Katalog

RADYO TV. BİR YILDIR KAYIP OLAN 'AKDENİZDEN TOROSLAR.A TRT Gonel Müdürlügü, Hüseyin Rahmi Gürpınar'ın TV' cizisi hflme getiriien t;Ş;psevdi» adlı yapıtı için «Senaryoiıiın deiHtnnden geçip geçmedıği ve rapım için fazı» lıarcsma yapılıp yapılmadığı savlarmın faiitinnıası amacıyla» sorusturma açılmasma krar vprdi. Cürpuar'ın yEpıtj. iki "nuçuk yıl önce, Devlet Tiyatrosu oyunrularından Enis Fosforoğlu'nun uyarlamasıyla senaryo haline getinlmişti. Senaryo denetımder geçmis ve filra yapılmak üzere îstanbul TV'sfr» verilmişn. i'nsioroglu. Şıpsevdi'nir: yayına başlaması üzerıne TIÎT'ye başvurarak, senaryonun kendisir.e ait clcluğunu, ücrelınin verilmesır.i istedi. İstanbul TV'Fi yapımcılan isc senaryoya sahıp çıkıyorlardı. Anrak, bu durumda, ortaya «Denetimden geçmemış bir senaryonuıı nasıî filme çekildigı» sorunu çıKyordu. BasırdE yer alan haberler üzerine, Genel Müdürlük, müfettişlere konunun soruşturu'ması Frnr;ni verdi. Sonunda, senp.ryor.un Fosforoğhı'na ait olduğu ortaya çıkarsa. ödeme ona yapılacak. Bu arada, filmin çekimi sırasında gereksiz harrarr.alar yapı'd.gına ılişkin nihbarlar» ds degerlendirilecek. ADLI BELGESEL, TRT'DE BİR DOLÂPTÂ BULUNDU Yönetmen Çetin Öner'in hazırladığı belgesel, Çukurova'nın tarihini ve bugününü dile getiriyor V yKnermenlerir.den Çetin Öner'in hem vasdığı. hem yaptıgı, hem de yönettiği, bir yıldır «kayıp» olan «Akdeniz'den Toroslar'a» adlı belgeselin eksik bölümleri, TV Dıs Yayırüar Efcbinin maiıe me depolannda buiundu. Geçen yıl, nisa*. mayıs aylannda Silifke, An 'Şıpsevdi,,nin senaryosu TRT için sorun oldu, diziyle ilgiü sorusturma açılıyor MELİKE DEMİRAG «Akdenizden Toroslar'a» »dlı belgeselde oynuyor. talya. Arlana ve Toros daflarır.da çekilen MO metrelık :=nkli filmin bir bölümü Aimanya'ya banyo için gonderilmiş, gen kalanı da TV caire başkanIığ,na teslim edilmişti. Sonra, fiîmlerden hiç bir haber ahnarnareış, banyoya gidenlerin kayboiduğıı, kalanlann ise bayatlayıp işe yaramaz hale gel difi büdlrilmiştl. 1977 nisanında basmda çıkan haberier üzerine bir arama yapümış, kayıp roakaralaraan birkaçı bul'jnabilmişti. Basının konuya el atması üzerine TV Dairs Baskannğı kayıp fümlerin rümüntin bulunması için kesin emir verdi ve tüm böiüm yetkililerini harekete geçirdi. Kayıp makaralan bulan, yeni Tıyatro Şubesi Müdüra Tur.cay Öztürk oldu. Daha once ZDP'd» çalîşan Öztürk. arama sırasında, eski bölümüne uğrayarak oradaki dolapîan da karıştırmayı düsünmu«tü Vc. snzlerden birind?, Öner'in hazırladıgı filmler, üstüste yığıh olarak buiundu. Sorun, fümlerin aradan geçen bir yıl süresince bayatlayıp •bayatlamadığı idi. Durum ügililere iletildi, makaralar. hemen Istanbul'daki öz«l bir çirketo banyo edümek için göncerildi. «Akdeniz'de'.ı Toroslar'a», Çukurova'nın tarihim ve bugününü dile gef.nyor, Lokraan Hekim Efssnesini, Silifke Foiklörünü. yöredeki Yörüklerin 5*aşar,î!smı. Ar.talya'nm mitolojideki yerini de içeren tarüıçesini. Aspendos efsanesmi. ,^nta!ya r.ıüzesini ve böl;çn:n öteki ilginç variıklarım anlatıyordn. Cyuncu olarak na, Melıka Dem;ra£. Güzin v» Baha. Şanar Yurciatapan ve Mustafa Yalçın gibi sanatçılara >er verilmişti. Şımdi. fllmlerin sonu mprs.kla beklenıycr. Anca.k bu arada, yanıt bulunması goreken bazı sorulav dî çıkıyor ortaya: Kerşeyden önr? fillmlerin nas:l kayho:c.ugıı. sorumiu'ugu kimin üst'.eneceği .. Belli sâyida makaranın banyo için Aimanya'ya gönderilirken, bir bölümün buradı kalmasırun nfdenleri... Fiîmlenn bByatiayarak bo.'uimuş olmaları halinoe günahm kime yül:!enecogı. . Fümler ymınışsa. emeği. geçen sana:çılaıın naklaruıın ns olıcağı gibi... OLİYER REED Gt'LİSTAN GLZEY BU HAFTA TV'DE İZLEYECEĞİMİZ FİLMLER Josepiı Losey'in yonettiği 1963 yapımı İngiliz lılnıı «Istenmeyenler» salı gtmü 22.20 de. Olıver Reed, Vıceca Lındlors, Alexander Knox, Shırley Anne Field oynuyorlar. Fılm, bilimkurgu ile sosyal eleştırinın bir karışımı. Ancak. yapuncılar biraz fazla uzun buiunca filmi acıraaksızıa kesmişler. bir ölçüde anlamını yitirmiş. Konu şoyle: Motosikletli a?i gençierden kaçan bir Amerikalı. uzaydan gelen birkaç çocuğa rastlar. bir takım ilginç olaylara karışır. Yedinci Günde Sinema'da ise. «lz Peşintie» adlı iyi sayılabilecek bir v.estern ızleyeceğiz. Bud Botticher yönetti, Randolp Scott, N'ancy Ga'es pyııadılar. Scott'un westernleri genelliklp «ortanın üstünde» ciiye tanırr.lanır. bu da oldukça iyi yapılmış, sürükleyici ve heyecanlı bir film: Yasa adamı. yanında bir kadın ve üç haydutla bıriıkte Komançüerın kontTOİündeki araziden geçmek zonında kalır... CumBrtesinin yerli fılminde gene bol g«z\aşı var. Gülistan Güzey'in Kenan Parsla oyn«dı|ı «Artık Çok ti*ç». Çocufu dogerken eşini kaybeden genç kadın. k'zmı zengin bir ailenin yanına evla'iık olarak verir. sonra da kendisi, bebeğin süt annesi olarck eve girer.. Kötü adamlar. çeküen acılar v.s... Yönetrnen Sırrı Gültekin. Perşembe gunü 20.0i)'de yayınlanacak Türk Sinemasınm Doğuşu ile ilgiü betgeseli, ardından da bu filmi izlemek ilglnî ö ı r karşüaştırma ortarnı hazırlayabiür. HAFTADAN SEÇMELER TRT'de MC yanlısı olan da. muhaüfler rle «Hükumeü kımin kuracagı» sorur.uyla ılgilenmekten, programcıiık;a uğrasmaya fırsat ouiamadılar bu hafta. Prograrnlar. 'gecıkmeyle ve büyük boşluklarla hazırlandı. Bu arada, sona erece*i daha önce açıkianan «Antikacı» ve «Issız Ada» adlı dızıler, bu haitanm bülteniade yine yer alıyor. Ayrıca, geç?n dizide 10 aylık çocuğun gelişim ve bakımı»nı konu edinen Anr.F ve Çocuk> ta. geriye dönerek «9 aylık bebegin bakımı»m ogreneoekmişiz. bültene göre... Perşernbe gecesi, «Altı Mılyon Dolarlık Adamın son öyküsünü izleyeceksiciz. «Bindalh» adlı çocuk dizi5i de bu hafta bitiyor. • BU HAfTA TV'DE 2 YABANCI BİR DE YER1İ fİLM VAR. SALI GECESİ JOSEPH IOÎEYİN Y0NETTİĞİ «İSTENMEYENLEJ?., PAZAR SABAHI BAŞROLLfRİNİ RANDOIPH SCOIÎ VE NANCY GATES'ÎN PAYLAJTIKLARI «İZ PE'İNDE OYNAYACAK. CUMARÎESİ GECE5İ İSE BİZDEN BİR FİLM VAR. .ARTIK ÇOK GEÇ». BA$ROLLERİNDE GLIİSTAN GÖZEY VE KEKAN PARS OYNUYORLAR TÜRK SİNEMA5ININ DOĞUSU KENAN PARS Türk filmcı!iğ:ne yarar mı ?aar mı gotirdigl tartışılan TV, perşembe gecesi 20.00'de izleyeceğimiz bir programda Türk sinemasının ilk sekis yılını gözler önüne serecek. 18961922 döneminde ilk kez .hareketli fotoğraflar.la uğraşan rejisörier, ilk fılmlerden örnfkler ekrana geîiriliyor. Belgesel ve konulu yapımlardan Bican Efendı», «Binnaz., «Mürebbiye>yi izieyecegiz. Bakahm onca yılda nereden nereye gelmişiz? PAILAYAN irmincl yüzrıl içiııde dünya küçülmü$tUr. Jet motörlü uçaklarla ve pek çok habrrleşme uzmanının ileriye sürdüçü gibi teljraf, radyo ve lelevizyonla... Fakat dunyayı «kiu'ülten» bu haberleşme araçları ülkeler arasında. hatta içinde birliği ve beraberliği sağlayamadı. Oysa özellikle radyonun ve teievizyonun insanlan ve ülkeleri birleştiricl öğelere sahip olduju yadsınamaz. Ejer bu birleştirici öjreler radvo ve TV yayınlarında me«leğe uvfun biçimlerde knllanılamazsa, dinleyiciler vc seyirciler arasında aynlıklar \e aykınlıklar da giderek artar. PAKETIER Y *(k ve yetersiz bir aniayifla veriliçlnde jBr(lüğümüz gibi DEMOKRASİ GÜÇUNDİ 5 haziran seçiraleri Türk halkinm demokrasiye olan özlemlni ve faşlzme attıgı tokitı tihn çerçekçiliği ile ortaya koymuştur. Bu özlemin oylarla belirtilmesinden ve faştanin vedifi tnkattan sonra sarm Ecevit'in hülriimet kiıramayacağını düsünmek olan»ksıı. TRT de yeni hükümetin kurulrnasını izleyen ilk rünierden itibarrn fajist haslalardan knrtTihıcak, TRT Genel Müdürii ile ilfiH Danıştav kararlarından başlayarak tüm uyjruJanmamış Daruştay kararlan jerine getirUecek ÇETİN ÇERt ÇETİN ÇEKİ KAÇMIŞ Ml, ALINMJŞ Ml? TRT'mn seçıra gecesi yayınıyla ilgili söylentilerin en ügmçlerinden biri, o gece uzun süre sonra yeniden ekrana dönen Çetın Çeki ile ügüiydi. TRT, parti merkezlerınin oldukça gerisinde gideıı, bu yüzüen de tepkilere yolaçan sonuçları vayınlarken, Çeki birden bire «ortadan İcayboluverraişti.» Hemerı bir dedikodu yayıldı ortahga: Kimine göre, Çeki, yanlış sonuç veren TRT'ye kızıp görevir.i birakmıştı, kimine göre isc TRT yetkililerince görevden alınmıştı. Çetin Çeki ise, Cumhuriyet muhabirine şunları EDyledi: «Ben sonuçlan sunmakla görevliydim, saat 01.00'e kadar da bu işi yaptım. O saatten sonra nöbet cegişiyordu, bana da yeni bir görev verilmişti. TRT tarihinde ilk kez, parti liderlerini yerlerinde ziyaret edecelî. canlı olarak iîlenimlerini ekrana getirecektik. Yayını gerçekleştlrebilmek için gerekli tüm hazırlıklan daha gündüzden. arkadaşım Barbaros Aykol ile birlikte tamarnladık. Naklen yayın arabalannın rerieri bile saptanrnıştı. Ancak, son anda, bazı r.Edenlerle, bu yayıru yapamadık. Kadyo ve TV dünyayı nasıl «küçültmektedir»? En yalınç yanıt şöyle: Rir yerdeki olayı dünyanın her yanına aynı anda yayarak. I'akat bir ülke içinde bile insanlan birbirinden avıran. sınıf aynhklannı olufturan ekononuk ve sosyal koşuilar var. O zaman radyonun ve televizyonnn bir olayı dünyanın her yanına yayarak insanlan birleştirdiğini söylevebümek oldukça aldatıcı bir gözlrm olsa s<?"pk Bu görüşü kabul ediyorsanıı, radyo ve TV sibi haberleşme araçlannın birle?tirici «i;e!erini araştırırken daha gerçekçi ve daha demokratik gözlemler üzerinde durmanız %ereldr. örnefin tartışma progamlarmda, belgesel yayımlarda bir konunun çeşitlt yanlannı ıniimküıı olduğu dejjin ortaya koymak ve helirtmek gibi... Ayrıca. belli bir iilkenin değer lerine nygun düşmeye yabancı dizi filmleriyIc ve programlanyla ulusal ya>in araçlannı dolclurmaklan yine mümkün olduçu deçin uzak dunnaya çalışarak... Bir de özellikle ffün cel olayların bu gibi haberleşme araçlarından yanlı ve zorlama bir anlayışla sunulmasmdan keslnJikle kaçınarak... Tİ alacak. Ayn ?öru«.lere sahip insanların TRT yayinlan sayesinde belli konular üzerinde dnfünmeleri, onların en sonunda ortak noktalara varacaklannı göstertnez.. Fakat çeşitli görüşlerin bir programın içinde yer alması. insanların o toplum tçinde birbirinden ayrı görüşlere karşın birlik ve barış içinde yaşamlanna katkıda hulunur. tşte demokrasinin vaşadifi toplumlarda yayım kurulusları killeîcre bu birleştirici alışkanlıjp yerleştirerek en hnyük ve en önemli görevlerini yerine crtirirler. Vokna radyonun ve televizyonun tüm bir toplumu her konuda tek bir görii? çe>Te»hıde birle?Hrmesi beklenemez. Bu zorbabk olur. Şimdi TRT'de zorbalifm yerinl deınokrasi alacaktır. Pazar 22.50'de bütün dünyayı ilgilendiren güneel bir sorunla ilgili dramatize bir belgesel var: «Patlayan Paket». BBC yapım: filmde. 1973'te lnglltere'de moaa haline gelen bomba paketler konu ediliyor. Bunlardan birini açan Ra>mond O' Hara adlı subay. bir kolunu ve iki gözünü yltirmişti. Belgesel, Raymond O'Hara'nın, «yanm adam» haline geldücten sonraki yaşamını anlatıyor. Salı 21.20'de İstanbul Televizyonun hazuladı ÇIKARCIL4RDAH KAÇININIZ Bu arada TRT lçindeki ve dt^ndakt e> karcılaruı neden olduğu etkilerden kaçınmak gerekiyor. Bu çıkarcılar Karataş'ın adamlan defildjr. Karataş'ın adamlan tanınıyorlar. Pek çok çıkarcı çok daha eskiden beri TRT nin içinde ve dışında faaliyet göstererek TRT de bir birliğin kunılmasını önledi. Bunlar olcmlu maskelerle dolaştıklanndan aldatıcı roller oynadılar bugiine dek. Onun için de Karataş'ın adamlanndan çok daha tchlikell durumlar yaratabilirler şimdi. Bu çıkarcılardan bazüan ailece çalışarak, TRT içinde yeniden kurulması istenen birliği ve beraberliği şimdiden bozmaya uğraşıyorlar. Danıştay kararlanna uyup görevlerine diinerek ekibe karşı CHP içinde bir «Junta» nın oluşturulduğu haberini yayıyorlar. Savlara göre bu «Junta»yı TRT ile ilgili bir rapor hazırlayıp CHP'ye veren bir TRT'ci toplııluğu oluşturmuş. Gerçekten de yedi sekiz kişilik bir topluluk TRT'nin Uerde yapması pereken demokratik ve çağdaş görevleriyle ilgili bir rapor hazırlamıştır. Bu rapor herhanpi hir kişinin aleyhinde ya da lehrnde bir görüş taşımıyor. Herhançi bir demokratik kisire ve tcplnluğa da karşı defil. Aynca, bu rapom hazırlayan TRT'ciler de. bu raporu de{.erlendirecek olan CHP de TRT ile ilgili herhanji bir «Junta»nın niçin oluşturuiamayacağı bilincine çoktan varmış durumdadır. Çünkü 5 haziran seçimleri göstermiştir ki artık TRT'ye ne jnntacılar, ne en oluırün TRT'ciier, ne de CHP egemen olabilir. Artık TRT'yi çağdaş demokrasi kuralları. bugüne dek hiçe sayılınış olan yasalar ve mahkeme kararlarj ele jreçirecektir. Fakat şunu da unutnıamak gerekiyor: 5 haziran seçimlerinde faşizm halkın tokadını yedi ve geriledl, ama tıenüz ortadan silinmedi. Faşist çıkarcılar ülkenin en biivük sorunlarında oldueıı değuı, şu küçük TRT raponı olayinda görülliüçii gibi. önemsiz çörünen knnulnrda da sinsice ^p zorbalıkla calısacaklar. Ru nerienlc. TRT'nin içinde de nlsak. dışında da. dikkatll davranmak ve TRT savaşırrunı sürdürmek znrundayız. Çıkarcılardan sakınınız. FAŞİZM TOKAT YEDİ M. Tali ÖNGÖREN TRTSINDEKİ OURUM Karataş'ın TRT'si niçin faşist damçajnnı yedi? Salt yasa dışı olduğu için mi? Hayır. Yasa dışılıçm ötesinde bu TRT zorbalığı da önemsedi. Önce zorbalıkla yasalar çiğnenerek kıyım yapıldı. Arkasından yine zorbalıkla yeni, ama yetkisiz ve bilgisiz kişiler en bürük görev yerlerinden en küçiiğüne dek atamlı lar. Meslek kuralları hiçe sayıldı. Fakat en helirli faşist uyçulanıa radyo ve T'V' yayınlarında sörüldü, Sermaycnin çıkannı gözeten ve sömürü düzeninin çizgisine ayak uyduran programlar yayımlandı. Kurum içinde zor kullanılarak yanlı yayınlar yapıldı. Yabanrı değerleri zorla benimsetmeye çalışan Amorikan ve Avrnpa dirilerinin sayüarı hiç RÖrülmemiş bir düzeye çıkanldı. Bir konunun çeşitli yaniarını ortaya koyan tartışraa nropramlanndan ve belffesel ya.vımlardan özrllikie kaçınıldı. Güncel olayların vansitılrnasınrian ya özenle uzak duruldu ya da bu çibi olayiar halka Karataş TRT'sinin istediği hicımde zorla sunuldu. Seçim sonuçlannın radyodan ve tclevizyondan geç, çarpıtılmış, ek METİN SEREZI.İ Salı al.samı «Ya'.an Gerisi Zor» adlı giildürüde izieyecegiz. Kolay, vc TRT yeni ve demokratik blr bünTere karus;ıcak. Türkiye'deki lüm kuruluslar da aynı volu izlemek zorundalar. Çünkü 5 haziran setimleriyle Türkiye'de demokrasi güçlendi. Oiderek daha da jrüçlenecefc. Artık hiçbir yabancı gücün, hiçbir gizli güvenlik ve haberalına ör;ütünün ya da siyasai tnpluluğun bu îidişi dıırduraraayacağı anlasılıyor. TRT'yi de dnrdurmak olanaksız. Bu kurulu; da demokrasinin ıçereklerini yerine setirrnek üzere iler i?wek. Konulann radyo ve TV yzyınlannda tüm >anlany1a belirtilmesini ve tartısılmasını saplayarak birbirinden depişik (förüse sahip dinleyicinin ve seyircuıin hrrhanıri hir zorlama olmakstzın rtüşiinmpk iizere «birleçmesi»,» TRT"nin en önemli demokratik jöre ğı bir güldürü ekrana gelecek: «Yalan Kolay, Gerisi Zor». Fiimde. eşine yalan söyleyen bir erkeğin başına gelenier h:cvediliyor. Erdinç Akbaş, Bilge Zobu. Metin Serezü oynuyorlar. HAFTADAN MÜZİK Pazartesi ve sahn;n programlannda bir defişiklik olmazsa. sırasıyla Tiir'c Sar.at Müzigi şar kıcıları Aysel Mutlu ve Güneri Tecer'i izleyeceğiz. Haberierden sonra. Çarşamba «Kadın Magazin» içinde Müşerref Tezcan «içii köfte. yapacak, Serpil Earlas da farkı söyleyecek. Bir başka Türk Klâsik Miiziyi sar.atçısı, Mediha Şen de perşembe 22.00"de ekranda. MANTAR L'RETİMİ TRT Eğıtim Yaymlan Şubesi bu hafta «beslenme somnumuza» yemeiıhk mantar üretimınl .anjatarak katksda bulunuyor. Yalova Bahçe Kültürleri Arastırma Enstıtüsünde hazırlanan îilmIpr. üreticiiere riaşiıtılacak, TV seyircılerine de bilŞi için sunularak. Har.»i mantarların zehirli, hangilerinin ;.eneb:i:r nlduğunu ögTenrnek isteyen doğa meraklılan için ıljnıv; o'.abilir.