Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
0 N İ K İ CUMHÜRİYET 18 OCAK 1979 EMPERYALİZM VE DİN SÖMÜRÜSÜ Doç. Dr. Alpaslan IŞIKLI HUMEYNt: AMACIMIZ ÎRAN'DA BAĞIMSIZ, BAĞLANTISIZ İSLAM CUMHURİYETİ KURMAK ran'da Şah Rıza Pehievı nın tahtı bırakrrak ta olduğu yolundakı soylentıler yogunlaşır '<en Pans te surgunde bulunan dın I der A/etulloh Humeynı kurmak ıstedıgı 'slam Cumhurıyetı nın hazırlık calışmalarını hızlandrmoktadır Amocma uloşmak ıcın oncelıkle bır '•De/rım Konseyıs kurulduğunu acıkloyan Ayetullah Humeynı L'Express dergısı ınuhabırıne gelecektekı İran yonet mının ızleyeceğı sıyasal cızgısını şoyle onlattı SORU 1970 yılında yaymlanan bır dergıde «Islamcı hukumetıten soz edıyorsunuz Sert ve katı bır reıımın doktrınını sergıliyorsunuz ve bu re|lm tumuyle Kuran ın ılke.'enne baglı Ve boy le bır sıstemde «Ne doktrınlenn ne de duygulonn yerı olmadıgını» sozlerınıze eklıyorsunuz. Yanı halk sonuçta sadece «Allah'a ve yasalarına» ıtaat edecekler, ama halk ozgurluğune boyle bır kısıtlama getirılmesmı kabul edecek mı'' YANIT Genelgede İslamiyet tun ozgurluklerı kapsamaktadır Bız halkın yararına karşı olan ve ınsanın ozune ayk rı ozg'jriuklerı kısıt ayacagız Hclktan yoğun des'ek gormemız kıtlelerın duşunceierımızı benımsedığ'n kanıtlamaktadır Sah reıım n n etkısıyle halk herşey meta ıle olcmeye kalkısmış dınden uzaklaşmıştır. Bunun \anında İran toplumu tam tuketıcı bır hale gelmıştır Bız halkın gercek /olu.nu bulmasına yaraımcı olocağız Savu'ganlığı onleyeceğız ve sadece kendj cıkarlarına caiışan b,r avuc zengın.n elındekılerı alacagız Tum amacımız uğ rasımız onurlu kutsal ve namuslu bır topluma dogru SORU Dogu ıle batı arasında nasıl bir tu tum takınıyorsunuz1' YANIT Islam hukumetımız ozgur ve bagım sız olacaktır Dunyanın bu bolgesınde gucler dengesmın buyuk olcude zorlanacağını sanmıyorum Batıya doğuaan daha fazla yakınlık duyacağız dıye bır şey yok Bagımsız ve bağlantısız bır Cumhurıyet olmak >stıyoru2 Bızım ıc ışlerımıze karışmadıkları surece tum ulkelerle dostca ılışkıler kurmak ıstıyoruz SORU Ama niyetınızm Israıl ve Guney Afrıka Cumhurıyetı'ne pe.rol satışını kesmek oldugunu acıkiomıştınız Bu bır sıyasi tercıh degıl mı' YANIT Hayır Hak ve aaaletı n ce sayan her ulkede boyle dovranacagız israıl e gelınce, b'Z A'apıarla o an anlaşmazlıklannı goz onune aımıyoruz. Sadece İran halkına zulmedcn Çah'ın ordusuna ve polıse yardım eden orgutculere sohıp bır ulkeyı ceza'andırıyoruz Petrol ıhtıyacımız I İran olayları, emperyalizm ve İslamiyet ilişkilerinin çözümüne yeni unsurlar getirdi MUSLUMANLIK, HIRISTIYANLIĞIN AKSINE, EMPERYALIZMIN METROPOLLERINDE YAŞAYAN INSANLARIN DIN1 OLMAMISTIR. EMPERYALİZMIN MUSLUMANLIĞI İSTİSMARININ. HIRISTIYANLIĞI İSTİSMARINDA OLDUĞU GlBİ ACIK VE DOLAYSIZ YOLLARLA GERCEKLEŞTİ6İ PEK SÖYLENEMEZ de kapıtaiizmden sosyaiızme nasıl gecıls gi sorunudur» denıldıgı gorulrnekteoır (G Morchoıs Le Defıt democratique, s 138) Bu tur orneklerı cogaltmak mumkun dur Acktır kı bu yonde bır evrım bı rıncı derecede emperyalıst konuda olan ulkelerı şımdılık dısarıda bırakrmş gorur mesıne rağmen gıttıkce yovgınlcsmakta derınleşmektedır Nıtekım Italva do da Bsrlınguer'ın «Torihsel uzlasma» stroteıı sının başansı bılmmektedır Bu sayededır kı Italyan sendıkocılığında dınsel ınanc farkhiıklorından kaynaklanan bolunmeler onemlı bır bolumunun secmlerde Vatı kan'ın şıddetle yasakladıgı dogrultuda oy vermelerı soglanabılmı$tır Mus'umanltk Hınstıyanlıgın aksı ne emperyalızmm rıetropol'ennde yaşıyan ınsanların dını oimodıgı ıcm emper yalızm ıle ılışkılerının cozumlenmesmde gazonıınde bulundurulması gereken ozel lıkler orta/o cıkmıştır Muslumanlığın sı yasal guc olarak cokuşu ıle emperya'ızmın doğuşu tanhsel olarak cakışır Bu ve buna benzer nedenlerle emperyalızmm Muslu nanlıgı ıstısmarının Hırıstıyanlığı ıstıs marında olduğu gıbı ocık ve dolaysız yollarla gercekleştıgı pek soylenemez Padışahın şeyhulıslamının tarıhm en buyük antı • emperyalıst savaşcsı Mustafa Kemal Paşo ve arkadaşları hakkında ıdam fetvası vermesmde gorulduğu gıbı. emperyalızmm Islomıyetı ıstısmarı, esas o'orak, kltleier uzerınde kurulon ıdeoloıık hakımıyetle değıl coğu kez ıplerı ele gecırılen kukla guclenn kullamlmasıylo soğlanabılmıştır iran olayları, emperyalizm ve Istamıyet ılışkılerının cozumlenmesıne kolaylık kazandıron yenı unsurlar getırmıştır Sayın Gerger İran olaylannın cozumlenmesıne yonelık \azısında «Pora ve entrlkanm kırli elı, ola kı, İran dırenışınin aydınlıgıno da kara leke calmıştır. Buna karşın İran olaylannın temel felsefesı ve anlamı gozardı edılmemelıdın demektır («Iran'dakı Dıncı Muhalefet ve Ideoloıık Kokenıt Millıyet, 6 Kasım 1978) Eger para ve entrıkanın kırlı elı İran halkının demokratık ve arrtı • emperyalıst muhalefettnı dın adamtannın peşıne kana lıze ederek bolmek veya daho «tehlıkelu bır harekete donuşumunu engeHemek ıcm ışın ıcme gırmışse bununla soğlanmak ıstenenıerın ancak kısmen gercekleştınlebıldığı gorulmektedır Zıra İran halkının muhalefetının nıtelık ve mcelık olarak kazandığı ooyutlar CIA nın elektronık beyınlerını ve elektronık beym gıbı colışmayc koşullonmış beyınlerını oilak bullak etmışe benzemektedır Irandakı her turden muhalefetın Humeynı'nın cevresınde gercekleşttrdıgı bırlıgın mevcut muhale fet merkezlerınden hıcbırının sağlıyamıyacağı olçüde sağlam ve genış bır cephe oluşturduğu acıktır Bu gelışme karşısmda İran dokı muhalefetı yanı İran halkınıa coğunluğunu «alçaklar» olarak nıteleyen Carter C I A ve yonılgısındon oturu sert b;r uyapda bulunmak gereğını duymuş ve basına yansıyan haberlerden anlaşıldığına gore İran a bır dızı C I A aıonı daha gondenlmıştır Nıhayet Iran'a doğru Ame nkon ucak gemıierının sevkıne boşlanmıştır Buna karşılık, fran haikının demokra sı ve bağımsızlık hareketının Islamı renklen ağır basan bır gorunumde ortayo cıkması, emperyalızmm ışını hıc kolavlaş tırmamıştır demek de mümkun değıldır Herşeyden once İran hclkının hareketının bu gorunumunun emperyalıst guclere iran ıle ılgılı polıtıkalarını kendı kamuoylarına benımsetme gereğını yerlne getırmek bakımındon kolaylık sağladığı soylene bılır Nıtekım bu amacla surdurulen yoğun kamuoyu oluşturma faalıyetı cercevesın de «Batı alemı» ıle Muslumanlık arasındakı farklılıkların alabıldığıne tstısmar edıldığı gorulmektedır. Ote yandan, sınıriorı ıcınde kalabalık bır Muslüman nufus barındıran Sovyetlerın de Iran'da kendısın« bıtışık bır Islâmı devletın kurulmasını ıstemeyeceğı Batı da hakım cevrelerce ısrarla on plana cıkarılmak ıstenen bır unsur teşkıl etmıştır Bır süredır, ücuncü dunyanın Mösluman halkları ıle Batı'nın değışık felsefı ve dınsel ınanclara bağlı unsurları arasında bır ucurum acma yonundekı caboların yağunloştığını gozlemlemek mumkundur Batı bunuvazısının önde gelen organlarından «The Times>de İran olayları patlak verdıkten sonra. 16 Kosım da yayınlonan cjslamın kendisinı kabul ettirişiı başlıklı makalede b j kumazca stroteıının sozumona kuramsal bır kılıfa • burundürulerek benımsetılmesı yonunde ılgınc bır cabaya tanık olmaktayız Makole de anlatılanları şoyle ozetleyebılırız Bugune kadar dunyadakı temel catışmanın burıuva ıdeoloıısı ıle Marksızm arasında gorulmesı en azından «eksikı veya en coğundan «Yanlış ve saptırıcı» olmuştur Islamıyetle Batı arasındakı celışkının onemı unutulmuştur Oysa Islom tumuyle Batı'ya karşı ckmaktadır, bu arada, Batı' nın bır parcası olan Maksızme de karşı Cikmaktadır Elmalarla ormutlorı aynı planda duşünmeye benzeyen boyle carpık bır bakış acısını Batı'da egemen kılmanın doğal sonucunun ne olabıleceğı şımdıden bellıdır. Anlaşılıyor kı yoksul Islam ülkelerının ba ğımsızhk ve ozgurluk mücadelelerıne yenı amansız darbeler ındırllırken soyut bır «Ba tılılık» yaftasını bır tur haclı boyrağı gıbı kullanmaya "e bu bayrak altındo Batı'nın fanotık Hırıstıyan olmı/an unsurlarını da bu arada layık demokratık sosyalıst un surlarını da toplamaya ozen gostenimek tedır En azından emperyalizm, Botr' dakı bu değışık unsurların bu cağdas (') haclı sefenne karşı duyarsız kalmalarının kendı acısından sağlıyacağı sonuclardan yararlanmak ıstemektedır Böylece, emperyalızmın metropollerlnde yaşıyan halk kesımlerıyle ucuncu Dünya halkları arasmdakı dayanışmanın garcekleşmesını gucleştırıcı bır unsur da ha oluşmus olmaktadır YARIN. BATI «İSLAM FANATIZMI» T»=MASINI IŞLIYOR» «Petrol gelirlcrini, yıkıcı askeri araçlarla donanmak yerine, halk yararına kullanacağız.» L J alkımız, kırnı zaman bır ceşıl care• • sızlığını dıle getırmek ıcın «Osmanlı'nın oyunu bitmez» dermış Osmanlı'nın oyunu da bıttı kendısı de bıttı Ne var kı yeryuzu uzunca bır suredır bır baş Va gucun, ustelık hıcbır ınsanı deger tanımayon bır başko gucun egemen! gı oltıno gırmış bulunuyor Ozan Koroğlu'nun kendı yoşantısına yansıyan sonuclarını «Defıklı demlr icodoidu, mertlfk bozuldu» dızesıyle anlattığı bu oluşum, bırlıkte getırdığı makıne uygarlığmın avantaılarındon do vararlanarak emporyolızm oşa mosındo kollarını butun Dunyo'ya yaymoyı başarmıştır EmDeryalızmın egemenlığını kurmak ve yaşotmak ıcın bırbırı ardından sergıledığı ovunların özunun esas olarok «Bol ve yonet» kurtjiıno dayandıgım bılme en kımse kolmomış qıbıdır Gene de her seferınde değışık bır kılıf ıcınds tezgahlandığı ıcın coğj zoman bu oyuniarı engellemenın olonaksızlığı gorulmektedır Batı'da odaletı ve ınsanco bır toplum düzenl kurmo yolunda başlatılan mucadelelerı etkınsızleştırmek ıcın gercekte özlemlerı bu mücodelelerın ydneldığı sonuclo ozdeş olan kıtlelerı bolmek ve bırbırlerıyle karşıt dururra getırmek omacıyla arolarındokı manc ayrılıklarının asırlar boyu ustalıkla somuruldugü bılınmektedır Hırıstıyanhk ozel'ikle onglosakson ulkelerınde yoygın olan prutanızm turunde en belırgın orneğı gorulen toplumsal adaletsızlıklen Tanrı emrı soyon, yoksullugu kendı kusurlanndan dolayı bazı kullaro verılmış bır ceza olarak kabullenen bır ınanc halıne ındırgenmış, boylece burıuvazı, emekcı kıtlelerın mev cut duzenı oldjğu gıbi kabul etmelerını ve bu duzene karşı oluşumlara duşmcn olmalorını sağlamaya yonelık etkın bır ıdeoloıık baskı arocına kavuşmuştur Bununla bırlıkte emperyolızmın ceşıtlı alanlorda korşılaştığı gıttıkce daralan smırların. buyüyen celışkılerının hızla ortan bunolımlannın, bılınen oyunlarını başarıylo surdurmesını olanaksızlaştırma ya başlaaığı do gıderek belırgınleşen bır gercektır Özellıkle emekcı kıtlelere dayolı sıyasal hareketlertn yurutuculerının gecmış deneylerının verdığı bılıncle, dınsel ınonc ayrılıklarının bolücu sonuc larını onıemede ozen ve sabır gosterdık lerı ülkeıerde Hırıstıyanlığın bır ıdeoloıık boskı oracı olarak kullanılmasmın gucleştığı gorulmektedır Tam aksıne, emekcı kıtlelerden busbutun kopmamo kaygusu. kılıseyı, adaletı ve demokratık bır toplum duzenı kurmak ısteyenlerın saflorına ıtebılmektedır. Carıllo'nun ıfadesıyle *En eski ve en etkill ıdeoloıık araç olan kılist, gunumuzde, muhtemelen Luther Protestanizminln doğuşuna yolacmtş olan bunalımdan doha derin bir bunalımın başlan gıcı He karşı karşıya bulunmaktadır. Oncek! bunalım feodal toplumun çokuşu burjuvazınin doguşu ile bağlantılıydı, bugunku bunohm burıuva toplumunun cokuşu ve sosyalizmin doğuşu ıle bağlantıIrdır » Şubot 1976 aa toplanan Ispanyol Epıskopal konferansı, kendısıne bağlı rohıpler arasında yuruttuğü bır anketın sonuclanna doyanarak şu gerceğı ortaya kovmuş bulunuyor cRahiplerın hepsi, kapıtalızmın materyalist, bireyi ekonomıye bağımlı kılan, ozgurluğu istismar edıcı, zayıfları caresızlestincı yonlen dolayisıyle Hıristıyon anlayışı ıle celistıgi goruşundedırler Kuşkusuz, bu cevapların tahlilı Isponyol rahiplerınin sosyallzml büian unsurlanylo benımssdKİerı sonucuna varmamıza olanak vermez. Ancak, pek cok ulkede, kılısenın bir tdeolopk baskı aracı olorak ışci sınıfı ve emekcl kıtleler uzermde oynayageldiği rolun sılin meye yuz tutuğu da bir gercektlr • (S Carıtıo «Eurocommunism» and The State, s 2733) Fransız emekcı halkımn sıyasal hareketme oncucuk edenler, Thorez den bu yana katolıklığın etkısındekı genış halk kesımlerıyle dıvalog kurmaya btıyük onem verrrışlerdır Bu cabalann sonucundondır kı 197?'de Lourde'da toplanan katolık kıhsesının temsılcılerı durumundakı rahıpler, somurenler ve somurulenler ara sındakı catışmoyı kamufle etme cabası ıcınde oianları kınayan bır karar almışlar fTanrı'nın insanlaro toprağı adoletle yaşamaları lcin verdığlnl» temel bır ınanc olarak ıfade etmışlerdır Ayrıco Fransız Protestan Federosyonunun bır acıklamasın da «Temel sorun, Franso gibi bir ülke «İran halkı, tümüyle tüketici bir toplum olmuştur. Biz savurganlığı önleyecek ve sadece kendi cıkarlarına çahşan bir avuç zenginin clindekileri alacagız.» normal olacak Petrol gelırlerını de halkın yorarı uğruna kullanacağız yıkıcı askeri araçlarla donanmak ıcm değıl'' SORU Amerıka Bırteşık Devletleri'nın tutumunu rasıi degerlendırıyorsunuz9 YANIT ABD Başkonı ve yonetımı İran hol AYETULLAH HUMEYNI kına duşmandır Askeri usıerınır ve uzmanlarının varlığı ulkeyı yoksulluğa ıtmıştır Bırleşık Amerıka Şah reıımının halkımızı alcakca kotletmesme destek olmuş ve suc ortağı durumuno duşmuştur Şımdı Amerıkon halkı, ABD yonetımıne Şah'a des'ek olması ıcın baskı yopmalıdır. Frankfurt'ta da basılmaya başlanan The Financial Times, yabancı okur kitlesini arttırmayı amaçlıyor anırmış irgı'ız aczetesı «The Financial Times», 1 ocak 1979 tarıhmden ıtıbaren Lond ra nın yanı sıra Frankfurt'ta da basılıyor 18 ovlık bır calışmonın urunu oian Trankfurt baskısı «The Financial Timesmn kıta A ruposı ve ABD dekı okurlarına daha cabuk ulaşmosını amaclıyor l!k asamada Fronkfurt'a S50 kılometre uzok lıktakı tum yorelerde Financial Tımes dığer yerel gazetelerle bırlıkte saoah erkenden satıl maya boşlonmış bulunuyor. , ^Jt Fınoncol Tımes 1960 larda gönluk ek'onomi gazctesı olarak kendını malı ve ış cevrelerıne kabu^ ettırmıştır O donemde sotışlar duzenlı ola rak sureklı artarken dış ulkelerdekı kadrolu muhabır sayısı 30'a serbest muhabır sayısı ıse 80'e yukselmıştır 1970 lerın başlangıcında tıroı sayısı. gazetenın tarıhındekı en yuksek duzeye ulaşarok 200 bın olmuştur OPEC ın petrol ambar T gosu ve sanayıleşmış Batılı ulkelerde bu ambargo\u ızleyen ekonomık dugunluk donemı Fınan cıal Tımes'ın tıraıını da olumsuz yonde etkılemıştır Daha sonrakı gelışımlerı Financial Tımes yet kılılerınm agzrıdon dınleyelım «1977'de dunyo ekonomık konıonkturunde belırgın bır duzenleme gozlendıgınde onumuıde ikı secenek vardı Ya oldugumuz yerde kaimak, ya do onemlı bır yatırım yaparak tırajımızı ve dış uikelerden gelen kazancımızı arttırrnak. Bız ikıncı alternatlfı sectık Bu arada «The Times» gazeıesı de kepenklerıni ındırdı ve bızim tlraIimız 181 bıne ulaştı Bu satışın %14 unu dıs ulkelerde gercekleştırıyorduk Amacımız, tum gecıkmelere karşın bızı bırakmayan bu sadık yabancı okur kıtıesını daha da arttırmaktı Reklam gelırlen bugun ıcın gazetemizın tum gelırlerinın % 80'ını oluşturuyor Bu reklâm gelirlerının bıre yakın bolumu ise Ingıltere dışındakl uikelerden saglanıyor Bu arada 1970'lerın ba şından bu yana dış uikelerden gelen reklam gelirlennde duzenlı bır artış gozlenıyor. Bu durumda Avrupa'dakı yatırımımız uc aşamada gerçekleşecek ve uc amaca yonelık olacak tı Oncelıkle kıta Avrupası'nda basıma gecmek ve gazeteyl yabancı okurlara daha erken ulaştırmak. Ikincısi gazetenın ticari tabanını genış tlttmek amacifla okur ve tlra) sayısını arttırmak Ucuncusu de yenı okur kıtlelerıne uygun yenı reklam bıçımlerı gelıştirmek ve reklâm gellrlertmızı artırmak llk aşcma ıçin onemlı harcamalar yapmamız gerekıyor Ucuncu aşamada ıse yaptıgımız harcamaların meyvelermı toplayacagız » (Dış Haberer Servısı) Hafta sonunda savunma butcesini izleyen mılletvekıllerl ve senatorler Hasan Işık ın Bakanlıktan ayrılacağını akıllarından gecırdiler nıi acaba' Oysa istıfa mektubu cebındeymış. Mılıi Savunma Butcesıyle ilgıli gorusmeler cok uzun surdu bu yıl Muhalıf mılletvekıller) ve senatorler özellıkle sıkıyonetıme yonelık eleştıriler yaptılar, her gun basında yeratan demecler doğruMusunda elestıriler CHP Izmir Milletveklli Süleyman Genc Komısyonun yıldızıydı o gun Galiba bırlıkte calışmışlar, Metin Tuzun'un konuşma suresini de o aldı, bir saat konuştu, dunyadakı sılahlanma yarışını guzel bıcimde ortaya koydu. Savunma ve ekonomı ilişkılerine değındi. Turkiye'nin icmde bulunduğu kosulları anlattı Sllâhlı Kuvvetlerin sorunlarını belirttı. Askerler ilgiyle dlnlediler Sulevraon Genc'ı Boylesıne olumlu bır yaklaşıma şaşıraniar da oldu belki AP'Iİ Ömer Nacl Bozkurt şoyle dedi bana«Işte demokrasinln özelliğl, vaktiyle Harp okulundan atılan bır genc savunma butcesınde ılgınc bir konuşma yapıyor Nıyazı Unsal da konuştu savunma butcesinde ABD uslerının sokulmesini de onerdt AP'liler gulümseyerek askeriere baktılar. Ama sonra Hasan Işık'ın cağrısıyla aşağıda hep bırlıkte yemek yerken şoyle bir konuşma gecti askerlerle aramızda. Duşunce ozgurluğune saygımız var, dediler. Ben de vaktiyle AET'de TİP Milletveklli Behice Boran'ın yaptığı bır konuşmoyı anlatarak Cağlayangil'ın bır sozunu aktardım asker dostlarıma. Bu konuşma AET ile pazartık gucü muzü arttırdı, demişt) o donemin Dışişlerl Bakanı Mılli Savunma Bakanı, Genelkurmay Ikincı Başkanı Orgeneral Haydar Saliuk, Musteşar Orgeneral Selâhattin Demircioğlu, Genelkurmay ve Savunma Bakanlığından General ve subaylar ıle Meclis Başkanı Korakaş, Senato Baskam Atalay, Millı Birlik Grubu Başkanı emeklı Orgeneral Fahri Özdilek, Butce Komısyonu Başkanı Alpaslan, Kontenjan Senatbru Hilml Fırat arasında cok hoş konuşmalar oldu bu oğle yemeğinde. Cok ktşi Hasan Işık'ın ordu ve parlamento arasında guzel bir dıyalog kurduğunu söyledı. Dıyalogdan hoşlanan, monologdan kacman kişılığine donuk yorumlar yapıldı. Oysa o yemek de bir veda havasındaymış Butce konuşmaları uzadıkca Hasan Işık' • bıraz sinirlendiğini gorduk. Ozellikle konn ten|an Senatöru Metın Toker ile AP'nin dış polıtika uzmanı Kâmran Inan'ın konuşmaları Işık'ı cileden cıkarttı Daha once hazırlanmıs bosılı konuşmayı bır yara ıttı. ve sanırtm polıtika yaşamının en guzel konuşmalarından birlni yaptı. , Kâmran İnan sentez oneriyordu Ecevıt Hükumetine... Bir de 1979 Savunma Butçesinin cok duşuk oranda olmasına uzulduğunu soylüyordu. Cumhurlyet Hukumetleri boyunca Mll lı Savunmaya boylesıne az bir butce verllmemış, bundan kaygu duyuyoruz, dıyordu. Kımi polıtikacılar askeriere hoş gorunmek içın neler soylıyebilıyorlar. Subayların konut sorununa değınenler de neler soyledi bılsenız Unıformalı bır kısinın gecekonduda oturması bir devlet için onur kırıcıdır, buna razı olmayız, dıyorlar. Cok doğru bir soz, ama cok da yanlış bir soz, cunku başka bır devlet memurunun. bir savcının bir ogretmenin, bır unıversite oğretim gorevlısinin gecekonduda oturması da onur kırıcıdır degil mı9.. Onlar başka bir dev lette gorevl) değıl ki Hele iktidorları boyun ca konut sorununu cozmeden, luks yapılara yatınm yapanlar bu tür konuşursa politika cok ucuzluyor. Hasan Işık Kâmran inan'ı şoyle yanıtladı. Bu sozleri özellıkle aktarıyorum. cunku savunma butcesinın yuzde 15,3 oranında olmasını vurgulayarak bır ruzgâr estırmek iste ANKARA... ANKA... İstifa mektubu cebindeymiş meğer... Müşerref HEKİMOĞLU yenler var Hasan Işık bu ruzgârı sert blCİmde durdurdu' Bızım savunma butcemizın bır özelliği var. Özellıkle Remo programında, o yıi kuilanılmayan odenekler, gelecek yıllara devrolur Boylece bizım bu yılki savunma bütcemız yuz mılyardır Buna yuzde 15,3 diyenler, cok cabuk karar verenler ve memleket sorunlorını, savunma sorunlarını clddlye almayonlardır Yunanistan'm şu kadar, bılmem neyın bu kadar deyip butun kamuoyunun ıci ne kan akıtacak bır olayda bu kadar az inceleme ıle bu kadar kesin açıklama yapmayı talıhsızlık sayıyorum. Hasan Isık ucuz politıka yapanlara biraz daha bındırdi sonra: Sayın Başkanım, sızın arocılığınızla kamuoyunu ferahlatmak isterım. Klmsenin en ufak kuşkusu olmasın, Türk ordusunu kimse ıhmal etmez, Turk ordusunun gucune, personelin moraline bugunku hukumet tarafından en buyuk ozenle onem verıllr. Zannederim, bundan boyie bu yuzde 15.3'un eziklığınl duymuş arkadaşlarımız rahat bir uyku uyuyobilecekler ve burada yanılmış oldukla rını dort aleme yayacaklardır. Bu vatan go revınl yapacaklarından kuskum yoktur. lş>k dış polıtıko, ekonomı ve savunma ilişkılerını de cok guzel anlattı ve AP'lılere zarıf bır ders verdı Eskı bır dıplomata yara sır bıcimde. Kıbrıs sorunu, Ege sorunu, ambcrgo sorunu nerden nereye geldı cok guzel aydınlandı Turkıyenın dış politıka ve ekono mık sorunlardn geldığı darbogazların gecmı sinı somut olaylarla anlattı Işık, sentez one rısınde bulunonlar şaşkıno donduler. İstıfa oloyım gen'ş tabanlı hukumete ortam diye yorumlayanlar. zamanlamas.nı yanlış bulanlor bu koıiLşmayı dinleyebılseydı keşke . Eşgt'dum ıle ılgılı eleştırılere verdıği yanıtla rı da dınlemeyenler tutanaklardan okusun.'or lutfen . Peki, boylesıne 'ctenlıkle hukumetinı, partıs ni savunon bır Bokan neden isttfa ot tı dersınız, kamuoyura yansıyan acıklamu herşeyı ozetMyor bence İ"san bır gorevde yararlı olduğu, hai ta olabıleceğı kanısını koruduğu surece kal malı, d'yor Hasan Isık Bu kanıyı yıtırdiğı zaman do ayrılmalı Demek bu duyguyu yıtırrmş.. Bence bu istıfa bır uvarıdır Isık da kolcy ınsan değ>l oslında Kolay ılısklierden yana da degil Devlet yasamındo hep cetin savaşlar yaşamış ama sessızce Mıllı Savunma Bakanlığında da ne güçluklerle savaştı kımbılır Askerler soyle dediler bana bır gCn Soyın Isık bu Bckanlıga yeni bır ufuk actı, başka sorunlara eğılmeye başladık. Bu onemlı bır olaydır Bir Bakonın calıstığı bakanlıktan boyls bır ız bırakarak ayrılması da guzel bir'olay. Ama Hasan Isık şoyle der her zaman Bır Bokan ıcın Bakanlıgındakı calısması kadar hukumet ıcındekı gorevı de onemlidır. Uzun sure CHP nın dış politıka sozculuğıinu yaptı Hasan Işık Ic ve dış bosında Ege, Kıbrıs, uslerie ılgılı gcruşlerı. sloganları yayıniandı Başbakan Ecevıt de Savunma Bakanını dış poiitıkayı lyı bılen, uluslararası toplantılara rahat kotılan, gerektığı zaman Dışışlerl Bakanma vekâlet eden bır kışi olarak duşunduğunu soylemısti vaktiyle. Ben bu sozleri 1974 yılında kabmesınl kurarken duymustum Ecevıt'ten, hatto aynı gün AP Genel Başkanı Demırel ve Cağlayangıl benl Meclis îeki AP Boşkanlık odasıno bir kahve ıçmege cagırmış ve sormuşlordı. Hasan Işık neden Dıslşleri değıl de Savunma Bakanı? Ben de Ecevıt'in sozlerınl cktardım. Şimdi duşunuvorum Neşet Akmandor'u pazar gunu bir saat ic.nde Savunma Bakanlığına atayan Erevıt bu goruşten vaz mı gectl acabo' Bu yazıyı Hasan Işık'tan zaman zaman duyduğum bir sozie sona erdirecegim. Devlet gorevinde kalıcı odun vermekten hic hoşlanmam ben, der CHP Bursa milletveklli. İstrfayı biraz da bu sozler doğrultusunda yorumlamalı .