Katalog

CUMHURIYET 3 ŞUBAT 1979 E Ş Adı "Ok C^IG r"k d°g 'd r sınır korrsjiiLz Tanhseı bag larımız, ortak kultururuz go renek gelene<ıe m z var Is lom dın nden aogan ve yuz , I lardan sursge en Emperyal z nfiın sorrurunjn luzag ndan bırlıkte aglcd gı gun er o nuş tur ıkı ulke l~aİK n n Irak bu tuzaKtan kurtul uş go unse de «gerı bırakılmıs» damga c ı nı taşır Tur< ye g D c Dıcle ra u keleriT zı b rıbınne bag c\ar cfonora « bag oyrıco Ulke ar r j / g c l ı k duze/le nelrle n gucunu u ret me ce*. rrnedekı boşaMGrı, le olculuyor cag n zda O ne denle ktcunsenece* b r c gu değıidır bu gercek Irok d şarıya petro! satar TLrkıye satın cldıgı petrolun dovız ac gını kapatamaz Kıso cası ı<[ ulken n da,an smcsın zorun u k lan neden er çok Bu doğrutar yaınız ce\ ag Jar don deg I resnt aaızlordcn ^ yınelenır zaman zanan trak ta olumlu ge ^me et bırıbırını zled sc" /ı larda cArop Baos Sosya ıst Partısu ıKtidara geld En pf rval stler ulkesınden kovdj Pf>tro a n n lı eştırdı D ş =OTibruve son verdı Gencı yonetı" n yık nt lan ustunde cagias b r dev let olmcrın ıeme ler nı Gımcya başladı Ve Arcp u <elerı ıç n de dunva karuoyuiun ıig sın ustune ceken <e olau KERBELA'DAN ERBIL'E Röportsj: Dursun AKÇAM Bağdat'ta iki yaşam biçimi kucak kucağa mak lcln yap I r o Işlsm C«ket gi/mek kravat takmak mı qerekıı 7 lcerde g y rrnek oı ^arca soyurmak zorjndos r z 0 OTObılde se n yolculuk n u 7 Geno rava ana rmo ara Lin calıştıracak=ın z Carnları a olcrnak ıste>en e n alavdan şcmar c kamcılanır »urat an Oze IK. e vaz aı la ında dogayo korşı yaman b r yoşam savaşı veren Irak r n kına say gı duvmamak ne mumkun' Bır boljmu coller e kaplı ulke yı yrsanır u ke uygar ulke yapnak yolunda gosten'sn ca ba ar =>agıarcn basar la' duvul"ic c gere<en boş ka fcır ornegı ANA GIBI YAR Bagdot unlu bır kert Dogu rrosa lar nın oljş u dugu kent ı k cag kav mlenn n ustunden gect g (v'szopo'am/a u/gariı g nde temel doktjğu kent ıslaml gın Arap O»man ı Osn anl Arap u/ga ıg nın ıc ıce ^»rıer eş* g kert Osnan ı pad rasların n ria ıfel k vs bı.\f jk ıslam ımparator ugu ug una oîcg kjrdugu mesKei tuttugu kert «Ana g bı yar ol maz Bagdat gıbı dıyar ol maz1» aey mı le ad nı d Iden d le pe r c nleyen kent BugLnku Baqdct ku^kusuz dunku Bcgdct degıld r Uc bu cuk mılyon ınsar ^aşar yuz kn2 lık genıs bır alan ıc nde Bır oc sından obj» başına otorrobı le b r bucıK kı saat Col deöık =e bızım başkent Anka'a g bı borrboz kupkutu değ ıa r Bağ dat Hurma ve sogut ccjnclu rıyle yemyeş I gorunur uzakl ıMan Evler ık ımın zorunlu ko^jılarından tek katl bohcelı genel ık e Bu neaerıe de kent yayıl^ıkcc y a , ı m ş ver ve porklar bahceler s ra sıra hur mc cgacla' VIP C menl aqa v 1 alaniar guneş alav nın ponze h 'i Hava b rcerb e değ s ' col quneşı savana guneşıns donusur GUNDUZ ISSIZ Temrruz oöust'"s av arındo q,nduz dolaşma< oıanaks z Bagdat keit nde Pa'k ar ba1C°le acık nava gazıno ar s s z Masalar sanda yeler coğu yerlerde ters yuz olmuş lcrı bukuk llkbanardan yaz" dcgru degı sorbarardan kışc doqru ccrlan r b j verlo' Bnğdat ı baştan basa gez nek ç,tDrmek o cncks z he e ,az revsım nde b o ' b t t ^ n Tcy rıhsel yapılar n yap tlar i ma' valast^ı eskı Boadat Btı a< tarması t ırlu ceşıtlı vapılarla buyuyen ypnı Bogdat n kusat.' masm^a Ama eskı Bağdnt d rp du 9l emeqı qoz ruru rce sa nat ta$ yap larıy e ar tı vontu ^u cam'sı hamcmı oymalı ka K ar*malı bPtımlemelerıyle Dun yodo var o on ycpı lorî'rın he men her ceşıdı vor rtfT s'ık Boğdat ta ya nız «gecekondu» mes<en t pı yok ya da ben go remed m CIFT DIKIS Bagdat ın ca ş pazsnnda do Arap Islarr kultjru Hırıstıyan Analo bakson kulturu ıc ıce Dogu Batı ıkı yoşam P cırnı kucak kucaqa Yaln z Bcçdct ta deg I u ken n her yanında ner kurumda evde okulda her ceşıt ıl iK de goze carpar bu kılem Batı kap talızmı ı e Doğj mıstısızm nın başka bır ıfade le feodalızrrle kap ta ızm n b j den ı baş goz olduğu montöı saşam bıc mı dunyan n başka bır u kesınde var mı bılemem' Bu aorunumuvıP l*nk b r celışk ler u kesı Sokaklardn nson ar renk renk Tepeden t rnağa ka'alar g yınmış carşafl (şallt) teroce lı kadın ar kızlar a. mtnı eteklı ^e^o telı sacları sarıya karayn bc^a ı rırne I allıkl hanımlar bır arada Carşaf coğu kadırı da b r Korkutuk vasok savrrc nracı K m lerı yururken bu u tanc ce Tiber n /ırta'casna cc ver rler b r yerlernden Moda va uygun mevsıml k gıys ler nı « ve kad nsı /erler nı gosterırlet v cururla Sonra e cabuk uğu ıw < ^enıden kapanırlar Erkeklor ayrı m i Bas rrerdıllı entao I yjzlerı guneş /anıgı halktan Araplarla kelle ku ak /eıınd"? cagdaş qı»ımlı bjrokratlar P3 yan ycra 8u ce sk ler ç,txuntusu e c nafta manavda bakkokia ce s tlı mcgaza arda da ılgıyı ce ker Bır yanda gezgın satıcı ku rreler ve derbeder kjcu< flr naf ote yanda Avrupa Amtrı ka n a ı sa'an super market ma gazalar Bakkcllorda hclk ka sımın n lctıgı «Bcqdot» sıgara sından başka s gara bu unmaz He e ramazcn a/ ndo ftnrdan once h c b r bo<kaı ıck' sat maz Ama b r başka yerde su ppr ma ket rragaza orda ıçkı n n v sk nın s garcnın her şıd B r tarya ısı Avrupc ve A me r kal sı serbest Bu mo^ozalar r mLstens daha cok yabancı uyruk'ular bır de Irak ın varl k ıları ır bjrokrstlorı «Freeshop» ar da var satışlar herkese acık Ancak o ada do la olan n auaugu ote ' «ORIZDIBAK.LAR Ovqu e soz etmeye değer ha k nagazolar da var Irak ta «Onzdıbok» adı verılen bu magaza ar devletın özel sat^ş V9r ler re k yasla öafta ucuz mallar kal telı fıvatlir etıketl) Aldanma aldatTaca yok O ne "enle musterısı cok kuvrugu uzjn olur bu ma<5ozaların .. Baz tuke* m rraddelen devl»t n tekelınde sa' slorı do yaln z «Orizdıbakslcrda Örneğın dış macuru bunlardan bır sı. «Macun satmarrız yasak » dedı eczac lar «Orızdıbaklordj bu)obılirsın » O\=n KerD°l3 bokı«al la' nnc f rca Mısır Dev et Başkanı En ver Seoa» n Bagdat ra kuru lan «Halk Mahkemesı»ai° yar gı'anmas neden e vopı an ccgrı/o severe< <at Id m Korn şu ulkeyı dohn ycKindan tan ma olonag m K acakti"FIRIN SOLUGU, BU2DOLA3I Istanbu d m ka <an Irak Ha va Yo lar Ucagı Annca K rıkkale us urd»n Gorevdogu Anadoluya vone^ı oraoan » nırı gectı Ikı buçuk saa orrc Boğ dat Hava A cnı Uca< ar ner ken /uzuTie corpan 3 CCK ha vo solugunu motcrun "=cı sanmıştım Deg Innış meger . Alan k zg n b r fır ndı taban asfalt tavanı aok alab Idıg n ce Karşılayıc lor «Şeref So lonu»na a dılcr Fır ndan buz dolabıno g r n s a b o duk Ve bu l r ok ta ka aıgım z gun Bagdat tan bır gorunuş ! | H BAÎjl MENDILLI LMARILI YUZ LERI GUNEŞ YANIGI HALKTA\ ARAPLARLA KELLE KULAK YL RINDE CAGDAŞ GIYIMLI BUROKRATLAR BAGDAT SOKAKLARINDA YANYANA • Ferocelı kadmlar yanındc modern gıyımlı luks hanımlar da var Irak to 1°' boyunra hep boylp Surdu gıttı fır ndan buzdolab ra buz dolabından fır na Ama a ış mak zor olmad «Buzdolabu henzetm°sı te baja deg 3 m r r*ekı z tlıkları vurgulanak ıste r1 m Gercek o kı bugjnku A rap dunku g b yazg ya boyun eqnyor «emri haktan» d ye rek mıstıs zrrın kor kuyusun da olumunu b^klemıyor crtık bır caresızhk c nde Doğavn 3C ma. z yaşam kcş j Inr ^arşı dıren yor uygarcı b e teknıkle Evler araclar v°rl°r hava and rma aracı nn s ıle DEVLETE AIT «ORIZDIB^K> ADL1 MAG<\ZALAR OZEL SATIŞ YERLERINE KIYASLA DAHA UCUZ MUŞTERILERI COK KUY PUGU UZUN OLUYOR BU MAĞAZALARIN j =ogutu'u,or Is yı gon avarlamak e'ın zde aroc n riuâ mesne do«jnmak yeter Dcga koşu lor irak ta I ş^on ık arını da ter= vuz « » ~er yabanr lar T S cak o^^y ~° nletrne< yc dn havclard r •nak ıc n pencere ac Imcz ısıt Aziz Nesin "Elimde 200yılda yazabileceğim kadar malzeme var,, I GU KONU BULMAKTA HIÇ SIKINTIM YOKTUR BENTM ZAMAN BULMAKTA SIKINTIM OLUYOR » «GENELLIKLE ÇOK KITAP VERDIĞIM IÇIN CABUK YAZDIĞIMI SANIRLAR OY SA BEN COK ÇALIŞMAKLA ESER VERIYORUM YAZDIK LARIM KOLAY OKUNUYOR DIYE KOLAY YAZDIĞIM SANILMASIN » (Op^aaırr Oren de 11 az ık ev m z ver Ikı kere g t t m oraya B rı 15 gun b rı 20 gun B J kı tat de ıkı co cuk k tabı /azdım Bır bu yuk romanın notlarını cıkar < d m koyhıleft dmleyereK Se yaha'name nın kaynakları ora da cıktı Işte tat I m bıle boy ledır Gu mece zor b r ışt r Kolay okjnur amo yazması îordu' Soru Gulmece ıle ıç içe yaşıyorsunuz Sız neya guler sınız' Az z Ne= n Ben g c r e i k le kah<aha le g j en adam degıl m Cok az guiebılı/o r L n AT a boşaiiT tıyatrolar n da gulerım Cunku gu me 8 hazırlıklı/ım orada Ora da eleştır cı b r gozle bax m /orum oyunlara B 'g c k tas ayarak bakmıyorum Ya z da ben guldjren şeyler COK azdır Bır şc ' n gez kı obırı okurken cok guldum Hol buKi o şa r bunu cok c odı br eser dı/e yazmıştı Ö,le de o uyo r Kend sı çjlme^o d ye yozmıyor anlattık arın dan gulmece cıkı/or Sorj Bugun kltaplarını* dan kazandıgmız gelırle para sal durumunuz duzelmış go runuyor Fakat ısın başında cok sıkıntı çektıgınız bılını yor O gunlere oıt anılarınız var mı'' Az z Nesın Gazetec I ge ba^lidığ m zomon 30 lıra aylı< alıycrdum Fıkra yazarı 1<en 50 I ra alıyordum Tan gazetes nae f kra yazarken b r kı gaze'e benı f kra yaza rı oıarak ıse almak ıst yordu Sonra Tan gazetesı ya< ld Bu gazeten n yaKilması o ka dar Korku varatt k h c bır ve de s ou cmadım Onaon sonr^ utun zaman ac kaldık B r magazn derg sı cıkar dım tiapa I olmcdı Evdekı eşya crı satm s k o,sa bu ş C n Soiro Vatan gozete^ıne ben telefon munab rı olaraK a aılsr Ankara dan haberlerı f e e f onia alıyorduk Bu s j e ce ıkıye kadar surerdı Yozı /azc rrradılar h c bır yerde Sonra Snbahctt n Alı Be le b rl <fe Markopaşa yı cıkar dk O ta rte Markopaşa ınan I maz b r t raıa /ukselaı Cum l u r y e t Gaze'c:! 30 40 b n Tan gazetes 10 bın satardı O sıralardc Marlopaşa 60 bıne kadar vuKseld Bu der gı/ı Tafc bler Odasın n yanın da es«ı bır handa ba^ıyor duk B r gece makınıst yer lere /cttı Ttrıyor tepını/or has'alanmışt Meger ero n mcnmış bana ero n bul dedı Nerden bula\ 1 dedım Ad rps ve r d ordan ero n a'dık Adam duze'd Sabaha kad" r ca1 sab ld Iste Ik gunler ya nı ş n başı boyle^d f Yalcın PEKSEN IdlUII a verdırr O da kend ınnza s > a yayınlod Bu yazı b j ıriik Igı cektı Bu arkadas bu aun b le oldukca tanınmış D r gazetecıd r Bo/lece 1 k gu mece yazım boşka bır nn ITZCS 1 e c Ktı gazete er Gu ourerler ti z ,ozı ı aslında tıyatro ve sahnede guldurenierı ıçermek amacın taşıyordu Ancak yazınm a na başl gına «Guldjrenler» dedıkten sonra Az z Nes n bü cercevenın d.şında bırak rrok olası deg Idı Türk gu! mece >azı i no 50 n n ustjnde o>ku roman v e t yato oyu nu verm ş bu agır gjlmece ışçısını haz rl k an ıc nde ol dugu ıAz z Nes n Vak' ndan» ayırab ld gımız 1 k fırsatta soy leş m zı yaDt k Soy n Nesın genellıkle gulmecs oykulerı yazmanıza karsın toplumun en onemlı sorunları ı!e ugrastıg nız bı lınıycr Yanı asıl amacınız halkı guldurmekten cok, nan riıgınız yolda bır ugras ver mek BUPU yaparken neden gulmece /olunu yegledınız'' Az z Ne= r Işn bas n do gijlrrece amac m yok j Ben 1938 den ber yazıyorum Oncs c r ı şı r yazard m Bjn lar c ddı ş rlerd ve /cyınlar macjı Ondia sorra bazı gazetelerde nuhab I k yapt n 1940 dan sonra o,kuler yaz d m Bunla da gulmece oy ku erı degıld Beiım gLİrre yeceve gec şım soyle oldu Son olarak Tan gazetes nde ccl sıyoraum O tar hte sec TI ler vardı B r seçımde Şofor ler Cem ye 1 Başkanı Sem h Yuruten de konuşu,ordu O kursjdo konuşurken yon mda yıne Tan gazetesın n unlu b r yazarı vard r Bır alanda olu yordu konusrro Serıh Yurj ten o kadar heyecanlancı kı bırdenb r e oag rmasıy a takma d s en agzndan ffİG dı Kus yakalar g bı dışler bavado yokaladı ve tekrar og zına goturdu Bu ola/ın not arını ben >azd m bu arkada de Ondan sonra roportaı yaz maya başlad m Zeker va S*' 'el b r gun bara «Senın gul mece/e yatkınlıgın va' Gul mece yaz» dedı Profesyonel olarak gulmece yazmaya bo/ le basladım 30 yaşındaydım 0 zamanlar va Bab al nın en genc fı<ra yazarı olarak ca 1 smaya başlad m Boyiece gulmece /azarı oldum Bu njn b r neden de gulmece nın yaygınlıgı ve e'k ılıgın p daha fazla o ıısuydu Soru Gulmece yazmak bır yetenek sorunu mudur' Az z Nesın Herhalde bır ye enek vadır s n ıc nde Fa kct daha cok toplumsal bır gereksınmedır gulmece Tcp lum o donemde buyu< b r gere<snme duyuyordu Bu gereks nme/ı yanıtladım b r olcjde Sonra o kadar cok gjlmece yazarı oarok tan n dım kı ornegm ben b r oyan yazmıst m Gjlmece deg ld Haıta bır gazeîeye ılon ver dım yan Imas nlar d ye Bu k tap gulmece kıtobı degıld r d ye lan verdım Cumhurıyet gazetesıne Fakat bunu da okuyucular b r gulmece ya zısı sandılar Cok sattı bü kıtap Sonra bazı okuyucj lardan mek'uplar aldım «sen de ş ka madı ortık guldure mıyorsun falon bu ışten vcz gec artık» d ye So u Bu gune kadar kaç gulmece kıtabı yazdımz A7 z Nes n 68 k tabım ^ay nland bunun 50 sı gul ze r ned r r BEN GENELLIKLE KAHKA HA ILE GULEN ADAM DEĞILIM COK AZ GULEBILIYORUM BIR ŞAIRIN GEZI KITABINI OKURKEN COK GULDUM OYSA O ŞAIR BU ESER1 ÇOK CIDDI OLSUN DIYE YAZMIŞTI » Soru Bu kadar cok gul mec9 konusu yakalayabılmek ıçın bır yontemınız var m ı 9 Bızım halkımız genellıkle ne lere guler sızce'' Az z Ne= n nonu nın b r afı vardır rBz demokrası, vapa vapa ogrend k» demıştı Bsn de yaza ,aza ogrend m Oncelerı gulmecen n mekan g nı bılm yordjm Sorra yap ı g m ş mceled m ne oldu ç u n j ogrenaım ve hala og e n vorum Gene'l kle gulmece ded gımız şeyler deg ş ktır Fa kat ırsam sagİK 1 olarak gul dtren he'se/ g j meced r Tjr< hclk n n OJ mece^ın n b r ozell gı vord r Bu baş ka holk arda da vardır Co< onem 1 b r ozellıkt r Gul~ıe ceyı umarsızl gına b r arac olarak k j lan r Ikıncı oze I k Turk toplumunun b r tuket m toplumu olmadıgıd r Builar ornek erle ac klcvay m O r neg 1 No^redon Hoca f <raları d j r r a d a n anlatılır y ne de bıle b le gulers n z Bu kadar s k anla'ıldıgı ha de f kray da b ' d ı g n z halde ıasıl gulu^orsunuz' Çunkj fi'a ar sa t gürre cın kul larılmoz Gunj ve yer qe I nes bır toplumsal soruru an atmak ıc n kul aiılır Ko n j s j n u bunun a g j c endır r Yanı zorda kald gı yerde on don b r akıl alıyor K ssadan hısse sozu \/ar bızde Bu soz oe b zım gu mecede yaa' 1 oldugumuzu acıkl vor Tu*etım toplumu olmad gı m za gelınce bu b z m ede bı/atımızda son derece be I rgındır D ye1 m ambalaı ku tulan Tuketım toplumlarında ambalaı kutuları atılır Bızde ıse h cbır ambalaı ku tusu atılmaz Mesela gaz te nekesı once gaz tenekesı o r sonra su tenekesı olur sonra ıcınde eşya taşın r »onra tuvaletlerde kjilan I r en sonunda ccek sak<:ı":ı olur Bunun g b' edeb yat m z da !"ep yararcı n telıkted r ko nular sık s k yen den kul an lır Sora Gulmece yazarı 0 luşunuz ozel yaşantınızı et kılıyor m u 9 Sızı oykulerınız den tanıyanlar yakından la nıyınca dus kırıklıgına ugr^ yorlar mı'' Az z Nes n Ben saklaoan auleryuz'u b r adan deg I m Insan ar meslekler nı ış yer 1 de yaparlar Ama genel ık'e n sar arımız Osmanlıhktan g° len d van edebıyatından ge en alışkanlıkla'a g u l d u r j r j insanı hep a/n sonır Ke^ dısın eğ end recek adam =.a m' Ben gulm°ce azdığ m zarıan bu şı yap yorLm Baş ka zaman yapmıyorjm B J yuzden duş K rık ıkları olur Işte sız boyle cıdd b r adam oanTıiyOrdu* falan derler Ov sa gu mece cok c ddı b r ı > ş t r C ddıye almmodıgı za man /ıv ş r sulanır olumsuz yanlara gıdebıl r Soru Bugune kadar he men hemen her konuda yaz dınız Bu kadar uzun yıllar dan sonra konu sıkıntısı ce kıyor musunuz 9 A^ız Nes n K O I J buimak ta hıc sık ntım yoktur Be 1 n zaman bulmakta sıkın t m o uyor Cunku /az yaz ma zoman m gıdere< azalı/or ln o an geld gı /erın bedehn o c e n f zorjrda Send ka ca I şmala'i kullur calışmaları acı< oturum konferans fa lan g bı şe/ler cok zaman rr ali/or Ama bunu yopmak lazım Art k gulduru yazmak ucun cu dorduncu ışırr g bı OIJJ Konj arımı gazeteıerden kı tcplardan dınled g m ınscn l a r d r a ır bunlorı dosya o riT 500 J cştı En aelışm = olan o KU^U k tabı hemer yazar m Y T I I bana oyle ge I yo' k h c yaşamasam h c br yerden ka/naklanmasam e ırrael' r T zemeyı yozab rıem c n 200 se n e fa an 0 zım Yıne de bı ıremem BÜ na cok uzuluyorum Çunkj benden sonra bJ notlar h c kımsen n s ne varana/acak Sanat n bır şans^ızlıgı var B I m veya te<n < konular gı b deg I Tek.n < buluş ar bı lımsel buluşlar o adam olma sa b le başka bırı tarafından bulunabıl r Toplum doga koşullaı bunu bu aurur Ay nı bılgıler n dunvan n degısık yerler nde bırb rler nden ha bers z olarak bu'unLSİann dan buru anlı/oruz Ama sa nat oyle degı Örnegın Seks D r Harrlet 1 vazmam ş o say dı Hamlet yazı mamış oljr du Soru Nasıl çalısırsınız Gulmece yazmak zor bir işmıdır? Azız Nes n Ben genel k le çok k tap verdıgım ıc 1 00 buk vazdıg rr sanırlar Oysa ben cabı k yazma<tan cok rok cal şmaVa eser ver yo rLm Zamanı hıc zı/an etmeden talışı r m Yazdıklar m kola< okjnuyor d ye kola, /oziı ğ m sanılır O/«a bunjn srrı cok calışnaktır B9n ha/a* mdo hıc tat I BITTI Y \RT\ Enveı Sedat Yargılanıj or A* Â