Katalog

aiMHURiYEl 28 MİSAN 1977. TN H Seçim... Seçim... Seçim... Seçim... Seçim... Seçim... Seçim... Seçim... Seçim... Seçim... Seçim... Seçim... Balıkesir'de CHP ve AP'nin şansı eşit İAPÎI Başkanı, Bahkesir'in oy deposu olduğu görüşü ile partisinin kente gereken önemi vermediğini söylüyor. 1973rte dördüncü milletvekilliğini 1800 oyla kaçırdıklarını söyleyen CHP II Başkanı, oy patlaması beklediklerini belirtiyor. MSP'nin hedefi îse üç sandalye alabîlmek. 1 • « 1 Bahkesir İU cogratl ve ekonomilE açıdan gelısmlş kentler taraıından çevnlmlş olması nedeniyle «lyasal Iktldarlarca yıllardır unurulmuş bir kent. llçelerinden Susurluk, Manyas, Bandjrma ve Erdek Bursa ilinln, Bigadıç, Sındırgı, Savaştepe Manlsa ilinln, Edremit, Burhanive, Ayvalık »e Havran ise Izmir ılınin Ilçelerı durumuna gelıruş Balıkesir merfcez, Ivrlndı, Kepsut ve Dursunbey 11çeleri lse tüm gelısmelerden uzak bırakılmıstır 1950 yılında Demokrat Partlnln iktidara gelme •lyle sağ partileıin ka'.esl öunımuna gelen Balıkestr lüna bu giine değın oy deposu olduğu ıçtn ruç blr sanayi yatınmı yapılmamıs. Demokrat Parti zaznanmda yapılan çımento fabrıkasının dışında devlet tarafmdan kurulu olan büyük bır sanayi yatmmı yok. Ancak son yülarda AP'nin yörede oy yitirmesi va MSP'nın oy kazanma çabalan İle bir kaç temel atılıruştır okadar. AP ü başkanı bu konuda sıradan blr AP"uye oranla daha gerçekçi konusuyor. AP ıl baskanı Av. Kays. Bulut Balıkeslr'ln oy deposu olduğundan paröslnln kente gereken öneml vermedıŞiru ve bu nederüerle 1973 seçimlerinde oy yitirdiklenni belirterek şfiyle dıyordır «Demokrat Parttnin 1960 yıhna kadar kalesl durumundaki Bahkesir 1965'ten sonra APJnın oy deposu olmuştur. Ancak 1969 yüjnda aldığımız 124 bln oy, 1973 seçimlertnds 113 bıne düsmüstür. Bunun btr nedenl de sanayılesme ihtiyacı lçinde bulunan Bakkeslr'e buguns kadar dofcru durust hükümetlercs bir yatınm yapılmamaıs olmasıdır. Manısa, Izmır ve Bursa taraîından çevrıli oldugu lçın bu kentler arasında blr, tampon bolge olarak kalmışız. li sıcırlan içjıâe işsız sayısı çok. Özel müteşebbislerın sanayı yatınmlan içm ısteK var »ma devlet hâlâ Balıkeslr'a glremedl. Bu arada diger partilerin çahsmalan partlmizuı ovlannın bttlünmesir.e yol açtı. 1973 yılında yepılao senato seçtmleri için, yenllgiden sonra derlenıp toparlanıp 1973te çekemedigimlz oylan topladık. Butün bun PARTtLER AP Seçimden Seçime 450 SANDALYA Mehmet KEMAL Az buz degü, yüz yılı askm bir zaraandan beri saçun yap&nz. Halkımız seçtaüer» alışkındır, seçım yatktnlığını almı^tır Düşünün bir kez, 1876'da başlamışıa, şimdl jü 19T7 dir. Haıu blz de Beçımrn acısını, tatlısını tat 0 manuşsak kım tatmıştır 1876 Kanun u Esasısı üân edlldiği zaman seçim de gelmıştır. Gerçi seçunler şimdlki gibi incelnuş. kılı kırk yarar hale getırilmemlî tı Vılâyetlere haber salıruvor, vilâyetler de mebuslanm seçıp gondertyorlardı Illerin bolünmesi de bugunkü gibı degildı. O günkü illenn adım sayacak olsak, bugun hiç blri yoktur Lazkiye, CebeUbereket, Sel&nlk, Ha lep neredeler* Ilk \nayasa da, llk seçim de uzun sUrmedl. Ardmdan 1908 Anayasasını ve seçlmlerinl denedik. Hem birkaç parti vardı, hem de seçımler kavgalı dbğuşlü, sopalı değneüi oldu. Seçıme de, seçimlerle gelen geçime de alışıyorduk. Cumlıurıyet'ten sonra iki kes çok par tili bır dönem geçirmışsek de (Terakldpener Pırka ve Serbest Fırka) 1946'ya kadar tek •oari demoerasısmi ya^dık Sihvoiduk haberi bımcı v« ikmci seçmenlers, onlar da mebuslan seçıyorlardı, par lamentcvu olusturuyorduk îvl mıvdi kötü müydü bır şev sovlemiyeceğım arna, böylesme gürültıi ve pahrdı olmuyordu Atlı itli, anah tarlı amhtarsız basküar yoktu. 1946 se<,Lmlerinin hilelı oldugu çok soy lenmıst:r Şradıkl Pakıstan seçimlenne çok benzer Isrnet Paşa Celâl Bayar'ı çağırrruçtır. «Celâl Bey, hılo yapılmıştır, yapılmamıştar Bu seçjnlerde salt çogunlukla iktıdara geleceginızı umavor duydunuz'» «Hayır » «öyle ise bu »eçtmlerl pek kanştırmay»lım » Boyle denmiştlr ama. körttn beUediğı gibi seçım dendikçe 1946'nın hilell oldugu hep soylenmiştir. Demlreı CHP*yB çatmak lstedlği zamaa hep « »atartm çljoer, 46'yı Itanştını. 1950'de tereyağdan fal ceker gibi iktidar degiştlnlnuştır. Demek ki, haUonuz Irt»dl4l zaman seçtmle iktidan defiştlrebillyor, seçımtere alışjcanlığı va yaünnnğı Yardır. öyîejse bir iktidar degişıminl yenıden neden yapmasuı'' Eğer hnlkmızın, çogumuzun dedıği gibi tâa burasına kadar gelmiss*. i> bu «•çımlerde bır surprtz neden olmasın Daha sandıta yaklaşmamıza blr hayli zamıuı n r . Gün doğmadan neler dogar, bazan da giin dogmadan şavkı ovaya Turur. Bır Ragıp Karao&manoğlu vanb (nhınet olsun) çcl. nüktelı bir kişiydl. Merkezden (Ankara'dan», taşrada bulunan Pu&t Köprlllü'y» telefon edlyor. 1950 seçimlerini DP kazazkmıştır. «Hoca 450 sandalya aldık.» O zamanlar ber mebu» için bir mntalyH •özcüğıi kuUanılırdL «Ne aldmız'» «450 sandalys » «Yahu partinın o kadar parası yok, «50 »andalyayı ne yapacaksOTiz?» DP'nm meydan meydan «ıkridar» geliyoruz» dıve dola":an s07Cü50i Koorülu Hocancn bıle duşlerı, 450 mebusîuk alacak kadır genişdeğıldı Iktıdar surprız olnıuştu Seçim dedığuı boyledır, bazan karaya b»sarsırı, ak çıkıvenr bazan aka basarsın kara. Dedıgim gıbı halkımızın seçimlere alışkanlığı ve yatkınlığı vardır. Havalar karardıgı, mebus seçemedığı zaman Mç olmazsa muhtar, belediye ve il genel mecUsi seçtalerine katılmıştır. Bunca deneyden sonra kafası hele bir îozmasm, helc bir coçmAsm, •andalyeleri degi^tırir, klminin altuıdan da çeldTerir. Kudar, Havran CHP tlçe R;»<inMTi üe kmrafurken. Banş KUDAR ı •a ı MV •ayısı 7 19 6 9 MV sayısı 7 19 Oy oranı ve ısyıaı 58.5 167 088 S87 101.784 Oy oranı ve sayısı 63S 152 847 284 69 040 35 84M 1.4 3344 24 5.874 1^ 2855 Oy oranı ve sayısı 563 124 138 55 12 141 282 62 143 ' 13 2907 16 3.483 MV tayısı 7 3 10 Oy oraoı ve sayıeı 47.1 113 402 30 7.107 52.1 77.341 59 14.241 06 1402 17 4 163 86 20 669 08 2094 00 MV saytn 5 3 1 CGP CHP DP MP (GP) 4 3 MHP MSP TBP TtP YTP (CKMP) (MNP) (BP) 4.3 11333 1 J3 4670 385 475 S4J B\GIMStZXAB Geçerli oy Y» MV sayısı Katdm» oram 11 21 4 688 2.2 4 911 09 1.863 u 243 134 220 511 6108 2fi8 240 685 6160 9 lann yanınd» CHP geHşmekm önumüzdeM eeçim lerde CHP oylanru korur ancak 1973'te aldiBinus oylan büyük oranda arttırarak Balıkesir'den 6 mil letvekıli çıkanns. CHP ytn» 3*t« kalır. MSP yogun çalışma lçuıde olmasına karşın bu »eter mlüetv»kili çıkaramıyacak > AP 1) başkaru A», Kaya Bulut Demokratfic Partınln Süle\raan Demırel'e kızanlar tarafmdan kuruldugunu ütm aürerek bu •eçimlerıle DP'ye gı Süleyman Bey seçim gezisinde: den oylann AP*d« bütunleşece«inl söylüyordu. Durs\mbey üçesl ve köylennm yanı sıra dağ köylenninde kendl hallerıne bırakıknalan nedeniyla MSP'nm buraVarda «tkinliğıni korudugunu belırten Kaya Bulut, AP'nin başa güreştıginı ancak tek başına ıktidara gelmesınin beklenemeyeceğını düşundügünU belırtu ve CHP'de oy yukselmesının olacagını da parantez ıçinde bıluırdı Balıkesır ın tüm ılçe ve koylerınde seçim konu çuluyor. Gezebıldıglmız koj lerde halk bugune kadar iktidar olmuş bukümetlenn kendılerıni nasıl bır kbşeye ittıJUennın bıljıcıne varmışlar. Balıkeslr'den kopuk gibl görulen Kurfez bo.gesi z»ytın ve zeytınyağı uretıcıleri lse MC hukümeUnın u>guladıfa. yanlış polıtıka nedenıyle guç duruma düştukîerını bıliyorlar ve bu kez CHP'yo oy vereceklenni söyluyorlar. Sındırgı, Sa\aştepe ve Bıgadıç11 tütun uretıcıleri de, Susurluk'taki şeker pancan ekicıleri \e Manyas, Bandırma, Erdek, Gdnenll sebze yetiştiricıleri de aynı sözlen jrlnellyorlar. Balıkesir merkezınde ve ılçelermde oturanlar Isa Baükesir'in sanayüeşme gereksınmestnde blrleşiyorlar ve devlet elırün uzanmasım istıyorlar. Seçim Anıları: OY PATUM&SI CHP ıl örgutu yoneticüeri gelışmeyi halkm b'llnçlenmesîne baglıjorlar. 1973 seçımlerınde 4. mılletvekılhğını 1800 oyla kaçırdıklanru belırten CHP ıl başkanı Davut Abacıgıl, seçımlerin one alınmasıyla CHP'mn buyuk bır oy patlaması yapacagını, bunu da kırsal keslmdeıu seçmenlenn Ekım ayında, seçımlere işlen nedenıyle Katüamamaları gerçeiıne dayanarak soyledığını ekliyor. Bahkesır ilı sınırlan ıçınde yaşayanlann 1973'ten bu yana kendi kendıni yeruledıSinı belırten Abacıgü seçimlere üişldn şoyle konuşuyor: «MC'nin kırsal alanüa koylüye bır şey gotur»memesınin sonucu yıllardır DP ve AP'nin kalesı aurumımdakı Balıkesir'de bu seçımleröe çok şey değışecektir. Yeru kuşaguı Balıkesır yoresıne getıruığı yenıUkier ve koylunüa artuî kınun kımden yana oldugunu bılmesınden ötünl seçim ler bizım lehımıze gelişme ile geçecektır MC hükumetinın zeytın ve zeytınyağ üreücilerı ile dığer uretıcıiere, dağ koylerine el atmaması, u>gulauığı >anlış ekonornı politıkası köyliimîn gözüntl açmıştır. Bunun yanı sıra DP ile CGP Balıkesır'de yok g.bıdır MSP ıse guçlu olduŞu Dursunbey ve Havran \dresinde çozülmüsttlr. Bu yorelerde AP'lıler bue bızım ıçın çalışıyorlar Bu seçımlerde 1950 seçımlerinde ne olduysa CHP onu yapacaktır. O zaman yeru bır partının heyecanı vardı, şımdı ıse büınçy İenme var Eskı demokratlar bıle bılınçlenerelî AP'ye oy vermıyorlar 1973'te 77 bm oy alan CHP, 1975'te 103 bın oy almışür. Bu seçımlerde ıse oylann yüzde 50'den lazlasını CHP alacaktıt Bu durumda CHP 4 garantı çıkanr, adaylar çalışmalarirıı aksatmazsa 5 olabülr AP ıse 4 çıkanr. Ancak MSP 1 mıllenekılı çıkanrsa dunırn CHP 4 AP l MSP 1 olur » 1973 seçımlenr.de 14 bin ov alan Demokratık Partı Balıkesır'de yok gıbı. Tum aramalanmıza karşın orgut yoneticılerınden ve seçmen>irden bınnı bulamadık Mebruro AKSOLEY Aksoley: "Arkama moralimi bozmak için bir katil takmışlardı „ guk barbi yasamaktan bıkmıstım Nıhavet sarı rım taştı, bır uçurumun kenannda cıbımı durdurarak dışanya fırladım. Adam da durmak zorunda kaldı. «In aşagı» dıye havkırdım. «Senın suçun ^ok bu ışte, bu gorevı ekmek parası ıçın yapıjorsun Gıt efendılerıne soyle, ben bu davaya başkovdum Lâzrnsa onu da \erinm s Bunun uzenne adam süklum puklum gerı dundu ve bır daha ardımda gortlnmedı A\nı ooremden bır baska hatıram da rakırj aday'ardan zamarun MJlı Eçstmı Bakanı Tevfık Ilen, benım ıçın, cBu kadın rranSiz donmesıdır, sa'vin ona oy \ermeyın» dıvormuş Seçım yasaklarının baslamasma bır saat kala haber verdıler, hemen şennn merkezıne koşuo meydandakı hoparloriı ebrae a!arak", «Dedera Sinoolu, annemın dedesi Luleburgaz'lı, eşim Sıvas'dan Aksemsettın.'Ulerdendır Bana o ıff ıavı ?tar Te\£ıK Ilen Hemşinlıdır. O ksndı soyunu sopunu kurcalasın!» dedım,» S «1961 seçımİOTnden'' > C «Adavı oldııgum Kutahva r.ın Sımav ılçesmde bır kah\eoekı kadınıar toplarfısında konuşurken :cen bır adam gırıp kadmlardan bmsiru yumruklayarak al'p goturdü Ben de bu olavı kmaüım *abıı Bılâhare AP lılere aıt bır kahveye gırerek yann seçımlerı kazanırsam, parti farkı gozetmeden hepınızm mıl letvekıli olaıak çalışacağım, bır çannm içeyım dedım Hepsı pes memnun olarak benı aSırlayıp kapıya kadar uŞurladılar Bu arada sabah eşlnı doverek toplantımızdan çıkartan adam yanıma gelerek, «Hamm anne ben eşegın bınyım, kanma vurrnamalıydını '^enden oztlr dılerim Yalnız bizımkı senı dıiuerken komsunun burün Kazları bızım bahçcve gınp mısırlanmızın tumunu yemışler ona kızmıstım» dedl. Ben de < Ozrunu söyleyen ın^an büytik insandır Bir daha eşıne yumruk atma, sonra çocuklann yetim kalır» demistım. Avhan HUNALP 1959 yıllan dolaylarmda Mebrure Aksoley ile Istanbul Erzurum arasında bır yolctıluk japmışnk. O Inonu nün gezasme konuşmacı olarak katüıyordu Ben de gorevli bır gazetecı olarak Oktay Akbal da vardı aramızda Mebrure hamm Istanbul'dan Erzuram'a kadar CHP'dsn çok sozetmlştı, bır ış adamı, «Ben kırkyıllık CHPIıydım ama, t)artının o kadar çok sozü edıldı kı, partunden aynlıjorum» demıştı O yıllardaki latüenın yanısıra bugunku gerçek, Mebrure hamm artık CGP"nın Dıvan Uyelığinı yapmakta. Doğru'yu ıki nokta arasındakı en kısa çızgi olarak tanımlarlar. Tılrk polıtıka hayatımn doğrulanysa çeşıtli sebeplera°n oturü zikzaklardan oluşur. S «Mebrure Hanım, politik hsyattaki özgeçmişınız''» C «192B yılında CHP, Çankaya ocagına gırerek sıyasî hayata atıldım 1943950 arasındakı ıkı dor.omde Ankara Mıîletvekılıydım. 1960 da KUTJCU Meclıs trrelığı 19641973 arasında Istanbul Senatoruydüm Fıkır arüaşmaz lığından o^ıru Kemal Satıria birlıkte CHP den aynlarak Cumhunyetçi Partıyı kurduk. Guven Partısıyle guçbırlıfa yaparak da Cumhunvetçı Guven Partısiru oluşturduk» S «Katıldığınız seçımlsrdeki ilgmç anılannızdan7» C 5İ93' seçimterınde Haslm Işçan ile birlılrte Samsun'dan Milletvekıli adayıydım. Yarjüan ışoolumvmd" bana Bafra ılçesı çıkmışrı Bir cıple yollara duşmuştüm Demokrat Partı mahalli teşkü&rı hapıshaneden aîtan yararlanarak çıkmış bır kaatılı peşıme takmıştı Gun.erre bu adamla dolaşrp durduk. Ben nereye ş'tsem peşımden gelir bunramun dibmde oturaraJt moralımi bozardı. Bır so MSP'NİN HtDÎFi: 3 SANDALYE MSP ıl başkanı Yusuf Ocaktarı ı«e Manıfaturacı dükkanında muştenlerme satıs japarken sorula nmızı yamtladı. Yusuî Ocaktan MSP'run Baııkesır yoresınde çok ıyı çalıştığraı 4 yıl suresmce hü kumett« kalarak hızmet taşıdıfını behrttı, seçune katüma oranınm buyuk olacagım one surdü. AP'nin buyuk bır ov yıt'receğju de ıddia eden Ocaktan sozlenm soyle surdurdu«Partı olarak erken seçıme başmdan beri karçıyız Ka^ar alınmadan once icra îaalıyetlcn gösterdık. Faal durumdnvdık. Seçımlerde de bunun semeresiru göreceğız. Erken seçım olsun, normal seçım olsuı çalışmalanmızın semeresinl göreceğız. Kanaatlarımıza göre Balıkesır'de uç buyUK partıden bırı olarak 3 milletvekıh çıkaracağımıza ınanıjorum. AP 3 CHP 3 muletvekıh çikarabılırler. Dığer partıler kendı faahvetîermın netıcesmi bu seçımlerde gorecektır Bahkesır'lı ürefıcüerımiz zamarun getırdigi problemle're ılzulmüşlerdir. Bu problemler de zamanla çbzulecektir. Bız pam olarak faız düzenme dengesız vergilere karşıyız Bunun neticesi olarak aracılar, telecıler ortadan kalkacak Mılletimıze hizmet edıyoruz ve Türkıye'de lso'ye yakın mületvekıU çıkaracağımıza daır ümiöimiz var. îkinei buvuk par ti bız olacagız » MC hukumetinm iktıdara gelmesıyle ezılen UreticJer sanavileşme ozlemıyle tutuşan ozel sektör temsücılerı, yenı yetışen ve bılınçlenmeyi koylere dek gotüren genç fcuşai Balıkesır'de oy dagv lımında bılyuk rol oynayacaktır Blr tarimın yapmajc gereklrse Balıkesır'de CHP 4, AP 4 ve >'SP 1 mılletvekılı çıkaracairır. r AZI s ı z