Katalog

DÖRT CUMHURtYET 29 ARALIK 1979 Seçme Smavma Hazırlık Programı ienefc Örnek 2. Aşagıdaki her eş:t.sizlikte bulunan Ûe (X) ışaretlerı ve (5) üe de (3) sayılan kendı aralannda yer degışt rseler hangı eşitsizlikte bu yeni duruma gore eşıtsık sağlanmış olur? A) 12 x 3 * 5 + 6 C) 7 x 5 * 4 + 3 E) 19 X 5 ^ 8 + 5 B) 5 + 3'* 14 X 5 P ) 5 + 8 * 3 x 16 $ li OGUZTU A) 135 D) 155 B) 115 E) 108 Tımt İTUMEN î 222 ModernMatemâtik49 [OBi[CB ve rODi[CD dır. Ölçusu x ile gosterılert açıyı hesaplaytnız. Vuriü YİLMAZ Çözümleme : Bınncı satırın parantez dışındakı sayüan topladığımızda 37 sayısını buluruz 37 üe 111 ın ılışkısmı aradjğımızda uçle çarpımıTnn bu sonucu verdığıni goruruz A\ru uygulama ikıncı satırda yapüdığuıda aradığımız yanıt 135 •olur. örnek 5. 21 38 15 9fl 6 22 12 ? Şeküde :AB' = |AD; ise ölçusu x olan açıyı hesaplayınız. Çözümleme : Verilen eşitsizliklerd^ istenen uygulamalan sıra ıle yapahm. A da, 12 + 5 ^ 3 x 6 dan eşitlik sağlanamak. B de. 5 x 5 ^ 1 4 + 3 ten eşıtİLk bujunaınaz Cde, 7 + 3 x 4 x 5 t e eşıtlik yoktur. D de, 3 x 8 ^ 5 + 1 6 eşıt değıldir. E de ise, .19 + 5 = 3 x 8 olduğundan aranan yarut bulunmuş olur. örnek 3. Yanda görülen ve birinci satırdakf sayılardan parantez içınde buiunan sayı, parantez dışındaki sayüann herhangi bir işlem sonucunu belirtmektedlr. Aynı tuıuen bır işlemi üüncı satırda uygularsak soru ışue.ırun ye.jne aşagıdaki sayılardan hangısıni yazmamız gerekıı? A) 76 B) 80 C) 60 D) 68 E) 72 Çozunüeme : Bu zihmsel işlem sorusu aynı zarnanda da bir benzefışinı sorusu ozelliği taşırnal. ? d r Burada yapüması gereken şey binnci sa.udakı ışlemin ne oîduğunu bulmaktır. Bunu bulduktan aonra aynı lurden bır işlemi ikınci satırda u\£u:an7. Burada parantez dısmda bulu» nan sayılann once topiomlan sonra farklan, daha sonra çarpımlan ve eğer sonuç gene de bulun» mamışsa birbulerıne bolümieruun ne sonuç verdığıne bakanz. Burada 62 ıle 24 un toplamı 86 dır. Demek J'i ikıncı satırda benzer bir uygulama üe 44 ile 36 nın topiarnlannı \eien seçenek doğru ya» nıtUr. 62 (86) 24 44 l ? ) 36 „ Çözüm : m(AOB) = m(ACD) = 50° Kenarlan dik açılar eşittır.) Buradan m(AOC) = 20' olur. m(CAO) = 90 r 50 = 140' dır. (Üçgfnde dış açı) A ^ ^. . 1 Çözüm :" Yukanda her sutunda verilen sayüann rakamlan aıasmda bır üışkı vardır Bu ılışkıye gore sonı ^aretı yerıne gelecek olan sayı agağıdakılerden hangisidir? A) 20 B) 25 C) 30 D) 35 E) 45 Çözümleme : Soruya gore her sutunda buiunan sayılan ıncelememız gerekmektedır. Buna gcre 21 Ue 6. 38 ıle 22, 15 ıle 12 arasında ortak bır ılke saptarsak doğru yarutı bulunızdemektır. 21 dekı rakamlar 2 + 1 = 3 etmektedır 3x2 = 6 sonucunu vermektedır. Aynı işlem diğcr sutunJara da uygulanırsa bu bağıntının ortak olduğu ortaya çLkar. Buradan, 9 + 1 = 1 0 . 10 x 2 = 20 olur kı, aranan yanıt (Aj dır. ömek 6. 13 21 35 40 28 44 72 ? Yukanda daki ihşkıden mesi gereken A) 82 mD, = x r mC , mB, = mD t mB = raB, T x => x = mB mBı AOC de mO + mA + mC = 180 • dir. mC + 140° + 20' = 180*X = mC = 2U' olur. x = mB (mC + x> = mB mC x 2x = mB mC •X=mB mC dır. *• » » . AB ; = | DB ! ve } |AC| = |CE| Ue mtDAE) = 2 Çözum: ABD uçgenınde mA, = mD = mB 6 9. Şekılde [AH] yükseklik [AD] açıortaydır, H Çözüm: 0 ' ACE her sutunda verüen sayılar arasınyararlanarak soru ısareti venne gelsayıyı bulunuz. B) 84 C) 86 D) 88 E) 90 mA, = mE = mC m(DAE) = mA, t mA + mAt mA + mB"+ mC*= 180* 2 Çözümleme : Sütunlarda verüen sayı ikilüeri incelenırse ılk sayılara gore ıkincilenn yaklaşık ikı katı değerde olduğunu saptanz. Buradan yoOrnelt 4la çıkarsak; •'1 (Hl) 16 Yanda görülen ve birinci saUrdaki 13 x 2 a 26. 26 + 2 = 28 dir. ^2 ( ' ) 13 say.lardan parantez ıçinde bulu' 21 x 2 = 42 , 42 + 2 = 44 dur. nan sayı, parantez dışındaki sayı* lann herhangi bır tş'em sonucunu büdirmektedır. • 3 5 x 2 = 7Q» 70 + 2 SB 72 dir. Aynı turden bır ışlemı ıkincı satırda uygularsak Buradan da; > n.ueı.^ soru ıçaıelımn buiunduğu yere aşağıdakı sayüar* 40 x 2 = 80, 80 + 2 = 82 buJunur. dan hangisinı yazmamız gerekır? c: JL mB + mA + mC* 2 2 • J m i + ~ mC*= 90* dır. 1 » i mB + mA"+imA + mC mA olur. AHD de m(HAD) + mD,'=.yO m(HAD)+ mC 4İ mA 1 i i 90' + A (ABC de mB + mC « J80* ğ mA + ~ mB + i . mC , 90*dlr.) v«/ijAr\4 mB mC m(HAD)= o!ur.\ BnMojhfMödem IKlâsik) 21 EİIİ SDNHAKİ DERSTE YANITLANACAB SORULAR 1. Eir b^Jık solungacından foıla milrt.arda su geçerse <^ağıaaki oiaylardan hangisi gerçelc Anus ERTÜRK C) Havadaki bol miktarda Oksıjeni kullan maları D) Havadaki bol miktarda subuhannı kullanmalan E) Hiçbiri KlaşifcKimya 15. Atom numarası 3 olan A elementiyle A N*ı 9 olan bir B elemenünin olujşlurduğu bileşık için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Bileşiğin formülu AB'dir. B) Bileşiğin yapısındaki iyonlar A* ve B~ dir. C) Bileşik, elektron alış verişiyle oluşmuştur. D) Bileşik, bir metal ametai bileşiğıdir. E) Bileşik, elektronlann ortaklaşa kuUanü* masıyla oluşmuştur. 1$. Molekülü çift atomlu olan bir gazın normal koşullarda (N.K) 280 cm3 'ü 2 gr. dır. Bu gaz atomunun çekirdeğinde 45 nötron bulunduğuna goıe periyodik çizelgedeki yeri nedir? A) 3P 8A B) 4P 7A C) 4P 8A D) 3P 7A E) 6P 7A 17. 0,1 mol AJNJ bileşiği 10 gr.dır. ş A elementi için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? (N: 14) A) Gerçek atom ağırhğı ~ 4 • 10*3 gr. dır, B) Proton sayısı 12'dir. C) Nötron sayısı 12'dir. D) Kütle numarası 72'dir. E) T. Alkali metalidir. 18. Atom numarası 37 olan bir element Jçln aşağıdakllerden hangisi doğrudur? A) Soy gaadır. B) Halojendir. C) Alkali metaldlr. D) T. Alkali metaldir. E) 4A grubu elementidlr. 19. X ışınlanyla atomlaruı gerçek yapıTannı aydınlatıp elementleri atom numaralanna gote sıralayarak periyodik çizelgeyi düzenleyen kımdir? A> Mosoley B) Mendeleef C) Bohr D) Dalton E) Rutherford ^ 20. Şu özellikîer, periyodik çizelgenin hangi grubunu belirler? I Soy gaz elektron düzenlertnden 1 faa* la elektron içerirler. II Aktif olduklanndan doğada serbest olaraiı bulunmazlar. III Atom numaralan arttıkça yogunluk* lan artar erime ve kaynama noktalan düçer. SabrivKAYA IV Karariı Soy gaz elektron düzenfne ulaşırken 1 e vererek +1 degerlüü: iyonlar oluştururlar. A) IA B) II A C) III A D) VII A E) VIIIA ti. Eşdeğer agırlığı 9 gr. olan bir eîementin Atom numarası 13 olduğuna gore Atom agırhğı (kutle numarası) nedir? A) 9 B) 18 C) 22 D) 27 E) 35 C. Kandaki taşıyicı pigmentlerin en onemll özelliğini belırleyen aşağıdakılerden hangisidir? Cı D) E) 2. DaK ç CO ; aiır. Bsâık öiur. Eahk çok miktarda aKrt alır. En çok rastlanan geli:4ırilnıiş soVırum o'ganizmaiam sağladığı y^cJİar hsngisidir? * A) Oksıjeni depoîayan ozellıkte olmalan. B) Oksıjenle kolayca bırleşen fakat ondan kolayca ayrılabılen ozellıkte olmalan. C) Oksıjenle kolayca birleşmeyen özellikte olmalan. D) Eser miktarda Oksijen taşıyan özellikte olmalan. E) Sadece CO, taşıyan özellikte olmalan. ATOM ÇEKİRDEĞÎ, ÇEKİRDEK TEPKİTVIELEat VE RAftYOAKTİVİTE Atom çekirdekleri, çekirdek yapı taneclklerl olan nötron ve proton sayılan oraruna bağlı oiarak karariı ya da kararsızdır. Çekırdekteki; < 1,5 ise, çekirdek karariı yada az karariı A) Siste^erin hsjsi, organizmanın dı§ çevre ile bag:^ntısuu kurar. B) Sistemierin hepsi, oreanismanın iç çevre ile ba&î ioVSAK* kurar. . c) Sist^mleriii heosi, org.ır.izmanın iç ve dış çevresi Ue bağlartüı ue^ıldir. Dı Sıstemîern hopsi, orgaaılzmanın dı$ çevresinl. hücrelerüi İÇ çevresirin yanına getırmişlerdir. E) Hiçbiri. 3 tnsan kurbagaya göre gelL^Jş ve h*reketll vücut yapısma ^ ^ t o . B,ı i«£llik solunuıa yonunden, aşagîdftkl raaddelsrden hangutoe gerekSinimi fazlpla^tırm^tır? A) Karbrndiokside C) Anor.yaga B) Suya I » Oksiiene 1. Kanda karbondioksit akciğerlere hangi halde taşınır? A) CO, hallnde taşınır. B) Çoğu HCOr (bikarbonat) iyonu halinde taşınır. C) Su halinde taşınır. D) H.CO, şeklinde taşınır. E) Karboksihemoglobın halinde taşınır. 8. Kanın asitlilik derecesi ile soluk alışverîşinin hızı arasuıdaki bağıntının varhğını belirleyen aşağıdakilerden hangisidir? A) CO, bağh olarak asitlilik derecesi değişmez. B) CO. bağh olarak asitlilik derecesi daima fazlalaşır. C) Asftlilik CO, bağlı olarak artma ve eksilme gostermez. D) CO2 atılınca kanın asitlilik. derecesi fazlalaşır. E) CO, atılınca kanın asitlilik derecesi azalır. > 1,5 ise, çekirdek kararsızdır. Bu açıklama periyodik çizelgeye uygulanırsa, A N'ı 83 olan Bızmut'a (Bı) kadarki elementlerın karariı yada az karariı, A • N'ı 83'ten sonra gelen eıementlerın ise kararsız olduğu görülür. KararsıZ olan elementler Radyoaktif serıyi oluşturuılar. Kararsiî yada az karariı çekirdekler, bonıbardıman edüerek daha karariı çekırdeklere dbnüşturulebilir. Çekırdek tepkımelen olarak LP.COleyeceğimiz bu donuşumlerde geçecek tanec1'.lerin sembol ve gostenllşleri aşağldaki biçimdeâir Alfa taneciği (Kelyum»çekirdeği) Beta taneciği (Elektron) Nötron. Proton (Hidrojen çekirdcği) Pr«tit.ron ( + elektron) Gama taneciği Döteryum Trityum a 2 = E) Üreye 4. solunerv:arda gaz d e ^ i m i n a s l olmak. . ' t°clıı? A) Solungacı çeviren sudaki hava Ue. solungaç ıplıkcıkleri üzennde dolaşan kan.arasında oiur B) Solungaç. ıplikleri üzerinde olur. C) Solungaç yaylannda olur. 9. Hemoglobin omurgalı ve omurgasız hayD) Solungaç kapaklannda olur. vanlarda bulunur. Fakat bu gruplaruı herbirinde E) Su ve solungaç kapaklan arasında olur. farklıdır. Bu farklüığı belirleyen aşağıdakilerden 5 Karada yaşayan hayvanlar için trake bo hangisidir? rulan ve akcigerlerin gaz degışüninde sagladığı A) COj depo etmeleri. üstunlukler a$a&dakilerden hangisidir? B) Oksijeni depo etmelerL A) Havadaki bol miktarda azotu C) Su depo etmeleri. l&n D) Üreyi depo etmeleri. B) Havadald bol mlkurda CO, KuuanmaE) Amonyağı depo etmeleri. lan j^ a 1Ö = x a o a P = tH X +•1 , ,8 = , ,3