Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
"Sosyalizrnin en ileri aşaması, ABD'de gerçekleşebilir, j SPA.\Y\ KOMÜNtST PARTtSt ÎLE I SOVYETLER BİRLİC.1 ARASINm ' AVRIPA KOMt.MZMI GORUŞÜ KO.\TSl\D4 ONCEKİ H « T \ BAŞLAYAN TARTISMA, GEREK BATILI, GEREKSK SOSYALIST ÜLKELERDEKI KOMÜMST PARTILERIN DE KATILMASIYLA tLnlNÇ BIR GÖRÜNÜM KAZANIRKEN IKP LİDERt SANTtAGO CARÎLLO BL KOVCDA ÇEŞtTLl GAZETE VE DERGÎLERE ARDI ARDINA DEMEÇLER \ER MEKTEDİR. CARÎLLO, SON OUARAK FRANSIZ LE MONDE GAZETESÎNE VERDİĞ1 DE MEÇTE, MOSKOVA'YI LTISLARARASI KOMÜNtST HAREKETI BÖLMEKLE SVÇLAMAKTADIR. GÖRVŞMENIN ÎLGÎ.NÇ BÖLtMLERtVl SIMYORIZ: SORC MoskOTa'nm Avropa komflnizmlne {aiması, komunistler arasında yeni blr hizipleşmenin bclırtlsi rnldir? CEVAP Bır îıızipleşmeden BÖZ etmek lçln ortada bır örgtıt bulunması gerek. Oysa var olan, uluslararası komurust blr örgüt degii, bır haretcettır. Bu tartışmayı başlatan Sovyetler, komürılst harekeü bolmuş olmaktadır. Moskov» her olanakta, kendlslmn işçi sınıfından uzaklastığıru kanıtlamaktadır. SORU Sizce SoTyetlerTn böyle blr tartışmsyı başlatmasının nedonl nedir? CEVAP Kremlln, ulusîararası komünıst hareketı bır kılise, kendısınl de engızısyon mahkemeE. olarak gorüyor. Hâlâ istediklerını aforoz edeceklerinı samyorlar. Va daha önerrüısi Avrupa k o rnumzmı onlann canını sıtayor. Sadece bızim partıve değıl. aym görüşü paylaçtığımız dığer partılere ce kızıyorlar. SORU Moskov« özelllkle Bİ*in son IdtabınıB eiestiriyor. CE'VAP «Yeni ZamarJar» adh dergide üstü kapalı olarak bemm tatabım hedef alımyor. Eleştırıierde bemm hedef alınmıs olmamın asü nedeni Doğu Avrupa ülkelenne üıskın goruşlenmdır. Kıtabmda yer alan gorüşlere cevap vermen yerıne 1ana a,t olduğu iddıa edılen sözler ele alınmıştır. Ancak ba demeçlenmın hangi basın organında yaymlanrmş oldugu da açıklanmamaktadır. Bu makale kendını marksıst sanan bir partiye mensup gazetecılerm yalanlanndan ibarettir. Bu makaîe paramızın goruşlerınl çarpıtmayı amaçlamaktadır. Bu tür yontemlerın marksızmle hıçbır bağlantısı yoktur. Tekrar soylüyorum; bu beyler kendüennı er.gzısvon mahkemesi Uyesi sanmakta ve DJ nedenle aldatılma korkusu ıçuıde yasamaktadırLar SORU Hedef olarak slıi geçmelerinin nedenl nedir? CE\ \P Çünkü Avrupa komünızminden yana oîarjLar ıçmde en zayıî bızi buluyorlar ve en kolav bizi parçalayabıleceklerıni duşünuyorlar. Ama sıze onlanr. yanıldıklarını söyleyebıhnm. Partımız guç'.udur ve bırhk ıçındedu Tek üzünturnüz onlann Mze saldırmak lçln seçtikleri zamandır Bu saldınlar 10 gun once yapılsaydı bız dana çok oy îsazan'rdık. Eu saldırılann seçmüerden hemen soira ve merkez komitesınin toplanmasından önce >apılmssı bir rastlantı değıldır. SORU «Yeni Zamanlar»da!d nukale frtzi, îspanya'nın NATO'ya pirmesinJ istemekie suçluyor? CEVAP Bu yanlıştır. Ben her zaman bunun tam tcrsıru, îspanja'nm NATO'ya gırmemesınl savundum. Kıtabımca bu gorüşüm açık seçık bellıa.r. XATO hakkmda nP duşundugum de kıtabm»da yazı ıcîır. Bız sadece Amerıka'nın Ispanya'da üs buıunaun.asına karşı çLsmayacağırnızı açıkladık SORU Sözü Reçen makalc slzi antisovvetlk blr orçut haline (telebllecek ol»n Armpa blrliğinı savunrnakla suçlamaktadır? CEVAP Sovyetler Bırllğı'ne karşı olan bugtinkü A. rupa ve NATO'dur. Biz Berllrgijer'le bır h.£te, Sovyetler'den oldugu kadar Amerıka'dan dı bagıınsız bır Avrupa'dan yana oldugumuzu açıkladık SORU Sovyet yBneöcüerl slzln Avnıpa komüniımi tammınm çok genel blr yaklaşım olarak nııelemelttedir. Gelişraiş kapitaUmı sadece Avrupa'da defril, Amerika, A\iıstralya ve Japonya'da da vardır. CEVAP Bemm söyledığim gelışmlş bır ka pitalist ııl.îede demoiratık sosyalizrnin gerçekleş tınlmesının daha kolay oldugudur. örneğın Amerıka'da halk, sosjalızm lehıne oy verse orada gerçekleşeceji olan sosyalızra en ı>ri aşamada ola caktır SORU Sovyet dergislnin iddia ettl^i gibl »lz komunızmin sadece bir sözcilkten ibaret kaldığını sdylpdıniz mi? CEVAP Elbetta ki hayır. Ama her zaman soyiedıgım glbı bır komunlstle, gerçek bir marksist sosyalıst arasında fark yoktur. SORU O halde sizin partiniz lle tspanya Sosyalist tşçi Partisl arasında da fark yoktur? CEVAP Bu ıki parti tarafından gelışürilen tezler arasında pek çok benzerlik vardır. SORU îspanyoUann Sosyalist Partiye daha çok oy \ ermelerinln nedeni de bu benzerlik midir? CE\AP Ispanyollar komumstlere oy ver mekten korktular. Çünkü partimizın yasahaşması nın ertesi günü, askeri güvenlik kurulu bır BÇLSlama yaparak bu karann genel bır hoşnutsuzluK yarattığım bıldtrdi ve bunun tizenne pek çok su bay gorevlennden ıstıfa ettı. Buna benzer tavır alma'ıar, seçmen üzerınde olumsuz etki yaptı ve komumstlere oy verirlerse bir askerî darbe olabı lır ızleniminl bıraktı. Bu ytızden de düzen degişik hgını hıçbır tehlıkeyi goze almadan gerçekleştırecek olan sosyahstlere oy venneyi tercıh ettıler. SORU Kitabımzda Sovyetler Birliği'ndekl »osyalizmin geleceği lçto pek iytmser defüdiniz. CEVAP Bemm soylemek istedığım, Sovyet sisterrınm üretken guçler ve ülkenin sosyal yapası ıle çelıskı halinde oldugudur. SORU Kitabımzı yazarken Pransız ra. da Itahan Komünlst Partisi yetldltleri Ue gSrüştanüı mü? CEVAP Hayır. Kltabı tek başuna yazdım. Amprın da partunızı seçımlere hazırlan.ak ve yararlı olmaktı. (Dış Haberler Serrisi) CARİLLO: 'MOSKOVA, ULUSLARARASI KOMÜNİST HAREKETİ BİR KİLİSE, KENDİNİ DE ENGİZİSYON MAHKEMESİ ZANNEDİYOR,, MARIO SOARES'İN AZINUK HÜKÜMETININ AYAKTA KALABİLMESİNIN GERÇEK NEDENININ. PARLAMENT0DAK1 SAĞ PARTILERIN JİMDİYE K X ARALARINDA ANLAŞAMAMIŞ OLMAURI OLDUGUNÜ BELIRÎEN GÖZUMCILER; 5OÎYALI5TLERİN YENİDEN KOMÜNİST PARTİ NIS DESTEĞINI ARAMAK ZORUKDA OLDUGUKA DIKKATI tEKIYORLAR. IZBOS pD.teıvizae Sosyai Demokrat ve Merkezcı Demokratlann «Demokratlk Yaklaşım» aaı altn.da b.r cephe oluçturdukları ve bu ittıfakın kurulmasıru. Marıo Soares baskanlıgındakı azml'k huJcUme'lni guç durumda bıraktıftı bildirümektedır Mano Soares'ın azıruık hükıVmetinın aja^ta kolabılmesinın gerçek nedenmm, parlamer.todakı sağ partüerın şımdlye dek keidı araiartnda anlaçamamış olmalan oldugunu belırten tngıbz «The Econorn.st» derg.sı, «Demokratık Yaklaşımmn 'îurulmasından sonra Soares hukınnetımn heran gorevden uzaklaştınlabıleceğine dıkkatı çekmektedır. Sosyal Demokrat Partl ıle Merkezcl Demokratıarm parlamentodaki sandalye sayısı, Sosyalist Parti'ninkınden 8 adet daha fazladır. L İLÇKHER MRGINLE5Tİ ÎS?A>7YOI. KO\rCTNÎST PARTÎSÎ RETERt SANTIAGO CARILIO nTEK ÜZÜNTUMÜZ MOSKOVA'N'IN BtZE SALDIR\LAK İÇIN SEÇTIGI ZAMANDIR. BU SALDIRIUR 10 GÜ\ ONCE YAPILSAYDI, BIZ SEÇIMLERDE ÇOK DAHA FAZLA OY ALIKDIK.» PORTEKIZ'DE SOSYAL DEMOKRATLAR VE MERKEZİ DEMOKRATLARIN ANLAŞMASI SOARES HÜKÜMETİNİ GÜÇ DURUMDA t BIRAKTI SVNIiU () CARİLLO «>o\jct sisteminric urctken (juçler ve ülkenin sosyal yapısı çelişki içinde» Bu gelısmelerı değerlendlren slyasal gfîzlemcller, Sosyalist Partı'mn parlamentoda yenıden komünistlerln desteğini arayabıleceklerına dıkkati çekmektedir. Komunıst Parti'nin İse parlamentoda 40 sandalyesı bulunmaktadır. Ancai Soares hükümetınin oncekı aylarda bılyük eermayeyi teşvık edıcı önlem'er alması nedeniyle. Komunıst ve Sosyallst Partı i.ışkıleri gergınleşmis bulunmaktRdır. 0OSTERU.ER DUZEfcUNDİ Nıtekım Soares hukumerinln komünistlerin destegmi arad.Şı şu günlerde, Komıinıst Partı"nln denetımindeki sendıka.ara bağa 2W bın isçi, • 15 orarurdakı devaluasyon » sonucru hayat standartlannin düşürtı'.rıesıni pro'esto am^cıvla büyıik Eosterıler düzenlemışlerdır. Lızbor.'dakı sıvasil gozlemcıler Soares hukılmetının üç vıllık ekonomik pianı parlamentodan eeçinrken yne de Komunıst Parti'nln desteüml arayacagını belirtmektedirler. (Dı$ Haberler Serrist) 'KÜBA'NIN 10 YILDA ALDIĞI YOLU. ANGOLA i YILDA KATEDEBİLECEK. PORTEKIZLILERIN ÜLKEYİ ÎERnEDERKEN, ACELEDEN YAKIP YIKAMADIKLARINI GU NEY AFRIKA ORDUSU TAMAMLADI. GU NEY AFRIKALİLAR KENDI ULKELERINE 150 BlN BJYÜK BAŞ HAYVAN VE BALIK UNU GIBİ URUKLERİ GOTbRDULER. • AGOSTlNhO NEIO YONETIMİNDEKİ OlKE DE 5AJIRTICI GELI"JMELER VAR Y'JZLER CE SANAYI IŞLETMESI TEkRAR ( AÜJMA YA BAJLATILMIS, İÇ SAVAŞTAN SOK'RA BARIJ İÇİNDE GEÇEN B=R Y.LDA 80 BİN TON KAHVE 'JRETILM1J. yik b j r dırenç gns«nr? r^elıji bulundugundan da soz edılmekt^dır Bu bakımdan bu ülkeve özgü bır hız içuıde. çok şeyler yapılabılecegı ınancı yaygındır. A\ rupa'dan gelecek gonüllü doktorian kabul ed^p etmeyeceklerırJ sordufum bır yetkıll. bnna «evet ama ıkışer ıkışer gelmesınler» dıve cevap \erdı Angoîalılann sabırsızhgı ve alçakgonullulüğunu gosteren bır başka olay daha geçu ba?ımdan. Bır bakan benı yemege da\Pt ermıştı Bır gan once lokantadan yer de ayırtmış Gıttıgımızde lokanta tıklım tıklım doluydu ve hi7im rezerv^s>ondan da kımsenın haben yoktu. Bakan dostum sıfatmı ortaja koymadan bır vatandas gıbi bıze bır masa aramava ko\"uldu B^lamavınca da ıkı saat kadar salonda beıcledık ve bakan bır kere rlsun sa3tme brJî.madı. Ancak başkan Agostınho Neto benı uyararak bu sabırlı olma nıtelıklerını sonıma kadar korujarr.adıklannı Angolalı bır kere kızdı mı onu tutmanm mjmkon o.madığını belırttı. JAJIRTICI GELIJMELER Bojlesme buyuk pıcluklerle dolu bir Ulkfde kalkımnanm yuz.ı lar sıırebılecegi iddıa edılebıhr O;.sa aaııa ş.mdıden çok şasırtıcı gelışmeler vardır Yuzlerce sanayı ışletmesı tekrar çaliîm,'va baslatılmıştır. Bans ıçjıde geçen bır jnlda R O bın ton kah\e ııretılmıştır. Balık ürunlennın dış p:>asalara satı^rıa ışlerı de javaş yavaş durenfl gırmıştı. Salgın hastalıklara karşı aşılama kampanyası başarı ıle surdurulmektedır Çocuk olunv lennın orarıı buyuk olçude duşurtilmuştur. Kuna hükiimetımn yardımları sayesınde koiTiyucu saglık onlemlerı alınmış \e çeşitlı daılarda teknıs^en >etıştırumeve başlanmıştır. Angolalıların karşılaştığı er. buyuk guçluk •ılaştırma alanında olmuştur. Luanda'da sigara tır\akılcrı sıgciralarını vakacak kibnt bularcamalarının nedeni kıbrıt yapılabüecek ağaçlarm ulkenın 600 kılometre kuzeyıııae bulunması \e ulaşım yo.larının Portesızlıler taralından bozulmuş olmasıdır. YoKsa Angola'da y.!aa 90 bin kutu kıbrıt japabılecek kapasıteye sahıp bır fabrıka %ardır. Ancak bu fabnkaja kıbııt yapımı içın krallanılan oaun sevkedılememektedır. Bu olgu Luanda dakı yıyecek sıkmtısım da açıklamaya yetme ueclır. Luanda'oa halk uç gun kuyrokta bekledıgı halde e\ıne elı boş donebılmekte, buna karşılık Huamoo ve Lugan;o dd ool mıktarda besın maddesı bulunmaktadır \e kiraborsa da yoktur. Yakında Angola'ya üç bın yeni kamyonun gelmesı beklenmeıctedır. Ancak bu kamyonian kullanacak kadar şofor yoktur. Çunku bütün Angola'da kendılerınden yararlanılabılecek sadece 32 şofor bulunmaktadır. GİRİŞMEDI MPLA hükumeti şımdıye kadar Angola'da büyük devletleştırme hareketlerıne de gınşmemıştır. Gunumuze kadar sad=ce Portekızlıler tarafmdaa t«rkedılrnış olan sana;. ı teşenbuslerı ıle baııkacıuk mıilileştırıimıştır. Ban.<ıların de\l"tleştırılmesının amacı da ulkeyı kalkındırmak ıı, n gereKİı olan kredılerı bulmaktır. Yabancı şırkPtlerle de bazı anlaşmaldr yapılrrıştır 1P73 yılt aralık aymdan berı GuJ Oıl adU Amerıkan Şırkeu ABD hakumetııun aldıgı b.r kararla butun iaalıyetını durdurmuştur. MPLA huKumetı bu >uzden büyuk zararlara ujıarm^tır. Buna ra;:nen ı^letmeye el konmamıştır. Ba da\rinışı goıen Amerıkalılar kuyuları tekrar ısletme\e ba^lamış'ır. Başkan Agostınho Neto bu olayları orrek bır gerçekçüıkle değerlendırmekte ve şoyle demaktedır: KBU demektır kı, Gull On adlı şırket bızfan ışçılenmum alm*erı\le ve zentrnlıklerımızın &omuruiiıiesı;»le üar ıtmcje dc\dr.I edeuc^t r Ama bızım de şu halım^le iapaaıleLeJımız üasKa bır şey yoktur. Bu halkımız ıço hoş olm(';,an bır d'irumdur anıa başka bır tutum ıçıne gıreısck dana kotu sonuçlara da ulaşabı'ır:z» Portekız, Amerika \e Beıçıka oıt<ik s rke'ın.n işlettığı dunyanın en ze.ıgjı eLnıis rr.ddenlennde de aynı gerçekçılık.e harekst ed.lır. şıır. Bu r.rada Angola sendı oz perrol sanajını ae kıırms ja başlamıştır. Ya\aş va\?.ş tekn s\enıeıı.!' \etı«tırnıe'e de Daşlamıştır. Butun bu çalışrr.alarda Kubalılarrı buyuk y^rdimlan olmuştur. Kubplı .ırı.n en bi.nık jardımlan, kenaı duştuslen \anl^ l ara Ar.golr.hlann duşmesıru on :mes olm.aştur Cuiıkj trı :,anlışlar >uzunden Kuba ilk de\rım vı lcmcia butun endustnyı devletleşt.mış {EKS ışletemtnış ır. Bı yuzden Kuba'nm 10 yılda katettığı jolıı Arso.ı bır yılda katedeo.lerekrır. Ote yar.dan Kubalılar, Angolalıların gerçekçıhjı ve sab'rlıiı,,ındfin kendı lerının bıle alacakıarı dersleruı buiundugunu açıklamıştır ONEMLİ AVANTAJ Bence Angolahların bu k^dar bıuuk gurluklen yanında çok da or.emh bır a\antaılaıı \arair. Yonetıcı kadro 15 yıl suıen kmrılu; sa\Tvırda ıvıc" pışmış, kend.r.ı çok ıyı yetı=rırrrış \e Duyuk bır moral gucü kazanmıştır 1957 yılmda UlıısUrarası \t Öı^j'u raratından yılın mahkumu seçılen oa*.%an Agostınho Jîeto hapısansde 7 vıl gcçınrcştır Ba^oakar. Lopo do Nascımento a'n yıl, kı ltur fca<aıv 14 vıl "adalet bakanı 13 yıl. t.ra'et baîinı 9 yıl hapıste kalmıştır. Başkan A;osnh" .NP'I sad.o'annın \Ptersizlıgını bana eîpnlı bır riılp anlatmıştır Başkan Ne'oja neapn • at ncı ulkPİere nıplonar gondpr rıedıilrr.m soıdı.era cta şu c'.ı':, aimıştnn «Ya bancı ulkelere elçı tavın erierspt; bj kez hukumel karamajız » BITTI T\>:i><ns Y\ZAR r,\KRIEL GARCİA MARQCA ES'IV ANGOLA I7LENIMLERINİN 2 BOLÜMÜXÜ SUNUYOnUZ «PorteK''l'le. n Uıvc. toıkederken ace'.eden vakıp yıkamadıklarını da Guney Afnka ordusu taman.lamıştır. Guney Afrıkalılar kendı ulkelenr.e 15(1 bın buyuk baş ha\\an gorurerek ?O£UK ha\a denoıannı afzır.a kadar dold.ırnıuştur. Angolahlarm kanve, balık ıınu gıbi urunlerııı çaldıklan pbı haİK sanatı ıle ılgılı çeşıtlı beleelerı de kendl ulkelerıne kaçırmışl?.rdır. Argolalılann ı.:ır.cı kurtuluş saiaşı o.arak a'i landırdıklan beş ajlık mucadele sonunaa da balta gırmemış ormanlardakı ırmaklar üzerınde kunılu 144 koprü kullamlmaz hale gelmıştır. Bı.r.lardan bınsmın üç kıloınetre uzunluîunda olaugu da soylenmektedır Yapılan tahmmlere fore ou'un bu koprulerın tekrar ışler hale gel?b'lmesı ıçın 10 vıla ıhtsjaç oulunrr.aktadır. MPLA hukumetı kurtuluş saraşmrtan sona ışe başlarken devraidıgı ulke tam bır harabe hr. lınde ıdı. Nüfusun sadece yuzde 2'si Porteıcızce oku\"up yazma bümekteydı. Çogunlu*unu KOVlerdekı kadımann oiuşturduğu büyuk bır kesım ı^e Portekızceyı konuşmayı dahi bılmıyordu. Ulktcıe 200 bm veremlı 600 bın sıtmaiı 20 bin cüzzamiı bulunuyordu Batüıların hiç bır zaman hoşgoru lle karşılavamadığı poügami aslında bellı bır zorunluga cevap venyordu. Yüksek olan ölum oranı boylere karşılanıyordu Her bın çocuk*an 300 u doğduktan sonraki bir yıl içinde olmekteydı. Yuzyıllar geçtıği halde Angola'nın nufusu bır türlü 6 mılyona ulaşamamıştı. Oysa Ulkenın yüzolçürrm Portekızden 13 kez daha büyüktü. Angola da hemen hemen hiç metez yoktu. ENGELLEDİLEB Sömurgecıler ülkeye adımlannı atar atmaz bllinçll ve planlı bır bıçımde aşıretçılığı teşvık et"iler; ve böylece ulusal bır bırlık kurj.masını enge .toıler. Somürgecıler 1575 yılmda Angola'da 11 çeşıt etnık grubun bulunduğunu keşfettıler Somurgecı Portekızlıler bu 11 etnık grubu korumak şoyle durstın yapay duşmanlıklar yaratarak daha çok parçalara bolunmelennı sağladılar. Elmas bulunan bolgelerdekı halkın tanmla uğrasması rasaklanarak eımas madenlerinde çalışmak zorunda ialmalan saflanmıştır. Guney'deki köylülere de agır vergıier yuklenmiştır. Ornegın bır köylünün kopek sahıbi olabilmesi ıçın ozel bır vergi Bdemesı gerekmekteydı Boylece Güneydekı halkm Kuzej'e akması kolaylas tınlmış ve ulıısu bır bırhğe götürebüecek siyas*l \e külturel güçler yonlerınden saptınlmıştır KUçük blr grup yöneacı Angolalı hancinda htc kımse en basıt b.r işl vapabılerek kid; r PJİ "ım Komıemıştır. Angola nın \uz\Tllar no\oınra ıçıre ı ıidığı OÛ karanlık en çok, Evrıcalıklarır.ı cl.ermrien kâçırmamsya çalışan ışbırhkçı az nh<^a yaramı^tır. Kurt ıî'iş sa'.a^ı «:>na erırce. havat naa p]e<r:nSi ilk kez goren genç koylüler kcntlenn jonetımıni pllerme aldılar Ülkcrie ı^e 'ara.abı'ecek b'itun Ançolalılar \iırt r.ışma kaçtı*ı ıçın ot«llerde çalışanlar \anan h<r amnulu deCı?Tiremedıği Kıbı, uluslararası telefon santra'.ına da New Yor.c'un nanşı ülkede o.dugunu bıîmeyen ınsanlan oturtmak zonında kalındı. Bu sebeple pratık bılgıler öjfr^fme kampar.yası \ar.mda geniş bır r :uma yaz ma kimpan\ası açıldı. Bu kaT^iT7an\"n'n çeşltli emaç.arı bulunmaktadır Port°k.zrevı konusmak ve okuma yazma oS;ermenın janında «.i'vahzmır: tem»l ılkelerı ne tanıtılmava ba;lanmıştır. Angola'da ecundıgım en ılgınç ızlenım, halkm btı\xk sorun.arla karşı karsna olmasına karşın S3r<=Mna7 b'r ı»ad' ıç'nde bılnnrrfiMriır Dort yur \ii rL.ren somurgecılıSe karçı gosterdıklen tek tepkı Po^tekızl. kahramanlarn lv>ykellennı jnkmak olmıijtur. B\ı heykellerm verıne ha!k. kurtuluş savaşmda ele geçırd»klen tankl?n zırhlı araçîan yerleşnrmıştır. Angola halkınrn acılara karşı bü 2000 'ılLI NELER GETİRECEK kONFERANSİ PARlVTE BAJLirACAK ıBASlNDAN) rA zısı z Dünyada en çok s:gara üreten ülke ÂSD, en fazla sigara içilen ülke ise Kanada PARIS, (4NKA . UPA) Dünyada en çnk sigara üreten ülkerun Bırleşik Amenka oldugu, onu sırasıyla Sovjetier Birlıgı Japonya ve Ingılter3 nın lîledığı açıklanmıştır. Parıs te yasinlanan bir istatistığe gbre, dünyada en çok sigara ıçenler ise sırasıyla Kanadalılar, Arr.°nka'ıl = r HoUandalılar, Izlandalılar ve Danımtrkahlardır. Ikı Fransız profesör taralından yaytnlanan kltap*?kı rKatnlara gore çeşitlı ülkelenn sigara üretım: şo;,le sıralanmaktadır: (Yılda milyar sigara oUrak) 567 müyar sigara Bırlcs k Amerı?.a 320 milyar sigara Sovje 'er Bırlığı 180 mılvar sigara Jipon\a 134 milyar sigara IrgUtere 108 mılyar sigara Batı Almanya 62 milyar sigara 1*3 a 59 mılyar sıjara Folorja 59 mılyar sigara Brezuv3 Hı~ıi5*an 58 mılyar sıgara 57 mıl>'îir sigara Fransa Ceşıth ülkel^ıin vetişkln taşı başma vıllık sigara tüıcetımı ıle <; ;ılda kıio olarak) şoyledır : 98 Kanada : 94 Bırleşik Amenka : 89 Hollanda : 85 Izianda : 81 Danımarka Bu istatıstiŞe g Te döryada en az sfcara lçen kişiîer Feslılardır. Yetıskin bır Faslı vılda ortalama 17 kı!o siga a ıcmek*edlr. sr&nio tntnkln Araplanı nr> fnlnnan iskenoeler konusunda Inglliz «Sunday Tlmes» (jazetesinde cıksn jınnin vsnkılan lürerken, Surlye'nin baskenti Sam'da yayınlanan «Tl?rin» (Eklm) sazetesinde de konuyla UgUl blr yan çıktı. »Tişrin» fazetesinde cıkan bu yaxmm 6ze I lli ll geçirilerek dtrvar» asılır; ya d» ta \andan sartatümış ıplere yıne bıleklerinden baglanarak tavana asılır. Çırılçıplak asılan tutuklu, kendısine yöneltilen suçun derecesına gbre saatlerce ya da günlerce aç ve susuz bırakılır. Eğer tutuklu kız ya da kadınsa, bıleklennden değil saçlanrKİan asılarak öyle bırakılır. Tutukluya daha gonra •kırbaçlama yönterni» uygulanmaktadır. Çoğu îsrail gıziı servisl nsmanlan olan likenceciler, asılı bulu Yiaa suçunu itiraf etmezse bu kez «banyo odasuna alınır. Burada başuıa, elektrıklendırilmış sıcak ve soğuk su sıra;.la dökülür. Bu odalardan başka aynca, msan pıslıgıyîe dolu bolumler, zındanlar bolümu, eğıtılmiş kopeklerın bulur.dugii alarüar da '.ardır. Bu bdlümlenn her blrinin ayn bır ışlevı vardır ve tutuklu tum bu bölümlerden sıraj^a geçırilir. GÖNIÜK ÜCRH: 1 0 Sİ6ARA Sarfand hapashanesınin dısmdaki hapishanelerde, yargılanmakta olan tutuklularla hüküm giymiş tutuklular bulunmaktadır. Gerek tutuklular ve gerefcse hükümlüler. hapishanelerdekl çeşitlı atelyelerde zoruniu olarak çalıştınlmaktadırlar. Atelyelerde demlrcilik, marangozluk, dokumacüık gıbi ışlerin yanı sıra, sebze ve meyve sandıkları da y»pılmaktadır. Bu işlerde çahştınlan tutuklu ve hükümlülere çalışmalan karşılıgında ticret olarak sadece sigara verilmektedir. Her tutukluy» ödenen sigaralarm sayısı ise günd« 6 114 10 aigara arasında deglşmektedir. Tutuklu jada hukümlulenn bulundugü hapishanelerin çoğunda, adi suçlardan tutuklu bulunan bazı Yahudıler de bulundurulmaktadır. Bunlar, yöneticiler tarafından Arap tutuklulara karşı kışkırtı'makta ve kendılerıyle kavga çıkarmalan sağlanmaktadır. Yöneticiler, bu kavgalan bahane ederek Arap tutukluları dbvrr.ek'e, ışkenceye tabi *utmaktadırlar. Ayrü yonteme, Arap kadm tutuklulann bulundu|7J hapıshanelerde de başvurulmaktadır. Arap kadm runiKİJİarla aynı hapıshanelerde buiundurulai Yahudj :adınlar ise. genelhklp tutuklanmı? sokak sadınlan arasından seçilmektedirler. (Dıs Haberler Servigi) İsraıl'de bugün tutuklu bulunan Arap.ann sayısı 25 binin •uzerindedir. Bu tutuklular 30 hapıshane arasında dagıtılmışlardır. Arap tutuklulara aynlan bu 30 hapishanenın çogu Ingılız manda yönetıml dönemüıde yapılmış, daha sonra îsraılli işgalciler tarafından bazılan onarılmış ya da genisletılmiştir. Butün îsrail hapishanelerinln ortak özelligı, nepsınde insanhk dışı işkenceler yapılmasıdır. En korkunç işkencelerin yapıldıgı hapishaneler ise, genellikle ilk gorgulann yapıldıgı Sariand hap^hanesi ile ömürboyu hapis oezasına çarptınlanlann bulundugü ünl'J Askalan hapishanesldir. SAÇLARIHDAK ASIUN KlZUfi , r ARAP BASININDAN , İsrail'de tutuklu Araplara insanhk dışı işkenceler uygulanıyor TtJfiİN (JüRİYÎ GAZHESİ) Her çeşit modern iskenc« aleUeriyl» donatılmıs olan Sarfand hipiahanesinde bulunan tutuklu Araplann sayısı hiç bir zaman iki bir.in altına düşmez İlk sorgu Içın buraya getınlen tutuklular, uzun süre mahkeme önü:ıe çıkarılmadan ışkenceden geçirılirler. Bu hapıshaneye ilk getinlen rutuklunun gözleri bağlanır, elleri ve ayaklan prangaya vurulur. Hapishanede önce soyunma odasına alınaras »Ibısesı çıkarılır ve kırmızı renklı tutuklu elhisesl giydırılır. Sonra «ılfc ışkence odası»na .lınaras çırılçıplak soyn'.ur. Bu odada ta• pndan sarkıtılmış ipler, duvarlara çakılmış rf e^ r bileklıkler ve ayakçalar vardır. Tutuk, va bıleUeraıe bılekukler ve ayaklanna ııan erkelt ya da fcadın tutukluyu toplu olı raic kırbaçlarlar. Amaç, sözda işledıgl suçu «ıtiral» etmesinl saglamaktır. Ancak tutuK lulann çogu peşın peşin böyle bır itlraî'a bulunmazlar. O zaman da ıkincl işkenco odasına alınırlar. Bu ikincl odada elektrık şokundan geçinlen tutııklunun vj;udunun oazı yerleri yine elektrıkll Uetlerle jakılır.