Katalog

ZAiRE HÜKÜMETİ 1973 YILINDA DEVLETLEŞTİRDİĞİ SANAYİ İŞLETMELERİNİ ESKi SAHİPLE.Rİ BELÇiKALILARA VERiYOR • «INTERHATİONAL HERALD ÎRİBUNE» GAZETESİ, BU KONUDAKİ YAZISINDA, «İLK KEZ BİR AFRİKA ÜLKESİ, DEVIETLEJTI RİLEN I51ETMEIERİ ESKİ SAHİPLFRİNt İADE ETMEKTE VE ESKİDEN SÖMÜRGE5İ OIDUĞU BİR ÜLKEDEN YARDIM İ5TEMEKTEDIR. DİYOft. Politikada Sorunlar ERGUN BALCI ABD ve Afrika B KİN'ŞASA Zaire hükümeti, ülkenin içinde bulunduğ'j ekonomik çıkmaza çözüm getirmek amacıyla 1973 yılında devletleştirilen endüstri işletmeieri ve büyük tanm çiftliklerini eski sahıplerine vereceğini açıklarken. Belçikalı iş adamlarına çağrıda bulunarak ülke ekonomisinin kilit noktalarım yönetmelerini istemiştir. Intemational Herald Tribune gazetesinde Zaire hükümetinin Belçikalıları dört yıl aradan sonra ülkelerine geri çağırmalanna ilışkin yayınlanan haber yorurnda, «İlk kez bir Afrika iilkesi devletleştirilen kuruluş ve topraklan esk; sahıplerine dağıtmakta ve eskiden sömürgesi olduğu bir ülkeden yardım istemektedir» denilmiştir. Bu arada Zaire hükümetinin çağrısını çok olumlu karşılayan Belçikalı sanayiciler eski sömürgelerinden Zaire'nın ekonomisini yönlendirmek için büyük bir girışimde bulunmuşlardır. Belçika'nın Zaire Büyükelçisi E. Rittwe?ei«Henüz Belçika şirketteri Zaire'den büyük kârlar sağlamıyor ancEk ülkedeki istikrara güvenerek yatınmlannı arttırma yoluna gidecekler» demiştir. Zaire Devlet Başkanı Mobutu Sese Seko yedi ay kadar önce ülkesinin yabancı yatırımı olmadan ve yabancı uzmanlar bulunmadan kalkınamayaeağını açıklamış ve daha önce devletleştirilmiş 100 sanayii kuruluşunu eski aşkan Carter'in eeçen ay dış politika şrünrteminde blrinci sırada yer alan konularttan biri de Afrika idi. Nitekim Raşkan Yardımcısı H'alter Mondale 19 mayıs pinii Viyana'da ırkçı Güney Afrika jönetinıi Başbakanı John Vorster ile görüşürken, ABD'niıı Birleşmiş .Milletler temsilcisi Andre\v i'ouns da Afrikadaki gezisini sürdürüyordıı. İki ABD'li diplomatın da tenıasları ayni hedcfe yonelikti: Güney Afrika ve Rodczya'da giderek daha patlayıcı niteliğe büriinen duruma bir çözüm yolu araştırmak ve halen Güney Afrika'ııın yönefimindc clan Namibia'nın (Güney Batı Afrika) bağinısıziığa kavuşacağı tarih konusunda kesin bir karara varmak GENERAL MOBUTU: ESKİ SÖMÜR6ECİ BELÇİKALILARI GERİ ÇAĞIRD1. sahiplçri olan Belçikalılara geri vermiştir. 1974 yıhnda üîkede bulunan 30 b;n Belçikalıdr.n 12 bir.i yurtlarma geri dönmüstü ancak yeni yatırım alanlarının Belçikalılnra açılması üzerine Zaire'ye Belçıka'dan akın başlamış ve ülkedeki Belçikahlann sayısı 25 bine yükelmiştir. Zaire'ye yatırım için gelen Belçikalı bir iş adamı «Bu ülkenin ekonomik potansiyeli ve ekonomik sorunları var. Ancak Zaire'de en çok organizasyona gerek duyuluyor» demiştir. düzeltmek için Devlet Başkanı Mobutu Sese Seko «Zaireleştirme» iştemine girişti, ülkedeki tüm Asyalı tüccarları sınır dışı etmesi endüstriyi lıkadı. 1973 yılında Zaire'nin ticaret ve ekonomisinin tümünü 3öO Belçikalı aıle yönetmekteydi. Belçikahlann 1973 jıhnda «Z9ireİ3ştirüme:ı girişiminden 50IJ milyon dolar zarar gördükleri ifade edilmiştir. Belçikalıîar ülkede yatınmları bulunan Amerikan ve bazı Avrupa şirketlerinin de çıkarlarını korumaktaydı. Zaire'deki tüm bakır madenlerini. bankaları, işleten ve endüstri şirketlerini denetle^en aynca kahve, çay, kauçuk, ve palmiye yağı çiftliklerini işleten Belçikahlann 197:j yılında Zaire'den ajnrılmalan ülke ekonomisinin felce uğramasına yol açmıştır. fianayi şirketleri ile çiitlik yönetimini yakın arkadaslanna dağıtan Mobutu Sese Seko 1975 •"ilınd:< «köklü değişikliklere giderek» riağıttığı sanayi şirketlerini ve çiftlikleri devletleştirmiştır. Bu arada bakır fiyatlarınm dünya borsalannda gittikçe düşmesi gelirinin büyük bir kısmını bakırdan saglayan Zaire'nin ekonomik durumunun daha da bozulmasına yol açmıştır . Zaire'nin yabancı bankalaıa olan borcunun 500 milyon dolara ulaşması ve tanm Urünlerınin sürekli olarak düşmesi ülkenin içinde bulunduğu ekonomik çıkmazı daha da yoğunlaştırmaktaoır. Andre« Yoans'un Afrika'rtaki gezisi daha çnk ABD' nin siyah kıtada sempati inplanıası ve dost lcazanması amacma yönelik biçimde sürmüştür. Bu açıdan bakıldıjrmda, AmerUîalı zenci diplomatın jezisinin bir dereceye kadar başanlı oîdufıı ileri süriilebilir. Nitckim Young:. açık konuşması. içten ve sade davranışları iie ziyaret ettiği Afrika ülkelerinde genellikle olumlu etki yaratmış, bir dizi zenci şrerilla lideri ile tanışmışlır. Ne var ki. Youııs'un Afrika sorununa koyduğu bazı teşhisler. sevimli kişüiğin'» yaraJtığı olumlu etkinin bir kısınun alıp sötürmii.şiür. örnefin ABD'li diploınat. Güney Afrika ve Kodczya'da ırkçı yönetlınler altında inleyen zenci ha'kııı mücadelcsiııi. Amerikaiı siyahların verdiği medeni haklar mücadclesine benzetmiş ve Afrikalı zcncilere bcyazlara karşı iktisadi boykota seçmelerini. onlarla alışveriş yapmamalannı tavsiye etmiştir. Young'un bu tavsiycsi. Afrika gerçeklerini iyi bilen bir dizi zenci lider tarafından alaylı bir tebessümle karşılanmıştır. Başkan Carter'in Afrika poliliknsmın ağırlık noktası ise. Mondale'in ırkçı Başbakan Vorstsr'lp yaptığı eöriişmrde ortaya çıkmıştır. Bu noktatia şunıı beürtmek gerckir ki, Başkan Yardımcısı !\Iondale ile Yorstcr arasında Viyana'da yapılan görüşme, Carter'in Afrika politikasının, Dr. Kissinfer'in Afrika politikasindan deçişik vanını da ortaya çıkarmıştır. Dr. KissinRer. Rodezya ve Nanıibia'ria çopunluk yönetimlerine peçilmesi için Güney Afrika Başhakanı Vor» ter'clen yardım istemiş, hu yardım3 karşılık da. Yorster'in ülkesinde uyguladığı çağ dışı ırk ayınmı politikasını görmezJikten peunişti. .Mondale ise Viyana'da Vorster'e Güney Afrika'da ırk ayınmı polilikasına son vermesi için dolavsız baskı yapmıştır. Gerci bu baskı sonuçsuz kalmış ve Vorster Amerika'nın önerisini kesinh'kle reddetnıiştir. Ama şurası da gerçektir ki, Güney Afrika yönetimi içerrie uyçuladısı ırkçı politikavı değiştirmesi konıısunda ilk kez bir ABD hnkiimetinin dolaysız ve ağır baskısı ile karşılaşmıştır. N'itekim jrörüşmeden sonra bir basın toplantısı düzenleyen ırkçı Başbakan, kızsm biçimde «hükümetinin politikasını. nereden çelirse srelsin tüm baskılara karşı savunmaya kararlı olduçnnıı» söylemiştir. Mondale ise gazetecilerle yaptıijı konuşmada «Güney Afrika ile Rünün birinde yollanmız aynlabilır ve politikalarımız çatısabilir» demiştir. Vorster. Mondale ile yaptıgi sörüşmede RodAya'nın (Zimbabwe) 1!'"8 yılında yapılacak seçimlerden sonra baRimsız olmasını öngören ATİD Inıriliz planını destcklrmcji ve Namibia'ya yakın bir tarilıte bağımsızlık %crnıcyi kabul etmiştir. Ancak Mondalr hıınlara pk olarak Güney Afrika'da uygulanan ırkçı politikamn tta değiştirümcsinde ısrar etmiştir ki. Viyana görüşmesinin Carter'iıı tutunıuna olumlu hir nitelik kazandıran yanı da bu olmuştur. Nc \ar ki. Mondale. ırkçı politikamn devamı halinde ABD'nin Güney Afrika'ya karşı başvurabileceği önlemlcrc dejinmemiştir. Amerikan hükümetlerinin şimdiye değin Güney Afrika konusundaki tııtumlan. bu ülkedp ııy^ulanan çağdışı ırk avınmını üstü k^palı biçiınde ripştirmektcn fiteyf (titmemiş. \Vashington Birleşmiş Milletler'de Güney Afrika'?a karşı diplomatik. ya da iktisadi müpyyide uvgulaıımasını öngören oylamalarda ya çeklnıser kalmış, ya rta oyumı aleyhte kullanmıştır. Bu arada ırkçı rejime el altından silâft satışmı da sfirdSrrnüştÜT Carter'in, kendinden önceki yönetimlerinkinden degişik (förünen yeni Afrika politikasında samimı olup olmadığı. Birleşmiş >lilletler'de bu konıula yapılacak olan tartışma ve oylamalarda ortaya çıkacaktır. EKONOMİK ÖKIEKLR Zaire'nin ekonomik çöktintüsüne karşı 1973 yılında alınan önlemler üç aişamayı kapsamaktaydı. 1973 yılında ülkenin ekonomik koşullarıru BİRLEŞİK ARAP EMİRLİKLERİ'NDE YABANCI IŞÇİLER YOĞUN BİR BİCİMDE SÖMÜRÜLÜYOR • BİRLEŞİK ARAP EMİRLIKLERİNDE ÇuL!$MAK İSfEYEN YABANCI İ$ÇİLER. ÜLKEYE GELİR GELMEZ 100 DO'AR AYAK BASTi PARA5I VE 1500 DOLAR DA ÇALIJMA İZNİ İÇİN PARA ÖDÜYORIAR. KAHİRE Etyopya'da bağımsızlıklan için merkezi hükümete başkaldırmış bulunan Eritre gerillalarınm Batı Eritre'dekı Agordat kentine karşı geniş bir saldırıya geç:ikleri bıldirılmektedır. Gerilla liderleri, Agordac kentinin ele geçirilmesinden sonra birlıklerin eyaletin başkent: Asmara'ya saldıracaklarını bildirmişlerdir. • Eritre Halk Kurtuluş Kuvvetleri»nin lideri Osman Saüm Sarbe, gerilla kuvvetlerinin halen Agordat kentinin bir kısmını ele geçirmiş bulundukiannı ve kentin içinde hükümet kuvvetleriyle çarpışmaların sürdüğünü söylemiş, Asmara'ya karşı ?aldırı başlariığı zaman. Eritre'nin Batı kesiminın tamamiyle kurtarılmış oiacağır.ı sözlerine eklemişîir. Sarbe, Mısır Ortadoğu Haber Ajansına ıMENAı verdıği demeçte, Libya ve Sovjetlor Birfiği'ni. EtyopyA merkezi iıükümetine yara;m eîmekle suçlamış. Eritre'nin bağımsızhğı için çarpışan çeşitli gruplann birleştirilmesı için Arap liderlerinin arabulucu'.uk j'apmaiarmı taiep etmiştir. Sarbe. Bagımsızlık için çarpışanlar birleştırılebildiği *akdirde, 6 ay içinde Eritre'nin bağımsızlığını ilân edebiliriz şeklinde konuşmuştur. Eritre pyaleti. Etyopya'nın Kızıldenk'e açılan tek kapısıdır ve bu eyaletin bağımsızhgına kavuşmasl ülkeyi önemli burralımlarla lcap$ı karşiyn getirebilecektir. Ancak Etyopya'nın şimdiki güçlü adarr.ı Haüe Mıryanv 1 mayıs> mitinjir.d? yaptığı konuşmada. Eritre'dekı ayalvlanmayı bastırmaya kararlı ve muktedir olduklannı söylemişt:. (a.a.) ABU DABt Petrol zengini Birleşik Arap Emirlıklerine kaçak ya da yasal yollardan Hmdistan, Pakıstan ve îran'dan gelen işçilerin büyük ekonomik ve sosyal güçlüklerle karşılaştıkları ve en çok sömürülen yabancı işçi olduklan beürtilmektedir. Intemationai Herald Tribüne gazetesinin belirttiğine göre, Pafcstan, Hindisran İran' dan Birleşik Arap Emirlikleri'nde çalısrr.ak is:eyen işçiler daha Birleşik Arap Emirliklerine gelnıeden 10O dolar kadar ayak bastı parası ayrıca 1.500 dolar çalışma ıçin izin parası ödemek zorundadır. Birleşik Arap Emirliklerinde kaçak va da yasal yollardan gelen işçi sayısmın henüz ne kadar olduğunun biiinmediğini belirten yetkiüler, ayrıca ABD, Avrupa ve Sudan'dan kaliteli işçi ve yöneticilerin de ülkeye geldikJerini ifade etmiştir. Kaçak işçiler Birleşik Arap Emirliklsnne gelirken. büyük güçlükierle karşılaşmaktadır. Emirliklerin sâhil muhalaza görevlileri kâçakişei g#tirett teknelere ateş açrnası bir ^ok kaçak işçirtir. şimdiye dek Basra Körfezinde boğularak ölrrvsine neden olmuşur. Ayrıca bazı kaçak işçi taşıyan kaptanlar kıyıya yaklaştıkları zaman işçilerin yüzerek sahile çıkmalarını istemektedir. Sağ kalarak sshile çıkabiien kaçak işçiler, buradan Abu Dabi ya da Dubaiye gideoilmek içir. kaçak işçi tasıyan Özel taksîlere çok yüksek ücret ödemek zorunda kalmaktadır. Kaçak işçiler ayrıca çalışma izni çıkarabümek için büyük rüşvetler vermek zorundadır. Amman Emirliğinde yasadışı yollardan işçi çalışma izni kağıdı çıkartmanın çok yaygınlaştığı belirtilmektedir. Verilen çalışma izrunin devamı için kaçak ışçı sürekli olarak para ödemek zorundadır. Çalışma iznini uzatamayan kaçak işçi, her an ülkeden çıkarılma tehlikesi ile karşı karşıya bulunmaktadır. Tüm bu sosyal ve ekonomik güçlüklerle karşı karşıya kalan kaçak işçiler Birleşik Arap Emirlikleri'nde kalabilmek için kaderlerine razı olmak zorundadırlar. Birleşik Arap Emirliklerinde çalışan kaçak işçiler için hükümetleri de hiç ses çıkarmamakta ve işçilerine sahip çıkmamaktadır. BELÇİKA'NIN YÖNETİMİ ALTINDA Etyopya'da Eritre gerillalarının hükümete karşı geniş saldırıya geçtikleri bildiriliyor 1960 yılında B?!çika'dan basımsıziıgmı eld» eden Zaire yılda 183 bin ton ile dünyanın ikincl büyük palmiye yagı üreticisi konumund°.ydı. Günümüzdekı palmiye yağı üretiminin 3S bin tonu düştügü Zaire'nin cğer pıhrm'e \agı ışletmelerini geliştirmezse 1980 yılında yurt dışmdan paîmiye yagı ithal etmek zorunda kalacagı belirtilmektedir. Ülke ekonomisinin getirdiei iki asamah önlemin yar?rlı olmadığ::iı gören, Zaire Devlet Başkanı Mobutu Sese Seko, devletleştirüiği ttim sanayi şirketlerini ve g?niş tanm yatırımlannı Belçikalı eski sahıplerins dağıtma kararı almıstır. Zaire'ye gelecek yabancı iş adamları istedikleri şırketlerin yüzde 100 sahibi olabilecektir. Bu yü 650 milyon dolar gslır sağlaması beklenen bakır madeninin henüz yabancılara devredilmesinm söz konusu olmadığı belirtilmektedir. Zaire'nin bakır madeni devlet denetiminde olmasına rağmen maden şirketinin işletniesinin yönetimi, pazarlaması madende görev alan 3 bin Belçikalı tarafından >ürütülmektedir. (Dı? Haberler Servisi) SOVYETLER BiRLİĞİ'NİN BATI'DAKi TİCARET ZİNCİRİ So\Tetler Birliği'nin, dış ticaretini daha verimli hale getirmek için ıhracat ve ithalat şirketieri ile yabancı ülkelerde şubelerini kurduğu haber verilmektedır. Batılı ülkelere mal satan ve hizmet götüren bu şirketler. kapitalist ülkelerdeki benzerlerir.den hiç ayrılamamaktadır. Sovyetlerin ülke dışında bir ticaret zinciri kurmuş olması, Batıda pek çok tartışmaya yoı açmıştır. Bu faaliyet içinde bankacılığa daha fazla önem veren Kusya'nın, siyasal bir amaç arandığı belirtilmektedir. >Le Nouvel Observateur> dergisinde verilen bilgilere göre, 1973 ile 1975 yıllan arasında, Sovyetlerin batılı ülkelere yaptığı ihracat ^189 oranında artmıştır. Önümüzdeki yıllarda bu artışın daha da hızlanacağı tahmin edilmektedir. Kossigin, son demeçlerinden birinde. dış ticaret sektörüne kesin bir öncelik tanımak zorunda olduklannı açıklamıştır. Öte yandan batılı ülkeler, kendilerine yılda üç milyon ton petrol satan Rusya'nın, Belçika'da bir şirket kurraasım, Anvers'de depolaına tesislerine sahip olmasını ve İngiltere'de de rafineriler kurmasını olağan karşılanıaktadır. Aynı biçimde Sovî'etler, kendi gemilerine yük ve müşteri bulmak için, ikisi Amerika Eirleşik Devletleri'nde olmak üzere 12 deruz ulaştırma acentası ve sigorta şirketleri kurmuştur. Dergide lielirtildiğine göre. bu şirketler batılı benzerlerinden hiç bir bakımdan ayırdedilememektedir. Amerikahlar dahi Uzakdogu'ya sevkettikleri mallarm bir bölümünü So^etler'e ait acentalara vermektedir. b'Jl edilmesi gerektiği göriişüne yer verilmektedir. Yazıda daha sonra şu görüşler savunulmaktadır: >Rusya'da Brejnev'in iktidara gelmesi ile, «kendi kendine yeterli o!ma tasarısı., terkedilmiştir. O zaman da Rusya Batıhlar için çok mükemnıel bir alıcı olarak değerlendirilmiştir. Kapitalist hükümetler Rusya'ya çok uygun koşullarla kredi sağlamıştır. Bu yüzden son beş yıl içinde Rusya'nın dış borçlan 10 milyar dolardan 40 milyar dolara yükselmiştir.» Batılılar Sovyetlerin Sibirja'nın el değmemiş topraklan altında büyük zenginliklerin yattığını bilmektedirler. Ancak Rusya'ja kredi verirken, sadece bu zenginlikler gözönüne alınmış değildir. Bu nedenie Sovyetler'in Batıda iş yapması ve tekrar kapitalist ülkelerle ahş veriş yapmak için kullanacakları sağlam döviz elde etmeleri hesaplanmıştır. Çünkü bu dövizler eninde sonunda, Sibirya'dak; zenginlikleri yer yüzüne çıkarabümek için Batı teknolojisi ve makinelerınin satın alaı BÜYÜYOR masında kullanılacaktır. Dola\ısiyle Sibirj:a'nın yeraltı zenginli'.deri, Batıya akacak ve uluslararası ticarete bir canlıhk gelecektır. Brejnev'in iktidara gelmesinden sonra, varulan şirketlerin Baulı ülkelerle girişilecek tıcareti karşılamaya yeterli olmadığı da görülmüştür. Bu nedenie Zurich'te Woskhod Handelsbnnk <1986) Fıankfurfta OstWest Kandelsbank (1U72), Viyana da Donau Bank (1974) kurulmuştur. Bundan başka mevcut bankalar da Londra, Beyrut ve Smgapur gibi kentlerde şubeler açmıştır. Bu yıl New York, Toronto, Tokyo ve Panama'da, gelecek yıl da Maııila, Kuala Lumpur, Chıkago ve Los Angeles'de de yeni banka şubelerı açıiacaktır. Sovyet bankaları, geçtigimiz aralık ayınöa Zürih'te ilgi çekıcı faaliyetlerde de bulunmuştur. Sovyet bankacılar yanm saat içinde 100 milyvn dolar sattıktan sonra, bu para ile İsviçre fran^ı satm almış, dolann aniden düşmesi ve İsviçre frangının da değerinin yükselmesinc neden olnı\ışlardır. Geçen yü Frankîurfta da aynı işleme başvurarak, büyük kârlar elde etnı:ş!erdir. Ancak kısa zamanda ve çok kazanmak isteyen Sovyet bankacılarmın, yereı şirketlere yatırdıkları paraları da batırmıştır. «Fortüne> dergisine göre. Sovyetlerin şırke! ve bankalarmm saygınlık yaratmasmın oaşta gelen nedenlerinden birinin de, genellikle 5'abancı yöneticiler kullanması olmuştur. Dergiye göre banka ve şirket yöneticileri dünyanın her yerinde birbirine benzemektedir. Hangi ülkeden oluriaria oisunlar, hepsi aynı biçimde giyinmektc, aynı şeylerden hoşlanmakta, iş hayatmm dışuıda da bersber olmakta ve sonnçta hepsi de nyni irtrolojiyi paylaşm&ktac'.ır. (Dış llabcrlcr Scr\isi) YASAL İKİIER Birleşik Arap Emirliklerine gelen yasal işçilerin de çeşitli güçlüklerle karşılaştıkları belirtilmektedir. Birleşik Arap Emirliklerinde işverenler yasal yollardan gelen yabancı işçilerin, pasaportlarına el koymakta ve yabancı işçilerin daha yüksek üc retli ışe geçmslerini engellemektedir. Daha iyi iş olanağı saglayan bir çok yabancı işçi, işverenlennden pasaportlarını geri alamadıkiarı için elçiliklenr.e giderek pasaportlarını kaybettiklerini belirtmekte ve yoni pasnport çıkarmaktadır. Birleşik Arap Emırlikleri, yabancı işçileri daha da istismar etmek için yeni bir yasa çıkarmaya çalışmaktadır. Çıkanimaya çahşılan yasaya göre. asgari işçi ücretleri saptanacak ve ücretleri çok düşük tutulacaktır. Birle.şık Arap Emirliklerine geten yabancı işçiler, rr.illcflerinc göre gruplaşmaktadır. yabancı îşçilerin yasam koşullarmın çok kötü o'duğu beürtiln.ektedir. 2îO bın nüfuslu Abu Dabi'de Şeyh Zaid'in dagıttığı topraklar üzerinde elektrik, su bulunmayan küçük gecekondu kuran halk, bunları yabancı işçilere ayda 50 dolara kiralamaktadır. Intemational Hemîd Tribune gazetesine göre hiç bir yabancı işçi Birleşik Arap Emirliklerindeki kadar sömürulmemekte ve güç yaşam koşulları ile karşı karşıya bulur.mamalrtadır. Yabancı işçilerin genollikle ülkeîerine her ay 100 dolar gönderdiklerini açıklayan Emirliklerin bir İngiliz danışmanı, tcErnirliklerde çp.hşma koşulları mükemmel değil ama yine de yabancı işçiler buralara akın ediyor» demiştir. Belirtildiğine göre, Birleşik Arap Emirliklerinde çalışan işçilerin ailelerine gönderdikleri 100 dolar Hindistf.rı ve Pakistan'da büyük bir ailenin rylık geçim giderlcrini rahatlıkla karşılamaktatiır. (Dış Haherler Servisi) MOSKOVA, BATILILARI ANDIRIR BİÇİMDE YABANCI CiKElERDE BANKA ŞUBELERİ AÇIYOR.. MÜKEMMEL BİR ALICI Amerika'da yaymlanan ve iş dünyasma dair haber ve yorumlara yer veren Fortüne» dergisi, Sovyetlerin bankacıhk faaliyetlerini inceleyen uzun bir yazı dizisi yayınlamıştır. Yazıda Sovyetlerin kurdukiarı şirketler DoguBatı iüşkilerinin tümü içinde degerlendirilmekte, varlıklarının ka • İNGİLİZ KRALİYET DOKTORLAR BİRLİGİNİN RAPORUNA GÖRE, SIGARA İÇEN ÜÇ KİŞİDEN BİRİNİN ÖLÜMÜ TLTÜN YLZÜNDEN OLUYOR. 9 RAPORA GÖRE, SİGARA ALIŞKANLIĞI. İNGİLIERE'DE 3 5 6 5 YAJLARI ARASINDA YILDA TAHMİNEN 25 BİN KİŞİHİN ÖLÜMJNc YOL AÇIYO*. LONDBA îngiliz Kraliyet Doktorlar Birliği'nin açıklamasına göre, içilen her sigara, insanın ömründen beş buçuk dakika götürmektedir. Sigara alışkanlığını «öldürücü bir salgın> olarak niteleyen doktorlar, bu ahşkanlıkla mücadele için tütün ve sigara reklâmlarının tümüyle yasaklanmasmı istemişlerdir. On beş yıl içinde sigara konusunda üçüncü kez rapor yayınlamakta olan Doktorlar Birliği, tütünün karayollanndaki trafik kazalarmdan daha fazla ölüme yolaçmasma karşılık sigarayla mücadele için devletin pek az çaba harcadığıra belirtmiştir. Rapora göre, sigara ahşkanlığı yılda 3565 yaşlan arasında tahminen 25.000 İngiliz'in ölümüne yolaçmakta, bu yüzden muhtemelen 65'in üzerindeki insanların da ömrii kısalmaktadır. İngiliz doktorîanna göre, kabaca hesaplanacak olursa, sigara içen üç kişiden birinin ölümü tütün yüzünden olacaktır. Sigara sadece hayatı kısaltmakla kalmamakta, insanların uzun süreli hastauklara yakaianmalanna da yol açmaktadır, EL SALVADOR'UN GUATEMALA BÜYÜKELCiSi SERBEST B ! R A K ; L D ! GUATEMALA Bir gtrilla grubıınca çpçsn p.v zar günü kaçmlan El Salvadoru'n Gıı?tam:ıla'.iaki Büyükelçisi Eduarodo ÇasR:ıova serbcst bıraUılmıştır. Kaçırma olayını üstlenen vc cYoksuilar geri'.la gnıbu» olarak adlandınlan gerillalar büyüksîçiyi serbest bıraknıak için gönderrîiklrrı bir biid'rinin Amerikan Devietleri Kalkınma Ban!;a5i'a:n açıhş oturumunda okunmasıni ıstemişlorcn. Büyükelçi gerilialarca jröndcrüpn v« Gırctamala ile El Sftlvador'da hüküm süıen İMskı rejiminı kınayan bildirinin banka başkamnca nkıınmiismdan bir kaç saat sonra seıbest bırakümıvUr. Kanada 12 yoksul ülkenin 264 milyon do'ariık borçlarını bağışladı OTT.\\VA Kanada hükümeti, dünyanın en yoksul ülkelermden 12'sinin kendisine olan t.oplam 264 milyon dolar tutarındaki borçlarını bağışlamıştır. Başbakan Pierre Elliott Trudeau tarafmdan yapılan açıklamada. Kanada'ya olan borçlan bağış İanan ülkeler şu şekilde sayılmıştır: Bostwana, Malawi, Tanzanya. Ugar.da, Benin, Mali, Xijer, Yukarı Volta. Aîganıstan, Bangladeş Laos ve Nepal. «Sahil Ülkeleri Dostlan Derneğmde konuşan Trudeau, ülkesinin gclecekte de dünyanın yoksul ülkelerine yardımlannı sürdüreceğinl ve bu ülkelere borç oiarak değil. bağış şeklinde yardımlarda bulunacağıru söylemiştir. '«•»•) SİGARA VE İNSAN ALI5KANLIKTAN KURÎULMAK GEREK.. Her sigara insan ömrünü 5,5 dakika kısaltıyor İngilteıe'de her yıl sigara alışkanlıgının yol açtığı hastalüdardan ötürii elli milyon iş günü tutarında emek ziyan olmaktadır. Son derece ciddi uyanlara yer verilen raporda devletin aşağıdaki tedbirleri alması istenmektedir. Tütüne ilişkin bütün reklamlar, «hediye» sigara kuponlan ve tütün firmalarımn reklam amacıyla sportif karşüaşmalar düzenlemeleri birkaç yü içinde aşamalı olarak sona erdirilmelidir. Sigara üyatlan arttınlmalıdır. Katran ve nikotin oranı en yüksek olaii sigaralar piyasadan kaldınlmalıdır. Kanun gereğince sigara paketlerinin üzerinde bulunması gereken «sigara sağlıga zarar verebilir» yazısı yerine, «sigara, akciğer kanserine, bronşite ve kalp hastalıklanna yol açar. şeklinde bir yazı konmalıdır. Dükkânlarda 16 yaşın altındaki çocuklara sigara satışının kanunlarla yasaklanmış olduğu geniş tabelalarla belirtilmelidir Halka açık yerlerde sigara içimi dahl geniş çapta yasaklanmalı ve sigara alışkanhğıyla mücadele yollannı, geliştirmek için yeni araştırmalar düzenlenmelidir. Leyland'la Ügili sahte mektup davasmın sanıklan serbest bırakıld ı LONDRA İngiliz Motorlu Taşıt Firması L?yland'm satışlarmı arttırmak için yabancı ülkelerde büyük çapta rüşvet dağıttığını ıspatiamak üzere «Daily Mail» srazetesinde yayınlanv.n sahte mektuba yazdıklarn' kabul edcn şirk^tin maliye uzmanlarından Grahan Barton ve Türk asıllı eşi Fatnıa buşün kefaietls scrbest bırakılınışlardır. Bilındiği gioi, sazetc. on çün öncrki olaydan sonra «Yanıış istihborat sonuc.i sahtp b:r mektub 3ayınlandığını» be'.ırterek okurînnndan özür dilemişti. Grahan Barton 30.000, cşi ise SO'IMO steriinlik kefalet akçesi karşılığmda tutuksuz ol?.rak yargılanacakdır. (a a.j