Katalog

DÖRT CUMHURİYET 18 HAZİRAN Politika ve Ötesi Demokratik Ahlak Dersi Mehmed KEMAL nın yanı komunıst port sının yasaiaştırı mosının zomanı geld gırv soyleTiışt n z Şımdı bo/ e bır duşunceniz var mı''» dıyor. Dıkkat edersenız, Italyan gazeteclsınin sorusu Icinde «sol partn demek «komun st pcrt s » anlamına geliyor Önce soruyu csol partı> dıye soruyor sonro blr cvcnı» ekleyerek <komı>ı st pards.» dıyor Batı demok rasllerınde sol partı dendıgındo ılkırt akla komunıst portısi gelir Sosyalıst partller, sosyol demokrot partıler daha gerılerde kalır Solun başlıca simgesı komunlst portisldır Batı ulkelerınds sıyasal portıler yelpazesı lclnde komunlst partısı olmodı mı demokrasl eksık ve guduk sayılır Sayın Ecevıt'ln Italyan gazetecısıne verdigl yanıt cok acık ve sadedir Gerçı bızde komunıst portısl hakkında sorulan bir soruya açık ve sade bır yonıt vermek oldukca guctur Cunku Batı ya oykunen Turk demokraslsınde komunıstlık ve komunıst partısı hala tehlıkell bır bolgededır ve haia «ocjedur Halk Portlsi dışında kalan partller (MSP de dohıl) besinlennı komunıst dusmanlıgında, komunıst tehlıkesı ıle korkutmada bulurlar Dusunun, Iktidara gelmıs, doha sonra muhalefete gecmış bir partl (Demlrel AP sı) varlıgını komunıstllk duşmonlıgında gormektedır Kendinl sagcı olarak tonımloyan bır partl antikomunizme sarılarak cagımızda yaşamoyo calıjmaktadır Bu acıdan bakıldıgında Batı'dakı sağcı portllerin cok gerisinde kalmakta demokrosımlzi de geriletmektedır Gercı Batı dakl sagcı partllerden bozıları da komunist dusmanlıgı ederler oma komunlst portlsınin varlıgına karsı cıkmazlar cıkmoları olanagı da yoktur Bılirler kı komunıst porfsimn varlıgına karşı cıktıkları, onu seclmlere kotılmaktan alıkoyduklon parlamentoda tomsıl edılmesını engellediklerl zaman, tagcı portllerin kendılerı faşızm cızgısıne duşerier. Batı dakl hlc bir sagcı partı komunlstlere karşı cıkarken faşızm Cİzglslne duşmek istemez Batı dakl sagcı partllerın, blzdekı sagcı partilerden ayırımı basta budur Bu oyırımı cok lyl gozleyen Sayın Ecevit Botılı demokraslye elan Inancım kanıilorken Itaiyon gazetecisinin sorusuna acık ve sade yanıt vermıştlr Ecevit in aradan zoman gectlgi icin belki de unututan yanıtını blr daho yineleyellm «Türk.ye de son y llardo ceş t'ı ıdeoloı lerı benlTiseyen partıler kuruİTiı.ştur Eksık olan bu part'ierın kendılerını gerçek ıdeoloıılerı ıle ac ^ca tanıtrn ş olmoland r Bunjn dogru ve hdklı bır durum olmodığı duşüncesındeyım Partıler ve k şıleri Ideoloi'lertnl Q zlemeye zorlomanın ahlâk acısından soghklı olmadığı duşunceslndeyım Ancak par'tsnentonun bugünkü arıtmetik yapısınıtı bu yonde bır yasa gecırrneye yeterlı olacoğından emın de(Jı'ım Ama ınanıyorum kl, gelecekte Turk demokrasısınn bu eks ğl de ortadon kalkacaktır > Turk demokrasıslnl 1946 dan beri kurmaya coiışanlar, kurduk sananlar blr slyasal akım olarak bunun lcinde komunıstlerln de bulunacağını hlc blr zaman kobul etmemlslerdlr Demokrosıyl kurarken hem kendilorinl, hem de halkı aldatmışlardır Bu blr anlamdo bur|uva partlierınin burıuva demokrasislni kurarken, komunlst partlsının denetlmlnden korkmalorıdır Botı da komunlst partllerl tek başlarına secımle Iktidara gelememlslerdir ama her zaman vorlıklorı II* bur|uva partllerlnl denetleme olanagını bulmuşlardır Bundon öturudür kl bur|uva demokrasilerınde burjuva partıleri kendilerinl yenllemisler «sosyal adalet» ve «sosyol güvenlik» yolunda cağdaş bazı adımlar atobilmislerdlr. Onlar lcın tehllkell olan komunlst partısi değıl. komunıst portlsınln yosaklanmasıdır Komunıst partislne, demokrosl lcinde Islerllk kazondırmayı, yasaklamaya yeğlemlşlerdır Demokrasi de saktncasa, tehtikeslz Islemıştır Buna karsın blzde ne olmustur' Demokrasl lclnds buriuva partilerini gene burjuva partilerl Ile denetlemek Istemışlerdlr Bu kendi kendını denetleme olur, karşıtıntn denetlemesl olmaz Demokraslnin özunde Ise karsıtların bırblnnl denetlemesl, karsıtların bırblrinı eleştırmesl vardır Bızde Işln daha başında özu zedelenmıstir Demokrosınin kırk yıldır topollomosındo, rayına oturmamasında, askersel bazı darbelerln omeklenmeslnde bu özun zedelenmesl yatar Bunu bozı sağcı partller de blllrler ama, komunıst partlsinın eleştlrmesine doyonocak güclerl yoktur. Son zamanlarda, slyaset dışında gıbi görünen, bozı Işadomları (kapltalıstler) ulkemrzde de komunlst portllerlnin kurulmasından yana oldulor Bunların amoclan, öyle sanıyorum kı. ulkenln tezelden bu deneyden de gecmeslne yaror umduklarındadır. Eğor bu deneyden geçmezsek ılerde daha büyük potlamolann olacağını göruyoriar Daha yeraltında ve yerüstunde komunlst partllerı guclenmeden bu deneyden geçllmesınl Istlyorlar. Akıllı sermayeci, kapkaccı siyasetclden önde geUyor. Bazı sıyasetcllerin komunıst duşmanltğmı bayrafc edlp meydan meydan dolosması sermayecinln artık Işln* yaramıyor Cunkü lcerde ne cok mal sotablliyor dısardon ne dıledlğlnce doviz bulabillyor. Böyls olunca Islne yaramayan antıkcmünızmın ne diye peşlnden koşsun! Blz ülkede yuz yılı aşkın blr süreden b«ri. bütün desteklemelerie, kapıtalizmi kuramadık Kapltallzm coğu yerde carpıktır, başarıstzdır Böyle olunca onun karsılı sayılon sosyalızml kurmak hela 3 5 yılda kurmok, elanaksızdır Ulkeyl. ekonomlyl elierlnde tutarok ydnetenler bunu da cok lyi blliyorlar Kertdllerintn davletce desteklenerek yapamadıkiarını bütün desteklerden yoksun sosyallstler nasıl yapoblllrler Bız kapıtallzmde nasıl Batı dan g«rl kalmışsak, sosyallzm deneyinde de blrcok Doğulu Batılı ülketfen gen kaldık Onu yıllarca kapatılmıs, yasamo hakkı verflm«mlş bir slyasal akım kısa sürede önünü acarak, engellerl aşorak, daha muhalefet bıle oiamadan Iktidara gelemez Akıllı sermayeci, akılsız sıyasetcıden önce bunu goruyor Sermayecının basarısız Demirel deneylnden sonra Ecevit deneyıne rıza göstermesl böyle yorumlanır. Ecevit, «'deo'oı 'erl g zlemeye zorlamnnın» ahlâk dişı blr davanıs olduğunu sergllerken, bur|uvo demokraslsinl b!le lclerlne slndlremeyenlere demokratik blr «ahlâk dersı» vermektedır. Y urt dışmda ften, Wr Italyan gazeteclsi, Sayın Ecevito soruyor, «Ikı ay once TJTK ye de b'r so! partl Beledlye Başkonı ocıklooY Cıcek Pasaıının ayakta kalan bölümüyle cephe duvorı tümOyle yıktıracak Başkan, şımdıkı durumundan ksnt troflğinln de codde üstundekı tıcaretın de cok zarar gordüğunü soyluyor Ooğru söze ne denır? Gercekten da öyle Böylece kuşkusuz hemen yondoş bulocak Wr mazerettn ordıno sıgınılarak boşa b«la olon n« yapılocağı blllnmayen blr *skı bına ve blr eeki cephe yok edilıverecek K«nt trofıgintn kargoşosından zaten bunatmış her aksam evlne dönuncsye dek conı burnuna aelen Istanbul halkı mı karşı duracak buno? Caddenın ışi ozolan esnafı m ı ' Yokso doho yıkılma olayının meydano gelmesıyle başlayan suclamoloro hede' olan Anıtlar Kurulu üyele n mı' 20 yı aşkın olumle oluşan genel uzuntunün ılk ve koiay hedefi halıne getırılen böylece tum dırervş ve karşı Cıkış nedenlerı ve gucu sıfıro indırılerek sılâhlorı elınden alınıveren Anıtlar Kurulu' Bınoyı sorumsuzco, hesopsız kıtapsızca oyan bozan stotığe aykırı b r surj değışıklık yapanlann marıfetlerı gozardı edderek su cu «ışte eskı bınalan yıktırmıvorlor da boyle oluyor» dıyerek kurulun üstune atıverdıkten son ra ış artık kolaylaşıyor Kım ugraşacok Cıcek Posoiıylo' Scıt Holım Poşanın son kızıyla bır! kte devrını doldurmuş bır btna değıl mıydı o > Yıkıverın " 1 g ts n gerıde kalonı da Yerı ne bır beton ışhan, oturimok varken eskıyle eskr/ı onarmak la eskıye hayat vermekle uğraşacak'' POLONYA MUCIZESINI ANIŞ Gozumun onune savaş »onrasırn tum buyuk Avrupa kent lerı gelıyor Ozellıkle Varşova gelıyor Ikı kez zıyaret ettığım, tutkunu oldugum eskı Varşova . Taş ustune taş kalmamacosına yıkılan bır eskı kentl, savaş sonrasında gorulmemış bır sabırla gorulmemış blr ınatla taş be *cs onorcn yıkılan cep helerın avnısırı yen den yukselten yokolmuş bır kentl bır kuyumcu sobrıylo yeniden kuran \ Beyoğlu'nun kendine ozgu mimarisinin en ii iyi örneği olan Çiçek Pasajı cephesi vıktırılnıamalı Cepheyi destekleyecek, sağlama alacak çağdas teknikler var. Geride modern ve sağlam bir bina yapılabilir, altı da yeniden pasaj esprisinde döşünülebilir... Atilla Po'on/alınm çabosınır sımgesı olan kent Hem de ne zaman ve nasıl bır reıım nlî ndo? Savaş sonrası sanlacok bınbır yarosı cozum bekleyen bınbır • •• • o cabayı gösterdl, cönVO yıkılan o kent onun tum bır geçmışının yansımasıydı, birlkımıydı tortusuydu O kentı yenlden kurmak, gecmışle, kokenle tanhie bağları yeniden kurmak demektı Yıkık Varşova'nın yonıbaşına yepyenl blr kent de kurdu gercı Ama eskıyl de onararak yeniden kurarak tıpkı dığer savaş zede sonrası kentlerı gıbı Hıc bır yönetımın, hıc bır reıımın, sosyalıst bıle olsa bır ulusu gecnışınden kopormağa hakkı, yetkısi ve gücu yoktu cunku Kulturun kokluluğu devamlılığı, yerleşik duzene kent duzenıne yuzyıllarca once gecışın getırdığı kent t'ulturunün sağlamlığı, reiımlerı yoretımlerı aşarak kalıcı ve zorlayıcı kıstaslar ve olcüler getırıyordu cunku Batı toplumlarıno Bızım henuz sohıp olamadığımız benımseyemedığımiz kıstaslar Bızde bu deger olculerını yerleştırmeye kaikan kışıler ve Anıtlar Kurulu gıbi kuruluşlar ıse, aralarmda polıtıkacılar ve Beledıye Başkanları da bulunan sorumlu sorumsuz bırcok kışı tarofından kınonıyor eleştırılıyor, tu koko edllryordu YIKMAK VE YAPMAK Çıcek Pasa|ının bır dönemln mımarı ve suslemecilık onlayışını en iyi bicımde slmgeleyen o guzelım cephesi yıkılmamalı. Bu cepheyi destekleyecek, sağlama alacak coğdaş teknikler var Gerıde modem ve sağlam bir bına yopılabıllr, altı da yeniden pasai esprısınde düşunulebılır veya düşünülmeyebilır Amo o cepheye. o gorkemlı cepheye dokunulmamalı. Kolay cozumlerden kacmmalı sorumlu kişıler. zor, oma uzun vodede en gecerli, ulusal kültur yapıtlarının ve örneklerlnln korunması acısından en akılcı DORSAY . Koiay çözümlerden kaçtnıp bu cephenln yıktınlması 6nl«nm«fl... sorunu olan bır ulusun hem de ıike olarak gecmısten cok g»eceo» •Jonuk esk değerler den cok /enı değerler yaratmoğa yonelık bır sosyalıst yone tım altında yarattığı bu gecml şi dırıltme mucızesı Herşeyı bır yana bırakıp yıkılmış kentlerı yeniden kuran aynısı olarak kuran blr sosyalıst yone tım Bızlm, her esk lyl yıkıp yerıne yenl bırşeyler oturimayı manfet sayan doğulu kafamız, bu Incelığı. bu cabanın anlamını kavroyabılır mi? Potonyalı olan cözümlefe rağbet etmelL Hep ytktık çlmdlye dek, Mraz da koruyalım, onaralım; g«cmlşten geJeceğ* gldecek köprüler kurmaya cabalryalım Ger cek uygarlığa giden yol yıkmalc tan ve yapmakton geçiyor» Ulaştırma Bakanı Güneş Öngüt bir heyetle Irak'a gitti ANKARA (ANKA) Ulaştırma Bakanı Gjneş Ongjt beraberınde musteşorı PTT ve DDY Genel Mudurlerı olduğu halde yed kışılık bır teknık heyet ıle Irak Naklıyat Ba konının konuğu olorak Bağdota gıtmıştır Dört gün sureceğl bıldırllen gezi hakkında bır acıkloma yapon Öngut aksayon demıryolu calıŞTialarrna ve ışbır'ığme conlı'ık gst nleceğıne değınmış ve «d«st ve kardeş Irak hukumeti II* cozumlenemıyecek blr sorunun» olmadığını belırtm ştır Ulaştırma Bokanı Öngut ozellıkle d«mır yolu bağlantısmın bır daha aksamoyacok b çımde tekror soğlanmasına kara uleştır masmda karşılıkh şbıriığının kurulmasıno calışacaklannı soylemıştır Ayrıco haberleş me hızmetlerınm en iyi bır bicımde yenı den organıze ed Imesı ve denız ulastırmo s nda da gereklı ışbıriığının soğlanması <cn yenl secenekler aranacoğını bellrten Gü neş öngut «Bu konular Türkıye v« Irak'ı M gllendırdigl glbl Avrupa ve Asya ulkelerlnl d« »tkifemtktedır Strate|ik yopıdo kıllt noktast olan Turklye'nm goruşlerinde bu ona tema vardır Buyuk bır iyi niyet ıcerlslnde gorusm«i«rtmızın her Iki ulke yarorına oiacağına ozellıkle dıkkat cekerım» demıştır TRTDER tarafından düzenlenen 'Yayın Forumu9> Ankara'da yapıldı ANKARA TRT DER tarafından, dün saat 9 30 da Turk Iş Konferans Salonun da «Yayın Forumu» duzenlenmıştır Foruma bılim ve sanat adamları, TRT Yonetım Ku rulu uyelerı otekı yonetlcilerı, TRT çalı şanlan, gazetecıler ve davetlller katılmışlar dır TRT DER Genel Başkonı Erkan Oyal «Yayın Forumu>nu acarken yaptığı konuşmada TRT'nın toplumsal ekonomık ve polıtık ışlevını anlatmış ve TRT yayınlarının sosyo ekonomık gerceklerden soyutlana mayacağını belırtmlştır TRT • DER'ın kuruluşundan bu yana ge cırdığı oşamaları ve ekonomık polltık savaşım konusundo gösterdıği basarılan va otekı demokratik kıtle örgutlerl Me olan ilıskllerinl de anlatan Oyal, TRT DER'ln d«mokratlk kamuoyunda benimsenmesınin nedenlnin, savasımının i^ci sınıfı savaşımından soyutlanmodan yurütülmesl oldugunu söylemlştır. Daha sonra. Foruma suntılan blldlri lerde, ozellikle televizyon programlorındo yerli yapıma ağıriık verılmesi, yayınlorda sosyo • ekonomık ve 6osyo polıtlk ölculerln gozden uzak tutulmoması gereğı ve rek lâm sömurüsüne son verllmesi üzennde d« durulmuştur. la o 1 Tüm illerde çocuk mahkemeleri kurulacak ANKARA, (ANKA) Adolet Bakanı Mehmet Can her ılde ve Aslıye Mahkemesi bulunan her ılcede bır Cocuk Mohkeme sı kurulacagını ve kucuklenn odlı yönden korunmatarınm eğı tılmelerının ve bır meslek sahıbı olmalarınm scğlanacağını ocık'amıştır Adolet Bakanı Con bu konuda ANKA Aıansına verd gı demeçte şunlorı soylemıştır. «Cocuk suclulugu komısunda Ilk adımı teşkil eden bu taserı II». suc işleyen kucüklerin »ğlttrn, colışma ve ıslahı tedbırierl yonında ozellikle henuz *uç lşl«m«mlş olmokla blrtHcie yaşodığı koşultor g*~ reğl >>JC Işltmeye egıtımll cocukların da atfli yonden korunmalan tsos alınmıştır Böylece bu çocuklann bır meslek korandırıcı egltıme tabi tutulorok yenıden toplumo kazandırriması omacı guduldufiu glbi, suc ışlemlf olanlar arosında mohkemece hops« konuimatına g«r*k gorulm«y«nl«r de kucuk yaşto sabıkolı bır klşl olma damgasından kurtarılmı» oiacakttr Cocuk mahkemeterınin kurutusu, göre* v« ycrgrtomo usullerl hokkındakl kanun tasarısıyla, her H v» Asliy» Mohkeı«fkHotı buHman h«r # Yasa tasarısına göre küçük tutuklular ayrı bir tutukevine konulacaklar. Böyle bir yer olmazsa hapishanelerde» büyüklerden ayrı bir yerde bulunduruiacaklar. cede blr Cocuk Mahkemetl kurulmast öngörölmuştur » TEDBIRLER Tasarmın suc Işlemeyl onleyıci bazı tedbııier de getlrdığtnl blldiren Bakon, oynca şunları »ftylemıstlr: «Kücüklerln buyüklerie suc Işlemesl hallnde soruşturma ve kovuşturmo ayrı ayn yurutülecektlr Kücukler hakkındakl hazırtık soruşturmasının blzzat Cumhuriyet savcılan veya yardımcılon tarafından yopılması, cocuk suçlarında Ilk sonışturmanın yapılmayocağı hOkmü getlrflmlştlr. GİZLİ DURUSMA Ylne lasarıyla çocuklann pslkolo|lk durumlan dlkkate alınarak duruşmalarının glzlt olarak yapıtmosı llkesi benımsen mistlr. Vargılama doneminde ço cuğun •osyal ve ruh hallnln saptanmosı acısından Adolet Bakanl»$ınca her Çocuk Mohkemesln* yeterl kattar sosyal hlzmet uzmonı atanması hukmu de getlrllmlstlr AYRI TUTUKEVİ Konun tasartsında, blr afle nin yanına veya paratı Szel blr kunıma yerlestinlen çocuklann glderlerlnln devletce Meneceği öngorulmektedlr. Ayrı bir hukümle d« kücük tutuklularm kücuklere mahsus tutukevlerıne konulacoğı, boyle blr yer olmoması hallnde haplshonelerde buyuklerden ayn blr yerde bulundurulocaklan esosı gettrilmiştir. MECLİS GÜNDEMİNDE Mlllet Meellsl Adolet Komtayonunda kabul edtlen cocuk mohkemelerl hakkındakl tosarı, Meclls gundemine olmmıs bulunmaktadtr ı ANKARA. (Cmnhoriyet Bu raau) Turkrve Eloktrık Ktırumu (TEK) Genel Mudürtugune Gültekın Türkoğlu otanmıştır Bo gorevdsn oiınon Beheet Yücel danışmanlığa getirıimlstır Enerıı ve Tabıı Kaynaklar Ba kanltgina boglı TEK Genel Mu düriüöünö uzun suredff yürütmekte olon Behcet Yueel'ın yerıne atonan Gültekın Türkoğlu hotan istonbul'da IETT Genel Müdü'luğü gdrevınde butunmak tafl r Bakanlar Kurulu karor nomeeıyte TEK Geoel MOduriu ftune oetirHefi Turkoghj, rfaha önce TEK'te degıeık kademelerde teknik ve yönetim blrlmlerınae calışmış bır aylıfc Eeevıt hükümetl sırosındo IETT Ge ne! Möduriuğüne gettrllmisttr ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Ankara Beledlyesı ıle Ankara'da Yerleşik Kultür ve Sanat Kuruluşlan ortaklaşa olarak blr halk şenllğl duzenteyeceklerdır 515 eylu1 1978 tarihlerlnde yopılması düşünülen şenlığın Ankara'nın tüm semtlerlnde ve holkin katılması ile başkente renk getlreceğl umulmaktadır Ankara Halk Şenlığl şenlık komttesinln başkanlığını Ankara Beledrye Baskanı. All Dtnçer yapacaktır. Komltede Dincer*den başka şu Islmler bulunmaktadır Azız Nesın, Uğur Mumcu, Flkret Otyam, Nezlh Danyal, Nurhan Karadafl, Anıl Ceoefl, Oya Katoğlu, Erol Soyon, Gürer Aykal ve Mohmut Talı öngören Şenlık süreslnce yazın, halk blllml, sınema, tıyatro, müzlk ve görsel sanatlarla llglll gosterl, sergl ve söyleşller olacoktır. Uiuslararası olması dQsQnülen şenlığın birıncl yıl yalnızca folklor ve kankatür dallarında uluslorarası olacau1 belirtllnıektedır Vefat ve Teşekkür Emeklı öğretmen Muzaffer Düzoglunun eşi Enls ve COneyt'in babalan, Suat Görhan, Muommer Görhon'ın ku zenlerl. Seval, Serhon, Fethon, Sevil, Sezgl Görhan'ın enişteterl. Istanbul Emekl itlköğretlm Mufettisl HÜSEYİN DÜZOĞLU 16 hazfran 1978 günu vefat etmış, cenazesı 17 hazlron cumarteel gunu kaldınlmışttr Cenaze törenlne katılan calışma arkadaşlarına, akraba ve dostlarına sonsuz mın net ve teşekkurlerımlzi sunarız. A i L E S I TEŞEKKÜR fğerlı vorlığımız. bırıcık bobamız. ORHAN GAZİ GÜNDÜZALP'i \ca\\r" emı aısm turlü yollarlo paylaşan dosllar sag o surv. Eşl KÂMURAN Kızı MERIH VEDAT tum yakın v» GUNDÜZALP GUNDÜZALP GUNDÜZALP TEK Genel Mudurluğune tETT Genel Müdürü Türkoğlu atandı CUMHURBAŞKANiMM ONAYINA SUNULDU F ner ı ve Tabıı Kaynaklar 3akanı Denız Baykal torafından TEK Gef>el Mudüriuflüne otanan Turkoglu nun karornameei Cutnhurboşkanının onoyıno su nulmuştur Turkoglu'nun yenl gorevıne yarın başiayacağı bJldirtlmektedlr Ankara Halk Şenlıği bu yıl ılk kez yapılıyor ACI KAYIP Eskl emnlyetcilerden merhum Muzaffer Arıkan'ın esl, HİKMET ARIKAN hakkın rahmetlne kavuşmuştur Cenazesi 19 hozlran 1978 pazortesl günu Kocamustafapaşa'dakl Sümbülefendl Comlsinde kılmocok ööle namazından sonra Slllvrlkapı'dokı aıle mezarlıflındo toprafla verllecektır Allah rahmet ey le8ln ARIKAN. BURÇ ve SOKULLU allelerl