Katalog

CUMHURİYET 13 OCAK 1978 B E Ş Hükümet programı Meclislerde okundu Mlllet Mecllsl ve Cumhuriyet Senatosu Genel Kurullarında, dün Başbakon Bulent Ecevit tarafından okunan Hükumet programı şu tumceyle başlomaktadır: tSayın üyeler; «Ülkemlzln son zamanlorda sürüklendlğl ortamda Atatürfc'un emaneti olan Türklye Cumburlyetlnl, hür v« demokratik rejimi veya Cumhuriyelin temel nltellkierinl yıkıp yok etmeyl amaçlıyan, totaliter bir baskı vs terör r*]lmlnl kurmaya yönelen ve yurttaşların özgüriük ve huzur Içerlsinde korfcusuz yaşama haklorını, can güvenllğlnl, konun hâklmlyetinl ortadan kaldırmaya calışan, her ceşlt Anayasa dışı faoliyetlere korşı demokraslyl ve Cumhurlyeti korumak ve savunmak tüm Ulusumuzun ve onun temsllclsl olan parlomentomuzun boşlıca görevl hollne gelmlştlr.» programda, «uya ve kömOre dayanan ener|l «antralları yapımının hızlandırılacağı, bu amacla bir «Ulusal enerjl plonı» uygulanacağı belirtiimektedir. Program, yeroltı kaynaklarının değerlendirilmesinl, madenlerin işlenmiş olarak ihracını sağlayacak yatırımların gercekleştirümesini, bu arada petrol yasasının yeniden ele alınarak günümüz koşullarına göre düzenlenmesini de öngörmektedir. Aynı şekilde maden yasasının da Anayasanın 130. maddesine uygun bicimde gerçekleştirüeceği, programda yer almıştıı. olarak başlanacaktır. • Kıdem tazmlnatı hakkma ozellikle kCcuk Işletmelerde uygulama oianağı kazandırabilmek Içln gerekll düzenlemelere gidilecektir. • Lokavtın kötüye kullanılmasını önleyici ça lısmalar yapılıp öneriler hazırlanacaktır. • Çocuklann ve genclerin gellşmelerlnl engelleylcl koşullarda çalıştınlmasını önliyecek onlemler alınacaktır. • Sakatlarla eskl hükümlülerln yeniden lşe alıştırıtmaları ve İş bulma olanaklan genişletilecektlr. • 65 yaşını dolduran yurttaşlara aylık bağlonmasma ilişkin yasanın kapsamı genişletilecektlr. • Calışan kadınların hok ve ücret eşltllğlndsn eksiksiz yararlanabilmeleri, çalışma yaşamı gereklerlyle analık sorumluluğunu aaha kolay bağdaştırabllmelerl sağlanacaktır. • Dul ve yetlm ayltkları adaletli blr duzeya yukseltllecektir ı de, çaödas eğitim teknolo|lslnln tüm olanaklanndan yararlanılacaktır. «Öğretmenlerln manevi ve maddî huzur Içinde çalışabümeierl güvenca oltına alınacak, kendllerlnl surekli yenlieyebilmelerl kolaylaştırtlacaktır. «Yurt dışındakl Turk cocuklarının kültür ve eğitimi lle devlet yakından llgilenecektir.» Sanat, k ültür ve basm • .TELİF HAKLARI SAĞLAM KURALLARA BAGL&NIRKEN VERGİ VÖMl'NDEH OE KOLAYUKLAR GETİRÜCEKTİR. BASIN SUÇIARIYLA İLGİLÎ CEZALARDA VE BUNLARIN İNFAZINDA, BASIN ÖZGÜRLÜĞbNÜN GEREKLERİNE UYGUN D'JZELTMELER YAPILACAKTIR. Program. sanat ve kültür colışmalarınm, topluınun her kesimine yoyılmosı amacıyla, her türlü baskı ve yönlendirmeden uzak bir «devlet desteği» vaadetmekte, bu alanda daha sonra özetle şu ilke va hedefleri getirmektedir: «Sanatçıların, duşunürlerin ve yazarların sosyal güvenceleri sağlanacaktır. Yetenekll sanatçı, yazar ve duşunürlerin yaşamlarmı bu çalışmalarıyla sürdürebilmelerine devlet yardımcı olacaktır. Telif hakları sağlcm kurallara bağlanır ken vergl yönünden de kolaylıklar getlrilecektir. «Bütün yurtta konservatuarlann ve sanat okul larının kuruiup yaygınlaştırılmasıno, bu alandaki yerel çalışmaların desteklenmesine, kültür ve sanat merkezlerinin çoğaltılmasına önem verilecektir «Devlet, Türk film sanatının ve sanaylinin sağlıklı blçimde we kısa sürede geliştirilmesine ve dünyaya açılmasına yardımcı oiacaktır. «Ulusumuzun kültür birikimini değerlendlrecek blr «Devlet Kültür Merkezl ve Milll Müze»; topiumumuzun manevî ve maddi değer ve ürünlerinl bllimsel yöntemlerle araşlırıp derteyecek ve yayacok blr «Türk Kültürü Araştırma ve Derleme Kurumu»; ve bilimsel çalışmalara acık, iyl duzenlenmi? bir devlet arşivl kurmoğa başlanacaktır. «Basın mensuplarınm görevlerini güvenlik Içinde ve özgürce yapabilmeleri bakımından gsrekli güvenceler scğlanacaktır. Çağdaş haberleşme olonaklarından yararlanabilmeleri kolaylaştırılocaktır. Basm suclarıyla llglli cezalarda ve bu cezoların infaztnda. basm özgürlüğünün gereklerine uyaun düzeltmeler yapılacaktır. «TRT'nin Anayasa'da ve yosasında b=lir»llen llkeler doğrultusunda görev yccabilmesine Hukumetimiz büyük özen gösterecektir.» Döviz darboğazı Hükümet programının dövlr darboğaîi v« enflasyonla ilgili bölümlerinda de özetle şu QÖrüşlere yer verilmektedir: tTürklye'nln döviz gerekslnmeslnln, Ihracota hız vererek veya ekonomide gereken yapısal değlşikliklerl gerçekleştirerek değil de enflasyoncu polltlkalar sonucu başvurulan para operosyonları lle korşılanmağa çalışılmış olrrıası bunalımı orttırmıştır.. «Döviz, dış tlcaret, ödemeler ve borçlanma alonlorında izlenen yanlıt politika ve uygulamalar, blr yandan ekonomiyl ağır sorunlarla karşı karşıya bırakmış, bir yandan da paramızın değerinin hızla diişmesine yol açmıştır. «Yurt dışında calışan Işçilerlmizln yurda gönderdlklerl dövlzl«r azalmış, turlzmde döviz giderleri geliıierimlzl aşmış, ihracatımız gerilemiş, geleneksel tarım ürunlerinin ihracında bile başarısız kalınmıştır. «Hükümetlmiz, turirm gelirlerini ve dışarıda calışan yurttaşlanmızın gönderdiklerl dövizler) arttırıcı etkin blr politika izliyecektir. Bunun yanısıra, döviz gereksinmelerimizl karşılamak üzere yeni ve güvenilir kaynaklar bulunacaktır.» Progrcmda demiryolu taşımacılığının, ihracata da dönük olarak yaygınlaştırılacağı. «Karayolları Trafik Yasası» ile «Karayoju Taşıma Yasası» nın parlamentoyo sevkedileceği, Doğu ve Güneydoğu'daki ekonomik canlanmayı sağlamak üzers Doğu Karadenizle Güney sınırlanmız arasında, dikey ulaşım bağlantısinın hızla gercekleştirilsceği, deniz ulaştırmacılığında da ioe ve dışa dönük olanda büyük bir atılım ycpılacağı bildirılmekte, havaolonlonnın uluslarorası standortlora uygun hale getırilecegı eklenmektedır. lürk'ün önderllğlnde Sncülük etmfş olan TOrk ulusu, nerede ve hangı göruniü oıtında varlığını sürdürürse surdürsün, emperyalizme bütün güçuyle karşı çıkaccktır. «Siiâhlanma yanşınm aiabildiğine hızlandığı bir dönemde ve bölgede, Türkiye'nin kendi ulusal güveniiğini büyük ölçude kendi olanaklarıyla sağlayabilmesi Için, ekonomisini bugünkü bunalımdan ve dar boğazlardan blr an önce kurtOTması gereklidir. «Hükümetlmiz, Yüce Meclisin güvenoyuna erişirse, Türk ekonomisini ve sanayiini, ulusal güvenliğimizin gerekîirdiği gücfi u>'?:rab;imek Için her çaboyı göstermeyi, yurtseverllğin ve milliyetciliğin gereğl bliecektir.» Hükümetin genel amaçları • «ANAYASA DÜZEFIİ HER ALANDA . , EGEMEN KILINARAK, HUKUK DEV ' ' LEÎİ KURALLARINA KESİN rjLERLİK KAZANDIRIUP, DEVLETE VE DEVIEÎ SÖZÜNE GÜVEN &ÜÇLEHDÎRİLECEKTİR. Progrornda daha sonra özgürlüğün tanımt yapılmakto. görüş aynlıklarının, topiumun her kesiminde sılâhlı catışmalara dönüşmekten kurtarıiıp, yurtto barış sağlanarak genclerin ve çocuklann can güvenliği icinde öğrenim oianağına kavuşturulacakları. «Anayasa düzeninin her alanda egemen kılınarak, hukuk devletl kurallarına kesin işleriik kazondırılıp, devlete ve devlet sözüne güvenln güçlendirileceği» bildirilmektedir. Hükumetin genel amaçları, programda özetls şoyle belirlenmektedir: • «Blrleştlrici, toplayıcı ve banştırıcı olmaya özen gösterilecektir. • Karar ve uygulamalarda blr partinin veya belll düşüncedekl bazı çevrelerln değil, tümüyle mllletin yararları gözönünde tutulacaktır. • Yasaların herkese, her düşünceye, her eyleme eşltlik ve etkinlikle uygulanması sağlanacaktır. • Okııl kapısının, dernek üyellğine göre; memurluk ve Iş kapısının parti rozetlne göre ocılıp kapanmasına son verilecektir. 9 Bağımsız yargı organlortnın etklnllğl arttınlacak, yargı Işlemlerlnln hız kazanması Içln yenl yosal duzenlemeler yapılacaktır. 9 İC güvenlik kuvvetlerinin kesin tarafsızlığı ve demokratlk hukuk devletl kuralları Içlnde etKlnligi sağlanacak, o amaçla bu kuvvetler gerekll yetkl ve güvencelerle donc!ılacakt;r. • Hic bir gerokceyle hic blr kimseye, devlet denetimi ve soıumluluğu dışında komu göravt yap^a, zor kullonma, güvenlik sağiama, kendl kendine hak alma yetkisl ve oianağı tanmmıyacaktır. • Devletin haber alma ve değerlendlrme öt» gütöne demokratik hukuk devletlnin ve acık toplutnun gereğl olan nltellk kazandırılacaktır. Bu örgüt, slyasete dolaylı da olsa karıştırılmayacak, propaganda ve yönlendirme çalışmaları yapmıyacoktır. • Yasalara olduğu kadar demokratik hukuk devtetinln temel kurollarına da aykırı olarak yopılan atamalar veya kayırmolar. kamu görevlllerl arasındakl, o aroda güvenlik kuvvetlerl pereonell arasmdokl lllşkllerl de, halkın devlet yönetlmlne guven ve saygısını da sarsıcı ölcülere varmıştır. Hukümetimlz bu tür uygulamalara derhol son vermek kararındadır.» Hukumet programının bundan sonrakl bölümiınde. ekonomik sorunlara değinillrken. bu alanda oğır bir miras üstlenildiği, hızlı enflâsyon, görülmemiş pahalılık, döviz yokluğu, ağır dış borçlor, enerji ve mal kıtlıkları. Ihtfkâr, karaborsa ve her alandaki savurganhk ve kadro şişkinlikleriyle, toplumsal barışı zorlayan işsizüğin, bu mirasın gözler önündeki örnekleri olduğu belırtılmektedir. Dış politika .HUÜMET, TÖRKİYE'HIN InlFAKLARA OLAN KATKISINIH, BÖLGE tLKELERİ İÇİN BİR KUJKU VE 61VEKSIIÜK ETKENİ OLMAMASINA SÜREKLİ ÖZEN GÖSTERECEKTi'R» Programda, hükümetin, Türkiye'nin önemlnl. etkinliğını ve ulusal yararıarını, uluslararası gerginliğe değil, yumuşamaya ve dünya barışının güçlenmesine bağlayan bir dış politika izleyecegı belirtildıkten sonra, bu konudaki hedefler şöylo belirienmektedır: «Hükümetimiz ahiakın oiduğu kadar, açık rejimin de geregi olan doğruluğu ve tutorlılığı dış politikada ve uluslararası llişkilerae kesin kural olcrak benimser. Bunu, uluslararasında sağlom iüşkiler va surekh dostiuklar kurabilmenln koşulu sayar. Dış pol.tikaya ve uluslararası llişkllere, ulusal yararımız dogruitusunda topiumun her kesiminin ilgisini ve katkısmı sağlamayı ödev bilir. «Hükümetimiz dış politikonın uiusai savunma politikasından ayrılamayccağtna inanır. Bu Inancla, Türkiye'nin savunmasını aşın ölçüde dış de«teğe ve belirli bir kaynaga bağımlılıkton esirgeylci bir uiusai guven.ik kavromı oluştururken, dış potvtikada da bunun gereği olan düzenlemelerl yapacaktır. Bölge ulkeıeriyle ilişkilerinl Karşılıklı guvcne ve ortak yarara dayandırarak, ulusal güvenüği, en başta boyle bir barışçı dış politika lle nuçlendirmeye çaiışacaktır. İttifaklara olan katkısmın bölge uikcleri için bir kuşku ve güvensizlik etkeni olmamasına surekli özen gösterecektir. ittitoklar çerçevesi içincie o'sım veya olmasın, uius'orarosı l,işki:erda ulusal güvenliğimlzi olumsuz yönde etkileylcı, ulusal haklarımızı »e çıkarlarımızı vo uluslararost ilişkiterde amaç edindlğimiz ilkelcri zedeleyici politikalar hükümetimizc» benirnsenmeyecektir. «Hükümetlmiz, Türkiye'nin dostluk ilişkilerlni, üye olduğu ittifak ve topluluklardaki ilişklleri dışında da, ic düzen bakımınüan ayrım gözetmeksizin genişletecektir. Ozellikle bölge ülkelerly le ve gelişme sürecindekl ülkeîerle yakın lllşkiler, içbirligi ve dayanışma kuracaktır. Hükümetimiz, Türkiye'nin dunya ülkeleriyle ilişkilerini genişletip geliştirirkan, bir Ortadoğu, Akdeniz ve Balkan ulkesi olarak bölgcüekl tarihı ve coğrafi yerlnln önemini kalıcı bir unsur olarak değerlendirecektir. Bolrje ülkeleriyle tarihscl ve kültürel bağlarn nın bu ülkeîerle yer.ı ilişküere ve işbirllğint, de manevî güç katmasmı ve sağlam blr temel olmasını gözetecektir. «Bölge ülkeierinin daha geniş pazarlara dayanan guçiü ekonomiler oluşturmck, gelişmelerlni hıziandırmak ve sömuruye karşı korunmak ü« zere çok yönlü sıkı ve sürekli Dir Işbirliğl Içlne girmelerini destekleyecektlr. «Hükümetimiz denizlerden, gökleraen ve uzaydan yararlanmada bütün Insantık Içln hakca bir düzen kuruimasına Katkıda bulunacaktır. Hukumetimiz, Türkiye'nln kıîa sahanlığındaki ve genel oiarak denizlerdekl ulusal ekcnomik haklarını ve tüm egemenlik haklarını sağlayıp koruyacaktır. Bu konuda çağın gereklerine uygun yasal düzenlemelerl zaman yiCırmeden yapocaKtır.» Yurt dışında calışan işçiler Ecevit hükümetinin, yurt dışında calışon IşCilerımizin durumiarını iyileştirmek üzere, ongordüğü ilke ve hedetlsr programdc özetle şöyle dile getirilmektedir: «Bu Işçtterimlzln Istlhdam güvenceleri ve AET içinde serbest dolaşım hakları, İlgill hükumetler ve uluslararası örgutler nezdinde kovuşturulacaktır. «jşçüerimlzin dış ülkelerde edindiklerl emeklilik ve başkaca sosyal güvenlik hakları korunarak bunlann yurt icine oktarılmosıno çalışılacaktır. Bunun yanında yurt dışında çalışanların Türkiye'de çalışanlarla eşlt koşullar içinde emek lilik hakkına kovuşturuimaları sağlanacaktır. «tişçilerimlzin yurda dönüşlerinde yurt dışında edindikleri bilgi ve beceri düzeylerine uyâun İş bulmaları, bireysel ve özellikie toplu olarak işyeri açmaları, yatırım yapmaları hükümetimizce yakından desteklenecektir. «Yurt dışındakl işçilerimlze ve ötekl yurttaşlarımıza oy hakkı lanınocoktır.» Programda, devamla. esnaf ve sanatkârlann durumuna ilişkin onlemlere gecıimekte, bunların ekonomik ve teknolojik gelişmeye cyak uydurabilmelerinin, gerektiğinde birleşerek orta ve buyük boy iştetıneciliğe gecebilmelerinin gağlanacağ(, bunun için kooperotifleşmenin kolaylaştınlıp, kredı olanaklaıının genişletileceği büdırilmektedir. Program. çıraklık ve BağKur yasolarının gercktiğince değıştirilmesinı ao ongormektedır. Yeni toprak reformu I «GELİJMEYİ KÖYLLDEN BAŞLATABİLMENİN TEMEL KO^ULU, KÖY'LÜNÜN ÖRGÜTLENEREK GÜÇLENEBİIMESİDİR. BU ÛMAÇLA YAYGIM BfR KOOPERATİFÇİLİK DESTEKLENECEK, YENİ BİR TOPRAK REFORMU YASASI . rlAZIRLANACAKÎIR» Programda, hükümetin tarım ve hayvancılık' alanında izleyeceği politika ils gelişmeyi köyiüden başlatmayı va sancyileşmeyi de köye dek uiaştırmayı amaçladığı bildirilmekte ve şu görüşlere yer verilmektedir: •Gelişmayl koyluden başlatabilmenin temel koşulu, köylünün örgütlenerek güçlenebilmesldir. Bu amaçla, tarım kesiminde yaygın, güclü ve demokratik blr kooperatifçilik hareketl desteklenecektir. Kooperatlflerle üst kuruluşlarının ve genel olarak üreticilerin taşınmaz mal karşılığı aronmaksızın, arazl büyukluklerine bakılmaksızın, üretim değerl veya proje karşılığında yeterll işletme ve yatırım kredilerl alabilmelerl sağlanacaktır. Kooperatiflerin ve üst kuruluşlarının plân doğ rultusundaki verimli ekonomik Işle'mecilik kurallarına uygun olarak yapacakları tarımsal ve sınal yatırımlar devlet katkısıyla desteklenecektlr. Köy grupları yeterll düzeyde ortak hizmet ve altyapı olanaklarına kavuşturulacaktır. Her köyün okulu, camii bulunacak ve soğhk hizmetme kavuşması sağlanacaktır...» Hakca bir toprak dağılımı ve toprağın en verimli bicimde işlenmesin! sağlamak üzere yenl bir toprak reformu yasasının en kısa sürede TBMM'ye sevkedüeceği de programda öngörülmekte, kabul edildiği takdirde bu yasa lle, yurdun her bölgesinde ve ozellikle toprak dağılımının adaletsiz olduğu yörelerde reformun gerçekleştirileceği bildirllmekteciir. «Fazla toprokları veya kendl Işlemedlklerl toprakları kamulaştırılan kimselerln, ödenecek kamulaştırma bedellertnl üretken yatınmlarda değerlendlrmelerl, böylelikle hem kendl gelirlerlnl güvence oltına almaları hem de ülkenln gellşmeslrt» katkıda bulunmalan oianağı «aglanacaktır..» «Gecmlş yıllarda toprak reformu uygulamalarında, uygutamayı sürüncemede bırakan ve belll blr bölgede haksızlıklara yol açan tasarrufların ve adaletslzliklerin tekrar edllmeme*ine özen gö9terilecektlr..ı Halk sağlığı ! «YURT DISJNDAKİ iŞf.İLERİMlZİH İSTIHDAM GUVENCEIER1 VE AEÎ İÇÎNDE SERBEST DOLA^IM HAKKI KOVUŞTURUUCAK. YURT DIS.INDAKİ IS.ÇHERLE ÖTEKİ YURTDA5,LARA OY HAKKI SAĞLANACAKTIR. «Halkın sağlık bakımının bir kamu hizmetl olarak ucretsiz karşılanması, devletin başta gelen Insanlık ödovl olduğu gibi, toplum bireylerinin de bncelikle sağlanması gereken sosyal güvencesidir» dıyen hukumet programı bir yandan toplumsal sıgortaların yaygınlaştırılacagı, bir yandan halkın sağlık kuruluşlarında karşılaştığı güclüklenn gideruerek, sağlık hizmetierini yurttaşın ayağına dek gotürecek yeni duzeniemeiere girışileceği bildirilmektedir. Hükümet programında, sağlık hizmetierinden olarak ilâc sanayiinin geliştirüerek geniş denetlme olınması, çevre sorununa bu orada ozellikle hava kirliliği sorununa oncelik vernmesi öngörülmektedir. Kentlerde ve kıyılarda düzensiz yerieşmenin onlenmesi amacıyla hisseli arsa ve crazi satışlannın ön'eneceği, sağ'uksız ve düzensiz konut yapımına karşı, yeni teknolojılerden yararlanılarak, toplu konut yapımının özendiriieceği, arsayı spekülatif kazanc aracı olmaktan çıkarmak üzere Arsa Ofisi Genel Müdürlüğünün yetki vs olanaklarının genişietiieceği, konut açığını kapatmak amacıyia kcmu eli veya katkısıyla geniş ölçüde konut üretimi sağlanacağı ve Emlâk Kredi Bankası kaynaklartnın arttırılarak, önceiikie yoksul ve dar gelirli yurttaşlar icin ucuz ve toplu konut yaptınlacağı da progrcmda yer almaktadır. Yine bu alanda, programda, gecekondu bölgelerinin düzene sokulacağı Ifade edilmekte, planlama ve uygulamada belediyelere gerekli desteğin sağlanarak, teknik ve parasal olonakların arttırılacağı belirtilmektedir. Layik devlet Programda. Ecevit hükümetinin layl''Ük anloyışı. «Hukümetimlz layikliğl din ve vlcdan özgürlüğü ve Dcvtet Işleriyle dinin ayrılması anlamına alır. Hukümetimlz, dine bağlılığın gellşmeyle ve ilerlcllikle, dine saygının layikliklo celişmcdlği kanısındadır» tümceleriyle tanımlandıktan sonra özetle şu görüşiere yer verilmektedir: «Hukümetimlz her dinden ve mezheptert yurttaşlarımız arasında, Insanlıgın, millî birliğin ve milliyetciliğin gereği olan kardeşlik duygularını ve dayanışmayı sağlamlaştırmayı ödev bilecektlr. «Olyanet İşlerl Başkanlığı Anayasamızın ve yasalarımızın bellruiğl görev ve sorumlulukları yerine getirirken dini siyasetin dışında tutacaktır. Dinin ve inoncın baskı altına alınmasına da, dinin siyasete alet ediierek kişisel veya siycısal cıkarlar için sömürülmesine de izin verümiyecektir.ı Gençlik ve spor Sanayüeşme • .EKONOMİYİ VE UIUSAL GÜVENIİĞÎMİZİ DIS.A BAĞIMLILIKTAN KURÎARACAK SANAYİLERE, YATIRIM VE AHA MAILARI SANAYİİNE. GENEL SANAYİLES.ME POLİTfKASIYLA UYUMIU SAVUNMA SANAYİÎNE ÖNCEIİK VERİLECEKTİR» Sanayııeşmeye ayrılan bölümlerde ıse şu görüşler yer almoktadır. «Hazırlayacağımız giîven ortamında sanayl yatırımlarının »urekli bir kararlılık içlnde gelişmeslne özen costerilecektlr. Hızlı, dengell ve yaygm sanayüeşme Için gerekll bilgi ve teknoloil üretlmlne, altyapılara, dışa bağımlilığı giderek ozaltıcı çözumlere ve bu amaçlara uygun teşvlk ve kredi uygulamasına önem verilecektir. «Temel yatırım maliannın asıl Ihtlyaç sahlplerine spekülatlf kazanç konusu olmaksızın, zamanında ve gercek fiyatlarıyla ulaşabilmesl Için devlet gereken öniemlert alacaktır. «Döviz kazandırıcı yatırım ve ara mallarını uretecek sanayl tesislerinin tamamlanmasına hız verilecek, aynı şekilde zorunlu tüketlm malları sanayuerl için yapılacak yatırımların da hızla tamomlanmasına gidilecektir. •Ekonomimizl ve ulusal güvenllğlmizl dışa boğımlılıktan kurtaracak sanoyllere, yatırım malları ve ara maMar sanayiine, genel sanayileşme politikasıyla uyumlu savunma sanayiine büyuK önem ve oncelik verilecektir «Makina, motor, metaiurjl, elektronik sanayll rialİGrmdo, ayrıca tarımla ve hayvancılıkla ilgill sanayilerde, demirçellk, çimento ve ulaştırma sanayilerinae, hükümeümiz, Türkiye'nln kısa sürede yeterlı duruma gelmesl ve Ihracat olanaklarına kavuşması amacına yonelecektir. «Sanayl toplumuna geçiş, ulkenin tumunds blrden dengell, adaletli ve yaygın bir blçlmae hızlandırılacaktvr. Ortadoğu ülkeleriyle ışbirliğl, sanayi politlkamızın önemli bir hetiefl olacaktır. 0 zellikla bu ulkelerle de işbirliğine yönelerek kurulacak sanayilerin yer seçiminde Doğu ve Güneydoğu Anadolu'ya oncelik tanınacaktır. «Turk sanayiinln güçlü bicimde dünya pazarlarıno açılobilmesi için, ekonomiye yük olucu ve verimli Işletmeciliğe geçişi önleyici zoraki desteklemeler yerine, yapısal ve teknolojik değişiklikleri gercekleştirici teşvikler sağlanacaktır. Yatırımcı Türk firmalsnnın dıs ülkelerd» ekonomimlze döviz getirıcl girişimlerl sürekli destek gorecek, bu yolda karşılaşılan gereksiz engeiler varsa, bunların en kısa yoldan koldırılmasına gidilecektir. «Yurl dışında colışon votandaşlanmızın tasarruflarının ülkemiz yaranna değerlendlrilmesl Içln her çpbc gosteritecektir. ! «Ozellikle kamu yatırımlarmın gecikmeksizln rjerçekleştirilmesini, isletmeierin ekonomik kuralInr Içinde çalışabllmelerini çabtık va etkin kororlör alabümelerinl sağionıok lcin, Kamu İktisadı TeşebbusleH yeniden duzenlenecsktir.» Sanoyıleşmerın temel ccreöi olnn çne'li a n nında yatırımlara oncelik veriieceğini b tdtrsn Eğitim •EGİTÎMDE HÜKtlMETİMİZ, flNCELİKLE CAN GÜVENLİĞİ VE ÖĞRENİM Ö Z G L R L Ü Ğ Ü N Ü SAĞLAYACAKTIR. OKULLAfilN UYGARCA TARÎIJMAHİN ÖÎESINOE, SİYASAL ÇAT15MA YERÜRİNE DÖNL5TÜRÜLMESİ KESINLİKLE ONLE»ECEKTİR. Hükümet programının Eğitimle ilgili bölümlerlnde özetle şu görüşler yer almaktodır: «Eğitlmde Hükümetlmiz, öncellkle can güvenllğlnl ve öğrenim özgürlüğünü sağlayacaktır. Geride bıraktığımız dönemlerde, yasal hakları çlğnenerek oKula alınmayan veya can güvensizliğl nedeniyle okula gidemeyen oğrencllere, yltlrdiklerl ders yılı, hızlandırılmış programlarla gerl kazandırılacaktır. «Öğrenciler arasında slyasal düşüncelerlne göre avırım yapılması ve okulların, uygarca tartışma ölçülerl ötesinde, slyasal çatışma yerlerine dönüştürülmesi kesinllkle önleneoektlr. «Oğrenci yurtlan birblrlne düşman ve kapalı kaleler veya Ideolojik savaş alanları durumundan çıkarılacaktır. «Kimseslz çocuklann bakım ve eğltiml devletçe sağlanacaktır. «Eğltimde olanak eşltslzliğl, yaygınlık, sureklillk ve birlik gerçekleştirllecektir. Ozellikle dar gellrll aile çocuklonnın yatılı, kredili ve burslu öğrenim olanaklan genişletilecektir. «Okur > yazarlık sorununu, eğitim görmüş yurttaşlann da gönüliü katkısıyla kısa sürede çözmek Içln gerekli çaba gösterilecektir. İlkokul öğrencilerinin kltap gereksinmelerl devletçe korşılanacaktır. «Son yıllarda yaygınlaşan çağdışı ve ulusal blrllğl sarsıcı ders kitapları kaldırılacaktır. «Meslek öğretlml ve teknik öğretlm olanaklan hızla gellştlrllerek köylere kadar yaygınloştırılacaktır. «Bütün yüksek öğrenim kurumlarmda demokratik yönetimle bîrlikta öğrenim ve öğretlm özgürlüğü sağlam güvencelere kavuşturulacoktır. «Ünlversiteler yurdun her bölgesindo yaygınlaştırılıp geüştlrilecektlr. «Yuksek öğrenim yapabilm9 olanakî^rmdakl eşitslzliğl giderici onlemler aronıp uygulanocaktır. «Yazışmolı yüksek öğretimle örgun yuksek öğreüm orcsında brnlantı. uyvm ve her bokımdan eşitlik sağlonacaktır. Yazışmalı yükssk öğrotim Çalışanların hakları 9 «PARTİZAN HEOENLERtf SUMÎ SENDİKALAR OUJ$TURULMASI ÇA UJMA BARIŞIHI ZEDElfMEKTEDİR. HÛKÜMETÎMİZ BU GİBİ BÖLtNMELERE VE REKABETLERİ TE$VÎK EOİCİ DAVRAHİSURA SOH VERECEKTİR» Programın, çclışaniarın haklanna llişkln bölumünde, özetle şu görüşiere yer verilmektedir: tEmeğe büyük değer veren hukümetimlz, çalışanların haklarını korumayı, genlşletip yaygınlastırmayı ve toplumsal guvenllkten tüm yurttaşları yaratiandırmayı görev saymaktadır. «Partizan nedenlerle veya Işçüerln gucunü eksiltmek için sun'i sendikalar ve konfederasyonlar oluşturulması çalışma barışını zedelemektedir. Hukümetimlz, sendikalarla ve üst kuruluşlarıyla Işbiriigi ve uyum Içinde olmağa özen gosterlrken, sendikal harekette bu gibl nedenlerle yol açılan bölunmelerı ve rekabetlerl teşvlk edicl dav ranışlara son verecektlr..» Calışanların haklarını ve toplumsal güvenllklerini genişletip etkinleştirmek üzere: 9 Toplu sozleşme yapma yetkisl konusundokl anlaşmazlıkların başka yoldan çözülemedlği durumlarda Işcllerln yetkill sendikayı oyları lle beüriiyebilme hakkı yasa lle düzenleneoektlr. • Tarım İş Yasası çıkarılacaktır. iş Kanununun koruyucu hükümlerlnln tüm çalışanları kapsaması için gerekll yasa değlşikllkterl hazırlar.acaktır. • Yaşamını çalışarak kazanmakla blrllkte toplumsal güvenlikten yoksun bulunanların, bu arada film, tiyatro, musikl ve sahne sanatkârlarıyla sporcuların sosyal güvenlik kapsamma alınmaları sağlanacaktır. • Memurların örgütlenmelerl ve calışma koşullaıı lle İlgill demokratik düîenlemeler, kamu görevinin özEİIikleri de gözönünde tutularak yapılacaktır • İşc! memur ayırımı sorununa Ivedilikle Cözüm getirilecektlr. • İşslzliğl a?n!tıcı blr ekonoml politikosı Izlenlrken, Işsizlik sigortası kuruimasına kademell Programın gençlik sorunlarına ve spora ayrılmış bolumlerınde de özetle şoyle denilmektedir: «Hukümetimlz, ülkeyl bunalımdan kurtarmak Içln gerekll etkln demokratik çabaları gosterirken, gençlerlmizin sorunlarına da anlayışla ve sorumlulukla yonelmeyi ödev bilecektlr. •Oy verme yaşının 18e Indirilmeslnl öneren bir yasa tasansı kısa zamanda Yüce Mecllslere sunulacaktır. Seçilme yaşının Ise dünyadakl gelişmelere de uygun olarak indirümesl, Hükümetimizce yararlı görülmektedir. «Kükümetlmlz sporla llglll tüm daliarda başarıya ulaşmanın temel koşulunu, beden eğitimlnln ve sporun, ciddî ve bilimsel yollarla, küçük yaşlardan başlıyarak ve bütün topluma yaygın olarak gellştlrilmesinde görmektedir. «Gençlik ve Spor Akademilerl, Türk gençllğinin ve sporunun tüm gerekslnmelerl karşılıyacak bicimde yeniden düzenlenecektir. «Ata sporumuz güres bilimsel yöntemlere kavuşturulacaktır. «Profesyonel sporun da temell ve kaynağı olan amatör spor Devletçe desteklenecektlr.» I B OY VERME YAjiNIN 18'E İNDİRİLMESINİ ÖNEKH BİR YASA TASARISI KISA ZAMANDA YÜCE MECÜSLERE SUNULACAKTIR. Kıbns ve ÂET I «HÜKÜMETİMİZ, AET İLE İÜ$KİLERİMİZİ ÜLKEMİZ VE EKONOMİMtZ YARARINA İ5LEYECEK BİÇİMDE YENİDEN D'JZENLEMEDE İSRARLI VE KARARLI OUCAKTIR. «1974'dekl Türk Barış Harekatıyla izgurlüğe ve güvenliğs kavuşan Kıbns Türklerlnln özgürluklerlnl ve güvenllklerınl sürekli kılmak, Kıbns Ulusal Turk Toplumunun her alanda gellsmeslnl hızlandıran ve kendl kendinl yönetme hakkını güvence altına alan çözümlere katkıda bulunmok üzere her çaba zaman yttlrmeksizin gösterllecektir. Hükümetimiz buno yaparken bötge barışının güçlenmesinl, Kıbrıs'ın bütün bölge ve dünya Için blr güvenlik ve huzur kaynağı olmasmı gözetecektir. Hükümetlmiz bu acıdan Kıbns'to Ikl bölgell, Ikl toplumlu, bağımsız ve bağlontısız blr faderal devlet çözümünü blr an önce gerçekleştirmek üzere gereken çabayı gösterecektir. «Hükümetlmiz, Türkiye'nln boşka ülkeîerle ku rabileceğl ekonomik llişkllerde ve Işbirltğinde ulkenln bağımsızhğına ve geiişmesine özen gösterecektir. «Avrupa Ekonomik Topluluğu lle düğümienen lllşküerimizi, ulusumuzun, sınaileşmemlzin ve ekonomlmizin yaranna bir çözüme utaştırmak için gereken girişimleri der'nal yapacaktır. «Avrupa Ekonomik Topluluğu lle bugünkü Hişküerimiz ve czsilikle orîaklîğın cgeçiş donemi» ni düzenleyen prctokollarda yer almış bazı kurallar, gelişme ve sınaileşme çcbamıza ciddi engeiler getirmek'.edir. Türkiye'nin gelişmiş ülkeîer karşısında ekonomik ve siyasal çıkarianna uygun bir dış ticaret politikası izlemesinl, hatta tarım ve sanayl alanlannda gelişmesini guçleştlrmekted'.r. HJkümetimiz, Toplulukla iOşkilerlmizi ulkemiz ve ekonomimiz yaranna işleyecek Diçimde yeniden duzsnlemekte ısrarlı ve kararlı olacaktır. Fakat onun <ia üstünde, Türk ekonomisini Ortakpazarla ilişkilerinde ezilmeyecek, Türklye'n!n bağımsızlığını güclendireçek bir yapıya kavuşturmağa cclışacaktır. Ecevit Hükümetinin programı ic ve d:ş sorunların cözümunde destek alınacak ulusal btrhğin bcşta gelen koşulunun «iç barış» old'Jğum işaret ediierek sona crmektedir. Hüküınetin, lc Banşı sağlamayı yalnız insanlık ve demokrasi anlayışının değil, milliyc.çiliğin de gereğî saydıgı Delirtilen programda son olarck şöyls denıımektedir: «Agır bir bunahmdcn esBrliğs cıkış umudu olarak pGriamenîer demnlcnsi !;uralları içlnde oiusan Hükümeîimiz, Türk demckraslsinin gsrçekligine ve gi'cüne yeni b:r kanıttır. «Yüce Mecüsin guveninî erişirse izleyecegl tutumlo da, demokrcsimtzr! ve ıılusumuzur, dunyadn!:i sa,nın!ığına daha çok guç koîmağa caiışacaktır.» Ulusal güvenlik Hükümet programmda, «Hükümetlmlı, ulusal güvenüği ön planda tutan, ülkemizin çıkarları lle, başta bölge üikelerl ve sınır komşularımız olmak üzere, başka ulusların çıkarları arasında âdil bir denge kurulmasını gözeten, doğruluk, tutarlılık ve açıklığı bir İlke olarak benimseyen dinomik bir dış politika izleyecektir» deniidıkten sonra, şöyls devam edilmektedir: «Dünyamn en hassas bölgesinde buiunan Türkiye, kendi ulusal savunmasını başka ülkelerin kararlarına veya kararsıztığına bağlı tutamaz. «Uyesi bulunduğc ortak savunma sistemlne yıllardır ekonomik oıanaklarının çok üsttınde katkılarda buîunan Türkiye, son zamanlarda, gerek duyduğu savunma araçlarını ve gereçıerinl veya sahip olduğu araçların gereçlerin parçalarını, müttefiklerinden kendi parasıyla sağlamakta blle güçlük çeker durumda Dirakılmıştır. «Bu act deney, ulusal güvenliğimizl blr ölçünün ötesinde dış olanaklara, hele tek kaynağa dayondırmanın sakıncolarını onaya koymuştur. «Hukümetimlz, Türkiye'nln gereksinmeierins ve olanaklarına uygun blr ulusal güventik kavramı oluşturmayı Ivedl sorunlanmızın başında saymaktadır. Bu, ittifak uyellğimizln önemini gözönünde tutmakla blrllkte, Türkiye'nin ulusal güvenllğini öncellkle gözeten vo bağımsızlığımızı sağlam temeltere dayandıran bir kavram olmahdır.» Emperyalizme karşı «Ulusal güvenliğimizl saâlam temellere dayandırırken Cumhuriyet Hükümetl, Ataturk'ün yurtto banşla cihanda bonşı bir tuian gercekci ve insanca llkesina bağlı kalacaktır. Türkiye'nin savunmasını ve bağımsızlığını güvencs altına clırken, bölge va dunya dengesinl. uluslcrarası yumuşamayı ve barısın geüşmssine kalkıdo bulıınmay: ödev biiecektir. «Ezllen ulusların kurtuluş hareketlerine Ata