Katalog

D ö RT CUMHVRlYET, 31 OCAK 1978 krcon BARAKLl ABDULCAÜAZ ÜNÎ>U2 TURHAN SELÇUK VALM/1 "BAKANLIGIMIN •• •• •• GORUŞU ODUR Kİ • •< Kadm derneklen federasvonu. geçHgınuz günlerde r panel duzenledı Bu toplantıda ele alınan konu, goıllu detneklenn amaçları, gorevleıı gonuliu dernekleıe den gereksinme duvuldugu goreUeımı tam olarak >ap yapamaaıklan amaçlanna ulaşmada kaiMİaştıklan ıçluklerdı Conuılu derneklerıu zaman zaraan boyle topntılar duzenlevıp vaptıklarını ve yapabılecekîennı go/n geçırmelen ozeieştırı yapabılmelerı. elbette olumlu r tutum \e yararh bır davranış Ama benım sozunj etek ıstedıgınn gonullu derneklcnn çahşmalanndan çok, ı toplantıda ele alınan konulardan bırının duşundurdukrı. Gonulhı çal.şmalar konubundakı panelm konuşmalan bu tur çalı^maların tarıhçesı toplum kalkırunandakı rollen a'gılanış bıçımlen vannda bu derneklen amaçlarının saptanması ve bu amaçlara ulaşılmisı ın neler gerektıgı sorunlan uzennde de durdular Bu >reklerden bn de devletın yardım ve ışbırhğı ıdı Bır mdan toplumun bunahmh donemlennde, gonullu çajmalann önem kazanrnası uzennde goruş bırliğme valırken bır yandan da gonullu derneklenn çahşmalanın zaman zaman vü/eysel bazan vetersız ve çok zaıin da ftynı konu uzennde dağınık çalışmalar bıçımm= kaldığı vursrulandı Göruş birlığıne \anlan noktalar• an bırı de gonullu derneklenn artık aralannda para )playarak bır\aç kışıve yardım etmek anlamının otende daha etkın goreiler ustlenmesı zorunlugu ıdı Gösvlen arasında en çok onem kazanan da, karauoyu ve ıskı gruplan oluşturabılmek devietm ıvedıhkle çorum•vemeyecegı bazı sorunlarda deneyımler yapmak oldu» uydu POUİ YOK Mu Döviz Darboğazmdaki Türkiye Yalçın DOĞAN Seçeneklerin odak noktasında işçi dövizleri var Konu aslındo başlıco Ikl temel cozumden gecmektedır Bırı IMF'lı cozum, dlğerl IMF'sız cozum Bu son derece temel bır tercıhtır Sıyasal bır tercıhtır IMF yoluylo mı. yoksa IMF'nın dışında mı. konuya bır çozum getirıleceğı hukumetın polıtıkası ve temel tercıhının sonunda bellı olacaktır Batı dunyosı ıcın de mı kalınarak cozum oronacok, Batı dunyası dışına mı cıkılacaktır'5 Batı dunyası ıçınde kolındığmda IMF ye mutlaka basvurmak zorunluğu vor mıdır, yoksa Batı dunyası ıçınde kalınmasına rağmen yıne de IMF'sız cozumler soz konusu olabılır mı 9 Bunların yanıtlorı kısa surede temet sıyasal tercihler sonucunda ortayo cıkacaktır. IMFÜ CÖZUM UR BAŞKA TOPLANTI Bu tartışmaları dınlerken ister istemez, bır süre on# vapılan bır başka toplantıyı anımsadım Bılıyorsunuz, 979 yılı Bırla?mış Mılletler tarafından Çocuk Yılı ola\k kabul ve ılin edıldı Dunya Çocuk Yılı çalışmalannı onetecek komısyonun başkanhgına da Fılıpmler Sosyal Bakanı atandı Yani bır kadın Elbcttc ılk bakışta ; ler lumlu bır davranış bu Bu arada Turkıye'do çalışmalamı sürdurcn 24 gonullu kuruluş, Kadın Derneklen Fe[era^vonu ıle ortak çalışmaya gırdıler tlk toplantılannı P77 vılı sonunda yaparak Çocuk yılı çalışmalanna şımlıden başladılar Once aralannda bır Yurütme Kurulu ıluşturdular Sonra da bu kuıul çalışmalara katılan derıcklerm butun uyelenru kapsayacak bıçımde komısyonar kurdu Bu komısyonlar. gunumuzde Turkıyede çocuka ılgıh butün sorunlan saptama, bunların çozum yollamı araştırma gorevını taşıyordu Elbstte bır toplumun > onemlı konularından bın olan çocuk sorununu tumuyn e çozmeyı amaçlamıyordu bu çalışmalar. Ancak daha mcp de belıtttıgımız. soıunlan saptama çozum yollaıi îrama bunlar uzennde duşunme \e kamuoyu oluşturma lak'mmdan vararlı olabılecek bır çalışmaydı bu 1977 \ıh ırahk avında yapılan toplantıda durumun ılgılı bacanhklara da duvurulması ve katkılannın ıstenmesi ka•an alındı. Bu amaçla. sorunla dogrudan ılgılı Mılh Egıtım. Sağhk. Sosyal Guvenhk Çalf,ma. Kültur. Adalet, fçışlen ve Dışışlen Bakanlıklarma \e UN1CEF mıllı komtesıne bırer yazı \a/ılarak bundan sonıakı toplanUara temsılcı gondermelerı çalışmalara katkıda bulunmaan ıstendı KOMiSYON ÇALIŞMALARI Gomıllü Kadın Derneklerinia Çocuk sonınuyla ilgih olarak saptadıklan ılk konulan burada açıklamajı bır gorev bılıyorum. Bu çalışma gruplan arasında, Saglık, egıtım çocuk ve çevre ılışkılen. hukuk. korunmaya muhtaç çocuklar. çocuk ve^aıle egıtimi gibı önemlı konulan ıçerenler. ılk çalışmaya başlayanlar oldu Orneğın hukuk komısyonu, çocukla ılgılı bütun yasa maddelerını taıamavı. eksık. ışlerlıgı olmavan vetersız hukümler vanında. vasalarımızda bulunmayan ama gereksınme dmulan konulan ıçe:en yasa hukumlen hazırlamavı gorev edınmıştı Kısaoa belırtehtn ki bugun çocuk suçlanna bakacak mahkemelerın henuz kurulmamış olması buvuk bır eksıkhktir Çocuklann suça yonelmeleu konusunda bırçok araştırma yapılmış olmasma karşuı, bu konuda \eterli ve köklu önlemler getırilememıştır. Suc ışlemış çocukların kapatıldıklan ıslahevterı, bunlarm çalısma yontemlerı. ıslahevınden çıkan çocukların topluma uvum saglamalan sorunlan uzenndelu çabalara. ancak gonullu derneklenn çahşmalannda raslanmaktadır Elbette bu çabalar yeterh olmamaktadu". Evlât edmme bır sorundur Evlâthk, besleme gıbı adlarla evlerde buyutulen \e çoğunlugunu kız çocuklann oluşturdugu bir grup çocuğun yazgılan uzenne çok şey soylenebılır. KOÎUVUCU aıie yasası çıkah vıllar oldugu halde ışlerlık kazanamamış. hatta kamuoyuna duvurulamamıştır. Korunmava muhtaç çocuklar yasası da ışlememektedır. Koruma j urtlan jerel vonetimden çeşıth bakanhklara kadar pek çok kuruluşun oVtak çahşmasına bırakılmiş, «ereken etkınhgı bır turlu saglayamamıştır IlXögretım hala. uyulması gereken ama uyulmadıgı zaman yeterlı vaptınmlan olmayan bır zonıtıluktur Okul oncesı çocuklannın egıtilecegı devlet elıyle kurulmuş okul ve sınıflar. gereksınımı karşılamaktan çok uzaktır Gen zekâh çocuklar içın. o da gönüllü bır dernek tarafından açılmış bır tek okul vaıdır. Oysa defletın bu çocuklara el U7atması bır Anivasa ronınluğudur Ve gonullu derneklerin çocuk \ılı çalıçmalan çerçevesındekı 1978 vıhnm ılk toplantısına Dışışlen ve SSYB ndan bn"er temsılcı gondenlmıştır sadece Sıyasal ıktıdano «IMF'ye dovarorok» bır karar oluşturmayı denemesı varsayımı oltında çu kavnaktarın harekete geçebıleceğı blldtrllmektedir. Sck sık uygulanan dgyalüasyon"%2Sİr tlkedekı sıyBsai7" 6>nge• IMF ıle go'uşmelerın kalm sızlık ışcı dovızlermde buyuk dıcjı yerden başlaması hol'nde azalmalaro yol acmıştır. KapıtaMF'nın kendı oz kaynak'arın lıst dünyanın ıcıns duşmuş olOGT 300 400 mılyon dolar sağ duğu ekonomık bunolım (1974' lorra olanağı vardır. den sonra). yurt dışında calışan işcllerın gonderdıklen dovl• IMF ıle anlaşmaya varıldığııca Turkıye ıcın Avrupa'do cluçturulmuş bulunan konsorsıyuaıun harekete gecmesı doğoldır So!t bu konsorsıyomdan ortalama 750 mılyon dolar beklenılebılmektedır. Uzmanlar bu mıktann «en az 500 mılyon dolar en cok 1 mılyar dolar» olacağını hesaplomaktadırlar. # Avrupa Para Pıyasasından ortalama 750 mılyon dolar sağlanabıleceğı belırtılmektedır. # KonsorsıyuTt dışında kalan Avrupo ulkelennden geiıştırılen ılışkıler sonucunda yakloşık 300 mılyon dolor kredı alınabıleceğı bıldırılmektedır. 9 Petrodolar olanaklarındon sağlanmosı duşunulen 500 mılyon dolar bulunmaktadır. Bu durumda toplam 2 mllyar 700 mllyon dolarlık bır kredı saö lanmış olmaktadır. İMF'SİZ CÖZUM IMF sız cozümde ıkı şık vardır Bırı IMF'ye gıtmeden yıne de Batı dunyası ıcınde kalmak ve olanak oramak. Ikıncısi ıse, Sosyalıst Blok a yonelmek ve Sosyalıst ulkelerden kredı o!anaHarını araştırmak Bır uçuncu şık daho vardır. Izlenecek dış polıtıko ve dış ekonomık ilışkıler sonucjnda gerek Batı dunyasından. gerekse Sosyalıst dun yodan kredı olonakları araştırılabılır. IMFs'z cözümde de petro » dolarların ve konsorsıyoTi dışmdakı Avrupa ulkelerının bır bolümunden kredı sağtanmcsmm olasılık ıçırde olduğu belırtılmektedır IMF'sız cozu^de konu salt Başbakan Bu'ent Ece^ıt ıle Malı/e Bakanı Zıya fv'uezzınoğlu nun, hukumetın ızleyeceğı genel polıtıkanın dışırda gırışrrelenne bağlı görunnr'ektedır Onun ıcındır kl, şımdıden «Şu miktar kredi geliyor» bıcın">nde bır tahmıide bu unmak guctur Turkıye nın yenı bır donemın eşıqmde olduğu, yenı bır ılışkıler s stemıne adım atmakta olduğu dunyo kamuoyuna acıklanmolıdır Bu salt polıt k propaqondadan değıl belkı aynı ağırîıkta olarak, alınacak ekonomık onle^lere ve bunlorm acıklanmasına da boğlıdır IŞCİ DOVtZLERINDE BUYUK ONEM Gerek IMF'lı gerek •«'iımıf» hsr Döviz darboğazı sorununda başlıca iki çözüm var; IMF'li çözüm ile IMF'siz çözüm.. ğı yo da Merl süruldügü gıbi, o denll onem taşımam(rtS8ffrK*^Stf~ konu ışcı dovlzlerını yurda cekebılmektır. Cunku, yapılan hesaplara gore yurt dışmdakl ışCilerın yurt dışındakı bankalorda yaklaşık 10 mılyar Almon Markı yaklaşık 3 milyar dolar250 mtfyon dotar gondermeleri ğerlendlrmek amacıylo başka ön beklühmeictotftr. Dresdner Bank terrifere gerek vardır. aracılığıyla da yaklaşık 250 mılBunların başında sıyasol pro>on dolar beklenmektedır O halde, işçilerden toplam 1 mıl pagonda galmektedır. Ecevıt'ın yar 500 mılyon dolor beklen \a öa Muezzınoğlu'nun bır Almanya ve Hollando gezlsı yapmektedır. Bu miktar IMF'iı ya ması bu konuda yarar saâlcyada IMF'sız çözume eklenmek kesln bir tovır Icınde «le olınması. bir ay yuzde şu kadar. ertesi ay yuzde bu kadar gıbl. garıp ve anlomsız, ekonomlyl allok bullok eden oranlardan '.azgeçılmesı gereklr Bılımsel deyımıyle «mlnldevaluasyonlar» son bulmalıdır Bu yonde kamuoyu ve yurt dışmdakl tşcllar kosınlıkle ıkna edilmlş oimalıdır. İŞCİLERİ TEŞVIK Ücuncü konu, işcl dövlzlerlne venlecek özendırme önleml«rın« (teş\.ık tedbırlerıne) ılışklndlr. Bunlardan bıri, işcl dövızlerln» varolan dovız kurunun ustünde bır kur uygulamak ve getırılecek dövız karşılığında doha faz la Turk lırası odemektlr. Bır baş ka onlem, ışcılerın dovlzleri kar şıhğı kamu ıktısadı kuruluşlarına hısae senetlen yoluyla kotılmalarını sağlamaktır. Bundon kâr eden kamu kuruluşlarmı dık kate almak gerekmektedır. Bır boşka onlem de yurt dışındokı Işcılerın Türkiye'dekı konut sorununu cözmek Icın başvurulacak gırlşımlerle llgılıdir. Yönteml ne olursa olsun, tek bır noktada bırleşılmektedlr. O do ışcı dövizlenne ozendirme onlemleri uygulomoktır. cKEMER SIKMAK» Değışık uluslararası Ilışkıler ve ılışkılerde yeni yonlendırmeler dovız bunalımının çozumlen mesınde cok onemlı rol oynama ya aday gozukmektedır Işcı dövızlerının buyuk katkısı olobılır konuya IMF'lı ve IMF sız cozumler ÎLrkıye'nın sodece ekoncmık sorunlanna değıı, uluslar o osı bulunduğu yerı de etkıleyecek boyutlara uloşabilır. IMF ile anlaşmaya varıldığında Türkiye için Avrupa'da oluşturulmuş olan konsorsiyomun harekete geçmesi doğaldır bulunmaktadır. İşcl dovlzlorl flcı sından sorun, bu mlktarı yurda Cekmektır, 1978DE NE GELİR7 1978 yılında ışcılerın 1 mllyar zorundodır. Işcı dovızlermln böyleee yaklaşık yüzde ellısının olagan yollcrla Turkiye'ye gelmesl hesaplanmaktadır. Ancak, yurt dıştnda kı bu gızli gücu (ootansıyel) debılecektlr. Iklncl önemlj konu devalOasyon'a illşklndır Eğer yopılacak60 kl. klşısel olarak yenl bir devalüasyon gereğlne Inanmadığırnızı belırtmek isteriz, bunun zl «tkılemışttr. Yurt dışındo, kopıtalızmın bunahmı nedenıyle. oncelıkle Turk işçılerının işlerıne son verlldığı ve bundan dolayı da, Türkıye'ye gelen dovızlerın azaldıgı savı s>k sık öne surulmüştur. Oysa. bu sanıldı DiSi BOND GARHT • BAKANLIGIMIN GORÜŞÜ ODUR Ki... Bu ıkı savgıdeger temsılcıden bırırun, SSYB go.evdlerınden olmâsına karşüık, gonullu derneklenn çalış»alarına zaten ketılan bır kişı oldugu duşunulurse, yonetım katlannın bu çalışmalara sadece bır temsilcı ıle katıldıklanm soilemek yanlış olmaz sanııım Dışışlen Blüvanhgı temsılcısının katkısı da Bakanîıgımın goruşu odur kı. çocuk yılı çalışmalannı uluslararası komıte kararlan ıçınde almak gereklr. Bonun dışında bırşey yapılmamalı Bu komıte ıle ıhşk> de bakarüıgımıza baglı «UNICEF Koordınasyon Komıtesi aracılıgıvla oimalıdır» bıcımınde bır konuşma oldu Kendısıne bu çalışmalan yönetece'c kuruluş uluslararası konferanslara temsılcı gondeırneK amacını taşımadığı. atnacın yurt çocuklannın sorunlanna çozum yollan aramak olduğu anlatıldı Dendı kı • Elbette ışbırhgıni >ararlı bulujonız Ama çocuklanmız ıçm yapacaklanmızda özgur otmak ıstıyoruz. Bızım sorunlarımız bıze ozgudür Bu sorunlara çare aramak ve bulmak zorundayız» Düeâımız. hukümet organlannın. gerçekten bızim GÖ2 HASTAUKLARI MÜTEHASSlSI illllllllllllllllllililillllllllllilllilllflllllllllllllllİlllllllllllllllllillllH HEDEF, OEV BİR DENIZ GÜCO... r Ama asıl cozüm ıc ekonomık önlemlerden gecmektedır. Yurt dışına cık'sın kısıtlanmasmdan ve cıkışta bu'ük vergılerden getırılmpsmden tutun da kacak ıthalatınluks ıthalatın önlenms sme degın bır d.zı onlem alınması gerekmektedır. Ş.mdıye do ğın ekonomık sorunlara sureklı taleD acısından yakfaşılmıştır, oysa ortık sorun konuyo arz yonunden yaklaşmaktan gec mektedır. Oretım yonunden yak laşmaktan gecmekted.r Gerek Türk Lirası gerekse dovlz tasarrufunu özendırıcl teknık onlemlere başvurulması mutloka gereklıdır Bunun anlamı «kemerls rl sıkmok»tır. Luks tuketımfn her turlüsünden vazgecmeyl sağlayacak onlemlerdır. Dr. Savaş DERVENT Cphtolmolog (CONTACT LENS) Osmanbev Solr Nigar Sk No 9597 (Neylr'ın sokaflı) rel 40 82 68 TARIK Z. KIRBAKAN DERI SAC ve 2ÛHREVİ HASTALIKLAR MOSTEHASSISI Istlklol Cad Pormakkopı No.ı 58 Telefon : 44 10 73 TÜRK DONANMA VAKF1NA TÖRK DONANMA VAKFINA YAPACAGINIZ YARDIMLARLA BU HEDEFE ULAŞABILIRSINIZ... IMF'slz Oİı Ecevt hukumetl ağır bır ««nkaz»lo karşı karşıyodır Cumhu rıyet torıhının bu gorulmemış batağından kurtulmak ıcın komuoyu her turlu kararı onaylamava coktan hazırdır Cıkarları sarsılacak cevrelerm catlok ses len ıse denızde damlo olmaktan oteye gıdemez B 1T T I. »nınon dıkkate nunıiHiılHlılllıuimilimillimmilllllllllüUllimillllllllllüllllHilil