Katalog

ON CUMHURtYET 20 ARALIK 1978 Iran ekonomisi felç oldu Uzmanlar. petrol işçilerinin grevi yüzünden 22 milyar dolar olan yıllık petrol gelirinin bu yıl 16 mil>ar dolann altına düşeceğini belirtiyorlar. Kamu sektöründe çalışan memurlarla işçi ücretlerine yapılan zamlar bütçeye 4,5 milyar dolarlık bir vük bindirdi. 'an da Şah a korşı surmekte Qlcn olovlar t s denı ıle utke ekoor.omısı cıddı bır bunal m ıcıne gtrmıştıı Iran Merkez Bcrkasındakı grsv yuzunden d^vı? fansfeılen djrrrus ve bır cok ıthal malının stokları tuKenmışt.r En cz 400 banka subesmın gostenleıde hasara ugrotılma sındon dığer bankalarır. coğunur da grevde cl r r a s n d c ı do'oyı buyuk fırmolar lıkıt paro siKıntısı cektıklerını ve ıscılenne ücreîlerıni zcmanın da odeyemedıkler.nı ocıklamışlardır •ron ın can damarı petrol sanayıındekı 37 bın ışcının, surmekte olan grevının Iran bütcesmde cıddı bır yara acocoğmı belırten ekonomıstle' gecen yıl 22 mılyor dolar olan petrol gelırlennın bu yıl 16 mılyar dolardan daho oz olacağmı tahmın etmekted'rler I Rolls Royce fobrıkasmdo ıncelemed» bulunon Çın li yetkılıler. ln ile ABD'nın 1 ocakta tam dıplomatık ıltşkı kuracaklarına ılışkın açıklamanın yankıları sürerken, Çın'ın Botı dunyosı ıle gırıştığı tıcari ılışkılerm boyutları da g'derek buyumektedır. Çın uzmanlan ve teknısyenlen bugunlerde Japonya'da çeiık fabrıkolanndon, Batı Almanya'da komur madenlerıne yo da Ingıltere'de RolisRoyce fobrıkasma kador Botının betlı başlı sanayı merkezlerınde mcelemeler yapmakta ve sureklı yenı sıponşler vermektedır Çınlı uzmanlar bu gezıle rınde boyundan kapalı Moo gıysılerı yerıne kravatlı gömleklt Batı gıysılerı ıçınde gorunmektedırler C ŞAŞIRDILAR Çınlılerm peşpeşe yoptıklan sıparışler, Botılıları bıle şoşırtmaya başlomıştır Çın'm Batıya açılma polıtıkası başlangıcta kuşkuyla karşılanmış ve BotıUlar Çm'ın buyuk sıparışlerde bulunacağını tahmm etmemışıerdı. Ancak bu duşunce şımdı değışmıştır «Nemsvyeek» dergısının bıldırdığıne gore Batı Almonya da buyuk bır şırketın yetkılısı şovle demıştır«Çinlller n« görüriers» almak istiyorlor, bu tutumları bizl şoşırltı. Dogrusu bu kadarını b«klemiyorduk.» Başkan Mao dönemınde Cın'ın ıthalâtı çok sınırlıydı Pekın ancok hoyatı gereksmme duydvığu malları ıthal edıyordu Bu oluşumda, kuşkusuz Çın'm dovız sikıntısı cekmesı de onemtı rol oynamaktaydı. Ancok Çın sanayıını modernleştırmekte kararlı olan yenı yonetım, ıthalâtı artırmak ıçın yoğun çabalora gınşmıştır Pekın yonettcılen bu ıfıalâtm bır kısmını petrot ıhracatmdon kazandıklon poro ıle korşılamoyı tosar\amaktadırlor. Pekın yonetıcilerı ayrıco uluslarorası mali kuruluşlordon uzun vadeiı kredıler almaktadırlar. Bu çabalonn sonucu. Çın'm son zamanlarda tıcorı faalıyetlen buyuk bır artış kaydetmıştır ikı hafta once F ranso ıle imzalanon 14 mılyar dolarlık tıcaret anlaşması gereğınce Çın bu ulkeden ıkı nukleer santral alacaktır Bu arada Jopon Nıppon şırketı ıle de Çın'de 2 mılyor doiarlık bır cehk tesısinın kurutmosı tcın anloşmo yopıimıştır. AmerıVan «B»thl»h»m Ste«l Corp.» ıle yapı(an 100 mılyon dolarlık anlaşma ıle, şırket Çın'd» eskı bır demır celık tesısım modernleştırmeyı kabul etmıştır ÇtN'İN BATIDAN YAPTIĞI İTHALAT GEÇEN YILA ORANLA YÜZDE 50 ARTTI Federal Almanya'dan bir yetkılı, »Çmlıler ne gorurlerse almak ıstıyorlar» dedı. Pekın son dört haîta içınde Fransa ile 14 mılyar dolavlık, Japon Nıppon çelik firması ile de 2 milyar dolarlık anlaşma ımzaladı. KAMU GİDERLERİ ARTTI Iran'dakı son olaylar petrol gelırlerıni azoltmaktan başko komu gıderlermı de orttırmıştır Ulkede ucret zammı ısteğı ıle greve gıden kamu sektoıu ıscılenne odun veren Şah yonetımı ucretlere yuzde 40 ıle yuzde 50 oranındo zam yapmıştır Sodece 900 bın memurun maaşlarmo yopılan zammın y\\6a 2 mıtyar dolorı bulduğunu belırten yetkılıler ışcı ücretlerine yopıicn dığer zamlarla, butceye toplam 4 5 mılyar dolcrlık Dir yuk bınmıştır • Gozlemcılere gore ulkede zaten yuksek olan enflasyon oronı zamlar nedenı ıle butun butune yukselerek sosyaî açıdan kabul edılemez boyutlara erışecektır Uzmanlor sanayı ve petrol sek torlenndekı bunalımlann gecıştınlebOeceğını ancak enflasyon ve ışsıztığın onunu aimanın cok guc olduğunu belırtmektedırler Bu yılın başında 2000 yılında Iran'ı dunyanın beşıncı buyuk sanayı ulkesı yapacağını ocık loyan Şah'ın bu so'lennın gerceklesemeyeceğını beiırten uzmanlar «İron'ın sanayileşmesi bir ruya oldu» demektedırler Nıtekım kamu söKtorundekı ucret artışları nedenı ıle Iran'da şımdıden bazı proıeler rofa kaldırılmıştır Bu orada uzun zamondır Iran halkının ozlemmı cektığı halk tıpı konut yapımı da durdurulmuştur. Ekonomık cıkmazın dığer bır yönunun ds arton ron tır sal (AMERtKAN KARIKATURU) ışsızlık oldu^u bellrtılmekted>r Grevler ve duuretım tran'da yenı bır ışstz sınıtı yaratmısArtan ışsızlık ve enflasyonun Iran daki sıyabunolıma yenı boyutlar getıreceğıni belırten uzmanlor Iron ekonomısınin yeniden rayına oturması ıçın buyuk çobalor harcaması gerektığtnı fcaydetmektedırler. (Dı» Hab«rl«r Servtel) MısırSuudi Arabistan ilişkilerinîn soğuduğu bîldiriliyor % 50 ARTTI Batılı uzmanlor Çın ın tthalâtının bu yıl % 50 oranında artarak 10 mılyar dolara (250 mılyor lıro) ulaştığını betırtmektedırler Bu rakamın 1983 ytlına kadar 20 mıtyar doloro çıkması beklenmektedır Sıparışlerın buyuk bır bolOmu ıse Amenkan ışadamıarının tum cabalarına karştn Japonya ya gıtmektedır A3D ıle Çın arasındakı tıcaret hacmı şımdıye dek 1 mıtyar dolorı aşmamıştır Amerı ka'nın Çın'e yoptığı ıhracatın buyuk bolumunu r tarım urunlerı ve yapay gübre otuşturmuştu Ancak uzmanlar Çın ıle ABD arosında tam dıplo matık ılışkı kurulmastndan sonra tıcaret hacmının buyuk oranda ortacağım belırtmektedırler Nıtekım Çın le «Intercontinental Hotel» şırketı < PanAmerıcon'ın yan kuruluşu) arasmda uç ftafta once yapılon onlaşmaya gore, şırket Oın'de 1000 odalı 6 tane otel ınşa edecek ve ışletecektsr Pe kın ayrıca «Boeing» uçak şırketınden ae bır dızı lumbo ıet (Boemg 747i almak tstemektedır Çın'ın genış petrol rezervlenm ışletmek ıctn acılan ıhaleye ıse beş Amerıkan petrol şırketı gırmıştır Bu arada «U. S. StMl Corp» celık şırkett ıle Pekın orasında 1 mıtyar dolarlık blr demırceiık proıesı konusunda goruşmeler yapılmaktadır Çın bu ıthalâtını kısmen petrol gelırlen kısmen de tokasla korşılamayı tosarlomaktadır Bu araüa uluslararası mali kuruluşlardan do uzun vadeli kredı olmakladırtar Ancak Pekın yonetıcılerının en cok guven duvdukları sılah petroldur Ulkede yenı petrol rezervlerınm bulunmasından sonra, Çın dunyanm en zengın petrol ulkelerl arasına gırmıştır Uzmantar Çm'ın petrol bakımından Kuveyt kadar zengın olduğunu belırtmektedırier (Dı? Hoberler Servlsi) r • SUUDİ ARABİSTAN'IN BAGDAT ZİRVESİNDE CAMP DAVİD ANLAŞMASİNI ELEŞTİRMESİNDEN SONRA BAŞLAYAN GERGİNLİK DEVAM EDİYOR. SUUDİ ARABİSTAN, MISIRMN ABD'DEN ALDIĞI 55 SAVAŞ UÇAĞININ PARASINI ÖDEMEYİ REDDETTİ. \ ENVER SEDAT «Suudı Arobıstanın tutumu Sovyetlerm ekmeğıne Y«>9 FREN5 FAHD Bağdot zırvosmde Camp Davıd anlaşmasına karşı çıktı. ısır ıle Suudı Arabıstan arasındakı ılışkılerın gıderek soğumokta olduğu bıldırılmekted.r Nevvyork Tımes gazetes.nde yer a'an habere gore ıkı ulke arasmdokı ılışkı ozellıkie Bağdatta yapılan Arap zırvesmden sonra gergınleşmeye başlamıştır Soz konusu zırvede Suudı Arabıstan, Çamp Davıd anlaşmasına karşı cı*mıştı Belırtıld ğıne gore ıkı ulke arasındakı soğukluk, sıyası ekonomık ve kış.sel surtuşrrelerden kaynaklanmaktadır Gozlemcılere göre surtüşmen n bır neden> de ıkı ulkenın Arap dunyasında lıoer o'ma ısteklerıdır Mıstr yetkılılerı borış gorusmelermm çıkmaza gırdığı şu gunlerde Fılıst n Kurtuluş Ûrgutu'nun ve Urdun'un de goruşmelere kotılmamasndan Suudı Arabıston'ı sorumlu tutmaktadırlar Sıyasa! gozlemcıler bu soğuklukla bırlıkte Suudı Arabıstan'ın Mısır'a yapmakta olduğu ekonomiK yardımı keseceğıne ınanmıyor M lar Astında tki ulke arasırtdo Garrp Davld once de b r uzakiaşma baş'amıştı Gomp Do den once Suudı Arabıstan e*onomık yordı kısmayo, Mısır da bu zengın petro! ulkesıne bağımlılığmı azoltmo/o başlamıştı Yetkılı kaynaklar Mısır'm, Gamp Davıci laşmasının eleştınldığı Bağdat zırvesmden Suudı Arabıston'a karşı sınırlı bır davranıs gırdığını belırtmektedırler Aynı kaynaklar Sedat ın Suudı Arabıstan'ın güclu adamı Fahdın yumuşak mesaılarını gerl cevırr kacınmadıgını ve Mısır Oevlet Başkanı'nır dı Arabtstan'ı otekı «duygusal ve radikal: ulkelerının peşıne takılrrakla suçladığını mışlerdır. DUYARU r Güneş enerjisini 12kez daha ucuza mal edecek bir buluş gerçekleşti CENEVRE Bır Fronsız Muhendısı, guneş enerıısmı onıkı kez daha ucuza mal edecek bır buluşu gerceklestırmıştır 31 yaşındaki Elektronık Muhendısı Pıerre Bauöe bu buluşundon öturü Genevre'dekı 1978 uluslararası buluşlar ve yenı teknıkler sergısının büyuk odulunü kozonmıştır. Bu kcr.uda yaymlanan resmı bıldırıde şoyl» de«Muhendis Pıerre Baude'nin gercekleştirdiğı fotovoitoık yenı auıeş hucrelerı, guneş ışınlanndan ya da qun ışıgından elde edılen elektnğın ma liyetin! 12 Isvıçre frangından 1 Isvıçre frangıno lndırmektedır Muhendts Baude'nın yontemı ayrıca hem dektrık enenısı uretmeye herr, de sıcak su sagtamaga elverışlidir Matıyetteki bu buyuk midınmı sağlayan, günes hucrblerinın yapımında kullanılan yenı maddelerdlr.» Fransız Teknık Unıversıtesınden dıplomolı olon Mi'hendıs Pierre Boude uzun yıllar Cenevre'de otu' mokta ve burodo cok sınırlı araçlarlo çalışmala rını sürdürmektedır Uzmanlardan oluşan uluslararası sergı seçıa ter kurulur.o gore, muhendıs Baude'nın ge'ıştırdıg bu yor.ı göneş hucrelerı, gelecek ıçın buyuk umut lar sağlarrokta ve guneş enerıısınden yorarlanmı. alanında bır devnm meydana getırebılecek nıte. k toşımoktadır. (a a) Venüs gezegeninde şîmdiye kadar görülmemiş yeni bir ışık kaydedildi MOUNTAIN VIEN, (Catıfornio) Bılım adamları dün, Venus Gezegenıne gonderılen beş Amenkon uzoy oracından ıkısının, yuzey sıcoklıgı 437 santıgrad derece olan Gezegen cıvarında şımdıye kadar hıç gozlenmemış hafıf bır ışık kaydettığını açıklamışlardır Ancak uzmanlar Gezegenm karanlık yanında ışıkmetreler tarofmdon gozlemlenen etkıye nelenn yolaçacağı konusunda anlaşamamışlordır Bır bılım adamı, karbon dıosıt ve dığer gazlardan oluşan Venus atmosferınln cok sıcak olduğunu ve bu yuzden Gezegen yuzeyı cıvannda gazların yanabıleceğını one surmuştur Dığer bırısı de, Gezegenm daglık yuzeytnde, bır cısmın partayabıteceğını soylemıştır Bılım adamları tarafından toplanan bılgıler, Amerkan Utusal HavacıUk ve Uzay Orgutu NASA' nın Ames Araşttrma Merkezınde değerlendırılecektır Bılgıler, da^a once Gezegene yollonan uza/ araçları taratından gonderılmıştı Venus'e yollonan araolardan dordu Gezegene corpmış, bın de atmosterde yanmıştır Altıncı aroc ıse Gezegenm cevresınde bulunrrıaktadır Bılım adamları elde edılen Hk bılgılenn, Venus atmosferının ılerde yeryüzunde de olablloce'< oşırı bır ısınmanın tıpık bır orneğı olduğu doğruladığını belırtmışlerdır Venus'un atrrosferınde + 97 oranında korbon dıoksıt vardır ve Gezegen guneşten gelen enerpnın buyuk bır bolumunu otmostennde, tutmoktadır Bu da sıcaklığın artmasına neden olmaktadır, (a a) Nevvyork Tımes a gore, Enver S&dat nuda o denlı duyarlıdtr kı, Suudı ArabısU gu blokuno yoneldığını ve Çamp Davıd lan anlaşmaloro korşı cıkmaklo Sovyetle n n ekmeğme yağ surdüğunu soyleye dır Suudı Arabıstan yetkılılerı ıse sö anlosmotorın hıcbır guvence vermedığı n Davıd e karşı cıktıklarmı 'farie etmektec Tum bu karşılıklı olumsuz davranı şın Mısır yetkılılen sorunu kucumsem makta ve gergınlıgın büyük olduğu yo bartmalann gereksız olduğunu one sî ler Ancak dıplomatık koynaktarın belır arodakı bu soğukluk o denlı onems durumdo değıldır Nıtektm Mısır'ın ıçın bozı Arop ülkelen tarafındon ku mılyar dolarlık bır fon avrılan Basro gutu'ne yenı malı katkıda bulunmaya bıstan karşı cıkmıştır Bunun vanısıt once Mısır ABD'den 55 savaş ucağı ve bu ıthalâîa Suudı Arnbıstan'ın dı tek olacağını sanrrıştır Ne vor kı S tan boyle bır vordıma yonasmamışt S6z konusu uçak satısından s< Arabıstan'ın soğuk yanıt verdığı Ça Bağdat Arap Zırvesı gerçekleşm Gamp Davıd aniaşması eleştırılerek konusunda «hiç bir Arap ulkeslnin t rar alamoyncağı» bel'rt'lmıştır. Ortadoğu da bor^ş anlaşmasın sı olasılığımn oldukca azaldığı şu hğın obartılmaması gerektığınl idc yetkılılermın mı, yo<sa soğukluğur nu soyleyen d piomatık kaynakları duğu onumuzdekı gunlerde bellı < (Dtş