonuclar meydana getırmektediı. Bundan 6 ay kadar önce acılan tHan nıe Schaft» adlı. 25 Hollandalı ve 25 Turk cocuk bakacak olan kreşin Hollandalı cocuklar lcın acılan kontenıanındo yede* lısteleri varken Turk cccLklcrı ıcın aynlan kontenaın dolmamıştır bıle Işin en önemll yanı. uzun bir su's HollandaTı aıle yanında kolan Turk cocuklarının, kendi anababalarına yabancı taşmalandır 8ır Hollandalı gıbı yetıştırilen cocuk, bu kez ar>o babasmı baska bır gözle gârmekte, onların gelenek ve goreneklenne alışamomaktadır. B LL\press dergısınde verüen bılgılere goıe Parii te ya^ddısı otelde ölu bulunan üavıd Kaırın olı ınunden son'akı ola>lar da •iamuoyuriLn ılgısını çek cek bovutlara ulaşmıştır Nıtevim otel vetkilıleı ı ?a?etecılerle konuşitıaktan kaçınmış ve David k a n ın /ehırlenmış olması olasıhgı karşı5 nd« esodı once rno ga kdldınlrnış ancak ion andd yu kardan veuıen bır emırle otopsıden v Moskova, ıle Eatıhlar arasmda bü>ük '' car anl'şmc'Ja ca cuacı rolu u»na,*n A n j nkan uvıuVlu Di 1 ıd Kir 196i vılmda l11 ris'e yerleşmıştir Oldü^ü /aman 60 yaşında olan D<ıvıd KaiT ö temma/ gecesı kaldıgı otelde resepsıyona telefon ederek çok kotu durumda olduğunu bıidırmış resepsıyon m«» trurunun bır dokîor çetırme onensıne ı=e olmek u/ere olduğunu bu bakıtndan dokto run /etı^emeyecegı yanıtını venmıştı Bu ouı\ uzenne Davıd Karr ın olduru! duau jui mdoıii ^.ovıentıler yajgınla^miîtır Oy^a onun gomme kag'd nı veren doktor ölumun dagcl oldugu bonucuna varmıstı» Pobs ve ucHnm'nın vakınları hatta o^rlu ve t>on Kansı da olaydan hıç bır kuskuya kh pılmamıstır 11 temmuzda yapılması gereken cend/e 'nerasitru jse daha sorı aya er+el' n miştır 16 tomnıuz tanhınde Davıd K ırr n CPS dı morga '<a!dmımı=tır Çekılen l o n g e n de h <, b r Î \ ciMna'Tn!>tır Bu arada otopsıden vazgeçılrcesi uıenne aonuyu îartışar. u/manlar otopsılerfle S olciydai, i i ı e olumun gerçek ve ılk neden n 5cp*d.namadıgını açıklamıştır Olu bniunan ünlu işadamının yaşammdn çolc ılşr çekıcı vonler bulunmaktadır ABD de doğEin Davıd Karr yaşamını Brooklyn de =iurdurmuştur Antıfaşıst bır tni htan olan Davıd Karr 193« yıl nda Daılv VıVıVtrde gazetecılıge bdşlatni!}tı Iş adam Hr v \ çyrışt'gı temaslar v n u c u iendısı de ıs hayat.na atümış ve Faırbanl s Whıtney Çırkctın'n genel mudurlugune dek yüksel miştır Eu gotevınden 19B3 yılında aynlan Da\ıd K«ırT bu t&rıhten sonra Parıs e yerleş mi'jtır Sovveuer riıılıtî! ,1e batılı n adamlan sraairda kopru gorevı vapmava rı^layan Da \\<i Karrm cok jjenış b r çevresı Sovyetler Bırlıgı nde de vakın ı l ş t ı l e r Uuduşu dostla n bulunduçu bılınmekted'r Davıd K vrr Moskova vs Lenıngrad da dot otehn vdpımı ıçın 250 nulyon dolar kre dı \ rılmesım sağlamı^tır Kırr bpş^nsının sırntu acık'pmaktan da çek'nmernış başansında \nsanMrla kurdugu kışısei dostluklann çok onemlı bır yer tuttu Slgara içmeye başloyan kuçuk cocuklar gelecekte kendllerml bekiüyen tehlıkeleri bılıyorlar mı? garanın zararlannı konu edı nen propagandalara karşın ba tıl ulke erde s gara kullanımm da buyuk bır gerıleme olma dıgı bıld'rılmektedır Franso dakı sıga ra satışiarı her vıl %5 oranınia artma sma karşılık 1976 yılından sonra bu or tış Drooagoncanın etkısıyle sadece bır auıogonl k gostermıştır Uzmaolar sı garo satış arır n artış ^o^ıermemesın n bıle başarı olduyunu oelırtmekte dır Tum uyarılara karşın dünyadaki sigara tüketimi azalmıyor ranları yarı yarıya düşurOlen Slgdrdlar dcha az zararlı olmaktadır Uzmanlar sıgara ıcme bıcımının de zararlılık ora nını etkıledığ nı ılerl sürmektedır Bazı uzmanlar dudak tırvakıltğının veya ıco aı aumars cekıimesının sigaranın zararını azalttıgını ıddıa etmektedır Buna karşılık doktorlar nasıl ıcılırse ıcılsın sigaranın zararlı olduğunda bırleşmektedır Bıoloh uzmanları sıgarado 1500 yobapcı maddenın bulunduğunu saptamıştır. Dunya Sağlık örgütunce verılen bılgılere gore, sanayıleşmış ulkeierde kanser hastalıklarının dortte bırıne sıgara kullanımı neden olrraktadır. Sıgara ıcmek 65 yaşından Kucuk kımselerde meydana gelen akcığer kao sprler nın /uzde 90 ına. bronşıtın yuzde 75'ıne mıokard enfarktusunun yuz de 25 ıne neden olmaktadır. S Frarsa da 1978 yılındo 82 mılycr sıgaro satniTııtt ı Bu satış V955 vılına oraniG ıkı kat taziadır Ote vandan gencier arasmda sıgara alışkonhgı ort TIIŞ ve COK gpnc vaşlara dek yayılmış tır Sıgaran r zararlorın cok ıyı bı me sme i'arsın 25 va^mdan kucu< her ıkı kışıden bın sıgara ıcmektedır Uzıiıanlat sıgoranın cak fazla icıl mesının daha zararlı oidugunu belırtmektedır Bugun katran ve nıkotın o Dovid Korr morga kotdırıldt, oncak ust kademe yönetıcilerlnin emrıyle otopsıden vazgeçildi. gunu soylemıştır GATT düzenlemesinde ortaya çıkan sorunlar sonbaharda e!e almacak CENEVRE (ANKA) Kısa adı GATT olan Gumruk ve Tıcaret Genel Anlaşması duzenlemesıne ılışkın olarak orta/a cıkan sorunların sonba harda ele alınması bekienmektedır Gözlemcıler ekonomı icm zararlı etkılerı olan dışolımları kısmak ısieyen ulkelenn sadece kendı belırleyeceklerı ulkelere karşı değıl. dışalımı sağlayan tum ulkelere karşı ontem aiın masını öngoren GATT kuralı konusundo ortaya Cıkan anlaşmazlığı. dığer sorunların ızleyecegınl savunmaktadırlar Sıngapur ve Guney Kore gıbi dışsatıma yonelık ulkeler, bu kuralı secme ışlemıne bazı kayıtlar getırecek bıcımde değıştırmek ıstemışler, dığer azgelışmış ülkeler de, secmenın yalnızca behrli koşullar altında uygulanmasını ısteyerek bu koşulların GATT tarafından saptanmasını onermışlerdır Bu önerıye kesınlıkle karşı c'kan AET, ön ceden haber verme ve mumkun olan en kısa surede danışma ıikelerım benımseyebıleceğını ancak hıcbır uluslararası kom'tenın dırektıfıyle hareket etmeyeceğını bıldırmıştır Yenı duzeniemenm, ABD ıle Avrupa ulkeleri orasında sorun varatabılecek nıtelıkte olduğunu savunan gozlemcıler Bırleşık Amerıka'nın 1974 Tıcaret Yasası'na dıkkatı cekmektedırler Bırleşık ! Amerıka da, fıyatı vapay bıc mde duşük ve süreklı denetım altında tutulan petrolün. kımyasal elyaf ve dokuma ürünlerı ıcm subvansiyon nıtelığı taşıdığlnı ılen suren Avrupa ulkeherı 1974 Yasası'nı ABO nın bu dışsatım malianna karşı kullanması halınde AET ıle arasında serbest tıcaretın sözkonusu oimayacağını savunmaktadırlar. ABD elyaf fıyatları Avrupa ya gore Yuzde 520 oranında daha düşüktür ve İngıltere'nın gecen yıl yuzde 3 unu karşıladığı polyester elyaf gereksinımmın bu yıl vüzde 12'sını korşııamoyı hedeflemektedır. Bu nedenle, kapasıte faziası sürekiı olarak artan ABD'nın tesıslerını kapatmaktansa uretıml ni surdürüp düşuk fıyatla do olsa satması daha kârlı olmakta ve GATT duzen'emesmın uygulanobılırlığı üzerıne yorumda bulunmayı gucleştırmek tedır. yancık'o cocuk yıl'arımda gıttım rahmeth enış'em Enver Kok orada görevlıydı. ormarjı agac sevgısını, ormancıları Ayancık ta tanıdım ılk kez Kcradenızın dalgalı bır gununde Ayancık'o ınmemız buyuk sorun oldu Iskele yok yolcular vapurdan yuk gıbl atılıyor motoro amo karaya ayak basınca baska bır dünyc baslıyor Bır ağac denızıne dalıyor msar ormanlarm gümburtüsüyle uğulduyor k^ıakları Istanbul'da Goztepe'de ooğup buyüyen bır kız ıc>n gul, yasemın, f\anımeiı ağaclarından yc da bahcedekı meyva ağaclarından sonra Zıngal Kangal ormcnlarınc dalmak buyük bır olaydı gercekten Cepcevre ağac, gokvüzu gorunmüyor hıc, cra sıra orrnan ışcılerının sesı duyuluyor, büyük blr havuzdo yatan tomruklar ağacı yontanlar kesenler havo hattı ya da dekovılle taşıyonlcrlo ormon Işcısının yaşamı yeştl bır dünyada gecss de ınsanı solduracak nıtelıkte O orman köylerında mısır ekmeğı natta kocan yıyen'eri korkulu bır dus gıbi ommsarım hâlâ A Herneyse enıştem Ayancık'dakl Işletmeyl gozu gıbı sever orada bır aksaklıktan soz edılınce gozu yaşarırd, nerdeyse Gecen gun Alı Topuz ıle karşılaştık Karadenız gez'sınde Sınop a da gıttı bılıyorsunuz, Ayancık'dan COK ılgınc gozlemlerı vor. Ayancık'da Orman Işletmesının dar hatlı bır trenı varmış, 1929 vılında yapılmış, 1960 dan sonra da sokülmuş akıl alır şey Jsğıl dıyor Topuz Samsun ve Çarşamoa arosındakı hot da oyie. Oysa Ayancık Orman yuklemıyor, köyden kasabayo gıderken de trenden yorarlanıyorcJu Ayancık pazarırda alışverışını yapıyor. sonra trene bınıp ormana donuyordu Yol parası do ödemed gınaen bu trenden cok hoşlanıyordu. öncekı akşam Orman Gene! Mudürüne rastladım havaaıanında Bakan Vecdı llhan ıle bıriıkte Canakkole ye gıdıyorlardı. O akşam ucoklar büvuk gecıkmeierle havaıandı Esenboğa'dan Istonbul ucağının geciKme s.nden yararlanarak Orman Gene Muduruy O hattın bırakılması fcın savaş v&renlerden bırıyım ben, aedı amo o gunku yonetıcıler kararlarını değıştırmedıier Orman koylusü de hoşlanmadı bu karardan Buyurun bokahmi Elbet hoşiananlar da oldu ama kımler'' Aşoğı yukon yuz kılometrelık bır demır! yolu bu b r ucu Kepez de bır ucu Z.ngaı'rta, otekı ucu Havuzlor oa dort bacokh bır tren yolu O donemde b r karayolları motl"fci, natta cılaınngı vardı aniaşıian ormanlarm ıçıne kadar doımış bu mooo Kamyonior otobusier bu arcclarda kuiicmian yakıt hep dışardan gelıyor Oysa bu dar demıryoiunun bıc gıderı yok bır makımst calışıyor artık keresteierı oaun parcalarını ya«ıyor ormana ya'oşır bır u'aşım kuşkusuz ulusal ekononnde dorıa gecerlı bır yontem Anno o abn.erde Türkıye yı yonetenle r bu konuıarnan ccs uzak. gorkemii slerden hoşlanıvor.or ı/oroıon ve UCUÎ yuruyen bır sıstem bozT>ayı, dem ryoiunu 5Oi<ııp korayolu yapmovı vollcrı 3stal*iamavı O'ODJ«; at komyooljr i mayı, nnoniaı sonovn oljs'urtıovı ıktırlariofıno 'ioho cok yokışti'ivor.ar O gun'eroe nep «Boyvuk T jrkıye»den soz ed lırd hatırıaraınız Asiında boyvuk d ve dıye kücök ı@i€>r goruımuîı bu ülkenin oerceklennp tere dıJoen ışler Ekonomımızriek aev sofunla'ı oo bü kucuk ışler Du m'vop po'ıt ka oiLy.u'ı uş lı c O n yop po ıtıkayla IOIP 'iöne o/nı verdev z Bu gun Istanbul'do trrmvnvlor vwden cat stı'makton «oz »rtıı voı D= rıryolu taşımacılığıno onceı k ı/ernek zoruniugu var, akarvakıt >e za ıson kımı fabnkoıor komure donuyor TUTI dun;o iilkelerı onlem aimakta yanş ederken bız elımız! kolumuzu boğlıvomayız »ıbet Ancak eıınl kolunu bağloyıp da ağzım acan or ve vaktıvie uvguladıkları polıtıka gıbı onlaro bır gözlük ormağan etmek gerekıyof gai bo, yer'ı moiı bır gozluk' .. ANKARA... ANKA. Enver Kök'u ormancılor tağabey» olarak anımsar, mesleğıne aşıktı gercekten Ayanck'takı yaşamında cok mutlu ve mutsuz donemier var O zaman Cevdet Kerlm incedayıların izzet Kocalann egemenlığı surüyordd Sınop ta Tek oartı ıktıdarından kurtulmaya calışıyor Türkıye Demokrat Partı örsutlenıyor, enıştem de o savaşa katılıyor ve ormcn koylusüyle ılgılendığ' ıcın CHP ye ilaınc raporlar gelıyor Ancak o raporlar tutmodı 1946 secımlennde Yusuf Kemal Tengırşenk Suphl Batur ve Enver Kök CHP'vı yenıigıye uğrattılor Sınop to Ama sonra Oemokrat Partı'den ılk avrılcnlar do onlor oidu Kurucu'arlo bağdaşmadılar sanırım Bahmetlı Yusuf Kemal Tengırşenk ın kımı konuşmoları hâlâ kulağımda cınlar yıllann akışmda doha büvuk anlom kazcndı o konuşmalar Özellıkle dış polıtıka <onusunda.. Miyop poîitikacılara yerli malı gözîük! Müşerref HEKlMOĞLU Işletme Müdüru de, Samsun Vallsi de koro taşımacıtıgında benzın ve mazot sıkıntısın aan dert yanıyorlar bugun. Koyışlerı Bakanı Topuz bü gözleminl Iyı degeriendırd yoı boyunca Adalel Partısının mıyop polıtıkacılannın 1960 larda hüku met edenlerın benzın mazot sorunlarına. KIsaca ulke ekonomisıne bakış acısım lyl soptıyor Topuz un vurgulamaiarı Orman ıcmdekı dar hatlı treni sökerek kime cıkar sağlonır ayrı bır tartışma konusu Belki karavotu yapan bırkac müteahhıde Cocukiuk anılanmdo bu dar trenin de avrı bır yerl var. Orman koylüsüyle Ilk kez bu trende karşılaştım Bu trnne vninız kestığı, bıctığı ağacı Ie yeştl bır söyleşi yaptık Bır arolık Ayan cık aan do soz ettık o da sekız yıt kaırnış bu orman boigesmde Sesı ozıem doiuydu şımdı bır orman muhenaısı ıcın doruk sayılon bır gorevde Geneı Müdur koitugunda o'uruyor amo orrrıanda gecen yıllannı dano mutıu yo şomış besbeilı Doğado yaşomak ö r başkentte yaşamakton bürokrasmm pas ormıs carklorı arasındo bunalmaktan o Dası temızleyemeTienın uzuntusunden yeğd r kuş kjsuz O dor hottın sökulmesme slz ne yO""sunu2 Sayın Gene Ac acı guldu. dlMudur dıye sordum.