Katalog

ÇIN BIRLIKLERININ VIETNAM SALDIRISININ STRATEJİK NEDENLERİ TARTIŞILIYOR Bir Fransız askeri uzmanına göre. Çin askerî harekatımn en önemli stratejik amacı. Vietnam birliklerini kuzeye çckerek. güneyde Viet nam yönetimine karşı olan güçlere bir harcket scrbcstliğı sağlamak. Çin in Vietnam saldırısmın. Sovyetler'in gelecekte Burma. Tayland ve Endonezya üzerinde siyasal etkinlik kurma olasılığına karşı bir önlem olabileceği belirtüıyor. (Dış Hoberler Servisi) Ç:r \> Vıetmm sal rlırısma ı!ışkin vorun"larda geneıl.kle poht.k nedenler uzerınde duruimasma karşıiık. Cm askeri harekatımn önsmlı strctejık cnaclcrı da oıciugu be irtılmektedi r . B r Fransız csker uzT.an:nın «Le Nouvel Observoteur» Oergisinde bu konuyu nceieyen yozısında. harekotın baş^ıca ıkı sirateıik gorunumu olduğundan soz edilmekteair Bunlarrjan ııki Vietnam askerlerını kjzeye cekerek basta Kcnooçyc'da Pol Pot yonlıları olmak uzere, bölgede Vietnam yonetirrine karşı olan güciere bir lıareket serbestlıgi sağiamak amacını gutmektedır. Fransız uzmana gore Cin saldırısmm ıkinci stratejik amacı, Sovyetier Birl.ğı'rn Burma, Taylond ve Endonezyo uzerınde ge ecekte sıyasal etkinlığmın arimasını oniemekrr. f İDİ AMİN cAFRİKA TAR'HIKİN EN KANLI ZA LİMLERİNDEN BİRU OLARAK NİTELENİVOR gonda'yo giren Tonzonyo b;(ikl«r! ve on [ cro katılon Idi Amın'ın mufıolıfiers. başkent Kampclaya yaklaşırken. Amin'ın «sonunun hızla yaklaşmokto» olduğu yolundoki yorumlor yoğunloşmaktadır. Amerika'nın etkin gozatelennrien «VVoshington Post» İdi Amin'in bugün karşı kar$ıya bulunduğu zor kosuilon şu nedenlere bağlamaktaaır: Ü cidi Amin. Müton Obo'e'yi devirerek yonetımi »l« geç:rdığınden bu yono Ugando'yı ov'esire •kasapca» yöntemierle yönetmiştır kı, kurbanları olan yuzbinlerce kişıyı ve süreH' yok oion urat'cı güclere bakanlar, daha çok öncslerinden başloyarak onu devirmey: amaçlayon bır silahh ovaktonmanm koçınılmazhğınt ve bu o!ası<ığ.n gercekleşmesı durumunda Amn'm yanındo yoliızca poralı oskerlerini bulabıieceçunı öngormekte gücluk cekmemekteydiler. Beklenen saldın N'tekirn sonunda bftk.erter. Dİ'TVJŞ ve Tonzonyc'nm desteğndek; üganda!: surgunierden oluşon gucier, hen de Amn'ın gecen sonbahar da Tanzanya toprakior:nc karşı g'f.ştiği saldınlorı püskürttukten sonro, Guney Uganda yı ele geOirmeyi boşarrmsiardır. Tanzcnya bırhkleri ve Ugsnaalı surgun'erın oluşturduğu düzensz as<erler Günev Uganda'rvn önemli kentlerıni bire bıer ele gecirmekle kalmarrışla, son geien haberiere gore. başkent Karrıpala'ya 85 kılomete yokiaşmayı d i başcrmışlardır. Bütui bu sure ıcmde. Amin'in ordusunun suekl venılg.lerle gen ceıkı!d'ği v > btınım < giderek bır «ricot»a doruştuğd göz!enmeKted;r. UGANDA DEVLET BAŞKANI İDİ AMİN'İN HER AN DEVRİLMESİ BEKLENİYOR • İDİ AMİN'E KARŞI TANZANYA BİRLİKLERİNE KATILAN UGANDALILARIN SAYILARININ HIZLA ARTMASI. AMİN'İN UGANDAYI YILLARDIR •KASAPÇA» YÖNTEMLERLE YÖNETMESINE BAĞLANIYOR. SOVYET ETKİSİNİ AZALTMAK Bıldirildiğine gore Cın Haik Cumhurıyeti, Sovyetler Birliğı'nin guney C^n denızıne inmes.r.i engellemesinin ötesınde. sözkonusu uc ülkenin kontrolundaki Malaka, Sonde ve Lombock boğazlannda Sovyet etkisını ortaaan kaîdırmoyı düşunmektedır Lambock. bu boigede nukleer denizoltılonn gecebıleceğı tek bogazdır. Bu boğazlar Aiıerıkon 3. ve 7. denız filosu g b 1 Sovyei fılosunun Pasifik ve Hmt Okyanuîu crasında mek'k dokumasinı scğ!a!r,aKtaaır Ci"> ><e Vısinarrı arasındaki carpışmaların tckîık gorünümjne geiince. Vietnam cepnesmde sodece biriiklerın savaş duzenine geciri'mesı goze ca'pmıştır. Bunun yanında bu bırlıkler saldın sırasında sınrdaki vedek kuvvetlere katılorak. Vietncm ın sınırdakı askeri gucünu 60 100 bıne cıkormıştır. Cmlı voretıcıler ise daha guclu b>r askeri potansıyel: sınıra sürmuştür. KjPTiıg'deki askeri s. n^r boigesine 18 türnen asker gonderılirKen, bu guc topcu bırlığıyle. 203 mmlık roketaîarlarlo. 122140 mm:iK havan toplarıyia ve geri teomesız top arla nestek!enmıştır. 5200 ucak ve fuzelerıyle « 0 bin JO askerden olusan VR kâğıt üzerinde dünyanm 3 büvuk frava gücure < cî1p olduğ'j bıldirilen Cin = Havo Kuvvetierı de snırdakı gucleri takviye etmıçtır. Çin ve Vıelnam birlikleri dağlık bölgelerde de çcrpıştılar. Cin Halk Cunıhuriyeîl bır vcndo Vıetram '•cnde yayılırken. dığer taraftada Scvyet sınırını da unutınamıştır. So/veî'er Birliği'ndsn gelebı• ecek b i r askerı mıjcade!? olas;lığına karşı C>i k'jzeybatiao Sovyet s : iiınnaak, Sıngk.cng'da bulunon nükleer orac gereclerı, burasının savunui Yalnız kalch QyIdi Amin. oiaerek ya'rnz ko'moktadi' ta k.; dıstakı pc'rcnlon ve ona siiah sağ!ay3n ulkeler olarak tommlonon Sovyetler Bilıği ve L:o yo'nın da gıttıkce uzoklaştıkiarı gorulmekted r. Son gunlerde Afrıka u'kslene voptıgı. yakarı nıteliğındec. başvuruiar da korş;lıksz ka'mak todır. Buna karşılık Tonzanyo Dev:et Başkonı Jullus Nyerere. Amin'ın sonunu beikı de tek başıno getırmekted.r. ügcrıdo'nır Tanzanya topraklarma saldırmasır.ı koz oiaro* kullanan Afrıka' nın bu «gungörmuş» fıderı başta Ingıttera ofma< koşuluyla bczı Avrupc uUelerını.ı de Amın'ın «barborca» uygulamaiarı Karşısında suskun kclmalanno knrsın «sorumluluğu ustlenmekte duraksamo göstermemiştir». Gorunuşte Nverere. yaln zca Tanzcnya toprak'arına yopılan sald'rıları yant'ayarak buna'a son verrnev: amaç:am3<ta ve: «Ugonda'daki yönitimi değiştirmenin Ugandalılnrm sorunu olduğunu» savunmaktadır. Boylelıkle dfi Afrıka'.Tn geleneksel saldırrr.azlık ilkeıenne bağlı kaıdığmı göstermektedT. masının guc nİTnsı neHeniyle geri cecmek zorunda kcimştır Cinhler olas: b^r dığer Sovyet rr.udahclesınin kuzeydogudakı Marcurya böigesınden de bır Sovvct mudahalssi ge ebılscsgı olaSılığıno karşı onlemlermı burada ria sıklaştırmışlordır. ÇİN KIYILARINA YIĞINAK Sovyeüer Bırlıği'nin. Vladi'ostok'ta Dsienmi$ Pasıfık F.losu da goz önuide bulunduruimuş. Amerıkcn savaş gemılennin guney Cin denizinde Sos^'et denız kuvvetlerini engellemek icin bulunmosma kcrşın, Cm kıyılanna 330 bın kişüık bir deniz kuvvetlerı yığılmıştır. Cin Hoik Cumhuritının Guney C>n denızıne 2? savaş gemisi. 40 \a res' iyi durumda olan rienizcitı, destroyer ve fuze ntcrlar gonderınesı, bu n.udohoıanm ksnd:!eri tara'mdan gozonunde tutulduğunu kanıtlamoktadır. Tum bunlar ( r yanısıro Ci"1 Halk Cumhuriyetrnin de onemh bır nükieer guce sahıp olduğunu unutmamok gerekir. Cm'in 500 nukloer boş^ğa sahıp bulunması ve dunya yörunq25İne 8 uydu gonderebılrnesı Du gucun hic de abartıtmam.ş clduğur.j göstermektedır. Batı Avrupa'da satılan renkli televizyonların yüzde 30'u, otomatik çamaşır makinelerinin ise yüzde 2l'i bir yı! içinde bozuluyor rtak Pa/ar ülkelerlnde yapılan b r an"<eî sonucu. elektnkiı ev aygıtlar.nn cok cabuk bozulduğu ortaya cıkmıştır. Frcnsız «Le Point» dergısinde yer c!an habere gore, ele<:rıkli ev oygıtlarının % 16'sı satn alındıaı sırada bozuk oiduğj, sağlom oıaniarın %30'unun da iık yıl ıçinöe bozuldu gıı saptanmıştır. Elektrıkli e J oygıtiarının qer.eilikle ılk ıkı yıl ıc!nde bozu'duğu go:iendiğinden bu duruma «gençlik hcstalığı» denmektedır. Uzmanlcrın beiirttigme gore. tekrvk ge lişt'kce oygıtlar cok daha karmaşık bir hal aimaktodır. Aygıtla' karmaşık'aîığı ve eeîitl iş!9v/leri bırden gorduğj oîcudo bozu ••:.a intiTsal len ae artmaktad•r. Bir yıl İCinde. satıion renki televizyoniarın 'oSO'u, otomatik camaşır makıne'erimr.se %2Vı bozuimaktcdır. Buna karşılık pışırme işlev: oion mutfok avgı'larınm bczulmo oran, sadece %3 oİT,oktadır. 1S76 yıhnda Fransız!ar elektr.kl; ev cygıtlar ıc.'n 100 mılyar Turk lırası harccrrştır. Tamır ıcın harcanan para ise 30 rrtılyor lıradır. Bugun Avupa!ı ner aı'enm evınde psk cok elektrıkiı aygıt butunmaktadır. 1976 yıîmda sadece Fransa'da evierde kuüanJan elektnk I' aygıtlorın top'amı 260 milyonu bu!Tuştur. Ev kodıniarınm karşıaştığı btr baş'<3 guciuk de, sık sık model d^ğışmesi yuzurden yedek parca buiamamoktır. Örneğin ortaICTIO oicrak 13 yıl sureyie kullanı'atoüen bır frının mode i bırkac yıi sonra değıgt rilmek ted.r. Parss'te yayınlanan bir dergınm yaptığı oraştırmaya gore. tarnirc!İe r televizyonan sedece sigcrtosını değiştirmek icın 1250 lira ile 2500 lira orosınaa deâışen ucretier ıstemakte ve sırt ucreti yükseltmek icin aygıtior! ıızun sure tarnırnanelermde tutmoktadırlor. Tuketıci Kooperatiîler Foderas/onu yap tığı acıklamcda ev aygıtlarırın eskıdei olduğu gıbi uzun sure kulian;İTiak uzere üret;l med;gıni iddıa elmskted'r. (Dış Haberler Servisi) O Zor durumda Amc. uyguiamada goruien ces:*!1 B j t I' gozlemcilenn de vurgulacükları g;b;, pol tık kncmalar ya da e<onomık bssolarla koşeye sıkıştınlarrıa yon Amın'ın bu Kez «gerçekten zor durumda olduğu»dur. Amın devr^iırse ne olu r : Boüiı yayın ogan! larındoki yaz:lordan ve göz emeilerın goruşler nden anlaşılan ulkede hızlı b>r «yeniden duzenleme» surecımn başiatılmosın'n zoruniu oüjg 1 :dur Ne var kı, idı Amin'in kırdığı yüzbırleros kışınin yokiuğu Uganda'nın ir.san gucünu buvuk olcüde azalimıştır. Buno b r ae ekononn'< .'e toplumsai soruniar e<!erı'nce. ve". yonet,' tl !n I!K gunierınde «Amin öncesi donemin mulsuz toblolarının yineienmesi» saşrîıc oimayaca^"'Buna karşn. «Afrika lanhlnin en kanlı zalimlnden kurtulocok Uganda'nın, ozgürlüğun gstireceği canlılıkla b©klenmedik otPİımSarı gerçekleştirebilmesi» de akla uzck gei^öHeri r:>> (Dış Hoberler Servisi) DENİZ SUYUNDAN ENERJ! ELDE EDİLEBİLECEGİ ÖNE SÜRÜLDÜ SYDXEY. (a.a ) Bir Marar biüra adamı. den:z suyunu kj!ianarak dünyanın enerj : sıkıntısmı sona erdnxbıîeceg.ni one surnuştür. Stephen Horvalh adh bilım adamı. düzenled:ği basm toplantısmda, buldu.ej yöntemie f^Ido ediien eneni kaynagmın havayı kirletmediğini. ucuz. dayanıkiı ve trenleri. otomobilleri işletecek güçte olduğunu savunarak. ta^arlad:gı sîstemin gereken enerjinia deniz suyunclan aynîacak olan hidrojenln nükleer füzyon jşleminciea ge;iri!mesiy!e elde ediidiğini açıklamıştır. Ote yandan Amerikah, Ingiliz ve So^^7et b:!im ariamlan. uz.un zamandır bu yöntem üzerinde çahşmakta, ancak nükleer fuzyon sırasjnda ortaya çıkan yükîek ısıya dayanarak madde bulunamamaktaydı. Hon,ath ise. kendisinin gelişıirdiği yönemde. bu yüksek ısînm oluşmas:na meydan veri'meden yeterh enerjin;n eide cdildigini bildirmiştir. AET ülkelerinde yapılan bir onkete göre elektrıkli ev oygıtlarının yuzde 16'sı, daha satın alındığında bozuk çıkıyor. ANKARA.. ANKA,. ÖNCE İĞNE OYALARINDA, SONRA BİR KOMŞU EVİNDE BAHAR... URK kadınları bir cok meslek dalındn doruğa tırmandılar, siyasal yaşamda da onem li görevler aldılar. Milletvekili, Senotor. Bakan oldulcr. Amo bir kadın elcimiz yok henüz, dışişlerinde hic bır kadm mesleginin do ruğuno varmadı henüz. Nedenj biraz duygusol, diplomotiği meslek seçen bir kadın so nunda evleniyor. Kadınlığını yasıycr daha cok Bir elc> değil, sefire oluyor. Betln Yıgit ve Gencay Gurun bunlor arasında. Fliiz Dincmer ne yapacak bakahm? Müscrref HEKLMOĞLU Î Ancak iyi bir sefire de bir elci kadaı önemli, bir ulke icin. O zomtın yaboncı bir ülkede bir değil iki elciniz var soyılır. Bu acıdan bakmca, son gunlerde tartısmalı bir kuruluş olan CENTO'nun do iki Genel Sekreteri var. Gsncoy Gürün eskj Meclisin tarihsel dekorundo yoşanan gerilimi yumuşatmok icin buyük caba gösteriyor. Gecen hofto Orandaki evinde bir dızi oğie yemeği verdi sefireler, bakan eşleri. komuton eşleri. sanatcılardan oluşan yu'/arkık masa konukları guzel söyleşiler yaptılar. Dısişlerı aılesinın bir geleneği var. bir sefirenin basorısı guzel yemek vermesiyle ölculür cok zomon. Oysa bir sofrado yenenler. sofranın cicek duzeni, salotanın sosu kadar o sofronın eevresfndekiter, yOpılon söyleşiler, o soyleşilerin tuzu biberi ae önemli degil mi? Benim kalıldığım yemekte Yunan sefiresi bayan Papalous, Ingiliz sefiresi Ledy Dodson, Moliye Bokanının eşi Bn. Müezzinoğlu, Kava Kuvvetleri Kormjtanımn eşi bayan Şohinkoya. Devlet Balesinin Ko'eoerafi Duygu Aykal da vardı, Değerü sanatcımızla İngiliz sefiresi arasında gecen konuşmalardan buyük kıvanc duydum. «insan... İnsan...» balssini Ikj kez seyretmiş İngiliz sefiresi. COK nginc gozlemlerj var. Ancak Duygu Aykal'ı övgüler mutlan dırmıyor, Kafasındaki baleyi istediği gibi dansa dönüsturememekten yakınıyor. Başka bir yakıntsı da var: Ben, diyor nelerden hoşlandığımı, unut maklan korkuyorum, bir carkın icinde öziimü yitirmekten özume yabancıloşmaktan korkuyorum... İnsan... İnsan balesinde maklneleşmeyi acımasız bicimde vurgulaması boşuna değii... Yı;nanislon'ın Ankora sefireslnt d» Ilk kez bu yemekte gordum Bayan Papalous hos bir kodın, sade ve icten bir havası vor. konuşurken gulümseyerek gözunun icin» bokıyor. Buyükelcide de aynı seyi hissettım, belki de Türk Yunan gazetecilcrinin kurmak istediği dostluk koprusüne umutla bakmak is tediğim icin. Uluslararası ilişkilerin yüksek duzeyde, yuvariak masolarda, liderler arasında yurütüidüğü bir dönemdeyiz ama elçilere de hâiâ görev dusuyor bu alanda. Bayon Gürün'ün yemeğinde bir oya cen netl seyretti konuklar. İğne oyalarıyta donatıl mış bir masa. Renk renk ipeklerle iğne ile karanfil, gül, şebboy, menekşe actıran kodın ları yaratıcı gücünü konuştular. Gencay Gu run Gümülcine'de bulmuş bu oya zenginliğini, sonra büyuk özenl» geiistirmiş. Rahmetii Bedri Rahmi «renk bizim sanatımız» derdi her zaman, Turan Erol ustasımn bu sozjjnu cok sever, gecende Fikret Mualla'nın oir renk oyküsünü dinlerken ellerini çtrptı sevincten. Gencay Gürün'ün iğne oyalarını seyrederken duşündüm, bu cicekleri yeşenen ellerin doğai bir ressamlığı var. Dağlan delereK Şirin's ulaşon Ferhat gibi iğne iğne bahara uloşmış lar... O oyo bahanndan bir başka bahar lop lantısına. Bu!;crlarm oeleneksel bohar c^ınu ne giîtim. Baharı yakın bir komsunun evınde dostca karşılamak cok hoş!. Bulgor Elciligınde gerçekten bir bayram havası esiyordu o gün. Sefire ve tüm Bulgar kadınları ulusal giysiler icinde. Filibe nin gülleri kad/nların yakalarındo acmış gibi... CumhurbaşKanının eşi Bayan Koruturk, Senato Başkamnın eşi Bn. Atalay, Dısişleri. Mıllı Eğitim Ulaştırma ve Turizm Tanılma Bakonlarının eşleri, Bayan Ökcün, Bayan Uğur, Bayan Öngut ve Bayan Coşkun, CHP'li AP'Iİ milletvekili ve senatörierinin eşleri, Milii Birlik Grubu üyelerinin eşleri, sanatcılor, yabancı sefireler, dışişlerinden buyük bir grupla cok renkli bir kadınlar toplantısıydı bu. Cumhurbaşkanının eşi ilk kez yabancı bir elciliğe caya geliyordu belki de. Cankaya tepelerinde o da baharı özlemiş olacak. Kimi sefireler Bayan Koruturkün bahar cayındakl varlığını diplomatik bicimde yorumlodılar, gecen yıl Devlet Baskanının Bulgaristan gezisini son dakikada er telemesinı anımsadılar. Peki Başbakanın eşi neden yok, diye merak edenler de oldu Bu sorııyu yanıtlamak protokolculara duşüyor belki. Rahşan Ecevit bu konularda titizdir, Devlet Başkonının eşi coya katılırsa Başbokan esl olarak o da yerini alırdı, ama belki de haberi yoktu. Emel Korutüık sefirelerle cevrilerek icti bahar cayını. Geleneksel pideler nefis, cay söyleşileri cok sıcaktı, Tum insonlık boharı bu hnvoda selamlayabilse ne olur? Bir sefirenın cobaları bir elciliğin havasım ışıtıyor ama yüksek politikacıların caboları dunycmızın buzlarınt eritmeye yetmiyor, diye düşundü kimi konuk lar! Bu kodınlar yazısını başka bir kadına yönelerek sona erdiriyorum. izmir'll şorkıcı Rito birden güncelleşiverdii Kudîis yolu kapanınca Rita'nm sanatsal cizgiieri siyasaı boyutlora ulaştı nsrdeyse. Nedeni su: Önce ha'.k jürileri rlus'i'Mİdu, başarı notları saptandı. Bunlar olup biterken bu Eurcvision Yarışmasımn Kudus'de vapılacağını bilmiyor muyduk? Son dakikada kur'a cekilerek torbodan cıkmadı Kudus. Gecen yarışmadan beri biliniyor, Peki o zaman başka bir vontem uygulanamaz mıydı? Bu oloyı bir politiko gostergesi olarak kuHonmok neden, ustelik bu görev TRT'ye ml duşer? Kudüs'e gitmek yo da gitmemek ayrı bir konu. Ama kimi olaylaıa yakloşım yontemlerimiz biroz dusundürücu doğrusu. İzmir'li şcrkıcıyn qccms ?'»un!. As'l «Gurtaydın» demek istediklerimiz var. Hayll uzun uyumuşlar.,.