Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
tKt yiul ortalarıno doğru, 61 Anayasosı özerinds, yenl bır spekulasyon dalgası yaratıldı Anloşılan, klml «Selamün kavlen»ler. bır •Cadı kazonı» kaynatıp, bu kez, Anayasanın kı ml tslstemtterini haşlamak istlyorlar Bunu hazırkryıcı olmak üzero. üniversits ıclne sığmağa. Boğaziçlnde. Tarobyo Otell salonlonnda. cadı kazanı lcin su ısıtmağo uğraşıyorlar Sözde. Anayasamız, slyasol rejimlmlz. sıyasa! ve yönetimse) slstemlenmlz uzerinde bılımse) irdelemeler örtüsü altında... Ve Türk siyasal s'Stemi ve aygıtı üzerlnde, klml Amerlkalı profesörlere «ahkâm kestlrerek»l. CUMTTURÎYET 6 EKtM 1979 E ölaybr v§ Ateştir, Yakar!. Prof. Bahri SAVCI me ve tartışma, artık, partl gruplan, yanl partller. yanı «idee ler» (düşünler) ve hatta ideoloıl ler arasındadır Panamento kürsuleri, düşünlertn (ıdee'lerm), Ideolojtlenn sıyasallaştığ! bi» yer olmuştur Klml «hamlyetperveran»ın ustun us sahıplerlnın destan okuma, söz becerisi gosterme yen olmaktan cıkmıştır Orneğın, Ödemışlı blr avukat, oraya, Ağır Ceza, ya da Tıcaret Mahkemesı örtünde gösterdığl hukuksat becertler<nl, Şehir Kulübünde lleri sürduğu us dolu bıreyse! görüşlerıni sergılemek icln gönderilmez, Demırel'ın ya da Ecevıt'in siyasallaştınp partlsı İcinde sistemleşt rdiği düşünlerl kendl blreysoi cabcsı ve oyu lle Izlemek. desteklemek, paria menter tescılden gecirmek icin gönderfllr Ama, Pariamento, gerte de, kaba bır «tescıl» orgonı değıldır: Partl lcl düşün akışımları, duşun n© tlmleşimlerl sonucu olgunlaşıp, DemJrel'lerde, Ecevıt'lerde sıyasallaşıp, siyasal formüllerlnl de bulan düşünlerln, parti sözcületi arasmdo tartışılmasımn kamuoyuna geciş kanalıdır Bundan da fazla olarak. coğuiluğun vardıöt blr consensüs'u «bırleşık rızayı» meşıuiuk n ^ ı ğ i n e ve uygulanırlık gücüne kavuşturmo orgon %[ Durum bu Ikert. «Her aklına esen müzakere ve tartışmaya katılamıyor, bunalım da, bunlardan çıkıyor» dlyerek, Anayasa deâlşikllği önermek bir bılısızüktlr Parlamento, eğer kendl adına loyıkeo. Demlrel hükümetlerınln Ecevlt hukümetlerinln slyasallaştırdığı «idee'lerln» (düşDnlerin) blr kaba tasdık yer* olmaz Boylece, bu Biyasol önderlenn «hukümetl şahs!ye»Ierlnln desteg'l de olmaz Düşün okışımlarının vardığı ve yarattıAdana • Kahromanmaras • Gazlantep Adıyaman ve Urfa lllerl Sıkıyönetım Komutanlığı Askerl Mahkemesl, Ceza Yargılamalan Usulü yasasının Ek 2 moddeslnln Anayasaya aykınlığı yolunda llerl sürülen blr Itlrazı cclddlı bularak kc~ nunun Anayasa Mahkemesine götürülmeslne oyblrliğiyle korar verdi Karar; sovunma hak kı. klşı güvenlığl, altında Imzamız bulunan uluslararası and laşmalar ve giderek Anayasanın «Cumhurıyet» ılkesınl yakından llgılendırdıği Icın konunun bazı yönlerı uzerinde düçuncelerımızl ccıklamakta yarar oörüyoruz. flı elyasal tslyasal kararaın hukuklaşttnldığı y«r olur 1961 de, Pariamentomuz. böyl» bir hukukkıştırma yenndedır. Dlkkat edlllrse t u gözükür Hlcblr clddl bM Hm adamımız bu spekülasyorta katılmadı Eskl Anoyasa Mahkemesı Başkanı sayın Taylan da. cBu önemll blr Iştır. o/una gelmez» dıyen blr deyış icinde. sakıncalan yüza vurdu. Ne imiş? Bu Anayasa Işlemlyofmıs!. Yasama organı ok8ryormuşl Mecllsler müzakere yen o'maktan cıkanlmışl öylo ıse; Meclıslerde temsil edılen portllerin katkıda bulunabıleceğı (ve da galıba. Amenkalı profesörlerın önerfde bulunabıleceğı) blr beraber calışma vo uzlaşma ortamı yaratıp. oraanları Işletıö ve Moclisleri bır «Tasdık» yerl olmaktan cıkarıcı bir sıstem bulucu colışma yapmak Imış Ayrsca, Amerıka'dakl cBaşkanlı Hükumet Sıstennı»nı duşünmell Imışl. Boylece, Anayasoyı Işletememe bunalımından. ondan doflan re|ım bunalımındon cıkmalı lmlş?l. Ne aymazlrkl Boştan oşagı yanlıs bllgnore dayalı tanılamo fteşhıs) Hemen üc taneslnl e)« alatım: a «Modern Parlamentartzmıln blr yönOne bakarsak Mecllsleri orada gercekten bir ttasdık» yen olarok görurüz Ama. onda gene de derin ve etkın bir «müzakere» vardır Bu. artık bızım Anayaso oyuncu'arının sandığı B'b( bıreyden blreye yanı parlamenterler arasında blr tartışmo ve müzakere değıldlr Bu artık «gruptan gruba» blr tartışma ve müzakeredir Bunun devıngen (foal) ögesl «grup sözcüterı»d!r Demokras). ocık btr gorüşme ve tartışmo •onunda «karar»a varma yöıtemıaır Bu görüs Bunalım Yaratan Anayasa b Anayasa değişmeleri 1leri sürenlerln; onlara sözde akadsmık görüş verenlerırv; ve bunları kabule hazır olaoak olon oevrelerln Nlısızllği, şurada. artık, doruğa varıyor «Bu Anayasada Işlerlik gücü yok Yürütmeyi bağlryor. Bundan da bunalım, re|ım bunalımı doğuyor. Güçlü yürütmeye, ancak. «Başkanlı Hükümel Sistemınde» varılabıllr. Bir Anayasanın, yanl, blr siyasal slstemln, bunalım kaynağı olması. bu oiasılıklar arasından blnsıdlr; eldekl Anayasa ve getırdığl slyasal sıstem, oereksinımlsre, gerçeklsre karsıhk olmayan bir fantazl Ise; gerceklere özlemler» beklentilere gelışım yönlerlne ters ise... önce, çunu kabul etmefc gerekır Mrrya genellnde, ülke özelinde. her zaman sosyopoiıtlk ve hatta psıkoloıık nedenlerden do'ayı, dünyasal ve ülkesel bunalımlar cıkabılir Bunlar, Anayasa değıştırılerek cözulmez Bunlar, kıvomırı bulurlarsa «oluşumlor ve kendi anayasal •Istemlerınl de getırırler. 1961'de. Türklye'ye böyle gelmlştlr. 200 yıla yaklaşan blr sure önce Osmanlı toplumu clddı bir cağdaşlaşma gereksınlminde Idl. O zamankl dünya genell ve Osmanlı özell, bu gerceğl verıyordu Sosyal . ekonomlk siyasal koşullar ve özdeksel (maddt) ortam. Dofiulu (curumlardan. degerlerden, yaşam blclmln den sryrılıp, cağdaşlaşma surecine glrmeyi gerektırıyor. gereksmdırıyordu Osmanhiar, her şeyden önce, gerekslnım. duyulan bu cağdaşlaşmaya açık ofacak olan, yanl Sultanın gücünü kısıp sınırlayabılecek olan blr slyasal slstem aradılar Bu slstemln tohumu. «Tanzlmat»tın Fermanı ve kıml kurumlan lle... Fldanlaşma8i, 1876 . 1908 Meşrutlyetleridir. Yek parlamentoculuğu ile... Bir sosyaJ tabana dayonarak (yanl çalışanlardan sol erbabından kurulu halk kat.an tabanına dayanarak), emperyalızmle ve flnaos kapıtal lle savaş Içın butün gucleri bır ulusal merkezde toplayan ve sonra, parlamentocuiuğa açılan Atatürk slyasal sıstemi de, temel demokratiK sıstemln serpılmesl evresi olmuştur Bağsız . ko$ulsuz ulusal egemenlık görüşü ile: ulusal egemenlığl «usulü meşveret» sürecıne vurması üel ve de, ulusurt gozetıml altına kayması ile... Sonra, bu köprüden geçılerek 1951'e gellnmlştir; ülkenln, Içfnde gelıştığı sosyalleşme «onayılesme • laylklesme demokrasıleşme surecmın sıyasa!, yönetlmsei. yargısal kurumlarını bır araya getlrerek... Görüluyor kl bu Anayoso. blr masa başı uydurması değ'ldir. Ülkemlzln cağdaşlaşma süreclnin getlrdlğı bir kurumlaşma sonucudur Osmonlı saltcılıg". Meşrutryet Merkezcillğinin dogurduğu, Menderes'ln de uygu'adığ! «hükümeti şahsiyenlerden, blr hukuk devletine vanşın; onun İcinde de. sosyal'eşmenın ürünOdür. Şimdl, tarının bu olgusunu degıştlrere*. tkuvvetll yürütme» bahanesl lle gsne. hükümetl şahslyelere ve özellikle «antısosyal»« 8*dllmek istenlyor. anlaşılan. Ama, yukarkl satırları blr kez daha dlkkatle okuyan anlar kl; 1961. 15C yıllık blr aramanın sonucudur. Tanhln ürünudür, dünyanın demokrasıleşmesl sürecmln bırieşık demokratık değerlerlnin Türklye"ye 6zgö örneğıdır Onu, geriye kaydırmocı olan 12 Mart. tanh n blr «bednamı» oldu Aynı çeyl denemeye kalkanlar, hatta, temele Inmemege. onu yıkmamağa uğraştıklannı soyleseler de, gene bednam olurlar ve yanarlar. 150 yıllık blr olgu, kendlslne sataşantan yakar. Terörün Menzili S ovorona'da gemi. Muflkı'da ormon y o n g ı n ı ^ Kundakloma mı? Klmbilır? Adana Emniyet MOdOrunun Mr sltahlı saldında a n * vormeel. AP Kars senatör adaymın bombayla öldurülrresl, Insanın yııreğınl aarsan terör oiaylarının bırbiri ardına patlak vermesl... Amac? Secımleri engelleme*. Ne var kı terör boşuna cırpmryor. Secımler yapıiacak. Güncel Türkıye'de gflçler dengesine sftyie brr g ö j otmak, seclmlenn :1le de yapılacağını anlamok lcln y»tertldir. Ötede berıde adam öldürmek, yangın eıkarmafc, bomba patlatmakla seçımin engeileneceğlnı. yo da hükümetin 14 ekımden önce dDşürüleceğlnl sananlar. oldanıyorlar. öleniere yazık oluyor, ollerlnl kana butayonlar öa boşuna katıl oluyor. Seclm trenınl durdurmak olanaksız flrbl... 8oJ lceatmln bazı hıziplerl de diyorlar kl: Seçimleri boykot edelım. Eh, bu da blr flkir... Hem demokratlk nltelığl olan blr flklr... Aneafi «Kn*8 meM harbtyesl» var m ı ' Devımcl kanattokı bazı hlzlpler blrkac ytl önce blzlm gazeteye öfke'ertlp, «Cumhurfyeti okumama» kampanyası acmışlardı Yani blr yandan komandolar Cumhurtyet'e sa'dırırla'ken, öte yandon da blr fraksıyonun yandaşları boykota gırlşmışlerdl Ne var kl gazetenln satışında düşme olmcdı azbucuk yukselme bile Böruldü Oysa 1971 1972 yıllarında gercek okurlanmız o günlerde yön değıştıren Cumhurfyet'l protesto Içın boykota gectiklerinde, tıraj 100 twn düşmüştü. * Blr silah kullonılacağı zaman etklnlrk dereces! göz finünde tutulmalıdır Menzılı 50 rretreirk tabancayla 250 metredekl adamı vuramazsınız, çakaralmazla kaplan avw no çrkamazsınız. Bugün Türkıye o noktada kl, ne Kotaşnıkof secımlerı engellayebılır, na bombalı saldırı r>ükümetı düşurebılır, ne de bo/kota| secmefii sandığa gıtmekten cTıkoynb'hr Ne var kı kurban üstune kurban verılıyor, ve yazık oluyor Insanlarımıza... Yaşadığımız reıımın devlet capında kurulmuş mekanlzmolarmı bozabılecek bır yeraltı örgütünün soluğu çlmdilık zayıf kalıyor. Televlzyon haberlerınde günlük 6iüm olaylannı aınleyert seçmen, ardından merokla hava raporunu lzlıyor: Yarın hava nasıl olacokmış? Sıcaklık düşüyor. Ve gelsm «Aşk Gemlsi» lle Avrupa Kupa maclon... Ceynan'da Tekel deposunu soymak içln zavallı bekçryl öldurenlerln eyiemıne Baretta'yı izler gibi bakıyor TV seyircısl, ve Adana'da 6 öğretmenl kurşuna dlzenlerl Dr Frankeştayn'm canavcrları glbi değerlendırlyor 14 ekıme doğ'u gerıllml artırıp Ipl koparmak ısteyenlörin strate|;si bu ortamda boşa cıkacaktır. Ancak değışen blr şey yok mudur? Var kuşkusuz... Terörün anlomı gün gectıkce daha cok c t a y a crkmaktadır Günaydın gazetesmde bu yolda önemli bır belgs daha yayınlandı Eskl CIA aıanlarının cıkordığı «Covert Action» dergısınde yayınlanan bu belgeye göre Washıngton, mazlum ülkelerde terörü besleyıp orOutleyerek sırasında kullanmaktadır 1960'lardo blzlm Genelkurmay Başkanlığımızca Turkceye cevrılen blr kltapta da bu gercek vurgulonıyordu Pentogon'un düzenlediğl kontrgerilla yontemlerıne göre azgelışmlş ülkeler de beledıye başkanlarını ve emniyet müdurlerınl öldur mek, demokrasıye paydos borusu calıp solu «tenkll» etmek ısteyenlere elvarlşll ortam yaratmak Icın kullanı lon yöntemlerden birısıdır Türkiye'de gün gectlğce terörün maskesi blraz daho tryrıldığından savunma olanaklan da artmaktodır Bugün ortık kamuoyu lylce bllıyor kı WT yandon 16 17 yaşındakl robotlara clnayet emlrlerlnl verenler öte yon dan televızyonda nutuk ve gazetelerınde başlık atmak tadırlar Devtet nerede? Gercekten bu kışller ve partller devlet) arıyofior Ama hangı devleti? Komando cınayetlerlne ve faşıst cetelerlne hizmei yolunda kullanacakları devleti... Cünkü devlet Anka kuşu değıldlr masallarda kanat cırpan. Devlet sıyasal Ik tidarın amaclarına göre kullamlabılen bır örguttur işte bu örgütun denetlmınl ellerınden kaçıran 6uçluların teksşı şımdi cığlık cığlığa. Devleti arıyoruz... Hükumet çekllmetl... Hele durun. 14 ekımde seclmter yapılsın hesaplaşmanın boyutları kendılığınden belırecektır Komprador kapıtalızmının bunalımını enekcl halk yığınlarına ödet mek ısteyenler akıllı uslu oturacak değıller ya... Saldırının karanlığı on'arda ve a\dınlığın kaynağı devrımcı lerle demokratlarda... • •• «Başkanlı Hükumet» ozentlsl altındaM yonılgıya gellnce, onu da, ayn blr konu yapatHliriz. kukun, blllnen ve bütön uygar memleketlerde kabul edllen prenslpleıine uygun olması şart tır. «(28/4/965 963/166 Es. 964/76 K.)» Hukuk devleti demek, (nson haklarına saygı gös teren ve bu hakları koruyucu, adil b\r hukuk düzenl kurcn ve bunu devam ettirmeye .kendlsl nl yükümlü soyan, bütün davra nışlarında hukuk ve Anayasayo uyan... Blr devlet demektlr.» (R. G 27/12/977 966/11 44) Insan Hakları Evrense» BHdlrisl'nde. inscn Hakları Avrupc Hakları Avrupa Sözlesmesı'nde, Helslnkl Sonuc Belgesl'nde saptanarak acıkıanan ılkele nn, «uygar memleketlerde kabul edılen prensıpler» arasında olduğu kuşkusuzdur. Demek kl yasalarımızın, öncellkle. uygar ülkelerde kabul edılen llkelere uygun olması gerekmektedlr Bu. hukuk devlett olmanın blr gereğidlr llk önce 1789 Frcnsız Insan ve Yurttaş Hakları Bildlrtsl'nde kabul edllen «sucsuzluk kanne sl» daho sonra 1945 yılındo TBMM'ce de onaylanarak yasa nıtelığl kazanan Insan Hckları Evrensel Bıldlrısı'nın 11 madde sınde yer olmıştır Bu maddeye göre «Bır suc ışlemekten sanık herkes. savunma icin kendısine gereklı bütün tertibatın sağ lanmıs bulunduğu alenı bır muhakeme ile kanunen suclu oldu ğu scbıt olmadıkca mosum sayılır «(Dustur 111 C 30 S 1019) Daha sonra 1950 yılındo ylne TBMM ce onaylanarak ya6a nıtelığı kazanan Insan Hakla rı Avrupa Sözleşmesı de bu llke yi benımsemış ve 6/2 mcddesın de dıle getırmıştır «Bır suc lle Itham edıien her şahsın sucluluğu kanunen sabıt cluncaya ko dar masum sayılır «(Düstür 111 C 35 S 1567) Yıne altın da imzaTiız bulunan Helslnkl Sonuc Belgesi de Insan Hakları Evrensel Bıldınsınde kobul edl len ilkelere gönderme yaparck Imzacı ülkelerln bunlaro uymo sı esosmı kabul etmlştlr Sayın Prof Faruk Erem, Ceza Usulü kıtabında Türk mahkemelerinds bu andlaşma hükümlenne dayanılarck Iddıo ve savunma yapılablleceğlnl, ya sa hükmünde olan bu sözles me hükumlennın mahkemelerce uygulanmak gerektığinl nıteklm Belcıka Yüksek Mihkemesl ve Alman Anayasa Mahkemeslnm gorüşlertnın de bu yönde olduğunu yczmoktadır. öte yandan konu, Anayasantn «Cumhurryet» ılkeslnl de yakından ılgıiendırmekteaır Ana yasanın ıkınci moddesi «Türkl ye Cumhurryet! İnsan Hakları na ve başlangıcta beürtilen te mel ılkelere dayancn. mıllı demokratık. laylk ve sosyal bir hu kuk devletldır» demektedır Anayasanm Boş!anqıc bölümünde. Anavasanın. insan hak ve özgürluklerinl güvence altına al mak ve hukuk devletlnl bütün temetleriyle kurmak amacı He kabul edildâ rcıklanmıstır YI ne Anoyasa Mahkemesl. Anaya santn Iklncı maddesınde gösterflen «Cumhurlyet» llkesı'nin. blr butün olduğunu. blr «llkeler demeti» oluşturduğunu blrcok kararlarında açıklamıştır Savunma hakkı ve bunun dayana ğı olan «Masumıyet karinesı» bu llkeler demetlmn vazgecılmez dayanaklarından birıdır. Bu dayanak ortadan kcldırıldı ğı takdirde. hukuk devietl ve Cumhurfyet ılkeslnin de ağır blr vara alaccğı kuşkusuzdur Sonuc Cağdas hukuk llkelerl ne. Anayasanın «Cumhurıyet» Hkes'ne ulus'arası andlasmala ra Anavosanın 31 mc^desıne aykırı olan ve sucsuzluk karlne slnl ortadan kald ran usül yasa sındakl bu hükmun yasalarımız dan bir an önce cıkar.lmasını hukuk devietınln korunması acısından zorunlu görüyoruz. Soldaki Bağımsızlar OKTAY AKBAL Evet Hayır SucsuzIuk llkesi YARGILAMA YAPTLIRKEN DAHA BAŞLANGIÇTA «SUCLULUĞU GÖSTERİR NTTELİKTE» SAYILABILECEK HERHANGI BİR ÖNYARGI, BİR KABUL YARGI ORGANLARININ GERÇEĞE ULAŞMASINA ENGEL OLUR VE ADALET'İ YARALAR. fYolum Iscl 8inıfının yoludur. Işcl sınıfının örgütlu aucünün gösterdiğı yoldur Türkıye de ve Oünya'da sosyalızmin zaferi Içın savaşsız scmürüsuz sınıfsız bır dünya kurulması ıcın savaşım verıyorum Eğer seçilırsem savaşımımı parlamento Icır.de de yurüteceğım Pcrlamento" da Işcl sınıfının. emekcılerın, halkımızın ve emekçı kadın hareketının sesl, gözü, kulağı olmaya calışacağım » «Boğımsız» Istanbul Senato adayı B Berla Onger yayınladığı secım bıldirgesınde bdyle dıyor Onger"! bır cok güclü orgütler desteklryor. Onger İlerici Kadınlar Derneği başkanıdır filerlemecl» adı verilen portıleşememlş, yasaiarın engellemesl yuzünden siyasal bır orgut olarak ortaya cıkamamış. eskl ve güclü bır temele. bır birtkıme dayonmaktadır. tHerşeyden önce TKP duşmanlığmı terketrrek gerekıyor» diyerek dayandığı ona kaynağı belırlemekted'r Berio Onger't 1946'dan beri tanırım, güvenllır. sağlam bir toplumcu olduğunu bılırım Nerdeyse tek başına kurduğu llenci Kadınlar Derneğınl bugunku etkıhlığe. yaygınl.ğa kavuşturması, bu derneğe siyasal blr lcerık ve anlam vermesl en başarılı eylem'erının başında geiır Berıo Onger'in Senato ya gırmesinl ısterım. yararlı da buıurum Na vor kı cağımız bıreysel davranışlor cağında rleğılız Bugun icın Onger ftek başınaı bır şey yaoamar Senato'da Ne topluma ne de bağlı bulunduğu siyasal duşünceye örgute bır yorar sağlayabılır Gercek sol od na. bır parlamentenn kırk yılda bır fırsat bulup kürsude yarcrlı bır sey'er soylemesı onemlı bır sonuç doğuromaz Bu yuzden Berıa Onger'e venlecek tüm oylann boşa gıtmesınden korkarım Istanbul glbi büyük bır secın bolgesınde Onger ın seçımı kazanması ıçin en ozmdan 50 bın oy olması gerekmektedır Kırk bm olsa Işe yaramaz. Sorun Nedir? Ceza yargılama hukukundo yuzyılladan beri, tüm cağdas ceza sıstemlerınce Kabul edılmış ve uygulanagelen blr llke vardır ıSucsuzluk karınesı» llkesi Bır suctan sanık olan kl şl. yetkıll yargı organlarınca hakkında bır suçluluk kararı ve rHlnceye ve bu karar kesınleşlnceye kadar sucsuz sayılır Buna ceza hukukunda «Sucsuzluk karineslı denllmektedır Bır mahkeme tarafından her hangl blr ceza lle cezalandırıian klşl «hükümlü>dür, suclu değildır Ancak bu ceza kesin leştikten sonra «suclu» adını alır O kadarkl hakkında kesin hOkumlölük karan verılen klşl de kiml kez sucsuz olabilir Adalet tarlhinde sayısız adll ha talar ortaya cıkarılmış ve kesin hOkumle cezolandırılan kişilenn «sucsuz» olduk'an vıltarca sonra anlaşılmıştır Adll hataar sucsızlıjk karınesı ilkesınin ne kadar önemli olduğunu sergıler ÜnlCı italyan ceza bllglnl Car rara «Eger sanık SJCIU ıse yar gılamaya gerek yoktur Yargılo dığımızo göre her sanık suclu değıldır» dı\or Yme Italyan cezacısı Ferrı de «Cezo kanLnlan yalnız suçlulann kanunudur Oyso ceza yargılama ka nunları durüst ınsanların da ka nunudur» demektedıı Bu sözler de 18 yuzyılda uzun bir ge lışmenın sonucu olarak ortaya cıkan SUCSUZIUK karlnesl ilkesl nın önemınl dlle getlrmektedir Bu ılkeye gore aslolan sanığın sucsuzluğudur Suçluluk. ıspat lanmalıdır Suclunun suclulu ğu kamu davacısı tarafından yada mahkemece toplanacak delıllerle Ispat edılebılecektir Sanık, kendl sucsuzluğunu Ispat etme yukümlülüğu altına konulamaz. Bu o kadar kesin btr ılkedlr kl soruşturma ve yar gılamo yapılırken daho başlan gıcta «sucluluğu gösterlr nitelıkte» sayılabılecek herhangı blr önyargı, blr kabul. yargı or ganlarının gerceğe ulaşmasına engel olur adaletl yaralar. Halit CELENKlatek ve cıkarlan doğrultusunda Anayasa ve ötekı kıml yasalarda değışıkllk yapılmış Ceza Yargılamalan usulü yasasına blr madde eklenerek «Suc suzluk kannesı» clğnenmıştır UsOI yasasına eklenen bu madde lle (Ek 2 madde) yasadışı oluşturulan yado kapatılan bır derneğın veyo s^ya sal partının üyelerının sapîan masında özel kıml hukumler kabul edılmıştır Her türlü acıklıktan yoksun ve kaypak bır nltelık taşıyon bu hükumlere göre örneğın «Bir derneğın görevlısi g bı hareket eden» ıdernek adına haber taşıyan». «böyle bır derneğin yararına yardım taahhüdünde bulunan» «tesadufen de olsa boyle bır derneğın herhangı bir toplantısında hazır bulunan» kımse o derneğin üyesl sayıltr Bunun aksim Ispat etmek scnığo düşer Bunun tkkslni ıspat edemeyen sanık Turk Ceza Yasasının 141 maddesme göre beş yıldan onıkı yıla kadar ağır hapls cezası lie cezalandırılır Işte 12 Marfın getirdiği bu huküm, hukukcular ve hukuk kuruluşları tarafından yıllardan beri Irdelenmış tartışılmış ve bu hükmün Anayasaya ve uluslararası hukuk ilkelerme aykırı olduğu saptanmıştır örneğin T Barolar Bırllğınce yapılan olağanüstü bir gene! kurul toplantısı sonunda kabul edllen raporda bu konuda şöyle denilmektedlr «Hakkında mahkumlyet karan veriünceye kadar sanık masum sayılır Bu usul hukukunda «Masumluk karinesl» adını taşıyan kuraldır Bu kannervn anlomım kavrayabılmek Icın aksinl düşunmek kafıdir «Blr kımse masum olduğunu Ispat etmedıkçe sucludur» yolundo blr karlne mev cut olso Idi her insan surekll blr tehdlt altmdo bulunmuş olurdu Cunkü Itham eden organın «keyfl hareketl» ağır sonuclar doğurabllecektl Masum luk karıneslnin esasını şöyle Izah etmek mumkündür Kamu davasmın gayesl sanığın suclu olduğunu ıspat etmektır onun aynı zomonda masum olduğunu ıspat gayesl yoktur Fakat bunun tobıl netlcesl sudur Bır kımsenın beraat edeb Imesı ıcm masum olduğunun anloşıiması şart değıldır suclu olduğunun aniaşılamamış olmo sı kâfidır Bu suretle Ihtımalî düşuncelenn votandaş aleyhlne net'ce vermesl önlenmıştir Bu usui hukukunun ferde tanıdığ bır teminattır ve bu temlnatı en lyl Ifade eden «Masumluk karinesl fıkmdıı İşte bu sebebtendır kl bozı memlekefler anayasalarında (Mesela Italyan Anayasası 27) masumluk kannesı acıkco bellrtilmıştir Ceza Usul Kanununun 1696 sayılı kanunlo değıştırilmesı sırasında bu kanuno ek ıkmci madde olarak ilave edllen hükme göre «Kanun dışı vürudo getınlen veva kanuna aykırı faaliyetlerl sebebıyle yar gı mercilennce kapatılan» kuruluslaro llışkın bazı faaliyetler de bu'unanlar «aksinl Ispat etmedıkcs o kuruluşun öyesi sayılacaklardır» Bu Anoyasamıztn kabul ettığı mosumluk kar!ne8ine tamamryle ters dOşen blr hükumdur ve antldemokratlkliğe ve Anavasaya aykırılığa bundan daha lyl örnek bulmak mamkün dedlldlr» (17 19 Haziran 977 Istanbul toplantısı roporu) Istanbul'da Ikıncl fbağımsızj aday Recep Cüre Ise «proletorya sosyalıstlerimın temsılcısı olduğunu soylüyor. Vollad ğı bır meklupta şöyle yczmış «Turkıye'nın uc bolgesinde sosyaııst adayiar bagımsız olarak secimlere katılmoktodıriar Antalya'dan Abduüah Akın Samsun'dan Mehmet Baklacı ve Istanbui'dan Recep Cüre Bu üc aday pro'etorya sosyalıst'erı taratından desteklenmekted'r'e' Bır cok Kuruius. serdıko bu uc devrlmci bajımsız adoyı aes*eklemektedırler Bu durumda «IstcnOul dan «so'»un adaylarım sıraıarken Devrımcı Bağım8iz Adav Recep Cüre'den bchsetmeme'iızın nedemnl an'aTiak zor » tBağımsız» cma oroietarya sosyalıstleri ta rafınion desteK'endıâ'nı söyleyen 3oy Receo Cüre de Istanbuı Senato adayıdır Unutkanlığırnı bağışlasın.,. • ÜcCncü blr cbağımsız» aday da eski senatörlerden avukat Nıyazı Ağırnaslı Altı vıl Senato'do yer almış bır kışı Once Bolukbaşı'nın Mıllet Partısı adayı olarak secılmış sonra TlPe gecmış .. Yarorlı konuşmalar yapmış TlP'ın sesını ı'k kez parlamento'da duvurmuş eskl bır too'umcu . O da Istanbul dan «rbağımsızı aday... Gecen vazılarımdan bırınde Anırnaslı yı TEP'ın destekle'•Jığlnı vazmıştım Tek destek TEP değılmışi Yolladığı mekt ı D ta bakın ne dıvor «1979 Senato secımlerıne İstorıDui'dan brğımsız o'crak adoylık koymam sızın de savundjğunuz solda genış bır bırlık kurabılme amacna yone'ıktır Herhangı bır sıyası clzgıve frakslyona, prrtve a^gaıe olmod'âımı kes nlıkle belırtmek Isterım Sosvnlıst Voton Partısı Türkye Emekcı Partlsi V/otan Partısı B rlık Vo'u (Kıt'e ve Emeğın Bırlığı) sıyasetlenvle bırhkte Gıda feksî I Maden ve benzen ış kollarındak' bczı sendıkolc ve Emekcı Kadınlcr Bırlığı Sosyalıst Genclık Bırlıgı Gene Emekcıler Bırhğı gıbı bazı örgııt e' bu secmle r de benı ve solda guclü blr birlı^e doğru atı'ımlan destpk'eme'<*edi''er Bu de'îtekleme korarları tam bağımsızlık ve façızme karşt güc bırüğı doğrultuSLnr'ok sıvasetier ve sendıkaıar oros'nda guclenerek ve şımdıl'k aynlıkc voldakı sıyasetlere de acık olarak sürdürulmekteriır » Ağımaslı «Dışa bağ mlı sermaye ege1 mentıöının sürmes hahnde topvekun vatan tehlıkeye düsecektır ve sahte vatanperverlenn maskelen düşurülmel'fi'r» dıye bıtınyor rrektubunu... Uc bagımsız «sosyallst> adaya da başarılar dılemek Isterdım Ama gereksız yararsız bir dilek olacak bu 1 Onger Ağırnaslı ve Cure'mn secıme gıren öteki dort sosyalıst eğılımli solcu partmın tek katkıları güncel gerceklenn genış kamuovuna duyuruiması yönünde olacak... Amo bu oarrilenn bu bagımsız cdcyiarın alacakları her ov ne vazık kı sağa (asızme yarayacok Bır celışkl. amo ge'cek So'da bırlıâı soâ'amadan. solun tum gücunü bir arayo gefırrreden daha doğrusu emekcıler kendi DartMerini kurmodon kendı vozgısma dışardakı b i ' takım eskimiş kimseienn etkı«;ıvle değıl kendl 07 gucuyle sahlD C'krrodan bu darmodag'nık durumdakı ıster «bagımsız» damgasıyla ister bır parti llsteslvle halkın önüne cıkon so' odTy'aro venlerek bimerce oy hem hıc bır i$e varcmayocok hem de fasızm tehllkesl önünde savaşım veren «demokratık solıun etkınlığınl de izaltacaktır. İşçiler!.. Köylüler!.. Tüm Emekçiler!.. TÜRKİYE SOLU'NUN BÖLÜNMÜŞLUĞO, DE EMPERYALİZMIN OYUNUDUR. SOLDA BU OYUNA GELENLER VAR. TOKAT'DA DEMOKRATIK KURULUŞLAR. KOŞULLARDA, BU OYUNU BOZDULAR. BAGIMSIZ SENATÖR ADAYI ÇETİN ÖZÜN Uluslararası Andlasmalar Bu ondlaşmalar konusunda önce Anayasa mahkemeslnin ıkl kararını anımsatmakta ycrar görüyoruz Bu kararlarda şöy le dftnılıyor «Devlet'mız, Ana yosanın ikinci moddesınde rfa de edıld'ği gıbt blr hukırk devle tidir Kanunlarımızın, Anayasanm Iklnd mcddesînde Ifade edll dlğl glbl blr hukuk devfetldir. Kanunlarımızın Anayasanın acık hükümlerinden önce hu Dr. Sevim Beüi CEVRESİNDE BİRLEŞTİLER. BU ÖRNEK DAVRANIŞ TÜRKİYE'DE BAĞIMSIZUK VE DEMOKRASİ GÜCLERININ DAYANIŞMASI DOĞRULTUSUNDA BIR İLERl ADIMDIR TOKATLI DEVRİMCİLERE ARKA CIKALIM'.. (Cumhurıyet 7547) 12 Mart'uı Getirdiği Cağdas tum cezo yargılamalarındo ve 12 Mart faşızmıne gelınceye kadar ülkerazde. uluslararası andlaşmalara uygun olarak «sucsuzIuk korine8l» kabul ed'lmış ve uygulanagelmıştır Anayasamızın, 31 maddesinde düzenledlğl savun ma hakkı da «sucsuzIuk karlnesi» ılkesınl temel almıştır. Maddeye göre tHerkes meşru butün vasıta ve yollardan foydalanmak suretlyle yargı mercllerl önünde davacı ve davalı olarak ıddıo ve savunmo hakkına sahıptlr > 8uradokl davacı BÖZÜ kamu davacısını da lcine almaktadır C Savcısı do sonığın sucluluğunu ıspatlamak la vükümiüdür Ancak cağdas ceza hukukunda Anovasamızda ve uluslararası andlaşmalardo «sucsuziuk karınesı» temel bır iike olarak alınmışken 12 Marl dönemınde emperyaiızmln ve ono bağımlt işbirlikci bur|uvazinln ÇAĞDAŞ MÜHENDtSLER MİMARLAR DERNEĞİNDEN KONGREYE ÇAĞRI Demeğimizın blrlncl olağan Genel Kurulu 15 Eklm 1979 pazartesı günü saat 11'de Istanbul Beledlye Mecll8i Salonunda coğunlukla, coğunluk sağlanmaması halinde 20 Ekım 1979 cumartesı gunu aynı saat ve aynı yerde aşağıdakı gündem uyarınca yapılacaktır. G Ü NDEM: 1 Yoklamo ve acılış, 2 Başkanlık divanı seciml, 3 Yönetım Kurulu faalfyet raporunun okunması, tartışılması ve aklcnması, 4 Secımler 5 Dılek ve temennller, 6 Kapanış. CAĞDAS M O H E N D ' S L E R MİMARLAR DERNEĞİ YÖNETİM KURULU 'Eralans 1159) 7550 Istanbul Devlet Tiyatroîarı Fatih Şehir Tiyatrosu'nda C6 Eski Fotoğraflar,, Yazan ve Sahneye Koyan: Dinçer Sümer Dekor Giysi Serpil Tezcanh 10, 11, 12 Ekim 21.00 13 Eîrim 15.3021.00 BUetler Fatih Şehir Tiyatrosu gişelerinde satışa çıkarılmıştır. (Bosın. 22163) 7556