Katalog

Cyrus Vance, Ortadoğu bunalımına yine çözüm bulamadı • «ABD SINAVDAt Kahlrade vavınlanan «El Ahram» aazetesl ABD nın Ortodoâu konusunda onemll bır sınavlo karsı karsıvo bulunduâunu belırterek sovle dedı «israıl tum dunvanın benımsedıuı adıl barısı temelınden sarstıktan sonra sımdı qozler ABDve donmustur Washınaton un artık kssln bır tavır alması aerekmek tedır Bu hem AraD ulkelerı hem de dunva ulkelerı karsısında Amenka ıcın bır sınavdır» • «BARISI KİM ENGELLİYOR?» Arap basını Vance'ın gezisi konusunda ne diyor? Surlve nın baskentı Sam da vavınlanan «El Baas» aazetesı Orladoâu da barısın aerceklesmesının İsraıl toradndan enaellendıâını one surerek sunları va7dı «Butun olavlar aostermıs ve tum dunva anla rmıstır kı barıstan vana olanlar Araolardır Dunvavı sonu belırsız felaketlerle korsı karsıva bırakmaktan kacınonlar da AraDİardır Barısı reddPden saldıraan lıâında ve vavılmacılıaında ısrar edıo dunvavı cık ma7a sokmava calısan tarafın da İsraıl olduâ.unu ar tık dunva halklarının coâu nnlamıslardır» • «FKÖ'YU TANIMAK» CYRUS VANCE Bcşaıılı olamadı. YASER ARAFAT «Mucodelayı surdurecagiz» MENAHEM BEGIN .Katı tutumunu yumuşat madı. Kuvevt te vavınlanan «El Rev» aazetesi israıl ın Fılıslın halkının mesrıı haklarına kavusmasını reddet mekle ABD Dısıslerl Bakanının aezısını sonucsuz bı raktıâını kavdederek su aorubu savundu «Aroolar da herkes de sunu ıvıce bılmelıdırler kl Fılıstın klsılıöını ve bunu temsıl eden F ~ K Ö vu tanımamak de mek barısı reddetmek ve aelırılen tum çozum onerılerını Desm oesm kundaklamak demektlr» • «ARAP ULUSUNUN GÜCÜ» Katarda vovınlanan «El Arab» aazetesı AraD ulkelerının ancak «AraD ulusunun qucu»ne auvenerek sorunu cozebılecoaını ıddıa edereK sovle dedı cisraıl onaorduâu amaclannı AraD ulusunun aucu tarafından darmadaaın edılfibılecefiıne ınanmadıkca Cenevre Konferansına katılınavı kabul etmevecektir» ABD DIŞİŞLERİ BAKANININ GEZİSİNDEN SONRA GERGİNLİĞİN ARTMASINDAN KORKULUYOR ARAP VE İSRAIL DIŞIJIRI 3A KANLARININ ÎYIUL AYINDA AME RIKA'DA TOPLANMASINI ONGOREN VANCE • SEDAT ORTAK ONERISI NIN SURIYE DEVLET BAWANI HA FIZ ESAT TARAFINDAN REDDEDıLMESI, ARAP L'JNYASINDA OLUM LU KARJILANDI. Ha7irlavan: Mehmet Emîn BOZARSLAN ABD Dışışlerı Bakanı Cyrus Vance ın Orta doğu ya yaptığı 11 gı>nluk gezı başarısızlıkla so nuclanırken gozler yenıden Arap İsraıl uyuşma/lıflına vo btı uytışmnzlıfjı ı yolacabılecegı muh lemel gcllşmeleıe dondu Vanreın ugradığı başarısızlığı değerlendıren sıyasal gozlemrıler bu başarısızlığın bır yandan ABD ıle İsraıl ve ABD lla tutucu Arap reılınleri arasındakl bir yandon da Arap ulkelerının kendı aralarındakı ılışkılerde bırtakım yenı gelışmelere neden olabılecek ıııle lıtke cok yonlu bır etkı yapabıleceğını savunmak tadırlor Ilk durak olcırak Mı".ır ın Iskenderıye kentıne gıderek Enver Sedat la goıuşen Cyrus Vance ın gezısının belkı de en ılgınc yanını burada Se dat la bırlıkle oıiaklaşa hazırladıgı unlu onerı oluşturdu Bu onorıde Vance ve Sedat Arnp ve İsraıl Dışışlerı Bokanlarının onumuzdekı eylul ayı ıcınde New Yoık ya da VVashıngton da toplanarak bır «calışma grubu» oluşturmnlarını ve bu gru bun toplanması tasarlanan Cenevre Konferansı nın on hazırlıklarını yapmasını onerıyorlardı Aslında bu onerı, gerek Cenevre Konferansına ve gerekse yapılacak dığer goruşmelere FKO nun ka tılmasına karşı cıkan Israll ın goru^une uygundu Vance ın gezısının ılk durağında onemll bır başarı sogladıgı sanıldı Gerceklen, Mısır Devlet Baş kanı ıle ABD Dışışlerı Bakanı arasında bır goruş ayrılıgı bulunmadığı ortak onerı ıle kanıtlanıyor du Hele Begın ın de onerıyı olumlu karşılaması uzerıne Ortadoğu uluklarında barış guvercınleıı nln gorunmeye başladığı tahmınlerı bıle yapıldı Ne var kı bu lyımser tahmınjenn bıraz vakıt«Iz yapıldıgı kısa zamanda ortaya cıktı ABD DışIşlerı Bakanı gezısının ucuncu durağı olan Şam da Surıye Devlet Başkanı Hafız Esat la yaptıgı goruşmede ılk başansızlıgına ugradı Surıye Dev let Başkanı Vance Sedat ortak onerlsınl reddodı yor ve bunun «FKÖ yu devreden cıkarmayı amacladıö.ı»nı belırtıyordu Ortadoğu sorununun an cak İsraıl ın 1967 de ışgal ettığı Arap toprokları nın tumunden cekılmesı ve Fılıstın halkının baOimsız bır devlet kurmak da dahll olmak uzere kendı geleceqını belırlemesıyle cozulebılecegını bıldıren Fsat, bu konulnrın da ancak Cenevre Konferansında ele alınıp tartışılablleceğını bavu nuyordu Bu arada Hafız Esat ın ortak onorıyı reddet mssı Arap dunyasında genellıkle olumlu karşılanırken, İsraıl de topkı yaratlı Başbakan 8egln, Esat ı «katı bır tutum lzlemek»le buçladı Arablstan ın ya/lık başkentl Taıf te Kral Halıt ve Velıaht Prens Fahd la yaptığı qoruşme oldu Bu goruşmeler surerken Fılıstınlılsrın 242 sayılı Gu venlık Konseyı kararını kabul Gdebılecoklerının ve FKO nun İsraıl ı tanıyabılecegının Suudı Arablstan Dışışlerı Bakanı Prens Suud El Faysal taıafından Vance a bıldırıldıgı duyuruldu Vanre a eş lık eden ABD heyetın^n uyelerınden bırı bu takriırde ABD ıle FKO arasında temas sağlanabıleceğını acıkladı ABD Başkanı Carter ıse daha da ılerl qıderek FKO nun israıl ı tanıması halınde Cenevre Konferansına kalılmasına ABD nın yardımcı olacağını bıldırdı ABD nın bır sozcusu Ise FKÖ'nun 242 sayılı kararı kabul etmesı hnlınde İsraıl ın ortadan kaldırılmasını^ongoren yasasında degışiklik yapmasına da ger'ek kalmayarağını cunku soz konusu kararı kabul etmesının otoma tıkmon İsraıl ı devlet olarak tanıması anlamına geleceğını one surdu Beyrut ta bır acıklama yapan FKO sozcusu is« İsraıl ın Arap ulkelerlnra tanınması koşuluy la Işgal altınrlakı topraklardan cekılmesını ongo ren 242 sayılı kararın Fıllstın sorununu bır «mul tecıler sorunu» olarak kabul ettıglni FKO nun bu kararı tanımasının ÎOZ konusu olamayacaflını ancak kararın «Fılıstın halkının kendı geleceğını belırlemesunı ongorecek şekılde değıştlrllmesl halınde kabul edılebıleceğını soyledı Taıf'te yapılon acıklamaya bır başka tspki d* İsraıl den qoldı Başbakan Begın «Israll ın onayı olmadan ABD TKO yu Cenevre Konferansına alamaz» derken Dışışlerı Bakanı Moşe Dayan FKÖ nun İsraıl ı tanısn bıle Conovre Konferansına katılmasını kabul etmeyeceklerını soyledı ve bu konunun ABD ıle ılışkılerının bozulmasına yolacablleceğı ıhtımalı uzerıne de «gerekırse başımızın caresıne bakabılırız» dedı FKO hderı Yaser Atafat ı&e Lraıl e korşı silâhlı mucadeleyı surdurmekte kararlı olduklarını yıneleyerek Taıf te yapılan acıklamanın aslın da ucurulan bır balon oldugunıı noktaladı Aslında Vance ın amacı gerek Aroplara ve gerekse İsraıl e daha once acıklanmış olan Carter Planını kabul ettırmek ve boylece «Amerıkan cı cozum»u gercekleştırmektı Bılındığı gıbl soz konusu plan İsraıl ın ışgal altındakı Arap topraklonnın tumunden cekılmesıni Israll le Arap ulkelerı arasında savaş durumuna son verılerek dıp lomatık ve tıcarı ılışkıler kurulmasını İsraıl ın «savunulabılır sınırlar»a sahıp olmusını bu sınırlarla İsraıl ın asıl sınırları arasındakl bolgelere Bırleşmış Mılletler e bağlı askerı bırlıkler yerleştırılmesınl ve Fılıstınlılerın bır «anayurda» kavuşturulmalarını ongormektedır Ne var kı İsraıl Boşbakanı Begın ıla Dışışlerı Bakanı Dayan İsraıl ın Arap topraklarının tumunden cekılmesını reddettıklerl gıbı FKÖ nun Cenevte Konferansına katılmasını ve hele «ana yurt» adı altında da olsa bır Fılıstın devletının kurulmasını hıc bır zaman kabul etmeyeceklerlnı bıldırerek Vance ı ıkıncı bır buşarısızlığa uğrattı lar İsraıl Radyosu ABD Dışışlerı Bakanının ge zısı sırasında Ortadoğu uyuşmazlıgının barışcı yollarla cozulmesı İsraıl ın Arap topraklarından cekılmesı ve FKO nun Cerievre Konferansına ka tılması ıle Fılı&tın sorununun cozulmesı konularınn ele aldığını ancak bu konulaıdan sadece ılkınde yanı uyuşmazlığın barışcı yollarla cozulmesınl taraflara kabul ettırmekte başarıya ulaştığını acık lamaktan cekınmedı Yapılan acıklamalara gore ABD Başkanı Carler ve Dışışlorı Bakanı Vonce onumuzdekı eylul ayında toplanacak Bırleşmlş Mılletler Genel Ku ruluna katılmak u/ere NewYork a gıdecek olan Aıap ve İsraıl Dışışleıı Bakanlan ıle yenlden bır dızı ıkıli goruşme yapnraklardır Ancak gozlemcl ler tarafların tutumlannın Vnnce ın qezlsl sırasında daha bır blllurlnştıgmı hatırlatarak bu go ruşmelerden de olumlu bır sonuc cıkabıleceğı ılı tlmolınl zayıf gormektedırler. EB 1UJSPU ÖNCÜ KUVVETLER .. ARDCI KUVVETLER1. HİNDİSTAN'DA GANDI'YE YAKINLIĞI İLE TANINAN 10 SIYASI TUTUKLANDI YENİ DELHI Hındıstan da eskl Başbakan Bayan Indıra Gandı'ye yakınlıklarıyla tanınan 10 sıyabinın tutuklanması. sıyasal gozlenicıler tarafından Morar|i Desal hukumetlnln tutumunun, ulkenın eskl yonetıcılerıne karşı gıttıkce sortleşmekte oldugu bıcimınde değerlendırılmıştır Tutuklananlar arasında, Indıra Gandı nın başbakanlığı zamanında ılan edılmış bulunan sıkıyonetımın Idarecılerı de bulunmaktadır Yenı hukumetın, başlattığı bu hareketle seçım kampanyası sırasında vermiş olduğu sozlerı tutmanın ve sıkıyonetım Idaresı sırasında haksız lık yapmış olanları cezalandırmanın zamanının geldığıne ınandığı anlaşılmaktadır Secımler sırasında Desaı nın «Janata Partısının» başarısı ıcın calışmış olan cevreler ve bazı basın organları, son zamanlarda «eskı yonetımın kotulerının» adaletln pencesıne teslım edılmelerı zamanının geldlğı yolunda, hukumet uzerınde baskı yapmak taydılor Basın kentler çevresındekı gecekondu mahallelermın yıktırılması glbl «zulum programlannın» uygulayıcıları olarak ılan ettiği Davvan ve Kappor un ılk olarak cezalandırılmalarını da Istemektedlr Daha sonra Ise sıranın tlndıra Gandhnln oğ lu Şanıay Gandı eskl Savunma Bakanı Bansl Lal ve eskı Enformasyon Bakanı ,YC Shukla'ya gelmesl beklenmektedır Gozlemcll«r Hındıstanda önumuzdekı gunlerde yenı tutuklamaların beklendığını bıldırmektedlrler (a a ) Denizler ölüme terkedildi Yetkililer yakın gelecekte Akdeniz'in, 5060 Km. derinliğinde cansız bir şerit tarafından çevrıleceğini belirtiyorlar. Gunumuzdekl gelışmıs ve gelışmekte olan ulkelerın en onemlı sorunlarından bırı de cevre kırlenmesı Çevre kırlenmesı sorunu ınsan saâlıâını ve doöal kavnakların aeleceâını tehdıt ettıâjnden dunya basının da sık sık yer alıyor Sanayıleşrrte surecının qetırdığı olumsuz yan unsur olan cevre kır lenmesı sorunları Ile ılgılı qenış bır araştır nın yapan Fransız «Le Poınt» dergısı denız lerın kırlenmesl ıle ilıskın unlu Fransız denı/ bılımcı Jarques Yves Cousteau'nun oğlu Phılıppe Cousteau ıle bır gorusme yaparak aunumuzde denızlerın karşı karşıya kaldık ları <olum> tehlıkeslnı ıncelemıstlr Tum cevre klrlenme olaylarının ergec dc nızlerde sonuclandığını belırten Phılıppe Co usteau, bu olayı onlemek ıcın tek cozumu cesıtlı kırlenmelerı onleme vontemlerınde go ruvor Kımyasal gubrelerın deterianların ve tum klmyasal maddelerın, akar sulara ve sonuc olarak denızlere dokulduflune ışaret eden Cousteau cevre kırlenmesınin aslında denızlerın kirlenmesı anlamına geldığını sov luyor Ayrıca, doörudan denlze dökulen kırlı lağım suları ıle ham petrol denızlerın kirlılık oranının suratle artmasına yol acıyor Bı lım klrlenme oranını kesın bir şekılde sap tayamıyor, takat denızdekı hoyatın teınelını oluşturan ve sureklılıöjnı saglayan plankto nun ver ver azaldıöı ve bazen de tamamen yok olduğu goruluyor Mıkroskopık hayvan lar veya bıtkilerden oluşan plankton taba kaları denızın temel besın maddesı sayılır Planktonun azaldıgı veya yokolduö.u yerler de. bazı balık turleri de azalır ve hatta ta mameiı tukenır Son 20 yıllık sure ıcmde denızlerdekı ballnalar vunus balıkları ve tum balık turlerınde % 25 ıle 30 arasında bır azalma saptanmıstır Balık turlerının vok olmasında vanlıs balık avlama vontemlerlnın de rol ovnadıâı saptandı Örneqın hem ton balıöı hem <e vunus balıflı hamsı ıle beslenırler Ton balı Öı ı't sırasında yunus balıkları da vakalan makta ve her yıl blnlerre /unus balığı ge reksız sekılde oldurulmektedır Bununla bırlıkte asıl sorunu, denızlerın kımyasal kırlenmesınl onlemek oluşturuyor Denızlere atılan radvoaktıf maddelerının bu vuk bır tehlıke arzettıâ' anlaşılmıştır Amerı ka sahıllerının acıflında denıze batırılan radvoaktıf madde ıle doldurulmus bıdonların % 30 unun sızıntı vaptıgı saptanmıstır Ön YUGOSLAVYA'DAKi 32 BiN KiŞiLiK ÇIPLAKLAR KAMPINDA HiÇ BOŞ YER KALMADIGI BELiRTiLiYOR BELGRAD Yugoslavya'dakı çıplaklar kamplarında bu mevsım tek boş yer kalmadıöı ve kampların ağızlarına kadar dolduğu açıklanmıçtır Yugoslavya nın Kuzey Batısındakl Istriya kıyılarında cok sayıda çıplaklar kampı bulunmakta ve buralara ozellıkle soğuk Kuzey ulkelerlnden gelen Nudıstler buyuk rağbet gostermektedlrler. Yapılan acıklamada «Doğa amatorleru olarak adlandırılan cıplaklara ayrılmış bulunan 9 kamp takı 32 bın yataqın tamammın kapatıldığı ve bas ka muşterı kabul edılmeyeceğı belırtılmektedır Yugoslavya dakı cıploklar kamplarının başlıca muşterıleıı arasında Almanlar onde gelmektedır Cıplakların % 60 ını oluşturan Almanları % 20 Ile Avusturyalılar italyanlar ve Iskandlnovlar izlemektedır Yugoslav cıplakların l^endı ulkelerlndskl oranı ıse % 2'yı aşmamaktadır. [a a) INSANLAR TARAFINDAN COPLUGE DONUSTURULEN BIR KIYI mılyon ınsanın elbırlığı ıle kapalı olan bu de nızı klrlettıöl dusunulurse soz edılen olum tehlıkesının bır abartma olmadıgı anlaşılı vor Akdenız ın «olmesı» ıle bu denız buyuk bır lagım halını alacak Sonuc olarak ruz qarların etkısı ıle kıyılardakı kokulardan ka conlar bu kıvıları terkedecek ve 50 60 kllometrelık derınlıâınde cansız ve ınsansız bır serıt tum Akdenı/ ı cevrelevocek Bovle bır fclaket karşıs>ındo dunvo ülkelerı nıha ct sorunun buyuk bır onem ta$ı dıâını ve onlomlorın ancok u'uslarordsı du zevde bır etkınlık tasıdıklnrını belkı de an larlar (Oı$ Haberler Servisı) lenmesl olanaksız olan bu sızıntının zaman la yavas vavas artıp yavılmubi endışe verı cıdır Gunumüzde radyoaktıf maride ıle dolu bıdonlar qercl artık denıze gomulmuvor an cak doâanın eskıden atılan radyoaktıf moddolerı herhanaı bir sekılde temızleme qucun de olmadıöı qozonundo tutulıırsa zamonln bu sorunun buyuk bır tehlıko olusturacagı anlasılıvor AKDENIZ Akdenız e qelınce bu denızın olum teh lıkesı ıle karsı karşıya kaldıqı saptanmıstır Tum Avrupa nın Afrıka nın ve hatta Ural rlakı fabrıkoların artıklarının bıle done dola sa Akdenız e dokulduğu acı bır gercektlr 600