17 Mayıs 2024 Cuma English Abone Ol Giriş Yap

Katalog

Aylar
Günler
Sayfalar
Almanya'daki çeşitli sol akımlar.. Politika ve Ötesi Bu reste herkes güler Mekmed KtMAL Demırel hukumetten duştukten sono da se' çıcegı g bı bes emekte o ougu komunıziTi duşmantıgını her fır sauu sergıiemckieaır Oyle kı ulkede b r Komunıstler vardır bır d cnlarla var gucuyle savaşan crmanıar as anı (Robnhcoaı Demıreı vardır Aaamcagı ıın ısı gucu komunızm duşmanlıgıdır DunyaaoM turlu komunıstlerı ko munıst paıuiermın soyle ya da boyle ıktıdarda muha efette bulundugu ulUe lerı bılıyoruz da Demııeı ın komun.stle ıı kımdır cnu acıK seçık bılemıyoruz Bızde komun stler o pıarr s mıdır ol muştur Tur! ı tan n lo IO ç o g j kışıyı ko mun stlıkle tanmıamısız gorunmeyen bczı guclere karşı savas veren va tan kurtaran arsıanıarımız olmuş'ur Şurası bır gerçeUır kı bızım Komunıst lerımız ne ıktıoara gelebılmıs'er ne dog ru durust muhalefete gecebılmışıerd'r Sadece her zaman uıkeyı yonetmekte ocze dusenlorce ıtılıp, katalanmışlar dır Bu oyun her geıişmemış ulkenın alın yazısıdır bızım dc Tarıhımızın son donemlerıne şoyle bır bakalım 1952 de dıs polıtıkada bocalayan Bayar Mendores ıktıdorı bıraz Amc rıkon yardırnı almak NATO ya gırmek ıçın komunıst tehhkesını ortaya atmış lar Turk Ceza Kanununun 141 142 ve 146 ncı maddelcrını ıdama kadaı va ran agırlaştırmalarla suslemışlerdır Tu hof bır talıhtır kı Bayar da Menderes de Yossıada dr agırlastırdıkları bu maddelerle yargılanmıslardır Cok lyı bılınen 6 7 Eylul olayla rında Istanbul u ve yurdun başko ılle rını savas alanına dondurduklerınde sucu yukleyeceklerı bır sanık aradık lorı zaman da komunıstlerı gostermışlerd.r John Foster Dul'as ın gelışınde bazı Amerıkon kıtcpevlerme ve ısyerlerıne kendıierı bomba attıkları halde, bunun suçunu gene komunıstlerin ustu ne yuklemıslerdır Bugune dek ortoda cıddı olarok ne komunıst partısı ne de komunıst bulunab.lınmısttr Ama komunıst tehlı kesı sıkısan sczum ona her devlet adamınca dur djrak tanımadcn hedet olarak gosterılmıstır Bunun son sampıyonu Demırel dır Komunızm tehlıkesını sıcak tutmak ıcın bızde cok masrof edılmışlir Makıneler bunun ıcın donmuş kagıtlor bunun ıcın koralanmış radyolor televizyon lar bunun ıcn bagırmış meydanlara gudumlu kolabalıklar Dunun Icm toplan mıştır Iste bu cok masraflı eylemln son yararlanıcısı Demırel dır Demlrcı ıcm redır komunlzm' Biro derler öemokraslsl kurarak demokrasiyı yozlaştırmak mıdır'' Yakıntannı ka yııarak zengın mı etmektır'' Ulkenin uslerını Amerıkolılara kıralamak mıdır 7 Hazıneyı tam takır kuru bokıro mı cevırmektır"» Komando besıemek mıdır' Kanlı cınayetle tezgahlamak mıdır'' Ozgurluklerı kısmak mıdır"5 Bıt ulkeyı 70 cente muhtac etmek mıdır"» Cami ye kışlaya okula sıyaset sokulmaz diyerek buralan sıyasetın odagına cevırmek mıdır' Amerıkan ambargosunu, IMF baskısını her gun ense kokunde hıssetmek mıdır' Nedu komunızm 9 Acıkca soyleyeıım, var sayılan, Demırel ın komunıstlerının hıç bın bun ların hıcbırını yapmamıştır Yapmok İS tese de yapamaz CHP dışındakı solun hah saır Bosaran ın dedıgı gıbı «Koylu hal.dır» per perişandır darma dagınıktır Korun degnegını belledıgı glbl Demırel ıstedıgı kadar Komunıstlerı sımgelesın kendınden baska kımseyı kandırotıoz Gerıye komunıst dıyemedıgı solcu CHP dedıgı Ataturk un partısı koimaktadır Elınden gelse dıll varsa CHP ye de komurıst dıyecektıt Amo bılıyor kl elını kırarlar dılını kuruturlar Oyleyse gerıye gorunmeyen dusmana ver yansın etmek kalıyor Demırel tıpı koylu kurnazı politika cılar komunızm dusmanlıgı besınıyle gelışmemış ulkelerde yaran kayınrken beş on yıl beslenırlerdı Bu olmuştur Beslenmıslet sısınmısler omurlerini ta momlomısiardır Kendılermın Inanmadıklan yaiana koca bır ulkeyı nasıl mandırabılırler' Kendı de bılıvor kl bu oyundo utu'mustur Sasko bır oyun bılse onu ovnovocak ama bılmıyor Hodı ordan komunızm tehlıkesl derken kess doirturma numarası cok tan bıttM Feyya? Berker ve Rohmı Koc un gulucuklprle karsıladıklan restle ne kadar poket oynanır' Yeşlı cufıalı ma sndakl kareden Demırel coktan atılmış tır SPD nın Başkanı Wılly Brandt ve hukumetm başı Helınut Schmıdt Partının ıkı lıderınin çeşıtlı sorunlarayaklaşımları, bırbırınden oldukca farklı y°n Rohde Kontu Herrmann bıle zor durumlora duşmuştur KPD Polıtburo uyesı Jurgen Horlemann Ku zey Kore yı zıyaretten dondugu gunlerde Rohde Kontu Herrmonn ın 8atı Berlın dekı vıllasında bır polıthuro oturumu riuzenlemış ve bu arada Kuzey Kore den gelen «hatıra fotogrofları» açıl mıştır Ancak bu fotoaroflardo Kuze/ Koreiı yo c'as'arın «yanılmoz onder» Kım II Sung ıle yoldas Horlemann ın b rlıkte verdıklerı pozlar uzerınds b roz c/nadıklan ve yo oas Horlemann ı rotus pderek sıldıklerı ortaya cıkınca bjndan derın bır acı ve ofkeye kapılan yoldas Horlemann as lındo yeşılaycı olmas na rogmen can duşmaiı o'on Sovyetler ın ulusaı ıckısıne sa'dırmış ve ard arda bırkac kadehı yuvorlayıp kont hazretlerının degerlı Ac?m holısı ustune kusunca polıtburo o turumuna derhal ara venlmesı zorunlulugu dog mus'Mr Bu olay uzerıne Rohde kontu Herrmann ın Mcoculukton caydıgı yolundakı soylentıler g tpıde yogunluk kazanmaktadır rarlara kanşarak haddını bılmezlık etmek niy«tinde degılız Ancak o kordes partılerle goruş bırlıgı icmde bulundugumuz şu nokto var Dogrudan dogruyo secılmış blr Avrupa Par lamertosunda bız Sosyal Demokratlar yonı D? mokratık Sosyalıstler ıcın karışma olmaksız.n ancak tek bır Mecli"; Gn b > o ı «turulabıiır Ama herkes bılmelıdır kı bızım tarafın Avrupa sında Avrupa Demokrasısı nın tum onemlı ve gelıs'<ın guçlerlne yer olmalıdır ve kımse tekelcılık ıddı asıncia bulunamaz Blzım konumuz apacık ortadadır SPD yı yan lıs b.nokım ıttıîak tartısmalanna zorlamak ıste yenler yanlıs kapı calmaktadırlar Bundan boyle de btzler ıçin «Godesberg Programunın ılkesl ge cerlidir «Alman toprakları uzcrındekı Sosyal st ler SPD nın catısı oltındo toplanırlcr Alman Sosyal Oemokrot Partısı demokratık sosyalızTiın ana deaerlerine ve ana ıstemlerme ınanan her kesı bagrıno basmaya hazırdır • Ilk kez olarak dogrudan secımle kurulocak olan Avrupa Partamentosu nda bızler Komunıst lertn rakipleri olocagız > So^yalıstlerle Sosvol Demokrat'arı aynı gıbı OOSteren bu satırlorın oltını Basbnkan Helmut Scnmıdt ve cevresınde partıyı ol^jn hukumetı olsun etkın bıcımde vuruten partı sağ kcnot uyele'inın ımzolayocoklanna ınanmnk /ordur Bı lındırjı uzere BaşboKan Schrrurit mart secımlenn de Sol Cephp ıktıdara qecerse Fran«<a ıle ılışkı leniı nasıl yuruteceqını daha aylarca oncesınden kara kara duşunmege baslornışt r VP ıch dı1; ı riostu Boçkan Gısrard d Estaıng le beraber dert Yağmur ATSIZ ONN Br mıl\on uyesı\le dunyamn en b j vuk Sc ,ol Demokrat Partısı olan Bonı H J kumetımn bu/uk koal syon ortogı SPD ıcmde bır suredır parçalanma egılımlerı var Bır sure once »sol goruşlertnnden oturu agır e'eşurılere ug cyan ;e partı ıctnaekı butun gore^lerınden ı s « tıfa zorunda bırakılan parlomenter Jochen Slef fen (Kızıl Jochen ) artık SPD ıcınde «Sosyalıstlerle sosyalıst olmayanların oyrılmcsı zamanımn gel dıgi» kanısında Jochen Steffen n Bonn Parlarrentosunda bı le ıstıfas nı ıste,en ve SPDve egom°n olan ^agcı gucler ondan once ae partı genclık orgutu o'an «genç sosyalıstler» JUSO ların Genel BaşKdnı K'aus U ve Benneter ı yerınoen ve SPD u/elığn den uzaklaştırmışlardı Kıso sure once sonuclo nan JUSO kurullavı sonunda Genel BasKanliK go revıne secılen genc hukukcu Gerhard Schroder ıse kovulan BaşKan Klaas Uwe Benneter ıle ^ı yasal goruş acısından arolarında h c bır fark oi madıgını so/leyerek genel merkeze ılk ando mey dan okumaktan kacmmadı Kısacası SPD ıcınde bır sag sol catışmasımn butun şıddetı\le surdu gu b r gercek Yına bır başka gercek de Federal Aiman\a oa bır Sosyalıst Portı bulumıayışı Bunun ^onucu olorak 30 yıll k Federal Alman\a tarıhı boyunca sosyalıstler SPD ıcınde kendıler ne lyı kotu bır )er tutma savaşı /ermışlerdır Bu garıp durumun artık daha uzun sure yurumeyecegı yolunda ıpuçlorı var Ustelık Federcl Almanya Adenauer do nemınde yıllar boyu komunızrm yasa dışı sayan tek Batı Avrupa ulkesı de olduaundan bu ulkenın sol yelpazesı ılgınc gorunumler orzeder Jochen Steffen ın kanısınco Federal Almanya ıcın sıyasal saghk yonunden yaşamsal onem taşıyacak olan bır Sosyalıst Partı |komunıst degıl), gelecek secımlerde 15 ıle 3 rnılyon arasındo oy toplarra şansına sahıp olacaktır Yeter kı e i az secıfılerden ıkı \ı\ once yanı 1978 ıcınde colışmalarıra başlayobılsm Yıne Steffen ın goruşun ce bır m lyon SPD uyesınden en az yuzd9 kırk kadarı acık secık bır sosvol st polıtıkadan yana dır Buyuk koalısyon kanadı Sosyal Demokrat Portı (SPD) ıle kucuk ortagı Hur Demokrat Partı (FDP) arasındakı ışbırl gının sona erecek gıbı gorundugu ve FDP nın geleneksel huyu uyarmca bır suredır muhalefettekı Hırıstıyan Demokrat BırHk (CDU) ıle flort etmege basladıgı bır sırada. r Fede al Almanya dakı sol kesım n hangt dılımlerden oluştugunu ıncelemek ılgınc olsa gerektır B k/ca!tma olarck «K Gruplorn da demlmektedır Tarıhtekı «Dokuz Oguz On Uygurlar» qıbı k°ndı aralarında sayısız «avul ve «oba»la a ay nlırlar En kucuk bırımlerı oe dahıl olrıak uzere ken dılerınden baska butun sol hareketlere dış bıler ler Can duşmanlo r ı ıse tSovyet emperyalızmınln usakları» olan DK D lıleraır Cogu DKP ıle en u foV bır ışbırlıgıne gırmektense Na?ı erı yeg tLtc cnk kador qozu karcrmış genclerd r Arolar ndan en onemlılerı şonlardır • KBD lAlmanyo nın Komunıst Port sO • KBD ML (Almanya n n Komurıst Par'ısı / Marks st Lenınıstl • KBW iBntı Almanya nın Komunıst B rhgı) 0 KB (Komunıst B rlık) Bu orgutle' uyelermden ayda 5 Mark a 3 j fv'ork arasında odentı clmaktadırlar «Anayasa yı Korumo Orgutu», uye sayısını ceşıtlı orgutler ıcm 800 ıle 2 600 arasında tahmın e mekte ama ba zılan ıcın (Omeqm KB ıçın\ tahmınlerde bulun mokta o da acız kalmaktodır Fa^at KB nın hof talık organı olan «Arbeıterkampf» (Işcı Savaşım | dergısının net sat şı 25 bın doloyındadır K Grupları arasında en mılıtanı olan KBW ı<;p uyeler nden oyda 30 ar Mark almoktadır A/ rıca butun bu qruplar aylık gelırı belır'ı bır dJ zeyı ornegın 1 500 Mark ı gecen yofdaşicnndan ek kesıntıler de ıstemektedır'pr Boylece partı qorevlılerınm ayda 750 Markla 1 800 Mork ara s nda deâ şen net aylıkinrı do 'ınanse edılmek tedır Ama bunun dısmda orneT n KB'V qecen nıscn ayında Frankfurt un VVestend semtındekı «KATIL OUGARSİ» K Gruplan ndan KPD ML ıcındeM t^abo'^ s^yı^a Tjrk yurttası olan Ku r t mıllıyetcısı de bu lunmaktadır Turkıyeden koparılacak genış b r toprak parcası uzerınde bagımsız bır Kurt de/ letı kurulmosı amacını guden bu kınnseler bugun Fpderol Aln anya nın osogı yukarı (\er bu/Lk k e ı tın n duvarlarına Tur^ce ve Almanca o'arak ı*ı d Idp sloganlarını yazmoktadır'ar Bunlardon bozılorı 0 Kahrolsun Turk somjrgeclıâı . SOSY&LISİLER Çekırdegı Oftenbach kentındekı Sosyalıst Buro olan gelecegın Sosyahat Partısı Jochen Steffen ın kanısınca «altmış yetmış kişılık bır grupla Bonn Parıamentosuna glrınce SPD ıle ışbırlıgıne gıderek bır koalısyon kurmalı ve polıtıkasını boylece etkın bıçımde yurutmelıdır » Hırıstıyan Demokrat Bırlık ıCDUi nun sağ ka nadını oluşturon Bavyera dakı Hırısttyan Sosyal Bırlık (CSU) da eger ona partıden ko pup orgutunu tum Hederal Almanya ya yayorsa sonunda CDU ıle boyle bır koalısyon tasarlomaktadır Şımdıye deg n CSU tum Batı Almanyo da yandaşları oldugu haide bu kopmayı gerCekleştırmemış CDU nun tepesınde bır derrokles kılıcı gıoı sallanmayı yeg tjtmbŞtur Yanı CSU nun Bavyera dışındakı yandosları ıster ıstemez CDU ya CDU nun Bavyera dakı yandaşlorıyso ıs ter ıstemez CSU ya oy vermslerdır Eger sagoa ve solda bolunmeler gercekleşırse onumuzdekı 1980 84 yasama donemnde Bonn Parlamentosunda beş partı temsıl edılebılecektır Sosyalıstıerın sıyasal gorusıerlyse şo/le ozetlenebılır SPD yonetımının şımdı yaptıgı gıbı devlet başlı başına bır amaç olmaktan cıkarılnolı, bıreylerın mutlu kıhnmosı ıcm bır araca donuşturulmelıdır SPD yonetımının şımdı yaptıgı gıbi devlet butun varlık sebebını bu/uk sermayenın keyfını yerıne getırmekte gormerrelı tom tersıne. buyuk serma/enn etkın ıgını azaltmak ıcm stra teııler gelıst rmelıd r Batı Alman toptumu cok. zengın ve guclu bır topium oldugundan geri kolmıs ulkelerın aksıne sermayeyı gercekten sosyal kanallara yoneıtmeK ıcm gercek bır şansa sahıplır Ayrıcalıklar kaldmlmalı tabandan gelen surertlı ve gercek demokrctık duzen kurulmalıdır Kısacası deviet bıreylenn ozgurluk ve bag msızlıga kavusmosı ıcm işlemelıdır Alman Komunıst Partısı (DKP) bugun dun oldugu gıbı Dogu Alman Sosyalıst Pırlık Partısı SED nın sadık bır şubesı durumundadır SED de Moskovanın etkısınde oldugundan DKP nın gercek bır sıyasal ışlevde bulunmosı olanaksız gorunmektedır 40 bın kadar uyesı vardır Dogj Almanya dan onemlı maddı destek gormektedır Tum saga kayma eğı'ımlerıne ragmer acık ve demokratık bır topium olma nıtelıklerını halâ ge nış olcude koruyan Batı Alman toplumunda DKP" nın doğmotık tezlerı ozellıkle genc kuşaklara cok şey soylememektedır Bu bakırrdan DKP ge nel secımlerde bınde bırkac oranını aşamamaktadır BATI ALMANYA'BIR NIN 30 YILLIK TAGİSİNDEKİ ALRIHI BOYUNCA MAN KOMUNIST SOSYAÜST SOSYALISTLER. PARTISI'NIN ANSOSYAL DEMOKCAK 40 BIN UYEPARTININ RAT PARTI ICINDE SI VAR ASIRI SOL BARINMA MUCAGRUPLARIN GERBULUNMADIĞI DELESI VERDILER. CEK SAYILARINI ANCAK SOSYABATI SAPTAYABILMEK LISTLERIN YAKIN GELECEKTE KENDİ ISE, ISTIHBARAT ALMANYA'DA ORGÜTLERINIKUR ORGUTLERI ICIN MALARI BEKLENIBILE OLANAKSIZ. SPD YOR. İÇINDEKI PARÇALANMA EGILIMLERI GIDEREK GÜÇ KAZANIYOR MOSKOVANIN CİZ 100 den fazla odalı bır ış hamnı «Devrım Sarayı» olarak 2 7 mılyon Mark a satın alabı mış \e parayı peşın olarak hem de banka kredısı ol niaksızın mcsanın j ^ t u r e sayabılmıştır KARŞILIKLI .IIÎIFİTLAR» . Bu orguttenn kendı yavın organlannda b '• bırlerıne savurdukları ıltıfotlar vılanı dehgınden çıkaracok denlı «tatlı dıllı»dır • KB KBD lv"L hakkındo «Haınler » • KPD fv L KB hakkında «Gerzekler ve zevzekler » • KBW KB hakkında «Eyyam efendılerl ı • KB KPD hakkında «Mudafaa ı Vatanıyye Cemıyetl » • KB KBW hakkında «Beyni sulanmıslar » K Gruplan nın «dertlerı» dp b r deqıl b n ı aşkındır Gelışıguzel bır «ecme yapılacak oiursa ılk goze caroanlordan bazıları • Acaba ıscı sınıfının en büyuk dusmanı gercekten Sovyetler B rlığı rnıdır ve bu bakımd^n yurtseverce bır savunma savaşı ıcın Federal Al manya Ordusu «Bundesvvehr» desteklenmelı mı dır? (KPD nın derdı) • Acaba bır savaş durumunda ılk once Ba tı Alman burıuvazısı ve onun vardakcısı olan «Bundeswehr»e karşı saldırıyo pecmek mı uy gun olur'' (KBW nın derdı) . 9 Acabo en uygunu uc cepheiı bır savaşa gırısmek ve oynı anda hem Bonn empervalızmı nı, hem Moskova sosyal empervalızm nı ve hem de Amerıkan emperyalızmını canevınden vurmo< mıdır' (KDP/ML nın derdıl • Acabo cSovyetler Blrllgı nin sosyal emperyalızmıı yolundakt Cm tezı yanlış mı'' (KB nın derdı)... WIIU 8RAHDT VE SPD • Yaşasm bagımsız Kurt devletı .. • HolHara ozgurluk K0MUNI5T PARTI K • GRUPLİR! HAOCU KOM Öta yondan Uzakdoğu'dakı «yoldos» vönetımler de K Grupları'na aereken «ilglyi» pek gos termemekte ve Federal Almonya dakı aşırı soğ rı polıtıkacıları Sovyetlet Bırlığı ne korşı daha oîkın oldukları gerekce^ y e veâ tutmrktodırlar Bu yuzden orneğın KPDyl bır aro d Genellıkie «Maocu» olarak omlon ve kendllenne zaman zaman «Yenl Sol» da denı'en aşırı sol aruplorın gercek sayısını kestırmek gızlı ıstıhbarat orqutlerı ıc n bıle kolay olmo«n qerektır. Bunlaro komunıst sozcuğunjn IIK IU fınden Ozell klc Frarsa ve Italya da Komunıçtlerle Sosyolıstlerın ıktıdara gpcmege hazırlandıkları şu gunlerde Batı Avrupa sıyosal sahnesınde yer \uzunun en buyuk Sosvaı Demokrat Part sı olan SPD nın kendı solundokı Sol a karşı tutumu. o zel bır onem kazanmnktadır Bu konuda SPD nın resmı goruşterı su sa tırlorln ıfade edılmektedır «Bonn dakı Sosyal Lıberal koalısyon Ile bu koalısyon tarafından ızlenen yumusamo ve borışı etkın bıcımde guvenlık aHma alma potıtıkası başlarken SPD yonetımı şu gerçegı belırtmıştı Devletler arasında barıs ıcınde yanyano varolmok boşka şeydır cesıtlı komunıst partıler ve ıdeolopler ıle duşunsel catışmo başka şeydır Boylece Dogu Avrupa nın Komunıst re|lm lerıyle ısbırlıgı sılahsızanma ve barısı aktıf bıcımde guvenlık altına almokta Federoi Almanyadakı ceşıtlı komunıst gruplar ve SPO arasına bır ci2gı cekmek bırbırıyle celısen bıt davranıs de gıldır Yumuşama polıtıkosının on kosulu araya dunya goruslerındek, smırı cızmektır » SPD Genel Baskanı VVıllv Brandt ıse aynı konuda şunlcrı yazmoktadır «Ideoloıık ko egzlstans (bır arada yaşama) ne bızım tarafımızdan llan edılmıştır ne de Iktidarda bulunan komunıstlerce Her Ikı torof da bunu, gerek gerceklerl gorduklerı gerekse tarınsel deneyımlerı dolavtstyio reddetmektedırler. Bu alanda karmaşık ogelerden blrlni her turlu farklorma ragmen topluca Avrupa Komunızmi denılen akım olusturmaktodır Edindlğlmız deneyımlere dayanarok ve Komunıstlerin uzun yıllor demokratık sosyallzml baş dusmanlorı belledıklertnln hotta onunla savaşmok uğruna g«rıcl guclerle bile Işblrlıği ettiklerinın bılıncl tcerısınde, btz Sosyal Demokratlar bu gelişmeyı buyuk bir llgl dikkat ve supheyle Izlemekteyiz Başka ulkelerdekl dost Sosyal Demokrat yahut Demokratık Sosyalıst portılerın vereceklorl ka lenmektedır Itolya ria Kcmunstlerın ıktıdora gec melen olasılıqı ıse Bjşbokan Srhmıdt ıcın ıkıncı bır karabosondır Bır yondon u1nk Koolısyor ırtağı Hut De mokratlonn eskı aaetlerı ıızere botmakta olan gemıyı terketme «hurrıvet»lerını Kullanmava ho zırlanmaları b" vandon da SPC ıcındekı qe'ce< «osyalıstlenn kozon kaldırmo/o gırıştıkler' gozonune olınırsa dunyonın en buyuk Sosvaı De •nokrat Partısı nın durumu şımdılık pek de ın re nılecek gıbı gozukmuyor tf^ zBOMBACl LEYLAi
Abone Ol Giriş Yap
Anasayfa Abonelik Paketleri Yayınlar Yardım İletişim English
x
Aşağıdaki yayınlardan bul
Tümünü seç
|
Tümünü temizle
Aşağıdaki tarih aralığında yayınlanmış makaleleri bul
Aşağıdaki yöntemler yoluyla kelimeleri içeren makaleleri bul
ve ve
ve ve
Temizle