Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
İTALYAN KOMÜNİST PARTİSİ GENiŞLETiLMiŞ BİR AET'DEN YANA Emine UŞAKLIGiL talyan Komünist Partlst Içta, tarihi uzlaşma, salt ulusaı sınırlannı aşmakta Partınln dış politikasını gozden geçınrKen, «Avrupa Komünızmı» kavramına açıklık kazandırmak gerekı yor Her ne kadar her uıusal sosyahzmın kencune özgtı gelışınesî yenı btr olgu degılse de. sosyalız nnn gelışme surecını çoğulcu demokratık bır çer çeveye otur'mak çabalan yeru gensmelere jol aç mıştır. Tarını uzlaşma anlayışından hareket eden îtaly&r. komünıstlerı. hazıran 1976'da «Avrupa Ko münizmi» lıkrını ortaya attılar. Burada. Serlınguer'ın katkısını değerlendırmek oldukça güç Hem tanhî uzlaşma. hem de Avrupa Komunızmı anlayışlan, Gramascı ve Toglıattı'nın fıkırlennın bır uzantısı olarak kabul edılebilır 1973'den berı İtalyan arayışına uluslararası boyutlar kazandırmak ıçın uğraşan Berlmguer'ın, çabalan, bır baKima hazıran 1976'da Berlın'de bır araya gelen 29 komunıst partmın toplantısında so nuçlarını verdı Avrupa komunızmı anlayışmın yaygınlığı^ın ortaya çıkması, Berhnguer in başarı sına yeru İır boyut kazandırdı. înşa halındekı Avrupa Bırliğtne, Avrupa Ko münızmı çozumler getırebılır mi? EkonomıK buh ran ıçınde bulunan. sosyal çalkantılar ıle sarsılan Italva nın yanısıra. demokrasırnn ve sosyalızmın gelışme süreçlerıne yenılıkler katan bır îtalya oluşmakta Îtalya bır laborattıvar varsayüdığı tak tırde. Avrupa ülkelerı olduğu kadar Turkne ıçm de, Italya'dakı gelışmeleri yakından lzlemek buyuk bır önem tasıvor. İtalyan Komünist Partisı'nın dış politıka sorumlusu Sergıo Serge, bu konuya ılışfcn sorulanmm şoyle yarutladı: İ Avrupa Birliği görüşü günümüzde sol partiler tarafından savunulmalı İtalya'nın NATO üyeliğini onayladık Bağlantısızlık üzerinde durmuyoruz M>RÇ NVTO \arsova Paktl ilişkilen çerçevesinde, bugün Vkdeniı'delri denge drtant polıtikasına bağlıdır. Sızce. \kdenız ülkeleri için, bağlantısızlık bır seçcnek olabllir mi? CE\ KP Hıjvır îtalya ıçın bır bağlantısızlık polıtıkasını duşunmuyoruz İtalya'nın NATO uyeh gını kabul etmıs bulur.uvoruz \e dolavısıyla, Ital \a ıçın bağlantısızlık seçenegı uzenne durmuyoruz Oysa îtalya ıçın \uçoslavya'nın baglanhsızIıgının buyuk br nnem •a^ıdıgını aç.kça sojleyebılınm Yugoslavya'nm bağlannsızlığınin devam etme sı, Italva'nın \e hatta Itaiyan demokrasırun çıka nnadır Bununla beraber, ıster uluslararası ılışkıler düzeyınde Ister Akderuz ulkelerl arasındakı ilış küerde baglantısızlıgın olumlu bır etken olduğunu kaydetmek gerekıyor SORU tşçi hareketlerınin TP komunıst partilerin AET'nin kurulrnasında >f guç kazanmasındakl rolü ne oldu? ttalvan Komünist Partisi AET' nın genişlemesine karsı ozellikle tkdeniı'e dofru tutumu nedir? CEVAP Zamamn şartlan altmda, komu mst partılenn AET >e karsı çıkmaları doğaldı Soguk savas sırasında, sosvalıst partiler ve hatta sosyal demokrat partiler de AETve karşı tutum aldılar CHsa, ıcioıa edebıLrım kı gelışme surecınin getırdı^ı yenılıklenn bılıncme vanp, onlara uygun gerçekçı b.r poht:kayı gelıstıren ilk ko munıst partı italyan Komünist Partisi olmustnr Bugun Avrupa Ekonomık Topl'jlufu 30 yaşmdadır. Roma da kısa bır süre onc» toplanan n r r e bır bakıma bır dın başarısızhğı ortay» koydu. Bır serbest mubadele bolgesı olan AET'ye yad boyutl&r kazandırılması başarılamadı ve gerçek bır topluluktan soz edılemez pek şımdılık AET nın kuzeyi ve guneyı arssındakı ekonomık uçurum kapanmış olmaktan UMÜC. Yapısal sorunlara (Ornegın tarımsal ve bolgesel sorunlar) çozum getınnek zorundayız Bugun artık Avrupa Bırlıgı fıkrırun sol partıler, demoltrarık gıiçler ve sendıkalar tarafından savunulması gerekll olduğu kanısındayız. Amaç, ceğışme ve gelışme yoluyla, tar demokratıkleşme surecını oluşturmaktır. Bunun ıçm de, bolgesel butunleşmeyı gerçekleştırmek gereklı AET nın genışlemesıne gelınce Toplıılagun tum demokratık A%rupa ulkelerım kapsamasma taraftari7 Boyle bır genışlemenın getırecegı ekonomık sorunlar elbette kı oldukça agır olacak, ozellikle tanm alanında Pakat bııce sıyasal boyutun onemı meydana gelecek ekonomık sorunları bastınvor Genışlemış bır AET sıyasal gerçeklere jenı boyutlar kazandırabılır. Boyle blr oluşum. kuzej ve guney Avrupa arasında. yenı dıyaloglar kurma fırs?.tını yaratabılır Avrupa n»n ekonomık bakımmdan fıılen ıkıye bolünmesme ot«den berı Karşı çıktık Guney Avrupa'nın gelışme sorunlanna çozum ararken, genışletılmış bır AET nın varLgı yenı açılar getınr herhalde . SORU Siıc*, 4ET «Avrupa KomunUmi» (rurocommunjsrao) için uvgun platform mudur? CE\ \F IIK aşamada «eurocommunısm»ı tanımlamak geıekıvor. Onemh bır sıyasal gelışme >ı vansıtan bu 'anımı bız yaratmadık. Bence bu ka^ramın gelışmesı şu gerçegı açıga vuruyor Her partının kendıne ozgu tarıhmı, ner ulkenin durumunu aşan yenı bır olgu oluşîu Sosyalıst bır toplumun arayışında, Avrupa Komunıct Partılen ortak fıkırler gelıştırdıler Demokratık, sosyalıst, çogulcu nıtehgınde olan boyle bır toplumda, amaç tum kışısel ozgurluklerı korumak ve ıktıdar seçe neKlennın seçmen tarafından belırlemnesını sağla maktır Boyle b r sosyalızm anlayışı, dogu Avrupa dakı sosyalıst uygulamalarında çok farklı nıte lıkler taşıyor Busun Fransa. Îtalya. Ispanva, Ing.ltere ve hatta Japonya Komlınıst partılen bu fıkrı benım^emıs dtınımundalar Avrupa nın bu ke sımındekı sorulara cevap arayan bu gelışmeyı, dıger partılere zorla kabul etturaek soz konusu de gıl Oysa. komunıstlenn, sosyalıstlenn. sosyal demokratlann, hırıstıyan demokratlann sıyas»! duzeydekı arayışları bu düsunce etrafında odaklanıyor. SORU Koraiiniit partilerln Berlin'deld toplantısı sırannda. GeoTfes Marchais f^llsmi? ülltelere UTfun bir komüniraıden *oz etti Bu konuda p»rtiniıin tutumu nedir? CEV\P Bence bugün degışık sonınlara degışık çozumler getırmek olanagı vsrdır ÜlkelerımıTje, toplumlarımıza ozgu sorunlara çoTum getırmek gerekıyor Boylsce Avrupa nın bır bolgesme uygun bır sosyalızm, başka bır bolgenın sorunla rına pekala u\gun olmayabılır Yıne de sosyalızm arayışında, ortak bır platformun oluşrugu kuskusuzdur SORU Batı Arrupa'nın öf bövik komnnUt partisi, Madrid'te toplandıklarınd». tspanrol Komünist PartKi daha rasallaşmatnıstt. Tısallaşmsmvs fakat Avrupa Komünist Partileri toplantısına katılan TKP'^e karsi tatumunmu açıklıynbUinniydiniz? CEV*P Turkıve'yı IJT tanımamakla beraber bıldığım kadarı^le Türk toplumu da bır geçış su recını yasamakta Demokrası ülkemızde güncel bır sorundur Sıvasal bır partınuı yasallaşan sorunu toplumsal demokrattklesme duzeyım yansıtır Ilerıde yasallaşmış bır TKP ıle ılışkılenmıze gelınce, Avrupa'nın rum ülkelerı ve tüm sıyasal guçlen ıle ılışkiler surdurmek ıstıyoruz Bugtin îtalva ve Turkıye arasındaîîl ılışkıler pek sıkı savılama7. O^rsa a%nı bolgedc bulunan degısık sıvasal KUçle nn arasında dıyaloglann kurulması elbette kı olumlu olur... t Politikada Sorunlar ERGUN BALCI General Mobutu Sese Seko İTALYAN KOMUNıST PARÎıSı YETKıLıLERı BıR ÎOPLANTI SIRASINDA,.. ÜÇÜNCÜ DÜNYA'YA KREDİ VERİLMEDEN ÖNCE BU ÜLKELERDEKİ SİYASAL DÜRUM İNCELENMELL, 1116^311 bankacılılc çevrelerinın etkın yayın orgam «Businesse Week», üçuncu dun\a ülkelerıne verll«n kısa vadelı borçlar İÇJÎ uyanda bulunmuş ve bu ulkeye venlen kre d.ler öncesı ülkenın sıyasal durumu hakkmda araştırma yapümasını onennıştır. Dergı, bu arada Zaıre ve Endonezya'dakı son olaylan. uyan sma kanıt olarak gbstermiştir. «Businesse Week» derglsınde yer alan yazıda Zaıre'nın guney bolgesmm Katanga'nın paralı askerlennce ışgal edlldiğı, Endonezya'nın ıse Amenkalı bankacıhk çevrelennde «şüphelı alacaklar» listesine sokuldugu belirtılerek, açı;an kredılerde ulkenin ekonomık zengınlıklennın belırleyıcı olmaması ve yerel sıyasal geiışmelere de gereken dıkkatın gösterılmesı ıstenmıştır. Ya zıda. Zaıre'nın Devlet Başkanı Mobutu Sese Seko'nun yabancı ısgalı durduramamasınm CıtıbariK'm açtığı kredı ıçın yeni bır donum noktası olduğu kaydedilmektedir. Mobutu ıse borçla rın gen odenmesı konusunda temınat verm ştir. Eu arada Cıtıbank ın krediyi 250 mılyoa ao lara vüiselmesi karşısında Uluslararası Para Fonu bu uikeye karşl daha sıkı ekonomık onlenîler almıştır Yerılen ozel teminatlar sonrası kredıjT veren Cıtıbarııt. kredıyı destekleyecek başka benkalar aramaya başlatnıştır. Cıtıbank bu konuda dığer bankalara yaptıgı davette, açılacak olan kredı karşılıgında Zaire'nin diğer eskx borçlarını 'rapatacağım belırtmektedir. Borç'.arımn durumu beiırsız olarak mtelendı rılen IKIJICI ulke ıse Endonezya'dır. Ancak Er.donezya'dakı gelışımlerın çıkış noktası Za.rennkınden farlaıdır. Dergmın «Endonezyalaşma» ola rak soz ettıgı bu gelışım sonrası bu ulkede ços. \iluslu şırketler açısmdan çeşitll gelışırnlerın be'< lenmesjım olası olduğu ıfade edılmektedır. Bu arada 5 mayıs'a yapılacak olan seçımlenn oncesında Endonezja ^ukumetı ılk olarak aralannda IBM. Unılever, Sınger ve Siemens'm bulunduğu çok uluslu şırketlerm ulke dışına kâr translen yapmasım yasaklamıstır. Bu konuda bır açıklaİaa yapan IBM yetkılisı, «Hükümet ıle goruşmele 5 rl sürdürüyoruî, şimdilık çözüme gıtme umudu nu taşıyoruz» demıştır. Federal Reserve Board Başkanı Arthur Burns ıse bankalara yolladığı resmî yazıda, bankalan, gerı kalmış ıllkelere açacaklan kredıler konu sunda uyarmıştır Dergi. bu konuda. «borç \e ren devletler, borç alan ulkenin pohtik denge slnın tartılması geregını, ancaK, ders alarak oğ renıyorlar» demıştır. Bu arada, Eskısehır Sanayı Odası haber bjl tenmde yer alan bır açıklamada Turkıye'de oze dış kredı kullanımının DÇM'lere gore çok dana zor ve agır oldugu behrtıimıstır Oda açıklamasında bu nedenle DÇM'lerın gınşinın sunı yollardan teş\ık edıld:ğı kaydedılmektedır. Oda ou arada mevzuafan doğan aksamalar nedenıyle sa nayi yatınnları ıçm kullamlan ozel dış kredılerin DÇM'lere göre daha pahalı hale geldıgı gorüşünu sa\aınmaktadır. Sanayıcüerın büyük b:r çogunluğunun tepkısıne yol açtıgı ıfade edılen bj uygularr.anın ana aksamalan şoyle ozetlenmıştır. # Özel dış kredıler ıç.n ana para ve her yıl faıze esas olan bakıye üzerınden % 1 oranında kur rızıko garantısi odenmekte olup, DÇM ıçin böyle bır garantı odemesı gerekmemektedır # Ozel dış kredılerde vergı uygulaması soz konusu olmaktadır Buna karsıht DÇM ıçm gelır \erg:sı uygulaması yoktur # DÇM ıçm bır kayıt öngorulmemesıne kar sın ozel dış krediler ıçın bır yerli bankanm aracı .otaıası şarttır Bu bankanın Merkez Bsnkasına kredı tutarı kadar borçlanması gerekmektedır. (Dış Hsberler Servisi) Zaire ABD'den askeri malzeme yerina Coca Cola alıyor WASH1NGTO\ İstıla kuvvetlerine karşı çarpışmakta olan Zaıre'ye ABD nın sarth olarak kredı açması ve ba kredı ıle ancak «oidurucu ol raayan malzerae. %ereb.lecegmı bıldırraeM uzerı ne. Zaıre Devle" Başkanı General Mobutu kredıvı Coca Cola ıthal' ıçın kullanmayı kararlaştırmıştır Ancak Zaıre Devlet Başkanmm bu talebı. Co ca Colayı «luzunıundan fazıa zararsız bır malze me olarak nıtelendıren ABD Savunma Bakanlığı \etkılılermce gerı çevrılmıştır Ayrıca Zaıre Devlet Başkanının bu karan, Amerıkan Savunma Bakan lıgı çevrelennde espnlere yol açmıştır. Talebının reddedılmesı uzenne Washıngton'a baş vuran Başkan Mobutu. •Değerlı Coca Co!» şı «elerı ıçm. peşın olarak 60 bın dolar odemeye hazır oldugunu büdırmısTır Taraflar arasında vanlan anlaşma uaenne. Amerıkanın Zaıre'ye .Öldurucu olmayan askeri mal zeme. faslmda sagladığı bır CHO asken n»klıve uçağı. askeri malzeme yenne Coca Colm yiüslu » larak Zaıre'ye hareket etmıştır • AMERıKAN SERMAYE ÇEVRELERıNıN SOZCl'SU DURUMUNDAKı BUSıNESS WEEK, AZ GELı$ Mı5 ÜLKELERE VERıLECEK BCRÇLAR KO NUSUNOAKı UYARISINA, ZAtRE VE ENDO NEZYA'DAKı OLAYLARI KANIT OLARAK GOSTERıYOR. • ZAiRE DEVLET BAŞKANI MOBUTUNUN, KATANGALI ASKERLERıN GUNEYDE ılERLEMESıNı DURDURAMAMASININ, AMERıKAN CıTıBANK'IN BU ÛLKEYE AÇTIGI KREDı ıÇıM DONbM N0K1ASI OLDUGU KAYDEDıLıYOR. PİGMIIERIM IBIttll OKURt Öte yandan Zaıre'nın Saba bolgesınd» (eski Katanga) süren savaşta, Mobutu yanlısı bırlıklenn Katangalı askerlere karsı. jehırh ok yapımın da ve bunlan isabe'lı biçımde atmada buyuk bır un yapmış olan Pıgmı lerden yararlandıfcSarı ha ber venlmıştır Pıgmıler ısabetH artıklan zehırlı oklarla rakıplennı oldürmektedır. aire'nin Şaba ejaletindekl (eski Katanga) «savas glderek karmaşık bir r.ıtclığe burunmekte. Kongo Halk Kurtuluş Cephesıne baglı askerlerle. Faslı askerlerJn destegindekl hukumet bırliklcrı arasındakı çarpışmalar yoKunlaşarak süruvor Hukumet bırliklenne karşı savaşan Katanga'lı askerlerın gerçek. araaçları henuz kesınliee kavuşmuş değil. Bunlar arasında 1363'te Katangadan kaçanlann oranının ne olduüTi da henu? belli dejil Bilındıği gibt Katanga'yı Kongo dau ajırmak ııın sa\aşan eskı Katangalı dıktatör Moiz Çombe nin adamları BM ıse mudahale edince, Salazar Ançola sına sıçuımış \e bır sure Fasist Portekiz bıriiklerinin janındi, l husal K.'rtulus Orgutlerine karşı mucjdele etnîıslerd: Son •ullarcU taraf deçistiren Katangalı jerillalar tugistinho Neıo nun başkanlığındaki M?LA drgutunün safında. batı vanlısı dıçer ikı orgute karşı savasmıslardır. J^uba kabilesinden olan Katdiıcalı gerıllalar Zaire'nin. en bu>uk raltiplerı b".v')llgTrKahlesinin denetlminrip oİmâsına karsı lıer 7aman~Upk. Bll'Tmrntrdır. Pek temiz geçmislerı oldusu Uel'l SUl'UIemevecek «Un KatanRalı gerillalann. Kongo llu.sal Kıırtıılus Cephesı içındekı rolleri ilerde anlasılacaktır. Zaıre'deki savas. uluslarara, al.ında ı«e tam blr keşmekeşe >ol açmıştır (.eneral Mohııtu Sese Seko nun baskanlıjındaİd merkezı hukumet Fas, B«Mçw ı Fransa, 4BD, Fcderal ilmanva, Sudan, Mısır Iran \e i ın Halk Cumhuriveti tarafından desteklenıvor. Nıjerva ısp .ınbuımuluk onfrmiştir. Çin Halk Cumhumeti bolgodr sovvet nufuzunun çenışlemesinden cekinılıginden. fheerlerı ıse zen;in s a ha evaletinde solcu bır rcjımın kuıulmasından korktııklarından Mobutu'vu desteklemektedlrler. So\ictlerin ıse sempatilerinın hukumet bırlıklerıne karşı savasan grrü.alann vanında olduğu bellı. Kuba ıle Angola da bu konuda Moskma ile ııvum içindeler. \e bu keşmekeş ıcınde Zaıre Devlet Başkanı General Mnbutu Sese Seko, dunvava seslcnmekte. «Komunızm tehlikesı» karşısmda. «özjrürluk ve demokrası adına» batı dunyasından yardım ıstemektetlir. % ^Kıradir, Mobutu Sese ,Seko \ Mobutu Sese Seko'nun gerçek kişıliçini tanımak Için Kongonun bağımsızlık kazandıgı l%0 vılma donmek gere^ 4 * i ı . () vıl mavıs avında vapılan seçımlerde Patrıcie Lumumba ezici bır zafpr kazanarak basftakan se^ılır. Belçıka ise seçımlerden sonra 30 haziran'cia Koneova baçımsızlıpını verır. Lumıımba Konso halkınm sıvs.lısi. tck umut ısığıdır. Uzun vıllar Belçıka sömuısccılısıne karsı mucadele etmiş. hapse atılnııs. havatı tchdıt cdılnııs. rlavak yemi«. ıma halkı ıcın verdiğı mucadpleden M'mamıstır Luraumba. «Kongo'nun altı da ustu de Konffolularındır» diyordu. Işte bu tehlıkelı hıt laftı. Konço nun üzerinde gerçi empervalizm tarafırdan çprı hırakıimıs, bir dlzt «baldırı çıplak» ınsan vardı ama. altıncia dun.vaııın en zengin bakır madenleri ıle riaha bır rii/ı cevhrr vatnordu. Ozellikle «Lnion Minıe'e» sırkelının denetımindeki Katanea bolgesi, bakır madcnlrrınııı buvuk çoçunluğuna vahipti. Kongo'ya sozde bagım^i7İık vermıs Belçıka emper.lalızmi ile onuıı ışbırlıkçısi dıscr batılı şırketler, «I.umumba tehlikesını» goze aUmazdılar Lumıımba nın firisecegi bır miUilestirnıe zeıiRin m<ıcien vataklarnın ellennrien kaçmasınü voı açardı. Lumumbavi karsı «Ruvenılır adamlara» gerek vardı. Nıtekim Kunco nun bagımsızlıça kavuşrrasınri™ f> r<i)n ^""^ ıı ipmmıi7. Ttfif) tj, Bekıkalıların adamı M0İ7 Çombe, Katanja evaletınde bâtınısızlık ilan edenk Konf>o dan avinldiKiııı açıkladı. Bu sırada Kongo'da Bashakan Lumumna, Cumlnırbaskaıu da Kasavııbu idı. Mobutu ise Lumumba'nm en guvendisi arlamları arasında idı. I umumba, Belçıkalılara karsı mucadele ettığı sıralarda, o zamanki adıvla Joseph Desır" ^nhııtn kanııı RUCU denen jamlarma birliklerinde basıt bır neferdi. Lumıımba. Mobutu'vu başkentte çıkaıı bır derçive vazdığı vazılardan tanıroıs. hendisıni hımavesıne alarak partısıne sokmus, bir çok olanak tanımıstır. Lumunıba nın guvenını kazanan Mobutu çabucak yıikselmıs ve Lumumba Bashakan seçildikten sonra onu da bakan vardımcılıklarından bırıne getırmıştı. KorijfO'nun bağımsızlıeını kazanmasından sonra baçkmt Leopoldville'de (simdiki Kinşasiıa) karışıklıklar baş Rost«rince. Lumumba çuvenilir adam! Mobutu'yu bu k » de Gentlkurmav Başkanlığma atanııştır Bu sırada Belçıka'nın kiskırtması devam edijordu. Lamcmba tasfıve olmadan empervalİ7me rahat voktu. NihaVtt j eylul 1960'da. vanı bajmısızlıktan ıkı av bcş gun sonra Cumhurbaskanı Kasavubıı lumtım'ıavı azlettiğini açıklavacak, bundan dokuz çun sonra 14 evlul de ıse Albav Mobutu yonetime el kovacaktır. Mobutu komıserİPT hukumetinı kurdurtturken, Kasavuhu ri* C^ımhurbaşkanlıgını Korumuş Lumumba ise dcrhal tutuklanmıstır. Lumumba cezaevınden kjçma»ı basTrmıs. an'ak tam özfürlüge kavuşaca^ı sırada Mobsıtu'nun askerlerı tarafındın vakalanmıştır. Lumumba ıle ıkı arkidası valınavak vanlannda Mobutu'nun askrrleıı oldııâu haltle Belçıkalı bir pilotun kullandığı ıırnM;! halıiri'l i ^ " " " T * " " 1 ^ ' " ^ " " derUmiştir. Lçus sırasında Lumumba Mobutu nun askrrIfTl lai'afllHIan dıpçik. tekme ve vumnıkla surekli dövüK müstur Ucak Katanpa'^a ind:sınde vedısi davaçm etkısiyle van ölu halde bulunan I umumba'nın işinı Çombe"nln adamları oracıkta bıtırmislerdiî. Mobutu ise lıamisi Lumumba'va karsı gprçekleştirdifel buvük ihanetin bir beıızpnni kendi halkma karsı gerçekley tırecpl; ve ülkesınde ^frika'nm en kanlı dıktatorlüklerinden bırıni huracaktır. Franco'nun tspanvol, Salazar'ın Portekıı ulusuna vapturı, Mobutu Konsn hslkına vapmıştır. Bolki de geçmisi ve onun vcrdığı utanç duvcusunn nnntmak için ulkesinin adı ılp kcndi admı değiştirmistir; ama tarih onun avıhını unutmavacaktır Işle bugun, «komunist tehlikesine» karsı hatıdan vardmı dilenen ve «özyürlük asığu hatının da vardımına koshığıı Mobntu Sose Seko. \a (ia «namı diğerlc» Joseph Deslre» Mobutu boyle bır kişidır. Z Bir halk devleti içinde başka devletlerin varhğı kabul edilemez,, LAFRİQUE ASIE DERGtSl a H BtRINİN, GEÇEN YIL KIRLLAN GENÇ MADAGASKAR CUMHURIYETt'NÎN DEV LET BAŞKANI DIDIER RATSIR.4KA İLE Y4PTIĞI GORLŞMENIN OZETlM SfNX'YORUZ: Dr. BARNARD YENİ BİR YARDIMCI KALP AŞILAMA AMEüYÂTI GERÇEKLEŞTiRDi CAFETOWV Profesör Chnstıan Barnard, ,Capetovır da jenı bır ıkıncı kalp aşılama amelıya tım başanyla gerçekleşUrmıştır. Ünlu kalp ameUyatları uymanı, bu turdekı ıkıncı amelıyatım 35 vaşmda erkek bır hasta uzerınde gerçekleştırmıs ttır. t 1T4 yjlından bu yana kalbınden rahatsız olan *Strauss Jacops adındakı hastanm darumu bır su Jre once kotme grmeye başlamış ve bır ver.cı bu «lunur bulunmaz kendısme hasta ^albıne >ardım ' cı olacak ıkıncı bır salp Ukılması kararlaştml mıştı fi saat suren amelıyattan sonra Profesör Barnard herhangı bır açıklama vapmayı reddetmış, lakat hastanın aılesı \e amehyat edıldığı hastane nın doktorları, Jacops un durumunun memnun nun \erıcı olduğijnu beiırtmışlerdır. (aa) NiMEYRi SUDAN DEVLET BAŞKANLIĞINA YENiDEN SEÇiLDi H^RTIM Har'um'da ddn vapılan resrrı açık lama^a gore Sudan Devlet Başkanı Cafer En N: me\n ^ullamlan oylann jâızde 91 avla al'ı \ılhk yenı bır donem ıçm yenıden devıet başkanlığma seçılmıştır. 3 nısanda başlayan seçımde General Nımejrı' nın rakıbı joktu Omdurman Radyosundan seçım sonucunu a çıld" an Devlet Başkanı Bırıncı Yardımcısı Tunıgf r?ral Muharruned El Bahır. General Nımeyn'nın 24 mayısta and ıçeceğını de bıldırmıştır. la a Soru Madagaskar Demokrat Cumhuriyeti'ııin birinci kunıluş yıldonümünde bir mesaj yayınlay*" rak, geçen yıl bir referandumla kabul edilmiş olan anayasada ongorülen amaçlara ulaşmak içın yeni onlemler alınacağını açtkladınız. Uç büvuk seker şirketinin millileştirilmesini de içeren bu onlemler hakkindaki goruşlerinizi açıklar nusınız? Cev»p Ekonoırude temel sektorlenn de\letleştırılmesı gereklıdır, çunku bır halk devleti ıçınde başka devletlerm varlığını sabul emlemez. Soru Devletle siyasal orgutler arasında üiyalog kurulması gerektiğini ileri sürdünuz ve devrime karşı harekete geçmis olaııUrı affedeceğinizi blldirdiniz. Bu davranısınınn nedenlerini açıklar mısmız? Cevap Devrım sadece cezalandırıcı değıl doğru yolu gosterıcı bır rol de oynamalıdır Bu nedenle çıkaracağımız af rejım açısından bır zaaf oiarak mtelendırılmemelidır Soru Sosvaiist bir anayasanın bir yıllık uygulanmasının getirdiği değişiklikler neler oldu? Cevap L'lkede hem nıtelıksel, hem de nıcelıksel degısıklıkler olmuştur Ama bu değışıklıklerın anavasa referandumunun yapıldığı bir yıl oncesınden başladığı soylenemez, çunku devnm 15 hazıran 1975 tanhmde yoluna gırmıştır. Çjnkü ülkenın sosyal \e ekonomık duzemndekı koklu değıslkhklerm vapılmaja başladığı tanh 15 Hazırar 1975 e kadar uzanmaktadır. Bu nedenle 1975 yılı iıaziran ayında başlayan devnmcı surecı, Madagas • MADAGASKAR DEVLET BAS.KANI RAÎSıRAKA: .KÖYLÜMLZ UZUN YILLAR SOMÖRLLDÜ. TARIM REFORMU. KOYLuYU BU SÖMURUDEN KURTARMA AMACINI GÜOUYOR. ANCAK BıR KÖYLU • BURJUVA SINIflNIN OLUJMAStNA DA KAR5IYIL» • <DEV AMEJ8KA i t i GtRiŞiLEN HER «N ALTINOAN MUTIAKA BiR ÇAPANOGtU ÇJKIYOR. BU NEDENLE ÜLKEMiZiN SINIRLARI IÇıNDE BULUNAN BiR ABD UZAY iSTASYONUNU, BÖYbK TEHLiKELERt GOZE ALARAK KAPATTtK.» Ben taraita anayasdnın hngordugu oır tarım reformunu da ele aldık Sanavı ekonoiîiının ıtıcı gueü olduğu gıbı, kalkınmaııın temeİTi de tanm oluşturmaktadır Ancak ba lefornı surecınl de, tanm lşletme reformu ıle tanm kooperaîıfçılıgınden ajırmak mumkun değıldır Tanm reformu ıle tanm kooperatıîçılığı de berabennde kırsal bankacılıgı getırmektedır. Madagaskar köylüsü uzı.n sure sömurgecıler, yabancı kapıtallstler \e hatta ulusal kapıtalıstler tarafından somuruldü. Tanm reformumuz koylüyü bu somüruden kurtarma amacını şruduyor. Ama ote yandan bır koylu burjuva smıfııi'n doğmasını da ıstemıyoruz. Bu nedenle tanm rffonr.am'iz topraklann bireylere dağıtüması venne topraAİarın kollektü* bır biçımde kullanılmasmt ongormektedır. Bu kollektü* kullanma da tarım kooperatıflen aracüığıyla gerçekleştırılecektır. Soru Bıitün bu cahşmalar için yabancı ülkelerden yardım alıvor musunuz? Cevap Dos* ulkelerın sadece deneylerınden yararlanıjoruz, yoksa onlann uyguladıjı modelleri aynen benımsemıyoruz Örnegm kuzey Korelı dostlanmız bıze kooperatıf sıstemimızi kurmada yardımcı olmaktadır Soru \merikahlara aı't bir uvdu gözletne i«tasyonunıı biıvuk bir c»"saret çöstererek kaldırdınız, Bunun nedenini açıklar mısmız? Cevap Dev Amenka ıle gırişılen her işin altmdan mutUka bır çapano?i'i çıkmaktadır. Bu nedenle bu\Tak tehhkelerı goze alarak bu uzay ıstasyonunu kapattık. (Dıs Haberler Servürt) kar Demokratık Cumhuriîeı'nın doğuş tarihinden ayrı duşunmek olanaksızdır 21 aralık 1975 f anhı ulkede ÇOK onemlı bır değışıklığın olduğu bır tanhtır. Çunku Madagaskar ılk defa bu tarıhte bır anayasaya ıjavuşmuştur. Demokratık Cumhunvetin ilânından once de, sonra da sıyasal, kulturel ve sosyal alanda pek ÇOK onlem alınmıştır. Ozellikle eğıtım ve kultür aianında ulkede ılk kez bır kultur ve devnmcl sanat bakanlığı kurarak nıtelıksel bır gelışme sağladık Ancak bununla da yetınmedık. Devrım anayasasının ongorduğu eğıtım reformunu da şerçekleştırmeye çalıştık Eğıtım ışinı temelden ele aldık. Ilkoğretım temel eğıtım olarak değıştırüdı. Ajrıca <ısa bır sure ıçınde okula gıden çocuklarm sayısmı artırmaya çalıştık. Bugün amacımız okulların kapısanı 1 mılyon oğrencıye açmak ve 9 bın yenı ogretmen jetıştınneKtır. Ş'md'.ve kadar sadece maddı durumu çok ı n olanların jararlandı^ı oğıenım kurumlarından en yoksul çevrelere Kadar heruesın yararlanmasını amaçlıyoruz. Yuksek oğrenirne gelince, »maç 6 eyalenn herbtnnde bır unıversıte açmaktır. Oysa eskıden sadece tek bır unıversıte vardı. Şımdıden uç unıversı:e merkezı ve bir politeknık okulunun mşası devam etmektedır. Soru Aldığınız ekonomlk onlemler hakkında da bilgi verir mlsiniz? Cevap Ekonomımizi ayakta tutmak için herşeyden once ıkı ana sektorle ügılendık. Bu nedenle banka sektoruyle dış tıcaretı devleüeştırdık. La Marseılaise'den soora Ada'nın en bityük şırketleıınden bın olan Coroı'yı de mıllileştırdık. Cotena ve Sotema gıbı 12 büyuk şlrketın hısse senetlennm çoğuna sahip olduk. En onemlı mılhleştırme olavlarından mn de petrol alanında oldu. Petrol sektorunun ıthaJatından, rafınaj ve dağıtımına kadar uzanan btırün dallannı ele aldîk Butun bunlan yaparken pek çok eleştınlere uğradık Ama halkın lehine bır karar almca basta daıma genei sayılabilc<xk bır yadırgama ohnakUtdır