Katalog

DORT CÜMHURİYET 11 KASEtt 1979 Seçme Smavma Hazırlık Programı Ali OGUZTURK ?* Tunç TUMEN "Benzetışim» scrularmın duzenlenişinde içerilc bakırrundan da bır bolıimleme yapmak gereği vardır Bu bolumlemeyı aşağıda bulunan başiîk» lar altmda yaparken, bir yandan da her bolume Benzetışını sorulanrun biçımsel olarak düzenlenisme gore serpıştırılmiş bırer omek soru koyacağız ve bunlann çozumunu birlikte yapacağız. HARFLI BENZETIŞİM Bu türden sorularm duzenlenişinde seçılen birim ogeler harller veya harf gruplandır Ömek soru : PNBK BNKP arasında bulunan ihşkının benzerı. MTRS ıle aşagıdaki haxl gruplanndan hangısi arasında vardır? A) SRTM B) RTMS C) TRSM D) RTSM E) MRST Ço2ümleme: Soruda verilen ve aralannda bir ilışâinın bulunduğu bildirilen iki harf grubu incelendığmde, bu gruplanrun harflerinin eynı ancak bu harfierın yerlennın değLştirilmi^ olduğu gorulur. Bıze venlen MTRS grubundaki harfler o çcküde degıştirilmelidir ki, PNBK'nin degişcrek ENKP olması ıle benzeşim sağlasın. Bu benzeşımj sağîayan jamt ıse seçenekler arasında bulunan D oimaktadır SAYISAL BENZETİŞIM Bırim oge olarak seci'en sayı gruplan arasında bulunan bağıntıların da be.izet.şım yapılarak bulunması olanakhdır Ornefc soru : 6413 île 8433 arasında bulunan ııışkıve tenzer ıhskıyı taşıyan sayı ıkılısı aşağıda0 kilerden hang^ıdır A) 5427 ı'e 6437 B) 7156 ıle 9136 C) 2759 Jie 4779 D; 35C4 ıle 4774 E) 1643 ıle 3678 Çozumlcrre Scruda bıze verılmış olan sayı ıkıhsıne baktığımızda bunlar.n baz» rakamlannm her IKI grupta da var oldugunu gorebılınz Bunlann cıış.nda kalan IKI rakama baktıgımızda da, her ıkibine mutla* deger olarak 2 şer ılave yarnlmış oJduğunu saptanz Ilkınde 6 yenne ıtınuae 8, ılkınde 1 yenne ıse ıkıncıde 3 yazıimışür Yanıliar arasından venienle benzetışım yaptığım.zda da £radıgım;z seçeneğın C olduğunu buluruz SCZCUK BENZETÎŞIMÎ Sozcuk Benzetı§unien ıie ılgılı sorulara şımdiye dek yapıimış olan tunı Umversıtelerarası Seçme Smavlannda rastlamaktayız Öğrenci açısından bu soru tipinin getirdığı en buyuk guçluk sozcuklenn anlam olarak ıİLşkJİenr'in bulunmasmda oimaktadır. Bu nedenie sozcuklenn anlamlan bakımından belli başlı gruplamalar yapııraası soruların doğru yanıtlannın buiunması açısmdan gerekli olmaktadır BurJann her bırı ıçin venîen ve çozumlenen örnek sorular konuyu daha anlaşılır dururna getirecektir A EŞ ANLAMLJLIK ÎLİŞKÎSİ : İnsanla birlikte var olan ve yaşayan dil süreklı oîarak bir yenilenme ve değışun içensmdedır. Buna baglı olarak ta bır şeym sozcuk cîarak karşıhklan birden çok oiabılmektedır. Ayru şeyi anlatan çok sayıda sozcuğun dılirmzde var olabümesi de, bu konuda Aiademık Yetenek Sorularının hazırlanabıime olanağını vermektedir. Ömek soru : TASVİR ile BETİM sozcükleri arasında bir üışki vardır. Aynı turden bır ılişki aşağıdaki seçeneklerde bulunan sozcuk ıkiJjlennden han«risinde vardır? A) Tehdıt Şantaj B) Nszaret Gozetım C) NebatAğaç D) tmkan Olasıhk E) Muşahade Tedavi Çözüm'eme : Bıze soru içerisinde venlen sozcuklenn eş anlarolı oldukiannı gordukten sonra yapılacak şey aşaçıda verılmış oian seçenekler içerısmde eş anlamlı olan sozcuk ı^ılısını bulmaktır Burada gorulduğ"a usere doÇru yanıt B olrnaictadır B ZIT ANLAMLILIK ÎLÎŞKÎSİ : Benzetişim yaparak doğru yanıtı bulaca£ımi2 omek sozcukler arasmdalrt ılişkl zıt ankjn verıyorsa seçenekJer arasında bulunan so^cuk ikılılcri arasında a>nı tur ilışki aranacal;tır. örnek soru : METHİYE ile YEHCt sozcukien arasındakı ılışkının benzen HASIM sozcuğu iie aşağıdakılerden hangısı arasında vardır' A) Akraba B) Duşman C) Arkadaş D) Dost E) Ortai Çörümleme: VerUerçlerden o3&thİ3^e» sozcüğn «6\gj» anJannndiulir Bu Ise «Yergi» sozcugü ile a t anlamiıdır. «Hfisun» aöacü^ü •Ddşman» anlaznındadır. Bu sozcuğım a t an'.ârrnr.ı iae D s«çeneglnde bulsbüirîs. AÇIKLAYICI Ö2TA 1. p : n, tek sayıdır, q : m, çıît sayıdır, önermelerl veriliyor. «m tek sayı ıse çift sayı de^tldir» bile^ık onermesirıin scmbolü aşagıdakılenien hangüidir? A) p ' = > q B) p = > q C) p = » q ' D) q ' = > p E) q = ^ p ' Çozum : q m, çıft sayıdır. q' : m, çıft sayı degild'.r. Olduğuna g5re p = > q ' doğru yanıttır. 2. p'Vq onermesınin doğruluk tablosu aşagıdakılerden hangisidır? A) 1 1 1 1 B) 0 0 0 0 C) 0 1 0 1 D) 1 0 1 0 E) 1 0 1 1 Çözüm p 1 1 \ ural YILKîAZ Tancr ALPCAN özeIiği j l fovLZ1 l yiltan e I e m a n ) ) pvop (J^oZo ° e t k i s i 2 pV'p'l (iv^Zl eleman ) Yanıt (A) dır. 5. ( p = > q ) ' bileşik onennesı aşağıdakiler* den hangısıne denkur? A) pAq D) p'=>q* Çözüm : ( p = > q ) ' H ( p ' V q ) ' p A q ' " y a n ı t (E) dir. 6. Aşa^ıdakıierden hangisi totolojı değildır? A) pVp' C) E) (pVq)'=>p' B) p => (pVq) (pVp'J => (PAP') D) (pAq) => (pVq) B) p'Aq , E) pAq* C) pVq, q 1 0 1 p' 0 0 1 P'Vt, 1 0 1 1 0 0 0 1 yamt E d!r. 3. P(x) = (x*=x); X E Z açık önermesi veriliyor. Tabloda noktalı olan yerleri P(x) uygun bıçımde doldurunuz. A) 1 0 0 B) 1 1 0 1 C) 0 1 0 1 D) 0 0 l E) 0 1 1 0 Çözum : Yarüış P ( ! ) = [ ( !)"* =1, P(l) = [ V = l. 1= Doğru 1] P(0) = [ ü~ = 0, 0 = 0 ] Dcgru yanıt (E) 4. Çözıim : A) p v p ' B) p=»(pVq)»P'V(pVq) «lVq C) (pVp') '(pAq')(pVpW(pAp') (P'AP)V(PAP') BOVÛ «0 D) (p \q) V 0 1 «v» onermeler mantığuıda bır ikilı ışlem oldu£una gore (pv'q)(pAq)'VfpVq) ( p V q ) V(pVq) •(pVp)V (q'Vq) IVİ E) (pVq)': p p DenkHklerin yanıtian a^agıcl&fcilerdan hanglsidir? A) p 1 p 1 B) 1 p 0 p C) 1 1 p p D) 1 0 1 0 E) 1 1 1 1 •(pVq) rpV(qVp) = pV(p'Vq) Vq KlasikFizik Çozünı : R = \ I F . ' + IF. bağıntısına göre, R yatay doğrultuda venldjjınden, I F , = O'dır. F , F, = 0 F.Y = F. F , = F sın 60 F. F. = R FcosCOR sın 60 = 8 V 3 F. = 16 N Omek. 8. Şcki!Jeı\i s.."tcmın bileşke^ı ne kadardjr? . J M. Nevza^GÖNGOR Metaüer fızıksel ozelhklerıne gore ikıye ayavruır 1 Hafif mctaller : YoğunJuğu 6'dan kuçak oian alkalı ve toprak alkalı metallerıyle A!umır.yum hafıf metalierdır. 2 A^ır metaller : yuk oian metalierdır. Yoğunluğu 6'dan bu Sabri KAYA Örnek • Hıdrojen molekulu ( H j . iki taJîe H at mundan oluşmuştur Kabaca, H^H Kıdrojen atomları > H. • Hıdrojen molekuîu M. tC (V. 1 J L R R = 8N G 2 Ornek 6 Şiddellen 9 N olan ıkı kuvvet amsmd"Vı açı k"c derece olmahdııkı bıleşke kuvvet'. 9N olsun CoiU.li . R = F, Î + F î + 2 F , F. •cosa 9 = 9+ 9'+9 • 9 9 cos a cos a = a = 120* 2 >Cot: Araîannda 120° hk açı bulunan eşıt i"<i kuvvetın bıleşkesıde kuvvetlerden bırıne eşıttır. Örnek 7: Şekıldeki 3 kuvvetin bileşkesi kaç Çöziim : Kvi\\et.cun yr.tay \e duşey bı'.eşenîerini alalını. ^ ^ = F, • eos 39 fıa« F , = F cos Cd F,, F, F . = F • sın 30 F *» * == Metaller kımyasal ozelüklerıne gore de ıkiye aynlır 1 Aklif metaller: Kımyasal tepkımeye yatkıi. clan nietallerdır 2 \ktıf olmayan metaJler . Kolay tepkıme verırieyen metalierdır IMETALLERLE AMET\LÎ,ERtN KARŞILAŞTIRILMASI ! MET.\LLER .OrETALLER Gostermezler = F 2 s.n 30 F .=0 F,, fF2, F» MetaliK parlaklüc goste nrler Su moîekulu (HO), iki tane H atomuyla b:r 'tane O atomundan oîuşmuştur Bır molekulu o]u=turan atomlar a"nı ya da farKİı tur o!ab:l,r P., S 3 > Cl. , NH 3 . H.O. CO,, He,... gibi ATOM AĞIRLIĞI 1 Bajrıl atom ağırîığı • Bir elernentin 'AVAGADRO SAYISI denılen 6,02 10' t ane atomunun ağırlı&ır.a den^r. Avagadro sayısı N ıle * posteniır 6,02 1O'! tane atoma 1 atom gram ü at gr^ veya 1 rrolatoın denır O halde bağıl a ^ m aî'i Lgı 1 at gr m ağırlığı olarakta tanı:nlanabıiır Omek . (mol O H Ca Fe C F, = 10 • y. 3 H 10 51 10 \'"3 > F, = 0 =\ = F., F r F, = 10 • A 10 > F , 2 2 Çözüm : Her kuvvetı yatay ve duşey bileşcnavıralmi F,, = F, • cos 30 "R= =0 \' F.''F,2 > R = 0 Ornek 9: Şekıldeki kuvvetler sıstemımn bıjeşkesının doğrultu ve yonunu bulunuz Katı (I ) Sıvı (B > Cıva hanç çogunlukla ka Gaz(Cl) hahnde buîunjr tıdır lar tşlenebılırler (Tel ve levha 1 l!?lenemezler halıns ge'ın cbılır!er> lletke'vdjrler (Isı ve eîek Grafıt dışmda ıletken de ğıldırler • tngı ıvı ıletırler) ElektroııJan ojnatc deeı'. EleKtroilan ovTJiktT ĞİT Bı!e?iK oluştururKen eıtk tron verereK() degsrlık Elektron alıp vererek (r > ve () değerlık taşırlar. taşırlar Eırb rleny^e bırleşemez Eırbırlenyle bırleşebılırancak alaşım oluşturabıîer. Urler Asal (soy) gazlar dısınca Gaz fazından moiekullen moiekullen çok atomlu tek atom'udur dur. At • ST atom) Bağıl atom savısı açirli5ı(gT> AtOTO S4jis 1 40 56 22 S02106 02 10J 6 02 '.0 ' 1 6 0210 Atgr (Molatom) = Bağü a.oın &^n.£,ı F 3 , = Z'i • cos 60 r Bu eşitliği sembollerle fonr.uie eder=ek; At gr sayısı j 1 ,K rx'i* F,x ~~2 Fly = F, • sin 30 F ?> = 0 F,, = F 3 sin 60. gU gram tartını °"* GpFornıul a^ırLgı (gr! veva TEMEL K\VRAML« M^DDELERIN YAPI TANECİKLERİ ^O^ILAR. MOLEKÜLLER ATOMLAR : Elementler, buyukluğü 10"' cm jjan çok kuçuk tanecıklerden oluşmuştur. Bu ta' aecıklere ATOM denır. MOLEKUL . Çesitli atomlann tam sayıh oranlarda bırieşerek oluşturduklan maddelerdır. :F, = r,,F F. \ 3520 \ F, = 0 Aom ss v :sı Atomgram (molatorn) = ; 6,02 10° Venlen atom sayısı N' F,= 10\3 F EJeşl = 1 0 H = .c R = F, = ıs \ 3 N l • Avagadro s^yısı At gr sayısı «Cumhurîyet hazırlık programı»nda Türkiye birincîsihe 112 başarılı öğrenciye de r burs veriyoruz