Katalog

ONİK İ CUMHURÎYET 5 NtSAN 1979 142» tartışması yeniden gündemde nayasa Mahkemesı Turk Ceza Yososıntn 142 rraddesımn Anayasaya aykırı olduğuna ılışkın başvuruyu esasa gırmeye gerek gormeden bıcım yonunden red etmıştır. Anayasa Mahkemesı, Istonbul 2 Ağır Ceza Mahkemesınden gelen dosya^ı Sıkıyonetım'ın ılun gerek cesınde soz edılmeyen bır yorumla, 142 modde ıle llgıll yargılama yetkısınm Sıkıyonetım donemlerınde ancak Sıkıyonetım Mahkemelerıne aıt olacağı gıbı bır gerekce ıle gerı cevırmıştır Anayasaya aykırılığı yıllardır tartışılan 142 maddenın Anayasa Mahkemesı tarafından bır kez daha ıncelenmesı belırsız bır tanhe ertelennıştır Ancak Mahkeme davonın esastnı mcelemeyı ertelemekle, konunun somut olarok yaşomda tartışılmasını erteleyebılmış değıldır Anayasa Mahkemesının karannın. mahkemelerce benımsenmesı halınde 142 ıle ılgılı tum davoların Sıkı\onetım Mahkemelerınde gorulmesı g bı bır sonucu do aetırmektedır Boylece yazarından kahvede yapt gı sohbet nedenı ıle koylusüne kadar. pek cok kıs nın yarg landıgı ve fıkır sucİLilarını ı cınayet ısleyenden agır cezalar yıyebıidığı 142 madde, komu oyunun hukukcuların boşlıca tartışma konusu nıtelıgını koruyacaktır Öte yandan 141. 142 163 rnaddelenn kaldırılması ıle ılgılı yasa öner sı Meclıs gundemıne gelmıştır Dünyanın ve özellıkle ulkemızm hızlo deö> şen koşullannda. bugun geimen noktada 142 madde fıkır ozgurluğu 'nsan haklan acısmdon ne anlom tasımaktadır? Bılım odamlarımız bugunun koşullarında, Anayasa Mahkemesınin bıcım yonunden engel gorerek, Anayasaya aykırıiığım özu yönunden gorüşmeyl red ettıöj 142 madde !le ılgılı ne duşünuyorlar'' Prof Tarık Zafer Tunaya Prof Nevzat Gürelli, Doc Bulent Tano r İsfanbul Barosu Başkanı Orhan Apoydin ve Avukot Turgut Kazan, yıllardır tartışılan 142 moddpnın Anayasaya oykırılığını vo onlamını gunumuz koşu'lan lcmde bır kez daha hukuk acısmdan değerlendınyoriar.  PROF. NEVZAT GÜRELLİ ANAYASA MAHKEMESI BU MADDELERIN ANAYASAYA AYKIRILIĞINI RED EDERKEN, REJIMI KORUMAKTAN SOZ EDIYOR BU SOZLERDEN DAHA ZARARLI BIR ŞEY OLAMAZ KIM KARAR VERECEK9 SIYASİ IKTIDARLARA GÖRE YORUM GETIRIRSEK ELIMIZDE HİÇ BIR OZGURLUK KALMAZ ZARARLI FIKIR AKIMLARINA KARŞI KORUNMAK DUŞÜNCESI ZARARLI BUNA KIM KARAR VERECEK" SIYASAL IKTIDARLAR MI 9 ler aılesının hıcbırınde olmıyan bır vasağin kaftt' ması en kıso zamando gerceklestırılmelıdır Prof Tunaya Daha genıs bır yaklaşımla koiuyo gırmek ıstıyorum Nı,e bu mcddelerd^n bu kadar soz edılıvor Insonlar daho yı duşunme*< ıstıyorlar Dusunen b r ınsan da her an 141 142 ıle korşılasotılır Demok'ası en az kotu bır reıımdır Insanlar daha ı\ı bır yascm ıcm varatıcı aegıstırıcı duşurceye sahıp oımak ısterler Inson kafasının dogmatızme ısynnı 141 142 ıle karşılaşı'. Sonuna kadar arastırrnacılık yopmak ısteyen b>r seyler yaomak ısteyen bu maddelerın kalkmasını da >ster Turkıye de ınsanlar 141 142 yı aşmışlardır Hatta bır faşıst reımde dahı ınsanlar artık 141 142 vı kabul etmezle' 43 yıldır bu maddeısr devcm ettın'ı/or Dogu blokunda Staiın donemı prolete',0 d k'ator ^qu esas Bugun se proleterva (İKtotorljgu cramıyan bır komunızm vardır O da m\ 141 142 ve aırecek Bu cok onsmlı Bu aun kcmun zm aedıg m z zcman neyı bılecegız 7 Konjn'zm scsya ızn demokrası ozgurluk dsv.cm'ı kavram karışiKhg na yer verei konjlard r Bunları yasaklıyan hukuTiler gelırd gınız zaman bunlar aşıiacak PROF. TARIK ZAFER TUNAYA 142 DUNYADAKI DEMOKRATİK GİDİŞE, REJIMSEL. ANAYASAL KOŞULLARA, TÜRKIYE' NIN GELIŞMESINE AYKIRI DUŞUNEN BIR INSAN HER AN 141. 142 ILE KARŞILAŞABILİR. 141 142'NIN KALDIRILMASI REJIME SAYGININ BIR IFADESIDIR DOC. BULENT TANÖR SOZLE. LAFLA DUZEN YIKILMAZ 142 KALDIRILIRSA ORTALIĞI KAN REVAN GOTURMEZ HICBIR ŞEY OLMAZ OZGURLÛĞU BOĞMA OZGURLÛĞU OLAMAZDAN KASIT, DUŞUNCE AÇIKLAMALARI DEĞIL. SUC IŞLEYEN EYLEMLERDIR DEVLET DE OZGURLUKLERI BOĞAMAZ YASAKLANAN ANCAK AÇIK VE CEBRE YOL AÇAN TAHRIKLERDIR. Sola acıîmak suc Curku bunlaf ycsaklıyan hui'unfler ost'rdığ' nı» zaman bılım oznurlugunu kısıtlama noktaçıra gelırsın'z Solo acılmak suc degn docjal CHP de dahıl 6 partı vcr Turk ye nın koşulları bakımından 141 142 hıcbrr gerceğe dayanmıyor 1936 kafası ıle 79 dn duşunmeyı ısteyemeyız Ben bır Anayasa yapıcıs yım Ama genc arkadaslorım n Anayosayı yorumlamolannda hayretler ıcmde kalıyorum Konun vapıcılarmın ıradelerını gerıde bırakan bu vorumlor buçunun kafasına gore OKIcaktır Tek rartı donemmı smırlı cok partı donemı ızlemıştır Bucun artık reıımsel ocıdan da bu naddelenn yerı olamcız sınılı cok partı reıımı savunulama? A/rıca Anayasanm dığe' moc'dele'i ıle da tamamen cehşkı halındedır 141 142'nin (Oldırılması re|ime savgının ı'adesıdır Prof Gurelll Inglterede Anayasal duzen!eme hala Magi" Charta beyannarresı Ancak bugun Ingıltere de Magna Charta mantığı uygulanmıyor Anayoso Mahkemesı bu moddelerın Anayosaya aykırılıgını red ederken reıımı korumaklan soz edıyor Bu sozlerden daha zaraHı hır şey olomoz Kım karar verecek 9 Siyası ıktıdorlara göre yorum getırırsek elımızde hıcbır ozgurluk kal maz. Prof Tunaya Suleyman Nazıf m kolun grtmesı oykusü Prof Gürelii Sosyal bır sınıfı ortadan koldırmak ıçın propoqondo yasağı Toprağa ba^lı koylu sınıfı serf vor dıyelım Bu maddelere gore, bunu koldıracoğım aersen suc ışlemış olursun Aslında zararlı fıkır akımlanna korşı korunmak duşuncesı zarcrlı Buna yetkılı kımse tonıma dığımız ıçin, fıkır ozgurluğunu savunuyoruz. Demokratik çidi«e aykm.. Doç. Bulent Tanör 142 nın Anoyasaya aykırı olmadığını savunanlar devletın nitelıklerı geklı ıle ılgılı sınırlamaları gerekce gdsterıyorlar Oysa düşunce ozgurlügüne boyle bır gerekce Ile sınırlama getırılemez Prof. Tonk Zafer Tunoyo Dünyodokı demokratik gıdışe reıımsel Anayasal koşullara, Turkıye'nın gelışmesıne aykıru Prof. Nevzat Gurelll Sorunun tortışılmo*ı düşünce ozgurluğunun tammındon başlıyor Duşunc© ozgurluğu ınsonın kafasının ıcındekı ozgurluk müdür^ Yoksa kafasındakı duşuncenın oCiklanması ozgürluğu mudur"> Av. Turgut Kazan Bız öyle düşünuyoruz Prof Tunaya Bence de öyle Prof. Gürelli Bır kışfye hakaret de oyle m l ' Bu da bır acıdan duşunce ozgurluğudur Burada bır sınırlama soz konus'j Suc teskıl eden bır fııl ve eyleml gercekle$tırıcı noktada duşunce özgürluğüne bır sınır soz konusudur Cünku ozun de bu da blr düşünce özgürlüğüdür. Av. Kazan Sının bulmok eok ler. Prof. Gürelli Sorun bu sının bulmakta Nerede suca teşvık, nerede duşunce özgurluğudur. 35 kışı oluyor cezasız kalıyor Bır yandan da bır fıkır yuzunden 15 yıl ceza goruyor Duşünce acıklamasının sınırsız olduğu goruşunde değılım Ama Yargıtayın mahkemelenn uygulodığı gıbl, ınsanların davranışlarını yonlendırıyor dıye, doktrınlerın acıklanmasının savunulmasının yasaklanmasından da yana değılım Duşunce açıklamalannın, terorıstlerle hıc mı boğı yoktur"> Vardır ama. bu koşullanmoloro katlünmak zorundayız Onerılı olon duşüncenın sınırlarvnasının kımsenın tekelınde olmcmosı Insanlorın özgurce, secımlerı ıle korar vermelen Koşullanmolan göze alıp duşunce ozgürlüğünü kabul etmek zorundayız Demokratik reıımlerde duşunce bınkımıne göre düşünce acıklamalarının bır sının var mı yok mu? Bızim Anayasamız boyle bır smırloma getırmemış Bu nedenle 141, 142, 163. maddeler Anayasaya aykındır. TARTISMAYA KATILAN BILIM ADAMI VE HUKUK CULAR DOC BULENT TANÖR, ISTANBUL BARO BAŞKANI AV GÜRELLİ, AV TURGUT KAZAN PROF TARIK ZA FER TUNAYA. ORHAN APAYDIN PROF NEVZAT (Fotogrof Ender Erkek) îktidar sıniflan degisebilir Av Apoydın 141 142 nın Anayasayo uvgurluğu savını ılerı surenler gerekce olarak A n i yasamızın 4 maddesıne dayanıyorlar Bu moddeye gore egemenlık uiusa aıttır Sosyal bır sınıfa bırakıkmoz Ovsa eoemenlık ve sıyasal ıkı dar kavramları bırbırlerınden farklı anlamlar taşırlar Prof Torık Zafer Tunaya nın «Sıyasi Müesseseler ve Anavasa Hukuku> kıtabında, Prof. Gecrges Burdeau ya otıf yaparak belırttığ» gıbı. ulusa aıt otan eçjemenlık hokkından kaynaklonan sıyasal ıktıdar sosyal bır sınıf ad na kullanıtabılır Örneğın sıyasal ıktıdar ışcı sınıfının kullanımına gecebılır Bu durum egemenlık hakkının ulustan alınıp. bır sınıfa bırakıldığı onlamında yorumlanamaz Prof Tunaya Anayasa Mahkemesl hiobîr konudo bu ayrılığo yer vermemıştır Av Apaydın Arayasal duzen antidemokratık de olabılırdı Başka ozgürlükleri tanımıyorum dıyebılırdı Ovsa AnayaEamız demokratıklık ılkes'nı koymuştur Butun yasalarda bu ılkeye uyulmak zorundadır 141 142 demokratik nıteltğ» ters düsmektPdır Bu bokımdan Anayasava acıkca a/kırıdır Faşıst nıtelıktedır Toplumsal düzen fasıst bır nıtelık kazanıyor bu maddelerle Hakım olan sınıfların dığer sınıfiaro tahokkumunü soğljyor Bunu zora dayalı olarak yapıyor Prof Tunaya Devietın guclerıni kullonarak yapıyor. Av Apaydın Sıyasal orgöt kurma demokratik mucadele vollarını kapatıyor Devlete uluslorarası yukümluluklerıne aykırı nrtelık kazondırıyor Prof Tunoyo En son Helsınkı kararlorı ıle celışıyor Av Apaydın Demokrasiy! yıkmo 6zgörlü§ü de tanınomaz nukmu eyiemlere kullamlan yontemlere yonelıktır Tanor un fıkrıne katılıyorum. Italya da faşıst partı var Turkıye'de programı ı'e faşıst portı var Burada vasak'onan eylemdir Devletın resmı ıdeolopsıne aykır; duşunceyı yosaklama olanağı yoktur Anars zm b le bır doktnn olarak savunuiabılır Anarsıst bır duşunce, d9mokratık bır duzende yasaklanamaz Doc Tanor ADOVdın ın sozlerıni aen slefmek ıstıyorum Sozle lâfia duzen yıkılmaz 142 kaldırılırsa ortalıaı kan revon goturmez Hıc bır sey olmoz Eylemlerle ılgılı ceza bukumlerı duruyor Ozgurluğu boğma ozguriugu olomazdan kas't duşunce acıklamoları değıl suc ısleyen eylemlerdır Bunun yamnda devlet de ozgurluklerı bogamoz Ozgurluklen boqma ozgurluğu ılkesi devletı de bağlar Ne vasaklanabılır1' Propogonda yosoklanamaz Hakaret sövme sıyas1 alanda acık ve yakın tehlıke Soyut cebır propogandası bıle yasaklanamaz Yasaklanan ancak acık v« cebre yol acan tahrıklerdır lllıyet bağı olması gerekır Av Apaydın Sonuc olarak 142'nın keslnlıkle Anayaso'va. bırcok mcddesınde getırılen ılkeler acısından aykırı oldugunda bırleşıyoruz Relımın demokratik karaktennı tehlıkeye düşuren bu maddenın kalkmaması halınde reıım demokratik sayılamaz Bu yasanın get rd ğı Ikeler Turkıye'nın sosyal ve entelektuel gelışımıne tamamen tars tır. AV. ORHAN APAYDIN DEVLETIN RESMIIDEOLOJISINE AYKIRI DUŞUNCEYI YASAKLAMA OLANAĞI YOKTUR ANAYASAMIZ DEMOKRATIKLIK ILKESINI KOYMUŞTUR BU BAKIMDAN 141. 142 AÇIKÇA ANAYASAYA AYKIRIDIR. TOPLUMSAL DUZEN BU MADDELERLE FAŞIST NITELİK KAZANMAKTADIR. HAKIM OLAN SINIFLARIN DIĞER SINIFLARA TAHAKKÜMÜNU SAĞ LIYOR. BUNU ZORA DAYALI OLARAK YAPIYOR AV. TURGUT KAZAN ASLJNDA MADDELER KOMUNIŞT PARTI VE ORGUTLENME OZGURLUĞÜNÜ YASAKLAMAK ISTIYOR. AMA UYGULAMADA DÜŞUNCE ÖZGÜRLÜĞÛ YASAKLANIYOR. KITAP, BILIM, MÜZIK, SANAT, HERŞEY YASAKLANIYOR DEMOKRASIYE INANAN HERKES SAHIP ÇIKMAK ZORUNDA. ANAYASANIN SOSYALIST OLMAMASI AYRI BIR GERÇEK, SOSYAUST DÜŞUNCE ÖZGÜRLÜĞÜNU YASAKLAMAMASI AYRI BIR GERÇEKTIR. Rejimin demokratiklijHnin ölçiisü Av. Orhan Apaydın Tartışma konumyz 141 142. maddelerın Anayosaya aykın olup o madıklan. Toplumun demokratıkleşme mucadelesınde bu maddeler önem kazanmıştır Özellıkıe bu maddeler odak noktasi olmuştur Bunun nedenı olması gerekır Oysa cezo ve özel hukukumuzda bırcok antıdemokratıl, hukum vardır Sıyasi sucların coğu ontıdemoı<ratıktır Ama 141, 142 durdukca Turkıye'de reıımfn demokratik olduğunu soyleme olanağı yoktur Demokrası bır tanıma göre, ınsan hak ve özgürluklerıne saygılı bır reıımdır Bunların başında düşünce özgurluğjnün sınırsızlıgı gelır Coğulcu demokrasıde bazı duşuncelenn özgürlüğu yasaklanmıssa coğuicu ılkeden soz edılemez Sosyal sınıflardan b r kısmına orqutlenme hakkını serbest bırakır bazı Sosyal sınıflara yasaklc getınrsenız demokros den S07 eripmezsınız Bazı sos,al sınıfiaro orgut lenme demokratik ı'kelerle ktıdara gelme hakkını sınırlomıs o'ursunuz 141 142'ye benzer huküm ler demokratik duzenlerde yoktur Gercı yasa maddelen 1930 Italyan Cezo Yasosından olınmıstır Ama orada bıle Turkıve'dekı yorumla uygulanmonıstır Mussolım'nın duzenlpttıâj Italyan Ceza Yasasında ver alan bu maddelerın konus nedenı faşızmın korunması ışcı sınıfının orgutlenme hakkının yok edılmesıydı 1936'da Türk Devletıne eg°men olan ıdeoloıının bır yansıması olarak Türk Ceza Yasasına aktarılmıştır. llk metınde suc cın 5 ddet unsuru aranırken. daha sonra i a " 8 d e daha do ağırlüstınlarak sıddet unsuru da kaldırıldı Bu madde en ozürtde burıuva sın fın n d ktasını snatadı Işcı sınıfınır» hef turIU ozqurluklorını yasaklad Bu maddeler yalnız Isn sınıfının partılennı vasoMTnokla kalmamıs, duşunce bı m sanat ozoi'riuklerını de ortadan ka!<"lırrrMst r B r "nlamda demokrasıyı yok etrre onlamm taşımıştır. dışında klosık burıuva ozgurluğunu kısıtlayıcı nıtelık de taşımaktadır Maddelerın uygulanması 1961 Anayasasına kadar kultur, bıl m yaşamına ağır darbeler ındırıcı nıtelıkte olmuştur 1961 Anayasası klasık ozgürlukler lıstesım daha somut o larak madde'er halınde sayrmştır 141 • 142 nın coğulcu demokratik duzene ters duştugu daha rahat savunulabılmış sosyolıst bır partı dahı kurulabılmıştır Ancak Anoyasayo aykırılığı ıle ılgılı ocılan ıkı dova gerı cevrılmıştır. 141 142 bugunkü Turkıye'de r e getınp re goturmektedır'' Herşeyden once ışcı sınıfının sıyasol partısının kurulmasını yasoklıyor Daha oc ğı komunıst partısının kurulmasını yasaklıyor Komunızm propagandasını yasoklıyor Avrupa kıtasıncia bu yasakların var olduğu tek ülke Türkıyedır Avrupa Konseyıne uye devletlerın tumunde ko munıst part ler var Italya'da ıktıdora adoy Avrupa Konseym9 Ispanya n n alınması ıcın komunıst portıstnm yasollasması onerıldı Iran'da yasal'as vor Irak do var Asya co ık'ıdardo olon partı er var B T Endonezya Gunev Amerıka dısıfda ko munıst partının yasaklandığı ender ulkelerden bınyız propogandasını yasoklıyor m u ' Bence hayır ReIimın bıcımı ıle ılgılı ılkeler sadece yonetıcıyı n ' de eylem sucunu baglar Doktnn ve Anayasa. Mahkemesı cok sakat olan bu duşuncelerını deqıştırmel dırler Anayaso Mahkemesı daha oncekı kararlarında oCşjnce ozgurluğunu sınırlorken. bı lım ozgurluğunu sınırlamıyorum dedı 1967'den bu yana Yargıtay kararlarını inceledım 100 yıl c ı cekı komunızmle ılgılı kıtaplann Turkceye çevrılmesını suc sayıyor H Le'ebre nın «Karl Marks'ın Hayatı ve Eserlerı» yasaklanıyor Marks'ın Lenın'ın kıtapları ıcın (komunıstlsr bı'ım adamı olamazlar) denıyor (cevıren lıse mezunu bılım adamı sayılomaz) (bOım adamı ama Mcrksıst. obıektıf olamaz) Mantığı ışletılıyor 12 Martın etkısı ıle daha da katılaşan Yargıtay'ın anlayışına gore. b I m ozgurluğu bıle Anayosa ı!e kı sıtlanıyor Anayasa Mahkemesı 142'yı ele clırken, uygu'amada var olan 142 ve bakmok durumunda dır Bılım ozgurluğunu bıle sınırlayan bır Yarg.tay'ın var olduğu Turkıye de duşunce ozgurluounu korumanın tek yolu 142 nın ıptalıdır Başka bır cozum yoktur. Av Kazan Bır de bılır<sılenn rrartığını ek lersek, lYazar belli bir dunya goruşune sahlptir. Tarafsız olamaz » Prof Tunaya O bılırkışı de bır dunya görüşune sahıptır Av Kazan Aslında Anayosa Mahkemesı, temelden vanlıs olma dışındo uygulamadan dc ha ılerdedır Uygulama Anayasa Mahkemes r>n demokratik yorumundan cok daha katı Uygula nıa ıle kultur. bılım, sanat yasaklandı. ılen yosaklanmosı oluyor Yasoğın kalkması zorunlu oluyor Anayasa Mahkemesı kararı topluma zarar veren fıkır aKimlarını oniemek ıst yor Ovsa fıılde 20 maddedekı duşunce ozgurluğunu kısıtlıyor Doç Tanor den soz edıyor Anayasa yayma özgürlugun Av Kazan Anayasa sınırlayabıleceği ozgurluklerı çosîermış Burada gostermemış Sınırlamak ıstese belırtırdl Bır turden duşunceyı sınır lamak mumkun m u : Bu yasak demektır Herkes ıcın kullanım bıcımıne yonelık sınırlama ayrı bır konu Bır duşunceye vonelık smırloma olamaz 30 madde kanunılık ılkesı getırmış Vatandos olarak neyın suc olduğunu bılecegız Acık kesın ola cak Bu maddelerde ıse acık cevao veremezsınız Prof Gürelli Tıpık olması gerekır Av Kazan Sınırlor belırlenmış olacak Neym suc olduğu acıkça gosterılmış olması gerekır Uygulamada tuyler urpertıcı ornekler var Astronot Gagarın olaymda «Sovyetler Birliğl onemlı adım atmrştır» dedığı ıcın Mırac kandılı ıle ılgılı bır sozden, deprem evlerının kotü olduğunu soyleyen zengınlere karşı yoksullann korunmosı gerektığını savunan, kooperatıfcılıkten soz eden, duzenın ıyı olmadığını soyleyen komunıst bır yo rumu gozuyle onayladıgı ıcın Yargtlanantar var 141 142 kalkmadıkca 141142 nın Anayosaya aykırılığı d'şındo çci sınıfına sıyasal orgutlenme haS kı tanımıvor Bu maddeler kaldığı surece demokrasıoen soz et mel> guctur , Doc Tanör Herşeyden önce düşünco öz gürluğü konusunda anlaşmak gerektyor Duşunra ozgurluğu acıklama ve yayma ozgurluklerı ıle bırleştığ.nde duşunce ozgurluğudur Kılıt nokta pro paaanda yasoğıdır Uzun yıllar Yargıtay halta doktrın propogandanın yasak olduğunu soyleaı ler «Loyık devletın propogondosını yapmak, Ara yasanın ongorduğu gorusler.n propogandasım yopmak suc degıl Anayaso devletın llkelerınl koy muştur O halde aykırı goruşlenn propogondosı M :tur» bıcımınde yurütulen bır mantık berre cok yanhş Bu maddeler yar olduğu surece Turkıye'de komunıst faşıst, saltanatcı blr rei>m kurulamaz Anrak bu maddeler başka reıımlerın Anayasanm sosyalist olmaması Anayasa Mahkemesı olumsuz kararlartnd'3, Anayasanm gerekcelerı üzennde durdu Anayasavı yorumlarken gerekcelere baktı Pozıtıf hukukta bu yanlıştır Anayasayo ovkınlık iddıası ıle ı!qılı dılekceyi cevaplama cabosı lcınde oldu Anavasaya uygunluğu. maddeyı yerlne oturtarak ıncelemedı fAnoyaso sosyalısl değıldır, sosyalist olnaması ayrı bır çercek, sosyalist düsunce ozgurluğunu yasaklamaması ayrı bır gercektır O nedenle 20 moddede bır sınırlama ycktur Mıll»t Özsçürlük sınırsi7 Egemen smıflirdan vana dusünce ocıklomo terı serbest, ama aksı yonde bılımsel sanat co lışmaları bu maddelerle bcskı altına alınmışti' Kultur alanında aerı kalınmış olmasında nede^lerden bırı de 141 142 maddelerdır Jnsanlarn kardeşlığıni konu alan Melıh Cevd*t ın ştırı komunızm propagandasından kovuşturmo konusu a<muştur. Bır yerde Anayasaya uygunluk, aykırılık Demokrasiye inananlar Aslında raaddeler komunıst partl ve örgutlen me ozgurluğunu yasaklamak ıstıyor Ama uygula mada düşunce ozgurluğu yasaklanıvor Demokro sıye ınanan herkes sahıp cıkmak zorunda Toplu mun b leşık kapları konusu Kıtap bılım. muzi(< sanat, hersev yasaklanıyor Butun toplumu yasak lar cemberıne sokuyor Adam korrunıst değıl ama yorumcu oyle gorebılıyor Bütün toplumun yasa mına gıren bır bcskı doğuyor Sorı,n her şeyın fı