Katalog

D ÖR I CUMHURİYfT 28 EYlOl 1977 Büm Tıpta Son Buluşlar BUZDA BEBEK ıviftrıkon Kalp Derneg'ı Amer Iknlı blliın yozflrlan leln düzenledıgl bır toplantıda, kalp cerrahısı uzerindekı son qelışmeler hakkında ganiş acıklamalardo bulunmuştur Aşnflıdokl yozıda bu acıklamoların blr ozetl vorılmlştir: ABDflCANBAZ » 0 * TURHAM SELÇUK fyi'Sİ,, Öl/V. HALKIN Klt(N/?APONÖW/f ftftlfî Â Doğalı 36 saat olmuş bır bebek, kalblnde bozukluk olduğu Icln Bosîor Cocuk Hastanesıne getlrılmışti Hemen omelıyat yopı'mazsa bpbek âlecektl. Bebek, kutu blcimlnde blr kaba yatırıldı iizerı plâ^tik bır bâttanıye ile ortuldu Battanlvenin uzerı de buz parcacıktarıyle kapotıldı Bır sure sonra, bebeflln ısisı 36 5'don 25 dereceye du$tu Tam bu anda, doktorlar bebeğın göğsunu octılar, kalbınl ve cıgerlerınl blr kalp rlğer tulumbasına borularla boğlOdılor. Buzların etkısl İle soöumaya başloyan kon lulumba II» vucudun her yanına yoyıldı Bebegın ısıiı ?0 santlgrod dereceye du?unce (ulumbo durduruldu Bebek ölumle canlılık orasında bır durumda Idl: Kalbl atmıyor, konı damorlarında doloşmıyordu. 0 zaman, Dr. Aldo R Casteaneda l!o ekıbı, kalptakı bomklugu gıdermek lcın, cıgerlerden kalbe gıden damarları ke*ıp yenı bır bıcımde dıktıler, Bır eaat suren amelıyat sonundo kalp cığer tulumbosı yenlden ı$letıldl Fakat, bu sefer vucuda buzlu kon değil, gıttlkçe ısınan kan yayılıyordu Bır sure sonra vucut normal ısısını buldu, kalp, duzenlı bıclmde atmaya başladı. Bu bebek bugun sopasafllam yaşamaktadır. ve, Dr Cav tnnedo'nın aynı bıclmde hoyato kavu$turduğu yuzlerce cocuktan blrlsldir. Bu noktada şöyle bfr soru okla galmektedır. Bebeğe nlCln ocık kalp amelıyatı deflıl de duşuk ısı amelıyatı yapılmıştır? Ooğalı bır ıkı saat veya blr ikı gun olan bır cocuflun kalbl ve goğsu son derecede kucuk olduğu ıçın, agık kalp amelıyatı Icm gereklı borular, tupler kalbe takılınca operatorler ıcın calışma alanı. yok denecek kadar daralmaktadır. Sonrn, tulumba da kandakı alyuvorların zedelenmelerıne yol ocmaktadır Bu yuzden, normal yollu bebekleru kalp amelıyatlannda olum oranı % 60'a yukselmektedır Dr. Castaneda'ya qore, ısı duşurme yolu İle kalp omelıyatlannda. bu oran, % 12' ye duşmektedır. ADI YEMEN'DIR,, t Gat bır ağac yaprağıdır Şekll tıpkı nor agacının fıllz yap raklarına beıuer Tadı pek ha fıf şekerlı. daha dogrusu halıt pekmezlı gıbıdır Ta/:e yaprakları koparıldıkca yenıden fılız veren gat agacıııdan toplanır. Agacın fılız yaprakları koparılır, kurumanıası ıcın otlara sorılır, ezılmomesı ıcın de ınce cubuklar aıası na konarak demetler halınde bağ lanır Kış, yaz horgun carşıya yukloıle gat gelır ve hemen satı1 1 r Vaktınde gatını alamayan Yemonllnın hulı sıgarabiz kalan tır yakı gıbıdır Şu fark var kı. Tutun tıryakısı sıgaranın uc beş gunluk veya bır aylıgını •^ptan alabılır. Gat tıryakısı, ıriu/acıııı aynı gun arayıp alnıak zorundadır Zıra taze yaprak ertobi gune kalıısa kurur I)» Kopı acıldı Avnı bcyın sekız on yaşlarındakı kızı Lşıra. bır takım ışaretler yapmayo başladı Peşıno duştuk, olt kata ındık. Masanın uzerınde bır topsı, lepsı'de Iki rafadan yumurta, sut. tereyağı, San'a ekmeğı ve nıısk gıbı yaqda plşırılmış, barbunya fasulye^ı varrJı, acılı ve cay nıı, kahve ml anlamadığımız bır kah verengı nesne Bıırası kahvaltı odasıydı, bızım ıcın. « * • i » * ' •«•*»• > r r v Evde haremllk selâmlık uyqulanıyor Avnı bey gırdı odaya altın dışlerı, değırmı pek az sakalı gulelek ve tam o sırada pek sevdığırrt barbunya fasulyesl dolu kaşıgı ağzmıa atarken, «Maşallanaah maşallaaah» cekerek ve «Ehlen sehlen» dıyerek, lokmayı cığnemeden yuttum. u c u n r j maşallahı hakketmemek Icın1 lık bahcolık, nmo bunların uı«Kışır, kahve kabuğudur. Ya/uni bağları daha bır genış ve menlıler kahvenın cekırdeğını hauzu?,ı kutuklerl daha sağlıklı, rıce satar, kabuğunu kaynatarak boylu poslu 1 kendılerı ıcerler Tıpkı cay rengı«Avnı bey teyzem Zulfıye • » nı alır Hararetı oıderır Bazı yer «Maşollaaah Maşallaaah dekı kahvelerın kabuqu şekersız Bııraya bakını/ efendım cok gu ıcılecek kadar tnllı su verır. Ye7el Maşallaaaaaah Ma^al menlıler s > u ıhtıyo«"inı kışır ile laaaaah » karşıladıkları ıcın mıkroplu sula Seyyare Avnı beyin ışaıetıyrı icmek mecburıyetlnden kendıle bola. toprak yola gırdı, pat lerını korurlar (1)« kut bır dağa çıkıyoruz Anla^ıA»nı Beyırı bır hoş sozunun lan bızım toyzo kont (lı^ıııckı b r de «bıından alınız el'Ji.tJırn» o1bag evıncle otuıuyor, ya da onu dugunıı ılk nun yakalayocaktanıyanlar . Kalbım duracnk, tım. «Bundan alınız efendım» Avnı bey covırnıenlık yapar, ondodı ve fıncana bırşeyler bolatırım anamı, babamı, kardeşleşalttı. uzerıne do sut dokcrak. rımı, yogenlerımı, Turkıye'yı. Kı^ır ıcme fazla şeker «Doca» Belkı yo(]onle'iıııden bır kacını edılme/se pek nefıs bır lcecrk. alır qotuıurum Tuıkıycye Anla Ne var kı buralarda ıkram, tıptırım anamı, bacısının hasretıykı bızım halkımızın yaptıgı gıbl le nasıl olduğunu, kımı gecfiler «şekerı bol» oluyor1 sessız sessız ağladırjını vo baCvden yuz metro otede, oıkbamın da olduğunu maz sokağın qırışıne yokın, ksrAvnı bey, kayalık blr yeıde, o pıcten yapılma, kırec t>ıva vurulyzun guzel parmaklarını kopattı, madığı ıcm ufurdukce ufa'anan bu da «dur» demektı, seyyare garaıın onune gcldlaımızde. Avclurdu, cunku yol bıtmıştı, aşağını Bey eşlm Flliz'e donduM ıse uc yu/ dort yuz metrolık tSen şımdı spyyarenın uzeribır ucurumdu 1 Nefıs bır vadı Idı ne cık. ben sana hosap yapuburası, yemyeşıl uzayıp gıden cagıaı » Çok uznklarda mııazzam bır kaHesap yapmuk, sağ yap, sol yap, tamam gerl gel deınektırFılız soyyareyı calıştırınca Avnı Bey, oi kol ışaretlerıyle hesap yapmaya başladı ve seyyare to zu dumana katıp, kerplc duvara vurmadan, cukuruno dufnıoıtsn lıomurtularla hızaya geldı1 Avnı Beyı one oturtlum Te/zpmı nrayacağız, sorup soracaÖi7 Yureqımde tnrıfsız bır kı pırtı ncaba sağ mı. acaba co luk cocugu var m ı ' Kımbllır sağ sa ve benı, yanı bacısı Nacıye nın oglunu naaıl karşılayotak' Ya kardeş cocuklarım, ya da torunları nasıl 7 Seyyaro ana cad deye cıktı, «Avnı Bey ne tarala. saqn sola''» Eğer, Avnı Bey. elını ağır aqır U44 kalriırıp, sınek kovalar giblparmaklarını sola sallıyorsa bu «sol» demektlr, aksl Ise sağ, parmakları arabanın burnuna dogruysa bu da «dogru» gıdeceqi7 dpmektırl Röportaj: Fikret OTYAM Yemene de sıcak derler Çiğ yumurta pışer imış Yemene giden uşaklar Talimlerde şaşar imiş KOLESTEROL DÜŞÜRÜCÜLER nfarktus geclrenlere haMolıöın yıneleniemesl Icln verılen kolesterol dusurıjıru ıloclor ne dereceye kador yararlı olmaktadır'*» sorusuna yanıt bulnınk ıcın 8 000 kolp hasto&ı U7erınde 8 yıl sure ıcmde yapılon incelemeler llgınç sonuçlar vermıştlr. E Gat Yemenlinin herşeyi, Yemenlj gatsız edemiyor yalığın u7flrlndft çnto Ç]ibı tipık, kat kat ve her yonı kırecle nakışlanmış bır konut Bızım Zulfıye teyze «ehlı keyf» miş, nasıl da bllmış oturulacak ya^anaüak yeri ' lotogruf nıakınjlaıırıı kaptıın seyyoıe den ve Avnı bey bılgl vermeye başladı «Efendım, burdan bakınız. Burası Vadı Dahr. Şu bına, Imunı Yolıyn'nın sarayı ıdı, şım rlı konak, otol olmuş Bu ycşıl ler gat tır, en guzel gat. burada çıkar efendım, bakınız buradan Maşallaaah. Moşallaaah » «Avnı bey, bızım teyze » «Bakacagız efendım, bulacağız, ınumkun, acele etmeyın • Teyzem ya da cocukları ya do torunları farzederek o gercekten tadına doyumsuz goıunumlu vadı renklıydı. sıyah beyazdı karelerce fotoğraf donuşturdukten bonru lılm makınasını elıırıe alıp duğmeslnı basanda, makınada en ufak blr hareket olnındıqını auyla nordum 1 Oysa Kolııro'de lıkır tıkır ışlıyordu. dız dovınek neye yarar, calışmıyordui Donuşte Avnı bey sağ ışa İşte blr knsap dukkanı Sana yoreslnde, Idam sehpası, bır terazl blr Ikl bıçak satır ve artan sarmak Icln post, blr de kutuk... etl HJUL Amerıkalı doktorlnr, blr v»ya Ikl keı kalp vurgunu qeclrenlpre bır ke/ daha oynı akıbete ugromamaları ıcın « < lolıbrate» ve «vıtamın nıacın' odlı ılâclan tavsıye etmekte ıdıler. Fakat, araştırmalar. bunlaıın koleslerol ve benzerı şeylerı duşurmedıajnı ve hnçianın ıkınci veya ucuncü bır vurgun ile yuz yuze bulunduğunu goMermıştır Kolp IIC'KInrının ıncelenmesı ıcın açılorı kampanyaya (Cornnaıy Drug Proıert) katılan 8 000 hastaya koleçferol ve yafl (lıpıd) duşurucu ılaclarlo etkısız maddeler (plarebol vpnlmıştır Fakoı Airomıd S cıdı altında satılan rlofıbrote ın de vıtamın nıoun ınde başka bır vurgunu onleyemedıklprı gorulmuştur Arunk kolp uzmanlnrı bu ınentı sonuctan peıhı? yftmeklcrı yenıenın vöyo kolesterol duşurucu ıloclar alnıonın yararı VOkmus qıbı bır dusunreye varmanın yonlış olduçunu ılerı surmektedııler Doktorlar bu konudn şoyle deınektedırler «Damar seıthaı enfarktuse scbfp olacak bır duzeye uloştıktan sonra alınacok koleMerol v« lıpıd duşurucu ılâclor fozlo etkılı olmamoktodır Butun, dovu, onlemlprın, hustalık baş gostermedon önr e alınrı a'*ıdıı » ret verdl «buraların ba(5ları pek guzeldır efendım, maşallaaaah. Maşallaaaah » «Ama Avnı Bey, başka zoman bakarız, teyzem » «Bakacaflız efendım burası cok guzeldı de, görunuz of«nctînı» Sonra üzum bağlarını dpqll de, uzaktan harıka yapılorııı «gel bana» dedığı yeşıllıklı bır yerı ışaret ettım dayanamayıp, »Acaba oraya gıdebılır mıyız''» ONCE GAT! KALPTEN OLMEDE AZALMA U lkpni7dfl hpr yıl kalptpn knc kışı olmektedır'? Bıınıı kesın bırımrie bılpmemeMeyız Sağlık hızmetlen cok aı yetersı? bır ulke ıcın bu dıırum normolriır Hele, bazı hastolıklara yuniuşatılnııs ı<?ımler bulma gayretlerı, ışı busbulun ıcinden cıkılnıa/ hale getırmoktedır Tıfoya, koİBrnya, boğırsak «vıfeksıyonu nuzule zafıyet rienmesl gıbl «Sa3 koluna lıafıf bır /afıypt qsidı » Cemal Cursel ıcın boyle denmış olrluâunıı lıoiıılor ırıı/ Duıunı bıı olıın'n «nfjUk KtfıtiilıMprı cok ırıunla/arn tutulfın ulkelerden f.innipn bılqıler bazı konularda bıze ışık tutobılır üınoO'fi Ameılka Bırleşık Cnvletierı nrie 1968 ile 1172 oıosmdn koıptpn craaı yukan 700 000 kışı olmektedir Bunhırırı 1 / ı 000 ı brj yn'jindaıı rloha cenc kımselerdır Olum oıaıiı o?ellık|p JQ 64 yaşları arnsındnkı PrkeklerrJe duşnıuşlur. Ru yılda 10 000 kışının knlpleıı olnıikten kurtuldugu anlamıncı aelmpkiodır Burası bağ bnhce lclnde yedl sekız katlı korpıc ve tuğla bınaların bulundugu sanırım bır soyfıye yerı Her bırısının yapraqı uc korış olan kaktuslerın, orman gıbı kaktuslerın arasından gırdık orayo, Yemen lılerı en yakından ılk kez gorduk Hppsının belınde, o unlu «cembıye» leri, ucları kıvrık, cok Turk kellesını berienden ayıran cenıbıyelı ınsaıılar, eteklıkli, ceketlı, başları halllce poşulu Ötrlprde bır adam, sehpa gıbl, gıbısı fozla bır adam boyundan kısa bır darağacına koyunu asmıç. Rlındekl satırla, ıstenılen, gostorılen parcayı ha deyınce koparıyor ve önündekı ağac ktıtuğunde koslyor, yonda bir ol terazısı, hu, burannı kasabıdır1 Kalan etl de tekror poston ıcmo «sarıyor1 Kak tus yeıııışlsr tenckeler ıcmde, yanı «Turk ıncırıt Beles Turkı Vo sıkı pa7arlıklar qul satılıyor. ne et ne ıt once gat1. Başıboş ıtler, ^okaqm bır yanındo agoc lar ollında ıcrayı sanat eyleyen kasabın yoresınde kımı zaman ÇBSSIZ kımı zaman hırıltılarlo do nup duruyorlar ve ben. 36 kar°lık fılml, Iklbuçuk dakıka lcınde boşaltıyorum 1 O bağ, uzum bağı sandığım goz alabıldıgıne uzanan yeşıl bıt kılerm, Yemen lının herşeyi. canı, malı vazqecme7i qat olduqunu anlayırua u/aktan yakından fotograflıyorum blr cıft fıncan qlbl sürmell göz, bakıyor bana Önce ardından g« len cocukların fotcğrafını cekıp sonra cevırıyorum obıoktıfı bu selvı endoma. hayret ses etınıyor, guluyor vo arapca bırşeyler dıyor, vay sen rnısın dıyon? Fılmler boşalıyor ardı arıJına1 ETIIeıı ve kolu, bır aralık kovayı elıyle tutunca gordum, kah verengi cızıkler lclnde, bu, bura usulu kınadır, kınalanmaktıri HEIE COPLÜKLER Soyyare San'a'ya fjlrlyor yln«, carşı pozar gecıyoruz Ara sıro Avnı Bey dur diyor ınıyor seIpnılaşıyor kımllerlyle, konuşuyor oyrılıyor dukkönlara uğruyor, konuşuyor, sarılıp opusuyor cocuklar goruyor, «sarılıyör onlara. konuşuyor. takılıyor, herkes sevıyor, qozle aorunen bır saya.ı sevgı fjostprıyor bı/ını Avnı Beye ve daı sokaklora gırıyoruz seyyareyı bırokıp hon qı bııısının foloğrafını cekftyını'' Tum ınsanlor nrjırrinn a ğırdan bır hareket lclnde, tepeden tırnağa kapolı kadınlar, pecelı carşaflı maşlahlı kadınlar, herblrı cembıyelı erkekler, boy1ı) poslu. bır tane blle şışmanı, qobeklısı olmayon ışlerı oturduö.tı yprden ıdare eden esnaf kucuruk dukkânlar ıcmde, bahnıntcılar, ıncık bonrııkcular, nk ak don satıcılar ahcılar modern koltııklu ama dokıılon dukkönlar da barberler, «yooah» ceken arcıbncılar, elle cekılpn arabaldr VP bır cemîn kokusu her yanda ve sınekler ve toz. hele hft\c coplor, coplukleı VA heıke», tp hır dpmet ypsıllık. derrcîtlftr, pa/arlıklar, dılpnrılpır elındn koroman bır tef, hrm calıp h«m soyleyen kışıier ntrafına lop Innanlara yanık yanık bırspv soy loyen maknmlı kı^ılpr renıblvelerı burnunuza tutup satmak ısteyen satır.ılar, hnyretlo bokonlor VP Avnı Beyın sıkı pazarlığı bır yeşıt demetmın onunde1 «Ffendım bakınız bu aurel hır gat tır şımdı almnk lârırn. dır, Maşollaaaah .. Moşallaaaoh . > Maşallah Gat ZuHıve .. Cen hıyo Cpnıblye Zulfıye . Gat Maşal'on . InşaHah Gat Cem bıyo. Zulfıye . Geyyareye blmp ayrılıyoıuz o hengâmeden cantanıda en azmdan ıkıyuz fotoçjrafla. teyzem Zulfıye nıyetlnel «Efftndım şımdı eve varacaÖi7 yemek yıyecekslnlz, maşollalı epey yoruldunuz Maşallah » (Devamı 9. Sayfado) JAPON MALI MEYVA SUYU Yunıyorum busuzluktan . Koy bah kalları gıbı bır dukkândan Japon malı meyva <~.uyunu ılık ılık dıkıyorum kafama teneke kutunun halkosuıı cekıp ve kor çıdan bır kadın gelıyor, başında mavı kocaman ama kocaman hır plastık kova krem renqı Ipok elbıseler lcınde, sulun qıbı ve yuzunun salt qo7İerı acık. GARTH BU AMULET SENIM İ... HEP KIVRIK KULAK MEMESi VE KALP T ansıyonu yuk"?ek olanların. kanlarındokl kolesterol mlktorı cok olonlann ve cok sıgara lcenlerın buyuk bır olnsı lıklo kolp hastcılıklnrıno yokalannr oklarını doktorlnr otertsnben bılmekledırler Son yıllarda buna bır yenısı eklenmıştır Kulak mpmftlen bukuk olonlor nra'iındn dn kolha ynkolnntınlor (.okci gorulmektedır Bu gozleın ılk olorak Guney Kalılornıya Unıversıtesı profesorlerınden Dr Sanders T Frank tarafınrjnn I360lornn \ap'lmıştı Ameııkon Hova Kuvv«tlerı doktorlarından olan Frank, kalplerındçn yıkâyetı olan qenc havocıların buyuK bır kısrnının kulot' memelerınln bukuk olduğunu farketmış, bunun, kalp liostoiıgı ifin bır ı«;nret ^ayılabıleceqını duşunmuştur. Bu ç)07leiTtın acıklanmosından sonra. Dr Edoar t ıchsteın Isınılı bır ho'^ko doktor. kolpten yaton 531 liastadan % 47'sının kulak ınnmelonmn bukuk olduğunu qo7İedığlnı ılân etnııştır Bu oran kalpten başka hostalıklordon yatan 305 hastacJa % 30 doloyındadır. Son bır ao?lı»m d« Amerıka'nın unlu Mayo Klınığındpn geln*ılştır Klınığın doktorlarından Jark Sternlıeb, 144 hastadan 133'unun kulok menıelerının bukuk ölduğunu gozledığını, bunlonn i20'&ınde, yanı % 90 mdn kalp hastalığını kesın olorak Qözl«Ö!Smi «>6ylemi5tır KulOk mem»l«rı kıvrık olmoyan 11 hastodan sadece blr tanesınde kalp g6"ilfnuştur. DiŞi BOND SAN'A C&DDELERi San a caddelerindeyiz. Etrafa alıcı gozle bakıyorum, her bakışta «yandım» dıyorum, zıra bır dahn yakalanır mı, yakalanmu/ mı rmreden bıleyım, cekılmesi şart fotograflık şeyler goruyorıım ve bızım tozlu seyyare ve Avnı Be/ın, dort yıldır usta elı deâmedı dıye ovunduğu grl sey yore San'a'dan cıkıyor ve du^unuyorum, bızım teyze neden kent dışında otııruyor 1 ' Seyyare asfalt yolda kayıyor, etraf baıD