Katalog

Çağdaş Taymlan Yeni Türkiye Ardında Vedat GÜNYOL Çabşmalar, tartı«malar, edebıyat kavgalsn Fıyatı 15 Lıra Isteme Adresı: Turk Ocagı Cad. 3841 Cağaloğlu ISTANBUL umhuriyet 54. riL, SAYI. 19037 ALTIN SERI. PİL PİYASASINİN DORUGUHDA! Kunıcusu: CTJNTJS NADl 200 KURliJ 27 TEMMÜZ 1977 ÇARŞÂMBA Borç konusunda Bakanlar Kurulu garanti belgesinin bir Rodezya Bankasında saklanmasının kabul edilmis olması, «devlet haysiyeti ile bağdaşmaz bir davranış» olarak nitelendi. Yazışmalardan ortâya çıkarılan sonuca göre, tefeci firmalar krediyi büyük bir olasılıkla Suudî Arabistan'dan sağlıyor. Sanayi Odaları raporunda 'dış borçlara yeni bir biçim verilmesi, •»» isteniyor ANKARA (ANKA) Sanayi Odaları B>rlığı dun Ankara'da toplanmış, Bırlık Başkanı Sakıp Sabancı /optıgı acış konuşmosında fBugun her zamankınden fazla elele çalış ma gereğının bılıncındeyız» demıştır Sanayi Odaları Bırlığının dunku toplantısında hukümete sunulacak «ekonomık on lemler raporu» ele almmıştır Bugun hukumete ıletılmesı beklenen raporda. «dış borclanmolara yeni bir bıcım verilmesi ve kurumsal borclanrna yoluna gıdılmesı» de yer almaktadır Sakıp Sabancı, topiantı tarıhının daha önceden saptonmış olduğunu belırterek, Kıbrıs Turk Federe Devletı Sanayt Odası ıle Tıcaret Odası Başkonlannın ılk kez topiantı lara katıldığını acıklamıştır. Sabancı daha sonra şunları soylemıştır. «Bugun dunyada ekonomık bir savaş süregelmektedır Ekonomık savaşta başarılı olan merıleketlenn halkları da boşarılı olur Başorının devamı, ıstıkrarlı çalışmaya bağiıdır Bugun her zamandan fazla elele colıŞma gereğının bılınc>nde"iz Bırbırımızı de sevmemız gereklı bırbırımızı sevmezsek basko ulkelerın yanında saygın olmamız beklenemez » Sabancı'dan sonra konusan Kıbrıs Turk Federe Devletı Sanayi Odası Başkanı Yuksel Ratıb Kıbrıs Turk kesımı ile Turkıye arasında ekonomık ışbırlığmıi yoğunlaştırılması Sa. 9, Sü. 7 de) 2 milyarlık krediye ilişkin belge Rodezya'da saklanacak ANKARA, (Cumhurtyet Bürosa) Bınnci Cephe hukuınetınce uluslararası tefeci pıjasasındar. sağlanan 2 mılyar doiarliK kredı içln tifir.ri Cephe hdkumetının de girişımlerde bulunacağı bıldınlırken, eldekı dığer belgelerden kredınin ödeneceğıne ılışkın garantıyı saglavan Bakanlar Kurulu kararnamesının Rodezya'da bır banJcada saklanmasır.a karar verıldlğl ortaya çıkmaktadır. Içinde trahmduğu büyUk dövij sıkınrısı surerken. resmı kuruluşlardan re devletlerden kredi bulamaz hale gelen Turkıvemn, uluslararası tefeci pıvasasından borç bulma gınşımlennrn geçen vıl başladığı belırtümektedlr. Geçe", yüın değışık ram&nlannda •Turkıye'nm borç aramakta olduğuna» ıhşkin ılânlar Batı dün vasının çesıtli gazetelerinde yer almıçtır. Ba ilanl&r Jzerıne çe Demirel: Iktidarı MSP ve MHP ile sola teslim etmemeyi başardık,; ANKARA, (Cumhurlvet Burosu) \P ortak grubu dun sanılanın te^sme az bır uje Je toplarjnış Başbakan Demırel'm sunuş KOnuşmasından sonra sadece 2 uje soz almıştır B J araaa hukume e guvenovı. \ errıeyecefını açiKİayan AP Antara Mılletvekıh Orhan Alp ın partıden ıhracı ıçın hazırlanan bır onerge yonetıcılerce gerı çevrılmıştır Demırel'den sonra soz alan ^P \îugla Mılletveklli Ahmet Buldanlı, «Bu hukumetm ışlen yuîutecegıne inanmadığım ıçm red oyu kullanacaktım Ancak partının kararına uvarak gu\enoyuna e\et dıjeceğım» bıçımmde konuşmuştur Grup başlamadan once Enerj1 \e Tabn Kavna<ıar Ba.anlı£ınaan ıstıfa eden Inan <alonun kaPısma elınde dosyalarla »e.nı,> (Devamı Sa. 9, Su. 1 de) Talçm DOĞAN $it!I tefed kunımlan Malive Bakanlıgı'na raektup yasmışlar ve bunlar arasmda «Gîobal Trade Enterprıses Ur.ltd • î.rması da devreye gırmıştır Eldekı belgelerden inlasıldığına gore, fırmamn Rodezva'daki Anthony Hill aracılığıvla Malıye Bakanlığma ilk basvurması 31 agustos 1976 tanhındedır Bu tarıhte Anthony Hıll aracı fırması Tjrkıye'dekı bır re'iı ıracı f.rıra^a mektup \azm.$î.r Bu nrıt tupla Malıye e*kı Bilcanı Yılmaz Ergenekon a kredı bulur.acagına. ılışkın bügıler venlmekte ve borçlanmanın koçullannı belirlemek amacıjla Attorney Wınters ısımlı bınsının Turkıjeye gondenleceğı anlatılmaktadır. Mektupta aynca p&zarliğı yJrüTecek olan Attomey H'ınters'jı bîr de resmi gondenlmıştır. 22 e\lul 1976 tanhmde se bu kcz \mhony Hıll Turkıye dekı ararı f rma"a bır mektup yazrnairta ve • ıçm takıp edılmesını» ıstemestedır. 14 mart 1977 t a r ^ i mektupta da Global Trade Enterpnses fırması Anthony HıL'e ıRodezya dakı aracı) mektup vazmakta ve •Turkıjeye borç "erecek ıxı muştennın bulundugunu» bıldırmektedır Cephe hukumeti bundan sonra vazışmalarını surdürmuş ve so' nunda 30 mayıs 1977 tanhmde ! • •credm n 500 mı.ycn dolarıiK (Devatru Sa. 9, Sü. 7 de) • Nepotizm • nsan yoşadıkca neler öğI ranıyori Kapıtalızmi, sos• yalizmı, faşizmi, lıberalızml bilirdim de onların yanı sıra nepotizm diye onlar kadar gecerli, zaman zaman her bıriyie uyuşabılen, uyuştugu zaman Iss toplumu yozlaştıran bır yonetim slsteml bulunduğundan haberlm yoktu. Nepotlzmln tarihi belkl Ilk caglaro degln gerlye uzanır. Sozcuk olarak sanırım 15. yuzyıldan bu yana kullanılagelmektedlr. Nepos, latlncede «yegen» demekml». Papalar •vlenemediklennden, bunlardon kimltarı yegenlerine, kardeşlerlne, amcaoğullarına du?J kun olur, sonsuz yetkılerıne dayanarak onlara turlü çıkarlar sağlarlarmış Papa yeryuzunde Isa'nın temsılcısi değil ml, tüm Hırlstlyanlar da bu davranışı «Papa'nın yanılmazlığı> llkesi gereğlnce Tanrı buyruğu dlys saygı İle karşılar, slneye cekerlermls Nepotizm burdan geliyor. Zamanla sozcüğun anlamı genlşlemlş, Papalığın egemen olduğu toprak sınııiannı aşarak kilise dışı yaşamda do kullanılır olmuş. Yakınlarını haksız yere koruyan, kollayan, onlara haksız cıkartar sağlayan devlet sorumlulannın yonetim sisteml olarak polltlka edeblyatında kullanılıyor. Nepotizm kuşkusuz demokrasl İle, gıderek hukuk devleti kavramı ile bagdaşması olanaksız bir sıstemdlr. Oevlet yonetlcllerl Tanrı katından Inip halkın temsllcllerl olarak halk tarafından secüdiklerı dönemden bu yana adam kayırmak, adamlara yasa dışı ayrıcalıklar tanımak, yegenımdir, kardeşimdir diye kımılerının Işlediklerl suclara goz yummak, işlenmiş suçları ort bas etmek Icln alt yonetıcıleri dolaylı doiaysız baskı altına almak ayrıca suçtur. Halk vıcdanının hoş goreceğı, sıneye cekeceği davranışlar degildır bunlar. Bunun lcindlr ki kapalı ve gudumlu refimlerde bıle başta bulunan yonetıcıler bu gıbl yasa dışı kayırmaların halktan gızli tutulmasına, halka yansımamasına buyuk onem verırler. Duyulduğu zaman da oturduklorı koltuğun altlarından kaydığı ya da kayacagı korkusu ile tir tlr titrerler. Ozgurlukçu demokrasilerde nepotizm bir yonetim sıstemi olarak coktan yıkılmıştır. Arada bir falan devlet sorumlusunun goze alabildiğl yasa dışı kayırma, koruma girışımlerl uyanık kamuoyunun sert tepkısı soyeslnde hemen dumura ugramakta ve ya istifa ile ya da adalet onünde hesap vermekle «onuclanmaktadır. Gunumuzde ancak az gelişmlş, dışo bağımlı, somurulen ulkelerde nepotizm bir dereceye kadar hâlâ gecerllğınl koruyabllmektedir. Mılliyetci Cm'de Maresal CanKaySek, Guney Kore'de Sığman Re, Guney Vietnam'da Dıem aılesl, Pakıstan'da ilkin Eyup Han ve onu devirıp devleti ele geçiren Yahya Han, Afganıstan'da Davut Han türlu yollarla kıml yolsuzluklara olanak sağladılar, kimine de goz yumdular. Demokratık denetlmin kısıtlı bulunduğu ülkelerde baştakilerln ön ayak olduğu yasa dışı kayırmo ve korumaların giderek daha asagılara bulaşması ve tum devlet mekonizmasının yozlaşması, kacını'maz bır yozgıdır. Hangl partıden, hangl eğlllmden olursa olsun ulke'erlnln esenlıginı dusunen kafalar nepotızme karşı savaşımda ne denli tttlz dovransalar yeridır. 'Gizli Protokol^ü Demirel açıklamazsa, güvenoyundan sonra MSP açıklayacak AXKARA, (ANKA) AP, MSP Te MHP taraiından xurulan lklncı Mıllıyetçı Cephe HOituraetı r.ın açıklanmaj"an gızlı protoiolunde, her uç partının de b:r bakan tarafından temsıl edıleceğı bır komısyoa kurulması ve bu komısyonun partılenn bıroırlenni denetlemesuu sağlama gorevını yerıne getınnesınm ongorüldugü ogTenilmıştır. MSP yetkalilennden alınan bllgılere gore, gızlı protokol Başbakan Süleyman Deaırel tarafından guverv oylamasından sonra «duruma gore» açtdanacaktır. MSPlıler, AP Genel Başkamnın partısı Içındekı kavnjsTiavı kı(Devamı Sa. 9, Su. 4 de) Ecevit, CHP milletvekilleri ile gruplar halinde görüşme yapacak ANKARA (Cumhurıyet Burosu) CHP ortak grubunun dünku toplantısında Genel Başkan Bulent Ecevit onumuz dekı lıaftalor ıcınde CHP lı tum üyelerın başkentte bulun malarını ıstemıştır Ecevit grupta yaptığı konuşmado grup üyelerının ulke sorunları. sıyasal gelışmeler ve partı tutumu uzerınde ay rıntılı duşuncelerını saptamak uzere onumuzdekı hofta turr CHP mılletvekıh ve senatorlerıyle kucuk topluluklar halinde oorusmeler duzenleyecegını soylemıştır CHP Genel Başkanı aynca Genel Merkezde her ılın mılletvekıllerıyle ve senator lerıyle ayrı ayrı toplantılar duzenleyeceğını secımlerın yerı bır değerlendırmesının yopılacagım ve bu yıl yapılocok ye rel secım calışmaları konusunda qorüşlerının alınacagını acıklamıştır Ecevit «Bu nedenle onumuzdekı hafto butun uvelerın Ankara da bulunmalarını rıca edıyorum » demıştır Bu arada CHP grubunda TURKIS'ın genel grev kara rı ıle ılgılı genel goruşme acılması ıstegıyle bır onerqe ve rıimıştır CHP Genel Boskanı Ecevit de konuşması sırasında (Devamı Sa 9, :>ıı 7 de) DİSK, 2. MC hükümetine karşı TÜRKİŞ'e işbirliği önerdi DİSK Yurutme Kurulu 2 MC'ye karşı demokrasl Icln gucbırlıgı ıstemış. bu arada Genel Başkan Kemal Turkler ımzasıyle TURKIŞ Genel Başkanı Halı! Tunç a gonderılen telgrafta. TURKIŞ ın de 2 MC ye karşı savaştm cağrısı dıkkate clınorak. her ıkı orgut orasında ceşıtlı konularda ılke goruş ve anlayış farkları olmasına roğmen demokra sı savaşımı ve ortak ıstekler açışından ışbırlıgı yapılab le ceğı be'Ttılmıştır • CHP GENEl Ş PARLAMENTERIERDEN ONUMUZDEKı HAFTALARDA ANKARA DAN AYRILMAMALARINI ıSTEDı. KEMAL TCRKLER I M Z A İ ! .IE TURK • 15 GENEL BA$KANI TUNÇ'A GONDERiLEN IELGRAFTA KURULU5 TEMSıLCıLERıNıN ORTAK BıR TOPIANII YAPMASI ıSTENılDı. DİSK Yurutme Kurulu nun TURKİŞ e gonderdığl teigrafın uc noktoda toplandığı kaydedılerek. şoylo denılmıştır. 1 2 MC'nın ıçdış ve genel polıtıkası Bu konuda DİSK Yürutme Kurulu DİSK Genel Yonetim Kurulu nun 2 Tpmmuz 1977 tarıhlı kararını hotırlatmaktadır DISK'ın tüm duşunce ve davranışlor nın temelınde işcı sınıfının bılımı DİSK ılkelerı ve tum emekçılerın cıkarları ıle hak ve (Devamı Sa. 9. Sü. 3 de) TZLENiMLER Bir yıl için kurulan hükümet ve AP grubunun boş sıraları Engin KARADENIZ ANK4R4, (Cnmlıurivet Burosıı) Demırel Nurı B a j a n , «Bar a bak doktor» demıç, «Ben bu hukumeti bır yıl ıçın kuruyorum» Dun AP ortak grubanda Dr Nurı Bavar da joktu. Orhan AÎD, Ahmet Nıhat Akay, Ahraet Çakmak, Ahmet Karayığıt, Adnan Karaküçuk ve daha nıcelerı voktu. TV ceiumı ,çın AP ortas î;rup salonuna rnsa bır sure ıçm alınan gazetecüer ıçerde arcak aUmıs kadar uvemn buhnd'i* ın ı gorduler Gruba en son gelen R J (De»araı Sa. 9, Sü. Z de) Kıbrıs Rum Yönetimi Maraş için BM'ye protesto verdi; Denktaş, "Maraş ayrılmaz bir parçadır,, dedi LEFKOŞE Kıbns Rum jonetımı, Kıbrıs'm Maraş bolgesının yerleşıme açılmasına ılışlyn karan, Eırleşmış Mılletler Genel Sekreterı ıle Guvenlık Konseyı uvelerı nezdınde protesto etmıştır. Rum yonetımının BM'dekı daımı temsücısı Zenon Rossıdes, protesto mektubunda Bulent Ecevit ın başbakanlığı sırasında Maraş'la ılgılı açıklamanın, Kıbns sorununa goruşmeler yoluyla çözum bulunması olanaklarıru baltaladığını one surmustur. Zenon Rossıdes, Maraş'ıa Rum goçmenlennın gen donmelenne unnan sağlanması için kapalı tutulması gerektığı gorusunu de savuıunuştur. Öte yandan Kıbrıs Türk Federe Devletı Başkanı Rauf DerJc taş, Maraş'ın Federe Devıeî ın kopmaz bır parçası olduğunu tekrarlamıştır. Denktaa, cBlzce Girn* komısn gıbı bır konu olmadığı gıbı Maraş konusu diye bır konu da yoktur» demıştır. (Devamı Sa. 9, Sü. 4 de) Ekmefc kuyrukları uzuyor (Fotoğraf: Erdoğan KÖSEOGLL) Belediye güncel önlemlerle yetindiği için ekmek sorununa kesin çözüm getirilemiyör Abdullah GELGEÇ ts anbul halkırun son gunlerde kı başlıca sorunu eknıek darlığı oldu Ve guncel önlemlerle yetıruldıği için de koklu çozııtne ula şılamadı Yme kuyruklar, j'atanmalar bırbırı ardınca surup gıdıjor Kuyruklarda sıralanan halk. yıne umutsuzca soyleşıp durujor. Eu arada fırsat dusitunlen bu kuyruklarda bıle ış çıkarabılmenm yolımu buluyor. Pazla ekmek alıp karaborsa fıyatına satanlara artık fınn onlerınde de rastlanıyor. Çflekes Istanbullu. hık tın bır cîurumda kesın çozum beklıyor. f Irak petrol boru hattı Mardin'in Yakacık köyü dolayında patladı MARDtN, (MEM) Irak'tan gelen ve Yumurtaliıi'ta sor^ eren petrol boru hattı, oncekı gece Mardin'in Yakacık koyu yakınlarında patlamış, petrol, tarlalara yayılmaya başlamıştır Mardın V'alı Yardımcısı Altan Akkaya, Ira<t petrol boru hattındakı patlamanın Yakacık koylıı lerınce jandarmaya haber verılmesı üzerıne ortaya çıktıgını soy lemıştır. Irak Petrol Boru Hattı Tem sıîcısı Fııat Elbesı olaydan sonra bır açıklama yaparak, bır sabotai ıh'ımalınm soz konusu ol(Devamı Sa. 9, Su. 3 de) gerl bir düzeyde olduğunu vurgulanıışlardı. Fırın ışçılennın zam lstemelf»rını ışverenler raaJıyet konusu yaparak ekmek &yatlann8 zam (Devamı Sa. 9, Su. 4 de) FIRINLARIN PAZAR GÖMlERi TATıL YAPMALARI NEDENıYLE CLJMARTESi GÜNlERi UZAYAN KUYRUKLAR, ELEKTRıK KISINTISI NEKNıYLE DıĞER GUNLERDE DE GORLtMEYE BAJIADI. Libya, tutsak alınan Mısırlı askerlerin üzerinde îsrail yapısı silâhların ele geçirildiğini öne sürüyor TR.\BLLS Nüsır re Ubya Sılanlı Kuvvetlen arasında geçen perşembe gunu baslayan süahlı çatışma, Cezayir Devlet Başkanı Huarı Bumedyen'ın ara,buluculuk gırışımlennden sonra duru.ma eğılımı gosterırken, Lıbya askerlerının çatışma sırasında tutsak aldıklan Mısırlı askerlerın üzennde Israıl yapısı süahlar ele Keçırdüderi one s ırdlmuştur. Bu arada Lıbya Arap Cernahi (Devamı Sa. 9, Su. 8 de) OLAYLARIN ARDINDAKÎ GERÇEK Tefeci Politikas] tır. Birincı MC hükümeti son çare olarak devletın saygınhgını hıçe ındırecek yontemlere başvurmuş uluslararası tefecılerden borç alma yollannı araştırmıştır. Nıtekım Rodezya'dakı bır fırmamn aracılığıyle yüzde 9 25 oranında faızlı ve 20 yıl vadeli 2 mılyar dolar saglanması olasıhğı doğ muştur 18 mayıs 1977 tarıhlı bır mektupla tefeci fırma. MC hukumeti Malıye Bakanına kredı konusunda bügı vermıştır Ne var ki. mektubun Malıye Bakanına ulaştığı tarıhte 5 hazıran seçımlennın karan verılmtş bulunuyordu. Eğer uluslararası tefeci pıyasasından saglanan borçlanma olanagı daha oncekı tarıhte gerçekleşse. Başbakan Süleyman Demirel, 1977 hazıranmda seçımlere yanaşır mıydtf Bu bır sorudur. Ama 5 hazıran seçımlerıne gıaerken AP Cenel Başkanı durumu büıyor ve degerlendırıvordu. Seçımlerden sonra Demırcl'ın ıfeıncı MC'yı dırıltmek yolundakı ınatçı ve dırençh çabasında bu bılgınm et'usı buvuk olsa gerektır Şımdı ortaya çıkan durum ncsıl degerlendırılmeMıı? *•• (Devamı Sa. 9, Sü. 6 da) NASIL «AJLADI Ekmek sorunu teramuz ayın'P başlannda kendjsını belırgin bıçımde hıssettırmeye basladı. Fı ^at konusunda tatmın olamavHn fınncılar gırlşimlenne Belediye duzeyınde basladılar. Al'naıı olamsuz yanıtlar onlan dolavlı baskı yoluna göturdü. Baskı hf>lkı ekmek sıkıntısına dusururken, ekmek lşçılerı Beledıye'nın bu soruna el koymasını ve iste'tlere kulak vermesır.ı ıstedıleı Bu ortarada dıkkatler ürınlard ^e eknıek uzenne çevrlH oldu*ı «;ırada fınn işcılen de îstaııbul'da bir yurüyüş yaparak çaâdıçı koşullarda çalıştıklarmı, ucret lerının ve sosj'al hakJarının çok ün ve bugun gazetemizde yayınlanan haberler ve belgeler, MC hukumetlerının Türkı\e Cumhunyetı devletını nasıl yonettıgını ve ne duruma düşürdıığünü hıç bır kuşku\a yer bırakmayacak bıçzmde açıklamaktadır Bırıncı MC hukümetının sa \urganhk polıtıkasıyla ülke kısa bır sürede ıflâsa doğru surüklenmıştır Bunu karşılamak ıçın hısa vadelı yuksek faızlı borç mekamzması olarak DÇM ışletılrruş, durum bır dereceye kadar ıdare edılmıştır Ne var kı bu da yetmemiş ekonomı dış odemeler dar boğazmda sıkışıp kalmış D Dövülen doktor için Cumhurbaşkanı Başbakan ve içişleri Bakanına telgraf çekildi ANK4R4, (Cumhurıyet Bürosn) An^ara Tabıp Odası Yonetim Kurulu adına Başkan Npvzat Eren Cumhurbaşkanına Başoa kana ve îçışıen Bakanına çektığı tolgrafta Oda uyesı doktor Seıria m Varcı a \ap'lan saldırıji kınarr.ış ve gereVlı onlem lerın derhal alınmasını istem'Stır Ankara Tabıp Odasmın telgrafı şoyledır. «Odamız uvesl Dr Selahattm Varol 24 7 1977 gu.iu ulkemızde sansurun kaldırıldığı gunun yıl(De\amı ba. y, sü. 1 de) Carter ile görüşen Italyan Başbakanına göre, Italyan komünistleri NATO için bir tehlike değil O 4SHINGTON ABD gezlsine oncekı gece başUjan ve dun BaşKan Carter ıle goruşen îtal>a Başbakanı Andreottı, komurustlenr. hukumet pohtıkasınds (Devamı Sa. 9, Sü 6 da) NADtR NADl