Katalog

DÖRT CUMHURIYET 19 MATIS 1977 ABDULCANBAZ UİN AMA?;, TURHAfy SELÇUK YAYLA FakirBAYKURT ?4 Koc* K»r> r>İTJTkwı kalk'ılsr GelrruV'. Mıı«'sfa"run kar^ı Yrjjr" e::vuş pa*a*eslı <eme< vapnııstı KeKÎiiicn ae 'ürmuştu 2nıa .Yooo olmaz'. aedı KeriTi Ağa <Onları ak«am çolnıc ÇT^ugur. yemesı uvgun' B>gazda bostftn bıncı dcğıl Bız yıyorur, ı?te sofra » Bunun üzenne bıraz da pekırez çıkardı Gussun karı «Yayl&lsnn yogurdu buralarda yoktur, kusura bafcmavın'. deaı «Yaylalann yogtırdu hlçbır verde yoktur'. dıyecektl Ker.m Aga, yurru soziınu. Çabuk kalkrılar kannlannı " doyurduktan •onra. Hep Hocabeve şasıyordu Çakır <NTe ılık ne kaynaşık adam! Önune n» konursa v.vor1 Gonul, kibır jok 1 . dıyordu. Gene kahveye geldıler, bırer karue ıçtıler. Hocabey paralarım odedı zorla. •Behm ağrıjor1 > dedı karuedesı'.erden oırı Karayollan'Bda çalışmış bır sure. Sonra gehnış, gıtmemış. Ethceydı • Bu kadar yukü çeKmez omurgan çalış da erıt bıraz'. dedi Kahvecı Mustafa .Ben bj radyova çok kulak venjorum. Insan dorT ajagımn ustunde gezemıış eskıden. Sımdı ıkı ayagının ta$ıdıgı yukj o zaman dort ayağı çekermış Omurgaya fazla yuk bınmezmıs. ÇOK çok ırıvnnş hem de çovdev O\!e olduğu haide be'ı agrm, şu bu bılmezm.ş Daha ıyısım Sayın Hocabeyım an'Cçle olduğu sarıhjor. Gel şe gehşe dor ajağının ustünden kal.fı. ıkı ajağının ustune dogrulau ve kuçuldJ Az ÇOK kannlan da Vcıiunuyor kazılarda • \ >Yaa' Gordunuz mu 0 Demes dogru sojlujor radyo » • Soyler ara sıra' • dedj Kenm Ağa • Pekâla Hocabeyım. bir ka\ım gelıp geçmış adını da »ovleunuttum, olulerım küpe koyar da gotnermış. Aslı var mı*» <Etıler boyle vaparlardı » 'Nasıl sîgdınrlardı koca msanı küpe'' tnsan ınsandır, kup de kjp" • «Çomeltırlerdı » Kshvecı Mustafa çömeld! hafıfter., baktı kendi kendıne: tHaj ret valla' • dedı • Hayrettm dıye bir asker arkadaşım \ardı, Amasyalıjdı. O yandan ge'.enlere sordum, bılenîer çıkt:. Gezgınlere eskı yapıt iatıyornvış Bu srezgmlerde para çok, ama akıl yok > • Karakola dogru yuruyehm m: biraz"*! dedı Kocabey. Çalor da sıkıhyordu kahvede Kalk'ılar Alüdurun daıresıyle karakol jan yanaydı Bır onaaşı erlen dızmıs .<ışladakı gıbı «eğırjm» jaDıirıyordıı .DaŞdıbJ'nde b ınun ne gereğı var, anlayamadım' » deaı Kenm \?a Oaatına çıkınca Uzatmahja da sordu «As.cer adim sureklı sıkı altında oltıadı mı gevşer. Arada bır »fr.m yap'ırmazsan acemılık doTiemınde gorduklerini de unutur. Onun ıç'.n ben de yaptırıyorum boyle » • I\n, çozel' . dedı Kenm Ağa .Boş oturmaktan boşa çalı«maK ıyıdır Aferım EJıtım pısırır askerı • •Temam'> dedi Uzatmalı. er gonderdı Mudüre, o da gelaı. Bırer kah\e daha ıçîı'er. Kslktılar sonra. Dolana dolana kahvenın onune ge'.dıler genç Yolda baKkalı sordıl. saptı Ca.cır. Bır seseks^ıdı dohısu bıskuvıvle ıkı kılo pırınç almış, sutlftç pıjırmege " i gelır dıye. «Evcmıen adanıdır Çakırcan' .» dıye oSur.dj Kenm Aga. G^ne ojle ııseklık be.mne kırma tufeK omzunda «Kankola vırıp peldınız, Kenm Aga'nın rufeğe durbune takıimadı mı Uzatmalı? COK ıçınder. pazarliKh bır adamdır. ÇOÎ kan emer, hıç sevmem • dıye fısıldaaı Kahvecı MustaJta. «Çok da davnk atar a'tırır voıcsul 1 halka. Davak atmayan, atttrmayan uzatmah da gormedım ya Yırmı yıldan fazladır kah^ecı>ım «uraria, çalışıyonım sıgortasız, emekhsiz. gelıp geçen 1 butun onDaşıla . ça\uslar döğdu halkı » Kao:va, ıçerde oturar. bır'%aç kijive bBktı. .Doğrneier de bu lalk zap'oîma? haa' » 4eıiı italktı bırd°n. «Sız de kaikın, benım ao&tana gıdec?gız. Ka\iın!ar ermiş. karpuzlar benlenmıstır Ordan da bağa geç°rız Gorun ne üzumler olmus' Elmalan falan '.15 en ıçen yok. Hay«lın • ZAİRE İZLENİMLERt Nur DOLAY ZAİRE'DE RÜŞVET BAŞLI BAŞINA BİR KURUM OLMUŞ BağımsızliKUn sonra Zaıreii Kadın ıçın değı^en hıç bır şey olrr.amış Beyaz denlılenn kara derı'ılen ha>van gıbı gorduğu cır ulkede, kadmlarla erkekler arasındakı eşıtl.Kten soze'mek daha da olanaksız Çoğu gen bı raktırılmış ulkede olduğu îrıbı, alınan satılan bır ıs hayvanı. bır seks aracı. bır çocuk doğurma makınası ve olsa olsa vazoda bır çıçek olabıhyor kadın. Bır ınsan değıl Once babalarından satın alır.ı yorlar Zaıre'lı kadır.lar Eğer gu "zellerse \e hıç kımsevle yatma mışlarsa. Pazarhk edüıo fıyaf bıçılıyor bızdeki gıbı Sonra pa ravı verenm malı oluyor Adaın ne kadar ısterse o kadar kalıvor yanında Ister b.r gece, ıiter bır hafta ıster daha çok Za'en genelIiKİe on uç on dort yaşında koca bıılmas >ç;n baba larmın evınden kovuluyorlar Ondan sonra o kojden bu koye yıvecek ve g^yecek gıbı gerek sınmelerıne yardım eden her adamla kalıvorlar. Ta kı sonun da geçımlennı temelli listlener bırı çıkıp da kendılenvle evlene ne dek. E\lenınce>e kadar her gece sa bahlars. kadar dansedlen eglen ce yerlerınde konuşmadan yamndakı erkeŞm bıra bardagını dolduran, erkek ıstedıgınde ken dısıyle danseden. ıstedıgınde yatan Zaıre'lı kadın evlendıkten sonra e\rae kapanıyor. aılenın sorunlarını vuklenerek dışarda başka kadmlarla eğlences.nı sur düren ve kımı zaman gunlerce evıne ugramayan kocasını beklıyor. Kanunlar onunde ıkı kadınla e\lenme>e hak.<ı olan ko casının gerçekte her gece bır kadın degıştırebılecegını oılıyor ve bunun dogal oldugı. oğretılmu> kendısır.e Ama efer sendıs: evlendıkten sonra başka bır erkekle ıhçki kurarsa. Evlıhk orada bıtıvor ve sokakta buluvor kendını kadın Çalışms. olanaklan ıse hemen hemen yok gıbı Bu arada fırengı eıbı hastalık ların da en guncel şevlerden oldufunu soylemeye gerek yok. BAGIMSIZUK VE KOYLUIE8 Belçıkaiüar'ın zanıanında daha ıyıydı, dıyor bır yargıcın kansı. Her şey bulunuyorda Şımdı hıç bır şe> JOK. Aslmda tasalanması gereksız. Yıne Belçıkalılar durumu deneumlerme alıyorlar. Amerıkalılar ulkede cınt atarlarken Moburu' nun kendılennı >co\auğunu sovlemesı gıbı. bagımsızlıktan sonra >Zaırelılestırme> adına B e ı v kalılar'ın ellenrden mallaruu mul^lerıru alması da bu kadar ışte Yavaş yavas gen \erılıyor her şey kendılerıne. Orgutlenıne bozukluğundan ve jolsuzlukla:diıiı oıurj hıç bır şey cıogru aa rust yurume? olmuş Zaırelıler ın elınde. Sut vermeyen Hollanda meklen, kupkurj ,'iI:İLkler, ormanın çalının bunıduğu kahve ve pamuk tarlaları. Sonunda çozumu. tası 'arağı hamamı eskı tellaklara de\re"mekte balmas yonetıcıler. Ama yıne de Zaıre' nin adı bagımsız uİKe olacak. Bagımsızlıktan once Belçıkalılar'dan ÇOK çektık dıyor bır koylü. Her ko\T:n ekmekle M runlu olduğu ürunler vardı Bı1 zım koj T kahve ekerdı. Belçıkalıların ıs edıklen zarranda ıstedıkleri kadar kahve KO; alanmda hazır beklemezse butun koyluja alana doldunıp kıroaçtan geçınyorlardı. Eh, şımdı bagımsızsmız artlK. PASTAHANEDE TELEFON GÖRfŞMESI YAPAN ADAM, KONUŞMA 10 LIRA TUTTUYSA GÖREVLIYE 14 LİRA VERIP TELEFON PARASINI ÖDE^^EMEYt SEÇIYOR fLAN DA HOŞVUT VEREN DE TREN VOLCIXrĞUN'DA T>\ ÖYLE RÜŞVET BILETTF.N" I'CUZ NE DE OLSA. Zaıre halkı Mobutu rejiminden bıkmış, gerçek bağımsızhğı istiyor, ancak bu Zaire ancak hiç iş değişmeyi ve birdrdaha Volav kolaybulamavan asker olujor. \sker olan, (fenelllkle bir cephcve gönderiliyor geri gelmiyor. kendısinin gerçekleştirebileceğinden habersiz «vlenmıri dldlk dıdflt edlyorlar. kımını dovuyorlar, kımını 61 duruvorlardı Kaç Kez oe\a« asker'.erle ge'ıp kov alanına top ladılar bızı Yakaladıklan asııerı de getırıp gozlerımızm onun de parmaklannı kestıler gozl»nr.ı ovdular, derılerını yuzdüler Bız de alkışlamak rorunriaydık Yeterınce guçlu a'.kışla majanı blduruyorlardı Artık baktık bojie şejlerden Çok Kan aktı. çok Hoşrut musun pekı şımdıki dunımdan'' Hoşnut mu' NeMnden ho$nut olajım 0 Ama var m: ba*ka vapacak şey 7 Bız ne vapabılım KI° Oglumu okutmaya çalışıyonım ben Tarıh okuvorum sımdı dıvor vol arkadısşımız Kasongo ve jme kıtap ıstıvor bızden Kan:na da oferetıyorum okuiTH vaımayı O da o|tr»n«ın ne'er olmuf tanhtc Neler olmuş Kssongo'' dıvoruz pulerek ÇOK şeyler o muş çok Pızden sakladılar hep bunlsrı Am» bız oğrenıyoruz ıste Frsnsad» halk nasıl ayaklanmı» de\rım yapıp kıralı dpvırmışler Oho Kasongo. ondsn »onr» daha ne devnmler oldu Bıhyorum. dıyor Kasongo göıleri parlayarak Onlan d» okudum Lumumba'yı da olcudum. Hem sonra. Lumumbayı Moburu oldurtmüs, deftil mı' Ojle mı' N'eden acep'' Neden olacak BızımlPvdl Lumumba Ama bızde de bır şev ler olacak artık Mobııra ne »mana dek sürer bdvle' Kararlı bir şekılde ekiıvor »Tdmdan Sonra sıra Gur.py Afnka'va gelecek1 Zaıre halkı Mobutu'nun kokuşmuş rejımınden bıkm's usa"m's artık, koklu bır d»ğısme ıshvor Gerçek bağıms7hgı ıs'iyor Yalnız bu değışmeu gerçskîeştı'ecpk gücun yme kçnd'sı oMugundan habersiz. KATAM6AU JANDARMAIAR MU MobJ.tu Batılı bjrııua ba»ınının da desteğı ı'e ortaja attıgı, ulkeye saldıran ceskı Katangalı jandarmalar» hıkayer.ne nsredevse kendısı de ınanacak E5kı Katanşalı ja^darmalardar., top'u olum kamplarırda pek »rta kalan o'.mp.dığmı hılıvor h»r kes Yepver.ı bır suç oa=kaîdıran lar Bugun yırmı vırnr bes ya şmdakı perçleıden olusîn b ı guç on yedı yıl once na^^l Kararı ga a'mhkçı hareko'T» karısmış 1 olabılir' HaİKin arasında sevjı 1e des'ekl? karılanan r "TI JTU; karşısmda do^ru durus sf.ah tutmayı bıle bılmeyen ılk fırsat ta kurtuluşu kaçmakta bulan Zaıre ordusu askcrlen pek daj anamazlardı tek bsşlartna Cık^rları tehlık°ye dusen Batilı kapı talıstler Mobutu r ı n \°'dımıra kotmas^ıjdılar . Tanganıka golıı kıyılarmda Ka'ema 'orpsındp. ^o netınv> geldığmden T»rı ba^a çıkamıvor bas kaldıran!?rla "lonı tu Yıllardır dıre'îjorlar orada (>bır a\uo ası 1 d^a'kle Bu venı baska'.dırmada :SP Fqrsız Mı rase lan napalmları \ e kukla Hasan II'nın vardımları ıle kendıs'nı bujuk bır yençurn kahr? manı gıbı goren \Tobu*\ı \.ne ?1danuor B:r ^nîı: dura'Oamayı kesın sonucla kanstırıvor Inançsız bır ordunun. dur.va nın en r.odern topunun tufeğının haklı b:r daT*a\ı sarunan halkm şücu ksrşısır'da davanamayacağını Vıetnam bır kez daha gosteriı Onîml: c'an. halkm Kendı gucunu tanıması ve man masıdır Zsıre hsl.:: da ' akm o r gelscekte ıstedıSı değı^mp M gerçekleştırecsk Sti'ur: jin= kpndısı olduguru oğrenecsk \e ker.dı eu^une maracakMr Afrıka ıkıncı bacr^sızl': «3"? smı vernor bugun Yenı somurgecıhğe kars: Bızdecı, Abdülhamıt devnnde ılân edılen, yaşlılardan dınled gımız Hurrıjet'i anıniMyorum Tum ezılmelerı. baskılan oradan kaldırıverecek olan o parlai o goz kamaş'ıran sozcuğu. Şımdı de askerler dovuyor Oldurduklen >.le oıujor. Sonra r u dem.rvoıüra Dagiıyorlaı olu sunu. Tren ezdı, kaza oldu dıjorlar. Şıkâjet etseler. Nereye? B J ulkede bır zamanlar o;r takım •canunlar konmuş, ama uygulaması ; Oâ. Kanun, en guçlunun kananu. Ruşvetsız ynromuyor hıç bır şev Dayısı olan ve parayı %eren çahjor düdugu Zaıre'de Bağımsızlık gelınce hıç olmazsa karnımız doyar sanmıştık. Ama gunde bır ogun anca; '. ıyebılıjor12. O da her zaman aym şe>. Suyla kaıış'ırıp, kotu kokuİJ bır bulamaç japtıklan manjoıî unu temel gıdaları. Ara sıra oa kurutulmuş balık eşlık ederse 'j'jna ne ıyı. Feodal bır düzenın etKin ollugu Zaııe t073İumunda. kır ke sırmnde vaşavanlar hâlâ geleneksel şeflenn ; onetımındeler. Kendı kovlermden çıkıp baska b.r Âoye yerlesseler de aoğduklan koyun şef.ne bağ'.ı kalıyorlar. Ektıklen tarlamn buyukiuğu şefınkını geçemıyor re urunlerınden belırlı bır kısmını da koyun sefme verrrekle jukun^luler. Bm dan kurtulmak ıcın kısının orTianm orta jerınde kenaıne tarIa açıp, tek başma kovlerm dışında vasaması gerek kı. bu da olanaksız. Yırtıcı h^vvanlarla dolu orman toplu raşamı zorjnlj kılıvor. Kenm Ağa'yla Çakır kalk'ılar Hocabeı sorda «Uzak mı bostan''» <Eee, var D raz .» dfdı Mustafa. «C:pe omelm oy'.evse •* Nurıye ışare* ett: Gitti cipl çahs'idı Nurı Doldular ıçme Bu sefer Mustafa'yı omrttular cr.s Çakır oteoerılermı arKada bır vere koydu Harlaya har Jo, .1 akıp gden bır çav gec,* ler «l=tersek burun bagı bostarr, tarlslar sjlayabı'i'iz burunla Fakat heveslenmez ınsanımız Da*ır goğ'uııden çı:ar bovle akar Gumus gıbı bır sudur Turk.vp'de 'oktur buician gtıze! SJ Goktür rengı. Lâkın ınsanlards kxır«?k olma^rca re değeı var' Bemm bostam bağı fcs\'re^e ••n i:?e Ke'kıp Alnan;.aya HoKar.da\a gıdcnîere saşı cc> j'Ortm Çalı .'ıa her yer Almanya Y''da kaç bxl k urum sat t'.gimı ST olduğu ıçın soylemem Gelıp aysğımda alırlar Yalau eım?Iara bır çare bulamad'm zıvar oıujorlir Bende bı>ra7 aa ko'an varriır. arı:anm cılışır Epeyce para\T da ordan a'ınm Ya"i bemm boyıe anlatmarr.a bakıp kov'erm renr.et olduğar.j dusunme Sajın Profesorum Çalışana cenne* Ea«ka Jcıtıss an 3 heves e'medı burda. Kımse bagmı bostanmı berımk» rbı bakmadı Uzatmalı ben olsam SUÇPJÎ halkı dog rnem. kahvede smek a\.av!p bagma jaknıavan durzu'.er. dofeiım Bemm balları çalan çd.aırar rîa.atları dogerım » «Adaîer mı var ulsede' » dfdı Ker.m Ağa. «Bır.nc bozui'uî ba=ta;ı'erQe v «Esa« haUın kendı=ii gozurfj açacak » «Buun valan'ara do' du karnım' Sadee bü:m ftdamlar.^1Ü b?l::n ^eidınde teldı umıdum Onla da boşa çıkmaz ışal1 le! ' Casca îiden volfla öırden durdu cıp Çunku «Dur dur "tîur » dı\e bağ.rdı Mustafa Gen gıttı e.lı metre kadar Bakn.. bır ^atıır.ın onande ındner «Burasıdır gulıs:amm' » TÎSCIK bn dfhk*en sotitu elını ardından açu tahta kapıyı. «V.esuftur ogUımun adı Geiınım Havrıye Veae tonınlanm egırdr Bjvrun, ıs'ea ğ":ız g;b' gezın. koparır.. Yıyın. ıçm li.cır gu leriine aokunmavın Ho.<umetten oğrendım yazıyor 'pa'Kİarma Bsn koparıp vereyım Kusuru bakmayın, herkes burmyor gul koparmayı » (DEVAMI VAR) Her şeyde kendılerıne oncelm tanınmasını ısteyen, jaşamm Darayla saglanan kolayhklarma kendılennı kaptırmış oe\azlar ulkenm ınsanlarını o der.lı \ozlaştırmışlar kı, ruşvetsız nıç bır ış japılamaz duruına gelmi's Ppki nasıl geçınıvor k o ı"eki Başiıoaşma bır kurum olmus ler"* <Yambo« satarak. Yambo rüşvet. Hem de toplumun en gunaydın anlamına gelıyor Ku guçlu kurunüanndan bırı Ne çuk çocuklar sabahtan akşanu kadar yasalara uygun olursa oldek gelen geçen Avrupalı • a •yambo» dıyerek karşılığında pa sun, en ufak bır ışı bıle japtırmak ıçın ruşvet »ereklı Posv 1a ıstıyorlar. Anslan bab>' da yalvararak yakmarak, hiç oır ı.ede telefon goru^mesı yapan zaman odeyeme;. eceklerını bı adam. konuşma on hra uttuysa, dıkleri borçlar koparmaya çalı gorevhye uçdort lıra verıp teleşıyorlar beyazlardan. Sonra A fon parasını ddememeyı seçıyor menkalılan kızdınp Kendırı Alan da hoşnut \eren de Tren dovdurmek de \aı K1710 a^ Zaı volculuğunda da oyle Ruşvet relılerı dovdüklerır.dc, on dolar bıletten ucuz ne de olsa Uçaga \en50rlarm1s AmerıkalıUr şısa T"°r"cen yetrruş kıloluk basajını >et etmemelen ıç;n. ellıyjz lıra karşılığmda »ımı var. Devlet daırelerjıd» bır :ş bu kılo ımış gıbı jukle'erler Yaslı koylu, çamurdan yapılmış, ıçı boş tei goz kuljbeler den bır.nı goferıyor: Şu bızım komşunun oğullar1 kente gıttf.er belkı bır şej buUıruz dıje. Ama orası daıa da koîüjmuş Iş yokmuş hıç Burada hıç olmazsa ufaciK bır maiyok tarbmız var labılmış olanlar ozenıleceK durumdalar Ellerır.e geçen hıç bır şeye yetmez aylık ıçın değ'l de. ruşret alma olanaklanndan oturu. Öjle ki, adam bıle oldurup, Jandannalara ruşvet vererek yakayı sıyırmak olağan islerden. BIR TEZGAHTARIN UKUDU Kardeşım ış bulamadıguıdan orduja yazıldı. dıyor j'ine ,x>rç ıstemeve gelen tezgântar kadın Oıada bırazcık para verıvorlarmış Savaşmava jollamacuklan surece de ıyı dıyoı. Pavaş olursa da kaçıvorlar zaten ya. Ama ben oğlumu oku•up başka şev olmasını sağ'.ajacağım. Ogretmen falan belkı Asker olmayacak mı' Gozlennı korlmyia açaraK basını ıkı yana sahıyor genç kadın Asker olup ta olsun mu? Asker olanlar kolay kolay gen gelemı\orlar o'r daha' Angola ıç savaşına Kamuıa asierı ussunden jollanan yıgın jıgın askerı anımsıyoruz. Ve Kamına nın sokaklarında ağiasa ağlaşa asıcerienn peşınder kosturan genç kadmlan. yaşlı ana ları Sonra uçaklar dolusu gelen olulerın gece yarısı gızlıce Lubumbashı'de gomulduklennı duy muştuk yuk^ek derecelı bır subaydan Ve bır o kadar da kaçıp gen gelenler yarahlar . Iç savas sırasında da çok >otüluk ettıler b:ze askerler. dıye surduruyor sozlermı genç kadın. Mulele avaklarnıası sıra smda Dıspn»: kan ates ıçınde olduğundan kımse evınden çıkıp da çarşıya pazara gıdemıvordu. Herkes açtı. Bir de bun lar başımıza gelıp jnvecek dre zorluyorlardı bızı Ne var ne 5'Oksa soyuyorlarQi evlerde Ver ınevene dayak kurşun Asıler ualkın arasında saklanıyor dıj<» Bütün Kitapçılarda UĞUR MUMCU Sakıncalı Piyade AZiZ NESiK, KilABIN ONSOZUKDE ŞUNLACI YAZDI: ...KÎNDi YAZDIKIARIMA GUIEMEM: AMA SENiN YAZIIARINI GUIEREK OKUNJM, ACI ACI GÜIMEK OEYiMı V&R YA. İJIE OYLE, ACI ACI GUIDUM... DAGITIM: TEKiN YAYIMEVı IST. 27 69 69 Bağımsızhk ım' dıje guİJvor koylu. Bagımsızlık bıze onceden ojle bujuk bir şey çıbı gorunduydu kı .. Ama sonra... Bılmem, belkı de bız anlamıyoruz. BITTI TiFFANY GARTH CCLESTE TADAN yOK. OLAU COK A SECTf SAen4,VB HfÇ 3)0 ıueec