Katalog

CUMHURÎYET 4 ŞUBAT 1979 rak huKjmet sağlrk hıznet ler n sosya'leşt rmıs Has taneler tum yırttaşla a o Cik Muayene. tedavı ılac pa rosız Aicak Bcgdat cadde enr> de adım başı br ozel eczane var. lloclar para ıte satıl r Muş terısı boi kazanc'a r ı ıyı bu eczoneler n Nederı aç k IroK ta olanaKİarı ye r>de rahatına duşkun bır bLrckrat kesım oluşmuş Bjnlor licsta~>9 * o p lannda ku1 r ugrj gırerek sırj'lan doktorlcro ı ıuayene o "ic^.or Özel doktonca çjderler B r oe bol paralı yabancı uyruk j>or vor, k mı uzmon, teknısyen kimılen başka şıerde gcevlı .. Yaboncıianr o v ı mağaza'crı olur da czel doktorlar eczacıları olmaz m ı 1 Çelıskılerın en ılg ncı dıl konusunda kuskusuz Ingılız somurgecıl gının derın zlerı \cr Irak'ta, d Iden tor°den guncel yaşamın cyrırtılarına değın Bırden sokup atTiak kolay tı ~>. Emperyal ZTI je sorurcecılık verem g bı t fo tıfus g bı grdığı bunyeyı \er bıtırır Sonunda kovulsalar dc kalıntıla1 sılınmez uzun yıllar Arapcc n n yonında Ing'hzce ık rcı bır dıl, Arap alfcbesının ycnında Lat n olfabesı kmc clfabe Ingılızce bılmeyen Irckl va az rcst :nır Ingılızce konıısmck bır kıvonc ışı onla r tçın Babıl de 70 derece co! gunes nd» col san ko 15C sı Aboılkosn kapkara d°r sı, tunctan o.n carpık govaesı ıle yonıma ya*las* «VVhere do you come trom'*» dıyerek sordu I .KERBELADAN Fırat'ı bir de petrolü alın, geriye ne kalır Irak'tan ERBIL E Röportaj: Dursun AKÇAIV. aun, halkm cok et yedlği anlaşılmaKtadır Irak ta Bagdat olaganustu gunlerınden bırısını yaşıyordu Enver Sa da; tHalk Mahkemesi»nde yarg lanaca^t Çeşıtlı uıkelerden gazetec ler &ozlemcı konuklar gemşerdı Otsller dopaoluyau O'i kovan/ gıbı Ayrıca 17 gun surecek «Devrımlerı dayramı daha sona ermemıştı Uç a y ı «cevrım» n y Idonjmler, K s j aralKlaria peşpeşe genTiış o augundan uçu DT arcoa kjLıcnı/ordu 14 terrmuz 1958de Irak ;a Krallık yık Imış, Cjmhur<yet kurulriLStu 17 tenmuz 1963 devrımı ne »Arap Baas Sosyalıst Partısı» Ktdata geı ır şt, 30 temr uz 1978 gunu de «Devrıme sızan uportunıstler, karşı devrımcıler» yoretım kad tola rdon a/K anaıak Baas Partısmn ıktıdarı kesıntıs z sag lanmı&tı B J neden e Bagdat ın c3>Ş'sı paza r , cadaes sc<agı1e koşe bLcax sjslenmıştı Dır ,andan obur ya ıa O'u.en ampul ko r aor.ar , Çn ışı renKlı «krapon» kagıtları beze",ş'ı her vonı Bayom afışıe r ı"e d c ı z er ne. En.sr Sedaî ın «haın»lığ nı vu'gulayon of sler resımler ce e^ lenn ştı Enver Sedat karo bır C zg yle ıptcl edılmıştı gozlerınaen duvaılarria . LıDEKLER B J renK er ÜOJ zler af şler cu rbuşunde «Devrim Komuta Konseyı Bcskan Yardımcısı Yol das Soddam Hussyın» le «Arao Bocs Sosyalıs; Partısı So'gessl Lıderlıgı Genel Sekreten Irak Cumhurboskanı Ahmet Hasan El Bekr ın» v s3T3 fo'og r af lorna da rostlcnı,ordu her /er de BayraTıSiz torensız gunlerde de DU ıkı urlu devlet adrmı n.n aynı boy ayn fo'.oğraflan mn bır arada as madıgı /er yok bakkal dukkorından kof tecı dukkanma loı'antadon ka saptan, de\.let daıreıeme degın . Halk I öerlerın sevıvor <uşkusuz Ns kı b j sevgı gos'e r s nın bıcımı sevın sız Rej r.ie r cercevelı camlı falan 3eiıl Bır gozınonun bır tıyaîro KUTIponyasının artıstlen gıbı yapış tırı mışlcr rasç,ele yer'ere Yaz gecelernde do<Co"a' Bagdat'ı Işir arla gecesı gun duze ce^rılmıştır koca 'en n Ycpılor ışık denızınde vzer gıbı Iğne duşse ye'p nuljn..' Caddeler sokoklar ışıktcn og 'crla oralu KocaTian par>"ard* anpul kordorları salkm socok Insarsız alanlar bıle yoncr A lch vanar sabohlnra deqı i f 0 dıâjn odanın banyosunda e lektrık dugmesı bozuk'a isı^' sondu'emedırr Temızıı<cı ka 1 na so,ledım dp/nsı gji «Bıllyorum • deaı Aradan > k 0 ' gectı duğne oiarılarradı «R°sepsıyon»a haber verdın Onem s zce dır *=aı gorev 1 «Isık sızı rahatsız edıyor mu'» dıye sor d j Rahatsız eden boşa harca ncn enerıiydı SavufganhKıan sagıonacok Bagdat enerı sı, D zım elekt'ik ac gm ızı kapatmava yeter sonn orun 1 Irak petrol ureten ulks Dun \a petrol gıder nın ortalarra yjz de seKizını karçılar Petrolden a/rı gelır yok Ulkenın davana ğı dıreğı petrol Bu ulkerın pst r o'unu yuzv l'arco emperyqlıst uıkeler sonu'du onlnr r yer1 ava<lan feodal agalar ds r 9 be/ler somurdj Petro'le bı'l <*e ulkenın ırsanını do süTurou ler ac ve sefıl bırjktı.ar Irck eTiperycl zrrın gudumunde ge'i bi'a<t rılmış ulkelenn d e j g e r s nde kcldı Ve gtn geldı Irak halkı Irak yuriseverlerı u.kedekı çerıcı yonetiTi alaşagı ettıler Somu'gen lerı kovdular Ulusol kaynakları retrolu yuzde yuz «rrılhleştırdıler» Bugun Irak pet'O'lerır n gel rı Irak'ın Irak haUının01' U kenın boyındırl ğı halkın mj'lu'uğu ıcın harcanmcktadır B J başarın n se^ız on yıll k somjt belgelerını Irak'ı dolaşanla' ya< naan gorebıl rler . Arapca. Ingı.ızce her >erde yan yana bırı oburunu lamam layon ıkı arbap cayus Yer adları. tabelalor, pankartıar aovız ler, fıyat etıketlen A'apca Ingılızce ıkı ayrı yazı ıle Loksntalorda >ernek I slelennden arabo plakala' no Hakjrret Bn kanhk odlanna rieğın ne yarsa çıft dıkış Arapça Inç/i'zce Somurqen en yurdundan ko vorak Ujsa! ^ayrıaklarını dev letleştıren nevrımcı Irak yonet mı dıhne kulturune yasomna nakseo *sn emperycl st ka ırtı ları da atab'ioıgı gun «tam bağımsızlık) oa\ragını cekecekt r errperyclızmın mnyalondıgı fec dalızrrı ae bıı He . Irak ta bu korgasa/ı qoeı k şı Mı.stcfa Komcl ın .Hif ı>nı do 10 yı kavı k'or ve BAGDAT'TA, DICLE KIYISINDA YENI YAPILAN BIR UNIVERSITE. Devrim Komııta Koıı^evı Bakan Yanlımcisi Saddanı Hüseyin ile Baas Partisi Genel Sekreterı Ahıııet Hasan El Bekr'in fotoürafiarı cnlıycr se.ınıyo Ne kı kışının bu sevıncı gırîlağınna kalrra w a sargıl Turk.ve bağımsızla.m ş t . alfabesmı de deqıst eek Is'icı atl'nlaıa j rr s'ı Ai^nk co' go;mpden vtnıden em"1v": ıznır quciurrure g r eıek NA TO'u SENTO lu 'MF'lıTukye 0 m ıştu1 Bagdat cad',e e' rde fcır <P Kasaplann cDKİuğu ılgıyı cek , o r d j Adır>~ bası bır • nsın A her ^eIde \anyana nfin Etın kılosu bızım paro e kasaplarda 80 de"'et mago?clcrında 65 lıra Pılıc daha ucuz Bır ışcmın asgarı uc asılı rpt aunJe br Dnıar o r CQ done r p l c ,eılen ko^,e taslormda dorer keb^p Dufe e r bufeler o u r d e uza,un ku/ r K ar da belırgn aorjntu er deme, ış rıskı ıle bu ucret a r ı maktacıi' Durum ne olursa ol IOŞK 90 TL1 Ancok yan nifK mo ası, yolcu ındırme b nd rme ce ıcınde olmak u zere 4 scctte tamam'ad Ancc< 92 KI ometre o ar Mı los Bodrun crosını 1 scat 45 daKıkada tanaTi'ayolHltîı • Buna do neden yıl ardır vapın 1 su'd^rulen yen yo un son derece bozuk olmasıydı Antalyc dan başlayrara< ium Ege kıyı'arını dolaşocak olan /enı yolun yapımına yıllor once boşlanmış K I T I rnu teahnıt erın ışı yan.n b ı r 3 k r a sı y^zjncien /ol uzur yı iar bı tır lemeTns Otobasun yagmurlo r n. toprok yuklu bu/u< tonaıiı kamyon a m act gı cu kurlo'i cşarak bu yclu gecmesı de zaman alı/or Guyerc nl.k Koyundcn son ro bıtınlmış o'cn yen, gen ş yolclan Bodrım a geld gırı.zde yolcuiugumuz 5 saat 45 daKika/ı doldurmuştu Guneş TPT zamanr< guze! ıg 1I9 batarken, tarıh Bodrum Kalesı «Le Chaleaj Sa nt P e're» t j m gorkemıyle o r ta\a cıkıyordu Tarıhı kaienın yan tarafnaa bulunan I man la kaşısında yenı yap lan yat I manında y£ ken dırek e r / e ' lı jftKlı îekneler Bod rum un kendıne ozgu beyaza boya'ı eyleıyle butunluk 0 luştu r uyodj 0 '>busjruz rehk Iznır TOOKI 200 < lone* MIIGS aro ,olcu jgu ve YATÇILIK VE YAT TLKİZMİ Avrupalılaria zenginieriii yeni merakı Ege kıyılarında tekne yapımcılığını geliştiriyor... dunvaca unlu Kral Mausoienın nezon da ınşo ed Im ş B J mezar dunyanın 7 harıkcsından b rı olarak da tarımıaktadır 1402 yıllarında Bod r um koyunj oluşturan ya riTıada uzernde Rodoslu şovalyeler b r şato vapmışlar. «Le Cnâteaj Sa nt Pıerre» Gunumuze değ n bozu'madan gelen tarı ıı şato, kale 0larak do kuManılmış 1 p BauKC lık ve sungercılıg n yonındo A/rupa co DU yuk h zla gelışen den z turız mı etkısmı bu yorede de gos term ş Den.z \a aa kara/olu ıle gelen ye r lı ve yabancı tunstler k raladıkları baİKCi ve sunger rrotorlarıyla yoredekı dogal guzel'Kİerı. tarıhı kentlerı gezmeye baş omışlar B rkac yıl onces ne aeğın sait araştıriıa a r a c ı ıls gelen yabancı banda 1 ya»ia rm yanısıra, dıger ır lı ufak 1 yatlar da yoreye gelmeye başlamışlar Yatların buyuK ge'ır sağladığ nı goen kımı kışıler Turkrye'de yat yaptırmaya başlaTiişlar Yo^ede yatlara tunstlerce olan ılqın n artTası jzer ne /apm da buna kcşjt olarak artmış. Yat Seyahot Acentaları k j rulurken, yat lırramn n /ap mına başlanmış Yoredekı ter sane ve /at yapım ato yelerı Barıs KUDAR uzera 20 22 metreye ko dar olan tekneler ıçın 400 bınle 600 bın lıra arasında degışen ucret uygj'anıyor TekneİBrın tum agoç ışlemle rı tersanelerde yopılıyor Dı ger donotımlan Turkıye de ya pılıyor. Yolnızca motoru dışardan getırtmek gerekıyor Bızde de tekne nıoloru yapı lıyoı, amrı guç açjsmtion ye tersız kalıyor Bunlar BMC ve Pancar motorıarıdır Dışo rıdcn ozell.kle 200 beygır gu cunde Ford, Volvo, Penta Mercedes motorları getırtıyor İar Motorun ve dıger aksesu arın montaıı da tersanede ya pılıyor, ama bız ona karışmayız » «Tekne yaptıran yerlı ve yabancııarın karşı aştıkları guc uKier jor m ~> » •Ycbancııar son yıllarda bıziere tekne yaptınyorlar Bunun nedenı de burada yapılanlar daha ucuza maloluyor Ayrıca yabancılar motor getırmekte hıç bır zorlukla karşılaşmıyorlar Istedıklerı aksesuarları da getırtebılıyorlar. Turkler ıss, once motor bulmakta gucluk cekıyorlar. Ithalat yapılamadığından Turkler once motoru buluyor lar, ondan sonra tekne ısmar lıyorlar. Ayrıca, yabancılar do vız karşılıgı odeme yaptıklarındon buyuk kazancımız oluyor Bodrum ve cevresınde bulunan yaklaşık 10 tersanede yılda ıkışer tekneden 15 tekne denıze ındırılıyor. Bunlarm 10 kadarı yobancılara yapılıyor. Bundan gelen dovız miktarı da 5 mıl yon lıroyı bulur Gereken yatırımlar yapılsa, yalnızca yo bancılara tekne yapılsa, bu miktar 10 • 12 mılyon doları bulur. Turkler motoru normal yoldan bulamadıklorı gıbi karoborsadan aldıkları mo torlara da degerlerının uzerın de odeme yapıyorlar. Bugun 200 beyglr gucundeki Ford marka motor 600 bın lıra, Volvo ile Penta ıse 1 mılyon llra Bu da bizım zorlugumuzu gosterıyor.» «Tersanelerae kac kışı co'ı sıyor, bunlarm jcretlerı nelerd r 0 Ayrıca b r teı<rem yapımı ne kadar zaman alıyor?» «Tersanelerın cogunluğunda 8 kışı calışıyor. Bunlarm ucretlerı yaptıkları 15lere gore degışiyor 50 ıle 200 lıra arasında gunluk ucret olırlor Bır teknenın yapımı ıçın gereklı sure yıne boyuna go re degışiyor 14 metrelık bır tekneyi 4 • 5 aydo, 18 metrelık tekneyı 7 • 8 ayda yapobilıyoruz Şımdı tekne yop trrmak isteyenler en az 1981 yılının sonuna kador beklemek zorundadır Cunku ellmızde o gune kodar yapılacak tekne slparişl var » Bır teknenın agaç yapısının maliyetı 400 binle 800 bın lıra arasında değışıyor. hızla cogalmış Bugun Bod rum çınde ve ce«resjnde 10 a ^a<ın yat /apım tersanesı buunjyor Ter=anele ae t^ı /apan us tcları /et ştırer Zı/a Usta nı «Işık Tekne ve Kayık Yapım Atolyesı»naen başlavcra* konuya ıl şk n bııgı al maya calıştım Bodrjm Çarş sı ıcınden kalenın sol tara fına g den sokaK uzerınde bulunan 2 metre genıŞİiKte ara b.r yola gırdım Yaklaşık 500 metrekare genışlıkte bır alanda bırbır ustune b nrı s g'Di gorunen 6 7 te><ne bakmları, onarımlar ıç n kcrc ya kızağa cek Imış raş vor Babadan ka ma b I g erle «Akdenız» t pı tekneler yap yor. Z ya Guvendırea le soyleşımız şo^le «Bodrum'da yuzyıldır tekne /upılı^or Bu konuda ve ter scneler konusjndo bılgı verebı ır mıs nız"7» «Alanya, Fınıke ve Bodrum'da uc bın yıldır agaç tek naler yapılmaktodır. Bu tek nelerın çogunlugu harp gemısl olmuş Bızım bllebıldığımız kadarıyla Bodrum Içınde iersanelerin hemen hepsınde Akdenız tıpı tekne yapılmaktadır Uc bin yıl oncesıne dayanan tersanecılık son 10 yıl da buyuk gelışme gosterdı Oncelen bır veya ikı olan ter saneler, bugun 10'a yaklaştı Bu tersanelerde ırılı ufaklı tekneler yapılıyor Ama son zamanlarda yerlı ve yabancı bozı kışılenn yat yaptırmoya başlomoları uzerlna takne boyları arttı Şimdi 12 metreden kuçuk tekneyı boıı tersaneler yapıyor Onlar da ba lıkcı ve sungercı teknslsrl » «Sız bugune değın kac teK ne yaptınız''» «Son ındırdıglmle biriikte 172 oldu Buyuk boy t»knelerı 15 yıldır yapıyoruz.» «lık bu/uk teknp/ı kıme yaptınız Bo',u kac rretre/dı''» «llk buyuk tekneml 1965 • 1966 yıllorında Isvıcre Buyuk elcısı olan Rene Keller'» yap tım Teknenın adı da Holrkar nas idı 12 metrelik, kamorolı, 5 kısılık bır tekneydl» «Bugunku tekne yapım f (Otları nedır'' Ve tUTi tersa nelerde yapılabılıyor mu'» «Tekne yapım fıyatları teknenın boyuna gore degışiyor Bu da 12 metreden başlomok CAN DAMARI Yobcncı konuklara akşam ve megı verıldı Dıcle nın ustundo. bır gerrının guvertes'nde Dıc1e durgunau Camurlu yuzu ışıkla r la boyanmıştı usta bır ress<l < mın fırcasmdan Kıyılar karşıdan karş ya ampul kordoman/le oruıuydu Sal ar, sandallar, «sefıne», «markaplar» yuzuyordu al11 duvakh gelınler gıbı llstLnde şolen verılen gemı r s.usıenı~!iştı. Anadoiu ınsonı «Murat 124»u bezemesı yanır.ii hıc <a ırdı. Guverte yerneğı de bu görüı tu ıle uyum ıcındeydı Yemek değıl, doğu masallanna ozgü bır şolendı gecevarılarına değın suren Ge en yedı. gıden yedı boljk bo j k gene de sofronın b r k yısı bos kalaı gibılsrden Vıskıler şıselerle değıl, ka satarla taşıniyordu Devrim bay ramlan adına antıeTiperya'ıst, *, ant faşıs' antıs yonıst savaşlorın onuruna ıcıhyordu 3ır yonu^le D cle nehrı kuîlanıyordu. * Dıcle ne aenlı suslense yendır Dıcle yı, Fırat'ı, bır de petrolu alın Irak'ton gefıye ne kalır 7 Irak, varlığmı petro'un yar n d o bu ıkı nehre borolödur kuşkusuz Yalmz col topraklorı nın SLİanmosı, urune ota cıceğa con vermesı mı?. Bora|(, san*ralı, taşımocıhğı mı(7w Çol qjneşınde yananları serln koliarına alnası m ı ' Bu .nehırler alav kusan guneşı de yutari.. r Bu nehırler kan gıbıdır topM • ğın kılcal domarlarına kon ve r r, can verır borfu boceğe bılcumle canlılara Coğrafya kıtaplarında «Nlf Mısır'm candamarıdır» cıye okumuştuk Dıc'e'yı Fıot 1. Irak ta aordukten sonra sozun do4 ruluâuna daha cok ınand m O \uzden «Dlcle» yerıne, «Nıl» de \ıp durdum hep YAT TURİZMİ BOÜ j ı> a esf ^dı,ıj Ha ık a r i ü ^ ü geı ı e n n neaei, son yıkarda buvuk geı şnıe gostereıi dan z turızmı ıdı Yn larca once Amerıkalı m lyone r lerın dun/a/ı tanımak arnacı^b DaşlattiK.arı yat tu rızmı Avrupa da da bu/uk ı1gı gormjştu Bu tjnzm oncelerı Ispanya Adaıarı, Cote DAzure kıyıları ııe Itaiya Kıyılarında etkıs.nı gosîermış, bu /orelerde buvuk >at lımanlarının kuru'Tasına neden o.muş Yat turızmının yay g n bır dururra geİTesı uzerıne bu konuda buyıA b r sa nayı dogmuş Yat sana/ıın n bj/uk doyız g rdısı geîırecsg nın b lınc ne varan uikeler buyuk yat I maniarı, bakm onanm Je yat yapab lecek te SıSİer kurma/a gırısrışler B zde son yıl arda Kusodası, Bodrum Marmarıs ,0relerınde bu konuda gelışrreler OITIUŞ Bz bu konunun TERSANELER KURULUYOR Son yuzyı'da ıse Bodrum baİKCilıgı ve sungercılığı ıle aıkkatı ceke'ken yaz ayla rında sayfıye kentı olarak kul lanılmaya başlanmış Nufu su bugun 7 bın olan Bodrum, yaz aylarında 2 5 3 0 bm kışıyı bcrmdırab lecek otel motel. pansıyon, kampınge sa 3 BİN YILLIK GEçıvnş Z a Guvend r s i 58 yaşında 35 yıldır teKne yapımı ıle uğ Turkıye'ye ne kazandırabılecegını. yat turızmının dığer bır dey ş!e denız turızmın n sorunları, aksa^lıkları neler d r, onla'i ıncelerreye col 1şacagız Bodrum «Ha ıkornas» M lattan Once 4 yuzv la değın tıcaret ve savoş gemılerının bar'ndığı bır kOı" ola r ak bıInı/or M O 4 Yuz/'!dan sonra Persierın bJ'3/ı a'moları Cızer ne yerleşm merkezı olmuş uzun yıllar Ege ve Doğj Akrferız'ı kontro'u alt nda b j LndurTuş «Ccre» n n tın«kpitı o'an Bod'um'da Tekne yopımında calışan emekcmın gundelıgı 50 ı'e 200 lıra arasında Yabancılar, tekneleri ıçın gereklı motor ve aksesuarları kolaylıkla getırırken, yeriı meraklılar çok buyuk paralar odeyerek bu motorları genellikle yasadışı yollardan temin edıyorlar ;1 YARIN: BAZI SORUNLAR YARI.V: REFORM