Katalog

CUMHURİYET 17 H&ill 1977 TEDI Seçim..; Seçim..; Seçim... Seçım... Seçım... Seçım.., «Caml'nln lmamı lle mektebln hocası blrlestl ml, Viyan» kapılannda at oşnatabiHrtz.» Seçım... Seçim... Seçım... Seçım... Seçım... Seçim.;.FRBAKAN GEÇMİŞTEN KALANLAR BLRDl'R Yoklamalardan sonra bu:a dakı Demokrat Partüıler, hatta Burciurlulan hayrete duştıren bır oîavla kBrşılaMlmışt'.r. Gunün başlıca Konusu sayılan olay şudur: DP nın Burdur ilı kurucularından bulunan ve yıllardan beri Belediye Başkanlıgı yapan Avukat Selârm Dırmıi. DP mebus yoklamalsrma aday olarak katılmıştır. Sormç*a yoklamayı kaybetmış, bunıı ögrenınce de, çevred? aşın btr Demokrat oiarak tanmmış olmasma rağmen önce partiden, sonra da Beîeriiye Başkanlıgmdan istifa ermiştır. Fakat Selamı Dirmi. bu istifa üe de yetinmermş, Halk Partisine başvurmuştur. Söylendığine grvre CHP'liler sabık Demoyîrata ittifat etmemıslerdır. Bunun üzerıne aynı zat bu sefer Kövlü PaTrisine başvurmuş, eski partısı aleyhınde propaganda fasüyetlenne ginsmıştır . Bu konuda kendısmrtcn bilgı rıca ettıgım Burdur Demokrat Part: II Başkanı Fethi Kut bana S3!âmı Dırnul'e aıt Etiaylık tiosyası ıçınden çıkardıgı bir taahhütnameyi uzatarak: Bunu okumanızı nca Başka bir şey söylemedi. edenm, dedi. Bu taahhütnamede aynen şu satırlar yazıIırdı: Herkesi şaşırtan bir olay.. Ferdi ÖXER vanvor «21 mart pazar gunü saat 13'te yapUacak olan yoklamsda DP'nın adaylığım ka7anamadığım takdırde hıç bir suretle mastakıl adaylık ıçin seçım kurullarına müracaat etmeyer>?ğıme ve joklamacta kavnetsem dahı seçılen partıfı arkadaşlarımın kazanması için maddi ve manevi bütun gucümle çahşacagıma namusum ve Allahım üzerine vemın edenm.» «Tarafsızlar, Fethı Çelikbas'ın bulundugu PP hstesini daha şanslı görtiyorlar Bu kanıyı açıklayanlsr, CHP yoklamasında Fethı Çelikbaş'ın Halk PrtıIı delegelerden S oy aidıgım. b;r kıs;m Jlalk Partılîlenn. sıkı parti dısıpknine raSmffR Fethı Çelıkbaş lehme oy kullanacaklarını soylüyorlar. (Cumhuriyet, 8.4.1954) AP'Yi FUTBOL TAKIMI GiBi TUTANLAR BiLE DEĞiŞiYOR,, Yalçın PEKŞEN PAKTÎLER CHP îl Başkar.ı. «îşin basında 331 dıyordum. înanın ıç:en goruşum buydu. Koy gezılerı beni çok degıştirdı. Sevgı gdsterısı başka şeydır. Coşku başka şeydir. Bunu görüyorsunuz koylerde. Geçen seçimde 14 oy aldıgımız köyaen şimdi 300 oy bekliyoruz» diyor. Antalya kentl Hoca'run UnlU helvs öyküsünü anımsattı bar.a. Yajı. unu ve şekeri olan bakkalın neden bunlarla helva yapıp yemeaığmi ganpseyen Hoca gibı, Antalya*ya giden bır yabancı d3 her türlü güzelligl boi bol bulunduran kentte, insanların bunlardan neden faydalanamadığını dıişünüyor. önünde Istanbul gibi bir örnek olan Antalya, aynı kent hatalanna düşmemeliydi diye düşünüyorsuııuz. Denize bakan bütün kıyılarda gökdelenler yüJcseliyor. Birkaç kuçük arslık kalnıış yalruzca maviye açık. Caddeler vızır vızır dolaşan Murat taksilerden geçlt vermez olmus. Alabildigina bir mağaza ve dükkân bollugu. Yine de güzel bir kent. însanlann tüm çabaları şımdıhk çırkmleştırememiş kenti tam anlanıyla. Ama yakındır Antalya için geriye donule•neyecek yola varmafc. Antalya'da dnoe bunlar gelıyor akla. Istanbul'u 3ile aratan pahaiıhğın nedenını ıse çabuk buluyorAP SEÇİM ANILARI 1 9 6 1 Oy oranı MV ve sayısı sayısı 61.1 90.614 35.1 5U53 1 » 6 5 Oy oraıu >r\* ve sayısı sajısı 92.690 257 35.808 . 3.0 4.1*52 2 1 2.915 19 6 9 O T oranı >r\' \e sayısı sayısı 1 9 7 3 Oy oranı ve sayısı savısı 39.2 63.736 35 5.615 29.5 48.019 17 0 27.653 1 41 CGP CHP DP (GP) 5 2 5 2 ıîfl8 87.351 5.3 5 3 3 1 S.386 24.8 35.734 0.9 2 İ>IKE ÇAPINDA îORKEJtı KOMANDOLARIN URAÎTIGI TEROR HAVASINI ANTALYA'DA AP'LiLER YÜRUTUYOR. HER GÜN BıR KABA KUVVET GOSîERıSıNE SAHNE OIAN BOLGEDE. CHP'NiM HIZLI GEliJMESi ZORLA HiZAYA SOKÜİ.MAYA ÇALIJILIYOR. ftlP CKMP (MHP) M S P (MNP) TBP (BP) 3.8 5560 1237 3.5 5.034 2.7 2.5 3.468 TİP ÎTP BAGIMSIZLAR GeçerH oy ve mllletveklli sayisi KatıJma oraru «„ 3.840 1.5 2.134 0.0 143.723 64 58 6.628 5.6 9.098 1.1 1.720 0.2 373 162.741 64.28 148 237 80.0 139.213 68 5 7 7 7 7 KENITE TEK ELiN PARMAKLARIYLE SAYILABiLECEK KADAR İ^YERi VAR. BUNLAROAN SlT SANAYİİ M ET KOMBıNASINI IÜRKE5ÇİI.ER ELE GEÇiRMiJLER. BUNA KARŞIUK ET BAUK KURUMU ilE SEKER FABRiKASI SEUMETÇiLERN ELıNDE. CHP Antalya'da bu kez 4 sandalye bekliyor sunuz. tlginç şeyler anlatılıyor. Antalya'nın blr coyünde hemen hemen klçi başına bir özel oto iüşüyormuş. Köyde dunım bu olunca kentte neer olmaz? Bır üd Amerıkan örneği köy, birkaç kent iğası AntalyaJı AP'lüeri. halkın AP'den başka bir )artıye oy rermesıne akıl erdiremez dunıma soknuş. Yıne de seçımden seçıme duram degıştıkçe .a$ınp kalıyorlar. 1969'da 5 AP mılletvekiüne karı 2 mılletvekılı çıJîaran CHP'nm lS74'de 331uk ır gelışme gostermesi karşısında ağLzlan bır kaiî açık kalmış AP'lilerln. Hele geçen 4 yıl ıçın.e CHP'run aldığı yolu gcirenler, asıl ve mantıkm uzak, cCHPIıleri zorla hizaya getirmenın» yoınu seçmişler. Bu vüzden gün geçrniyor ki Anslya'da bır olay olmasın. Serik oiayiarı gıbi ıç sas$ duzeyıne erişenmden tutan, hemen her gun ent merkezinae adam varalamalar, otomobıl re r bombalamalar alışılrruştan da öte bir duruma elmış Antalya'da. şöyle degerlendiriliyor: «Faşist güçler Antalya bölgeslni, sındirme hareketlenne pilot bolge olarak seçmişlerdar. Korku ve terör varatarak ne dereceye kadar basarılı oiabıleceklerıru deniyorlar.» •KENDiMiZ iNANAMIYORUZ. kıden Jdlosu 60 bin liradaıı satılan bu tohumlar şimdı çok daha ucuza geçıyor kovlıinün elme. Ecevıt'ın kooperatıfçihğinin komunızm olmadjgını köylüler gözlenyle gormüşler. Gürkut Acar sık SLS çıktığı koy gezilerüıdeki izlenım'.erini anlatıyor: «İşin başında 331 dıyordum. înanın (Yaru 3 CHP'den, 3 AP'den ırulİetvekili çıkacak demek istiyor' ıçten goruşum buydu. Koy gezıleri beni çok değıştırdi. Sevgi gösterisi başka şeydir. Coşkt; başya şeydir. Bunu görüyorsunuz koylerde. Koskoca bir köy akrrns rjmüyle. Geçen seçimde 14 oy aldığımız kövden şimdı 300 oy beklıyoruz. Artık taîınıin de yapamıyoruz. Ama gerçek bu. B:z fazla bir şey yapmadık. MC iktidannm çirkeflikleri yeten kadar değiştirmiş halkı. Oy kayması falan degil, bır patlama bu.» (İMÎHTO TORSASI VE Y01 Kızılcadağ Fethıye yolunur. yapılmasını bekleyen vatandaşlar her seçım bdleesmde yol kenarlanna dızılen cımento torbalanna artık ınanmıyorlar. Artık bılı>orlar kı yol kenanna çimento torbası dızmekle, ortalıkta bır ıkı greyder dolastırmakla yollan yapı'.ma>acak. Doğu'da Senk Manavgaffa pamuk girdilenndekı fıyat artışlerı koylunun belını bükmuş. Demırel her şrun televız:, onda demeç veriyor «İlaca, gubreye zam japmadık» dıye. Pakat köylüler ne ilacın, ne de gübrenin yiızunü gorebilıyoılar. «Beyaz sinek ilacına para aynldı» dıjor Demırel güleç yüzüyle. Fakat ilaç yok ortada. Bunlann köylüyü uyandırdıgı söyleniyor. Futbol takımı tu*ar gibı parti tutan AP'lilerin bile degistıği belırtıliyor. Bu patiayışı, bu uyanışı hisseden AP'lilerin baskı kurmak suretiyle CHP'yi hizaya getırme hesaplan da yüreklı parti yonetıci'.eri rarafından boşa çıkanlıyor. Ama durmadan yınelenıyor olajiar ve huzursuzluk sürüyor. Kent merkezuıde AP örgııttmün ileri gelenlerınden bır kuyumcunun 2X2 metre genişiiğîndeki yazıhanesıne sılaştık. Neşelı ve babacan bır adan kuyumcu. CHP'nin savlarım anlatıyoruz. Goz kır pıyor: «Sen bakma yeğenim. Onlar konujurlar. Sonra seçimde yıne biz kazanınz» dıyor. Yıne mı böyle olacak durum. Görunıiş o değıl. AP'lıleıin seçım sonuçlan konusundakı yanıti "•'arınri ge;en seçımden bir onıek verilıyor. 1973 rte 4 mıUetvekılı çıkaracağına kesınlıkle ınanan AP listesir.de 4 sırada olan Durah Demırcı'nın Ankaracia ev tutup. da\ayıp döşemesı anla'ıiıyor. Ancak sonuçta AP 3 milieneküınde kaiıverrruş. Şimdı 33l'e razı olan APn'ın ^ n e aynı yanılg: içınde olduğu soyleniyor. "Biz bu adam!ar!a Fikret OTY.VM başa çıkamayız, ••» VE TAHMİNIER Antalya'yı gezdığimde ön seçLm öncesiydi. AP açısından fazla onem ta'imsyan aday sıralaması CHP açısmdan önemhydi. Şu veya bu adayın 1:3^^ede hangı sırada yer alacağı oyları degıştirecektı Bu da uyanan seçmerun şuuriu tutumu ıle açıklanıyor. köylunıin kendisine yakm olanı taaıyıp, oyunu ona göre verdiğı şekîtnde yorumlanıyordu. CHP üstesınde ön seçım öncesmde tartışılmaz kışi Denız Baykal'dı. Partilı partısız her Antalyah'run sevdiğı ve gurur kaynağ: olan Baykal' ın l:ste basuıı tutacağı kor.u^'jnda kımsenın ırajkusu voktu. Gerçekten de oyle oldu. Fakar dığer adaylann kentın doğu veya oatı kesimleruıden Oımas! önem taşıyordu. Doğu'da Manavgat, Alanya ve Gazipaşa'da görülen uyanma, Eatı'da Kas'a atlamakta zorluk çekıyordu. Bunun da nedenı Antalya'nın batısmın. Ulkenın doğusundar. daha kö*ü durumda oluşu ıdı. Hatta bır yerel gazeteci. bu bolgeyı ıçtren bır yazı dizisme «batının doğusu» diye baslık atmayı düşunüyordu. «Şimdi dostum)' dıye söze gıru bin yulık gazeteci Emm Karakuş ve anlatmaya başladı: «Kahnıetli Faik Ahmet Barutçu hır gün beni yakaladı, «yahtı,>ı dedı, «bizım bunlarla başa çıkmamıza ımkan yok». «ne oldu0» ded:m. Demokrat Partılıien kastederek «bak ne yapıyor aciamlar» dıye bır olayı anlattı: tDemokrat Partı seçımı kavbettı şehir ve koylerı bır bır doiaşıyoriar, nnlan kazanmaya çaiışıyorlar. para dağıtıvorlar. Geçenlerde bır ılçe başkanı \e bazı mılletvekılı adaylan bir koye gıtmışler. ımamı çağırmışlar, bu koyde geçen sjçımı kaybettik, bak ımam efendı >u beş yuz lıra, eğer seçimi kazanırsSK, bir beş vuz lıra daha vereceğiz s?na İmam tıayatmda ılk ksz gdıüvor beş ;*üzlütu. bıraz tereddütten sonra beş yüz lırayı cjrnne atıyor imam, berikiler de çekip pdiyorîar. Günierden cuma, ımam camıye gidiyor, namazı kıldınyoı vaaz verecek. Durumu arJatıp anlatmama arası bocalıyor, derken soze baslıyor. «ey cemaat» dryor, «e% cemaati rr.uslımın, dun g^ece oir rüya gördum» cemaat rrrrakia beklıyor sozun gerısım 'ne gordün hoea efenaı"» dıyorlar, «Hayırdır ınsallah». Imam lAıılatamarr.)1 dıvoı. berikiler ısrar edıyor, dıyor «dün akşam nıyamda peyjamDer efendın'izı gordüm», »aman» dıynrlar «de anlat, nasıi gordün?» «Valla h'ç *ar£ edemeyeceğım. b:r faşın uzenne çıkmıştı. yu^j nur saçjjornu. srunps cjıbıydı. bakamıyordum. gozlerım kamaşu bana mşeyler soyledı » Cemaat merakla soruyor: «Aman hoca efendi ne ded: he'.e anlat, anlat heie» • Valla pek na'.ırlamyo'vrrî tüm ded;xlerını, ama aklımtia kaldığına gorp, demirkıratı tutıın dedı • Pazar gunü seçım yapi.aj IP Pf>nıok:at Partı cıktı sandnctan. Cıd:p durumu Ismet Paşaya arılattım. bal oovle boyle dedım, Ismet Paşa duşundu düşundü: «Kardeşım, biz bu adamlana başa çıkamayız» dedL KOriUlER.'N DURUMO \m VAR Ancak Antalya'da yofıınlaşan bu olaylann urt çapmda yurutulen baskı yöntemlarinden bir jrla var. Ülke çapuıda Başbuğ'a bağlı komandoırın yarattığı teror navasırj Antalva'da AP'lilerin ırattığı kesınlesnus durumda. Yaka'.anan ve göz tına alınanların hemer tümü APli. 7 nisanda leydana pelen Gazipaşa olaylan bır AP milıtam rafınrîan varatılmıs ve bu kısı tumklanmıstır. 76'likle CHP örgütüne ve CHP'I: Antalyalüara iT<] düzenlenen bu sındirme hareketleri CHP il •gıirü bişkanı Aîiıkat Gürgut Acar tarafından CHP merkezmi dolduran köylüler anlatıyorlar: «Korkuteb'nde nereye gitseniz, bir yığın elma gdrursünüz. Her 100 metrede bir elma yığınağı. çürümeye terkedilmiş durumda. Bu yıl elma çok (azla idi. Ihracat iznl geç çıkU. Şimdi hepsl çürüyor.» Bu arada APlilerin çoğunlukta olduğu Kas bölgesini pilot bölge yapmış CHP. 1974 yüında CHP MSP toalisyonu zamanır.da ilk kez hızmet goturulen bi; bölge şimdi CHPIileşiyor. itETSTSEK koopa ratifiniı getirdiği domates tohumlan, bu bölgede erolndîn daha geniş çapta bir kaçakçılık konusu oluşturan domates tohumu sorununu çözmiiş. Es •ONLAR BAŞARIll TAKTiK €i Takdiri ilâhî kimin aday olacağını belirlemiştir, Kenan MORTTAN de sarsıldı diyo düşündük kendi kendir.ıize. Hoş beşden sonra, uzun jülar sonrası politikaya atılmamn insan yaşammda ne gibi degişimler oluşturduğunu sorduk Hacı Gül'e. Şoyle yamtladı: Her mesleğın bir esran vardır. Ben de bu esıura alısmağa çalışryorum. Yf'mda bu bavaya da gırecegimi umanm. Feki ikinci sırayı alınamzı nasü karşıladımz. Bunu bekliyor muydunuz? Hacı Gül, hiç duraSIamadan vaaz veren bir eda içınde yanıtlamağa başladı soruyu: Takdiri llahi zaten kimin aday olacağtnı belirlemiştir. Bu sonuçlar Takdiri tlahinln tecelüsı ve Z,onguldaklılann da kadırşinaslığıdır. Bizim çalışmamız s.dece gayrette kusur etmemek ıçmdır Pekı, dın acîamı olmanız, yapınız, sizı MSP'ye daha yakın kılmiyor mu? Efenciım ben bütun part) programlarını tetkık ettım. En uygun parti olarak AP' yi buîdum. Ya MSP7 MSP ile AP tabaru birdir. Ama hizmet verme fırsatımn AP'de daha fazla olacagı kanaatıne vardım. Kentfekı bir söylennye gdre sizi MSP, Çankın'ya sürmuş. MSP'ye bu nedenle kırgınnıısınız? Memur kısi içın Tjrk bayragınm dalgalar.makta olduğu her yer vatandır. Ben de Çankın'da ıçeçek su buldum.. Gaz«tem:zı okuvoıp okumadığını sorduk daha sonra Hacı C.ül'e? Eleştirdiği vanı olup olmadığını sorduk. Memunyetım nedenıjie oktidum. Hıç bir eleştırdıpm yanı da yoktur. Şeıîhnde yamtladı sonımuzu. Abdulmuttahp Gül'le Hacılık konusunda tartıstık dî.hs. sonıa epeyce. Kondısi bunun biı ünvan olmadJgını bu nedenle kullanmadığını sovledı. Ve bunca İ51 arasında bize vakit ayırdıfı içın 'eşpkkiır edip evınd'5" aynlırkpn. Hacı Gül'un hPmsphrilennin sovlediklerı ııbı sık sık «vfkıl Haci» olarak Arabıstana gîtmesinı düşünüyorduk... AP"nın ZonşuMak'taki sürpriz adaylanndan bin Çankın müftüsıi Hacı Abdülmuttabp Gül. Aday adaylan arasırıdan sıynlıp ikınci sıraya oturuvermış. Zonguldak'a vaptığımız seçım gezimizde gün boyunca Hacı Gül'ü aradık durduk. Gül' ün yakınları, şükran borcunu ödemek üzere hemşehrılerini zij'aret ettigini soylediler. Nasılsa ıstasvon yöresmde, bulduk Gül*ün izini. Arabadan ei kol işaretlerı yaparak Gül'Ü durdurmak istememiz çok şaşırttı kendisini. Hele kendımızı tanıtıp Cumhurıyet'ten oldufumu?u söylemerr.iz, bir kat daha arttırdı şaşAinhgını. Benımie ne (tonuşa^aksırız? Tum ariavlarla eöriıslen konusunda konuşmaga çalısıyoruz. Bır dm adamı olmamız nedenıyle sızın AP Jıstesınde ozel bir onemınız var.. Akşam 20.30da erirdçydık Hanımlar bir anda kavbo'dular. fidavm ıkı o*lu da lîledıler gorüşmemızı. OSulIarın gıvımı babadan bır haylı farklı gorüntıideydı. Anlasılan babanın Çankın'\a ta?ınmasından bu vana a:lesı Uzerındekı otorı'esı ve danetımi bır ölçü Ön seçım üonulan CHP yerel örgutunü rahatlatmış olsa gerek. Yargıtay Tetkik Hakımı Enver Konysr'ın 4. sırajT alışı CHP açısından basarılı bır taktıktı. Çünkü Seriklı olan ve kentin Giritlı ışarampol) mahallesinde oturan Koryar'ın bu kesimde yoğunlaşan AP oylarmı böleceğ; düştinülüyordu. Lfstede 3. sırayı alan Pr. Hasan Ünalm K2ş'lı oiduğu ve ılk 4 ar iina girdıği raküırde tüm Kaş oylarmı CHP'ye çekebüeceğı anlatılıyordu. Şimdı bütün bu varsayımlar gerçekjeşmiştır. CHP'liler bu durumda 4 milletveîtıli çıkaraca.kları na kesınlıkle inanıyorlar. Genye kalan 3 mılletvekilliği için ıse 2 varsayım var. îkısini AP'nın çıkaracağına muhakka* çozü ile bakılıyor. Ancak tek milletvekıllıgf ıçm }ine AP ve MSP çekişecfk. Geçen seçımde tek ır.ılletvekiJ: v ıkaran DP'nin bu seçimde şansı 01madığına ınanılıyor. Çür.cu oylan hem AP'ye hem MSP've kavm:= durjmda. MSP DE GEÜJiYOR Antalya'da MSP de gelişme gösteren partilerden oırı. 7377 donemınae nu>.ümet*e bulur«mak ve iyi parlicılik yapmak suretıyle oy artışj sağla\>acaklan sanılıyor. DP'deıı ve AP'den alacaklan oj'larla 1 mılletvek lı çıkarmbsı tamamen ısoşianacak bir düsünce deSıl. APIiİPıin sansı ıse j'injn Tam rersı Uurum 43 olacak d:ve' düşunuyorlar. Bıırada CHP'nin payı 3. MSP veva OP'ye hıç şans tanınmıyoı Tüm bu verıJpr. ya da kanılar karşısuıda vine df" en r:zı'"'><;u» tarr ^ırdn An'alva :cn 331 olf.csgı duşünülebiHr. CHPnın oyian mutlaka bır artış kavdederek ama An'alva fıpnüz AP'nıa kiiçjnsenetegı bır yer deg^ gıbı gorünjyor.