Katalog

CumhurİYet «CUMHURIYET» GAZETESINDEN VAPICMIŞ, Ö2ENLI BIR SECMEYI 8U YILLIKTA BULABIÜRSINI2. umhuriyet 55. Yıl: Sayı: 19358 Kurucusu: YUNUS NADİ 300 Kuruş 18 Haziran 1978 Pazar ÇAĞDAS YAYINLARl C I K T I Melih Cevdet Anday YASAK Duşün alanında «YASAK» bugüne değın neyi cozmuştıu kı ?' Begenıyle okuyacağınız denemeler Ederı 30 lıra Isteme adresl Turkocagı Cod 39 • 41 Coğoloğlu ISTANBUL Seçme Sınavları 1» nceki gun tum yurtta ya M pılan Unıversıteler arası seçme sınavları ustune lleri gerı cok şeyler soylenecektır. Nıtekım daha sınavların arkası alınmadan blr demeç veren MHP Genel Başka nı Alpaslon Turkeş bunun bır haksızlık oldugunu, Anadolu lıselerınden gelme gençlenn buyuk kentlerdekıler karşısın da gadre ugratıldıklarını acık lamıştır Eleştırıler kuşkusuz bu kadarla kalmayacaktır Sı navlara katılan 370 bın aday dan sadece 70 bın gence Yuksek ogrenım gorme olanagı tanındıgına gore acıkta bırokılon yaklosık 300 bin gencın durumu ne olacaktır? Bunlardan kaçı talıhını bir daha denemek uzere gelecek yılı beklemeye katlanacaktır Boşa giden blr yıla yazık de gıl mıdır'' Yuksek Ogrenım den umudunu kesenler ne yapacaklardır? Yaşam savaşımında dışe dokunur he men hıc bır yetenek edinme den «Ne halınii varso goruni» diye sokoga alılan bu genclen kım ellerınden tuta cak, onlara kım yol gosterecektır' Ya sınavlatda başarılı olan 70 bın genc7 Sınavları kazanmakla onların sorunu cozulmuş sayılıyor mu 7 Pu an durumu ozledıgı bllım dalında kendıni yetlştırmeslne engel oluyor da ornegın hıc ılgılsnmedıgı bır lakulteye Itıtiyorsa, bu genc hangi ko Sullarla gelecege hazırlanacak, nasıt mutlu olacaktır? Bu ve benzeri konular uze rlnde yıllardır surdurulen eleş tlrılerin haklılıgını yadsımak kuşkusuz guctur Ama bu du rumun sorumlusu olarak şu ya da bu hukumetı gostere bllir mıyız? Sorumlu olan cok partill yoşama geçtığlmizden bu yana egıtim sıste mlmizl bır turlu rayına otur tamayan partızan ve cıkarcı yonetıcl takınılarıdır Ataturk cHayatto en hakıkl murşıt ılımdlr» demıştı Bız Ise bilı min gesterdıği yolu orayacak yerde btlıme sırt çevırmlş, daha acık bir deylmle bilımı politıkaya feda etmlşız dır Ozgur araştırma, gerçegi ve dogruyu uygar yontemler le bulma merkezteri olması gereken Yuksek Ogrenım kurumlarımız, ozeilikle son yıl larda kaygı verecek derecelerde yozlaştırılmıştır Polıtika universıtelere ogrencı yurt larıno girmış hoşgoru tonımaz, bagnaz ınanclar gencle rı duşman kamplara bolmuştur Bilımsel yontemın vaz gecilmez ogesı olan duşunce ve serbest tartışma ozgurlugu henuz yerlı yerine oturma dan yok edilmış, onun yerını tekme, yumruk, bıcak ve tabanca almıştır. Egltimle, ogretimle zerrece llgısi bulun mayan bu ortaçağcı tutum nıhayet lıselere ortaokullara dek yayılmış ulkemiz dunya nın hıc bir yerınde rastlanma dtk bır kargaşa ortamına su ruklenmıştır Kabul etmeli kı durumun bu hale gelmesinda kiml polıtlkacıların yanısıra MHP Genel Başkanı Alsaslan Turkeş'e de buyuk bır »orum payı duşmektedlr. Bununla bırlıkte gelecege umutla bakmamızı haklı kılacak nedenler de vardır. Ya kın gecmışımize bır goz ata cak olursak, butun aksaklıklora karşın nereden nereye vardıgımızı alg'lamakta gucluk cekmeyız. Cumhunyetın llk yıllarındc, nufusumuzun 14 mılyonu bulmamışken Yuk sek Öğrenım kurumlarımız bır tek Unrversıte ile ıki uç Yuksek Okuldan oluşuyordu ve buralarda ogrencı sıkıntısı cekillyordu. Liseden yoksun ıllerimizın, orta okuldan yoksun Hçelenmizın sayısı haylı kabarıktı. Ustun koru sınovlardo dıplomasız gençler dllediklen fakultelere adeta balmumuyla cagrılıyorlardı. Bugun nufusumuz uç • katına yukseldi ise eğıtım ve ogretlm kurumlarımızın sayısı 50 yıl öncesıne oranla aynı olcu de değıl daha cok artmıştır Yeterlı bulmosak da bu u mut verıcı, sevındırlcı bir goruntudur. Sonra, ulkemizln lclnde bu lundugu elverışsız koşullaro karşın Universlte seçme sı navları alınan onlemler saye slnde olaysız ve duzenlı geç mıştır 370 bin adayın kotıl dıgı 13 bın îalondo hılesız hurdasız, olaysız sınav du zenlemek ve basarı ile sonuc landırmak az şey degıldir Bu sonuc, ozenle kovuştu rulduğu taktırde anarşının de kısa surede ustesınden gellnebıleceginı gostermesl bakımından ayrıca umut verıcı dir. Bekleyeceğlz. Ankara'da ^ bir memur, biı öğretmen tabancayla vurularak öldürüldü • Ankara'da komando denetımmdeki Nenehatun Yurdu'nun boşaltdması için çaba gösteren Emek mahalleri muhtarımn evıne beşinci kez bombalı saldırı yapıldı. Cumhuriyet Hober Merkezı Izmıt ve Ankara da me/ dana gelen şıddet olaylarındd kı kışı olmuştur Emek mahal lesi muhtarımn evı yenıden bombalı saldırıya uğrayarak genış capta hosar gormuştur Ankaro Istanbul Iziiır ve Adana da unıversıteler arası seçme sınavlannın kaldınlması ıcm bazı gruplarca duzenlenen yuruyuş ve mıtıngler dun yapılmıştır Istanbul Kar tol da bır ışcı grubuna ateş GC Iması sonucu 5 kışı yara lcnmıştır ANKARA Aydınlıkevler Çetın Sokakta oturan ve Dev let Hava Meydanları Işletme (Arkası Sa 9, Su 4te) İzmit'te Türkiye kömür isletmelerinin 8 milyara varan açığını kapatma gerekçe si ile alınan zam kararı uyarınca tas kömürü 800 ile 375 lira linyit de 720 ile 175 lira arasında fıyatlandırıldı fiyatına yüzde 250 zam yapıldı ANKARA (Cumhuriyet Buro su) Taşkomuru Mıkst Lınyıt Kok komuru ve tozunun tmolı yetlerındekı artışlar nedenıyle» bu molların fıyatlarına ortala ma yuzde 250 oramnda zam yapılmış konuya llışkın Bakanlar Kurulu kararnamesı dun Resml Gazetede yayınlanarak yururluğe gırmıştır Yılda sekız mılyar lıraya va ran Turkıye Komur Işletmelerı acıgının kapatılması gerekce sını de kapsayan zam kararına gore komurler türu ve kalıtesı ne gore yenıden fıyatlandırıl mış satış fıyatının satış yer ıerı dıkkate alınarak taş komu ründe 1200 lırG ile 1850 lira aro sında değışmesı ongorulmuş iur Oretıldıkleri bolgeler itıba rıyle taşkomuru şu bıçımds fı vatlandırılmıştır Zonguidak ta uretılen parca toş komuru 1850 lira toz taş komuru 1650 lira taşkomuru Mıkst 375 lırodır Armutcuk'ta parca 1650 lira toz 1200 hra taşkomuru Mıkst 375 lıradır Amasra parca toşkomuru 1200 lira toz toşkomuru 1000 lira toşkomuru Mıkst 375 lıraaır Kok komurunde sanayı ıçın Demır • Celık kokları 3400 lira gazhane kokları 2450 lira kok tozları 900 lıradır Isınma Icm gazhane kok komur fıyatı 2000 lıraya yukseltılmıştır. Briket komuründe kok toz'i brıket Ankara deposunda 1500 lira Lınyıt bnketı Erzurum de posunda 600 lira olmuştur LINYITTE Lınyıt komurunde de yıne 0 retıldıkleri bolgelere gore yenı fıyatlar belırlenmıştır Tuncbılek Soma Seyıtomer, Aşkale, Cılhorozu Balkaya Oltu, Van' da uretılen lınvıt korfrırl°rl ST (Arkası Sa 9, Su, 5 de) Kömür ANKARA, (Cumhuriyet Burosu) Malıye Bakanhgı petrol ve petrol urunlerıne zam yapılma smı onermıştır Enerıı ve Ta bu Kaynaklar Bakanlıgına bağ lı Petrol Işlen Daıresı hazıran ayı başında Malıye Bakanhgı na bır yazı yazarok Malıye Bakanlıgının emrınde bulunon «Akaryakıt istıkrar fonundan kendılerıne ve dagıtım sırketlerıne varolan alacokların oden mesinı» ıstemıştır Dagıtım şır ketlerı petrol ve petrol urunle rı satılırken alış ve satış fıya tı arasındakı farkı odemekte ve daho sonra kamu şırketle rının odedıklerf bu fark, Malı ve Bokonlığı tarafından yıne bu dagıtım şırketlerıne öden mektedır Malıye Bakanlıgı ka mu kuruluşlarına (kamu doğı(Arkası Sa 9, Su 6da) MAÜYE BAKANLIGI PETROLE ZAM ÖNERDÎ ÇEVREMİZDE ÇİLE VAR Türkiye ile Sovyetler Bırlığı Röportaj: Mehmed KEMAL arasındaki ilışkıden ABD yonetimi kaygı duymuyor Amerıkalı unlu gazetecl Jack Anderson «New York» Times» gazetesınde dun cıkan b r yazısında Turk Sovyet ıl ş kılerını ırdeleırektedır Ander son yazısında Turk Sovyet yakmlaşmasının Amerıkan yo netımını fazla hayıflandırmadı gını belırtmektedır Kanada Dışışlerı Bakanı Jameıson da Ankara da yaptıgı bosın toplantısında «Türkiyenın askerl gereksınimleri karsılcnmalıdır» demıştır • AP Genel Başkanı Süleyman Demirel Hükümeti meydanlarda kendisine yanıt vermeğe çağırdı BAŞBAKANI ELEŞTIRIRKEN «GEREKSINIMJ SÖZCUGU Fotoğraf: Ergun ÇAGATAY 7. saj famızda NE TAKILAN AP GENEL BAŞKANI ŞOYLE KONUŞTU «NE DEMEK GEREKSlNIM OKUMASI BİLE ZOR BEEE» Haberi 5. Sayfada Ecevit: Devlet işlerlik kazandı ANKARA, (Cumhuriyet Burosu) Başbakan Bulent Ecevıt oncekı gun 23 ılde yopıton ve 374 bın oğrencının katıldıgı unıversıte secme sınovları sırasında devletın aldığı onlemlerls hıc kımsenin burnunun kanamadığını belırterek ıbu gelişme başlıbaşına onemli bir gelişme dır Çunku ulkemlzde son yıllar da bu gıbl olayların, vesılelerin olaysız geçmesl başlıbaşına olay halıne gelmıştır. Devlet sınavlar konusunda dun genclen mlze çocuklarımıza karsı görevinl yalnız başarıyla yapmakla kalmamış, aynı zomondo devletın stcak ilglsınl gostermiştir » demıştır Ecevıt. Gençlık ve Spor Sa kanlıgında duzenlenen brıfıngde yaptığı konuşmada tdevletın boylesine etkin, demokratlk ve guven vertcl bir bicimde ışler lık kazandığı bir ulkede artık anarşlden soz edılemıyeceğıni» bıldırmlştır (Arkası Sa 9, Su, 5 de) Haberleri 5. Sayfada TPAO ile Petrolİs arasında sağlanan anlasmanın açıklanması bugüne kaldı ANKARA, (Cumhuriyet Burosu) Enerıı ve Tobıı Ka/naklar Bakanlıgı dun TPAO ile PetrolIş Sendıkası arasındakı toplu sozleşme goruşmelerının tamamlandığını ve anlaşma\a va rıldıgını açıklayarak bır basn toplantısı duzenlemıs ancak Petrol Iş grevınde anlaşmaya varılomadıgı ıcm basın toplantısı yapılamamış ve beş saat bakanlıkta bekletılen bas n men supları sonunda gerı donmuşle'dır Dun sobah Enerıı ve Tcbıı Kaynaklar Bakanlıgı gozete buroları, haber aıansları ve TRT'vı telefonla arayarak saat 12de Enerıı ve Tcbıı Kaynaklar Bakanı Denız Baykal'm bır basın toplantısı duzenleyeceğını btldırmış ve TPAO ile Petrollş arasındn anlosrn~/a vcrıldığını (Arkası Sa 9 Su 7 de) OLAYLARIN ARDINDAKİ GERÇEK Bakanlar Kurulu Bafa Golunun kamulaştırılmasıno karar verdı Bır golun ozel mulkıyeta konu olabilmesi gıbl cağdışı bir duruma boylece son verılmış o luyor Cumhurbaşkanı tarafın dan da onaylanarak yururluğe gıren kararname ile Bafa Golu uzerındeki ozel mulkıyet hakkının tAnayasaya ve cagdoş mulkıyet kavramına aykırı duş tuğu» saptanmaktodır. Yurdumuzdo denız, gol ve a korsular yasalara gore zaten kamu mulkıyetindedır Anayasamızın 130 moddesi tTabıi ser BAFA GÖLÜ... vetler ve kaynaklan, Devletın hukum ve tasarrufu oltmdadır» hukmunu getırmiştır Ayrıca Medeni Kanunun 641. maddesınde şu satırlar yazılıdır cGoller de nızler ve akarsular devlet r hukum ve tasarrufu altmda o lup, ozel mulkıyete konu ola nazlar > Öykundugumuz Botı'nın kapıtalıst sistemlerlnde bile durum farklı değildır Ne var kı yasalarımızda varolan tum acıklıga karşın Bafa Golu kırk yıldır bir ayrıcalığı oluşturabılmıştir. Ve bu ayrıcalığını surdurebılmek içın başvurulan Insanlık dışı yontemlerın acı sonuclarına, en azından on yıldır, Cumhuriyet okurları yabancı degıllerdır Besparmak Daglorımn eteklerındekı bu guzelım gol, bır agalık kulluk duzenınm nasıl ışledıgıni yıllardır tum açıklıgı ile gozler onune seregelmiştır Gol beylerı, beylerın sılahlı kolcula rı ve cevre insantnın huzunlu oykusu, gercek bir omek oloyı vurgulamaktadır. Ve bu nıtelıgıyle de Bafa Gölu, blr buyuk •*••* Bafa Golu nu kamulaştırma ANKARA, (Cumhuriyet Burosu} Aydın ve Mugla ıiierı sı nırları ıçınde bulunan Bafa Golunun kamuslatırma korarı aunku Resmı Gazetede yayınlanarak yururluge gırmıştır. Bakanlar Kurulu kararnamesı olarak yayınlanan Bafa Golurun kamutaştırılması kararında «Huseyın Avnı Ozbos vereselerine aıt golu Sakızburnu dalyanının tum hukuku sonucları ile bırlıkte ivedi kamulaştırıldığı» belırtılmektedır Golun boğlı bulunduğu Soke Aslıy6 Mahkemesı gelecek cu(Arkası Sa 9 Su. 3 de) kararı Resmi Gazete'de yayınlandı TİP lideri Boran, CHP'nin bağımsızlık slogamyla iktidara gelip tam aksini yaptığını öne sürdü ANKARA (ANKA) Tum Tek nık Elemanlar Dernegı'nın (TUTED) 9 olağan kongresınde, bır konusma yapan Turkıye Işcı Partısı (TİP) Genel Başkanı Behıce Boran CHP ıktıdarının ekonomık. sıyasal ve askerı bo ğımsızlık sloganlorı ile iktidara geldığırji, ancak bunun tam tersını yaptığını söylemıştır Am (Arkası Sa. 9, Su, 8 de) (Arkası Sa 9 Su 3 de) 765 belediyeye 500 milyon liralık yardım dağıtılıyor ANKARA, (ANKA) Yerel Yonetım Bokanı Mahmul Ozdemır saglanmış olan 500 T I I yon lıralık bır fonun 765 be ledıye/e onumuzdekı hafta ıçınde ulaştırılacagını acıklamıştır. ANKA Aıansı na bır demec veren Yerel Yonetım Bakanı Ozderrır Malıye Bakanlıgı ile vapılan bır calışmayla, mühur narcından vergı kesılmemesı 'yoluna gıdılerek muhtarların ge lırlerınde artış sağlanocağını belırtmıştır Bakan muhtar maaşlannın odenmeye başlandığını aicok Muhtarlor Federosyonu'nun muhtarloro ilk maoşlarını federasyona yatırmaya zorlondıklarını soylemış (Arkası Sa 9 Su 7 de) Çankırı ve Sivas cezaevlerindeki tutuklu ve hükümlüler, açlık grevine basladılar Cumhuriyet Haber Merkezl Cankırı ve Sıvas cezaevınde bulunan toplam 817 hukjm lu ve tutuklu yenı ınfaz yosasını yeterlı bulmadıkları ıcın aclık grevine başlamıslardır Cankırı Cezaevınde bulunan 210 hukumlu ve tutuklu ıdam ve muebbet cezalarının da ye nı yasadan yararlandırılması ve genei af çıkartılmasını ıstemışlerdır Sıvas Cezaevın de ıse 607 hjkumlu ve tutuklu cezaevının duvarlarıns «af istlyoruz» ve «bız de ınsanız» gıbı pankartlar asmışlar oclık ve oturma grevine başlamıslardır Bulent Dikmener ve Oktay Akbal beraat ettiler Istanbul Haber Servisl Yazarımız Oktay Akbal ve Yazı Islerı Mudurumuz Bulent Dıkrrener Oğuzhan Asıltürk ve Is•naıi Muftuoğlu tarafından Akbal ın bır yazısında kendılerlne hakaret edıldığı ıddıasıyla acilan davadan beraot etmışlerd r. (Arkası Sa. 9, Su 8 de)