Katalog

Kisiliöiniz «Stress ile birlıkte nasıl yoşanır» konuıu ceçen naftokı yazımız ilgı ile karşılandı. «•oşom Değişımı L».»eıı» sonıyo.uz şu anda pek ço* okuyucumuz. taıotınoun Kesııdı ve sakıanaı. Mina konu oraao bıtmedı Bu haıta devam edıyoruz. Her bılımseı buıgu, soruıarını da btriıkte aetınyor. Gene araşlırmaiar. ınsanıann yuzae lounun tam suyiıkn oldukiarını üosterıyor Bun,Qnn yaşam deg.ş.m ceıveııne gore lıesaptonniış puanıan kıso zamaı.aa düu puam geçse uue, ne hasta oluyorıor, ne de kaza gecırıyorıar. lum oranlara ve Duıgulara Karşı çıkıyorlar Neden.' Sorunun yanm nem basıt, hem karmaşık Basıt çunku ıkı kelıme Ortu davranışiarı. Karmaşık, çunku bu terımı amatmak uıun. Yaşam degışıklığının hastalık, ya da kozo getırmesınm nedenı, yaşomı aegışenın yenı yaşama uymak, ya da yenı durumları orlmek ıçın oaşvürdugu aavranışiar oluyor. Buniara uzmanlar «Ortu (ra da uyum) davranışları» dıyorlor Bu davranışlar, duygusai tepkı.er olabılıyor. Orke, üzuntu, sevınç, gıbı. Kışısel alışı\anııkıar oıuyor. Yenıek, sıgara ıçmt:ı^ spora başlamak, seks gıDı Bıiınç aitı alışkanlıklar oıuyor: lırnak yeme. parmok çıtlatma, ıç çekme, tıkler gıbı. bu ortu davranışları bczan zararh oluyor. Orneğın, ortu. ya da uyum davranışı fuzla yeme olursa, bunun sonucu şışmanlık oıurak gorulu/or. Şışmanlık ıse. yenı hastalıkların sebebı oluyor. Uzuntuyu aikoile unutmak şeklındekı blr ortü. ya da uyum dovranışmın sonucu ısa olkolızme kador gıdıyor. Tum yaşam degışıklıklerıne ragmen. aaıma sağlıklı kalan msanlann ozeilıgı, rıer fleğışıkiıge karşı, bırden fozio, bozan bır duzıne. ortu davranışına satiıp olmaları. Bır etkıye karşı ccşıtlı lepıulen omyoı ve Kenuueiı ıtm en sagıiKlı oıanı setıycnar omegıo oiKeıeneceK. oır o.uya kahku.ıalarla gutebııı>orıar Hastalıgın kendısı. bıziat bır ortu davranışı Başka hıcbır orîu davıaııışı oume/enıer, hcata oiuyorıar. Her aegışıkliKie rıustaıanma, oniür ıçın egemen davranış, tepkı şekiı oluyor. Boyle hastaionn lyıleşrneierı de COK zor oluyor. Ortu dovranışian en oz k.^erı top.uınaa oerhal tanımak mumKun. Uburlar, aıkoiı^ıer gıoı Duruınian ÇOK guç, artıa uınıtsız deçıl. Orıu davranışlarını, tepkıler yolu ile Oğrenme* muınkun Bır protesyoneı u<:uıandon yarüıın yurınaK veyo. 1yı bır gozlemcılıkıe sagnkiı mşıierın or.u davra.ıışıarmı gormek ve uyöulamak yaıoılı oluyor. Protebyonel yardınıoı. bır doktordon tutun da, sızı onlcyan bır aos>ta kodar hbmangı bırısı olabiıir. Veter kı boıununuzu aniayabılSın. sızı sorununuzla birlıkte kabul edebıisın. Buna karşmk sızın oe ugıa!;,rnanu, onun oneroıgı ortu aavranışiannın mumkun olüugu küdar taziasına aaapie oln arız getek. insan'or taKİıt ederek ogrenır. sonro kendılenne uyduıuriar Bu yuzdcn takutıen de Kaçmayın ve ko'Kmayın. Yaramcı kuı'.o.ıniGk, tek başuıa savaşmakton doha koloy AEDÜLCANBAZ KA£I5IP Bıfc *£Y ANIAYAMADIM c B&KUlM ijj. Ö VAÜMiS/Mll„ îîevu t t ö ı N p c N E DEFTfeft uKARıP SAftlŞTlftMA^A Jı'LÎN , ?c TURHAIU SELÇUK , . RKl ZAMAN ciÜn ı"W ' 3ıZİM.<ı'L?.î AÎA^&N KAlMA Tepki Davranışları SuYİ£ 8"A CtÖl ADP "i DE Öi.DÜAMVOfeiAft AMA.PAİ2.Tİ OtA^K ... OPil?, GERİDE KALANLAR... ÖZGENTÜRK Çocuklar Almanya'yı nasıl anlatırr • «AIMANYA'DAN GELDlfiİME Almanya makınoların. narklann ulkesıdır Bır bucuk mılyon ınsanımızın çorpık bır ekonomık duzen sonucu gıtmek zorunda kaldığı bu ulksyı, gelın bır de çocuklar aniatsm. Bır Turk atasozu vardır «Çocuktan al haberi» 6er ALMANYA TEMİZ, UCUZ «Ben birbuçuk yıldır Turklye de bulunuyorum. Adım Canan Ondort yaşındayım Ben Almanya'da ucuzluk ve bolluğu en cok sevıyorum. Yani demek ıstıyorum kı, dlleğimce her şeyi ıstediglm kadar alablllyorum. Örnegın gardrobumdaki elbiseler, mantoiar, pantolonlor dolup toşıyor. Hepsı de son modayo uy gun, oysa Turkıye'de boyle şeylerı İnsan kclay kolay alamoz Beğendiçım başka şeyler de Almanya'nın temızliği. Parklardo inson pek kirlenmeden oynovobiliyor Hcm Turkıye'de cok lâf atanlar vor, Almanya'da ama hiçbir şey demıyorlar. Başka beğendiğım tarafları yok. Yalnız Almanlara cok kızdığım bır şey var, o da Turtdere kotu nW amele yapmaları Size blr anımı anlatayımBir gun okulda sınıfımızın sıralarını değiştlrmişler. Ben sabohleyin birkac arkadaşıma rast ladım. Onlarla birlıkte okula gittik. Okula gidince hepimizin sıralarının değişik oiduğunu gorduk. Sıraların ustunde pis pis şeyler yazıyordu. Altında da hep «Canan» yazıyordu«. Hepsl bana kızdılar ve benl yalnız bıraktılar Sene sonuna kadar da hic blr şey olmodı. Bunu yalnız bona yapmıyorlar. Smıfımızda Ital yanlar vardı, onlora da yapıyorlar. Anılarıma son verirken herkese sevgl ve saygılanmı ıletirim.» LZGÜNl'M. ORADA ISÎEOIGIN VARDIR. CEREYANIAR KESİLMEZ. BOL SU VARDIR. HER m FEMİZDIR. YENIDEN ORAVA DOhMEK İSTIYORUM.» • SAZt ALMANLAR YABANCILARI İKİNCİ SINIF İNSAN GIBI GORLRLER. BUNLAR FAZLALIKLA IHTIYARLAR VE VE ORTA YA5LILARÛIR GENÇLER BOYIE 5EYLERİ DLJliNMEZLER BILE» ÜRTU DAVRANIŞLARI 1950'lerde Dr Beatrıce B Berle. fızıkososyol durumia. 09tu davranışlorı yeteııegı arosında dogrudan bır ılışkı bulunduyunu açıkladı Soyıedıklerı mantıKhydı Cjnku dona 1yı uyum gosteren, toplumda daha lyı kacul edılıyor ve başorılı oluyordu. Aşagıcia. Dr Bsrle'nm testınden bır seçme bulacaksınız. Ortu vs Uyum yeteneğımızı kestırrreden olçebılecek bır kuçuK snıav bu Venten txr yaşam degışiklıgıne uygulonabilecek ortu davranışlannızın sayısı olacak bu olçum Cıddıye alınırsa, ınsano cok yardımcı olacak bır test. Her soruya «Evet» ya da «Hayır» dıye yanıt verınız Bu 1kısınden bırını secmez ısenız, yanıtıhız «EvetHayır» olsun .t f ! ^ \ / ! V I <• \ Almanlar, Türkleri orada çok hor tutuyorlar,, Eger sarı saclı mavi gozlu degilsenız ve guten tag demesini bilmiyorsanız, Almanya'da okula gitmek olmekten beterdir. anlatmamı Istemişslnlz. Benlm başımdan epeyce anı gecti. Bun lardan b'rr Her yıl Almanya'do belll blr ayda değil fakat eylul ve mart ayları arasında anne ve babasından ayrı olmak uzere okul bır para karşılıgında og rencilerle ogretmenlerl bır hafta suren bir geziye gonderir. Ben de bu gezilerden birine ka tıldım. Anlatacağım anı da bu gezi suresince gectı. Guneşli blr eylul sobohı biz Ratzeburg adlı bir şehire yayan olarak git me suretiyle yola çıktık. Daha once kaldığımız yerin sahıblnin de cok guzel bir kopeği vardı. Ben de onunla oynamıştım. O gezide kopek bizim peşlmize ta kıldı. Orada bulunan arkadaşlarım o kopeğin peşlmize takıl masından beni suçladılar. Bu cok gucume gltmişti. Dort saat suren yurumeden sonra Ratzeburg'a vardık. Kopek peşimizden ayrılmamıştı. Gittlğimiz yer bir yattlı okuldu. Kopek biz icerde yemek yerken kayboldu. Bunda da beni sucladılor. Daha sonra kopeğin sahlbi geldi. Köpeğinln boyle herkesln peşine takıldıgını soyledi. Amo arkadaşlarım onun benim yuzumden geldlğinı soylemekte direttiler. Ve bu beni cok uzdu. Bir daha unutmadım. Türkleri orada cok hor tutuyorlar. Bu da onların temiz giyinmemelerı, kızlara sarkıntılık yapmalarından ve daima pis olmalarından oluyor Almanlor haklı bence. Çunku gayet tabll Turklerin iyi glyinip, kotu huylarını bırakıp Turkiye'yl iyi temsil etmeleri gerekir Sevgılerımle » «Çocuktan al haberi.» ALMANYADAN AYRILDIĞIMA UZGUNUM «Yedi yıl sonra Almanyo'dan ayrılıp buraya geldım. Buna cok uzgunum. Bu gun bana Erhan gel senı tekrar goturellm deseler, hemen giderim. Orası temizdir. istediğln vardır. Cereyanlar kesltmez, bol su vardır. Herşey var. En cok beğendlğim şey orada hoyvanlara karşı cok İyi davranıyorlar. Çok cok acele bir teiefon edeceksen once letonun peşlnden koşturmuyorsun. Telefona para atıp konuşa biliyorsun Almanya'da çok arkadaşım vardı. Almon, Turk. Burada en buyuk tesellim anı defterim oluyor. Orada yedi yıl birlikte okuduğum arkadaşlarımın resmi var. Yazıları var. Onlara bokıp Almanya'yı ne kadar ozlediğimi anlıyorum. Lıseyi bitirince hemen gideceğim. Duşuncemi öğrenmek istediğlniz için teşekkur ederlm. Mutluluklar dilerim » Hep aynı atasozu: «Çocuktan al hoberi.» ALMAN ARKADAŞIM OLMASI İÇİN İLK ŞART ALMANÇA OĞRENMEKTIR «Ben Almanya'da yedinci sınıfı bitirdım ve yurda geldim. Adım Ali Ozer. Şimdi buroda okuyorum. Sorunuz uzerine Almanya'da geçirdiğim yedi yıl geldi aklıma. Unutamadığım bir anı okula gidışimin ilk gunu. Oradakl okula Daha Turkiye'den geleli ikl hafta kadar olı tu. Bulundugumuz yerın nuf az olduğu halde dogru duı bır yeri bilmıyordum Almaı arasında hiçbir arkadaşım lunmuyordu. İşte okula ılk gıdıyordum Sınıfa gırdim ve men çocuklar başımo gelm başladılar. Sınıftaki tak yat cıydım Almancam da hiç yc Arkadaş bulabilmek ıcin me ren Aimanca ogrendım. B uç ay içinde gerçekleştırdlm mancayı oğrendlkten sonra kadas da buldum. Bu sır yedi sene beraber okudul sonra ayrıldım. Buna bıraz biraz arkadaşlarım uzuldu. nıfta oyle iyi arkadaş olmu kı, beni ıki sene sınıf baş seçtıler. Buna oğretmenler çok şaşıyordu. Biz boyle bır yi ilk defa goruyoruz diyorlı Şimdi elimde Almanya dakı kadaslarımm adreslerı var, tuplaşıyoruz. Orada unutamadığım şt cok fazladır. Oranın temi. oranın guzellıgi. Oranın ten gini Turkıye'de cok az yerdı ruyorum. Belki de bana o yetıştiğim ıçın boyle geliyor tun arkadaşlarım orada, c beiki Turkıye'den daha iyi yorum. Belki bunun icin < bana buradan daha iyi, c guzel geliyor. Orada yabancılar Almanl istediği sekilde işlerinı yap sa Almcnlar karışmazlar. Al larla arkadaş bıle olunablli ma bunun icin koşul Almor tam olarak bilmektir. Bazı manlar yabancıları Iklncı insan gibi gorurler, buniar lalıkla ihtiyarlarlar ve orta lılardır. Gencler boyie şe duşunmezler bıle. Orada bır dergi okudum. Bir Ita ailesinin sekız cocuğu vaı Çok cocukları olduğu icin lara her zaman Almanlar fon edip siz şoylesıniz. böy niz diyorlormış Italyan alle llse kadar gitmis. Ama kl ilgilenmemiş. Halbuki Alma da butun Insanlar, onlarm yasasına gore eşıttır. İşte de boyle İtalyan ailesinin t na gelenler gibi olaylar geçtfkce artıyor. Her yerde bancıları haksız çıkartmak yenler coğalıyor. Bu ve bı konuları herkesle tartışmak yorum. Saygılarımla.» cCocuktan Al Haberi:» YARIN: SİR GENÇ KIZıN OYKUSUDUR BiRiNCi BOLUM: 1 Sizl iyi tanıyanlaro gore, kolay kırılan blr insan mı•ınız? 2 Sızi iyi tanıyanlara gore, inatçı mısınız? 3 Sızi iyi tanıyanlara gore, başkalonnın flkirlerlnl anlar ve onları oldukları gıbi kabul eder misinız? 4 Sızı iyi tanıyonlara gore, ofkelendiğinızde, çobuk sakinleşir mısımz? 5 Sızı iyi tanıyanlara gore, sorumluları kolay yener mlsiniz? 6 Sizi İyi tanıyanlara gore, mall gorevlerlnlze karşı sadık ve sorumlu musunuz? 7 Sizı iyi tanıyanlara gore yaşlandıkça olgunlaşıyor ve duygusallaşıyor musunuz? (Dıkkat edın bu soruya kadar sizın fıkırlennizi değil, sızin hakkınızda sizı iyi tanıyanların fıkırlerını sorduk. Yanıtlannızı ona gore yenıden gozden geçirin.) 8 Yaşam koşullarına uymak içın seçtiğınlz yolun, hastalanmanıza yardım edeceğlnizi düşunur musunuz? 9 Hastalandığınız zaman yaşam şeklinızl değiştlrmenin lyileşmenıze yardımcı olacagını duş'.mur musunuz? 10 Hastalandınız. İylleşmeniz içın slze bir yol tovsiye ettiler. Anlamadınız. Gayet İyi biiiyorsunuz kı, tavsiyeyi tutmazsanız, bundan kımsenin de haberi olmayacak. Uygular mısınız? yoruz madam, zorla iş yapmıyorsunuz burada!» O gün baba mı cok sevdlm. Şimdi de severlm. Almanya'yla ilglll anlatacaklarım bitti. İyi oldu mu bılmem. İyi olmasına calıştım. Her kese mutluluklar dilerim » «Çocuktan al haberi.» , BİZİ HOR GORURLER, HAKLILAR BENCE iKiNCi BÖLUM: 1 Sağlıklı mısınız? 2 İnançlarınız var mı? 3 Babonızın size yardımcı olduğunu ve slzi anlodığını duşunur musunuz? 4 Aynı şeyi annenız içln duşunur musunuz? 5 Yakınlarınızın slze gereksınme duyduğunuz duygusai yardımı sağladığını duşunur musunuz? 6 Yerleşmek, ev, sizın ıcin onemll bir sorun mu? 7 Çalışma koşullarınızdan memnun musunuz? 8 Mesleğinızden memnun musunuz? 9 Gelirınlz doyurucu mu? 10 Gelecek icin planlar yaptınız mı? Buniar tatminkör ve gerçekci mi? DEGERLENDiRME: Testı değerlendırmek. için, bırıncı bolumdekı 1 ve 2 nci sorular dışındakı tum «£ve£» yamtlannız için kencanıze 5 pııan vewı Bu ılk ıkısı ıçm«Hayır> yanıtlanmz Z puandır Ikmcı bohımde altıncı soru dışındakı tum «£vet» yanıtlanmz gene 5 puandır Altıncı soruda, Hajir yanıtı 5 puandır Yamtlannız, yukardakılerin tersı ıse. kendınize eksı beş puan verın Bır soruya »Evet Ha\ır yanılı verdıysenız. bu sorudan «sı/ır» puar ahrsınız. Boylece. olası. puan taplamınız 100 de 100 arasında degışebıhr Bu testte 80 ya da daha yukarı puan aldıysanız, ortu ve uyum yeteneklerınız fevfeaiâde mukemmel demektır Büyuk bır olasıhkla, yazmın başında sozunu ettıgımız saghklı yuzde 10'un içındesımz. Hıç hastalanmayan ve kaza geçırmeyenler gunıbunda yanı (Ama sakın şansınızı denemeye kolkmayın > Eğer puanlanıvz 40'ın altındaysa. uyum ve ortü davranışlarında bıraz utangaç olduğunuzu soylemek nıumkün. Eksi puan aldıysanız. yaşam değişik\Werine uyma \eteneğmız oek zavıf demektir Belki de. oeng yazı ıçınde sozünü ettiğimiz. basta olma dışındc ortü davranışı bılmevenlerden bırı olabılirsiniz. Puanlarınız 45 ile ?5 arasındaysa. daha yukarı ve daha aşağı puan alanlcra gore daha az püvenilir bir durumdasınız demektir Bu durumdak^Tin vatam ricğı?:feIıklerini dikhatlp ızleme!»'i çeıekır. Insanlann buyuk bir çogunluğu bu guruotadır. «Adım Fulya. Annem bobam Bır atasozu var ne der? «Çocuktan al haberi.» ., • kardeşlerim Almanya'da. Ben burada yatılı bir okula gidiyoSARI SAÇLI MAVİ rum. Yaşım onaltı. Benden AlGOZLU DEĞİLSENİ2 manyo'yı anlatmamı Istemişsi«Eğer sarı saçlı mavi gözlu nız. Bu dileğinlzi yerlne getlrdegilsenız ve gutentag demesı mek içln elimden geteni yapni bilmiyorsanız Almanya'da o maya çalışocağım. Benlm orakula gitmek olmekten beterdir. da en cok sevdiğim şeyler; Baş Daha kapıdan gırdigınizde baş ta oranın tarihl yerleri, gezllelar size cevrilir. O size cevrilen cek yerleri, mağazaları, parkla11. ıcine para atınca gazoz verer. başların îclerinden ne dediğıni makinaları ve havuzlorı. Bunlabllirsinlz. «İşte bir topal karınca daha.» Turklere takılan ad rın hepsinin ayrı ayrı sevilecek hayvanat lardon birj de budur: Topal Ko yanlan var. Ayrıco bahceslni cok severim bu da rınca. hayvanlara cok duşkun olmamBen tam beş yıl bir topal ka dan geliyor. Benden Almanya'rıncaydım Zamanla gunaydın da başımdan gecen bir anıyı demesini de, okumasını da ogrendim. Gene de bir topal karıncaydım ben. Çunku soçlarım G ARTH karaydı. adım da AN. Almanya'da guzel şey coktur. Yollar, kopruler, mağazalar, yıyecekler. Yalnız bu guzellikler bfzim oturdugumuz semtte pek uzaktı. Almanya'da televizyonda gorduğum gibi guzel evler cok. Bizim evımiz kotuydu. Sokagımız da. Orada televizyonda evle rın kokusu vardır. Bizim sokak taki evler baştan aşagı kuf, sidik bir de soğan kokardı. Orada cok guzel elbiseler vardı. So kakta msanlar çok guzel giyınirdl. Annem cok kotu gıyınırdi. Çunku o guzel elbiselerden alamazdık. Para biriktirirdlk. Okulun topal karıncalorıno di ğer çocuklar yardım ederdi. Ben DiŞi BOND onlarm poltolarını, eldivenlerini gıyerdım. Getirirlerdi. Utanırdım. Ama Almanya buradan cok soğuk. Kar var. Bır anım geliyor aklıma. Bır odasında oturdugumuz opartma nm yaşlı bir kapıcısı vardı. Yuzu buruş buruş bir kadındı. Hep sahanlıkta görurdum onu. Benl gorunce gözlerini acar, ellyle bana işoret ederdl. Odum patlardı. Merdivenleri koşarak çıkardım. Herkese aynı şeyi ya uor mıydı bl'mem Bır paıar sabahı bobam neden bilmiyorum kadıno bağırdı. Sozlerlnl tam anlayamadım. Aşağı yukarı şoy leydi: «Slzln paranızı bız veri