Katalog

D Ö R T CUMHURİYET 25 MAYIS 1979 İşçinîn Oyuna Saygı Sükran KETENCİ akına K mya Endüstris'nde yetkılı sendıkanın saptanması ıcın yapılan oylama, tışçmın oyuna saygı gostermenın» herşe/den onde geıdığı gerçeğını b r kez daha duşLnme,e ısteklı oma,anların suratına çarpmıştır Oylama sonucunda «şok» olanlar, oylama yapılmasına karşı çıkanlar. oylama sonucu ıle yüzde yuz celıskılı raporlar duzenlıyenler, Çalışma Bakanlığını ışcıden yana yapılamamış çok onemlı ışler yerıne, oylama karan aldıgı ıcın eıeşt.renler, bu oylama sonucundan sonra herşeyı bastan duşunmek zorurdalaYaklaşık 14 bm ışçı adına 15 ış yerınde yapılacak toplu sozleşme er ıcın yetkılı sendıkayı belırlemek uzere ışcının oyuna baş vurulurken, daha once erı de uygulanan «durum saptaması» yontemı gercekleşt rıımış, ışcıye yetkı tarıhınde hangı sendıkaya uye oldugu sorulmuştur. Oylama suresınce oylamaya go ge duşurecek hıçbır olayın yaşandığı yansıtılmamış. daha öncekı buyük ışyerlennde goruiduğunden çok daha yüksek bır katılım da olmuştur Hemen «faşıst terörun estırıldığl yönetıcılenn faşıst eğılımlı olduğu ış yerlerınde, ışcılerın bagımsız oy kullanamadıklarından» soz edılecekt.r Bu söylenenlerde tartışmasız haklılık payı da vardır Ama bu gsrekce ıle oylama ıstemıyen sendıkalar, ışçiyı bcğımsız oy hakkını kullanabılecek kadar bılınçlendırememışlerse, bu sonuçtan bırazcık sorumluluk duymıyacaklar mıdır'' Oylamayı engel emek ıçın 5 aydan uzun bır suredır polıtık çevrelerde narcadıkları cabaları, ıscıyı bılınclendırmeye yonlendırmış olsalar ve daha da pratığı ortak hedeflen olması gereken faşıst güclere karşı guclerını bırleştırseler, yapıian oylanadan bıraz daha yuz akı ıle çıkmış olmazlar mıydı1? Örneğır1, Maden Iş ve Yenı Metal Iş guç'u oldukları yer.ere gore bırbırlernın hesabına cek Iseler bugunkünden daha iyı bır soruca ulaşamazlar mıydı 7 Olmuş bıtmış bır oylamadan sonra bo,lesı beylık öğütlere neden gerek duyulduğuna gelınce, MKE ışyerlennde oylama yapılıp yapılmaması tartıçması bır hukumet sorunu boyutuna çıkarılmak ıstendığı, «devrımcilık» olculu yapııdığı ıcın baştan tartıştlmasına gereksinme duyuyoruz Bugune kadar ışc nın oyuna baş vurulması «durum saptanmosı» değıl «referandum hakkı» devrımcıl k olcutu ıken bu olayda aksı savunulduğu, çok onemlı bır ışçı hokkına golge duşuru duğu içın tartışılmasına gereksınme duyuyoruz MKE ış yerlerı ıcın Turk MetaMş Maden Iş Yeni Metal Is Sendıkaları gectığımız yıl kasım sonunda yetki almak uzera baş vurmuşlordır Her uç sendıka yaklaşık 14 bın ışcı ıcın uye fışı ve karşı sendıkalardan ıstıfa belgelerı olmak uzere aynı gunun tarıhını taşıyan toplam 40 bın cıvarında belge sunmuşlardır Her uc sendıka da bazıları bazı ış yer erı ıcın o ış yenndekı ışcı sayısından fazla uye gostermışler ışcılerın ışle oldukları bır gunde, ışcıler adına noterden bınlerce ıstıfa belgesı vermışlerdır Başkanlar harıc. dığer sendıkalann yonetım kurulu uyelerı olmuş ışcı er da sendıkaların uye lıstelermde yer almıştır Belgeler aylarca incelenmış, çok sayıda mufettış, Bckanlık memuru cellşkılı raporlar duzenlem ş erdır Rıvayet odur kı iş müfettışlerl, bu'belgeler üzerınde yaptiKİarı taramalar sonucu^ia Yenı Metallş Sen dıkasını 8 Madenlş Sendıkasını 5 Turk Metallş Sendıkasını 1 ışyennde yetkılı bulmuşlar, Bakanlık bu sonuctan memnun oimamış, raporıarı ıptal ederek oylama kararı a'm ştır Konu Başbakan'a yansıtılmış, Başbakan bu karşı devrımcı ta/rından oturu bakanı suclamış, yetkiierın raporlara gore verılmesını ıstemış, bakan da tstıfa tehdıdı ıle dıretmış oylama yaptırarak MKE ış yerlerıne faşıstlerı yerıeştrmıştır Mufettışler Türk Metallş ın uye fışlerının buyuk coğun ugunun sahte olduguna karar verrmş'er, ış saatlerınuekı noter ıst fatarını gecersız saymışlardır. Gercek en de bu saptamaların dogru olması eşyanın tab atı gereğıdır Ancak bu raporlcrı hazırlayan mufettış er aıger sendıkaların uye fışlerı ve noter belgelerı ıcın ne demışlerdır? Onlar da Turk Metal Iş e eş sayıda olmasa da yaklaşık sayılarda uye fışı ve aynı tar hlı noter be gesı 9unmamışıar mıdır? Mutettışler onlarınkmın dogru oldugunu hangı maddı olgu ıcmde saptayabılmış'erdır 7 Aynı tarıhlı bınlerce ımzayı ıncelıyerek m ı 7 Gerceğın saptanmasının belgeler uzerınde madden olanaksız olduğu bu koşuılarda, gerceğı Işcıya sormaktan daha sağıiı<lı bır cozum var mıdır 9 Calışma Bakanlığı devlet adına, ışcmın gercek ıradesını obıektıf olarak saptama<%la yukumlu degıi mıdır1? Oylama yapıldıgında ışcılere faşıst yonetımaen ve yoredeKi faşıst teror ortamından gelecek baskmın sorumluıugu Calışma Bakanlığına mı Hukumete mı oıttır 9 Kaldı kı, bır ışyenndeki ozel koşullar «bu koşulların sorumlulugu başta bu ışverıne b lınc goturemıyen sendıkalar, fcşıst ortamı kaldıramıyan Hukumete aıttır» olçutu alınarak, ışcının oy hakkından oyuna saygı duymadcn vazgecme hakkın kımseve veremez Yetkılı sendıkanın. «sahteka'hkların aldığı bo/utlar bu o!a/da da bır kez daha sergıleiırken», uye fış.erı noter be'gelerı ile sap'anamıyacagı gerçegı dururken hıç kımsenın ışcı oyuna başvurulması dogrultusundakt kazanımlarda gerı adım atılTiasını ıstemsye hakkı yoktur Calısma Bakanlığı 1 5 yılı aşan bır gorev donemı ıcınde ışcıden yana savunulacak en olumlu adımı vetkı sorununda «durum saptaması» yontemını getırmek ve yasa tasarısıra referandum hakkını kcymal la atmıştır Yetkı =ahtscarlıkları karşısında ıscın n oyuna başvurulması doğ'ultı sunda yargı onunde Yargıtav'da buyuk EÛVTS m verılırken, sorunun onemı hakım ere an "tılrra\a c'ilıs lırken boy'esı bır ortamda, ışcının bu dogcjl haKk.na, kımın golge duşurmeye hakkı vardır? Egsr ısçı sendıkası kendısıne sorulduğunda faşıst olduğu one surulen gucıerı secıyorsa de/rımcılık adına bugjne kadar ne vaptıgımızın hesabını oturup Kendımıze soralım Faşızm ıle ışcı bılıncı cıkarı arasında en ufak bır bağ o'madıg i a gore va ısçı doğruyu secmıştlr. ya da doğru/u gorebı me yolunda bır bılınce ulaşamamışlır Bu da herkesten once bu ışyerlennde örgutlend klerını one suren yetki steyen artıfas st send kalar ıcın utarc belgesıdır iscıden yana oldugunu, ışçı/e onlatamadıktan sonra bun an aydın gec nenlere anlatman n devrımclık odına Ncbır va'ar yoktur eyhun Atuf Kanstı cKızılırmak gezeneklen? adlı ş ınne şoy le başhyor «Kızılırmak ben senı nerde gordum bılır mısın? Bır de Avanos'ta gördüm bır yaz günu Aralayıp sazlarını Kend mı atîım sulora Ser nledı yureğım Avanos test !erı gıbl» Avanos'ta canok çömlekcılığın re denlı onemll olduğu nu şu dey ş de dıle getırıyor. «Kor de bılır Avanos un yolunu Desdi bardak kırığmdan bellıdın Gercekten ilcenın her yanında çanak comlek atölyelerı do u Bunlar son zamanlarda turıstık bır gorunum almış Ma ğaralardan bozma dukkânlann ustlennı «Chez Mehmet La poterıe Artısanale Mehmet'ın yerı, sanatsal çomlekçılık> ya da cChez Galıp, La caverne de potıer Gal p'ın yerı, Comlek magarası» gıbl Fransızca sozler susluyor Bu cönlekc ler crasında en unlusü «Chez Galıp». Aslında aGalıp m yern anlamına gelen bu sozü Galıp kendı adı g bı ku lanıyor Ornegın telefonda b le kendısını tanıtırken «Ben Şa Galıps dıyor Dığer çomlekcılerın yckınmalarına karsın Galıp Isını gercekten iyı bılıyor Tum tur st gruplarının yolu kesınlıkle onun «mağarassından geçıyor Dığer çomlekcılere de te'< başına dolaşan bır kaç tunst kalıyor yal nızca Bunun nedenı Galıp'in rehberlere «hanut» vermesı ve yu karıda da değ ndığ mız gıbı ışını iyı bılmesı Cünkü Galıp ın gostersı comlskcılıkten de ote gercek bır «show»dur. N ESKİDEN BOS PERİ BACALARI BİLE BULUNURKEN, YÖREDEKİ TURİZM PATLAMASI HER SEYİN FÎYATINI ARTIRDI. ÇANAK ÇÖMLEKÇİLER, HATTA YEMENİSATARAKGEÇİNEN «HÜKÜMET ANA» BİLE REHBER KOMİSYONU ÖDEMEK ZORUNDA. Galip ıs basmda. Once çomleğın nasıl yapıldığını gosteren sanatçı, daha sonra bır kızı tabla başına oturtarak turıstlerı havaya sokuyor. Avanos'un turistik çömlekcısi Galip'in magarası. Atolyenin kapısında yazılan Cmce ve Fransızca yazılar, «Gabp'in Yeri Çomlek Magarası» anlanuııa gelıyor. ÇAMURLU ELLER U zun mağarada turist ler b r duvarın kenar ra dızılıyorlar Galıp Fransız aksanı ıle herkese «hoşgeldınız» derken Kızılırmağın sarı ccnuru ne bulanmış elıerıyle e'le'inı sıkıyor Bunu bılerek yapıyor ve soyledığ ne gore bu davranışı ıle turıstlerı havaya sokuyor Sonra herkes ellerını bır muslukta yıkıyor, kendılerıne havlu verılıyor kurulaimak ıcm Ardından kendl yaptığı taslar ıcınde Avanos şarabı sunu luyo r gezgınlere Bu sırada Go lıp tezgâhın başına oturmuş. ayağ n n altmdakı döner tablcyı çevırmeye başlcmıştır bile llcsn n ıkı kılometre kadar ıler sınden getırılen bır tür kır mızı toprak elının altında şek l'envor yavaş yavaş Kucuk bır camur parccsının bır kaç dakıka ıcınde bır testıye, bır sıgara tablasına ya da bardağa donuşmesı gercekten saş rtıcı dır Fakat asıl gosten Galıp'm tezgâhtan kaU p, yerıne grubun en auzel kızını o t u r ^ a s ı ıle baslar Heyecanlı cığltklcr atılır Genc ve guzel kız acemı da^ran s arla tablayı dondu r me ye calısırken eğlence başlamıştır llk cabalar bosunadır Camur bır turlu şekıllenmez Işın buras nda Gal p yaraıma kosar Comu'iu ellerıyle kızın ellerını tu'up bastırarak camura şekıl verdırmeye calışır Ortaya çıkan şey genellıkle bır şe/e benzemez. ya da «nonfıguratıf» bır şe/ yapılmış olur Bundan sonra turıstler mağarayı dolaşır ar E 'erıne aldiKİarı çomleklerı Gal p hemen bır kağ da sarar ve armağan verır g bı tunste sunar Bu neselı ve ıcten ortamda, turıstler Galıpten borçlarnın ne kadar tutt u g j n j utanarak sorarlar Hâlâ durumu anlamamışlardır cun ku Ellerıne tutuşturulan çanakçomleK Galıp ın bır armağanı mıd r, yoksa alış verış mı etmektedırler'' Sonunda fıyatlar soylen r ve her şey anlaşılır. KAPAMHtS ÜÇCENt PEKSEN PERİ BACALARININ FİYATI I MİLYON LİRAYA YÜKSELDÎ nündekl gazınoda konu=uyoruz 1955 yılına kadar kayaıarda oturmuş Ş mdı eskı evıne bır kaç yuz metre ılerde beton bır yapıda oturuyor Yenı evıne çok zor alışmış «Kayalar kışın sıcak ,azın soguk oluyordu Oranın havası burası gıbı değıl» dıyor «Cocu^lar eskıden daho gurbuz idı Şımdı su eser değer, kar eser değer, ruzgâr eser değer. Eskıden degmezdı». Kayalarda otururken yılda 1 ton komur yakmazmış Bu kış 9 ton komuru yetıştıremem ş. Zaten zorunlu olmasa ımış kım se cıkartamazmış onu kayalardan Kazım Karabekır Paşa bıle b r tarıhte b j evlerde kalmış da babasna şunla r ı soylemışcAlı Baba buradan bır yere gıtme Bu hava adamı orpruiden 20 yıl sonra oldurur» Ama hukumet kararı karşısında boynu kıldan nce Mehmet Cavus, ş mdı eskı evını arada sırada zi yaret etmekten başka yol bula mıyor SÜLEYMAN DEMIREL'I OPERKEN BASINDA SIK SIK RESıMLERI YAYINLANAN FATMA ERSOY (HUKUMET ANA) TURİST PEŞINDE ELINDEKI NAYLON TOR3ADA SATMAK UZERE KENDI ELIYLE YAPTİĞI c .icNILER VAR. verei ıkı İsvıcrel kızdan Fransızca oğrenıyor Galıp Daha sonra bu staı ışı moda oluyor Ş md gunde 100 lıra ode,erek Galıp ın dukkâimda calısan ve a/larca Avancs ta yaşayan turıstler var ILK AMERİKALI HÜKÜMET ANA AP Genel Başkanı Suleyman Demırel secım gez s ne Ciktığında Nevşehıre ugrama dan etmezmış Zaten yorede Avanos dışında AP I ler cogunlukta Işte bu gezılerde gazetecılerın en cok hoşlandıkları fotografla r ce< leb'lı,or Bunlordan brı de Kaymaklı ko/unün «Huküme* Ara»sının Demırel ın saçsız başını operken çekılen fotoğ r aflandır Asıl adı Fatma Ersoy olan Hükumet Ana, «Menderes ten bu yana AP'yl tuttuğundan» Demırel cnu görmeden gecmezmış Kalobalık arasında yaşlı kadını G İ L A N ÇUKOBİRLİK GENEL MÜDÜRLÜĞÜNDEN 1 Sartname mucıbı ıplık fabr kamız depolarında buljnan uret m art gı muhtelıf cıns telef pamuk satı acaktır 2 Telef pamuklar rresaı saatlerı dahılınde ıplık fabr kasında görülebı ır 3 Ihcle 7 6 1979 gunu saat 10 00'da ıplık fabrıkasınaa yapılacaktır 4 B rl gımız 2490 sayılı Ihale Kanununa tabı değldır alıp'in babası çıftı 20 kuruştan testı satarmış toptancılara 1965 yılına kadar bo\le surmuş bu O zaTian testıcı er oğlene kadar çalısır ogleden sonra Kızılırma< kenarında ıckı ıcerler mıs 1965 yılında bır yaz gunu ılk kez b>r Amerıkalı testılerın nasıl /aoı dığını gorme>< ıs temış Babasını Kızılırmak kenarından getırmek mumkun olmadıgı ıcm o zamon ortaokul oğrenc sı olan Gal p acmış ma ğarayı Yaşamında karşılaştığı bu ılk vabancıya kucuk bır tes tr yapmış Bu çabası karşılığ nda Amerıkalın n gom'ek cebıne soktugu 20 lıra Gal p ın IIK kazancı ve bugunlerın başlangıcı oluyor gorunce tBırakın hokumat Ana' y gecs n» dern ş «HokLmat Ana da bu fırsat'an ya r arlanarak sarılıp operrrnş Demırel ı, Bu yuzden Demırel keidısıne maaş baglatmış gormeyen bır gozune de 12 bın lıraya cam goz taktırmış Hukumst ana once «goz takılacak» denmce goreceğ m zannetmış ama me ger cam gozls gorulmuyormuş Otekı gozu de pek iyı gormec g rden FalTia Ersoy şımdı el yo'damıyla dolaşıyor yemenı satmak ıçın kadnın el emeğınden bıle kom syon alnması gerçeğı ınsanı hem gulduruyor, hem huzun lend rıyor F K aymaklı yeraltı kentının hemen yanında o'uran Fatma Ersoy yemenı satarak geçı nıyor Bız grup halınds gorunce hemen rehberlmızı aradı «Hangınız renber ıse bır yemenı vereyım bedava» d yordu Rehber «hanut» nun Hukumet Ana nın yemenısıne kadar ınmesı ve bu koylü atma Ersoy'un kaymak peşınde koşurmaya başlaması ıcm bız m tur st olmayıp konuk olduğumuzun soylenmesı ye'yor llle kaymck ve uzüm turşusu yed rmek ıstıyor b zlere Adalet Partısı ıle bır ılışkımız olma dığının soylenmesı b 'e onu bu fıkrınden vazgeçıremıyor Yorede part cılık yapılıyor ama son derece saygılı bır şekılde Hükumet Ana da tum AP lılıg ne karş n şun'arı soylüyor «Ecevıt bıle ge'se hurmette kusurumuz o maz Mısafırım zdır kuzum» Ardından bekâr olanlan soruyor evlendırmek ıcm Buralarda kolayca evlenmek de mümkün anlaşıldığına göre Bır evlend rmek sozudur g dıyor ortalıkta Bunun ıcm bekar olmanıza da gerek yok C'ft kanlı olmak pek yadırganmodığından cevrenln evlenmeye uygun kızları tum nıtelıklerı ıle anlatılmaya başlanıyor Hemen hsmen tumu de «csy'an gıbu, »aslan gıbı» ya da «kartal gıbı» oluyor kızlann FaKat kend'lerı ortada gorulnedığ ıcın bu ben zerl klerın ne derece dogru olduğunu anlamak olası değıl. 1 MİLYON LİRAYA PERI BACASI P PERİ BACALAREVDA P erl bacaları yavaş yavaş bosaltı lyor Ozellı'' e Zelve va Gorerre'dekner acık hava muzesı durumuna getınld gınden artık k mse oturmuyor buralardo Zelve dekı perı bacalarından bırınde doğmuş olan Mehmet Cavuş ıle muzenın hemen o erı bacalarının hâlâ oturjlur olanlan eskı adıyla Avcılar ya nı adıyla Gorerns ko/unde bulunuyor. Papağan lokartasının ışletıcısi Al R za Talcı yıllıgı 50 bın lıradan kıraladığı perı bocasının fıyatmın 1 mı'yon lıraya c ktığ nı soyluvor Es<ıden boş perı bacaları bı'e bulunurken bu fıyat artısı karşısında bızden çok kend sı şaşırıyor. İstanhuPda bir bölüm kuyumcu dükkânlannı açtı İSTANBUL HA8ER SERVİSl Istanbu da kuyumcularm bır kısmı d m sabah dukkânlarını acmıslcr ve altın kararnames nı protesto ey'emıne son vermış erdır Kapa'ıçarşı ıcınde ki kjyumcuıar ıse Istanbul Kuyumcular Dsrneg nın acıklama sına ragmen dun de dukkân aç mamışlardır Ikl haftad r eylem yapan ku yumcjlardcn, ılk once Dogubank Işhan rdakıler dükkânlannı açmışlardır Kuyumcular Derneöı Genel Sekreten Songul Vartan, Kapalıcarşı dakı kuyum cula la goruşmeye de.am ettık lerını ancals dernek olarak bır sonuca ulaşamadıklarını soylenıştır Vartan, kuyumculardan cogunun calışmak ıstedığını de bel rtmış «Fakat kararnameden korkuyorlar • demıştır Der ) nsk Genel Sekreten Kapalıcar şı'dr „ kuyumcuları tek tek do laşma* 3 deı/am ett Herınl, Is tanbul Defterdarı ıle yaptıkları göruşmeyl anlattıklarını soylemış ve şo/le konuşmuştur: «Defterdardan durumumuzun ac klıgo kavuşması cezaı so rumluluğun kalkması konusunda r cada bulunmustuk Bu ısteğımız olumlu karşılanmıştı. Altın kararnamesıne göre, arkadaşlarımız taksıtlı defter tutacaklar, aldıkları ve sattıkları malı fatura ıle işleyecekler ancak bazı küçük ıslerde tamır Işlerınde uzun formalıte gerektıren kayıtları durum ccıklığa ka vusuncaya kadar yapmayacaklardı Defterdar bıze bu konuda guvence vermış ve bu yuzden bır cezaya çarptırılmayacağımı zı bıldırmıştı Şımdı bu durumu tek tek kuyumcu arkadaşlara anlatmaya calışıyoruz Coğu calışmak ıstıyor. Sanırım en geç onumuzdekı hafta başında dükkânlar açılacaktır». İLAN ÜSKÜDAR 1. ŞULH HUKUK HAKIMLİĞİNDEN 1979/208 Va Ta ) Büyukçamlıca Ferah Mahallesı Cıkmaz Sokak No 137 Uskudar adresmde mukım Cemıle Sağ'amdemır'e akıl hastalığı nedenıyle aynı adreste oturan ka'deşı Muhıtın Sağfomdemır, Mah kememızin 979/208255 sayı 27 4 1979 tarıhlı kararı ıle vası tayın edılmıştır Bu karara ıtırazı olanfann blr ay içınde mahkememızın yukarda bıldırılen sayıdakı dosyasına muracaatları ılan olunur. 20 lıranın tadını bır türlü unutamcyan Ga ıp daha sonra ortaokul ogrencılenne % 50 kom syon vererek turıstlerın dukkâna gelmesını saglamış. «O yıl'arda on turist zor gelırdı Avaros a» dıyor Ama bu on tur stten alınan 5 er lıranın yarısı bıle Galıp ın hayatın dan memnun etmeye yetıyormuş Bu arada bobası sık sık dovmektedır Galıp ın «boyle b ışlerl9 ugraşacag na testı yap» dıye Fakat sonunda o da kav ramış ış n onemını. Dukkâna gelıp Galıp'ı gordukten sonra çomlekçılıgı oğrenmeye karar Uch sar dan c karken kcyalo ra oyjlmuş guvercınlıklerın fı yatlarının da çok a'tt ğın. oğren yoruz Bu guvercınl klerde toplaran gtbrerın iyı pa r a getırTesı uzerne koyluler son yıl lcrda b rbır'er ne gırm sler Kaya'arın ıc ne ust uste OjUİmuş gjvercn ! ıklenn kıne aıt olduğu sorunu şımdı kat m j kıyetl yasası cerçeves nde mahkeme lerde çozum enıvor Avukatlann ış n ıçınden bır îurlu çtkamad kları ancak y ne de bol para kazandıkları soylenıyor. HANGİ ÇAĞDA Kapadokya mağaralarında çı kıp korfcrlu ote! nıze gmyorsunuz veya burun ters nı yapab lıyorsunuz Bır anda çağ değ ştırmek gıbı gel yor ınsana bu Ancak gercekte hangı çağda yaşadığnızı bı emıyorsunuz. Taş devrınde mı, yoksa uzay cağında r r ı 7 Cunku Kapado3 ucgenınde ıkl cağ bırbırıne karışmış g bı BİTTİ