Katalog

CUMHÜRİm anamenıoTu slyosol yaşamının 100 cladır Turkıye Az cok bırşeyler de yap mışlır bu Parlamentosu ıle Dunyanın en huyuk saltcılarından (Mutlakiyetcllerlndei) bırl olan bır kanlı kızıl Sultana ılk haddınl bıldlren o olmuştur. O kanlı kızıl Sultan kl, Tann dan ve ataları olan Osmanoğullarının kılıclorından oldığı bır egemenlığl, ılk Turk Makyavelı olnrnk, bln desıse Ile, Meşrutıyet ıçınde bıle, kendl ellerınde toplamasını becermıştı Fakat Pnrlamento Sorayına, Rumeli'nln, Anadolu nun bağrından, Istanbul'un arka mahallelerınden «halk temsllcilerı» gelmışlerdı Bunların çoğu, ust sosyal kategorılerdendl Murekkep ve kalem nydını, Enderun seçklni Idıler. Anadolu toprak agası, bolge ve aşlret nufuzlusu Idller. Tımorlı Sıpahl sıstemi kalıtçısı olan Rumelı âyanı idıler Fakat bılınçaltlarında, Osmanhlıkta butunleşen bir «halkmn gucune dayandıkları duygusu vardı. O nedenle, bellerındeki padışah bendellği (kolellği), hallfe kullugu hukümunO sılkıp atmışlardı Başlarını dlk tutuyorlardı. Bu başta, Oğuz boyları cagından berl devletl simgeleyen otorıteye saygı vardı; ama, şlmdl, halkın gucu ve onuru Ile dolu olarak, bu otorıte Ile cmeşveret»e geldlklerlnl blllyorlardı. Onun lcln, kanlı Kızıl Hallfe Sultan, zaten «Kanunu Esası»ye dayatmasını başardığı «Iktldar merkezleşmesi otorıtesı»nl, blnblr alaturka Makyavel deslselerl Ile «iktldar saltlığı ve keyfılığı»ne donuşturmek Istedlkce bu Ilk ve llkel parlamento, ona haddının sınırlarını gostermege, oğretmeğe başladı. Başta Saray harcamaları olmak uzere, devlet giderlerlnln nerelerde Israf edıldlğlnl araştırıp eleştırmeğe kalktı. €Savaç»ı padışahın tekelınden cıkarıp, devletln savaşı olarak örgutlemeye, yonetmeye gırıştl. Bu konuda Padışahtan fmeşveret» isterll Padişah buna yanaşmadığı zaman doğacak sorumluluğu vurguladı ve bu sorumluluga ortnklığı reddettl. Meşveret saptırması, yetkl tekelclsl, Iktldar saltcsı Kızıl Sultana parlamentolu blr istlbdada gıdemıyeceğlnl anlattı. mentorlrmln Istertlgl hükümet » mecll* r'enqesınden yoksun kolıyor Boşluğu da, hukutnetın (onu kuran partı önderlerinın, özelllkle nukumetln başının) Meclısı Ipotek altına alış Iradesl dolduruyor. Parlamentoculugumuzun bu yola glrmesınde, Demırel felsefesının katkısı buyuktur O adeta, parlamentarizmden bu sapmanın sorumlusudur Bllındığl uzere. bu polıtıkacı 1961 Anayasasına duşmandır Bu duşmanlığı, butun felsefl gelenekleri, uygulama yontemlerl. sıyasal değerlerl, genel kuruluş şeması, Işleyiş mekanizması Ile, çağdaş parlamentarlzme duşmanlık boyutlarında ve kapsamındadır. Cunku, bu soylediğımiz hususlar Ile 1961 parlamentarızml arasında buyuk blr tıpkılık vardır. 61'e duşman olan, çağdaş parlamentarlzme de duşmandır. Bu politıkacı, Meclısl hukumette, hukumetl de kendısınde topiamak ıster Boylece, Meclıs hukumet lllşkılerınde parlamentarızm felsefesınln sıyasal teorislnin ve etlk'inın, şemasının, yontemının nradığı dengeyl yadsır Bu Hlşkılerde, ıkl organın, demokratık klşlllklerl, demoKratık erdemlerl. demokratık guclerl Ile, ölrbırlerl uzerlnde etkl ve karşı etkl (actlon) ğostermesıne dayanamaz, boyle blr etklleşmeye ısyan eder Onun yerlne, partl dlslpllnl kırbacı ıle kondısıne râm ettığı (bağımladığı) blr meclıs cogunlu^u aracılığı Ile. kendı iradeslnln Ipoleqını koymak ıster Işte, bu Ipoteğl, MC ler Içlnde, MC'ler yolu Ile kurmayı denıyor Meclısl. boyle blr Ipotek altında ışletnıeyı (yanı, Istedığl zaman Işletnıemeyı) arıyor 1973 te, Başkanlık Dlvanı &eçımlerınde aradığı bu ıdl 1977 de Ecevıt hukumetine tam. açık ve peşın bıldırllmlş blr guvensı^llk ıle aradığı budur Meclıs kovuşturma komısyonunu çalıştırmamasında arodığı da budur Ecevit'i duşurmesındekı, anlamsız ve beyhude MC'sınl kıırmasındakl Ivedılığine karşın secımlerden sonrakl ucuncu ayda, Meclls lc organlarını kurdurup çalıştırmama Ile aradığı da 1961 porlamentosunu, surekll blr «klşlsel Irade ıpotegl» oltında tutma billncldlr' Blr, kendını koruma nıanevrası olarak... Kızıl Sultana. Ittıhat ve Terakkl Ollgarşlsıne, Ismet Paşa tek partl merkezcıllğlne dlrenen parlamsntoculuğumuzun blr duzeyi vardır Bu duzey Inonu savaşlarının, Sakarya savaşının en bunalımlı gunlerınde bıle «meşveret»! arayıp bulup uygulayıp, bu meşveret ve tortışmadan da bır kon'san'us (blrleşık rıza) çıkarma becerislnl gostermıştır Slmdl, kendısını 450 nın icındekı 24 + 16 ya teslım edıp parlamento dpnetlmınden kaçmayı arayan bır De mırel Ile mı başa çıkamayacak'' NOT Gokova'dtı bulunan arkadaşımız Mellh Cevdet Andayın haftalık yazısı posta geclkmesl yuzunden yetlşememlştlr. 26 46UJT0J 1977 P OLAYLAR VE GÖRÜŞLER Ipotekli Parlamentoculuk Prof. Bahri SAVCI şan kltleden, baflımsızlaşarak uluslasmanır» en yucesınl çıkarma ornegının sahlbıdlr. Demokrasıleşmenın tarıhsel zorunlara dayalı temellerını, cağdoş bır açık toplum olmanın laylk blr kulturle kurulma radikalclllğinl getlren odur Ve bunun gızınl (sırrını) en çetln savaşlarını en bunalımlı evrelerlnl, kendl catısı altında ve halkın gozu onundekl, blr cmeşveret», blr tartısma yolu Ile bulan ve uygulayandır. Bu Meclısler, en zor kararları en açık tartışmadan çıkarma yonteml Izlemlşlerdır. En bunalımlı evrelerl, gene en acık ve en geniş denetımlerden geçlrme erdemı Ile atlalma yollarını uygulamışlardır Kararlar, onun en genış meijveret yonteml ıle. ulusun kararı olmuştur. Yet'<ıler, kendlne ustun, kendlne rakıp, hatta kendıne benzer hıç bır otorıte Ile sınırlanmadan, ulusun yetkıleri durumuna, onunla donuşmuştur Sorumlulukiar. en guclulerl Yuce Dıvanlara kadar gonderme hukukılıklerl Ile, onunla kışıleştırılmiştır Bır Kurucu Mecllse dönuştuflu zaman da, Turk* parlamentoculugu, devlet yaşamının, bıçağın sırtında olduğu zamanlarda blle, 1961 Anayasası gıbı bır tarlhsel yaşam belgeslnı yaratmayı başarmıştır Ve bunun glzınln de, ötekl başarılarda olduğu gibı, son derece açık, genlş, yaygın blr parlamento danışmaoılıgında, tartışmacılığında, konsensusculuğunde (bileşlk rıra yaratmacılnŞında) oldugunu kanıtlamıştır. Bu parlamentoculuğun olumsuz yonlerl de olmuştur elbet O kadar kı, Bırıncl Parlamento, bır Enderun polıtıkacısı, uyelere, Başkonlık kursusunden «eşek» dedığl zaman. onu falaşağı etme celadetı» gostermemıştır ikıncl Parlamento, yasal olarak kendınl qelıştırırken, uygulamada, yakasını, blr uçlunun dıktasına kaptırmıştır Mecllsler, uluslaşmanın, demokroslleşrnenın, layıkleşmenln açık toplum kulturleşmesının en nazık eylemlerlnl yaparken, ozgurleşmeyl, jtakrirl sukun»larla budamalara kalkmıştır, ulusal bağımsız ekonomıyl kurarken de, bu ekonomıyı bunuvalaşma çıkmazlarında sapTirmıstır Ama, bunlara karşın, kararı, tartıştnadan çıkarma, tartışmayı, meşveret yontemlne bağlama; meşveretl d», yoptcı guclerln katkısını alacak yolda demokratıze etme yolunda bır gelışım hep gozukrrıuştur Ilk kez, Mendeıes ıledır kı. parlamentoruluğumuz, kendısıne odun adamların bıle katılabılecegı farz edılen bır duzeysızlık alçaltısında. cıddı meşveret ve tartışmaya sırt cevıren tek yorılu bır olıqarşı dıktasının aracı olmuştur Şımdı de şu MC'ler dıktası ıcınde agır bır ıpotek altına alınarak. ışlevslzlığe işlerslzlıge ıtılmıştır Evet, bugun parlamentomuz, hukumet duşurmedfi hukumet kurmada, Mlllet Meclısl Başkanlık Dıvanını kurmada, hukumet ve bakan sorumluluklarını arastırma koquc:turma komısyonlarını çalıstırmadn yasal parlamenter ışlevını yerıne getırme ışlerslzlığıne uğramıştır Otekı parlomentolar, hukumet kurnu zorluğıınu kolayra aşnmıyorlar, fokat hem kenclılerınl hem ara hökumetlerı, hıc noksansız Işletebılıyorlar Bız Ise, 1973 te, pek zora caromntlon hukumet kurabıldık 1977'rie ıse, aslında, sagdü bııleştıklerı halde bırbırı ıle pek uyuşmaması gereken bır uçlu kutuplaşmadan, oldukça kolay olarak bır hukumet çıkardık. Ama, Meclısln lc organlarını kurup geçmış sorumlulukları denetlemesl ışlerlığını, ona, bır lurlu kazandıramıyoruz Batılı porlamentarizının lşlerlıqını sağlaynn yontemlere ters bır durum Içıne duşuyoruz. Bunun bır nedenı vnrdır elbet Bu neden, yasol noksonlnr, yontem eksıklıklerl değıldır Batı parlamentarızmını Işler kılan yasalar ve yontem, bızde de vardır Ayrıoa, coğdaş parlomentarızm qeleneklerınden bız de yararlanabllırız Bızdekl noksan hukumet partılerının ve önderlerınln, ozellıkle hukumet eksenl olan partı onderınln Meclıs uzenndekl doğal etkınlığının kıvamını. derecesmı, sınırını snğlıkla bularroyıp onun parlamento ıızerındekı bu etkınlığını. bu eylemını (actıon unu) bır ıpotek yoOunluguna kaydırmamızdır Hukumet pa'rlılerı onderlerınin nufuzu altında kalması pek doğal olan hukumet ıle Meclıs arasındakı bırbırlennl etkıleme eylemı (actıon u), bırde, parla Arkadaşımız ILHAN SELÇUK, yıllık izninin bir bölümünü kullanmaya başladığından yazılarına ara vermiştir. Sayın okuyucularımıza duyururuz. Cumhuriyet VEFAT Istanbul Üniversıtesl Istanbul Tıp Fakultesl Ortopedl ve Travmatoloıl Klınığı Öğretlm Uyelerınden, Derneğımlz uyesl Prof. Dr. Esat Ahmet KILIÇHAN 24 8 1977 Corşamba gunu vefat etmlştlr Cenazesl 26 8 1977 Cuma gunu saat 1100 de Ortopedl ve Travmatolo|l Klinlğlnde (Copa), saat 12 00'de Universlte Merkez Bınasında (Beyazıt) yapılacak torenlerden sonra, Fatlh camıınde kılınacak. öğle namazını muteakıp Eyup (Pierlotıj mezarlığına defnedllecektir. Allah rahmet eylesln. Turk Ortopedl ve Travmatolojl D»rn»ğl (Cumhuriyet: 7W4) Iklncl Meşrutlyet Parlamentosu, blrınclslnln padlşah ellerlne kaptırdığı yetkılerlnl, yasal olarak kurtarma evresl oldu. Artık parlamentonun kendisl, yazgısı (kaderı) padlşah takdırlne bırakılmış blr Iklncil organ değıldlr; devletın egemenllk gucunu kullanan, padlşah karşısında klşlllği ve yetkller demetl olan blr yuksek organdır. Savaş ve barışın sahıbl, yurutmenln denetcısl, Osmanlı eeckınlerlnın aradığı serbest tartıemanın ortamıdır. Padişah hukumetlnm, eşyanm tablatına sığmayan blr koleliği ve devletllkten cozulmeyl ulkeye zorlayan blr tes lımlyetle «Mlsakı Mılli» ıle Ilk grup dlrenmesı gosteren bu pariamentodur. Kuvayı Mllllye'nln Ankara Mecllslerlne gellnce; Bu, kolukanadı kırılmış, gelişmesızllğlnin son basamağında, somurulmuşluöunun doruğunda, mazlumluk yolnızlıgındaki bır perı VEFAT Istanbul Önlversltesl, Istanbul Tıp Fakultesl Ortopodl ve Travmatolo|l Klınığl öğretlm Uyelerinden Prof. Dr. Esat Ahmet KILTÇHAN 24 8 1977 Carşamba gunu vefat etmıştır Cenazesl 26 8 1977 Cuma qunu saat 1100 de Ortopedl ve Travmatoloıl Klınığınde (Capa), saat 12 00 de Unıversıte Merkez Blnasında (Beyazıt) yapılacak torenlerden sonra, Fatlh camıınde kılınacak ogle namazını muteakıp Eyup (Pıerlotı) mezaılığına defnedllecektir. Allah rahmet eylesln. Istanbul Unlversitesl Istanbul Tıp Fakultesl Ortopedl ve Travmatolo|l Kllniğl (Cumhuriyet; 7065) Yangm Bacayı Sardı... OKTAY AKBAL Evet Hayır 26 ACUSTOSTAN ANILAR K j e l l l k l a bugünkO ortamda, I I kurtuluşumuzun Ilk mu|declsı 26 ağustosun blr yıl dönunıune daha kavuşmanın mutlulugu Içlndeylz, içlnde olmalıyız. Evet, bu mutlu gune kavuşalı 55 yıl olmuş Bu mutlu gun Içın, çok yalılar yazılnıış, çok şeyler soylenmıştır Arna ne kadar ya zılsa, ne kadar soylense ve ne/" kadar yınelense yerıdlr Bence bu ortamda gereklldır de Şu"itflF var kı, o kara qunlerın olayları ıçınde bulunmuş, tanıgı olmuşların anılarını kendılerınden dln lemek, yazılannı okumak, kısa bır c re sonra, mıımknr oiama yacaktır. Bu satırların yazarı da 0 gunlerın en genç teğmenl, bu guııun yatalak on yaşlı kışısı Kurtuluş savaşı dedığımız o kara qunlerde umut ve mucadele ıçınde çırpınıyorduk Nasıl kara gunler olmasın kı, duşman, ana vatanın «harımı ısınetıne» gırmış, Ankara kapılarına dayan mıştı. Istanbul ve ınemleketın en mamur parçası Batı Anadolu, bu tunu Ile duşman ışgalı altına gırmıştl TURK DUŞMANLIĞI Bız bu ortam ve guç koşullar Içlnde, yalnız Megalııdeacı Ytınanlılarla değıl Mehmet Aklf'ın, tTek dışı kalmış canavar» dedıgı, Balı dunyasının tukenmez Turk duşmanlığı ıle de mucadele etmek zorundaydık Bu durumun bugun ıçın de geçerli olabılecegınl duşunmek zorundayız Yunanıstan'ın kıncl polıtıkacısı Papandreu, «Turkıye'ye oldurucu bır darbe ıcın hazırlanmalıyız» dıyor. Bu cesareti nereden alıyor. Turk ordusu, sılâh ambar posu ıle guç6uz duruma getlrl1 rken Yunanlıların durmadan sllâhlandırılması, son gunlerde de, ABD nın Yunanlılara 700 mılyon dolarlık sllâh yordımında bulunacağının basında yer alması, bizl du"îundurmelı 1919 rııhunun uyanmakta Olduğu endışesını vprmelıdır ?630 Ağustos Zaferı'nln bıze sonsuz guvence sağInmayacağını da duşunmemız gerekır. 26 AGUSTOSA GELİŞ Duşman, Sakarya savaşlarında, agır bır yenılglye uğrayarak gerl çokılmış ve eylul 1921 sonlarında, bskışehır Afyon doğusundakl mevzılerınde yerleşmış, crtık, savunma kaygısına duşrnuştu Sakarya zaferlnden sonra yapılacak blr taarruzla daha o zaman, kesin bır sonuç alınmış oliTiası akla gelebılir. Bu duşunulmuş, planı da hazırlanmıştı Ancak, Sakarya savaşlarında, Ordtımuz da cok yıpranmış, ozel lıkle cephanesi, lıele top mermısı tamamen tukenmıştl Bu koşullar Içınde yapılooak hareketın, kotu sonuç vereceğl duçunulerek ertelenmiştl Ordunun yenıden duzenlenmesl noksanlarının Ikmal edılmesl, uzun zamana baglı ıdl Sakarya dışındakl butun sovaşlar, Eskışehlr Afyon eksenl yorelerlnde oluşmuştur. Öncelerı, Eskışehlr yoresıne onem ve ağırlık verılıyordu Sakarya'dan sonıa. Ikl taraf da, agırlığını Afyon a vermiştı. Yunanlılar ıçın, Yunanıstan'dan yapacakları ıkmal ve ulaşım Işlerınde Izmır Afyon demıryolu onemlı lal. Bız ds, zengın Cukurova bolgesıno demıryolu Ile ulaşım kolaylıgı Salih ERCE EMEKÜ atlh Ormanı yanıyordu gözkrlmızm onunae. oayır, cayır yanıyordu. Gecenln karanlığında alevler gokyuzunu kıpkızıl yapmiftı. Yalnız istanbul'da degll, yurdun blr cok yoraslnds yanıyordu ormanlar. Kamyon kamyon askerler koşuyordu yangın yerine. Her yerde, her zaman yurt ve ulus yardımına koşan askerlerlmlz .. Kolera salgınrVarmıç, adı «bağırsbk enfekslyonu!» Nlye olmasın? Olmasa, şaşmalı! Geçen akşam Ugur Dundar'ın TV programında konuşan Bakırkoylu çocuk ne dıyordu, kanallzasyon sulorının aktıgı denlzde yuzmek bıllyorum tehllkelldlr, ama n* yapalım bu sıcakta denize de fllrmetek ne zaman glreceglz? Blle blle kendlnl olumun, ho»talığın kollarına atıyor insanlarımız. Blle bıle. Evet, bu Ikl »ozcuk bugunku çıkmazlarımızı aydınlatan anahtar »ozçukleridlr: Bile, blle!.. Herşeyl blle bile yapıyoruz. MC'nin Işbaşına donmeilnden sonra pahalılığın geleceğlnl, clnayetlerln, soygunların artacağını, halkımızın ekonomlk sıkıntılaria boğulacagını, lc v» dış sorunların tam blr çıkmaza glreceginl blliyorduk. Denemlşlz Demlrel'l hem de kaç kez denemlşlzl Blle blle Iklncl MC'yl Işbaşına getlrdlk Blle blle Demlrel'l Başbakan yaptık. Herşeyl blllyoruz, ylne de yapıyoruz bunlarıl Sağduyu dışı blr tutumdur bu, ama oluyor, blzde oluyor, yalnız bizde olablllyor boyle yanlış, akıl dışı Işıer!.. Hangl yandan bakarsanız bakın tam blr çıkmazda, blr bataktayız. Turklye tarlhlnde gorulmemlş olaylar, yaşanmamış durumlar... Butun bunlar nedense hep Bay Demlrel Işbaşına geldlğl zaman gorulur, yaşanır! Neden? Nicln? Demlrel gldlnce, Ecevlt Işbaşına gellnce, hatta Irınak. daho başka yansız klşller Iktldarın başı olunca bu bataklar ortadan kaybolmaya yuz tutuyor da Demlrel gelır gelmez yenlden blr blr bellrlyor ne kadar yanlış, çırkin, lıatalı, başıbozuk, duzenslz Iş varsa!.. Pahalılık, sıkıntı, acı, yoksulluk. hastalıklor, bunalımlar, soygunlar, cınayetler, kacakçılıklar. Elbette kl butun bunlar başarısız blr yonetlmin sonuçlarıdır. Birbirlerlnl destekler, korur, dogurur butun bunlar... Zenglnler daha zınglnleşlr, blr apartımana blr yenlslnl ekler, kıyıları yağma edip vlllalar, yalılar kondurur, Batı kentlerlnde keyif surer kumarhanelerde, batakhanelerde para ylyerek... Ot» yandan «orta halll» adını verdiğlmlz bellrll blr ucretle, blr gellrle yaşayan halk yıgını gundtn gune alt duzey* kayar, kayar, kayar.. Yoksulluk yaygınlaşır, yoksullar bir yanda varsıllar ote yanda olmak uzere Ikl kat oluşur, cınırları kesklnleşlr, duşmanlıklar bllenir, hınclar, ofkeler, acılar katmerleşir . Ruşvet, hırsızlık, para yeme, Devlet kasasından çıkar saglama, uckagıtcılık, kurnazlık blrer klşlsel becerl, ustun nltelik hallne gellr blr toplumda .. O zaman, o toplum batmaya başlamıştır artık. Yavaş yavaş batmaktadır, çurumektedlr, curutulmektedlr. Bile blle!.. Hepimlz bunu gorur, soyler, yazar, konuşuruz Ama duzeltme yoluna gltnıeylz nedense. Blle blle nasıl duzeltilecegını. Açık degil ml bugunku çıkmazların hic değllse en onemlilerlnden kurtulmanın yolu? Belll: MC gibi yapay bır ortaklıgm ortadan kalkması, Demlrel glbi blr kaç kez «lıderllgi» denenmiş, başarısızlıgı anlaşılmış bir klşlnln Işbaşında uzaklaştırılması, bir daha da en kuçuk, en onemsiz yonetlm yerine getlrllmemesl!.. Bu kadarcık bır tutum, blr davranış bile bugıînku çıkmazların bir coğunu ortadan kaldıracaktır. Billyoruz hepsini, hepimlz, şoforunden bakkal çıragına, memurundan Işçislne, profesorunden llkokul oğretmenıne, koylusunden mllletveklllne, yazarından okuruna kadar, hepimlz blllyoruz... Evet, orman yanıyordu gozumuzun onunde. Bağırsak hastalıklorı yaygınlaşıyor gozumuzun onunde Mac yok, kahv« yok, en onemll maddeler ateş pahası, herşey yuzde yuze varan blr artış Içlnde, hepsl gozumuzun onunde 1 . Aylardır Kara Kuvvetlerine bir komutan atanamadı, gozumuzun onundel Nlye? Hepsi Bay Demlrel'ln tutumundan, herşeyl kendisl için, kendl iktidarını perçinlemek Için kullanmaya kalkmasından... Bır toplumun en yetenekslz, en becerlksiz, en bencll, yonetlm, sorum yerlerlnden en uzak tutulması gereken kişllerl, çevrelerl Işbaşında olursa, kaIhsa; yararsızlıkları anlaşılan bir takım polıtıkacılara blr daha bır daha yetkl koltukları verlllrse. butun bunlar olur elbet1 Nly» oluyor dıye şaşmak gerekslz olur elbet!.. Ormanlar yanacak, gençler olecek, hastalıklar, salgınlaşacak, ekmekler kuculup nerdeyse blrer dllime Inecek, et yenmez olacak, en yaşamsal maddeler, llaçlar karaborıaya duşecek, dış sorunlar çozulemez blrer duğum haline gelecek, bu duzentlzllk, bu başıbozukluk çogala coğala surup gldecek . Bunları billyoruz, blle blle bekllyoruz, •eyredlyoruz.. Blle blle, bile blle . En acısı da bu: Herşeyl, gormek, duşunmek, anlamak. Blrşey yapamamak!.. F nedenlyle Afyon cepheslne ağırlık vermış ıdık. Ikı tarafın da, Afyon rephesıııe onem ve ağırlık vermesı, kesın sonucun burada alınına olasılığını yaratıyor du Esklşehır Afyon hattında yerleştıkten 'sonra, her Ikı taraf tahkımat ışıne gırlşmış sankl ateşkes anlaşması yapılmışçasıno sukunete varılmıştı Cephede. duşman karşısında, yalnız cortme gozetleme» blrlıklerl kolıyor Ordu'nun çoğunluğu, gerılerde, koylerde dınlenmek, noksanlarını tamamlamakla ve eğıtlmle uğraşıyorlardı. Tumenımız, 1921 22 kışını, duşman karşısında Seyıtler koyu yoresınde geçırmışti önumuzde Karaağaç deresı ve onun bıraz otesınde duşman mevzılerı bulı.nuyordu. Kışı, toprağı bıraz kazarak bıraz derınle^tırdıkten sonra ustunu meşe dallarıyle örterek yaptığımız ve zemınlik dedığımlz yerlerde geçırdık Oradakl uykunun tadını halâ unutamıyorum Eskışehır Afyon cephesinde yerleştıkten sonra, Ordumuz, yeni blr orgutlenme duzenlne gırmlştl Bazı Tumenler kaldırıl mış, Batı cephesl, 2 Ordu, blrl suvarl 6 Kolordu halinde tertıplenmış ve hemen noksanlarını tamamlamaya ve sıkı blr eğltıme gırışmiştı. Bahar gelınce, Tumenımlz (5 Kafkas Tumenl) cephedekl görevlnl başka blr bırlığe bırakarak Bolvadın ılçesınln Dışll koyunde yerleşmiştı Koy, buyuk. zengın ve şırın bır yerdl Yazı, sıkı bır egıtımle ve eksıklerl tamamlayarak burada geçırdık Sıkı bır çalışma Ile bırlıkte, boş vakitlerlmlzl efllenerek geçırıyorduk Tumen bandosu, sıra ile alayları doloşıyor, bırlıklerln lyı vaklt geçlrmesınl sağlıyordu. Olanaklara gore, sık sık musa mere, temsıllerle moral yonu de ıhmal edılmıyordu O donemde, İstanbul'da, Ankara'da herkes okuduğu gazeteyl, cepheye gonderılmek uzere, Kızılay'a veriyor, boylece blze, tomar tomar gazete geliyor, çok yararlı oluyordu Ordumuz, her sahadakl sıkı çalışmalarla hazlran 1922'de, taarruza hazır bir duruma gelmlştı Ancak, anbarların dolması, bunaltıcı sıcakların haflflemesl duşunceslyle ağustos sonlarına ertelenmiştl. TAARRUZ PLAJNI Planın ana hatları, büyuk kuvvetlerle Afyon guneyınden yapılacak bır kuşatma hareketlyle duşmanı tahkımli yerlerden kuzeye atmayı, izmır ulaşım yolunu keserek Imha etmeyl amac lıyordu Bunun Içın, taarruzun baskın bıçlmınde yapılması. hazırlık hareketlerlnın duşmandan glzll yapılması ve uydurrna haberlerle duşmamn yanıtılması gereklyordu. 17 ağu'îtos akşomı, konak yerlmlz Dışll koyunden hareketle butun gece batı yonunde yuru du blze Taarruzun ertelenmesınden endışelenıyorduk. Artık bu Iş bıtsın, dıyorduk Klmseden ALBAY ses cıkmıyor, blr euskunulk vor. Sankl Imtıhan kapısındayız Bu mavzllere yapılacak taarduk Ertesl günö, soklı yerlerde ruz şoyle tertlplenmiştl: Albay Kemaleddın Soml Bey' geclrdık. Nereye. ne maksatla In 4 Kolordusu sağda, Akargıtmekte olduğumuzu bıldlrmlçaydan Erlkmen tepelerl soluna yorlardı Her gece, yurüyüfl vökadar. Albay Izzeddın (Calışlar) nu Içın ayrı emlrler verlltyotâu. Bey ın 1 Kolordusu solda Belen 23 ağustos sobahı, Şu&H.JIftlta, lepeden Sıncan ovasına kadar, sınln Efesultan koyune ulaştık bırıncl hatta Albay Alı Hıkmet Burada, blzlm taarruz edeceğıBey'ln 2 Kolordusu Kocatepe mlz açığa vuruldu yoreslnde yedekte. Fahreddln Eşya ve ağırlıklorımızt burada (Altay) Paşanın 5 Sv Kolordu bırakarak akşam karanlığında su Sincan ovası üzerlnden IzEfesultan koyunden hareketle mır demıryolunu kesme ve düşKocatepe kuzeyınde kuytu bır man yanını vurma gorevlnde yerde geceyl geçırdık 2425 aBaşla Işaretlni veren Ilk topun ğustos gunlerlnde Ise son hazır otılmasıyle başlayan topçularılıklar. mızın ortalığı Inleten atışları, bızlerl heyecandan yerlmlzde TAARRUZ BÖLGESİ hale getlrirken Akarcay ıle Afyonlzmlr demlr duramaz blr yolu arasında bulunan Afyon' duşman sıperlerınl allak bullaledıyor, ortalığı toz duman Içln un guney ve gune batıdakı arazı kesıml, cok dafllık, kayalık, de bırakıyordu. sarp ve dık yamaclı tepeler, uSakarya savaşlarında tek to curumlardan oluşon engebeli pumuzun sesınl duyamayan. su blr yerdlr. bay ve erlerııfıız saklanamaz Duşman, arazınln bu durumun blr heyecan Içlnde: dan yararlanarak bol zaman ve cYarabbı' Bızlm de toplarımıj' bol malzeme ıle buralarını kuv böyle gurleyecek ml Idl? dlye vetlı tahklmatla uzun zaman sa sevlnclerlnl gosterlyordu. vunulabılır duruma getlrmiştl Oldukça uzun suren etklll ve Akarçaydan Batıya doğru Me yeterll top atışlarından sonra şecık sırtıKurtkayasıKaleclk verllen Işaretle topçularımızın SlvrısiBelentepeTınaztepe ve atışları ilerlye kaydırıldı Top aCiğıltepeden geçen bu tahklmll tışlarından coşan blrlıklerlmız, mevzılere saldıracaktık Bu tah taarruza hazırlık yerlerlnden fırklmlı mevzlln en guclu yerl Ka layıp duşman slperlerlne saldır leclk sıvrlsl ve onun gerlslnde dı. Dikenll tel örgulerınde açılan 2. hat mevzılerl olon 1310 rakım gediklerden aşan plyadeler, elı Erıkmen tepelerl mevzllerl llnde sungulu tufekle duşman idl. Erıkmen tepelerl gerlsınde sıperlerlne atlıyorlardı. genış, yuksek Tezekll yaylası 5. Kafkas tumenl. Kalecik Slv vardır. Bu yayla, butun Afyon risınl ve birlncl hat duşman mev bölgeslne haklm durumdo bulu zilerıni ele geçirmlştl. Bu başarı nuyordu Duşman mevzilerinln nasıl ve ne kadar zamon Içlnde kılıt yerl burası Idl. kazanılmıştı, o heyecan Içlnde Kalecik Slvrlslnln güneylnde anlamaya Imkfln yoktu. Yalnız, ve tam karşısında, 1900 metre bu sıroda sevdlğlmlz arkadaşıyuksekllktekl Kocatepe, bütün mız yedek Teğmen Koprulu lu duşmon mevzllerinl ayak altında Hasan'ı yltlrmekten uzgunduk Imışçesıne gozetleyeblllyor, kıta Komşu kıt'alardan da gelen, Be larımızın da savaş yerlerinl glz lentepe, Tınaztepe alındı . gıbl lıce almalarını sağlıyordu. haberler sevlncimızl arttırıyordu. Kocatepe, doğanın blze sankl Duşman da kendinl toparlamış, blr lutfu Idl gerıden getlrdlğl yedek kuvvetler TAARRUZ BAŞLIYOR le dlrenlşlni arttırmaya, mevzlls Bu çok onemll ve kesln sonuç rlne glrmlş olan bırlıklerimizi şıd lu kuşatma taarruzu lcin, Ordu detll topcu ateşl altına almaya nun mevcut 6 kolordusundan 4 başlamıştı 1310 Erlkmen tepekolordu (birisl suvarl) yani, Or lerlne yaptığı soldırıda başarı dunun uçte Iklsl tahsls edllmış kazanmamıştı ama, 8 tumen tl öte yandan, Akarçay'dan baş cepheslndekl Kurtkayası tepesl layarok kuzeye doğru uzanan blr turlu düşürulemıyordu. ve Porsuk Irmağı (Esklşehır cep Akşam uzerı, Kurtkayası'nı al hesi) kuzeylnde Boz dağlarına maya memur edılen yedektekl dayanan genış cepheye Ise, yal 12 tumenden 36 Alay yanımıza nız, 2 kolordu bırakılmıştı Bu, geldl. Alay'ın adına layık kuman cesurane, fakat tehllkell blr ka danı, blnbaşı Şahın Bey, Alay rardı. kufnandanımız Cevat Bey'le bır Kuşatmayı yapacok 4 kolordu sure goruştu. Gıderken tCevat (birisl suvari) kıtalarının savaş Bey, Alayımı goreceksınlz, bakıhazırlık yerlerlndeki toplanma nız neler yapacaktır» dedl ve Ahareketlerl 24 ağustos akşamın layın askerlerine deda tamamlanmış, her kıt'a her Aslanlarımi Şu karşıdaki Batarya kumandanı nereye gl kayalık tepeyl alacağız Duşman deceğinl, ne yapacağını görup slzln kulahın gorulmesınl beklloğrenmlştl Hepımızde, anlatılmo yor, dedl ve askerlermrien «Alı sı guç bir heyecan, hatta blraz rız kumandanım» karşılığını aldı endlşe vardı. Bu duygulu olay, blzlerı de heHazırlıklarımız tamomdı Saba yecanlandırmıştı Şahın Bey A hı beklemeye koyulduk. Ortalık layı, akşamın alaca karanlığın ağarırken hepimiz uyandık. uyu da, yamaçtan suzulerek hedefıduğumuz, cok blr zomon değıldl ne doğru gldlp gozden kaybolya Artık tBaşla» Işaretlni vere du. cek oğır bir topun atısınl bekle Şafoktan önce, Kurtkayasının meğe koyulduk. sungu hucumlyle alındığını hnHeyerandnn olorok, voklt ciel ber almıştık Şimdi, 26 Ağs tomlş d, top atılmıyor glbl oelıvor (Dsvamı 9. Sayfada) ISTANBUL ÜNİVERSİTES. REKTÖRLÜĞÜNDEN: Onlversltemiz, Tıp Fakültesl Ortopedl ve Travmatolo|l Kursusu Ûğretlm Uyesi Prof. Dr. Esat Ahmet KILIÇHAN'ı kaybetmenin buyuk üzüntüsü lclndedlr. Merhum, 26 8 1977 cuma gunu saat 11 OOJde Capa Ortopedı ve Travmatololl Kursusunde, saat 12.00'de Ünlv«rslte Merkez Blnasında yapılacak toren ve Fatıh Camilnde oğle namazını takıben kılınacak cenaze nomazından sonra, Eyup Plyerlotl Mezarlığında toprağa verllecektlr. Aılesıne. Unıversıtemlz mensuplarına ve öğrencilerlne başsağlığı, Merhum a Tanrı'dan rahmet dllerlz. (Basın 23919) 7966 BASIM İSLETMECİLİGl Rtymıal Btigitf fmkültmti vm Yıikmk Okukt rkonomlstmft Ctsın Uitlmvierlnln Vtrt Basın tsletmslerlnın BeHrlt Û7elllkl*ri Tphnrgmın Gelısimt Banın v« Bd^ım l$l*lmflcllıgının Ûnvmt %6a^tn tsleimelftnmn Turlen • Ba^m «t Ba^ım )$letmelerln(n Tfifttitmindt Gonpl (Ikclor • Baaın v« Banm t^istmpte • Rıf B/ı*ım VonBtmsnınıa t Gsnfken KonuUı « M^Kınnlafdan Uıun Sn^lanma^t • ^orvKlpre (inrt Iş MatıyoMırTinjn • IsMtmpdr An» KitvrAml»* • Basm l»ie(moltrtnde Fın«n«mtn • Baaın v» Sısım UlelfiMlarında <nun KlfHNCt HAMUfl OUTAAS^I •VANSI0RK ANKARA MİNNnOCtU /ISf ANRIA ^umhurıyet 7058 Deniz Kuvvetleri Komutanlığı Seylr Hıdrografl ve Oşınografl dan bıldırılmıştır. Daıresl Başkanlıflın DENiZCiLERE VE HAVACILARA 114 SAYILI BiLDiRi 5 Ile 8 Eylul 1977 tarılılerl ornsında 09 00 dan 17 00' ye kadar aşağ'dakı noktnları bııleştıren saha ıçınde seyretme, demırleme, avlanma ve bu sahanın 500 metıeye kadar olan yukseklığı con ve mal emnıyetı bakımmdan tehlıkelidır MARMARA DENIZİ IZMIT KÖRFEZİ (1) 40 29 (2) 40 29 (3) 40 29 (4) 40 29 derece derece derece deıece derece derece derece derece 43 47 44 48 44 46 43 46 dakıka dakıka dakıka doklka dakıka dakıka dakıka dakıka 46 sanıve ''uzey 47 sanıye doğu 32 sanlye kuzey 16 scnıye doğu 20 sonıye kuzey 31 sanıye dogu 30 sanıye kuzey 32 sanlye doğu. DENİZCİLERE VE HAVACILARA DUYURULUR (Basın. 23348) 7950