Katalog

D Ö R T CUMHURİYET 9 TEMMTJZ 1379 ANIC^RA NOTLARI MUSTAFA EKMEKÇİ AEDÜLCANEAZ HilE VAfAK U BftKAlıM TURHAN SELÇUK Kandırmayın bu insanları.. Bedrettin Cömert, yarım kalniıs blr sllrinde «ftyle demış: •üp benl ıslak blr güverclne ejiltr glbl / Ayntm» gözlerimden tükonmesin suyumuz / Yetmiyor suyumuz karunfılloro / Kanımızı mı kullanıyoruı yoksa.» Yarmdan sonra Bedrettin Cömert'in ölüro yıldfinümü. Bedrettin, 11 temmuz 1978 sabahı tyine glderken arabasında öldünildü. Bedrettln'i Ölduıeu faşo'ların sonra ssklandıkları yerde kendi aralurmda söyle konuştuklan söylenlyordu.: Yiglt blr gençmis öldürdügümüt.. Bodrottln Cömert'tn «evrenseU yayınlannda çjkan •Kalmasın EHerim Sizlerden Uzak» adlı şiir kitnbını okuyorum. ölüınünden «onra. arkada$ı HaSPJÎ Hüseyin o'nu yayıma hazırladı. Kapak düzenini de Nezlh Danyal yapmış. Bedrettin Cömert'ln arusı lçin şüzel bir yapıt. Ölümünden üç ay önce Ankara'da Sanat Sevenler Derneglnde 17 nlsanda Mndaralı Roman Odülünü ka/.anan AzU Nosin içln düzenlenen törende Bedrettin Cömert de vardı. Özlu, güzel blr konuşma yapmıçtj. Soyadından yakınıyor çöyle diyordu; Adim Cömert (1) parası pulu bir îeyj olma» yan kişi nasıl cömert olabüir? Gulüşmüştük... Bedrettln'ln. daha klmlerin ötümlerintn üstunden yıl geçiyor. Öyle «örünttyor ki. koca blr yılın her guiiü anma tArenleriyle geçecek. Bu. aylan. yıllan boşa geçiren iktldar n« yapıyor? Ne yaptı? Yayımlanmıs okur mektuplannı karıîtınrken 15 tommuz 1078de İsUınbul'dan yazan. adının. adresinin saklı tutulmasını lsteyen bir okuıun tnektubu çarptı gözüme. Şöyle demift okur: 5 haziran öncosı Cumhuriyet'te yazılannızda epey epey Batır aralarını okuduk. Ama 1977 devrllene degin MC devrilmedi. Horneyse. CHP agırhklı hükümet kuruldu. Demlrelin son günierde hep dogru cümleslnl dogru çıkarmak istercesine de Ö ayı boşuna tükettl. MC zamanrnda. Ankara'ya bir «eldiğlmde Yo«» gat'tan btr öftretraen arkadaşla görüşmüstüm. Arkadoşım: Şu MC glttikton bir ay sonra. gittlglne anrak Inanabileceğlm.. Diyordu. Genelde bu kaosu heplmiz ya^adık. Ve hepimlzo 73ten ben CHP. alanlarda oz«urlük, barış. kardeşlık ve herşey» sözünü. verdl. Blz lnandık oy verdik. Bir kısmımız da «başka aiternaUf yok» ciâdik. Vurd.uk mührü alU oka. Turizmde yeni bir yaklaşım Turizmden sorumlu bir kuruma gereksinme var • E) TurJdy» nln Gelenek V* Göısneklariyl* Bağdaşmak. Utuslorarası turlzm eyleml, okonomlk ve sosyal kolkınmış i;4in avnı aşamalarında bulunfjn ve uvcınrlık blclmlerl ben zcşen ulkeler arasında sokınralar yaratmayablllr. Fakat va* şam blclmlerl ve monevl defler ler slstemien benzoşmeyen ulkolor arasında, bazı sakıncalar yaratabllir. Acıkttr kl turlzmln, yeterinc» gelişememlş ülkeler üzerindekl etkilerl, sadece moddesel, malî ve Iktlsodi kaynoklardan bes lenen somut olgularla sınırlan maz. Turlstik faallyetin ortaya cıkordığı özgün nıtellğin harekellendırdlğl akımda. farklı uv garlığa, olışkanlık, yuşam bıçımi ve görenektekl insanlan. karçı korçıya ve blraraya gotirmoktedlr. Bu karşılaştna turlzm akımına özel bir boyut kazandırmaktadır. Böyiece turizm akımı ölcöye Oelmeyen, sosyal kültürel Izdüşümlerl etkileri ve yansımaları ile de. çok onemll sonuc lar doâurahllmektedlr. Ylne açıktır kl. yabancı blr ttırist. zlyaret ettlği hır ulkeya alıçık olduğu yaşam bicinnni ve uygarlık tlpini de beraberın de götürOr. bulaştırabilir. Bu nedsnler ile, ulusumuzun \oçam blçlmi ve uygarlık tlpl İle •r'.'imüyan ve geleceğlmlî icln sakıncalı kiml akım. davranış ve tutumlarm, ülkemizln i | ve du'Hınre ortamıno Baccblleceklerl. cellçlk ö$e ve etkllerden TOPLUMUMUZU KO RUMAK sorunu da böylece önemll blr konu olarak karşımı zo cıkmaktadır. Btırado da Batı Modellnden farklıloşan önem II bir nokta olu$uyor. Söz gell ml, aynı uygarlık ve sosyal ge lı$me afamasmda bulurtan Bo tı ütkelerl arasında Turlzm Mo delınde blr farklılaşttrmaya qe rek yoktnr. Bu nedenle. blr Fransız'ın /Vlmanyo'ya veyo in gillz'lerln Fronsa'ya gltmesl, sosyal ve kültürel alando blr sorun doflurmayablllr. Ter6ine bu Olketer arasında daha çok kaynaşmo ve barışa yol ocar. Oyso koruyucu ve yönlendirlcl önlemler almayan. farklı uygar lık ve sosyal ortamlı Olkeler arosındo. blr dlğert İle cellşen pozlsyonları sonucunda. kaynasmo degll, oynsmaya blle yol acılablltr. Cünkü böylesı or tamlarda. farklı yasam ve dav ranıslar. korşılıklı olarak ülke lar hakkında gerçeğe uymoyon vanlı$ lma|lar edinllmeslne de yol actlabillr. Fazladan, gelen turlstlerl. olıştk oldukları yasam blçimlerl lclnde, tatlilerlnl geçlrebllmelerlnl 6ağlayabllmek lcln (onla rı korumok tçin d»...) ve ülke lerlne hoşnut dönmelerlne olanak verebllecek tarzda, Tatlt Kentleri olabllecek blrlmlerl olusturmak gerekiyor. Bu cerce vede anılan blrimlerin konurmı «orunu önem kazanıyor. Yerleşlm blrimlerlmlzln. ötelennd», halkımızı rohatsız etmeyecek ve rahatsız oımoyacak yörel«rln secllme8l. yaşamsal blr önem tasımaktadır. 2) MOOEÜN ANLAMI VE YAPISI (ÖROÜT8EL DOKU) • A Anlamı Yukorıdo strate|ik llkelerlnl, acıklamağo calıştığımız Türklyo Turizm Teorlslnln, uygulama ya geçirllebilmesl Için blr Modele ocılmusı doğal ve organık bir zorunluluktur. Başka dendıkte Model. Teorlnın Içerdlğl ilke!erl, uygu'amağa geclrcbilecek örgütsel dokunun tümunü lcerecektlr. Bu anlamda llglli noktalardaki polltıkaların da oluşmosına olanak verecek nlteHktedir: Türklye'nln sahlp oldu8u tüm olanokları savuroanltktan esırgeyerek en Iyl tarzda degerlendirerak kullanmak bu Mo delın değ:çmez öncolıkll (Ikesl olduğuna gore. Kamusal kesımln olarvafctarı »9 yetlnmek sö? konusu dogüdır. Kamusal kesi mln olumsuzluklorınt (burokrast teknokrosl vo röbokraslyl Doç. Dr. Beşir HAMİTOĞULLARI SBF Öğretim Üyesi • TÜRKİYE TURİZM TEORİSİNİN, UYGULAMAYA GEÇİRİLEBİLMESİ İÇİN BİR MODELE AÇILMASI DOĞALVEORGANİK BİR ZORUNLULUKTUR • TURİZM, FARKLIUYGARLIK VE SOSYAL ORTAMLI ÜLKELER ARASINDA KAYNAŞMA DEGİL, AYRIŞMAYA BİLE YOL AÇABİLİR difier temoUnl oluşturmaktodır. Yalnız. burodakl özgürluk. anar çiye acılmoyan ve orva y«r vermeyen nltelıktodlr. Bugünku glbl. sözgeliml, F«thiye'nin eşslz güzellik ve deflordekl Ölüdenlz clvorındn yeri olan bir klşl. oraya tohto dan. tenekeden, barakalor kuramayacak ve duşu hemen kıyıya yopıp, donlîlrt arıttıflı soğ lık verlcl sulan. kırletmsye olonok vermeytcek, uygarca btr dısiplin ccvreyi vo turizm potnns.yellnl yoketmoyecek nl teliktekı llkelerla bağdoşan bir uygulamcyı getlrebilecek blr örçıörluk anloyışı söz konusudur. Turlzm kalkınmosı ile bogdo Uiusal «konomlnln ve ulus lararası ekonomfk ilı$kılerın yo rOngeterlnde blr eeyır izleyen turizm «yleminln doyurulmasmı sağlayacak örgütlenmcyl Pi YASANIN SPONTANE (kendiliğlnoen) aygıtları ve ilkelerl, oluşturamadığına gore, bunu tahrik edlo örgütlemekten baska cıkar yol yoktur. Bu örgütlenlsi. llk önce ulusol düzeydo yapmak gerekiyor Türklye'do turizm gell$mesinden sorumlu ve onu örgiitleverek oluşturabllocek (hozırlayacak), yürütülmesinl sağlayacak, vöneitecok ve rlenetleyerftk sürdurecek yeni koştıliora gore uyumlaşması r.ı qercekle$tlrecek blr KURUMA. gereksmme olduOu ac>K ml ve 6zel tum kuruluşlar arabindokl Içbirllgı. ışbölumu ve eçgüdumü eağlamanın gereği ve güçlülüğünü unutmamak gerekır. Kısaca anılan bu hedefltn gercekleştlrecek ve ona göro örgütlenmis güçlu bir kurulusa gereksinme var. Sektörü oluslu rucak, yönlendlrocek. denetleyecek bir örgüt. Sözgelimi bu. mRİZMİ GELİŞTİRME BAKANLIÖI oloblllr. Ana Islevl turlzm) fiellştlrerek surdürmek olan blr Bakanlık. Ulusol düzeyde. bu yenl teorl ve modele görtı blclmtenmlş blr Bakanlık. Kamu sal keslmde ver olon. llgill dlğer bakanlık ve kuruluşlar arası llgill Işbirllğinl. saglıklı bir Bakanlık ve onun yönetlmlndekl güclü blr Turlzm Bankası. Turlzm SektörOnü, bu yenı vs özgün modelin cerçeveslnde, tasarruf, yatırımlara varıncaya degln, büyük blr etklnlikle. yon lendlrebllmell ve denetim altına alınabllmelldır. Böylece IIkeleri saydamloşmış blr cercevede özel kesim İle kamu kesımi arasındakı, Is bölümü ve işblrllğı de daha kolay gerçeklesen bir yörüngeye oturabillr. Burada yol gösterlci ana llke su olmalıdır: Kamu Kesimı. özel Kesımln güç yetersizliğl sonucu yapamıyacağı veya gucünün yettlği durumlarda bile, dinamıkleri ile bağdaşmayon eğlllmlerl nedenl ile yapmayocağı, işlerl yapmalıdır. Bu ılke doğrultusunda söz geliml, Ozel Sektörün. Kamusal Keslmden daha başarılı ve verlmll yaptığı işlerl, Devletln yapmaması gerekir. Zorunlu olmodıkco Devletln Otel, lokanta yapması ve işletmesl yerlne. teknık alt yapıiarı götürme. tamtma, planlama, yöneltme, özendlrme, denetleme glbl Özel Keslmln yapamayacağı İşlerl yapmalıdır. Başka dendlkte. blr yerde konaklama teslsl yapılmıyorsa orada yapılması gereken tesıM Devlet veya Kamusal Keslm yapsın ve olanaklı Ise. bunu özel Keslme satsın. elde edilen fonlarlo. benzer toslsler yapıp, devretsln... Kısaca Dovlet anılan Turlzml Geliştlrme Bakanlığı oracılıflı İle. yapması, yaptırması, ortak olması. özendirme8i, özelllkie, sektörü. dış uzantılart ile blrlıkte tüm boyutları ile orgutleyerek denetleyerek yönlendlrebllmesı vs turlzmın gelişmesi İle bağdaşmayan tüm glrlşimlerl •tkln ve hızlı blr tarzı do engelleyebilmesl gereklr. Turlzm ile llgill dıger Bokanlık ve özel keslmde ver nlan cesltll kuruluşlarla da butuncül bir eşgüdüm sağlanamamıştır. Yürurlüktekl yaygm turizm Modelin böylece uygulamada, uretemedlği blr eşgüdüm sonucunda, turlzm felc olmaktadır. Turızml geliştirme bakantığı (veya başka blr od do olabllir), bu yenl Teorl ve Modele göre. yenlden örgütlenmelldlr. Basın • Yayın glbl Işlevlerl dışlayan. sadece ve yalnız turlzmı gellştlrmenln ulusal ve ülkesel düzeyde en etkln blr tarzda gerçekleştlrecek olan blr Bakanlık söz konusu olmalıdır. Ulusol düzeyde bu Bnkanlık, yoterllk ve llyakat olcütlerlne göre yenlden kadroloşmaya giderken, bu Model cerçeveslnde örgütlenecektlr. Yet kl ve görov karışmaları İle bütünlestlrlcl ılişki kopukluklarıno ve savurganlığa yer ve eflillm goliştirmeyftcok nltoliktekl blr yapısalloşmayı uretecek bir düzenlemeye gldılmelıdlr. Değerlı uzmon kadrolar sadeoo Merkez Ankara'da değıl, Turlzm olgusu ve olayının yöressl düzevdeki odaklarına deflın uzanacoklor ve Turizm dokusunun önder sürükleyicllorı, canlandırıcıları olacaklardır. Bolgesel ve yöresel duzeylerde bu yenı Modoll dokuyan dınamık ve butuncül örgütlameler, kıical damarior gıbı, ulusol düzeydekı bu atardamarı, besleylp destekleyeceklerdlr. Ayrıca ulusal düzeyde (Bakanlık), Turlzm ile Ügıll digor Bakanlıkların (Yerol Yönotim. ic İşlerl. Ulaştırmo. Bayırıdıriık. Kültur, Milli Eğitım. vb). atayacakları tam yetkill temsilcileri, Turlzmi Geliştlrme Bakanlığının, llgill Genel Müdürlüğünde yer ve Işlev yükienerek. gerekll eşgüdüm ve ışblrliğlni. hızlı ve etklli blr tarzda sağloyoblleceklerdir (Şemadaki ızdüçume bakıla) Ooğaldır ki, llglli Bakonlıklar bunu tomsilcl Genel Müdürlerl duzeylnde mı, yoksa baska düzeyle,de ml. gercekleştirebllecek lerine. onlar karar vereceklordir YARIN: BOLGESEL OÜZEYDE TOPARLANARAK YOÖUNLAŞMA Altı ayhk uygulama »onunda blr gerçek var : MC boskılnn nedeniyle duygusal olarak CHP'd&n bazı şeylen ister lstemez beklemişiz. Ama damokrasi adına da hakkımızdır sanıyorum. Bu kısa vurgulamalan neden yazıyorum? Sol basının CHP a&ırlıklı hükümet üzerinde yeterince ele»tirmeye girmemfisinden. Baska alternatlf yok dlye. bir iktidara alanı bu kadar boş bırakmamalıyız. Bizler, sözler yerıne getirilmoylnce tavrımm belirtmeliyiz. Yoksa blrey olarak, toplum olarak. aydın olarak. gazetecl olarak ba$ koydu£umuz aydınlık Türkiye'nln gelece£i altında ezillr gideriz. Onümuzde Alman Sosyal Donıokratlannın Hitler faşizmtne karşı tavırlan somut olarak duruyor. Slzlenn. bizlerin tarihsel sorumiulugu bitmedl daha Bu durumlarda tşartlarda) faşizm olgusunun belirlenmesi de ortada artık. Aydınlık Türklye'nin yannlarına selam olsun...» Blr yıl once gerçeklerl göron okurun mektubundan j.onra CHP ıktldannın 19. ayında, Bir grup CHP'li» imzasıyla mektup ya/.anlann düşüncelenne de ver vermek istiyorum. O«>tlo şoyle dlyorlar: Biıyük umutlarla işçi smıfının ve emckçi kltlosinin desteğinde parlamontoda en büyük partl yaptığımız CHP'mızin sayın yönettcılorinln iKtidar olduktan sunraki tutumları bUleri ftzuyor. mahfoluyoruz. Sizin sütunlannıza sı|Sınarak sayın hükümet yetkililerine haykırmak istlyoruz... Seçim mitmglerindo çok vaadlerde bulundunuz. Faşlzme karşı oldugunuzu söyledlnlz. Blz ne zamlardan. ne kuyruklardan. ae de yokluklardan yakınıyoruz. Biz işkencecilerdon faşist uygolamulardan yakınıyoruz. Okuldan eve dönon ö^rencller. POLBÎIî'ü pollslerce yakulanıp sıkıyönetime, Mamak'a tosliın ediliyor. Aylarca orada yargıç karşısına çıkarılmadan ı^koncolor altında okulunu. gelecegini yltiren conçlonn sayısı slzin mitlng alantarınıza gelenlerden kat kat çoktur. Merslr'den kalkıp 485 kilometrelik yolun yansını yaya olarak Ankara'ya kadar gelen Işvilerin durumunu gö^dünüz mu? Işçilerl. an.ıları, bacılan. knrdasları, bir yaşındakı. beş yaşındaki çocuklan gördünüz mu? Bulunduftunu? şehlrde Ankara'da, ögrenciler okuHara yalnız gldenııyorlar. Işçıler Işyerlerine ydlnı? jiidnmiyorlar. Cunün bellrtl saatlerinde caddelerdo insan seli akıyor. Acaba bunlan da m» jrftrmöyor sunuz? Gözünüze taktı&ınız gftzlükler per^ dfilı rni? Şunu unutnıaym; blndiğiniz dalı kaslyorsunu/. Türkiye'ye faşlzmln girereeyeceglnl söylemeyln. kandırmayın bu insanian...» GELEN TURİSTLERİN ALIŞIK OLDUKLARI YA$AM BİÇİMLERİ İÇİNDE TATİLLERİNİ GEÇİREBİLMELERİNİ SAĞLAYABİLMEK İÇİN VE ÜLKELERİNE HOSNUT DÖNMFLERİNE OLANAK VEREBİLECEK TARZDA, TATİL KENTLERİ OLABİLECEK BİRİMLERİ OLUŞTURMAK GEREKİYOR.. aşmak sdı konusudur). oluşomoyocak tarzda aşmak temel hedeflerden bır.dır. Böyle olun ca Özel kesımin bütun boyutla rından (yabancı sermaye dohll) yararlonmak (fakat sokıncolı yanlarını, yıne berıarof etmek koşulu ile) söz konusudur Bunlar yapılmadan toporlanmok mömkün mü? Eldekı smırlı olanakları en etkin tarzdo yo Ounlaştırmak mumkun mu? özlü bir tarzda bellrtmsk gerekırse, ulusal cercevede ve ulusloraıası yörüngede yer atan olanakları en Iyl tarzda kul lonmağa çalı$mak, bu modelin temel hedefldir. Bu doğrultuda model'ln jaşmaz şır tXr ozgürlök iöz konusudur. 0 B Yapııı Mocielln yapısı, aşağıdo y«r a\an başlıca dört eksen toro(ından dokunmaktodır: • Ulusal düzeyd* toporlonorak yoOuntaçma • Bdlgoso: düzeyde toparlonarak yoğunlaşma • Yöresel düzeyde toporlono. rak yoğunlaşma • Uluslararası düzeyde toparlanorak yogunlosmo. Çlmdi kısoca bu yenl modeiın llgill eksenlerdekl orgutlenislnı acıklamağa calısolım. B/o) ULUSAL DÜZEYDE TOPARLANARAK VOÖUNLA8MA tıf. Türkiye'nln sahlp olduğu açık ve gizll turizm varlıgmı, konjmok ve bunu Insan bllgl»l, teknlgl. örgütleme ve yaratma gucu İle. kuşatarak oranan vo mutlu eöen blr hlzmet hollno getlrebllmek, kuşkusuz bir teK kurulustan bfiklenebılecok blr ügroş deflüdlr. Hele turlzml, Türkiye'nln sanaylleşmesl ve kalkınma&ında da önemll ve baölıklı dayanaklardan blrl ola rok ele alıyoraak, Buna ulusni ve Olkesel düzeyde dayanakiat sağlamak zorunluluğu. daho oçıklıklo belirlr. Hukukl alanda (mevzuot) yenl dözenlemelerden. lurizmln llglli olduğu res târzda yurütebllen blr Bokaıv lık. Bokonlığın örgüt ve araclarını polltlk ve Somüru yönünde kullanmayı keslnllkle engolleyebılen bir Bakanlık, Ekonomık ve teknık ogclerln ağırlıklarında, ve uzmanlık. llyakat olcütlerlne göre yetki ve sorum lulukları işlev&el doğrultuda 6ağıtabilen blr Bakanlık. Turlzmın özel keslmlerl İle. kamusal keslmlerl ile, uiu&al, bölgesol, yoresel ve uluslarorosı, olonlarda gerekll ve zorunlu Işbirllğlni. esgüdümu, gercek leştlrebilen nitellkte bir BokanİIK. Bu yopıdo ve nitellkte blr ÇIK1YOR UĞUR • • • • • MUMCU 'ÇIKMAZ SOKAK, Blr doneme ıtık tuton om v* beıgeier.. Sllahlı eylemlerln vardıflı çıkmaz sokakior. Ertugrul Kürkcu. Yutuf Küpell. Nahlt Tören MOnlr Ramazan Aktolga, Orhon Sovosct Fevzl Bal. yazarla blrllkte gecmlsı deOeriondlrdller^ Devrlmcllerin eie»tlr' ve özeie$tlrllerl.. Gecmış otaylarkı ttgill tutnnak ve hukuksat belgeler.. Ugur Mumcu bu kltopta sllahlı evlemlerl elestlrlyor. «Genclığın yolu. ısd sınıfının yoludur.» Yakındo outün kıtapcrlordo Dagıtım TEKİN YAYINEVİ. İ8T. / 27 69 •» (Cumhurlyet 8480) tşçi elbisesi diktirilecek T.C. DEVLET DEMİRYOLLARI 1. İŞLETME BAŞMÜDÜRLÜĞÜ ALIM SATIM KOMİSYONU BAŞKANLIĞINDAN • 1 Işletmomız ısoılerl içln muhtalıf bedenlerde 18.000 takım kışlık şayak elbise dlklml işl için, H. Pasa Oar binasındokl komisyonumuzda 16.7.1979 pazartesi günO saat 15.00de açık eksıltme usulü İle ihale yapılacaktır. 2 Elbiselerin kumaşı beden blçülerlne göre kesllmlş olarak ve dığer bütün diklm malzemesl Dlklmevı Müdürlügümüzce verılecektir 3 Geclcı teminat 37.500 TL. olup, bu ise ait sartnameler ftomısyonumuzdan bedelsl? aimablllr. 4 TCDD Itıaleyl yapıp yapmamakto veya kıamen yapmakta ve terclh ettiğl tallbo yapmakta tamamen serbMttlr. Fransız antifoşlst direnl$'nln romam EYLEM ADAMLARI JEAN LAFFtTtE 2. bosımı cıktı 80 T t ODA Yayınlan P.K. 57 Istanbui UÛUR MUMCU BÜYÜKLERÎMtZ (8'İNCÎ BASI) SAKINCAll PİYADE (18. bosı) 8UÇLULAB VE OÖCLÜLER (10 bo«l> BİR PUL8UZ OİLfKCE (ft. ba«ı) (BOsın: T7744) 5452 HEDEF, DEV BİR DENİZ GÜCÜ! TÜRK DONANMA VAKFINA YAPACAĞLNIZ YARDIMLARLA BU HEDEFE ULAŞABÎLlRtZ.