Katalog

CUMHURİYET 22 KASIM 1979 stıkrarsız potıtik gelışim ve kadrolariyle Turkjye yenı kalkınma stratensı ve programlan hazırlayıp ekonomık çarpıklıklarını gıdermeye çahşırken, her geçen gun enerjı darbogazınm kıskacında karanhga doğru bıraz daha sürüklenmektedır Deyımsel anlamında sorunlar karanhğı ve ekonomık çıkmaz değıldır kastettığımız. Onun bır sonucu ve somut bır olgusu olan elektnk kısmtısı ve enenı tasarrufu adı alttnda ıçme gınlen sanayıde üretım, konutlarda ıse avdınlanma çıkmazjdır Sorunun belgelenmış yönüdür bu gelışım ve goruntu Oysa kökenınde Türkıye gerçeğme ve ekonomık yapıya dayalı daha genellenmış anlatımıyla ızlenen hızlı kalkmtna dönemının yanhş teşhıs ve polıtıkalan yatmaktadır Ve ne ılgınçtır kı bu yanhslıklar açıkça saptanmış olmalanna karşın benzer yenüenne konu edılerek sürup gıtmektedır. I ölaylar Açık Gerçeklere Karşm.. Faik Y. BAŞBUĞ nusunda pek gerçefrçj umutiar vermemektedir Bu denlı ağırhklı konu olan petrol un gerçekten Turkıye'nın ithaiatındakı ve ıhracatındaki yen nedır? Petrollu ürünlenn ıç tuketıme yönelık bılesımleri nelerdır ve nasıj bır tasarrufçu polıtıka ızlenebılır? Üzennde duruiruası gereken noktaiar bunlardır. Gerçekten de global büyüklük olarak petrol 1978 yıli rakamlanna gore Türkıve'nın ıthalatı ıçmde (ham ve ışlenmış olarak) % 28.4 Cana petrol gırdılen olarak ham petrol. akaryakıt, makına yagı ve LPG'yi içermektedır) ihracat ıçınde ıse % 57.8 oranında yer tutarak en büyük tek kalemı oluşturmuştur Ote yandan Turkıye'nın petrol ıthalatının % 75 ı ham petrol seklınde. * 25'ı de işlenmış petrol şeklınde gerçeklestlnlerek deger açısmdan da % 6 duzeyınde bır dövte kaybına yol açılmıştır Başka deyışle Turkıye % 25 oramnda ışlenmış petrol alımında bulunarak, bu mıktann dovızh görunumu açısından petrol gıderlennin * 30 umı ışlenmış petrole ödeyerek önemli bır deger sapmasına neden olmuştur Yıne 1978 rakamlanna bakılırsa ışlenmış petrole odenen 345 2 mılyon dolann 20 7 mılyon doları bu saptırma sonucu fazladan ödenmıştır Doğal olarak, ham petrolden aynı duzeyde ışlenmış petrol üretılemeyecegı duşunülurse de petrol alımlan ıçınde daha düşuk oranlı dıger petrol ürünlerinın de bulundugu dıkkate almılırsa. kaybın önemı ıyice belirginleşır Ozennde durulması gereken nokta şudur Turkiye mevcut antım tesıslenyle uzun bir dönem hammadde yoklufundan kapasıte altı çalışma dummunda kalnuşken. böyle bir dış alım politıkası sonucu % 6 dolayında fazla dovız kaybına ugramıştır. Böyle bır gerçek karşısında ıse esasen rafınenlerın kapasıtelennın gereksınımı karşılayabılırhgı tartışma dışıdır. te alınmadan rok olup gftmes! anlamma gelmektedır Mutlak rakam olarak belırtmek gerekırse, yaklaşık 20B mılyon dolarIık otomobıl benzin tüketımı yanmda (res mi va tican dışında özel tüketım için 50 mılyon dolann uzennde) 140 mılyon dolarlık kısım da konut löitımında kullanılmak suretıyle çok önemlı bır dovız çıkışına neden olmaktadır Tam Tam Sesleri. Köyün meydanındokl büyük dıreğe bağlı genc covresınde ateşler yanıyor tamtamlar çalıyor, coşkuyg kapılmış kalabalık dalgalanıyor, sıhirboz tüylü giysıleriyle tepınıyor Na var' Koy halkı başına gelen belayı savmak ıçın tanrılora kurban adamış Deprem ml, su baskını mı, ycngın m}, salgın rpı, savaşta yenılgı m ı ' Ne olursa olsun, uğursuzlugun faturasmı kurbanın kanıyla odemek ılkel toplumlarda gorenekt1 < lygor/ık değıştıkce toplumsal yaşamda kurban gele< neğınden vazgeçıidı Ama tümuyle değli. • Ecevıt sıyasal yoşammm doruğuno doğru tırmanıyordu. bırısi demıştı kı • Ben onun yerınde olmak istemem. Neden' Bunca umudu üstlenmek ne demek? Inson geceleyın rahat uyuyabılır mı' Ne var kl «umut politıkası» hem halkı, hem CHP'yl gözeneklerıne dek sarmıştı Adı onemli değıl Ahmet, Mehmet Alı. Velı CHP yonetmme ıv kotü katılmış kac kış/ varsa, umut polıtıkasına ortoktır Sanki Ecevıt'm ehnde Hozretı Alı nın Zulf korı ^ordı ve kotüluklerm ustune hamle eyledı mı Türkıye'/ı dort yondan saran canavan bır vurusta gebsrtecekti CHP yonetıcılerınden bır kışı cıkıp da koiuştu mu • Baylar cok tehlıkeli bir polltlka Izlıyoruz. DOzen değıştırmekten soz ac yoruz amo, bu ışın gucluklerınden zohmetlenndsn soz acmıyoruz Ha(k ne sanıyor"? CHP Iktıdara gecarse her $ey gjil'jk gülistonlık mı olacok' Asıl zorluklar ondan sorra başlamayacak m ı ' Umut politıkası gercekcı bır yorttem deg Idır, gedn doha dengelı olalım. Evet CHP de boyle konuşan b r tek yoneticl cıkmadı Bıl nçs zlığın kor gözüyle olaylaro bakanlar Ecevıtı kucaklayıp omuzlarında taşıyorlardı Ne var kl, bır Iıderı bövlesrne eksık b lınçle goklere cıkaranlar umutiar gerçekleşnedıği zaman yerlere calmak ısterler. Işte şımdı CHP'de yoşanan bu olaydır Yıllar yılı durup dinlenmeden caliporak portıvı yöntend/rlp canlandıran ve 27 yıllık muholefetten sonra ıktıdara tırmandıran Ecevıt'in llk yenllgısmde umut polıtıkasından umutsuzluk polıtıkasıno gecıldı öyle bır noktoya gelındl kl. CHP'nin ıc'nden oluşon tepkılerle CHP nın dışından gelen soldırılar bırleçtı Billnçsfz toplumların lcurbon orama geleneği, Insanlonn ruhunda glzlıden gızlıye sürgün verdıkce tam tam seslerımn kalobalıklorı coşkuya süruklemesı olağandır. Şımdl, deveyl hamuduyla yutup lahzada sındirenlerın kalemlerı, ışkeTibelenne DCM'lerı doldurup konı bıtlenenlerın sozculerl. tepınıyorlar ortalıkta . Ne olmuş' Ecevıt'in adı yağ yolsuzlu<juna karışmış Oemırel'ın yeğenı varsa, CHP Genel Başkonının da baldızı varmışEvet geld'k bu noktaya... Ecevit ıcm her şey söylenebilir «Şalr. hesap bllmez, ho^olcı. blreyci heyecanlı» dıye az mı eleştırılmıştir CHP Genel Baskanı' Bu eleştır lerln belkl doğruluk poyları da belirlı orcntılar ıçinde vardır Amo Ecevlt'l yolsuzluk soy/entılerının kundağıyla sarıp sarmalamak olası rnıdır' Ne soyleyenler ınanır boyle şeylere ne dınleycnler Ecevıt le yolsuzluk ve hırsızlık kavramları yanycna gelemez. • Pekl. ne oluyor? Komprodoı kapitallzmlnln pora bobolan Işlerlnl bllV yorlar Eğer sold^nlor korşısında Ecevıt ın dengesi bozulur da şu sıra ıstıfa ederse, «CHP cozulür parcolonır sağ kanat Demırel hükumetının desteğınde sermayeye boğıanır» d/ye bır hesabın planlamasındadır boyalı basın .. Büvuk sermayenın operasyonu başarı kazanır mı' Bu sanı ayrı bır konudur Onlar p'anlorını yapacaklar tez gahlayocaklar ama CHPiıler tuzoğı gormuyorlar m ı ' Tam tan seslerımn ne anlamo geldığini anlamıyorlor mı? Sonuç Zengın kömür yataklanna sahıp bir ulke olan Türkıye'nın örnegın enen< ureümınde fuel oıl kullanımı suretıyle elde edılen gucun. otekı tum yakıtlarm kulianımıyla elde edılenlenn 1 '3 une yakın oldugu dıkkate alınırsa, sorunun kokenı ve çıkış yolları daha da beurgınlık kazamr Amacımız bugunku noktada petrollu tasarruf gereklennı ortaya koymak oldugundan, bu aşamaya nasıl gelındı bu denlı yuksek duzeyli petrol tuketımmı özendıren çarpjkhklar nereden gelıyor buniara degınmek ıstemiyoruz. Ancak belırtmeden geçılemeyecek bır kaç önemlı noktayı da vurgulamak kaçınılraaz. Bır defa bır butun olarak alt yapı donanımlarından yoksun Turkıyede özellikle yol ve traflk sorununun can alıcı noktalardan bırısj bulundugu dönemde. her seye ragmen özel otomobıl kullanımı uzenne gıtmemenin nedenını anlamak çok guçtur Bugun en yakın ıkı nokta arasındakı ulasım suresı en az bır ıkı saathr Ve bu oluşumun asal ögelert. yukanda da değındık. 50 mılyon dolann uzerınde döviz çıkış kapısı olarak belırgınleşmıştır Ote yandan toplu mal ve hızmet ulaşımının kömüre baglı ulaşım araçlanna kanalıze edılmedı^ı surece bu rakam 400 mılyon dolara yaklaşmaktadır Türkiye'nın dörtte bıri büyuklügünde ülkelerde demır yoJu ulaşım şebekesı Türkıye'mn en az dört katı büyüklüktedir Tüm bu açık gerçeklere karşın yine Türkıyede mevcut enerjı kaynaklanna göre uretım eşıne rastlanmayacak kadar duşuk ıken. katı bır uydurma sanayi ve özel kesım otomobıl üretımıni özenduTne düşünce ve gınşımlen sürup gıtmektedır Hem de yukandak] petrol kaybını ortava koyarken aynca dıkkate alınması gereken bu tüketırnın bır on asal basamağı sanayının de petrol gıdennı aşın hızlandırdıgı çapraşık gerçefe ragmen. Petrolün İçyüzü Denmektedir ki. salt Turkıye'nın değıl, yuzyılımız dünyasının sorunudur petroL Gelışmekte olan uluslar yanında kalkınmış toplumlar da en şıddeth şekılde bu sorunun sannlanrı duymakta karşı önlemlerini aramaktadır ABD örnegmde oldugu gıbı. neredey^e avdan getınlen guneş enerjısmın kuilanımı beklenen yüzyılunız sonlarına yaklaşılırken yuz yıl öncdsindeki gıbı odun ve komür sobasına donulmektedjr Petrol tüketımı ıçmde her önlemın oransal payı nedır tartışmasına gırılmeden. Tüketime Gelince Yukarıdaki sayısal göstergeler ortaya koymaktadır kı, ıhracatmın ıkı katından fazla ıthalat yapma zorunlulugu bulunan Turkıye, yaptıgı petrol alımıyla ihracat gelınnin % 60 ma jakınm tuketırken, gereksınım duydugu dış alımin ancak % 30'una >akınını karşılayarak buyük bır dış alım darboğazı ve dovjz sorunuyla karşı karşıya kalmıştır Sanayının aramalı ıle tanmsal endustnnın temelı oian gubre ve benzerı urunler, ıthalatın *i 60 ına yakm kaynaksız ama gerçekleştınlmesı zorunlu dış alım ürunlen olarak ortada buîunmaktadır Bu yapıdaki bır dış tıcaret dengesi Içınde ise yukanda uzeıinde durduğumuz deger saptırma yanında petrol tüketımmın yapısı da aynı derece önemlı etken olarak dövız kaybını köruklemektedır Bunu 1978 yılı rakamlanyla ortaya koyarsak Türkiye nın toplam petrol tüketimj tçınde otomobıl ve benzerı araçlann kullandıgı benzin yaklasık 2 mılyon ton ıle % 15. fuel oıl ve motorın gıbı özellikle sanayınin gereksinımınde kullanılan ürunler % 70 öbürlerl de "o 15 dolaylannda bır yer tutmaktadır. Fuel oıl ve mo ton nın, konut ve benzerı alanlara yoneltılen ^ 7 1 0 luk kısmı dışında % 60 tutanndakı bır kısmm sanayi ıçın kaçınılmaz olduğu düşünülürse genye % 40 dolaylannda bir kısım kalmaktadır ki. bunun gerçekten °o 20'ye yakın bır kısmı harcanan dövızın marjınal yarariılıgı dıkka Gerek 23 aylık CHP iktidannın ve gerekse ondan öncekı MC ıktıdannın «UIuslararası ıhşkıler ve dövızlı görüntüsu> yönünden ıyıce sahıp çıktıklan bır ortak konu vardı petrol Özel y a da kamu kesımraden 'thalat istemleriyle devlet kademelenne başvurulduğunda alınan yanıt «ıhracat dövızlen petrol gereksınımıni dahi karşılayamıyor» şeklınde olmaktaydı Genellenmış düzeyde ıse sorun. Turkıye'nın dış ticaretının yapısma baglı şekilde «ihracat dövızlerj petrol alımlan dofayısiyle gerekli olan dövızlenn yansını bıle karşüayamıyor» tumcesı ıle özetlenıyordu. Hemen vurgulayahm yanıtiar en az beş yıl daha bu şekılde olacaga benzemektedır Başka bir deyışle ekonomık sorunlann bınkımı gelecek kısa dönemlerde bazı sıhırlı uygulamaJarla düzlüğe çıkılacagı ko Sıkıyönetim Konusu OKTAY AKBAL Evet Hayır «Sıkıyönetim surecek. ancak kadrolar değlşecek • Bu haben veren MHP Genel Baskan Yardımcısıdır Der kı. •Hükümetle Sıkıyönetımm devamında aniaştık, ancak kadrolar değıştinlecektır» MHP hükümette mıdir? Genel Başkan Yard»mcısının AP azınlık hükumeti adına konuşma yetkjsi var mıdır^ Sıkıyönetim Komutanlannın değıştırtleceğuu Bay Somuncuoğla na fam söyletnJştırT Bftşbakan Demırel mı' Nerde ne zaman 7 Başbakan'dan daha doğrusu hüküuet yetkılrf«na«ien önce böyle onemh bır haben kamuoyuna duyumıak MHP ye nasıl bır yarar sağlayacaktır? Bu sorulann yanıtını kamuoyu duşönuyor Yanıtlamak da Başbakan Demırel e duşuyor! Gerçekten Sıkıyönetim sorumluları degıştınlecek mı? Hangı gerekçeyle. neye dayanarak' Bugune dek pek çok Sıkıyönetımler görduk Hemen hepsınde ışe başlayan Komutanlar gorevı sonuna dek götürduler Bır hukumet degışmesıyle Sıkıyönetim yonetıcılennın ışten el çektırılmelen büyük anlam taşır Türk ordusunun generallen arasında nasıl bzr ayrım gözetılebılmır? Senden hoşnut degılız. başkasını getınyoruz anlamma gelmez mı bu? Gerçek boluculuk yapmak anlamı tasımaz mı böyle bır davranış? Evet. bıhyoruz MHP kendı yandaşlanna, «moral* vermeye çalışıyor Özellikle cmayet suçlanndan gözaitında ya da tutuklu bulunan agır cezalara çarptınlıp af bekleyen mılıtanlara verdıgı sözü tutmak çabasmdadır Bunu nasıl yapacak? IIgıyle beklenen budur ışte AP azınlık hükumeti MHP vs MSP ile anlastı. Ama hangı noktalarda? Hangj çızgide? Ne gıbı odunler verıldı bu ıki sagn partıye? MHPye «senin tum yandaşlannı kurtaracagım polıs orgütundekı mılıtanlannı ust gorevlere getırecegım Sıkıyonetım yonetıcılennı değıştınp senın «hoşlandıgın» kımselen atayacagım mahkeme başkanlannı savcıtannı senın onayınla belırleyecegım en kısa surede adalet onunde agır cezalara çarptınlmış adamlannı kurtarmanın yollannı arayacağım» sözu venldı mı? Venlmedıyse Bay Somuncuoğlu MHP Gençhk Kurultayında nasıl boyle açıkça soyler «Sıkıyönetim kadrolan degışecek soz aJdık» dıye Adalet görevını yenne getınyor MHP yandaşı oldugunu açık açık söyleyea ışledıkleri cmayetien ıtıraf eden yolunu jaşırmış gençler var Bunlar Sıkıyönetim Mahkeraelennde agır cezalara çarptırılıyorlar Sol fraksıyonların kanlı eylemlere gınşen yandaşları da var Onlar da yakalanıyor ceza* landınlıyor Radyolar TV Jer hemen her gün özellıkle bugünlerde daha çok sol» fraksıyonlara baglı gençlerın yakalandıgını bıldırmektedır Kaniı olaylara gınşmek yasalann gözünde halkımızin gozünde bagışlanmaz bır suçtur Bunun sagcısı solcusu olamaz Elme sılah alıp cmayet ışleyen ev basan. kahve basan yol kesen her kımse cezasını çeker. çekecektır çekmelıdır Şıddet yolu ile ellı mılyonluk bır ülkenm yazgısına kımse egemen olamaz. Ne sagcı mılıtan ne solcu mılıtan Bız. her zaman, kanlı olaylar yaratanlann hangı sıyasal goruşlere baglı olduklanna bakmadan duşuncelerımızı açıkça yazmaktan çekınmedık Ne var kı sagcı basında. sagcı polıtıkacılarda bu yansız davranışı göremedık. Goremıyoruz da Onlann gozünde yalnızca «solcu mılıtan»lar var ezılmesi yok edılmesı gereken... • Bana sağcılar da cınayet ışlıyor dedırtemezsınız» dememış mjydı Bay Demırel?^ MHP lı Somuncuoğlu baklayı ağ^ından kaçırdı. Bıraz erken yaptı bu ışi ama ıyı oldu Şımdı kamuoyu Bay Demırel'e sormalıdır «Sız MHP ye nelerl ödun olarak verdıniz vereceks>nız? Sıkıyonetımde görevlı yonetıcılen komutanlan değiştırip yerlerine yenılennı atamak hangi anlama gelır? Güvenınız ml yok bu komutanlara? Yoksa MHP ortagınrzın başka hesaplan mı var sızın de katıldığınız'» Bugünlerde büyuk anamalcı guçler Turkıye'yl faşlzme pek benzeyen bır zorbalık yonetımıne surüklemek ısteyen sağa sıyasal örgütler büvuk bir çaba çmdedırler TTSK'ler TUSIAD lann vörüduklen çızgı ıle asın sağn MHP lılenn ıziedıkleri yol birbinne koşuttur Demokratık sol CHP n?n geçırmekte olduğu sarsmti solda kendini agırlıgını duyuran bır buyuk sıyasal öreütleşmenin bır turlu kurulamaması llencı güçlerde örgütlerdeki şaşkınlık kararsızlık faşı?m heveshlenne KUÇ umut ve yüreklılık vermektedır Yıtırılecek vakıt kalmamıştır. alkının derdınl etınde kem.ğinde duycn. Insan sıcaklığıyle yuğruiup, plşerek yetışmış ge'cek oydın, çes resıne ınsan sıcaklığı yayan bır yaşam öğretmenidir bır bokımo Bılgısı. duşüncesı. kışllığı, yaşamıyla örnek olandır ya nl Yaşom öğretmenının eğıtım\, ıcınden uycndcnr kafayı, yüreğı . Yunuslar. Pir Sultanlar, Mevlonalor bu tur oğretmenleri değ*t miydıler halkın .. Bızı «bız» ycpan ekınımizın ma yasmdo onların eoluğu, sıcakIrğı vok mu? H Insanlarımız Işıklanacak EJbet PİSLİĞE BATMIŞ, BATffilLMIŞ BİB TOPLUMUN AYDINLARINA DÜŞEN GÖREV, PİSLİK TEMİZLEMEK OLACAKTIR UZUN SÜRE. Ben ORMAN iŞlRSA'nm H va zan eleştırmen, denemecl, çevırmen has ınscn Vedot Günyol'u bfr vaşam öğretmeni olarak tanıdım Kendısm! sağlom bir sanat yapıtı gibi kurup gelıştırmış, her yönuyle tam. ta* nıdığım uo aöamöon btriydf: Orhan Burıcn, Sabahattın Eyub oğlu. Vedat Günyol... DiyeblİJnm ki Doğu Batı ekmme ınsan aklının yureğının onurunu katonlar, sürup gıdıyordu onlorda Orhan Burian ı cok genc yaşta yıtırdığımlzde, deâer' bl lım adamımız Adnan Adrvcr: fOnun ölümuyle genc ıl<m ve genç falzlet. büyük b!r koybo ugramıştır» dlycrdu Eyübcâıu" nun ölümuyle bu kayiD doha da büyümüştü Öı konje^ert gıbıydi. can dostlarıydı ca'ışma arkcdaşlarıydı Vedat Gunyol onlor'n Elbetto »genc <!• rr.in ve faziletln temsllclsi» şlmdı O... 1944'lerde. akşam olacosında dört göz'e befdedığımlz Ktrıkka lo trenlnden ınen içi dışı oydıniık kısıier arasında Günyol da vardı Gencecik, güler yüzlu. tığ gibl bıriydi Eyuboglulcr Saffet Korkutlarla, bırer kumenın ortasında Enstıtüye dogru yürüyordu Orhon Burtanlaria cıkcrdıkları YUCEL dergısinde yazılarını okuyorduk Tercüme Burosunda calışryordu Gonüllu olorok kabullenmıştl YükssJt Kov Enst'tusunün Frcnsızca öğ retmenltğını Cavıt Orhan Tutengıl'in deylmlyle Enstitülerin «Türk toplumunun temelınde bır rönesans havası» estırdıklerl yıllardı O yılloro Insoncıl coşkusunu, oağdaş özOnö anlamını katanlardan blrt de, Günyol öğretmenlmızdl Ncsıl da. kaynasıvermişö köy çocuklanyle Cağdaş Yayırları arasında cıkan $on yapıtı Orman 1şırsa'da. o yıllan bır mutluluk g bı onımscr «Anlatılmaz bir Mehmet BAŞARAN ftğrenma susuituâuyla Vorşılaşîım Burası bır bılım tapınağıydı sankı Lıse dısıplınının sahte duzenl bırden yıkılmış, yerini Içten. sıcak bir ög/etmen öğrencı. oğretmen • arkodoş, öğretmen • kardeş ilışkısıne bırakmıştı» (Kemal Tahır ırt Bozkırdckı Cekırdek romamyle Enstıtutere yonelttıgı saldınyı özuyle biçimıyle ele olıp, b>r eleslirmen olarak iayık olduğu yere kaldırdığını nosıl anımsamam burada...) Cok sonraları, öbür okullardakl oğrencılerıyle de tonıştım. Yenl Ufuklcr Dergteı nın yonetım yerı, tekke gıbıydi: ögrenclleri, dostlonyla dolup do'up ta şıyordu Her meslekten kışıler vardı aralarında Sanot. duşun. Insonlık dunyasına ornınta acılr mışla dı Ta bcşta da dedığım glbi. derslıgınde, cevırmenlığinde, yoyımcılıgında. özel yaşantısında da çevresıne sevgi, insan sıcaklığı yayan. çağdaş bır humanıst, bır yaşam oğretmenıydı O Buricn'lo cıkarmoğa başladıkları UFUKLAR dergısiyle cguzelıln «yeniınln «doğ ru»nun yenl ufuklorına acmağa calışıyordu okurlarını Eyub oğlu'yla kurdukları CAN Yayınlorrylo insonlıflm temel yapıtlcrını, aydmlık düşüncenın kavnaklanm tanıtma cabasındovdılar Türk okurlarına Köy Enstıtülerlnde clduğu glbl bfr duşünce klrizmasıydı bu Insanca btr yaşamı gercekfeşt.recek bılıncın, sevgının hoşgorünün derın ışlenmış topraklcrda gövereceğfne. boy atacağına manıyorlardı Orman Isırso'nın yazarı. eleş tlrllerl. cevlrllerl, denemeleıi. yaşamıyla çevresıne ınsan sıcakiığı yaymcyı sürdurüyor bu gun Kımılerının adını bıle anmaktan cekındığı yıllardo Sobahattm Alı'yı. Narım'ı, gercekc" sanatcıları en iyi degerlendıren O'ydu «DILE GELSELER» de, «CALAKALEM»de topladığı eleştırı yazılcrı, bugün de taptazedır Ama o «Eleştırmen ola bılmek lc<n insanın engın bir kulturü sanot eğıtım* olmosı gareklr Oysa, ben kendıml alaydan yetışenler arasında gor mekteylm» dıyecek kadar clcck gönüllülüğü elden bırakmoz. «Yargıiarını» yargılayacak kadar kendmı yenileyen, engın bır külturü sanot eğıtiml vordır oy so.. 8ır tAgccını Silkelemek», bır «Seçıcl kurullardan cekılış mektupları» her sonotcryo. her seclcl kurul öyesine, her zaman bır şeyler verecektır. ORMAN IŞIRSA. dördüncu tdeneme» kıtabı oluvor Vedat Günyol'un «Yenl Turkıye Ardmda»do «Devlet İnsan mı'» da. «Bu Cennet Bu Cehennem»d9 olduğu gibl. tat&$ yakıcıların» coçkusuyla sürdurüyor ışıni Her yaratıcı ınsan, bir ateş yakıcıdır ona gSre «Insonı köle dunımuno dusuren bağlardan kurtormodc. oklın ışığıylo tabiatı yenmede yen iyi, sonsuz yenıyl aramoda» kullonırlar bu güclerlnl... 1973 1978 yıllan arcsındo yavımlanmış kırk altı denemeyı icerlyor kıtop Bıraroda okurtduklarında, pulluklo surulmüşe dönüyor düşüncemlz Bızde de, bır vürek gîb» otmağa başfıyor bır kaygı «Bır gerıcıük, bir bi llnçsizllk, hainlik, yurt düşmcnlığı. Insonlık duşmanlığı sarmi3 sarmolomış dort bir yonımızı .* Elbet, «yureklarınde Insan sıcaklığı» clmayonların ya rottığı ortam bu «Ccre'» dıye zonkiamağa başlıyor beynımız. Orroan Işırsa adlı deneme, şöyle düçündurüYOr careyi «Or man ışır öğretır kendınl diyor şaır Nıhat Zıyalan Toplum yoşamına uygularsak bu güzelım dızenm ıcenğınl şöyle dıyebıllnz Insonlar avdınlanır. iyıyi kötuden, nomusluyu namussuzdan ayırd edecek duzaye ulaşırlarso, o zamcn, öğretır. kabul ettlnr kgndinl Kime? Gerek ıstey/p secip secerek başlorına getırdıklerı, gerek Istemeden, tepeden mme başlarrna gecen. yuzyıllar boyu kondilerini billnmez, ulcşılmcz bir gucün, Tattfının yeryuzündekl temsılcıterf dıye yutturan csmalar kesmelerl» yutturmayı başaran kralı podişahı, derebeyı, ağosı paşasıyla bir avuc hıno^lu hine » (Sf 70» Işte bu yoldc. ormanın ısıması yolunda harcar kafa ve yürek gucünü yoşam öğretmenı Günyol... Yüreğm kofonın Icten aydınlanmosı, işçınln omekçinın b'hnclenrnesıyle olacaktır gerçek kurtuiuş «Len/n Rusya'dc sosyalizmi kurmağa çalıçırken elinın oltındakl Inson molzemesınln ne dend bozuk, zavallı oldugunu bllryordu Şoyle dıyordu Lenin «Bizler. sosyolızml kapitalızm yönetımın de yetişmiş, kapitallzmln carpıtıp ahlakını bozduğu Inscnlarlo gercekleştırecadız » (Sf 182) Pıslfâe batmış. batınlmış bir toplumun oydınlarına duşen gö rev pi3l>k tsmizlemek olacaktır uzun zaman Günyol'o göre. Aydıran. bılınclendlren, gerceklerı görmemıze yardım eden bir yapıt örman Işırsc: umutsuzluğa düşürmüyor dırencinı bılıyor, yöreklendinyor okuvanı Bir ağac gıbf tek vs hur/ve bır orman gıbi kordeşcs yaşamağa yüreklendıriyor. tKabolıktan hoyratlıktcn uzak bılgıyle bılıncle guvencle dolu. uygarca bir yureklendirma bu» Evet insan sıcoklıgı yayılıyor Orman Isırsa'dan Yaşam öğretmeni Günyol'un kofosınc yüreğıne sağlık... n V Günyol 'Çeğöaş Yaymlon' Orman Isırsa 35 L. UNUTMAYACAĞIZ Demokratık öğretmen harsketinln yiğit savascısı TALIP ÖZTÜRK foşlst conılerce katledılmıştlr. Aıleslne. öğretmenlere ve tüm devrimcılere başsafllığı dilerız Anısı yaşatıfacaktır. İlkokul Öğretmenleri Sağlık ve Sosyal Yardım Sandığı (Cumhurıyet 8913) BÜYÜK KAYBIMIZ Fakültemızin kuruluşunda eşsız hızmetleri unutulmayacak sevgılı arkada$ımız büyuk ınsan ve değerlı hoca PROF. DR. ÜMİT DOĞANAY alcokca tertıpıenen bır saldırı sonunda yaşamını yıtirmıştır Acımız büyüktür Amsını yaşotocoğız. I Ü SIYASAL BILIMLER PAKÜLTESİ TARIK 2AFER TUNAYA, AYDIN AYBAY, MURAT SARICA ULKU AZRAK IZZETTIN OOĞAN ERSAN ILAL (Cumhurıyet 8922ı Değerlı arkadaşımız meslektoşım« 7UMÖD un kurucu uyeiennden ve Isianbul Şubesı eskı Başkanı DOĞANAY'A SAYGI Katıksız yuce dostluğun. hoşgöru Ile bütunlesen se~ vecenlığın, her türlü art düşünceyi hice sayan ınsancıllığın erdemlı klşlliğine örnek ve ödünsüz bılım adamlığınia bızden olon seni öevnma inarcını yaşamımız boyunca senln dostun Oimak onurunu sürdüreceğız. AYDIN AYBAY YILMAZ ÖZTÜRK (Cumhurıyet 6921) ACI ÖLÜM Amosya esrafından Seferberiik Müdüru merhtım Atıf Dcflonay ve merhume Mes ude Doğanay'ın oğullorı Girl2on Doğanay ın sevgıll eşı Derya ve Arda nın bırıcık babaları, Nerıman Sumbül ün ağabeyı merhum Nedım Pırınccıoö.lu ve Nazıre Pınnççioğlu nun kıymetlı damotlorı, Bedrt Leman, Şadıye ve Kadıme Tuncer ın yeğenlerı Sadettın Sumbül un koyınbıroden Fürüzon Uluğ Nozon Türe Borış Boşor Uluğ ve Özan Ture'nın enıştelerı Ergun Uljğ Or Özcan Türe'n.n bacanakları, aılemızın medarı ıftıharı PROF, DR. Ferit Uzun Ölümünün t yıldönumünde Derneğımız üyesl yıgıt arkadaşımızı unutmadık Mucadele azmıne oımnet ve saygı doluyuz. Herzaman kalbımızde yaşayacaktır Anısı onurumuzdur. StVEBEK YUKSEK KULTÜB TAHSfL DERNEĞI (Cumhurıyet 8907) PROF. DR. ÜMİT Y. DOĞANAY mentur bir cınayet SOPUCU Allah'ın «asl rohmetıne kovuşmuştur Cenczesı 22 Kosım 1979 Perşembe günu Şişll Cnmlınde kılınacok ögle nomozmdan sonro /ıncıriıkuyu alıe kabfisianma aefnedılecektır Mevlâ rohmet evleye Celenk görKJernmemesi arzu edenlerln Dariışsataka Cemıyetıne (eberruda bulunmolorı. AILESI ÜMİT DOCANAY demokrası duşmonları tarofından öldüruldü Aılesıne meslektaşlarına halkımi2a baş soğhğı dııerız Anıs. yo iumtzu oydınlotocoktır Ceno?esı bugun sabon 10 30 da Istarbuı Unıversıîesi Merke/ Bınasındokı torenden Şışlı Camıinde öğleyın kılmacak cenoze namaz.ndcn sonro Zıncirlikuvu Mezarlığına detned lecektır TÜMÖE (Cumhurıyet 8920) TÜMAS (Cumrıurıyet 89 8