Katalog

zız Ataturk, Buyuk Soylev ınde Yunanlılaro ve onlann emperyaııst destekcılerıne karsı surdurulen Ulusal Kurtulus Savaşı nın en nazık donemınde Konya da bırkac kez baskal dırcn şer atçı ve hılafetcılerden ve heruz ı'k kuruluş donemındekı ulusal oıdumuzu Yunci cephesınde arkadan vurmaga kalkışan Cerkez Etem'ın ıhonelınden uzun uzun ve ocı acı soz eder Ben Konya Ayoklanmasından bır bucuK ay sonra Ankara Lısesı nden Konya Lı«esı ne gıttığımde oradakı bazı yapıların duvarlarında, Konya'da gecmış olan carpışmaların carlı ka nıtı olan kursun ızlerını gormus Cerkez Et a m ıhanetını de orada çıkan mıllı mucadelecı BA BALIK gazefesındp ızl°mıstım Gercekten korkuıL ve acı gunlerdı c gunler Bu olaylann uze nncen 58 yn gectı A DITCOK COn ve Kan panasınu auııu o ^ OLAYLAR VE GÖRÜŞLER ••• Çerkez Etem ve Delibaş! Hıfzı Veldet VELİDEDEOĞLU te Ulusal orduyu bozguna uğratsaydı sonuc re olacaktı'' Herhalde Turk Ordusu ezılecek Ulusal Kur tuluş umudu hepten tehlıkeye duşecek beı.ı de bugun uzerinde bagımsız olarak yaşadıgı mız ve goğsumuzu gere gere dolastıgımız Tjk vatanı tumuyle dusman elıne gececektı Ama bunu başaramadılar Turk Ordusu hem Cerkez Etem kuvvetlerını perışan ettı hem de Bırıncı Inonu Savaşında duşmanı yendı AtaturK bu sonucu kısaca şoyle anlatır Soylev ınde «Etem kuvvetlerını kovalayan bırliklerımız 5 ocak 1921 gunu Gedız'ı ele geçırerek o bolge de toplandılar Etem ve kardeşlerl de kuvvetle rıyle bırlıkte duşmondon yana geçıp kendilerıne yaraşan durumu aldılar Artık Etem olayı kalmamıştı Ordumuzun ıçınde bulunan duşman kovularak gercek yerıne surulmuştu Bundan sonra yalnız bır tek dusman cephesı vardı Gercekten bir gun »onra 6 ocak 1921'de Yunan ordusunun tumu, butun cephe uzerinde her noktadan saldırıya gectı ( j Duşman uç tumenle Eskısehır uzerıne dogru yurudu Bızım Gedız de bulunan onemlı kuvvetlerımız Eskısehır uzerınden bu duşman tumenlerını karşılamak zorundaydı Karsıladı, yendı, devrım tarlhlmıze Bırıncl Inonu Utkusunu (Zaferını) yazdı ( ) Etem ve kardeslerı 14 ocaktan 22 ocaga dek 9 gun soluk aldırılmaksızın boyuna kovalandı Sonunda butun Etem kuvvetleri tutsak edıldı yalnız Etem, Tevfık ve Resit kardeşler yeni gorev almak uzere duşman icıne kocabıldller» Cerkez Etem Ulusal Kurtulus Savaşı nın boşında henuz duzenlı ordunun kurulmamış oldugu donemde gerek Yunanlılara karşı verılen Demırcı savaşlarında gerekie Bolu Duzce ve Yozgat ta patıak verei ıc ayaklanmalan bas tırmoda buyuk yararlık gostermış olan bır KIŞI ıdı Ama bu ışlerı goru'ken tastıgı astık kestığı kestık» denılen turden bır davranıs ıcnde/jı Yıne de bır ulusal kahrarran gıbı karsılcnmış tı Ankara da Ben onun Mustafa Kemal Paşa nın otomobılıyle ve cnun vanında Turkı\e Buyjk Mıllet Meclısıoe geldıgı gun mıl'etvekıllerınce ne buyuk bır coşkuyla alkıslandıgını hıc unut mam Ama eskı deyımle «Haddını bılmedı duzenlı ordu kurulmasına karsı cıktı ulkenın cete =avaşıyla kur»arılabıleceg nı sanıyordu A taturk bunun olanak d>şı oldugunu anlo'mak ve Etem ı yola getırnek ıcın cok ugraştı Hatta o nun yanına aralonnda Celal Bayar ın da bu lunduğu bır oğut kurulu gonderdı Arıa Etem başkaldırmıştı bır kez Eskıienn «ferman dınl» mez» dedıklerı bır eifbaşı durunundo kalmavı duzenlı ulusal ordu saflarında yer alıp • mıliı <ahraman» clcıral an Imaya yegleaı Ve ışte boylece vatan haını oldu • •*• Konya ayaklanması ıse genışledı 2 ekım 1920 de Currra ya 3 ekım sabahı da şerıat ıs terız yaygaralarıyla Konya ya gıren ayoklanıcılar, Karapınar Kadınhan llgın Yalvac Kara man Bozkır Seydışehır Beyşehlr yorelerını de sardılar Yunanlılar korsısındcn alınıp bunlorın uzerıne gonderılen askerı bırhkler ayaklanmayı konlı bır şekılde bastırarak Konya yı ve saydığım kasabaları kurtardı O tarıhte Mersın bol gesı Fransızların ışgalı altındaydı Ayoklonmanın elebasısı olan Delıbas kacarak Fransızlara sıgmdı Is'onbul dakı serıotcı partının orada kurgusunu yaptıgı bu ayaklanma da boylece +*• Geçen hafta MSP nın Konya da duzenledı ğı acık hava toplantısından sorra yasa ve duzen dınlemeyen devletın kollu* guclerıne karsı gelerek olay çıkaran, «Şerıat ıstenz» yaygara n rıyla obek obek sokokları dolasan bırtakım kafası yıkanmıs kışılerm bu do/ranıslarını gaze telerde okuyunca ıster ıstemez Konya da 1920 yılının ekım ayı baslarınoa potlak verıp genış e yen ve »Del bas ısyanı» adıyla tarıhe gecen a yakianmayı ve yıne aynı yılın cralık ayı sonun da ısyan bayragını kaldırarak 1921 yıiı basında kı Yunan saldırısı sırasmda cetesıyle duşman saflarına gscıp onunla bırlıkte Turk Orousuna soldıran Csrkez Etem ıle kardeslerı Rpşıt ve Tevfık ın ha/ınlığını duşundum Cerkez Etem o 'anhte Istabuldakı haın padışah Vahdettın ın sad azamma (ba=bckanıno) cektıgı te qrafta bugunku Turkçe ıle har'ı harfıne so\le dıyordu «Buyjk Mıllet Meclfsı nln karorıyle saldırıya ugramış bulunuyorum Kuvvetım yalnız savunmaya degıl, saldırıya bıle yetecek derecededır Karsımda ve yonlarımda Yunanlılar bulunduğun dan, nasıi bır yol tutulacağı konusunda Yunan komutanlıgı ıle anlaşmaya varılmıs ise de yuk sek onayınızı almayı da her bakımdan gereklı gordum > Goruluyor kı Cerkez Etem ve kardeslerı ceuhede Yunan saldırısı ne karşı karşıya bulundugumuz gercekten nazık ve tehlıkelı bır zamanda hem Yunanlı komutanla hem de mıllet haını Osmanlı Halıfesının sadrazamı ıle anlaş p onlardan destek gorerek Turk Ordusuna karşı harekete geçmış bulunuyordu Eger başarıya ulaşsaydı ve ışbırlıgı yaptığı Yunanlılarla bırlık Turkıye Başbokanı Ecevıt yabancı ulkelerde Turkıye nın Cephe Iktıdarlarınca cokertılmış o lan saygınlıgını yenıden yukseltmek ıcın dışarda olaganustu bır coha ıcındedır Su nazık 5 "0 gun ıcınde gercekten vatcnsever ve namus u Turk evlatlarına dusen gorev onun bu cabalannı desteklemeh olmclı aegı' mıydı7 Gazetelerde okumus'SL.nuzdur Amerıka dakı bır avuc Ermerı bıle Dogu ıllerımızden bazılann n kendılerıne verılmesını bır hok olarak1 ıstemışler Bu cesaretı nereden alıyor'ar9 Eger cok eskı tarıh hecaplarmı ortoya dokmek ve onlara da \anarak bır takım haklar ıstemek olanagı bu lun=aydı boyle bır aurumdon en karlı cıkacok uluslorın basıroa herhalde Tjrkler bulunurdu Şu halde Amerikan ermenilerı toprak isteme cesaretını tarıhten değıl, bızım bugunku ıc durumumuzdan kafalardakı kınlerm halkımızı bo luk porçuk duruma getirmıs olmasından almaktadırlar Bunda kuşku yok Sı\asal par'ı başkanları eılerınde Turk ba/ rog nı sallaya sallaya halkı mesru ık'ıdara kar şı kışkırtmayı surdururlerse «Kars kalesıne kı zıl bayrak as Idı» bıcımındekı cok tehlıkelı ve kışkırtıcı ıftıraları surdururlerse başko bır partı başkanı cok duyarlı bır bolge olan Erzurum da «ıktıdar duşurme kıskırtıcılıgu yapor ve bunu aa cmıllıyetcıl k > sanırsa Konya dakı şenatcılık kaynaşmasına yol accn baska bır partı başkanı da kendı ıktıdar ortaklığı donemındekı başbaka nın 70 sente rruhtac oldugunu ıtıraf ettıgı bır uikede şımdı uygulanan dış seyahat harcama lan kısıntısının «musluman halkı Hıcaz a gon cermemek ıcın olınmış onlemler» olarak nıteler ve boy.ece şerıat kışkırtmdcıiıgı yaparak dın duygularım polıtıkaya alet ederse ınsan ıster ısterez kendısıne şu soruları soruyor • Bu kışıler boyle eylemlerde buiunma ce saretını nereden ve kımden alıyorlar? • Boyle davranışlar ulkedekı bolucu akım lan destekler mı yoksa engeller m\f • Bu ulkec*e ozgurluklerı yasa cızgısınde tutan bır Anayosa bır Partıler Yasası bır Ceza Yasosı ve bunları yureklılıkle uygulayacak Sav cılar Başsavcılar Yargıclor Mahkemeler yok mu 9 Coğu kez yazdıgım gıbı «Ikıncı Millı Muca dele» donemlnde yaşıyoruz ve bu mucadeleyi kazanmak zorundayız Bu ıse ozverı ozgeçı ve yureklillk Ile olur Dün\a Kupası rıantınde yapılan Dunya Futbol Kupası karşılaşmalort, oncekı gun Buenos Aıres te Rıver Plate Stadında torenle basladı Arıantin dıktatoru General Vıdela ılk mactan once bır nutuk attı Gokyuzundekı uydulardan yeryuzundekı tum ulkelere yansıtılan bu soylevı televızyonda ızlerken buyuk sanatcı Chariıe Chaplın ı anımsadım General Vıdela gıyımı kusamı |estlerı bıyıkları ve mımıklerıyle tam bır Sarlo ydu Soylevını surdururken ayakkabılarının burunları ustune yaylanarak, kruvaze ceketlnın çaprazında kasılarak her tumcenın sonunda gozlerlni kısıp yekınerek cok sey anlattı anlamadıgımız bır dılde Hıtler 1936 da Berl.n Olımpıyatlarını faşızmın propagandası ıcın kullanmok ıstemıştı Arjantın'deki Hltler bozuntusu 42 yıl sonra aynı yontemlere sarılmış Acaba başarabılecek mı 7 Irkçılık kuramında Alman soyunun ustunlugunu ıspatlamaya çalışırken Hıtler, yarış pıstlerınl allak bullak etmıslerdı zencıler Alman dıktatoru yuz metreyı ılk kez 10 2 de koşarak dunya rekorunu kıran karaderılı Owens ın eiını sıkmadan şeref trıbununden kacmıştı Pekı şımdı ne olacak7 Â " Soylev., i Yeniden Okurken... OKTAY AKBAL TÜRK TOPLUMUNDA KADINI Evet Hayır ecen ay Istanbulda «Turk Toplumunda Kadım konu lu bır serrıner duzenlendı Merkezı Ankarada bulunan «Sosyal Bıl m!er Derneğı» ta rafından Saıt Halım Paşa Ya lısında duzenlenen bu semınere erkek ve kadın sosyal bılımcı lerın yanısıra bırcok unlu ka dın yazar, parlamenter ve unı versıte oğretım uyesı de katıl dı Basına geregı gıbı yansıma yan konuşmalar ustunde dura cağım G Gönül PULTAH le surtuşmeğe gıdeceğme koca sına «bundan boyle evle ılgılı gorevlerı paylaşmamız gereke cek» dıyecegıne arada «tam pon» kadın kullanıyor crnegın ıslerı hızmetcıye yaptırıyor Top luma karşı aynı zamande ge leneksel kadın trol beklentısı nı» surduru/or Kentlı aydın kadının bu ıkı ı gorevınden doğan gerek fızık sel gerek psıkolopk guclukler uzerıne kımse konuşma hazır lamamıştı tartışmaya yanaşan da olmodı Aynı şekılde top lumsal yapımızın karşısına dık tıgı psıko sosyal engellerı a şarak catışmayı boşaran ve mesiek hayotında erkeklerın kurdugu bınbır tuzakla karşı laşan kadının durumu hıc ırde lenmedı Prof Mubeccel Kıray bıle kadının çohşması ıle ılgı lı bır soruya «bu konuya gır meyelım baraılor devrılır» yanıtını verdı Öysa kadın hak lannın verılışınden ellı yıl son ra hala kagıtta kaldıgı gunu muzde artık baraıları devırme nın zamanı coktan gelmıstır Mubeccel Kıray evde oturan kasaba kadınını ele aldı Bu kadın kucuk yaştan ıtıbaren ev lılık fıkrıyle yetıştırılıyor yanı kendıne dost olma/abılecek bır cephede psıkoıoıık savoş ver«mucehhez> edılıyor Ev lenınce kaynana koca ve co cugu ıdare edıyor ınsanlarara sı ılışkıler konusunda uzman oluyor ve bu yetenegı sayesın de dengeli bır kışılığe sahıp bulunuyor Danımarkalı delege gercekte bu kadının bunalım ıcmde olduguna Hıntlı deıege ıse durumunun dort duvar ara sında dın dırı gomulmuşe eşıt gorulmesı gerektığıne ışaret et tıvseler de Prof Kıray goru şunae dırendı Bu /etenegınde toroulenmesı sayesınde genc kız fırsat bukjp da Amerıkaya gıaebılırse hemen cevresıne u yuyor başarılı doktoro tezlerı verıyor erkek ogrencı ıse «ya hu bu hamburger anamın yap tıgı koftey» benzemıyor» dıyerek yurda d^nuyor Bu «ortoda kalmış» kadın belkı de ac ve acık olmadığı ıcın hıc ılgı gormedı Oysa ka nımızca kadın sorununu ge rek ulusal garek evrensel du zeyde asıl bu kadının yaşamı nın ıcınde aramak zorundayız Hangı sınıfton gelırsek gele lım uygarsal durumurruz ne olursa olsun ozde hepımiz bu kadının koşulları altında top lumu «ıdare etmek»le tuketıyo ruz kışılıgımızı 1930 larda ılkokul oğrencısıydım Babamın arkadasları gelirlerdı eve Sokaga bakan konuklar odasında konuşurlardı Bır Irıyarı kişl vardt, eskiden pehllvanmış Bır de zayıfı vardı Bır kolsuzu Blr gozluklusu Beyazıt'takl Kulluk kahvesınde buluşurlardı okşamustlerı kımı zaman da gecelerı Arada benı de gotururdu babam Tavla domıno oynamalarını seyrederdlm Konuşmalarını dınlerdim cogu kez hlcbır sey anlamadan «Gazi» sozcuğu cok gecerdi Gazı şoyle dedi, Gazi boyle yaptı, Gazi cok ıciyor, Gazı falancayı terslemis, Gazı nın cevresindekiler Bırtakım adlar gecerdi, han! gazetelerde «mutat zevat» dıye anılan lar Gazi'yl pefc eleştirmezlerdı, ama «cevresi»nl yerin dı bıne batırırlardı Babam Gazı'yı Bırınci Dunya Savaşında Soîya'da tonımıs Ötekller de uzaktan yafrırıd'on az cok bllıyorlardı Bır de emekli bir subay vardı, atoşemılıterlık yapmış bır kurmay Çanakkale'de bulunmuş Mustafa Kemal'den once Sozu dondurur dolastırır bu konuya getırırdı, ona gore kendislnin planlarıymış Mustafa Kemal ın orada uyguladıgı Genc bır eşi vardı, duyardık bırtakım şeyler, radyoda «Uslan ey gonul uslan ihtıyar olmaktosın» şarkısı calınınca babam ve arkadasları bu yaşlı atkere bakıp gulumserlerdl Anılar yumak gibıdir Bır ucundan cozdun mu gerısi kendılıgınden gtlır Oysa anılarda yıtıp gıtmek istemıyorum şımdi Yaşam bızi cogırıyor Guncel sorunlar, oıaylar agır basıyor Uyanık olmak, bilınclı olmak, tetıkte olmak gerek Turk toplumu bir ucurumun kenarına kadar geldı, ordan gerıye dönecek Daha tehlıkeyı atlatmadık Devletı ele geçlrmeye kalkışan bırtakım gerıcı guclerle, klşılerle savasıyoruz Bu devlet Ataturk Cumhurlyetl'dır Siyasal orgutler kuran yasal goruntuler altında korunan birtakım nıyetler, ıstekler, ozlemler var Hepımiz bılıyoruz, tanıyoruz onları Başta gelen heves, Turkıye'yı yarım yuzyıl oncekl yarı sömurge halıne dondurmektır Halkı uyuşturulmuf, aydınları Batı'nın yalnızca afyonlu nıtelıklerıyle kendinden geçtlrllmıs, cağdışı inanışlann buyusune kendinı kaptırmış bir ulus blr ulke olmamız ıstenıyor Ic ve dış duşmonlorımızca «Genel Gorunuş» bu Ataturk'un «Soylev»indekı «gorunum»e pek benzeyen bugunku gorunum «Nutuk» yeni Turkcesıyle «Soylev» benim başucu kitaplarımdandır En onde yer alanı Sık sık acıp okuduğum bır yapıt Sayın Velidedeoglu nun kısaltarak basıma hazırladığı «Söylevi karıştırırken gecmışe şoyle bir uzandım 1930'ların Şehzadebaşı'sı, Beyazıt ı, Kumkapı'sı, babam, arkadoşları, o zamankı gazetelerde okuduklarım, kahve söyleşilerl fısıltılı seslerie yapılan tartışmalor soylentıler bır bır bellegımde dırıldı Bizler Cumhurıyetın ılk kuşağıyız Ataturk'un görkemlı cağmda buyuduk, yetlştik Çevremızde Ataturk devrımıne «karşı» olanlar da vardı Devrımlerden hoslanmayanlar bunları yapımıza aykırı bulanlar Kulaklarımız dolup taşardı bu gıbı sozlerle Ama bizim kuşak etkılenmedı Kendı yolunu buldu, Ataturk'un sozleri buyrukları, llkeleri agır bastı, gerceklıgınl, değerınl benımsettı Şimdı o gızlı konuşmaları anımsarken guluyorum Babamın arkadaşlarını daha lyı olcuyorum, neden o gunlerde bırtakım ofkelere kaptırdıklarını kendılerını, bırtakım cıkarları yıtırmek birtakım olıskanlıklardan vazgecmek, birtakım rahatlıkları bırakmak yaşı elllyı gecmiş Osmanlı doneminın aydınları yarı aydınları ıcın koloy şeyler degıldır Velidedeoglu bır yazı ustasıdır Tüm yazılan ılgıyle sevgıyle okunur Bu kez buyuk bır ış başordı Bugunun genc kusaklorı yarının genc kusakları adına tesekkur etmek ısterim kendısıne «Nutuk» cagdas bır görunüm, bır anlam kazanmıştır artık Ataturk'un «Soylev»! Velıdedeoğlu'nun ozetlemesıyle bugunku Turkceye cok başarılı bıcimde aktarmasıyla yeni bır yaşam yeni bır güc kazanmıstır Ataturk'un sozıerı guncel bır deger taşıyor, bugun de yeni kuşaklara yurunecek saglam ve tutarlı yolu Cizıyor Bırlıkte okuyalım «Bırtakım şeyhlerın, dedelerın, seyıtlerın celebılerın, babaların emırlerın arkasından suruklenen ve yazgılarını ve canlarını falcıların buyucülerın ufurukculerın muskacıların ellerine bırakan ınsanlardan oluşan bır toplulugo uygar bır ulus gozuyle bakılabılır m ı ' Ulusumuzun gercek nıtelıginı yanlış bır yolda gosterebılen ve yuzyıllarca gostermış olan bu gıbı adamların ve kurumların Yeni Turkıye Devletınde Turk Cumhurıye9 tinde daha da calışmolarına goz yumulmalı mıydı Şunu soylemelıyim kı bız her aractan yalnız ve ancak bır ulku icm yararlanırız O ulku sudur Turk ulusunu uygar toplumlar arasında yaraştığı kata yukseltmek ve Turk Cumhuriyetlni sarsılmaz temeller uzerinde her gün daha cok güclendirmek, bunun lcin de zorbalık duşuncesmı oldurmek» «Söylev»ı okurken gazeteler geldı. baktım MHP lıler blr onerl vermışler «Nıkâh muftuluklerde kıyıl»n» diye Ataturk'un «Söylev»lni bugün her zamankınden cok daha dikkatle okumalıyız Aradan tam ellı bır yıl gecmış, ama gerlcıler, ic ve dıs dusmanlor, Turk halkının uyanmasını Istemeyenler yıne ayokta, yıne canlı Ataturk devnmıni yeni aşamalara qoturmek gorevıni yuklenmıs kusakları buyük sorumluluklar bekllyor Ilk gorev de «Söylev»! okumak Dikkatle, özenle, bilincle . Konuşmacılar kadının ulke mız toplumu ıcırdekı yerını ce şıtlı acılardan mceledıler Ka dının sıyasol yaşamda yen ka dının sağlık sorunları kadının kendı kendinı algılayısı televız yon tarafından etkılenışı aıle ıcmde durumu TopHantmın en ılgınc anı Koy Enstıtusu mezunu ve şımdı Hacettepe Unı Toplum Hekımlıg bolumun de gorevh Prof Ayşe Baysal ın Turk kadınının beslenmesı ıle ılgılı konuşnası sırasmda oldu Açıklandığı uzere bu semıner merkezı New York ta bulunan «Populatıon Councıl» (Nufus Konseyı) adlı kuuluştan alınan «teberru» sonucu gercekleşmış tı Saglanan fon sayesınde An karodan semıner ıcın gelen der nek uyelerı oernek hesobına yalının bıtışığındekı Carlton O telının odalarında kalıyor res toranında yemek yıyordu Aldı gı dış yardımı ılk once kendı «tıkınmasına» kullanan kentlı aydın ve burokratın onune Ayşe Baysal ın Anadolu kadınının beslenme yetersızlıgı konusundakı perısanlık tablosunu sermesı ıbretlıktı Hangı acıdan bakılırsa bakıl sın adeta cağdışı bır durumda bulundugu saptcnan «kırsal ke sım» kadını hemen hemen butun tebhğlerde agırlığı cekıyordu Istatıstıklere gore Turkıyede kadınların yuzde altmış beşı henuz okuma yazma bılmıyor, gebe kalan kadınların yuzde kır kı da duşuk ıcın başvurduğu ılkel yontemler sonucu yaşamını yıtırıyor (Korunma yontemlerının yaygın olmadığı ulkemız de munasebette bulunan her yuz erkekten kırkı oluverss na sıl bır cıngar kopardı acaba 9 ) Turk kadınırın ano sorunla rının kırsal kesımde (ve uzan tısı gecekondularda) yattığının bır gercek oldugu kuşkusuz Semınerın surduğu dort gun bo yunca gercekte Fakır Baykurt un romanlorından başka hıc bır yerde agzını acmayan bu koylu kadını. butun konuşmaların odak no' tası oldu Modern Turk kadını ve sorunları konusunda hıc tartışıimadı Anlasıl dıgına gore doğma buyume kenttı aydın mesiek kadını olan bu sosyal bılımcılerın omuzlarına, acz ıcınds yaşayan, sefa let ve cehalet ıcınde debelenen kırsal kesım kodını, oyle kes kın bır sucluluk duygusu yukluyor karşılarına oyle bır heyula gıbı cıkıyor kı aydın kadınlar vıcdan azabı ıle kendı sorunlarına egılmege cesaret e demıyorlar Baslarını kumun al tına sokjp bılınc altında yadsıyorlar Bu konuda o denlı bır yabancılaşrra ıcıne gırmışler kı bır yerde adeta lâboratuar fare sı gıbı ınceledıklerı kırsal ka dının, kendı karşılarına, ış dısıplınınden tamamiYİe yoksun yontulmomış gereğınde haber sız cekıp koye gıderek onları guc durumlarda bırakan hızmet 1 C olarak cıktığının bılıncıne va ramıyorlor Bu arada şunu belırtmek ge rekır psıkolog Denız Kandıyotı ye gore, ust sınıf kodını, ışe gırdıgı zaman kadın kurtuljş hareketcı bır tavır alarak erkek Sonuc olarak semınerden ıkı onemlı gozlem ortaya cıktı llkı kurtaıla ılgılı Bılındıgı gıbı bu ışlem yururluktekı yasalara a /kırı Ancak aydın ve burok rat kesımı ılke olarak kurtaıın serbest bırakılması gerektığıne ınandıgı ıcın «hıc olmozsa bır grup kadın yararlanıyor» du şuncesıyıe varlıklı kadınların yasaları cıgnemesıne goz yu muyor Bu durum ters sonuc doguruyor Yasaları değıştır mekte etkın olabılecek yuksek gelırlıler (kı aydın burokrat ve mılietvekılını onlorın arasın da saymak gerek) kendılerı kur taı yasagıyla karşılaşmadıklorı ıcın bır sorunun varlıgının ay rımında değıller «Kurtaı» konu sunun yasal denetımın daha katı oldugu Batı ulkelerındekı gıbı ıvedı bır gereksınme ola rak bızde kamuoyuna yansıma yışını galıba bu nedende ara mak gerek Ikıncı gozlem yıne yasalarla ılgılı Anayasamn ongorduğu zorunlu ılk ogrenım kadınlar ıcm uygulanmıyor Okutuimayan kızın aılesı cezaya carptı rılmıyor Turk kadının yuzde altmıs beşının bu temel hak ve gorevden yoksun bırakıh şı «kadın hakları kagıtta kaldı» gercegının en traıık bo/utu olsa gerek Ulkemızde ımam nı kahı evlılıklere ıse hıc doku nulmadı 1936 dan bu yana koprulerın altında cok su akmıştır O donemde uluslararası yarış alanları sanayıleşmı» ka pıtalıst ulkelerın kendı aralarında yarıştıkları kulvarlardı Mazlum Lİkelerın sozu gecmezdı spor dunyasında Bırıncl Dunya Savaşıyla Ikıncısı arasındakı donemde etkısını surduren «Mılletler Cemıyetmnde uye devlet 40 dolayındaydı Şımdı Bırleşmıs Mılletler orguıunde 150 dolayın da devlet, Genel Kurulu oluşturuyor Dunku somurgeler, bagımsızlık bayrakiarını yukselttiler, yalnız siyasal forumlarda seslerfnı degıl, yarış pıstlerinde ayak seslerınl duyuruyorlar Afrıka nın adını sanını lyıce belleyemedıgımız devletlerınden dunya atletızm şampıyonları cıkıyor. Sosyallst yonetımler ıse kapıtalızmın stadlardaki saltanatını coktan sılıp supurduler Yuzmede boksta atletızmde buz patenınde, jimnastıkte bu gercek cok çarpıcıdır Gecenlerde ızledigımız Dunya Boks Sampıyonasında altın madalyaiarı ıkı ulke paylaştı Sovyetler ıle Kuba Sosyalıst duzenlerın okullardan başlayarak halk yıgınlarına benımsettigı spor egıtımı urunlerını vermektedır Kapıtolıst duzen sporun tıcaretını yapar Klrli tenek* mahallelerınde yasayan yoksul cocuklar, şohret ve pora hırsı pesınde bırbırlerını çıgnemeye çalısarak spor arenala rına koşarlar Fakır zencı oılesınden bınde bır yetışen boksor, gecekondu kesimınden cıkıp mıiyonluk transferlerle yıidızlaşan profesyonel futbolcu ne anlam tasır 7 Bu yıldızların kamaştırdıgı gozler, kar yasalarına baglı kapıtalıst sıstemın sporu nasıl yozlaştırdıgını goremezler Ne var kı sporun spor olarak yapıldıgı ulkeler artık bır gercegi kesinlikle ıspatlodılar Sermaye duzeni uzerinde kurulan spor sistemı iflas etmıştır Kapıtalızmın kokuşmuşluguyla spor saglıgının bır arada yoşaması olası degıldır. •• * Sporun her dalında kanıtlandı bu gercek Ve bır tek futbol kaldı kapıtalızmın elınde Cok uluslu kumpanyalar gibi Işleyen futbol kulupleri, stadyumları mılyonların ve mılyarların dondugu ruleı ma salarına donuşturduler Totoyla nıotoyla yurutulmeye calı şılan profesyonel futbolun mezarını sıstem yine kendı ellerlyle kazacaktır Bunun ıcındir kl boşunadır General VIdela nın Rıver Plate stadında yekınerek nutuk atmaya çabalaması Bu ell kanlı operet generalı sonu kesinlikle bellı bir maçın yenllgiye uğrayacak takımında kaptandır kavşasıyla ABDAL . 1 Fakultemız oğretım üyelerınden Emın Mahır Balcıoğlu ve ODTU hazırlık okulu oğretım gorevlısı Alageyık Balcıoğlu nun teyzelerı NECLA KUNERALP ve babaları emekli buyukeıcı BEŞİR BALCIOĞLU 2 Hazıron 1978 gunu Madnd te ınsanlık dışı bır saldırı sonucu yaşamlarını yıtırdıler Başsaglığı dıler, acılarını paylaşırız 1 SUNAM 3BIKGUN * MANSU» OIAN GfLİK DAKA ÇfV«IL X. SHAKİKAT »IKGIZU S1KOI» 4 YOLON SIKKIN SOHAN GEISİN lll Yll 1U DAOLMIN tM\ E*I«CZ 1 DOSTUN »AHÇESINE H« HOY«AT GHMI5 2 SEKSEKI GI«ME MtYDANA 3 1HNEFESÇIK •« SUL'AN SUYJ 5UYUR IDIICUYAHOILAH * JAHAGIDEPIM 7 SU MI L IN HAK SANCAĞI E ODTÜ Mımarhk Fakülteıi Mentupları G»»l Do« 11 YONCA Wol< IMÇ t (Cjmhurıyet 8464^ • » • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • (Yedıer Rek 171 8471) X TÜRKİYE NIN EN TEMIZ EN LUKS VE EN UCUZ PANolYONU % BAYRAM TURAN YAŞAYACAK Fasıst katıllerce haınce oldurulen bagımsızlık demok rası sosyalızm mucadelemızın yıgıt savaşcısı BAYRAM TURAN arkadaşımız mucadelemızde yoşoyacaktır «Deldller goğsunu 15 yerınden, Sandılar ki vurmaz artık kolbı, kalbi yıne çarpıyor, kalbi yine carpacak » Faşızme gecıt vemeyecegız' Yaşasın Sosyolıst Gencler Bırlığı1 1 Yaşasın sosyalızm SGB Sosyahst Gencler Birliği Merkez Yurutme Kurulu SEMRA TAŞKIRAN ıle SAMIM EKE Evlendıler Istanbul 3 6 1978 İVİLLA • • X DENIZ. KUM. GÜNEŞ ve SICAK KONUKSEVERÜK BURHANIYE OREN 343 (Cumhurıyet 8463) Lâle • OREN ••+»•••••••••••••••••••••»•••»•••••»•••»••» (Cumhurıyet 8469) TÜRKİYE MADEN IŞ SENDİKASI GENEL MERKEZİ TELEFON DEĞİŞİKÜĞİ Beşıktaş santralındakı duzenleme dolayısıyla yeni te lefon numaralarımız 60 23 54 60 23 55 60 23 56 60 33 20 DUYURU 34 RH 952 plakalı Murat marka otomobıl calınmış, Istanbul 19 Aslıye Hukuk Mahkemesın n 978/77 sayılı kararı ıle kaydının sılın mesıne karar verılmıştır H Avnı ERKEKOĞLU 1 r IHTISAS IMTIHANLARINA HAZIRLANAN PRATISYEN HEKIMLERE Son 5 yıla aıt 2587 test sorusu ve cevabı 388 buyuk say'a 550 TL Odemelı ısteyınız PK 297 Yenısehır ANKARA (Gul Reklam 499) 8455 Galatasaray'lılara GELENEKSEL GALATASARAY PILAVI 4 HAZIRAN 1978 PAZAR GUNU SAAT 10 00'DAN ITIBAREN LISEMIZDE KUTLANACAKTIR BUTUN GALATASARAYLILARI BEKLIYORUZ GALATASARAYULAR DERNEGI YONETIM KURULU STRASBOURG ÜNIVERSITES 1 MEZUNU OĞRETMEN TARAFINDAN FRANSIZCA OERS VERILIR BUTUNLEMEU ÖĞRENCILER SINAVLARA YETIŞTIRIUR. F R A N S 1 ZC A 58 68 96 YİTİK Ankara Baskent Basın katı ıle Zonguldak DMM Akademısı kımlığımı kaybettım Hukumsuzdur Ergln ÇAKMAK (Cumhurıyet 8474) (Cumhurıyet C466