Katalog

EKONOMI... EKONOMI... EKONOMİ... EKONOMI.. EKONOMI... EKONOMI... EKONOML. EKONOML. EKONOMI... Kenan MORTAN anzım satışlan yonetmelıgının 23 mart 1973 gunu Resmı Gazeie de yayınlanmasındon sonra Turkıye nın ceşıtlı yorelerınde 12 ye'iı tanzım satış yerının acılması kararlaştırıldı Yen sotış merkezlerı şoyle sıralanıyor T Çanakkale Bursa, Adapozan Antal/a Ordu Edırne, Kucukçekmece Avcılar. YakaciK, Kucukyalı Derınce ve Trabzon. KURULUJ AMACI Acılon tanzım yerlerının genel kuruluş ama cı «temel yıyecek maddelermde fıyat artışlorınt durdurmak ve bu maddelerde yoklugu onlemek» bıçımınde ozetlenıyor Bu konuda yapılmış br calışma ışık tutucu Antalya Beledıyeslnın seçım oncesı gırıştıgı calışmaların sonucu bunlar Marmara Beledıyeler Bırlığı nın Antai/a Tukettrı Duzenleme Araştırma raporunda «Tuketım mollannın saglanmasında belediyelerin rolu» sorusuna halkın yuzde 49 u su yanıtı vermış «Belediye onculuğunde tuketım ve uretım kooperotrflerin aracısız olarak yaygınlaştırılmalıdır» ARACIN1N KAIDIRIIMASI Oysa Antalya halkı arasında Beledıye nın tanzım satışlannı solt ucuz mol soglomak olarak görenlerın sayısı yuzde 25 ıle sınırlı kalıyor. Bekleyışterın ana yonu aracının kaldıniması! Acoba. 23 mart tarıhınde yururluğe gıren Tanzım Satışlar Yonetmelıgı bu gereklere ne olcude yanıt verıyor? Kaba hatlarıyla yonetmelık bır ornek nıtelığınde Yonetmelık kurulacak olan tanzim satışlarına Beledıye nın fon yatırması ıle yetınmış Yonetmelıkte ne bır konsın,e mal sorunu, ne bır kredı gereği ıle llgılı cozum yer almakta Kısaca Belediyelerin onunde yığılmış bır dızl sorunun karşılıgı yok. ANA MALLARIN FIYAT ARTiŞLARINI DURDURMAK IÇIN12 YERDE TANZIM SATIŞ MERKEZLERI KURULUYOR • ÇANAKKALE BURSA ADAPAZARI AN TALYA ORDU EDIRNE KUCUKCEK MECE AVCILAR YAKAC K KUÇUK YALI OERINCE VE TRABZON DA TAN ZIM SATIŞ MERKEZLERI KURULMASI NIN BIR AMACI DA ARACILARI ORTA DAN KALDIRMAK PARASAL GOSTERGELER PARA ARZI • 8ANKNOT EMISYONU NE7 KREDI HACMI • M B KREDILERI • BANKA KREDILERI MEVDUAT GÖSTERGELERDEKI GEÜSMELER (MILYON TL.) Aralık 1976 151 505 52 061 245 659 67 897 183 762 162 845 Mart 1977 152 736 56 512 266 922 76 897 190 025 163 010 Yuzde Degışım 08 85 87 24 2 Aralık 1977 209 309 77 881 351 027 119 576 231 451 213 401 Mart 1978 214 946 81 399 360 154 129 460 230 694 215857\ Yuzde Degışım 27 52 26 83 03 12 34 01 KREDİ GENİŞLEMESİ DENETİM ALTINÂ ALINDI, FIYAT ARTIŞLARININ AZALACAĞI BILDİRILİYOR 1978 yılının ılk uc aylık donemıne ılışkın parasal bulgular ekonomınırı ıstıkraro kavuşturuiabılmesı yoiundakı cabalara uygun bır gelışme gos termıştır Ozel bankalor ıle Merkez Bankası t a r a fından acılan kredılerın artış hızının gecen yıia gore ucte ıkı doloyında yavaslomasının yonısıra mevduatta cıddı bır hareketlerme oimustur Kredılerın kontrol altına a'ınabılmış olması onumuzdekı aylo'da tıvat ortışla' nı onemlı olcu de azaltabılecek bır olgu gorurtumurtdedır Bu ara da mevduattakı horeketlenmenın tasarruf eğılı m nde genel bır ortısa donusturjlebılmesı h a l n de enflasyon hızmın djşurulmesınde bır baş<a onemlı asama koydedılmış olacoktır Uluc CÜRKAN fıyot artışlorınm temel nedenı kredı hacmındeH olagonustu yukseklıktekı qemşlemedır Fıyol artışlan uzerınde para arzındokı buyumenın etk!=ı vavgın goruşler n oksıne sanıldıgmdan cok daha azdır Para arzının buyumesı esas itıbarıyle mev cut enflasyonun kocınılrıaz faturasınm odenmssıdır 1978 yılı Ocak Mart donemınde net kreoı hocmı yuzde 2 6 oranında artarak 351 mıl\or lıradon 360 2 mılyor lıraya yukse'mıştır Bu artış gecen yılın eş donenvnde ıse yuzde 8 7 duzeyındeydı. Net kredı hacmının bu yılk artışında Merkez Bankası nın kamu kesımının fmansmonına /o ne ık aogrudon kredılerı etkjlı olmuştur Merkez Bankası nın aogruaan kredılerı mart ayı sonunda yılbaşındakı duzeyıne gore yuzde 8 3 oranında artorok 129 5 mıiyar lıraya çıkmıştır Merkez Bankası nın kamu kesımı kredılerının bu gelısımı bır oncekı yıla gore dıkkat cekıcı bır ozalmayı ortaya koymaktaclır Gecen yıl ocak mott donemınde Merkez Bankası nın dogrudan kredılerı yuzde 24 2 oranında cogolmıştı Turkıye 1978 yılınaa Merkez Bankası'nın knmu kesımı kredılerının Dellı tavanlaro baglı olarak artırılacaqı volunda Uluslararası Paro Fonu • na korşı yukumluluge gırmıs bulunrrcktadır Buna gore 1978 vılı ıcınde kamu kesıml kredılerının artışı yuzde 56 dolayında kalacaktır Bu artış 1977 yılı ıcınde yuzde yuze yakloşrnıştı Ûzel bankalar tarafından acılan kredıler ıs<» 1978 yılının ılk üc aylık donemınde yuzde 0 3 oranında azalarok 230 7 mılyar lıroya ınmıştlr O zel bankların kredılerı gecen yılın eş donemınde ıse yuzde 3 4 oranında artmıştı KAMU KESIMI KREDILERI Kamu kesımı kredılerın n crtış h zının yavas lotılabıimesı Hazıne nın MerKez Bankası ndan \ T t i g i kısc vodelı avans kullanımının denet' mesinın sonucu olmuştur 1978 yılının uc oylık doneminde Hazıne kısa vadelı avans kullanımı yuzde 3 7 oranındo artırılarak 46 8 mılyar lıraya cıVartıfmıstır Hoz.ne kısa vadelı avons kullanımında gecen yılın es donemındekı ortış Ise yuzKamu kesımı kredılerı butunuyle gecen yı a gore onemiı îutorda daha dısıolınlı bır bıcımc'e artılırken bır tek Devıet Yctırım Bankası na acı lan kredıler yuzde 10 o r a i nın uzerınde genışietılmıştır Öte y a i d a n özel bankaların Me'kez Banko c ı kaynagından cvans va do reeskont yoiuylo kullan dıkiarı kredılerın tutarmda da azaltma yapılmış tır MEVDUATTAKI GELIŞIM 1978 ın ıl< uc ayı ıcmde bankalardakl mevduat toplamı ıse yuzde 1 2 oranında bır artışıo 119 6 mılyar lıradan 129 5 mılyar lıraya cıkmış tır Gecen yılın es donemınde ıse mevduatta sag fanobılen artış bınde 1 duzeyındeydı Bonkalordaki mevduat tutarındakı artışta bu yıl ozellikle vodelı tosorruf mevduatının yuzde 6 6 oronında a r t a r a k 42 mılyor lıraya ulaşması o retrrfi olmuştur Gecen yıla göre ıkı kat hızlanmıs bulunan vodelı tasarruf mevduotı ortışının önurruzdekı oylarda daha ılerı boyutlara ulaşması ı n.oi.tr' ' ıt o «.uianmaya başlonan yeni falz oranları, e'deki İIk geclcı bulgulora göre tasarruf mevduotını butun olorak canlandırmıştır Tasarru,* mevduotındakı bu canlanmanın ta sarrU eğllımınde arfış oldugu bıcımınde değ°r lendınlmesı bugun ıcın o ası değıldır Ancak bu eğılımının canlanmaya donusmesı guclu doyanaK ları olan bır bekleyış halme gelmıştır Bu yıl uc oylık donemde banknot emısyonu gecen yılm yuzde 8 5 lık artışına karşm yuzae 5 2 oranında yukselmıstır Toplam para arzı ıse gecen yıl yuzae 0 8 oran ndo bır gelışme gostermışken bu yıl yuzde 7 oranındo genışlemıştır Toplam pao arzındakı genıslemenın gecen yı'a gore hızıonmıs olması vadesız tasorruf ve tıcarı mevduat hesaplarındakı olumlu gelışım n sonucu olmuştur Kaydı para olarak tanımlanan bu mevduat hesaplorı gecen yılın ocok mart donemınde yuzde 3 5 oranında genlemışken bu yıl gerıleme oronı bınde 1 duzeymde kalmıştır Para arzındakı artışın pıyasadakı kagıt para r »arın n cogaltılması dışındakı nedenlere daya lı olması parasal gos»erqelere ılışkın bır boşka sıhhatlı gelışme olmaktadır Turkıye de gectıgımız yıl yuzde 50 y« varon IEFKOŞE DENEYI Bu noktada canlı bır deneyı aVtarmado V°rar goruyoruz Lefkoşe Beledıyesı Lefkoşe ıçmde fıyatları duzenlemeye karar ve'ir Ancok logılız somurgecılık donemınden kalmo yasolar bu na engeldır Çunku bu yasalar ancak satış fıyatını denetlemeye ızın vermekte aracı el denetın dışı kalmoktadır Ingılız usulu toptan fıyata son suz kâr, perakende fıyatta norh uygulamosi'iır bu Bunun uzerıne Beledıye acık pazarlar kurorok uretıcıden topladığı yıyecek maddelerını komyon larla kente taşıyıp destekleme sotışı yapar Ama uretıcının yakınmasıyla bır sure sonra gırışım du rur Cunku üretıcı oncelen urununu sotmaoan orocıdan kredl almoktaydı Oysa Beledıye nın bu ne bu olanoğı vordır ne de gucu Deney Beledıye'ye bu sorunun duzen sorununun cıddı bır hal kası olduğunu oğretmekie kaldı arın 10 mayıs Toprak Reformunun ken dıslnın olmadıgı gibl artık yasosının da olmadıgı blr gun Elllbeş yılın degıştk si yasal IktJdarlarınm vardıgı noktayı gosteren bır gun DP nın başvurusu Anayasa Mohke mesinın ıptalı koallsyonlarlo ya do tek bas larına cesltlı sıyasal portilerin ıktıdara gel mesınden sonra toplumdakı tum sıyasal hukuksol kurumların ortaklığı ile Toprak Rcfor mu Yasosının ortadan kalktıgı bir gun. Y rakların oranı toplam toprak mıktan lcinde azalırken (buna devlet toprakları do dahıldır) toplam toprak miktarı ıcınde buyuk top rak mulkiyeti gıderek artmıştır Buyuk toprak mulkiyeti ortarken toprak reformıma ılışkın tartışmalar hıçbır zaman gundeTtden duşme mlştır Son bır yıl içinde toprak reformu konusunda ılgınç gellşmeler gozlenmistır Yasanın Iptolınden sonra, Ikincı MC nın son gunlerlnde topraksız koyluye gıderayak hoş gorun mek amacıyla yenı bır tosarı hazırlandıgı acıklanmış ve ilkeler belırlenmıştır Reformu reformlukton cıkaran, buyuk toprak sahîplığınl koruyan Hazıne arozlsinln yugmasını ko layloştıran reformun onde gelen ikl aracın dan «kamuloştırma» ve «dagıtımı konularını askıya alan bu ılkelerle ne yazık kı son zamanlardo Ecevıt Hukumetince acıklanan ıl keler arasında tam bır benzerlık vardır Ikl ayrı hukumetin hazırladığı t«san yan yana •MERKEZ MAGAZA» SISTEMI Aytekın Kotıl Istanbul Beledıyesı tanzim yerlerınde corşı fıyatlarının ustunde satış yapıldığını saptadı Tanzım muduru değıştınldi Cozum yOlu olarak «Merkez Magaza» sıstemınln kurulması gosterıldı Oysa ozel kesımın gelıştırdıgı mağa zacılık sıstemı cok daha buyuk atılım ıcınde Koc Holdıng Araştırmo ve Gelıştırme Merkezl Mıgros lcm 1500 mal turunun stoklonabılecegı bır Dağıtım Merkezı proıesı yaptı Dagıtım merkezı 27 donumluk bır arsa uzennde 42 boşaltma kopısından oluşacak Yıne bır Koc fcurufuşu Du zey pazarlama ıkı yıl içın de 300 mılyon lıra cırodon 1 m'l'lyar lırayo ulaştı Şu an ağı icrfıÖB 30 bın bakkal, 4500 bayı bulunuyor Kendı deytşler yle Duzey, «Ikl yıl içinde kendi Işkolunda Turkıye'nın en buyuk ve aktıf kuruluşu» halıne geldı Toprak Reformu «seruvenı» ve buna iıis kın ellibeş yıldır surdurulen tartışmalar as lında Cumhurıyet donemınde gelmıs gecmis tum ıktıdaıiarın nıteligıni ve sınıfsal konu munu ortoyo koymaya yetmektedir Gerek meclislekl yılların tortışmoları gerek bu Ko nudakl yasa calışmolon gerek bu yondekı sıyasal kadrolaşma Iktidarları devıren (1950 de oldugu aıbı) ve yerlne yenilerinl getıren gırışımler çogunlukla Toprak Reformu soru orgutundekl gorevlerının de sureklilıgı saglan maktadır 1978 butçesinın bu boiumunde orgut, personel polıtıkası vb ne varsa bulunmakta yalnız komulaştırmo ve dagıtım bulunmamaktadır Yıne aynı konuyla bagla itılı blr başka gırişım tarımın vergılendırılmesıdır Bir goru şe gore tarımın yenı tasarıyla vergı kapsa mıno alınmosı sıyasal kodrolonn toprak ogolıgı «ıttıfakından» arınma yonunde atılan bır adımdır Bu gunumuzdekı sermayenın Isteklerıyle de butunleşmektedır Bir başka goruşe gore ıse tarımın vergılendırılmesı ozel top rak mulklyetmde parcalanmaya yol ococoktır Dolayısıylo. mulkıyet parcalandıkca o top raktan elde edılecek gelır olagan olarak duşecek ve vergl tasarısındokı bagışıklık sınırının altında kalan gelır vergı dışı kalocoktır Toprağın parcalanması aynı zamanda top rak reformunu gercekleştirmede en buv.uk engelı oluşturacaktır. •YORUM Yalçtn DOĞAN nu etrafında duğumlenmlştlr Cumhurlyet do nemlnın siyasal hareketl bir bakıma Toprak Reformu oykusu ve buna uygun olumsuz gelışmelerle ozdes gorunmektedlr Konunun temelınde de kuşkusuz Cumhu rlyetin kuruluşundaki bıleşım yatmaktadır 1920'lerde Ulusal Kurtuluş Savaşından sonra, Imparatorluktan gerıde kalan ımerkezl feodal devletı yıktlmış, ustyapıda bır dızı demokratık devrım gercekleştfrilmistir Ancak, Cumhurıyetın kuruluşunda payı bulunan toprak sahıplerı askeri, dinsel, sanayı ve tıcaret kesımıyle surdurdükleri »ittrfakın» bır sonucu olarak cyerel feodal» guçlerini saglamlaştırmışlar ve toprağın mulkıyetlne dokunmaya, hıçbır siyasal kadro cesaret edememiştır. Ettiği ando, iktıdardan duşmustur Toprağın mulkiyetındeki gelışme Ise, tam ter sıne, topraksız koylunun otesinde, devtetin aleyhıne olmuştur. Kuçuk ve orta mulk topgetirlfdfğlnde Toprak Reformu Yasa Ifkeleri arasında hıçbir fark olmadıgı ortayo cıkmaktadır Buna rağmen toprak sahiplerine verilen odune ragmen, tasarıya Ecevıt Hukumetı de suresl İçinde yanı 10 mayıs 1978 tarı hıne değın yasalaştıramamıştır Dortbucuk aylık Ecevıt Hukumeti tasarıyı meclıslere gondermek bır yana Bakanlar Kurulunda bıle ele alamamıstır Ancak, reformun blçımi lcerığl ve kapsomı uzerlndekı tartışmalar henuz sona ermemış ve yasa ortadan kalkmıştır Ecevıt Hukumetının bu alanda yaptıgı bir dıger ılginç gınşim 1978 butçesıyle baglantılıdır Toprak ve Tarım Reformu Musteşarlıgı 1978 butçesinin 10 mart 1978 gunku Resmı Gazete'de yayınlanan 5 ve 6. moddeleri yasa kalksa bıle, musteşarlık orgütunun, personel horcomolonnın, hatta reforma bağlı kurulması ongorulen kooperatrflerın surekliliğlni ongormektedır Bu arada, aynı butçeyle kadrolu ve sozleşmelı komandotarın musteşarlık Gerçekte bu iki savın da geçerll yonu vardır Ecevit ı programında ve uygulamasında ikilems goturen de zaten bu celışkllerln birliğıdir Ne var kı Ecevit I guc durumda bırakan blr de toproksızların gunumuzdekl gorunumudur Toprak Reformu salt toprak taki mulkiyeti degıştırmenın bır aracı degıldır Aynı zamanda topraksızların elde edeceklerl haklar yoluyla ogırlıklarını sıyosal ıktidara koyma yonundekı sonuçların anasıdır. Reform, en genış onlamıyla sıyasal kadrolarını oluşturmuş faşızme karşı en guclu dire nıstır Bu dırenışte Ecevıt topraksızlardan yana tavır atamamakta, çelişkıleri yogunlaşmaktadır Tum bu çozumlemelerın dışında onemli olan noktalann başında elbette blnlerce topraksız koylunun somurulmesl ve bu somurunun süreklıliğı gelır Yenı bir yasa ve yeni bır uygulama belırmedıkce bu cephede yeni bır geiışmeden soz edılemez. ÇIKMAZDAK KURTULMAK Doha önce kurulmuş tanzım satış mağazalorı ıcınde bır tek Yorımca Beledıyesı kooperatıf şeklınde orgutlenmış durumdo Kağıthane Bele dıyesı ıse soğlıklı lşlerlık ıçın calışanlarını kâra ortak etme ılkesmı bulmuş Bır de ışlemeyen kamu kuruluşlarından oncehklı mal alma ılkesı var Öncelık bır tek margarınde ışlıyor Cıkmaz büyuk Tanzım tek başına cözüm getırmıyor Çıkmazdan kurtutmak ıcın her Beledlye nın eş hatalara duşup «Ameriko'yı tekrar tekrar keşfetmelerıneı hıc gerek yok Yerel Yonetımler Bakanlıgı sonradan non smpyen bıcım lenmış bır calışma ıle önculuğunu ve yolgöstencılığını yapmalı Bakanlıktakı yeteneklı uzmanlar buna yeterlı. Ceşitlı yörelerm Beledıye Başkanları 8 mayıs gunu Marmara Beledıyeler Bırlığınae bır orayo gelıp Tuketımı Duzenleme sorununu gorüştüler. Toplantının sonucları yakın gunlerde bellı olacak Ama bır Lice Beledıyesının tuz ve şeker ıcın tanzım yapmak zorunda olduğu yurdumuzda sorunun ozel onemı coktan bellı. TOPRAK VE TARIM REFORMU YASASI YARIN YÜRÜRLÜKTEN KALKIYOR Demokratık Partı'nın Anayasa Mahkemesıne başvurusu uzerıne Anayasa Mahkemesinın 1757 sayılı Toprak ve Tarım Reformu Yasasını «biçım yonunden iptol» etmesınden sonra, yerıne yenıeının cıkarılması ıcın 10 mayıs 1978 tarıhıne degın tonınan sure yarın sona ermektedır Boylelıkle toprak reformu yasası ortadan kolkmakta ve bu gune değın uygulamaiarla ılgılı sorular askıda kalmaktadır 1757 sayılı Toprok ve Torım Reformu Yasası 19 Temmuz 1973 tarıhınde yururluğe gırmış ve 1973 kosım ayında Urfa toprak reformu bolgesı olarak ocıklanmıştır Yasanın yururlukte bulunduğu dort yıl ıcınde Urfa'da yasaya aykırı ışlemler gerçekleştınlmıştır Urfo nın reform bolgesı II olarak seçılmesınden sonra, bu II sınırlan icınde tcplam 3 mılyon 862 bın 768 donum kamulaştınlması gereken toprak bulunduğu saptanmıştır An cak, uygulamado bunun sadece 1 mılyon 616 bın 512 donumu kamulaştırılmtş, boylelıkle 2 mılyon 246 bın 256 dönüm toprak kamulaştırma dışı bırakılmıştır 2 mılyon donumü aşkın toprakla ılgılı olarak hıçbır bıcımde kamulaştırma kararı almmamıştır Kamulaştırılan topraklar içın 1613 toprak sahıbıne toplam 430 mılyon lıra ödenmıştır Dağıtım yonunden de, yasalara aykın işlemler gercekleşmıstır. Kamulaştırılan 1 mılyon 616 donümün yanısıra, 1 mılyon 200 bın dönüm hazıne arazısı eklenınce, toplam 2 mılyon 816 bın 512 donüm toprağın topraksız koylulere dağıtılması gerektığı ortaya cıkmaktadır. Buna rağmen topraksız koylulere ancak 193 bın donüm toprok dogıtılmıştır Boylelıkle, 2 mılyon 623 bın donum toprak dağıtılmadan bırakılmıştır 193 bın donumun 1218 topraksız aıleye dağıtıldığı bıldırılmektedır Oysa, toplam 32 bın cıleye toprak dağıtımı ongorulmuştü Dort yıl ıcınde Urfa dışında Polatlı Beylıkkopru, Yozgat Sekılı Istanbul Koyabaşı, Şamlar ve Değırmenkoy Beypazarı Dıkmen koylerı ıle Ku tahya'nın Sımov ılcesı reform bolgesı olarak acıklanmış ancak gecen sure ıcınde bu yerferde toprak reformu ıle ılgılı olarak hıçbır ışlem gerce<«şmemıştır • Urfa'daki toprak toprak uygulama stratınfazla Amerika, Japonyo ve AET yetkihleri Dünya çelık anlaşması,, için toplandı VVASHINGTON, (ANKA) Bırlesık Amerıko Jpponyo ve AET yetkılılerının «Dunya Çeiık Anlasması» ıcın ikıncı kez VVashıngton da toplandık ları belırtılmıştır Endustrıfeşmış ulkeıe r celık ure tımının duzenlı ışlemesıne ve dunya cenk fıyatları uzenndekı denetımın saglanmasına ılışkın kororların alınması beklenen top'antının onumuzdeKi ay ıcınde TOKYO da yınelenecegı beklenmektedr Anlaşmanın, ham endustrıleşmış Llkeler ce lık üretımının duzenlı ışlemesını saglarrak hemde dunya pıyasalarındakı celık fıyaüarı kesıntılerını onleyecek bıcımde onlemıer getırecegını belırtei ye'kılıler anlasma ımzclanüıgı takdırde bır ulu^ lararosı celık komıtesı nın kurulacagını ve bu KO mıtenın «Denetım yetkısısne sahıp olocağını so lemektedırier. Komıte nın gorevlerı şu şekılde belırlenmıştır «Iç ve dış pıyosalarda çelık fıyatlarını ve uretim maliyetım kontrol etmek, hukumet vatırımlarımn fıyatlar üzerındekı etkısını goziemlemek haksız tıcaret uygulamalarını onlemek, kapasıte kullanımını en iyl bıcımde degerlendırmek ve gelecektekl kapasıte gereksnımını gıdermek ıçın gı rışımlerde bulunmok > Ote yandan ılgılıler ABD dışındakı u l k e l e m yatırımların belırlı bır plâna gore duzenlenmesnı ıstedıklerını ancak ABD nın bu ısteme karşı ç\k tıgını ıfade etmektedırler Yıne de başkonlıgmı Başkan Carter'ın ozel tıcarı temsıfcısi Robert Stra uss"un yaptıgı ABD Heyetının dığer ulkelerın Isteklerı dogrultusundo hareket edeceğı sanılmaktadır Başkanlıgını Endustrı Komıserl Vıscount Etıenne Davıgon un yaptıgı AET Heyetının ıse en cok «Ulaşım yetersizlıgi» konusu uzerınde durduğu belırtllmekte ancak AET nın asıl amacının «Çelik endustrisıni duzeltme programı» oluşturmak lcm zaman kazanmak olduguia ısaret edM mektedır. Ilgılıler AET nın rekabet nedenıyle B rleşık Amerıko pazarlannı kaybetmesı aun."runcc: AET nın zor durumda kalacagını ve yenı CO'IK »dustnsı progroınını oluşturmasın n s ı ^ i s s e c e s ı soylemektedırler. da 2 milyon dönümden bırakddı. 2,5 milyon dağıtılmadı kamulaştırma dışında dönüm Urfa'da toprak dağıtmak için bir maddelik yasa cıkarılması öneriliyor 1757 sayılı Toprak ve Tanm Reformu Yasasınm yann >ururlukten kalkması u zenne şımdıye kadarkı UAgulamayla ılgı lı olarak çeşıtlı sorular askıda kalırken, bu arada «ea azından Urfa'daki kamulaştırılmış topraklann topraksız köyluye dagıtılması* amacı>la bır maddelik bır jasa cıkarılması önenlrruştır 1757 sayılı yasa Anayasa Mahkeme sınce ıptal edıldıkten sonra aradan geçen bır yıl ıçmde ne binncı ne ikıncı MC hukumetlen ne de Ecevıt hukümeü yenı bır yasa çıkarmıştır. Yenı yasa çıkma ması bazı hukuksal boşluklara yol aç mıştır Elde edılen bılgılere göre, yann dan sonra çozumlenmesı gereken sorun lar şu uç noktada toplanmaktadır. © Şımdıye degın kamulaştırılmış topraklarla bazıne toprakları, bunlann dagıtılmayan bolumlerı ıle ılgılı ne gıbı ışlemler yapılacaktır? © Yasaya göre topraksız kövlüye dagıtılmış olan topraklar üç yılliK bır de nemeden gecmekte, ancak bu deneme so nunda mulkıyetın kesınlıkle devredıhp devredılmeyecegı karara bağlanacaktır Uç yıllık sure sona ermış bu toprakları n durumu açıklık kazanmamıştır Bu nasıl çozumlenecektır'' <D Ongörülen reformla bırhkte k\ı rulması düşünulen kooperatıfler içın dev letçe tanmsal araç \e gereç aîmmıştır Bunlan kımler kullanacaktır? Yıne reformu her yonüyle uygulamak amacıyla gerçekleştinlnuş alt yapı hızmetlerinden kımler yararlanacaktır? De\ letın japtıg" altyapı hızmetlerinden toprak sahıplerı mı j ararlanacaktır? Uzmanlar bu uç ana konunun askıda kaldıgını behrtmekte ve en azından Ur fa ıle ılgılı sorunu çozumlemek amacıvla Meclıslerden bır maddelik yasa çıkarıl masını ongormektedır Bu bır maddelik \asada Toprak le Tanm Reformu Muste şarlığına (TTRM) sadece dagıtımın ger çekleştırılmesı' ıçın yetkı venlmesı önerümektedır Uvgulamadan doğan sorunlann çö zumlenmesı dışında, toprak reformunun • ne olacagı» konusunun asıl temel soru> u oluşturduğu bıldınlmektedır. 10 mayıs 1978 tanhınden sonra eskı toprak reformuna ılışkın jasalann yururluğe gırmesı gerektıgını savunanlann yanısıra, daha once a>nı durumla karşıiaşan Iş •rasası ve Dernekler Yasasını ornek gös terenler de vardır Bu son ıkı durumda eskı yasalar >ururluge gırmemış yenı bır yasa hazırlanmıştır Ogrenildıgıne göre Ecevıt hükumetı yenı bır yasa tasansı uzennde çalışmaktadır. Tasan rTRM tarafından hazırlanmış ancak henu7 Bakanlar Kuruluna sunulmamıştır Onumuzdekı gunlerde bu konuda resmı bır açıklama yapılması ve gerek geçıcı gerekse temel sorunlann na sıl çözüleceğının kamuoyuna duj urulması beklenmektedır