Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
A l T! eUMHURİYET 21 A6USTO5 1977 îstanbu! MOddefl Umumlligi Csman bey adında blrisl tarafınd o n g e c e n g ö n Ş l ş h a n e ' d e k a t l e d l l e n Ellza n a m ı n d a k l M u s e v l kızının cenazeslnde taşkınlıklar y a p a n .«Adalet Isterlz» d i y e h a y kıran bazı M u s e v l l e r h a k k ı n d a t a k l b a t a b a ş l a n m ı ş t ı r . M u d d e l l U m ı ı m l Nazlf b e y d ü n b u h u s u s ta demlştir kl: t E v v e l k l gün alelâde blr clnoyetl vesll» yaparak blr kastı m a h s u s l a asaylşl u m u m i y e y l I h Ifll eden v e tnşkınlıklarda bulunon blr kısım Musevilerin harek e t l n r l ş a y a n ı t a k b i h v e k a n u n a m u h a l i f b i r h a r e k e t o l m a k d o l a yısiyle m u c i b i m ü a a z a t t ı r . A d a lot isteriz diye sokoklnrda bagıra rnk snyır v e sefer seyrusefere m o n l o l a c a k v o m e m u r l n l z a b ı »aya h a k a r e t v e t e c a v ü z a t t a b u lunacak kadar tecavüzlerıni ilerl götüren b uküstahlar, Türkiye C u m h u r l y e t i n d e a d a l e t l n m e v c u t v e k a n u n u n h ü k ü m f e r m a o l d u ğ u n u y a k l n e n g ö r e c e k l a r d i r . H e r y e r d e v eh e r z a m a n b u n e vl feci v e ş a y a n ı teossür cinayetler v u k u a gelebilir. Nitekim g e c e n l e r d e o n seklz b ı c o k d a r besi llo v e karnındaki cocuğu lle hernber katledılon Zelfo kndının a k ı b e t l e l i m e y ı d a h a a z m ı ş a y a n ı m e r h a n ı e t t i ? B u ş ı m a r ı k k ü s t a h l a r ı n t e e s s ü r l e r i MNŞBVI: Yahucfl. 50 YIL ÖNCE CUMHURiYET 21.8.1927 TA3KINUK YAPAN MUSEVİLER Insnnı blr hlsten mutevelllt Ise şimdiye kadar Ikcz edilmlş bu kadar feci cinayetler karşısında neden hassasiyetlerini izhar etmediler? intızomı umunıiyi Ihlöl eden ve momurıni devlote karşı mütecavizane hareketlorde bulunanlar hnkkında on şedit bir suretlo nhkâmı kaııuniyeyl talbik edocegız.» • Bostondan alınan blr habere göre Amerikalı Sako ve Danizettl adında iki idam mnhkumundan altı soneden berl af (ını bekleyen Danızetti teccnnun etnıiştir. Her iki ırıahkum da dün Carliston hapisanesinin ölünı yurduna getirilmişler ve sıkı zcıbıta tedbirlori alınmıştır. 0 Darullununda müdorrls Kopruluzade Fuat beyle Muder ris Yusuf Zıya bey arasındaki ihtilâfı telkik için Darulfünun dı vanı tarafından tefrlk edllen ye di kiçilik heyeti mütehassısarlnn boşi raporlannı vermıştır. Bu raporlardo Mamurobınin l'urk olup olmadığına vo noınus kolimesinin Türkce olup ol madığına dair uzun lafsilat var dır. Dic^er iki müderrisin do yn kında raporlannı vormesı bek lerımektedır. • Atına'da sabık diktator Gonoral Pangalosu mevkii iktirlara getiımek için küçük znbit lor torafından fesat terlıp odıl mekte olduğu r.aber verilmektcdir. Bu yi/zdan şiındıye kudar 30 kişi tevkıf edilmıştır. 9 Adana'dokı tren ış<.,ılrrı \n rafından başlatılan a/ov gnııışleıııoktcdır. Bu yu^cjcıı rJu.ı n/. kalsın islanbul M?rm tronlerı arasında bir ııuiiMdonıs olacaktı. Muddeil umuml: Sovci. Kntll: Öldürme. Kastı mahsus: Özel, oyn, coğıınlukla kötü blr amoc lcin kul lanılan blr terlm. Takbih: Ayıploma, kınamo. Muhalif: Aykırı. Ihlâl: Bozma. Muclbl mücazat: Cezayı gerektlrlr. Seyrü sefer: Traflk. Manl: E!nç)«l. Tecnvuz: Saldırı. Hukumferma1 Egempnllk sürdü ıcn. Akıbntl olime: Acıklı sonuç. Mutevelllt: Doğmuş. ika Rdılmiş: işlenmiş. L'hcır: Gostormek. Iniizanıı umumi: Genel duzen. Şedit: Şiddetli: Ahkânıı kanuniye: Kanun hüKümlerı. Tatbik: Uygulama. Tecennün: Cıldırmn. dellrme. Darulfünun müderrisi; Üniversite Profesöru. llıtılof: Anloşma/lık. Talbilal: Ayııntılar. Sabık: Eski. Zabıt: Subay. Fosat: Bozukluk, ortalığı karıştıi'ina. Tevkıf: lutııklnına. Musadoıne. Cnrpışma. EDEBİYAT uflünkü takvlmle Tevftk Flkret'ln ftlüm tarlhl 19 ogustos 1915'dir; altmıs Iklncl yıldönumündeyiz şlmdl. Ellmde Ahmet Muhıp Dıranas'ın Türkceleştlrdiği «Kırık Saz» (Rübnbı Şikeste) seçmelfirıyle güneş rienizine inerken kumluktaki ilk küme yolumu kestl merhabalarla. Nıyeymiş kenar köşelere cekılip tek başına kitnplara dalmanın gerRği? insan arasıra eş dosl sohbeti de cırama7 mıymış? Bükalım hangısıymış her gun kıyıya inerken sıgcıra, kıbrıt. kalem, kağ/ la birlikte beyaz şapkanın lcıne konmuş olnn kitap ve sevgi sitemleriyle kaıışık toplu bir kınamaydı kar^ılaşlıgım. Boylece. hemen hepsinm ozberinrleki dizeleri tamamlayan «Kırık Sn/» cıktı ortoya. Kııııse yadırgrımadı bu şıir oluıumunu. Hcpsı biraz Fikret egıtınıınclen geçnıış kişılerle «Si&»leri. «Feıdo»ları, «Pıomeıe»lerı, «Balıkcılann, «Rücusları, «Doksan Beşe Dogru»ları.. genclik belleklerirıde soklomış bir kuşagın beğenisıydi paylaş tığımız. Herkes aklırıa golen şiiri okumaya başlıyor, takıldığı yerde kıtaptan tamamlamamı bekliyordu. Gerci kumluk 'ta ramazan tenhalığı, denlze girmenin orucları bozmadıgına inanon kişilerin azlığı dikkat cekicıydı. Ama bizim aromızda da. Muratceşme kıyısında, hemencecik bir Tevfik Fikret oku lu açılmış gibiydi. işte toplunıumuzun turnusol kâğıtlarından birl diye düşündum. Bırileri çok sever Fikret'i; bnzıları dn tııtniaz. Bu yıldonumündfi de konuyn bu acıdan bakmayı yeğledım böylor.e Fikret'i kim lor sevnıez? SOHBETLERİ FÎKRET'Î KİMLER SEVMEZ? YAĞMA SOFRASI Bu solracık eicndller k l yenmsk uzre tam hazır Huzurunuzda tltrlyor su mlllatln hayatıdır; Şu mllletln kl muzdarlp ve ölmede ağır ağır, Fakat sakın çokinmcyln, yiyln, yutıın hapır hapır... Ylyln cfnııdllcr, yiyin, bu yerde iştlha sizlıi; Doyunca, tıksırınca, catlayıncaya kadar yiylnl Efendller, pek açsınız, bu cehrenlzde bsllldlr; Ylyln, yemezsonlz bugun, yarın kalır mı kim billr? Reslnlprin şu toplumu buyurmanızla yuksellrl Bu hakkıdır gazânızın, evet, o hak da elde bir... Yiyln, efendller, ylyln; bu sofrada safa slzln, Doyunca, tıksırınca, catlayıncaya kadar yiylnl Bütun bu nazlı beylerin ne varsa ortalıkta, »ay: Soyu, sopu, şeref ve şnn, oyun, düğun, konak, saray, Butun slzln, ofendller, konak, saray, gelln, alay: Bütün sizln, butün slzln, hazır hazır, kolay kolay... Yiyln, efendller, yiyln, bu yerde Iştlha alzln; Doyunca, tıksırınca, catlayıncaya kadar yiylnl Bu harmanın gelir sonu, kapıştınn glder ayakl Yarın bakarsınız söner bugün cıtırdayan ocakl Bugun ki mldeler dirl, bugün kl corbalar sıcak, Atıştırın tıkıştırın, kapış kapış, canak canak... Yiyln, nf^ndller, ylyln, bu sofrada aıda slzln; Doyunca, tıksırınca, catlayıncaya kariar yiylnl TEVFİK FİKRET (Hânı Ynğmn. 1912) Rauf MUTLUAT B TELEViZYON .18.40 MEVSİMLER Doğadakl canlıların blrblrlerlyle kanşmasmı ve kaynaşmasını konu alan beıgesel dlzlnln YAZ adlı bölümü yayınlanannk. 39.20 İFTAR PROGRAMI Bugünkü Iftar progrumında Nurettin Özük Kur'anı Kerim'in Hucurât Suresinden 1114 ayetlerlnl okuyor ve Türkce acıklamalarını Süleyman Arabulan yapıyor. Progromın Dlnl Bilgiler köşeslnde Ankara Müftüsü Lütfl Şenturk ile yapılan zr.kât konulu bir sohbet de yer alıyor. Ankara Radyosıı 8oz 8anatcılarının sunocoğı dlnl muzıkten Ronra saat 1943'de Ankara icın iftar ononeu verllecek. Program. Ktar duası ile sona eriyor. 80.00 HABERLER 20.40 YİRMİNCİ YÜZYIL AVRUPASI Belfiosel dizinln KAZANILACAK DflNYA adlı bölümü yayınlonanak. Bu bölümde, Avrupa'dakl sınıf çotışmalorı konu edilıyor. Yönetlcl sınıflarla yönrtilenler arosındnkl korkunç yaşam riüzeyi farkları bu insonlnrı zomnn zaman karşı karşıya getirmiş ve catışmnlarn yol açmıştır. Bazı ülkeleı bu çatışınaları onlenıek lcin çeşitlı önlemler alırken bazıları da catışmaların üzerino körükle gitrnişlerdir. Catışmolar Içln önlemler alan ülkelorden ingıltore'da Işbaşında bulunan Llberal Hükümet, catışcnaları a*altmak lcin çeşllli reform tasarılarından yn rarlaıımış ve devlot gücünü yönelilenler lelııno kullanmıştır. Öto ynndan catışmaların üzerıne körükle gidetı Çarlık Rusyası örnck nlnrak qr>storilmiştır. 21.25 3İR HAFTA SONU 21.55 KUNGFU Dızı fılnıin GÜNEŞ VE BUI.UTUN GÖiGESİ adlı sflrüvonl yayınlanacak. Beyaz adamlnrın artık tükendlğl gorokcesi ila terk ettiklori nltın madonini, köle Çııılilnr inatla kn/nr Inr ve mcıdene sahip olurlor. Boyoz arJnmlor madenl tekrar cle gccimıek amacı ile Cm lilerle catışmnyo pirerler. Cnıne ise haklı ırkdaşlarının yoııındadır. 22.40 GUNE BAKIŞ B UL M A C A 1 2 3 4 5 6 7 9 ~1 I 1 23 4 5 6 7 89 l LJ rLJLİLt nj :• •JLLM u ı UH LLJ U 8 R ADYO program haberlerl Oyun havaları Bölgesel yayın ve loklamlar Kısa haberler 15.00 15.01 Türkce sözlü haflf müzik 15.15 Yavuz Tapucu'dan türküler 15.30 Türk sanat müzlül toplu progrnmı 16.00 Kısa haberler 16.05 Hafif batı müzlfll 16.30 Türküler ve oyun havaları Kısa haberler 17.00 17.02 Bölgesel yayın, Iftar programları ve reklamlar 13.20 13.30 TRT 1 05.00 05.05 06.00 06.02 07.00 07.02 07.07 07.30 07.40 09.00 09.02 12.00 12.02 13.00 13.15 Acılış, progrnm ve kısa haberler Türküler, şarkılor ve. oyun havaları Kısa haberler Günaydın Kısa haberler Köye haberler Bölgesel yayın Haberler Bölgesel yayın Kısa haberler Tatil sabahı Kısa haberler Radyo tlyatrosu Haberler Reklamlar ve RadyoTV 20.15 20.35 20.55 21.00 21.30 22.00 22.0? 22 30 23.00 23.10 23.10 Tarla dönüşü Pazar melodilorl Cocuklar icln Haberler Dinleyici Istp.klorl Kısa haberler Spor dorgısi (1) Turk bnntocilerl Haborler 01.00 Bolgosel yayın Yurtlnn sesler erkekler topluluflu 23.30 Akdenlz Akdenlz 24.00 Kısa haberler 00.02 Büyük orkestıalardan secmeler 00.32 Gece konserl 00.55 Kısa haberler 01.0005.00 Gece yarısı SOLDAN SAĞA: 1 Amoııkalı unlü bir ronıoncının yapıtı 2 Peşın para ile bfllli bir sure lcin bir şeye nlıcı olnıu ışı Boş tarofına seslı bir hnrf getirildiğinde gelir anlaıiıında bir söz belirir. 3 Bir sonuca varabılmek için goreklı olan ilk bilg 1 Tersi cklentı 4 Tersı bir muzik ale ti Su (eskı dıl) 5 Bir muzik aletı ilgisı bulunan 6 Aıtııııuı ile natış, Tersi damarlarda dola^aıı 7 Brom'un sım gesi Ekleıvıe parca 8 Gümuş'ün sımgesi Tersi blr çicek türü 9 Elektrikle işleyon çıngırak isim Bir bağlac YUKARIDAN AŞAĞIYA: 1 Ocnk otekliğl 2 Doğumda yardımcı Bir yayıncılık türu 3 Ölülerin üzerlnde ınc.elenıe ynpıldığı yer 4 Tor sl istanbul'da tarihi bir kilıse 5 Bir ııota Balık tutnıa arncı 6 Tersi knn 7 Cina I yetle ilgili anlanıında bir söz . 8 Guc harca anlamında blr J buyruk Beyaz 9 Eski bir uygarlık iskombilde bir kağıt turu. IMrjBhjT LU DÜNKÜ BULMACANIN ÇÖZÜMÜ: SOLDAN SAĞA: 1 Sinugog 2 unaB Yeke 3 Natura İM 4 Aba Ane 5 geY Sl 6 Okaliptüs 7 Gen Haile 8 Katran. 9 Bere Me. YUKARIDAN AŞAĞIYA: 1 Suyolu il 2 Inak Kecs 3 Yatağan 4 Oku El kE 5 Rayiha 6 Uyan patE 7 Estlr 8 Ikl lülaM 9 LemA Sene. TRT II 08 00 09.00 09.30 10.00 11.00 11.30 11.50 Gün başlıyor Türküler fjecidl Talll ve müzik Cocugun dünyası Ses vs saz dunyamızdan Radyo sözlüğü Ceşitll ülkelerden hafıf müzik 12.15 Klaslk koro 13.00 Haberler 13.15 Hafif müzik 13.30 Türküler 13.45 Şarkılar 14,00 Güney Amerlkadan müzik 14.30 Dünya mlzahından secmeler 15.00 Erkekler toplulugu 15.30 Plaklar arasında 16.00 Türküler 16 15 Şarkılar 16.30 Cağdaş sanatcılarımız Şarkılar 17.00 17.15 Türkce sözlü haflf batı müzlğl 17.35 Türküler 17.50 Solistlerden secmeler 18.15 Hoflf müzik 18.30 19.00 19.30 20.00 20.30 21.30 21.45 22.02 23.00 23.15 23.30 23.35 23.55 Yurttan sesler Haberler Haftanın olayı iki sollstten şorkılar Cumhurbaşkanlığı Senfonl Ork. 1977 yılı konserlerl Türküler Şarkılar YAYKUR saatl Haflf müzik Blr romanımız var Haberler Caz dünyasından Program ve kapanış Evet Fikret'in ölum günu 19 ağustos, ama o bir başkcı 19 agubtosun şıırini yazmış «Şehrâyin» adıyla. 93 günlük talıhsı/ bu saltanattan sonra yirıni sekız yıl knlacağı Cıroqan Sarnyındakı uzletine kapatılan nğabeyı «Sultan Muradı nâmurâd» yenne 31 agustosta talıtrı çıkarılan II. Abdülhamid'ın culus torenlerine katılnıayan Fikret, o gece ovinde hıc bir ı^ık yakmazmış. Bütün cevrenın bayrarn sevıncine karşı geroklı gorduöu hireysel bir tepki. Bunu unutup aynı gece mehtap eglencelerlne katılan Hüseyin Cahıt'le arkadaşlarını nasıl payladıöını anılarda okumuştum. işte 19 ağustos 1315 tarihll «Donannıo» şiırınden bırkaç riıze: 1Y1ne bız simsiyah... Butün Bosfor/Heyecanlar, ışıklar. alkışlar/Neşeler, nârâlarla calkanıyor./Hor ağustos bu noşe patlaması;/...Şu buyuk. dalbudak lı cümbüşte/Yıne blz yaslı. kap karanlık biz/Ne sönük blr umut hayalciliğine/Benzeyen gizll blr ışıldama var/Ne küçük, bir kücük ateşböceul/Ko ca ev sankl bir nıezar, uyuyan.» Pek cok toplum aymazlığı karşısında boyle tekil bir yalnızlıktadır Fikret. «Bir kavmi cignemekle bugun eğlenen derıi/Bir IdhzaI teahhura med yun bu keyfini» diye andığı istıbdat padışahına bugün cUlu Hakan Abdülhamit Han» diye saygı eserleri sunanlar yakın olabilirler mi. Tevfik Fikret'e? Evet. cağdaş uygarlığın aydın lığına değil gecmlşin duruk kalıplarına bağlı tutucular, Osmanlıcılar, Abdülhamltçller... sevemezler Fikret'i. Yüzyılların dondurduğu eski Inanc dünyasının insanı nedlr kl? Tam bir hic. Feleğln önünde oyuncak, yazgısına tutsak, elinde bir güc olmayan, alınyazısına kurban, ne kadar uğraşırsa boş. Tanrıyı kendine vekil yapmaya hükümlü, boynu eğık, zavallı bir yaratık. İşte Zıya Paşa'nın ünlü Terkibl bendinden bu konuda dizeler: «Bir katre lcen ceşmel pürhunl fenâdan / Bâşın alamaz bir dahi bârânı belâdan. / Asude olam dersen eğer gelme cihâna / Meydâna düşen kurtulamaz sengl kazâdan.» (Ölümlülüğün kan dolu ceşmesinden bir damla icen klşi bir daha başını belâ yağmurundan kurtaramaz. Rahat etmek ıstiyorsan hic dünyaya gelme; çunkü bu alana cıkanlar kaza taşlarından kendılerinl kurtaramazlar). Nedeni, niçini mi? Hic aramak dogru doğildir bunu. Cünkü «idrâkı meâll bu kücük nkla gerekmez / Zirâ bu terazl bu kadar sıkletl çekmez» (Yüceliklorın kavranması bu küçuk akıl lcin gerekll değildlr; aslında bu terazl bu cıâırlıkları da cekemez). İlkin Nanıık Kemal olmuştur bu sakat anlayışı yıkmak Isteyen; insanın özgürlugunü. yucelıginı, ırade ve savaş gücunü önenıseyen. Amn onun da Islâm cılığı hep onde gelir ve kişinin ıç bağımsızlıgını pek dile gotırmez. Oysa Fikret Insanın asıl özgurlüçjünden yola cıkar: «Ve kcndl guzelllgiml başlardım ilk, sevınekten. / Bu ruh Için blr hak: / Bıraz da kendıni sevmek değil midir yaşamak!» (Senin Yerlnde), Fikret'e göre «Rabbı hoyr ü şer, Rabbı mumkinat» insanriır ve kııtsanmalıdır onun emoğı. «Gokten Yere» şliri şoyle bıteı (Dıranas'ın Türkcesiyle): «Kandır butün sayfaları yaşam tarihinın! / Zekân, densmen. egemen artık belâlara. / Ezdln |1(1in başınla taşları. Ye denizlerı / Tuttun elinle şimşoğl qıırleyen o eıdnri / Tuttun ve baflladın; o senın şimdı en uy sal / En canlı blr gerecln; odur ruhu fırlatan / Olanakta her r.esede sonin erkinle, sen / Hic şüpha yok, kendi Kendııifl bırcok güzel acun / Bir olaylar ve güzellıkler dünyasısın.. Ey yaşam / Ey ruhu evrenın. / Kutsayın: inr,an / Kutsannıa yı hak etmişttr; odur tanrısı lyı liğin, kotülüğun / Tanrısı olaııaklnrın!» Cagdaş riuşünce işte bu anlayı^tan bcışlar ve kurtulur bütün Inanç kabuklarından. Kendi akıl ve ruh bağımsızlıklarını sağlayamayan, hep kendılerınden evvel konmuş kalıp duşuncelerın değişmezliğıne bağlanmış insonlar da pek anlayamazlar Fikret'i. insanı insan diye deçjfirlendıren, ulıısçuluğun hıç bir tuzağına duşmsyen Fikret'i dar görüşlü «milliyetciler»de kolayca sevemezler, bnflnnz kofolnr gibi «Beşerın kolıne serçıüzeştinden / Bize efsaneler terennüm eden» dizeleriyle başlayan Tarıhi Kadim (Eski Tarih), işte altmış iki yıldır hic bir ders kitabına girnmemiş, hic blr okulda okutulamamıstır. «Şüphe... Tek. İşte tek iucuml Ne zarar? / Şuphe blr nura doğru koşmaktadır / Hakkı ay dınlatmıs usun hakkı. / Kim bilir belkl blr adem vardır / Belkl ahret de var; fakat bu vucut / işl olmaklo olmeyen bir elin / Niye olsun esirl bin derdin?.. «Tıpkı Yunus Emr«'nin «Münacaat'»ındakl s«s. Medrese kafası yüzyıllarca Yu nus'u da yasaklamamış, şıirinı okuyanları «katılleri vacıptır» diye fetvalamarnış mıydı? «...Enblyâdan yaşarım müstagnl / Bir örümcek golurur hakka beni / Kitabım salını tabıat kitabı / Bendedir hayru şorrin esbâbı»... diyemıyecek o kadar insan var kı şimdı de. Hukumeti bile «Cenabı Hak»la birlikte kuran. onu yalnız kenrlılerının desteği sayma tutumunda bırleşen insaniara Fıkmt'ın bütününü sevriiremezsıniz riogallıkla, eserinın tomamını okutanıazsıııız. «Toprak votanım, nev i beşer mılletlm» ... insan / İnsan olur ancak bunu Iz'anla ınandım. / Şeytan da bizlz. cin de, ne şeyton, ne melek var / Dünya donecok cennete insanla, Inandım. / Fıtratta tekâmül ezelidir: bu ke male / Tevrat ile, incıl ile, Kur' anla Inandım. / Ebnâyı beşsr birblrinin kardeşi... Hulyo! / Olsun, ben o hülyaya da bin canla Inandım... «Bu «Âmentu»ye yaklaşamayacak o kodor kafa var kl... Ölümün altmış Iklncl yıldonumunde bile aydınlık duşuncelerinin, ruh saflığının, erdem II kişıllğinin, uygarlık ıstegınln insanlık ulküsunun eteklerınde dolaşanlar, onu Âşiyan cevresinin bılinen özelliklerıyle anacaklar; aruz ustalığıntnn, uyak zengınliğinden, dıl n'tnlıklerinden, biçirn değişıklıklerınden... söz edecekler, bıiıyorum. Pek cok kişi de. bu uzun oruc gunlerinde Fikret'i okul belleklerinin kohpları lcinde lıatırlayıp örnegın «TarihI Kadım»ı de onun yazdığını pörmezden gelecekler. Geleceği bl lip söylemek ama ınandıraınamak, Knssondra yazgısıdır; her ulkede öncü ayriınların yukü ve sorumluluğu. Edebıyofımızın kırk sekizlıklerınden bırı nlan Flkrfit de bu Kassandralnrdan birlydi şuphesiz. Kossandra'lnr pek mutlu olamazlar, mutlu öl» mezler. TVds «Bir Adam Yaratmaknta oynayacak olan Yugoslav aktörü Lütfl Seyfullah ECZANELER BAKIRKÖY: Osmanlye (Osmanlye Cad.), Merkez (Bahcelievler), Sezgin (Yeşilköy), Yaylâ (Kanarya). Şükran (Esenler). Me lek (Sflfaköy), Ege (Aşık Vevsel Cad.). BEŞİKTAŞ: Slte (Gayrettepe), Orkide (Şalr Nedlm Cad.), Serkan (1. Levend), Yenl Şlfa (D«reboyu Cad.), Parlak (Arnavutköy), BEYKOZ: Betln (Feyzl Paşa Cad), BEYOĞL.U: Neclâ Flllbell (istlk | lâl Cad.), Güven (Hamalbaşı Ömerhayyam Cad.), Aysel (Clhan glr), EMİNÖNÜ: Şifa (K. Pazar), Nuruosmnniye (Cağaloâlu), Bernl (Aksaroy), FATİH: AcıçAŞme (Edlrneknpı), Yonl Akdenlz (Mnlta), Can (Şnhremlni), Horhor (Akçaray), Ynni (Kocnmustofapnşa), Fazilet (Balat), G. O PAŞA: Hakon (Ordu Cad), Bnlkan (Beşyıizevler eski edirne asfaltı), KADIKÖY: Selâhattln Kutman (Soğütluceşme Cad), C'cek (Mo da Cod.), Sedef (Modo) Kalamış (Kızıltoprak), Engin (Suadiye), Beşovler (Göztepe), Durak (l r ikirtepe), Bostancı (Bostancı), Kazrısker (Erenköy), Knya (Bostancı), KARAKÖY; Akel (Şalr Zlya Pa şa Cad), KASIMPAŞA: Azlm (Zlnclrllku yu Cod ), Dllek (Örnektepe Etlbnnk Cnd.), SARIYER; Mete (Sarıyer). ŞİŞLİ: Hüseyin Kamll (Şlşll moydnnı), Pangaltı (Halâskârga 7l Cad.). Elmadağ (Elmadağ Cari), Adıvar (Okmeydanı), Neşe (Kufilepe), Harnınntepe Deva (Gultepe), Önder (Celiktepe), Ül kü (Mecidiyeköy), Sultansellm (Scuıayi Mah,), ÜSKÜDAR: Evıen (Selamsız Cnd). Altın (Zeynepkamıl Divitcl ler Sok ), Yoni Tunusbağ (Tunıısbafl Cod.). Gulden (Boylerbe yl iskele Cad ), Nur (Alemdnğ Cad.) Yugoslav aktörü Seyfullah: "Orhan Kemal Türkiye'nin Gorki'sidir,, ütfl Seyfullah 1926 dogumlu Blr Yugoslav aktörü. Nazım Hlkmet'in. Aziz Nesin'in bir cok oyıınuııda baş rol oynamış. Ödül almış. Türkiye'de İlk kez AST' ta Orhan Kemal'ln Esklcl Dukkanı'yla sahneye cıkmış. 20 oyun Eskici Dükkanındakl göcmen eskiciyl oynamış. Bu günlerde Turk Televlzyonu lcin cekilen Bir Adam yaratmaktaki Uşak Osman'ı oynuyor. Bu oyunda oynayışını şöyle açıklıyor: Yazarı tanımıyorum. ama blr sanot Ci cağrıldığı yerde oynar.Rolün küçüğü büyüğü olmaz. Pekl görüşlarlna aykırı blr oyunda da rol alır mısınız? Oyunda benlm çanlandıracagım rol müsbetse evet. Blr oyuncu Hitler'l de oynamalı. Ama ben oynamom. Ordakl müsbet tlpl canlandırınm. Bu oyunu bir kez okudum, rolü Ise 10 kez. Bu oyunun Muhsln Ertuğrul lcin yazılmış olması ve Alımet Mekln'ln do bu plyestn rol alması benlm lcin blr tovsiye mektııbu yorlne gectl. Türk Tlyatrosu ve Slnemnsı lcin ne düşünüyorsunuz? L 07.no 07.02 08.30 09.15 09.45 10.15 11.15 12.no 12.45 13.15 ft7 ^tn u / .ou Acılış ve program TRT III •11 1I I I |f |n 14.00 14.15 14.45 1545 16.15 16.35 17.00 1B.30 Salon orkestroları ouuuıı ı^ırı Pazar konserl Blzden besteler Türküler fleçiril Diskoteğimizrien Müzik moa.n/ln Sevilen esorler Yurttan sesler Çağdaş Tüık sanat Cnkn |^ müzlfll Ozanlık toreslnl yaşatanlar Küçük koro Operet Melodilerl Öyküler ezgller Molkın dlllnden sazın telinden SolistlerriRn secme eserler Müzik çölfiııl Saz fiserlerl ve tambur sololorı 19.30 Calıp söyleyenlnr 19.45 Plak dolabından 20.30 Klaslk Türk müzlfllnden secmeler 21.00 Büyük eserler 22.30 Caz müzlğl 22.00 ^cın soloları 23 00 Geceden geceye 24.00 Eîskl mü7lğln ustaları 00.30 Gece ve müzik 01.00 Prnnram ve kapanış SiNEMALAR BEYOĞIU ATLAS (44 08 35) 1 Oldü Darhe. 2 (Jın Maı.erası EMEK (44 84 39) Hava Koreanlorı C. Heston R.l. FİTAS (49 01 66) Haval Daloaları L. Nera R.T. İNCİ (40 45 95) 1 Babocan C. Aıkın. 2 Kızım lcin Y Guııev R. KENT (47 77 62) 1 Frıhlşanin iki Yuzü E. Tavlor. 2 Esrnnr Tılkl R,T. MISIK (46 15 14) 1 Sevtan. 2 Konlı Hller R T ÖZLEM (66 60 83) 1 Soför O. Gem.obav. 2 Mohallede Sonlık Var A Povrozoalıı R. RÜYA (44 54 57) 1 Karn Sevlon B Nar.or. 2 Paravln Deflil Sıravlo A. Akbns. SİTE (47 69 47I Ask Mevsıml. YENİMELEK (44 42 89| 1 Büvuk Silnh A Delon. 2 Capkın Birader D Mnduqno. YUMURCAK (61 01 91) 1 Yunusların Günu. 2 Dİ8İ Bond R.T. ren K. Inanır R'. İPEK (22 25 13) 1 Saskın Danıat K Sunal 2 Blr Gün Mııtloka Y. Günev. MARMARA (22 38 60) 1 Knh raınan Bruce Lca 2 Zumrül Gözlü R.T SUR (23 87 12) 1 Zoro A Delon. 2 Sıra Sende Güzo lım R.T. ŞAFAK (22 25 13) 1 Aşk Rüzgârları 2 Copkın Hostos ler R.T YILDIZ (21 11 37) 1 Zlnclrll Köle 2 Genclık Duyguları . Ulkemlzde az fılrn yapıldığını soylerler. Özellikle Turk meslektaşiarım Ama Yugoslav sineması 2 kez Oskaıa yukselmış bir «ınemodır. Parolanıız oz fakat kalıtelıdır. Ayrıca Yugoslavyaaa her yıl Pula'da bir Film Festivali yapılır. Altın ve Gumuş Çelenk ödüllerl dağıtıhr. Bu festlvaldekl degerlendlrmelere göre dış piyasaya ve şenlıklere film katılır. LüKi Seyfullah 27 yıllık aktor. 10üden fazla oyunda rol almış. ilhaml Emın'ın Nasrettin, Ivo Andric'in AN Cerceles'ın Yolu, Azız Nesin'in Toros Canavarı, Mollere'ın Hastalık Hastası'ndakı rolleriyle odul nlmış. Türk yazarlorının oyunlarında mı, yoboncı ynzarların oyunlannda mı rnhat oynadığı sorusunu şoyle cevaplandırıyor: Türk yazarlarının nyunlarını elbette doha kolay oynuyorum. Cunkü tiplerı tanıyorum Ama haşka bir zoılıık var Dıyelım bir bakkal tıpı. Toplurndo bunlordnrı cok var. Hangisırıin bu oyuna uyar.rığını bulınnk ve tipl yftniden cızmnk. Cünkıı hnvnttakı tiple sannttakl tıp hmn benznıdır hem de deuildlr. Lutfl Sflyfullnh'lo Turk Televızyonurıdan önümuzdekl gunlerds cekıleuek Turk • Yugoslav ortak yapımı Drına koprusunden konuştıyoruz. Lutfı Seyfullah, Turk Televizyonu lcin olumlu bir glrışım olarak nıteledığl bu ortak calışmnnın yanısıra şunları anlatıyor: «Orhan Kemnl'in Istonbıılla ıgılı lııkâyelerındon yapılar.ak hır rlı/ı hem Turk ssViK'isl hem riış ulke sfv'rr.llnri ıcın ılginctlr.» ve ekliyor. Bfinne Orhan Kemal, Tuıkıye'nin Gorklsidır. (ASA) KADIKOY ATLANTİK (55 43 70) 1 S«vimll Hayalet R. I. OCAK (36 37 71) 1 Karanlık lo Tennvuz. 2 Futbolcu Kıziar R. T. REKS (36 0112) 1 Ddvlorln Aşkı T. Şoray. 2 Kndor Bnğlayınca T. Akan R. SÜREYYA (36 06 82) 1 Şlrlriötln Dort Prırınagı. 2 Evlfinmokton Korknıuyorum R.l Bence tlyatro da, slnema da blr eklp Işldlr. Oyundakl en kücük flguranın blle oyuna büyük kotkısı vardır. Türkiye'de bu kurala dikkat odılmiyor. Oyun ya da film tek klşl üstünn kuruluyor, ya da her rjuçlu oyuncu ayrı tiyatro kuruyor. Tek klşllik oyunlar da vardır sanatcı icln. Ama ötekl oyunlar nıutlnka oşlt güctokl oyunculnrca oynonmalı. Blr do Turk sineması dışarıya acılma yolları aromnlı. Pekl Yugoslav slnnması? Ünlü Macar yazarı Tibor Dery öldü BUDAPEİjTE, (».».) Çagrlaş Mac.Hr edehiyatının (inlıi yazarlarından biri sayılnn Tibor Dcry bu salınh Bııdnpeşte'de ölmtlştür. 1894'te Budapcşte'do doftnn Tlbor Dery. yazın yaşamına 1917'de bnşlanııştır. 1D1!) da Macar devrım harcketine katılan Tibor Dery, bu devrim hare keti bastırılıııca yurt dışına gitmek zorunda kalmış, FYnn sa, Çekoslovakya ve Avusturya'd» gazetfcilik yapmıçtır. in2iı'd« yıırdııriH dönen Dcry, Amtral Horty litikUmetınr.e hapse atılmış, 1931'dt yentden ülkeyi tprketnıek zonuırln kaAvusturya, Ispanya'ya ptmıştir. İklncl Dünya Savaşı sırasında Macaristan'daki dırenıne haıpkptıno katılan Tlbor Dery, savaştan sonra yurdunun sa\ılı .y»zarlanndan hırı olarak iui kazanmışür. Bu ara rta, Rakoçi rıtikümptını» karsı Vikan Tıbnr Dery, Inıre Nagy ilp liırltkfp rc.nmın özgllrltşmesi ıçln cHlışmalarda bulunmuştur, 1956 eklmınriekl Macar ayaklanmaKina da katılan Tibor Dpry, bu ayaklanmanın basiırılması üzerine Macarlstan'dan ayıılrna>T reddetmlş, 1957 kaMmınrta dnkuz yıl hapıs rpzasma çarptırılmif, fakat ı«ı«(i yıltnda serbest bıra kılmıştır. HEDEF. n r v BıR OFNİ/ GUCÜf riJRK DONANMA VAKHNA VAPACAGINIZ YARÜIMLAKLA BU HLDtFE ULAŞABlLıRli "T, AKSARAY HAKAN (23 48 33) 1 Evlatlık S. Gökhan. 2 Deprem