Katalog

ON İKÎ CUMHURİYET 1 ŞUBAT 1979 Birleşik Arap Emirlikleri yöneticileri Iran olaylarının kendi ülkelerine sıçramasından kaygı duyuyorlar • BIRLESIK ARAP EMIRLIKLERININ L DERI ŞEYH ZAYED ULKEStNlN ıDIS TEHLIKELE RE» KARŞI KORJNABıLMESI ICIN AMER1 KAN YARDIMININ ARTTIRILMASINI STIYOR PORTEKİZ'DE SESSİZ BİR "KARŞI DEVRIM,,İN BAŞLADIĞI BELİRTİLİYOR ETKIN AMERIKAN GAZETESI «NEW YORK TIMES A GORE YENI KURULAN P I M O HUKUMETI PORTEKIZDEKI SAGA KAYIŞIN SON HALKASINI OLUŞTURUYOR. 1974 DEVRIMI NI IZLEYEN DONEMDE ULKE YONETIMINDE ETKIN OLAN TUM POLITIKACILARIN SAYGINLIKLARINI YITIRDIKLERI GOZLENIYOR (Dış Hot>erler Servısı) Geçen yıl e<onom * ve s vosa bjna ımlo r a sahne o'an Ps'tskızde reı Tiın g oerek sagc *ayn ak'a oldü g j belr*ı mekted r «Nev» York Tımes» ga^eıSS n n b^. <onjda /a/ın adıgı b r >/azı/a gore as^erler r "u'eklerı ı n raTilulanra c cekle' tOKG'ok halkla kjca<lnş ' k arı «1974 Portekız devrımu artık cok jzck arda kc Tiştır A/rı sek ae ı<omjnıst Partı I de r Alvaro Can'ıal le Sos^al st Paı lıder Mono Soares ın sı/asal yaşaTida etk n olduk'arı gunlenn de ger de kaldığı oelırt ImeKtedır «NeA York Tımes»a gore Por'ekız de 1974 D= ' i i ı r n , e n seocız b r «karşı de^rmjın al ma/a baş adıg goz enmek'ed r 1974 devnmı *enel sos^al vapıyı değ stırmemek e b rl kte sana/ı ışcıler nın ve 'opraxsız ko/lunun gelırlerın n oneTilı olcude a r fnasını sağ amış bu arada go zu Vo'*an zengın a eler de ,urt d şına kacm ş lardı 4 Dış Haberler Semsı Petrol zengmı B r leşık \r^.p Emırhklennde vonetıcıier Iran o lavlannın kendı ulkelerme sıçramasından kay gı dusduklannı \e bo>le bır olasıhga «.arşı hazırlıksi7 olduklarmı behrtmışlerdır Fran <=ız 'Le Nouvel Observateur* dergısınm ııa benne gore Abu Dabı Emırı Şevh Zaved ^rap yarımadasında ve Basra KOrfezı ce\ıe sınde lkt avdan ben sıyasal havanın gergm leştıgım petrolden yana bır sıkıntıları olma dıgını ancak Iran olajlannın ulkede bujuk kavgılara vol açtıgınj soylemıştır Basra Korfezj nın dış guclenn tehdm al tında oldugunu soyleven Şevh Za>ed Arap emırhklenn n dış tehhkelere karşı korunabü mesı ıçm Basra Korfezı nın guvenhk altına ahnarak Korunmasını Amerıkan vardımınm arttınlmasmı ve yenı bır kalkınma projesımn hazırlanmasını ıstenuşür Basra Körfezınde bulunan Em*rhkler teh hkemn Şnler tarafından gfldıgını ve Islam tanhınde her zaman Şıılerın avaklanaıak kanşıkhklar varattıklannı sovlenriiŞİer ve her pece \ uzlerce Iranh nın sandallarla Bas ra Korfezı nı geçerek Bırleşık Arap Emırlık lenne sıgmmak ıstedıklennı bıldırmışlerdır Ancak emırhMer provokasvon amacıvla, mı yoksa sıgmmak amacıvla mı geldıklennı bıls medıklen ıçın eoçmenlerı gen çevırdıklenru de Kavdetmışlerdır • Le \ouvel Observateur. dergrısı muhabı rne 'Şnler temelde komumstiüer* dıven bır Bırleşık \ı ap Emıri'kle] vetkılısı tehh kenın salt S'i muslumanlardan gelmedıgın Kuve^tte ve Basra Korfezı çevres ndekı ul keierde vaşavan niıstın'ıleı ın \arhklannin da kavgı varatugını one surmuştur Yetkılı Kuvevtte 300 bm Kuvevtl' ve karşıhk 200 bin Fılstmlının yaşadıgına da dıkkat. çekmış tır Kendılennı savunmak ıç n \etennce ha zırhk'ı olmadıklarına ışaret eden Bırleşık Arap Ermrhklen yetkıhlerı sılah yonunden güçlu olduklarını sovlemışler ancak savunma kuvvetlennm yabancı p'lotların va da tek nısyenlerin denetınuade olmasından yakınmış lardır kendjlennı tehdıt eden sonınlaıa çozum bulmanın şımdıhk guç oldugunu da sovleven Bırleşık Arap Emrhklen veUılılen oncelık le modernieşme >oluna gıdılmesı ekonomık ve sosyal guvencenın ve barışın bır an once sagl^nma^ın n gerekt'erım behrtmjşlerdıı Cumhurbaşkanı Ramalho Eones nitelendınlıyor. Portekız de sağa kayışı hızlandıron ana etkenlerden bırı olarak BIRLESIK ARAP EMİRLİKLERİ DEVLET BAŞKANI ŞEYH ZAYED Gunumuz Porlek z nüe se 1974 De^rmıne damgas nı vu r an JB devnrrı ız eyen donemde uı kp pol t kasında et<ın 0 an ıderlem g dsrek soy g nlıkıormı yıt rmeler J& a/rıca ulke eı<onomısı nın IMF tarafından yonlendır mes zeng n anelere cesaret vemış je b j n ar ~urqunde bjlundjkları Madnd Lond'a ve R,o de Janeırodan gen don me/e oaşlamışlardr Sağa kayışın gostergeleri KaTibO/uidak bazı kıpırdonmalar da ü'kedek saga ka^ış n gostergesı olarak yorumıonmaktadtr BİTKİLERİN İÇERDİĞİ GÜNES ENERJİSİN'DEN YARARLANMA AMACIYLA ÇALIŞMALAR YAP1L1Y0R Uzmanlara gore 40 yü sonra 20 mıhon hektaıhk ormdndan 100 mıhon ton petrole eşdeğer enerjı elde etmek mumkun olabılecek Heı buyuk baş hayvanın yılda 200 htre petrole esde^erde ener]i sağladığı belırülıyor. neş ener|isınden yararlcnnaK ıcm cal s mclar yapt gı bıldırılnektea t Frans z «L express> dergısınde yeralon habere gore bü arastrrralar ıcm Fransız hukumetı 60 rr I on I ra Ingıitere ıse 50 mılyon lıra odenek ayırm s bjlunmak'adır Bıtkılenn cerdıgı ?ne' ıcif>n ya r arlanma f kn yeiı degıld r B ı o o j r u n vonarken cev reye verd gı ısı bıtkıden elde ed len bır ener |i kcynagı olusturmaktad r Hızar tozu ve talaş bazı n ak nalann çahştır Iması amac / la kullarıİTiaklocır U7morlo ta r^scl art klarla evlerdei Y enı ener 1 kaynak an bulmaya \onelen bılım aaamlarının bıtkıierın topladıgı gu toplanan copler n onemlı mıktarda ener| ıcer dıgını ılerı surmektedır Ote yondan gubre de ıcerd ğ meton gazı ı!a ılç,' cekmektedır Her bu,uk baş hoyvcn yı do 200 htre pet rc'e eş oegecp enerı saq ayabılrrekted r Uzmanlar Fransa da cıftlık artıklar ndon yılda 4 mılyon ton petrolun saglıvacagı m k tarda enerıi cıkarılabıleceg nı hesaplaTiıs or dır Boy'ecs Fransa nın tnr n Kesımının ener |i gereKS nrresırın " O 80 karş lanmış o a caktır Parıs yaKinında bır su arıtma fcbrıka s nda 6 mu'jon nsanın kul'andıg sular ar tılmakto ve suiarın ıcerdığ mıkro oraonızma la'aon elde edılen enerı yle fabnkanın ene' I gereksınmesı karşılanmaktadır llg Iı'er her vıl elde edılen enerıının *5 bm ton pelrole es degerde ış gordjğunu acıklamıslardır Uzrranla' araştırmalar başar lı sonjc verırse Fransa da 2020 y Imda 100 mılyon ton petrole eş dederde 20 mtlyon hPktarlık bır ormana sahıp olacal' l a r ını Iddlo etmekte dır Ancak bazı k mseler bu ddıanın bır va r sayımaan ote^e gıtmeyecegmı ılerı surmek tPdı Örnegın 1974 Davr m ne korşı başarısız b r asKer darbe g r ş ı m n d e bu unan sagcı general Antomo de Sp nola n 1 kıtaplannın satışın n son zamanlorda hızla artış gostermes n n de u'kedekı saga yonelış gosteren bır baş<a Kanıt olduğjndan soz edılmekted r A/rıca son ayiarda Portekız okulla'ında orgutlenen neo faşıstler n ca lışmalarına h z verd Kler gozlenmektedır Ote yan dan ceş tlı nabız yoklarralar faş st dıktator An ton 0 Salazor ın oljmunden son r a Başbakan o'an Coetono i u n gunumuz Portekız mde an cok se v len polıt Kacılardan oidugunu orta/o cıkarmıştır Aynı aroştrrrada 1975 1978 yılları aasınoa Başbakan o an So^valıst lıde' Marıo Soares ın s ^aa alandakı e'< nl g nın ortık son buldugu goruİTjştur A/rıco Portek z de reı m n saga kay •nasnda Sos/al st Port n n sorumiu oldjgu gor j ş j n e de yer ,e r Imekted ' Ds^rım sonrasında en etk n sı/ascl orgjt olarak ortaya cıkan Sos » al st Pa'tı /onet ınıdekı basa r sızl k an ve lıderı Ma'O Soares ın odunsuz 'utumu sonucu sav gınlıgını buyuk olcude yıt rm ş'ır Bu arada mer kez sagtı demokrallarla bır koal s/onda b r!eş\ mesı de partı c nde gorjş a/rlı<arına vol oc mış ve <oa ıs/on bozjlduKtan sonra orgut kendını topar a/amarrış'ı' Sosyaiı^t Partı nın /ayın organırıın etk nlığı ae onemlı olcude azolr" ş.iır. Buna karsılık şımd kı Portekız hukumetının gazetes D a r o de Notıcas sureklı sanayclern denec'erne yer vermek'e hur teşebbus yanli'i oldugunu vurgjaırskta ve DJ nedenle ışveren taafmdan desteklenme^tedır Dıar 0 de Notıcıas a gore Portek 7 ekonomıs nı ancak kapıtalıst sıs tem kurtarabılr Rodezya'da yeni Anayasa taslağı beyaz seçmenlerce kabul ediİdi SALISBURY, (o a ) Rodez/adc «ı/ch co ğunluğuT Kt dara ge "nesı ve be/azlarm da et kınlığın n korunmasını ongoren ven Anayasa ta sarısı be/azların buyjK bc c o ğ j n l j ğ j ta'afındon kabul ed Imışt r Sadece be/azlarm katıldığı halko/jnda kotılırr oranı fazla olmuş katılanlar n % 85 anayasa taslagına «evet» dem ştır Oylama onces nde r<cı Başbakan lon Sm th beyazlan yenı onovQco^ı <abjl etmeve cağirn 5 tır Anayosanm kabuluun ard ndon 20 nısarda ılk hal< oylanasına gıdılecek ve sı/ah coğun j ğun oluşturacağı b r hjkumet kurulacaktır Bu arada mı!l yeîcı gerıllalar bu ana/asa ta sorısmo ve sec nie'a karşı cıkorken çjozlemc lereferandum sonuct,iun savoşı sona erdıremeye ceği görüşünde olduklarını belırtmışlerdır. BıtKılerden guneş enenısı elde edılmesl çalısmaları ıçın Fronsız hukumetı 60 mılyon lıra hukumetı 50 mılvon lıra ayırmı? bulunuyor Ingılız /enı araştırrralor guneş ış "larınt kım yevı ener|i,e cev rten agac bıtkı ve yosun lordan vararlanmaya yonelmıştır Djnyan n dort bır tarafındakı araştırmacılar gıderek tu kpnen ererıı kaynakları karşısında bıtk lerın ıcerdıg enenıvı top anay ve ondan yorarlan moyı dusunmektedır Bunun ıcın bunyes noe buv u k bır ener|i saklavabılen bıtk ler araşt rıl makta ve bun arm yogun b r bıcımde uretıl mesmn yolları aranToktadır Bu tur b tkıle r n oaşında şeker kamısı gelmekted r Seker kam sı onerl olcude guneş enerııs nı bun \ ' s nde toplovabılnnekted r Su sunbulj se ner yıl 100 ton yaprak vermektedır Fotosentez calışmalanvla nobel odulu almıs olan Kalıforiıyalı araştırmacı Melvın Calvın petrol aqacı denen bır t u ' bıtkı uzerh ae cahsmalar yapTiaktad r Bıhmsel ca ışmalann b r kısm "a bıtkıle r n toplad'gı gunes enerıısını artırmayı amac lamaktod r Fınlandrya ve Itaıvada al şılagelmıs yo kı'ların dısında bır tur enenıyle calışan oto mob'l uzenrde araştırmalar ycpılmaktad r Brezılya da ıse şeker karrıışındon elde edılen alkol benzıne kar ştırılmakiadır (Dıs Haberler S»rvisl) Eanes'in rolü 1975 y Ida bır sol darbe g r ş m nı önle d kten sonra 1976 ,il>nda o/arın °o 61 nı alarak Cumhurbaş<aı sec 'en Geie r ai Rama'ho EanfS de ulkedekı saga ka/ışı hızla"dı an ono etker lerden b r ı olarak goster Imekted r Eanes bır /•anda hukumet uzenndekı e'k nlığ nı artırmoya yonelırken cıger yandon da başoa<anlıgo otadıgı k şı'er ve ısrarla one'd gı hukurret fortıullenYİe ulkedekı saga kcyış eg I TI n aestekleTiış'ır 42 yaşındokı Hu<uk Profesoru Carlos Mota P nto baskanlıgnaak hukumet de saga yonelme nın yen bır halkasını olusturmaktadır P nto de/r T> sonrası mı 1 leşt rılei verı ve yabancı şırketlere tazm natlar vemış ve ceş tlı votınmlor vapmaları ıc 1 tesvık etmıştır Bjnun yonında teK 1 nokrat Basbakar topraklar eüe^nden a nan bu yuk araz sahıpler ne toproklar r ı gerı verm ştır Portek z Konunıst Part sı ıderı Alvaro Cunhal ıse bu uygulamala'O Karsılık olarak. P.nto nun ana yasa kura la'ını cıgnedıg n belırt rken sıyasal gozlemcıler Pınto hukume'ın n saga koymado o nerrli bır rol o,nadıgını vurgulamaktodırlar Dünyada 6 bin kadar ?ubat oyında Poklstan'a n <J doruk toplantısına gıtmıştim Doruga katılan D«vlet Başkanları Celal Bayor Eyup Han ve Iron Şoh 1 Sah'ın Pakıstan a gelışı balayı havostrdoydı Farah ıle bfr koc oy once evlenmış yurt dışına ılk yolculugunu yapıyordu eşiyle Lohor kentınde gorkemlı Vali Sarayının bahcesınde bir resmı kabulde genc Kraliceyi cok solgun ve yorgun gordu konuklor Şah ıse co< mutluydu çunku tahtıno blr varıs beklıyordu O CENTO toplantısıno rahmetlı Alı Han Ua kotıldı bır akşom Cınnah parkmda Devlet Boşkanlan onuruna verılen bır yemekte Aıi Han'ın arocılığıyta Kralıce Farah ıle konusmak olanogını buldum Ali Han 1 gorunce kapolı kapılar ocıldı, sonunda Iran'ın genc Kralicesinın yonıno vardık C E N T O n yılının pılıyordu bu dugun senlıginde Yanımda yabancı bır gazetecı «Şah ordusuna cok para verıyor» dedı Yaboncı gazeteler Tahran a çıkarma yopmıstı bu dugun nedenıyle Arolarında Şa hın kışıse! doslları da vardı Orregın Eduard Sablıer bır suredır yazılarını Tercuman Ca zetesınde de ızledıgımız Fransız gazetecı Dugun gunu Sahla basbaşa bır ogle yemegı yemıs uzun uzun konusmustu Iran a ıklncı gıdısım dugunden on bes ytl sonra Tahran da yogun bır trafık oteller de her ı'leden tsadamları yuksek burokrat lar Bu trafıkte hıc bır Turk yok derken Me ler Birkoc helıkopter hovalanıyor, Şahın han gısınde oldugu be'll degıl Öylesıne sılahlan maya karşın guvenceden yoksun bır hukumdar yasamı bana cok hazın gorundu Ama Şah yonetımı ıcm kacınılmaz sonuc bu bokın o guclu sttahlar modern uçaklar da Şahı koruyaıradı sonunda hatta o sılahlan satmak ıcın Sahla flort eden Batılılar da Sahı ulkelerme alamıyor bır yuk gıbı hıssediyorlar Iran da Sahsız Soh reıımıni surdurmck gırışımlerı de sonuc vermeyecege benzer Gucunu halktan degıl sılohtan alan demokratık orgutler yerıne SAVAK 1 yeglıyen bır yonetim ıcın dogaldır bu sonuc Ozgurluk ozlemınl guc cok uluslu şırketlere ve bugunkü Yunan yönetıcılerıne yakınlıgıyle tanınan Fransız Cum hurbaşkanı Gısccrd d'Estaıngne nin bırden Turk ekonomısıne ılgı gostermesı ılgınc yo rumlara ugruyor ABD'nin Turkıye'ye ekonomik yordımı ıkılı ılıskıier çercevesınde yap maktan kaçınmosı yadırganıyor, ABD usleri ıkılı ılışkılsr icınde ekonomık yordım Guade lup dorugunun cızgısınde olunca Türk ABD llışkılerl olumsuz bır goruntuye gırmıyor mu, dıye soruyorlar Baska sorular da var Kımı AP liler de Ecevıt ın Lıbya dakı sozlerıne takılmışlar Lıbya ıle esgudumden sozedllıyor Acoba NATO dan mı cıkıyoruz' Ya da Lıbya NATO ya uye mı oluyor, dıye bıyık a'tındon guluyorlar Ikısı de olanaksız bugun Ama Ecevlt Lıb ya nın sıcak dostlugunda Batılı dostlarımızın sogukluguna seslenırken sıtem etmekten de gerf kalmcdı besbellı Ancak Ecevıt dış po iıtıkayı 1yı bılen bır devlet adamıdır, Kaddafı nın kışılıgınl, Humeynı olayını, Libyolı lıderın bır sure once Uluslararası Frans>z Radyosuna verdıgı demecı 1yı bır suzgecten geçırmekten de gerı kalmaz hıc kuşkusuz Lıbya ıle ılışkılerımızın yenı boyutlaro ulas ması da sevindıncı bır olay elbet Yalnız dar bogazları aşmaktan oteye de ulaşabılmelı Darbogazları asmanın yolu yolnrz Tur kıye den gecer, dıyor ekonomıstlar Kredl d«gil pazar bularak, tuketımden vazgecıp uretime yonelerek ozkaynaklarımızı gellştlrerek. Dunyayı bunu başaracağımıza en azından basormaga kararlı oldugumuza ınandırırsak tum pa zarlıklarda daha guclu oluruz. dıye vurgulu yorlar Bu sozler her zaman gecerlı ama uygulanmos1 koşuluyla .. robot işçi çalıştırılıyor VAMBLRG ^4^4 DPA) Dıanyada kı çeşıth sanayı kuruluşlannda çalıştınlaL hareket edebılen kolları \e çeliKten parmak lan bulunan lobot ışçılem sa> ııainın gıoe refv arttıgı bıldır lmektedır Bundan bır kaç vıl oncesme kadar sana \ıde kullanılan robot ışçılenn ^ayılannjn pe^ az oldugu geıçegme karşın, bugun tum dun>ada 6000 dolayında lobot şçı buJun dugjna ışaret edılmekted r Federal Almanva Vîetal 5?çılen Sendıka M vetkılılen Aiman Metal Sanavnndekı se kız mılvon ı^ç.nın vernı kuramsal olarak 200 bin robot ışçının alabuecegını soj lemek tedbr Federal \lman \merıkah ve Japon TJZ manlar, onumuzdekı \ "mı >a da otuz yıl ıçın de sanavı kıu uluşlanndakı ışlenn yüzde 80 ıla 90 ının robot ışçıler tarafındaa yapı lacagım behrtmektedırler Halen robot ışçıîerm çok monoton veva ınsanlar ıçın tehhkelı olan ışlerde çalış tıklan görulmektedır Kavurucu sıcakta, or negın 50 derecede çahşan robotlar oldugu gr bı zehıriı havada çesıth ışler >apan robotla nn da bulundugu ıfade edılmektedjr Yetkıhler robot isçılenn sanayıde kul lanılmalannın çok ekonomır. oldugunu soy lemektedırler Bır robot ışçının mahyetı 60 bin mark ıle 200 bin mark arasında degışmek tedır Ancak robot ışçJenn. sahıplenne bu paranın bırkaç katını bır ıkı yıl ıçınde ka zandırdıklan da belırülmektedır. ANKARA... ANKA... Mıde bulontılon ıcınde genc bır kodın.. Onunla konusurken duşundum Şah a bır erke< cocuk sunmak Istegiyle yanan bu guzel kadın bır gun pışmanlık duymayacak mı acabo"> Galıba duydu Farah ın mıdesını bulandıran cocuk Iran'ın genc Veiıahtı, gecende Baskan Carter ıle vanyono resmını gorduk ga zetelerde Tacları, tohtlorı korumak gıd?ren guclrsıvor aunvamızda hele kan ve gozyaşı uzerme kurulu tahtlar holkın solugu/ la snllonıvenyor orden Iran a ıkı ttez gtttım ılk gıdışım Şah ın son duğununu ızlemek ıcın, Karaci'dekı CENTO toplontısmdan bır kac ay once, doğunun gorkemlı yaşomını şasırorak seyrettlm o duğunde Gullstan Sarayının merdtven boşında cok strate|Ik bır verde duruyor duğun salonunu da, aşagıdan tırmanan kalabalıgı do h/l goruyordum Bir Noel agacı gıbl elmos 'lar lclnde parlayan kadmlar pırıl pırıl unıfor mofı, nısanlor içinde generallerie Şah ın o nunde petrol zenglnlığımn bır geclt torenl ya İran olayları5 anılar, gerçekler... Muserrcf HEKIMOĞLIT tın Toker ve Bruksel de oturan ışadamların dan Oktay Turegun e rastladım btr aksam Turkıye Bu,ukelcıllgmde bır yemskte cok II C > oın « v '" • 01 'd • " T ıızlı bır sılahlan ma yarışmdavdı o zarr.an Bottlı dostlarımı? da Şahla florı yarışındo Petroı gellrlerın den pay aımak ıcm siıohlanna ;ırmanışım akıl almaz boyutlaro vardırı/orlcrdı O do nem Soh ın ABD ve ofkesl gecmiş SAVAK CIA ilıskilen de haylı vogunlaşmıştı goliba Tahran do bir gun Şımran'c gıttık Şah da Şımran da bır sarayda oturuyor kente he lıkopter Ile gıdıp gellyormus Otomobılden da ha guvencelı dıye Helıkopter yolculugunda do değışık blr yontem uygulandıgını soyledı lu sılahlar da dındıremıyor sılahlara karşın guc suz kalıyor Sahlar Dunku dostları yapayal nız bırakıyor ınsanı, dostluklann da bellı ko sulları vor, gucunu yıtırenı bırakıyorlar Onun ıcm gucumuzu ozumuzden alma ya yonelmelıyız bır an once Kac gundur baskent cevrelcrı bu ger cegı vurguluyor durrrodan Iron olayları kadar Guadelup toplantısındakı gelismelere de k u ; kuyla bakanlar var Turkıye ıcln onemlı karartar Turkıye nln dışındn verılebılır ml dıye soruyorlar Tur kıye yı ilgılendıren bır toplantıya Suudı Arabıstan katılıyor da Turkiye katılmıyor bu na sıl 1$, diyorlar, Batılı dostlarımızın, ozellik 9