Katalog

ın 21 rtımos \m Oenc blllm adomı Hatotf oarger, o gtizei yazt•ında «Flnlandlya» örnefllnl açıkiadı. dış polltlkada teç«n«k olarak. Amo, Dışlşlerl Bakanımız Icln «n ön«mll •orun, blr Osmanlı Marlclye Nâzırı havalarmda, her yıl Yalova'da verdlğl Lflle Devrl zlyafetl: Levrekler, iskoc etekll değllmlş bu kez, duydunuz mu? Gazeteler, «Mal bulmuş magrlbl glbl» neler yenlllp Içlldlğınl anlattılar bu yemektel Hem belkl yemek alacakaranlıfia kadar surmuştur de, sırtlarında mumlar yanan kaplumbağalar salıverilmlştlr ortalığa. manzorayı tamamlamak Icln1.. Kışl başına duşen ulusal gellrlyle, bolgeler orası denge"îl7lıklpnyle, doktor başına hasta sayısıyla, okuma yazma bılmeyenlerın oranıyla, yabancı tılkelorde ekmek parası ardında mılyonlarca ışslzıyle övunemeyecek durumda olan Cumhurıyet rürkıye'sının Dışışlerl Bakanı verlyor bu yemeğı. Bayrom değll. seyran değll. «Enıştemız boyle gelenek kurmuş keyflncel» Turkıye nın ya da kendılerının dedıklerl glbl «Turkıya'nın» Dışışlerl Bakanı değıl de, petrol şeyhlıklerınln Hartcıye Vezırlerı vermekte sankl bu yempıjl1 Turklye'yi, yalnız mılyonluk gıysıler gıyılen, bır o kadar takılor takılan buyuk otellerın havuz başlan duğunlerınde, kolay kazananlnr ulkesl gorurse blr Dışışlerl Bakanı, dış sorunlarımı?'! da kafa patlatmak ısteyen calışmalar yerıne, neden Yalova sefalcrında cozmek sevdalarına kapılmasın 9 «Yalova» adının halk dılınde oyle yerleşmış, oyle dogismez bır yerı var kl 1 tçlşlerınde başlamış bu deyım, Dışışlerıne de bıılaşmışa benzer U zandıflım yerde, öflle yemeğlnden sonra, lc ve dış politlka sorunlarına kaptırmışım kendlml. Bunları duşünürken, yenl Cephs Hükümetl onderlerlnln beklenmedlk basın toplantısı haberl geldl kulaklorıma; söyledlklerlne bakın: OLAYLAR VE GÖRÜŞLER Gel de înan... Sayın Demlrel, tFevkolflde bıktım bu Başbakanlık Işlnden, usandım polltlkadan» dlye söze başlamış. «Bırakıyorum polltlkayı: bırakırsam, bırokmış sayılırım. Nedir yakınlarım Içln soylenenler? Neymlş kardeşlerimln, yeğenlmln yaptıklerı? Bıter bu ış burada. Bır aklanayım şu suclamalordan, artık Islâmkoy'e mı cekılırlm, Akdenlz turu mu yaparım, dunya gezısi mi, kımseye hesap verecek değilım yai Hsm belkl, Kâmran Inon kardeşımız yıne vazgeçer soyledıklerınden. kamuoyuna verdığl guvenle AP'ye de Inanılır bır Başbakan olur; ya do Ihtisasma fevkalâde uygun blr Dışışlerl Bakanı. Gozum arkada kalmaz boylece » Sayın Erbakan, aynı basın toplantısında, tMuhterem efkârı umumıyeye Ifade etmek ists rlm kl, yenl bir hamle yaparak, ben de vazgectıın polıtıka hâdıselerıyle meşgul olrnaktan» demış «Şakayı da todında bırakmak gerektlğl kanaatın deylm Bıktım Ataturk adını ağzıma olmadnn konuşmaya calışmakton, hep 50 Yılın dıkknt buyu runuz kardeşlerım, t50 Yıl» derken, kımın devrını de kastettığıml şupheslz anlamoktasınız evet hep 50 Yılın kotuluklerınl saymakla bılvasıta Ata turk Devrımlerıne camur atmak kurnazlığından bıktım doğrusu. Hem bunca kez hacı oldum, yet mez ml? Şlmdı kalkıp, nereye attığımı unuttugum seçlm temellerlnl de arayıp bıılmak gerek bu sıcoklaıda. En lyisl, cekilıp blr kenora, muhterem kardeşım Suleyman'la okul arkadaşlığım hatıralarını yazmak. CHP lle ortaklık sırasında nasıl şa kalar yaptığımızı anlatıp, neşelendlrmek herkesl, hem, Fatlh Sultan Mehmet glbl, ben de nasıl Kıbrıs'ı fathettığıml anlatmalıyım mustakbel neelllere Artık yuz bin tank, yuz bln uçak, ya dn otom bombaları yapmaktan vazgeçtım, Notron bombosı llk formulunun bende olduğunu da belkl açıklarım dunyaya.» Bnşbuğ Turkeş, şöyl« konuşmuş basın toplantısında. «Yeter artık, yeter bann yapılan haksızlıklar yok partımız laşıstmiş, yok komandolar Nazl SS'lere benzerlermış, yok «Dâvadan do nenl vurun; ben olsam blle» demışım bır zamarılar Suleyman Bey, şlmdıye dek ne soylese yanına kâr kalır «Dun dundu, bugun de bugun» deylp cıkıverır ışın ıçınden. Oysa, Ankara Belsdıye Başkanı Sayın Dalokay'dan başka kımse Inanmıyor, her gun soyledıklerıme en demokratlk. Insan haklarıno en bağlı, sılâhtı catışmalara en ka*şı ağ7imda, ellerlnde bnrış zeytın dalları olan tek partlnın blz olduğumuzu soylemekten dıllmde tuy bıtti; ınanon yok Fn sol pnrtı sloganlarını kullanıyorıım. neredeyse 141 14<? ıncl YALOVA NAZIRI Seha L. MERAY maddalerden partlm kapanma tehllkeslyle karşılaşacnk, yııiH d« en sağcı dıyorlar bıze. Ben de bıktım polıtlkadan, bırakıyorum bu işı Artık genc lerımız hoşgorulu, romontık, humanıst olsunlar mehtaba karşı ulumak yerıne, keman ya da gıtar çalacak yolda yetıştırılsınler bıraz Bır kucuk haber de başka bır sutunda Sayın Alı Neıat Olçen, ayrılmış CHP grup Başkan vekıllıgınden, ustelık, partı Genel Başkanına 4 yıl boyunca konuşmama sozu de vermış, noterdon onaylı Sonra metlnln blr dış polltlkası oimadıflı! HOkomet prog ramında, «Tarıhl ve manevi bafllarla bağlı bulun duğumuz Musluman Ulkelerle ılışkllerımlzı, yenl yaklaşımlorla saglam tsmeller uzerıne gelıştlrnıek» yazılı Yıllarca elçısız bırakmakta bır sakm ca gorme, sonra da Musluman ulkeler ıçın boyle laflar etl Hem «Musluman Ulkeler» yonetıcılerının blzlmle ılışkllerınde nosıl davrandıklarını Btr leşmış Mılletlerdekı oylamalar gostermedı mı? Bunlar yetmezmış gıbl Makarlos'utTolumu uzerlne orneğın Mısır 7, Surıye 8 gun, Irak Sudan ve çeşıtlı dostluk baölarıyla baglı oldugumuz «Kar deş» iran ıse, Yunanıstan kadar resmı yaslara burunmuş1 AET ıle llışkilerımlzın nasıl olmaıına karar verebıldl mı yenı MC hukumeti? AET, Yunanlstan a kollannı açarken, blr suru kısıtlamalarla karşımıza çıkmakta, bugun gıt, yarm gel oyalamacılığı ıçınde öte yandan, hukumet programına gore, «olumltı ve uzun» bır gecmışı olan ABD ıle llışktlerimmn geleceğınl duşunmpden once, bu «Geçmişı» Inceleyıp, ulusal cıkarlarımız acısından değerlendırmek gerekmez ml, gelecek Içln ders almak uzere? Kore'den bu yana, son ambargo olayındakl lYavuz hırsız» davranışına kadar1 . Roman Nasıl Bitecek? zaydınlı, Hava Kuvvetlerlnde yetlşmlş en eecktn kumandanlardan blrl olarak tanınır. Bu konuda »dzü geçenlerln yazıp söyledlklerlne bakılırta; pratlkte, teknlkta, yonetlmde yetenekll olduğu glbl, çağımızın bir kuman danda aradığı nltellklerl de taşımaktadır. Yurekll ve atak klm liginl slclll vurgulamaktadır. Butun dunya ordularındakl glbl blzlmklnde de bltmıyen bir yarış vardır: Kumandanlık yarışı Blr ordunun saglıklı bıcımde gelişmesl Için bu yarışın yasal ve hakça koşullarda yurumesl gereklr. Yetenekler, ancak saglıklı blr yarış ortamında belirglnleşeblllr, ustun klşilıkler kumandanlık gorevlerlnl ustleneblllr. E Orgeneral İrfan Özaydınlı bu yarışı onde goturmuş ve Kuvvet Kumandanlığında hak kazanmıştı. Ancak buyuk blr de »uç Işlemlştl Özaydınlı. 12 Mart dönemlnde Esklşehlr Sıkıyonetim Kumandanıyken kentte slyasal gosterlye yonelmek Isteyen AP Genel Başkanına Izln vermemiştl. Devletln yasalarını butun partıler ve slyasal kuruluşlar Için eşlt bıçlmde uygulamıştı. Işte bu suçu nun cezasını tam Hava Kuvvetlerl Kumandanı olacakken çektl. Ve Demlrel, özaydınlı'nın hakkını yedL Orgeneral All Fethl Esener, bundan blr sure önce Erzlncan'a glden AP Genel Başkanı Suleyman Demlrel'e bir toren duzenllyerek şllt verdi. Sllâhlı Kuvvetler goreneginde boyle birşey yoktu. Saleyman Bey de kendlsine şilt verılecek hlçblr şey yapmamıştı. Ordu, ABD'nln »llâh ambargosu altındaydı. Bu ambargoyu çozecek blr yetenek gosterememiştl Demlrel. Askerliğlnl slvll kesımde Planlama Teşkllatında yapmıştı. Sulaleslyle Ordu'ya blr yokınlıgı yoktu. Yeğenl Yahya, Turk kamuoyunun gozlerl onunde devletln askerllk kurallarını açıktan açığa çlğnemenın kotu ornegl glbl her gun gazete sayfalarına geçiyordu Sllahlı Kuvvetlerin Kıbrıs çıkarmasına olanca gucuyle dlrenmiştl Suleyman Bey... Pekl, Demlrel'e neden şllt verllmlştl? Şlmdl ulkedekl butun yurttoşlar gibl ben de bu sorunun yanıtını merakla bekllyorum Gazeteler durmadan birşeyler yazıyorlar, KKK konusunda; haberler verlyorlar, yorumlar yapıyorlar. Amanın ne buyuk lâflar duyuyoruz. Oysa sıradan yurttaş glbl benlm de merakım çok yalın blr nltelik taşıyor. Soruyorum kendl kendlme; özaydınlı Eskişehir'de Demlrel'e yasaları uyguladı dıye Kuvvet Kumandanı olamadı; Erzlncan'da Esener, Suleyman Beye torenle şilt verdl dlye ne olacak? Blrlnclsl kıdemliyken emekllye sevkedildl, Ikinclsl kıdemslzken kuvvet kumandanı olacak mı? Sıradan blr yurttaşın merakı budur Bu merak emlrle kanunla yasaklanamaz; ne Sllâhlı Kuvvetlerle blr llglsl vardır; ne Orduyla lllşkllldlr; ne Cumhurbaşkanına lllşklndlr Merak, Insan Içln su glbidir, su Içmeden nasıl durulamazsa, merak etmeden yaşanamaz. X II Gözlerimi Açınca Sonra, tam bır «Oh, dunya varmış» rilyecekken, uyanmışım terler lcınde Bır ogle sonrası şekerlemesındekl duş ımış bu anlattıklarırn! Uyanınca, gozum gazetelere lllştl Bir satır bıle yok bu haberleıden. eskı tas, eskı hamam Oysa, ılrjınç baska dış haberler var gezeteIfirde fcn başta, MakarıoVun olumu ıle ılgıli haberler, sutun sutun Cena/e torenıne 52 devlet 182 temsılcl ıle katılmış Ingiltere Kralıcesi Ellzabeth'ın temsılcısl Prons Mıchael, Mısır, Surıye, Znmbıya Başkotıları goze çarpıyormuş torende Makarıos un cenazesı Icln Kıbrıs'a gelen ABD temsılcısı Başyargıç VVarren Burger şoyle demlş tMakarıos'un hayatını adadıgı bır dava vardı Bu tlovuya Carter de yurekten ınanmakta ve des teklemektedır. Zaten bunıın her yerde ve herkes tarufından da desteklenmesl gerekmektedır» Toreno katıları, ABD, Ingıliz, Sovyet, Fransız ve otekı u '•nsılcılerın hepsı, Makarıos'un yerlne secl lecek kışıyl butun Kıbrıs devletınln Başkanı sa yacaklarını acıklamadılar mı? Butun bu olup bıtonler karşısında, yenl MC hükumetının goruşu ne ola 7 Bır takım beylik sozler1 Kaldı ki, butun dış polıtıkası bır takım bflylık S07İerrie ozetlenmekte Hukumet progromında şoyle denılıyor «Ulkemızın, dunyanın en hassas bır bolgesınde bulundufjunu ve dunyamız dakı olayların butun ınsanlığı ılgılendıren boyutlar kazandığını gozonunde tutarak, uluslararası gelışmelerı yakından ızleyecek ve değışçn şartların gerektırdığl en uygun karar ve tedbırlerın zomanında alınmasına ıtına gosterereğız» Bu sozlerde, nasıl da bolll oluyor, yenl MC huku Alınterinden Ne Haber? Bır fıkra Ile bıtıreyım (fıkrayı blraz değlştlrerek) : Yuce lann'nın canı sıkılmaktaymış goklerde Meleklerl, «Teleskopla bıraz dunyayı seyretsenu, belkl Içınız acılır» demışler. O da almış teleskopunu, dunyaya çevırmış, Turkiye Cikmış karşısına: Maden ocaklarında, fabrıkalarda kan ter Içınde calışan Işçıler, tarlalarda alınterı doken koyluler «Içım sıkıldı bunları gordııkçe» demlş Yuce Tann Meleklerı, «Aman Efendımlz», demışler, «Slz kltabınızda buyurdunuz# Ekmeğlni7i alınterlyle kazanacaksınız, dlye» Yuce Tanrı, «Ben o S07İerı şaka olarak soylemıştım, lâtıfeydı soyledıklerım» demış Sonra, teleskopunu çevırmış, once Vatıkan'da, Papaların, otekl «gorevlller» ıle bırlıkte, altınlar, sırmalı, ıpekli gıysıler ıçınde bır toreni, sonra da Dışışlerl Bakanımızın «kuş sutunden başka her şey bulunan» şolenl cıkmış karşısına «Ya bunlar da kım''» dıye sormuş Yuce Tanrı Melekler, «Efendımız», domlşler; «Bunlar ,o sozlerinızle lâtıfe ettığınızl bılenlerl» Kendi Düşen Ağlamaz Tum dunya ulkelerınln, en buyuğünden en kucuğune, en varlıklısından en yoksulıına, en llerlemışmden en geri kalmışına, dunyadakı yerlerınl ulusal cıkarları acısından öz eleştırıyle^gozden gecırdlklerl bu donemde blze de oynı şey yapmak duşmez mı? Uluslararası ılışkıler uzmanlarımızdan Sayın Doc. Dr Oral Sander kac makale yazdı «Harıclye Nezaretırtıizı» çağdaş blr Dışışlerl Bakanlığına donuşturnıe yollarını, yontemlerınl gobtermek uzere 9 Sayın Dr. Baskın Oran, Afrıka'dakı mıllıyetcılık nelışmelerınl kıtaplarıyla, makalelerıyle anlatırıaya calış tı kapalı kulaklara Sayın Prof Turkkaya Ataov, blr dızı yazıyla Asya ve Afrlka halklarındakl özgurluk savaşımlarını, bu konulardakı 1 onem lı uluslararası toplontıları, bu toplantılara karşı nasıl ılg'Stz kaldığımızı anlatmağa calıştı. Roman Üstüne OKTAY AKBAt: Evet Hayır BİLİfVl DÜNYASI Uzaym Tıbba Katkıları zoyın tıbbo katkıları, muayene, muşdhede, t»şhi» ve tedavlde, bugune Kcnar akln gelmedık yenılıkler getırmesl şeklınde olmuştur. Sağlık herkes ıçın en azlz şey oM'Jğundan, tıp alanındakl bu yenılıklerın Incelenmesınde yarar vardır Bu nedenle, bu yazımıılu bunu Izleyecek yazımızın Konularını, tıbbın bu yenl boyuıları olacaktır. Uzaktan muşahede, muayene ve teşhls. Uzay araştırmalarırıın çagdaş tıbba kazandırdıgı «n onemlı boyut, «Uzaktan muşahede, muayene, teşhıs» bıçnnın de olmuştur Burada bahslnl ettlğımız uzaklık, yuzbınlerce kılometre lle olculebıfen blr UZOKlıktır Bu, şoyle bır zorun sonı,cu ortaya çıkmıştır 1) Uzo/ın Insan bunyesı uzerıne yapucüğ. etkıler lıakkında hıçblr şey bllınmıyordu Bu nedanle, astronotlorın, uzaydakı calışmaıarı suresınce her an muşahode altında tutulmaları gerekıyoriu Yerçekımsızlığının kan aola^ımı, kalp çolışması, tansıyon. sıiıaı rım, psıkoloıık durum, uyku, deı ı hâcet, nefes alıp verme... gltl hayatı fonksıyonlar uzerlnde ne gıbl etkılerl olacaktı? 2) 'Jzay aracı goke muthış bır kuv\elle Itılırken merkezkac ku^etler lc organların çalışmalarını rıcîil degıştırecekti ve bu deglşıkliKler bu organlar uzerinde ouıe.<lı ne gıbl bır iz bırakacaktı? örnegin, fırlatılış suresınce, aslronotların parmakları 100150 kllo bır ağırlık kazanıyordu 'skemle koltuğunda duran parmaklar Içın bu ağırlığın fazıü bır onemı olmayabılırdı. fakat, kalp, mıde, bağırsaklar ne olacaktı? 3) Aynı şey, uzaydan atmosfere donerken de kendıni gosterecektı Vucutta, fırİGtılış sırasındakl değışıklıklerle uzaya donuş sırasındakl değlşıkllkler bırbırınln aynı mı olacaktı? 4) Ayın çeklml dunyanınkınden 6 kez az olduğuna gore, ay uzerınde gorev yapacakların vucut faalıyetlerl ne oranda blr faıxlılık gosterecektl? ık tık •oruflurmo açar dergller. Sorarlar blr tokım 9»ylerl.., Bugtınlarda de blr derglden mektup aldım. «Romantmızın bugun bulunrlugu yor, bulunması doğal vn g«r«kH olan blr yer mldlr?» dlye «oruyorlor. Çeşltll donemlerln tarlht«l olguları, gerek yazar, gerek toplum acısından, daha değişlk blr yerde bulunmasını engellamlş ml? Boyle blr soruya nasıl yanıt verebllirim dlye duşundum. Şımdl bulunduğumuz yer, bulunmamız gereken yer mldlr? Herket bu soruyu kendlne sorsa, ne yanıt ver«blllr? Toplumda, doğada blnblr engel vardır. Kimse dumduz yuruyup gldemsz. Onu atlat, bunu atlat, onu savuştur bunu tavuftur, onu dinle, bunu dlnle onu başar, bunu başarama, blr yere varırsın tonundal Hiç duşunmezsln «bu benlm galmem, ulaşmam gereken yer ml, yoksa başka blr yer ml? dlye. Elde edllen, varılan yerdlr, uzerind» durulması gereken, başka bir sonuç yoktur kl ortadat,. S U Vehbi BELGİL ro, uzay adamınm blr uzay olayı anında vucudunda belırerı değışıkllklerl o olayın surduğu bure lcınde muşahede etmek gereklıydı. Olaydan sonraki muşahede veya muayene anlam tuçıyamazdı. \ Işte bütün bu nedenlerle, astronotların, uzaya fırlatıldıkları andan dunyaya donduklerı ana kadar, her an muşahede muayene, teşhıs ve tedavılerı gerekmıştır. Bu konuda radyo ve televızyondan yararlanılmıştır. El ve ayak bıleklerıne, goğse, kalp uzerıne, kulak ıcme, başın cevresıne takılan dınlenıe arac ları astronotların kan riolaşımlarını, kalp çalışmalarını, tansıyonlarını, ruhi hallerlnı, derln ml yoksa delıkll mi uyunuklarını, nefes alıp verme sa/ılarırı, yedıklennı sındırme ve cıku'ma bl çım ve sıklıklannı, «uHrcmnn yetık dalqolar halınde onı onına u/ay merkezıne b Idırıyorlnr, bunlar orada teyplere geçırilıyor lardı. Bır kaç televizyoiı da, her harflketlerınl, durmadun Merkeze bıldırıyordu Komşuda plşsr, blze de duşer. Bu saydığıınız alanlarda uzayda edınılen bllgller. yapılan başarılı denemeler, ozellıkle Amerıka'da, tıp alanında genlş uygulama alanları bulmuştıır Flkrl, orneklerle daha somut bıcımde acıklıyalım 9 Radyo lle imdat Kuzey Alaska nın Kutup Enlemınln ote slndekl 125 nüfuslu Allakaket koyunde 1972 martında, yedl yaş larında kuçuk bır kızın, ânî bır tıbbı mudahaleye ıhtıyacı olmuştu. Mudahale hemen yapılma/sa kız olecektl. Alaska'nın b(r çok köy ve kentlerınde olduğu glbl Allakaket köyunde de yer antenlerl vardı. Bu anten ıle, Uzay ve Havacılık Merke?ının ATS1 uydusuna (Appllsatıons Technology Sattellte) blr yıldı nm haberl verıldi Uydu, haberl, köyden 1 600 kılomeıre uzaklıktakı Tanana Hastaneslne ulaş tırdı. Fakat, nedense, hastaneden blr ses cıkmadı. Bu sefer. Californlo'nın Mo|ave Istasyonu arandı ve bulundu. Hastanın rad yo lle verllen organ çalışmalarını değerlendlren doktorlar hastalığın patlamak Cızere olan bir apandislt oldufluna korar ver dıler. Onbeş daklka sonra da. blr İmdat uça()ı, hastayı, blnlerce kllometre uzaklıktakl hoetoneye getlrdl Amelıyat sonunda hasta kurtuldu • Ambulanstan bllgl. Acil vakalara mudahale ıçın gonderllen ambulanslarda . radyo teletonları mevcuttur Hastanın kalp atışları, tanslyonu, nefesı bunlarla, daha hasta yolda Iken hastaneye bıldırılmekte, doktorlar hastalıflın ne olduğunu ve derecesını boyleoe oğrenerek gerekll arac ve gereçlerı onceden hazırlamakta ve hasta gelınce, telaşa kopılmadan, ne yapacaklarını bılmektedırler. Bu sıstemın, ozellıkle enfarktuste buyuk yarorı gorulmektedır Zlra, enfarktuste en onemll an, ılk sancıların duyuldugu an ile doktor mudahalesınln llk yapıldığı an orasıdır Enfarktusten olum olaylarının yu/de altmışı, ılk krlzden Itıbaren 60 dokıka ıçınde vukubulmaktadır Bu yenı sıstemın uycıulanmaya başlan masından once, ambulansta ge cen sure boşa gecen bır sure olmakta ve buhranlı ılk altmış dakıkaya dahıl olmakta idl • Nefes borusu hastalarına yenl umlller. Nefes borusu hastalığı olan bebeklerle buyJklerın başında her an blr hastabakıcının beklemesı, hastane mas raflannı çok arttırıyordu Şlmdl, hastanın goğsune takılan bır dınleme aracı ile blr radyo verıcısı eayesınde. tek blr hastabıkıcı yuze yakın goğus hastasının durumlarını, onundeki ekranda her an ınceleyıp Izleyebılmektedır Nefes borusu tıkan ması sonucu olum tehlıkesl halınde doktor yelışmekte, hasta muhakkak bır olumden kurtarıl maktadır Komadakl nefes borusu hastalarının durumu da, bu sayede, garantlll olarak Izlenebılmektedır Nefes borusu hastalarının ba/ılarının gırtlağına tracheotomy yapılmakta, yanl mlnlk blr madeni boru takılmaktadır. Hasta, boylece, ağzından ve burnundan değıl. gırtlagındakl dellkten nefes alıp vermektedlr. Fakat, ba/an bu borunun da flrıza yaptığı olmaktodır. Böyle blr halde. ırıadenl borunun leıya hassas, elektronlk clhazlflrı blr alârm zlllni derhâl harekete geclrmekte, hasta, boğulmadan, bu sayede kurtarılmaktadır. Blr yazar, dlyeblllr kl, öğratmenlık, memurluk, gozeleclllk, hsrhangl blr Iş, blr gorev yapmasaydım, yalnızca roman yazmakla zamanımı geçirseydim cok daha ustun, çok daha başarılı urunler ortaya koyabllecektlm Oysa o yazarın zaman yltlrllmesl saydığı o başka uğraşlar, çaba lar, Işler, emekler onu biçlmlendirmış, ona kışıliğinl kazandırmıştır. Yazdıkları, belkl de o turlu blr değişlk yaşamın yapıtlarıdır. Öyle yaşamasa, boyle urun veremeyecektl hlç kuşkusuz... Öyleyse, ne demek «bulunduğu yer, bulunması gereken yer mıdlr?» dıye duşunmek, sonuç aramak, blr anlam çıkarmaya çalışmak''. Romanımız «n çok yuz yıllık blr gecmlşe sahlptlr. Bu, uzun bir surec değlldlr. Bu denll kısa zamanda onemII blr aşama yapmıştır Turk romanr. Ozelllkle son çeyrek yuzyıldo klşlllğlnl bulmaya başlamıştır. Yine de onemll, kalıcı nltellkde değerll yapıtlar verllrrriş değlldlr. Amn yarını acıktır romanımızın, romancılığımızın1 . Yuzyılda bu kadar yol alınırt Herşeyl dumdu'z1/>tmış oısaydık, yanl yazarlanmızı her turlu olanaga, huzura, servete kavuştursaydık, romanımızın urunlerl şlrrtdlklnden daha çok, daha değerll olacak mıydı? Boyle varsayımlar hem yapılamaz, hem de tumuyle yanılgıya .duşulmuş olunur. Bu soruşturmanın bir de «Turk romanmın koşetaşı» saydıgı romanlar bolumu var Kim vermış bu yargıyı, nerden, nasıl vernılş, bilmem. Soruşturmacı dokuz yazarın dokuz romanını «koşetaşı» olarak seçmlş, blze «Bunları sıralayın» diyor. Yani blrinciden dokuzuncuya dek dlzecsgız arka arkaya! En değerlisl bu, sonra gelen bu, diyeceglz Klm duşunur, nasıl duşunur bu tur şeylerl? Soruşturmayı acan dergi, hepimizın saygı duydugu, umut besledıgi bır partmln organı gorunumunde Sahlbı bu partınln eski blr bakanı, genel sekreter yardımcısı, yoneticlsl bu partlnln basın danısmanı, genel başkanın yazıları da hemen her sayı yayımlanıyor... Boyleslne «onemliı blr dergl!.. Turk romanmın 'köşetası' dokuz romanı hangl beğenlye, anlayışa gore seçllmls, sıralanmış, blzlere de 'bu değerll dokur kitabı sıralayın' dlye sormak akıl edllml»? Blr klşl ml gostermlş bu becerlyl, blr kurul mu? Organı gorundugu partlnln sanat, edeblyat goruşunu, beğenlşlnl ml yansılır, yoksa o derglyl yoneten klşllerln tutumunu mu, bllemem... Koşetaşı romanlar arasındo Hallt Zlya'nın 'Askı Memnu'u var, Hallde Edlp'ln 'Slnekll Bakkal'ı var, Yakup Kadrl'nln 'Yaban'ı var. Bunlar blr donemln onemll yapıtlarıdır, dlyellm. Ya Buğra'nın 'Kuçuk Afla'tı da mı koşetaşı? Neden? Kime gore? 'Kuçuk Ağa' koşetaşı olur da, Ahmet Hamdi Tanpınar'ın 'Huzur'u ya da Abdulhak Şınasl Hisar'ın 'Fahlm Bey ve Blzl'l nlye olmaz? Orhan Ksmal'den salt Orhan Kemal'den de bir roman bulunsun dlye Gurbet Kuşları' alınmış 'koşetaşı' olarak, nlye? Orhan Kemal'ln en başarılı yapıtı 'Gurbat Kuşları' mıdır? Bereketll Topraklar', 'Murtaza', 'Cemlle' vb romanlar bence daha onemll. Kemal Tahlr'ln 'Devlot Ana' 8i buyuk un kazanmış bır romandır, ama çagdaş edeblyatımızın onemll, kalıcı bir yapıtı olduğu çok kuşkuludur. Reşat Nuri'nin Yaprok Dokumu' lle Peyaml Sa(a'nın 'Dokuzuncu Horlciv» Koguşu' neden, nlcln, nasıl 'koşetaşı' sayılmış. onu da anlamak guç!.. Oellşlguzel soruşturmalar yorardan çok zarar yaratır. Hele bir buyuk partlnln organı durumundakl blr derglde yapılan bu tur soruşturmalar, onyargılı, kesln tutumlu davranışlar lıter Istemez tepkller doğuracaktır Bu dsrglnln, o slyasal partlnln ust gorevlerlnde bulunan yonetlclltrl, çok dlkkatll olmalıdırlar boyle konularda... • Ateş ve tanslyon habercltl. Ylne hastahanelerde, hastaların kollarına ve bacaklarına takılan duyarlı mlnlk araçların yordımı lle, tek blr hastabakıcı 64 hastanın ateşlnl ve tansıyonunu her an kontrol edebllmekte, tehlıke halınde llk mudahaleyl yapabllmektedır • Nekahattakl kalp hottaları. lyıleşmeye yuz tutmuş kalp has talarının goğuslerlne takılan mlnık radyo verlcilerl de, gezen, bahçe ıle uğraşan, ufak tefek faahyetlerde bulunan hastaların kalp atışlannı her an teype almakta. en ufak blr bozukluğun kendlnl gosterdıği anda llgılıleri uyarmaktadır Boyle araçları has ta evıne de goturup. kalp faallyetlerl durumunu kayda geçlrlp belırli surelerde doktoruna sunmaktadır. • Gozle araba yonetme. Kolları ve bacakları felcll olduğu ıçln sureklı olarak arabada oturan hastoların yanında her an bır hastabakıcı bulundurma olanağı bulunmaması yuzunden hastolar cok sıkıntılı durumlara duşmekte ve en ufak Isteklerıni bıle yaptıracak adam bulamamaktadırlar. Bu soruna şoyle bır çozum bulunmuştur Bu gıbl hastalar, gozlerınl oynatarak arabalarını hareket ettırebılmektedırler. Hastanın başındakl blr astronot başlığının on kısmından, hastanın gozlerlne alaltı ışınları (Infrared, Infrarouge ışın lar) duşmektedır Hasta gozlerınl sağa veya sola çevırlnce, alaltı ışın hastanın goz akına carpıp yansımakta, bu yansıyan ışını, obur gozun bebeğı emmekte dır. Yansıyan ve emllen ışınlar arasındakl volta| farkı, blr elektronık beyln aracılığı ıle, hasjanın arabasına hareket veya yon verebılmektedır. Bahse konu arabolorın kullanılrnası gittlkçe yayılmaktadır • Kalbe takılan dı$ arac Yuk sek tıtreşımll ses dalgaları verıp alan bır başka kalp aracı da, kalp adalelerinın, her sıkışmada ne kadar kan pompalndıklarını, bugune kadar gorulmemla blr doârulukla blldırmektedır, Arac. Ivlleşmekte olan hastaların durumlarının nasıl düzelmekte olduflunu, belgelerle bıldlrmektedlr. Aça ekmek kadayıfı. Blr cok hallerde doktor deflll hastabakıcı, safllık memuru dahl bulamayan bır ülkenln Insanları olarak, bu açıklamalarımız, blze, aca, kaymaVlı ekmek kadayıfın dan bahsetmek glbl blr Izlenlm verebıllr belkl. Fakat durum oyle deuHcJlr. TurkıvemU, memlekette uygulama olanaflı bulunsun, bulunmasın, çaâdaş blllm dallarındakl butün aellşmelerl OÜnu gunüne Izlemek zorundodır. Sadece uvaulama olanaflı bulunan buluşlardan bahsetmek zorunda olsavdık, termometre albl, tonslvon olcme âletı albl en baslt ve harcıölem oraçlardan belkl de yuz vıl sonra bahsetmemiz aereklrdi. Hemen haber verelım kl, Turkıve çaödaş bılımı kenril sevıyesine ındıremcz Onun sevıyesine cıkmak zorundadır Turk aençler! çaâdas uygulamaları Iylce hazmetmedıkce cafldaş bılıme katkıda bulunamaz. Turklye, romanı yazılacak blr dönemln manzarolarmda çalkalanıyor. Bu romanın en llginç kahramanlarından blrlsl Demlrel'dlr. Suleyman Bey son yıllarda her torunu evlrlpcevlrlp şapkasına bağlamak becerislnl gosterlyor. Blldlğlnlz glbl 12 Mart'ta Yuksek Kumandanların Muhtıra«ını alınca Demlrel şapkasını kapıp sıvıştı; halkın kendlslne verdlgl oyları klşlsel korkuları yuzunden savunamadı. Bu olay Demlrel'ln ruhunu dugum duğum ettl, Ters olayların yarattığı komplekslerln Insanların tüm davranışlarına yon verdıklerlnl ruhblllm söylemelrtadlr. Acaba her kumandanlık atamosında Demlrel komplekslerlnl doyurmak gudusuyle ml davranıyor? Ve bu davranışlar Ordu keslmlnde Cepheleşme cabasıyla butünleşlyor? Demlrel romanmın son sayfalarına yaklaşıyoruz, dojjrutu ben de sizln glbi çok merak edlyorum bu sonu... ux nciHuiuom Snmııııımıınııı ııııııııııııııımın PROF. SEHA l . MERAY: SU BAJLARINI DEVLER OKTAY AKBAl: ZAMAN SENSIN CEMAL PAJA: HATIRALAR SALAH BIRSEL: ^IIR VE CIHAYTT PROF. OZDEMIR NUTKU: YAJAYAN TIYATRO 20.25.25 20 „ 20 15 15 20 15 20 20 20 SABAHATTIN EYÜBOGLÜ: MAVI VE KARA PROF. N. BERKES: ASYA MIKTUPLARI AHMET RASIM: IKİ HATIRAT ÜÇ JAHSIYET I. H. TONGUÇ: MEKTUPLARU KOY ENSTITUSÜ YILLARI TA.HSIN YUCEl: YAZIN VE YAJAM VEOAT GÜNYOL: YENI TÜRKIYE ARDINDA AZRA ERHAT: MEKIUPLARIYLE HALIKARNAS BALIKÇIJI NECATI CUMALI: FIKREI ÖTYAM: SÎNIN IÇIN EY DEMOKRASI MAYINll TOPRAKLAR ÜZERINDE M ( . DR. SIRRI AKINCI: INANÇTAN BILIME OKTAY AKBAL: HIROJIMALAR OLMASIN H. V. VEUOEDEOÖIU: INSANCI YOLCULAR 20 ORD. PROF. H. V. VELIDEDEOGLU: AILENIN ÇILES1 BOJANMA . 2 5 PROF. NUSREI HIZIR: FELSîFE YAZIIARI 20 PROF. DR. DOGAN KUBAN: SANAT TARIHIMIZIN SORUNIARI 1 5 . M. C. ANDAY; ANADOLUDA VE SOSYALIST IRKELERDE 20 MUJERREF HEKIM06LU: 27 MAYIS'IN ROMANI 20 HIFZI TOPUZ: KONUKLAR GEÇIYOR 20 NÎVZAT ÜSTÜN: ALMANYA BEYIERI ILE PORTEKIZIN BAHÇELERt. 1 5 HÜSAMETTIN TUGAÇ: BIR NESLIN DRAMI 20 RESNELİ OKTAY DOGAN NİYAZİ: AKBAl: NADİ: BALKANLARDA BIR GERILLACI ÖIÜMSUZ OYUN (2. BASKI) BIR DAKIKA 20 15 ... 1 5 Işte, butun bunların anlcyılması Için, astronotların her an muşahede altında tutulmaları gereklyordu. Bu nasıl yapıiocak tı? Astronotlarla blrllkte doktor gondermek, çözum blclmier rıden blrl olabılırdl. Fakat. ounun yararı ya cok sınırlı olurdu veya onemsenmeyecek blr düıeyde kalırdı llk olarak, astronollugu kabul edecek doktor bulma guçluğu vardı Sonra, doktor bulun8a da, astronot gıysllerl lclndekl uzay adamlarının müşaheda ve muayenelerl olanaksız denecek olcude guctü. Uçüncu bır guclük, astronotları Iklde birde görevden alıkoyup muoyene ma sasına yatırma olanağının bulunmamasından geliyordu: Astro not, ozellikle uzay cağının llk donemlerlnde, çok bellrlı sCmler ıçlnde son derecede sınıılı ışlerı yapmak uzere uzaya goı.derıllyor. Bu 'jurenln blr kısnıını dahl olsa muayene ıle geçıremezlerdi Nlhayet, astronotların zarmn zaman muayene ve muşahodosl fazla bir yarar safllayamazdi. Z> NOTı Meray'ın tSu Başlarını Dsvler Tutmuş», Ahmet Roslm'ln tikl Hatırat Üç Şahsivetı, M Heklmoölu'nun t27 Mavıs'ın Romanı» adlı kltaoları tukenmlstlr ISTEME ADRESI: (AÖDAJ YAYINLARI HALKEVI SOKAI N0. 3 9 / 4 1 (AGAIOGLU ISTAN&Ul ısmuıifi Bütün Kitapçılarda UGUR MUMCU I Sakmcalı Piyade Bütün Kitapçılarda UGUR MUMCU 9. BASKI BİR PULSUZ DİLEKÇE CIPHE YAZISIYU IKTIDARINDAN DAGITIM: TEKİN HESAP SORAN YAZIIAR». YAYINEVİ IST. 27 6 9 6 9 IANITMA OOGAN AVCIOGIU'NUN ONSOZÜ VE ALTAN OYMEN'İN AZİZ NKİN, KITABIN 0NS02UNDI JUNl&RI YAZDI: «KENDİ VAZDIKIARİMA OUltMEM AMA U N N YftZllARtHI GOLEREK OKUDUM, ACI 4(1 GULMEK DEYıMı VAR t,\. W OYlf, • ACI ACI GÜIDÜM.... DAGITIM: TEKIN YAYINEVI, 151. 27 6 0 69 | ••••»•••»»»»»«)»•••••••» '••••»••••••»»••