Katalog

OİMHIttlm 27 Htfî I9Î7 B j aslıktaki soz, ünlti Fransıs düşlinürü Ren* (Descartes ıDekartnn (159616501, yine unlü olan •Duşunuyorum, oylejse varım» sozunun Lâtıncesıdır Bu soz ondan 1200 yıl once 387 de Hırıstıyanlığı kabul e:mış oıan azızlerden Aurelıus Augiıstınus tarafmdan şu bıçımae sovlenmiştir: «Var oldugunuzdan kuşkulanamazsınız; çunkfl duşünüyorsunuı, düsünmek ise var olmak demektir.» OLAYLAR VE GÖRÜŞLER Düşünme Son yülarda kutlanmays değer blr glrişirale, felsefe, genel kultür, sosyal bılımler ve guzeı sanatlar konusunda bırbınnden guzel, birbınnden yararlı temel yapıtlar yayımlayan (lı Remzi Kıtaben'nm çucardığı Orhan Hançerlıoğlu'nun yıUar boyu çaiişmasının urünu Felsefe Ansıklopedısı adlı değerlı yapıtın bınncı cıldınde düşünme şoyle tanımlanmış : •Düşünme, düşunmek eylemidir. Bundan dolart dusünce anlaramda da kuUanıhr. Fransızcası Penser, tartmak, karşılaştırmak anlamJanna gelen Lâtince pensare kokunden türemiş olup, duşunceleri ölçerek \e karsılaştırarak ıncelemek ve bundan öturu de «Duştınmek eyleml», anlaraını kapsar; bılgive jonelen ussal olavlann römunfi dile getırir. < ) Bu tümlük; algılama, duvma, kavrama. isteme, tasarlama, lmgeleme vb. gibi billnç olgularuun hepslni içerir. Bu bülnç olgulannın tumü «düşunme> kavramı ile dile getirildiği gibl, yalnız biri de yine düşünme kavramı İle dile getirilir» KançerUoğlu, bu Felsefe Ansıklopedısinde en denn, en çapraşık felsefe konuıannı o denlı •çık, o denli anlaşılır biçlmde dile geürmij kl, bunlan okumak, bıraz da kafa sporu yapmak lsteyenler ıçm gerçekten zevk olur. Duşünme güç bır becendjr. Tabıi arpacı kumrusu veya Nasrettin Hoca'nın hindlsl gibı dusünenler için değıl, onur taşıyan gerçek insanlar içındır bu güçlük Türkçemızdekı «Sozünu tar*arak soylemek» deyımı, lyı duşun, denn düşun, ondan sonra konuş, her agzına gelenı sovleme» anlamlanna gelır RahmetH babanı hıze: «Bır lâfı ağzınızdan çıkarmadan kafanızın lçınde dokuz kere dolandırın. derdı Bu ofut*« de yakankı deyımın bır açıklaması vardır lyi düşunmeden konuşan kışı, sonunda pıs pıs düştinebılır .Pıs pıs düşunmek. de bir devımdır, Turkçemlzde (Ömer Asun Aksov, Deyımler Sdzlüğtt. Sh 257) Seçımlenn yemler.mesmp karar venlecek d've belki bazılan boyle duşünüyordur şımdl. Ne demel' boylelerine'' «Duşun düşün berbatt'r işin» ml demeli aeaba'. COGÎTO ERGO SUM Hıfzı Veldet VELiDEDEOĞLU bfr düştüğü yer» blr daha düşmez» sÖKÜnda de, bırçok ınsanın, ozelllkle kıml politıkacılarm ibret alacağı bır «hıkrnet» saklıaır Az onc« refleKs dedım de, aklıma geldl Fransızcada Penser'dsn başka bır de reflexıon sözcüğü vajdır. Bız bunu da •duşünme» sozcügu ile karşılanz Osmanlıcada bunlardan bırıncisı •fildr», ıkıncısı «t*emnıuU sozcuklenyle karşılarurdı Ismaıl Fennı Beyın 1925'te yayımlanan •«Fransızcadan Türkçeye Lugatçeı Felsefe> baslıklı yapıtında bovle yazıhdır. Almancada ıse birlncısıne >Gedanke>, ıkıncısıne «Uberlefungdenılır. Bu sonuncu anlamında duşünme, bır amaca, bir sonuca ermek ıçın olayları enıne boyuna tartma, daha doğrıısu bır «duşünce edınmek ıçın duşunme^dır. Benım çok sevdıgım, fılozot yaradılışlı, muzmın bekar eskı bır arkadaşım vardır. Ona ara sıra ne zaman evleneceğınl sorduğumda; .Daha genciz Acelesı yok Yakında evlenme duşuncesinı dufdneceğim > yanıtını verır bana Işte buradakı düşunmek ejıemı 'ipenser» değu 'ıreflpchi" •aır Aklın kend kend.sını incelemesı demektır bu Gorujorsunuz ki, duşünme sozcugü üzerınde çok yalm ve yuzevsel olara.< şoylece durmaıt bile, dusunme becensının ne denll güç olduğunu goz onune senjor Duşunurlere eskı çaglardan berı filozof denılmesınin nedeni budur Yunanca ıkl sözcuk'en oluşan bu kelıraenın harfı harfine çevinsı «bılım dostu>dur. Dıkkat edılsın BUgln değıl, bilim doitu. Çunkü eskı Yunanda fılozoflar, bılgıye varmak, doğayı anlamak evrensel olavlan aydınlığa kavuşturma< ıçın duşünen kişılerdj Bu nedenle çagdaş Alman füOEonarından olup felsefede <Bılgelık Okulu»nun kurucusu bulunan Kont Hermann Kevserllng C1880 IMö'» 1936'da Fransızca olarak vayımlanan «Sur l'art de la vle. (Yasam Sanarı Üzerme) adlı yapıtınm tFelsefe bır Sanattır» baslığını taşıyan bolumunde fSajfa H> atnen " föyle der: fılozor. çagının bılımlenne egemen olmalı ve onlardan »aflıkh sonuçlar çıkarabılmelıdır. » Keyserüng'ın şu yargısı da çok onemli: •Dıinünürün teknifi, duşünme'nın ta kendı»ıdir. Duşıinmeve jetenekll olmanın, onun içın gerçekten »ırf «eknik bir deçeri vardır; onun >ptldsini bn oluşturur. Tıpkı bir yonturunun heykeltrafin; kalemini kullanma yetene|i cibı bir şevdir bn: kamn ksrşısma çıkma yurrkliligı taşiTan her filozofta bn retenegin bulunmasmı ıstetnek herkesın hakkıdır Duşunurün anlatım aracı dıldir; şu anlamda ki riıısunc? aıırak sislı olmayan. sçık bir biçtm Içinde oluşnr. Son olarak, duşüanrun ham maddesi, onun bilfisidır.<Sh 13) Düşünme becerısinln lcolay bir şey olmadığını Eme^t Dhnnet'nin €L'art de penser> ^Dusunmek Sana*ı (Parıs, 1939 > başlıklı kıtabından da anlıyoruz Bununıa bırlikt* bu becennm sadece bir doga vergisi olmayıp, sonradan ogrenılebılen becerılerden olduğunu \e duşuııme yeteneğmı elde e*mek ıçın yardımcı oıabılecek ogelenn bulundugunu Dlmnet bu kıtab rda çok gjzel anlatıyor (Sh 117) Bu ogeler gençlıge daha lıse sınıflannda verllmelıdir Gonzague Tmc adlı bır yazann <La pensee» 'Düşunceı (Parıs, 1933"ı adlı yapıtı da bu bakımdan ılgınçtır. Ne var kı, bu yazar 248 SEVfalık kıtabınd» tarn 240 yarar ve duşunürden söz ederek. önemlıhği onemsızhfın ıçmde bofmıış, boylece Kavserünıt'ın az once andı*m vapıtuıda koydugu koşulu gerçekleşriremem^ vanı «DnşunceTİ «ivlt olmayan, açık bir biçım Içinde» oluş'uramamıştıt Herkes bır fılorot olarnaz ama düşünme becensı enteüektüel bır çaba ile elde edılebılır. rok etmlştlr. Burru SgTenmeJt İçin eskı Mıllı Egıtım Bakanlanndan rahmetll *vnı Baş1 man'ın, J.B. Bury'den dılımıze çevırdıgı .Fıkı ve Soz Hurnyeti» başlıklı kuçuk kıtabını OKUmak yeter. (Üdnci bası, Istanbul 19S9). Duçünme yetenegmden yoksun olanlar, buna yetenekll olanlar karşısında her zaman bir asağılık kompleksıne kapılırlar. Bızde pek çoktur boylelerı Medrese ve şeriat eğıtımi ülîîemızde yuzyıllardan berı hep kafa tembellerı yetiştırmışttr. Gerı kalmışlığımııan bas nedenlermden bırl budur. Çünkü, aklı ve boylece deneye dayalı müspet bilımlerı ve başta ekonomı oîmak Uz«re butun sosyal bilımleri bır kenara iten yobazlık, hep medrese ve şeriat eğıtımınden doğmuştur Değerli bılım adamı, dostum Prof. Dr. tlhan Arsel'm bu eğitımle ve yobazlıkla sureklt blr savaşıma gınşmeslnl, bundan otürJ büyuk orgü ve takdırle anmak isterım burada. Kimi politıkacılanmızın TV ekranlannda uluorta konuşmalannı dınlerken onlarda gorduğum duşünme ye'eneksızlıği ve çehştıler bu pazar sojleşısınm konusunu «duşunme> olarak seçmeme neden oldu. Bır an butun bıldıklermd?n şüpheve duşen Descartes 400 vü once kendı varlığını temel alarak • cMadem kı duşunuyorum, ovleyse varım» dedıği zaman, «Bin altın duşunüyorum, ovleyse bın altınım varr dne orun'a alay edılmıştl Ama Descartes, çagdaş felsefenın temeluu attı ve duşun tanhınde yenı b»r çag açtı. Bu çağ da, yerıru yenı çağlara yenı felsete akımlanna bıraktı ve bu^kacak Varoluşçu felsefe «Düsunduğum ıçın varım» demiyor da, \ ar olduâum ıçm dusunuvorum» dı^or Ayrı ca, idealıst akım >duşuncenın ortam yarattığını», matervalıst akım ıse «ortamm duşunce j arattıgını» ılerı suruyor Butun bunlan duşunmek, zevklı bır kafa sporudur Bız kafa sporuna alışık bır ulus degılız. Bunu hlç olmazsa şımdiki gövde sporumuz kadar gelıştırmedıkçe, geri kalmışlıktan kurtulamayız. Ömer Hayyam, gunü günune yaşama\ı ogutlemış ve • «Aklın varsa bu anı yıtınne, çjnkü r bu andan sonra omrunün gerı kalan bolu nunün ne kadar sürecefı belli değıl» demış. Bınm halkımıza 21. yüzyıl hayallennı gosteren kımi polıtıkaeılanmız da aslında bu günlerını kurtarma peşınde koşuyorlar. Haydi havırhsı' (1) Orhan Kançerlıoglu Felsefe Anglklopedlgl 2. Cüt; tnanç SSzlüfö (Dinler Mezhepler Tarikatlar Efsaneler); Ekonomi Sözlütfi. Cemıl Sena Filoıoflar An«1klopedl»l, 4 cilt Azra Erhat, Mitolojl Sözlüğfi, EH Gombrıch, Sanatın Ovfcfisü «BaşUnıncından frintiınüıe sanat ttrlni), Çeviren: BedretMn CSmert. KotJamak.. B rigitte Bardot (BB) vaşlanmış Gazeteciler acimamz olnyorlar. Dergılerde BB'nın duşkün totoğrafları .iayınlanıyor Yazıianlara bakarsanız. kadıncağızın vazü kınsmıs, göğusleri düşmuş, teni porsumüs, guzelliği yitmış. Peki, ne olacaktı? tnsan ya ölfir, ya da yaşlanır. Ama bizler, öldükleri zaman ağıt yakıjoruz sinema guzellerine; yaşlandıklannda alaya baslıvoruz. BB de MM (Marvline Monroe) fibi genç yaşta canına kıysaydı; dunya ağlaşacaktı. Şlmdl kadın itativarlı> or dive gırgıra abnıvor. Bfitün bunlar Hollywood kültuninun npırlıkUrıdır; yanlış eğitbnin urünleridir; Batı'nın çok satışlı dergilerinin ve bulvar gazetelerinin npırlıklandır. Bu yazıda BB den sdz açışım, eski kocası Gunther Sachs'ı anımsamak ıçindir. Sacbs, Avrnpa'da kuçiık boy bir iş adamı\dı. BB ile evlenince tneşhur oldu. Çok buyük iş adamlarını, kamuovu zaten tanır. Ifarak ış adamlan da bır sinema yıldıznla, >a da hafif muzik sarkıcısıyla evlenirse, gazete sayfalanna geçer tanmmışlar arasına gırer. Gunther Sachs'ın babadan kalma zenginliğı \anında başka açıkgözlukleri de yok değıl. Çok genç yaşta, finlu fırnıaların adlannı içeren bir kot yaparatc para kazanmanuı yollannı bulmuş BB'nin eskı kocası. Bildiğiniz gıbi kot'un çeşıtli anlamlan var. Bir haritada çeşltli vükseklik noktalannı saptamava kotlamak denivor. Telefonda konuşurken ivi anlasılmavan blr sözâ vurgulamak, ya da vabancı bir deyimın yazılışını saptamak için de kotlama vapılır Diyelim ki Adana İle Istanbul konuşuyor. Ses her zamanki gibi boğuk ve parautli gelivor. Adana bafırmaya başlar: Faturavı Kemal Kaçmaz adına düzenleyin... Ne dedin, anlamadım? Faturayı Kemal Kaçmaz adına dnzenleyin, dedim. Cemal Açmaz mı, dedin? Defil yahu, Kemal Kaçmaz . Kot ver! Kutahva'nın K'sı. Edıme'nin E'ai, Marag'ın M'si, Adana'nın Ası, Lulebnrgaz'ın L'ai; Kütahya nm K'm, Adana' nın Ası, Çankın'nin Ç'sl, Marae'ın M'sl, Adana'nın A'n, Zonguldak'u Z'si .. Anladım. Kemal Kaçmsc .. Çok şukur. Telefonda kotlamak zorunluğu doğunca. ço|n zaman In•anın aklına gerekll adlar gelmez. tşte btınun için blr kot cetteli düzenlemiş Sacbs; bastmp dağıtmış: cetvelde alfabenin büttin harfleri unlü tirmalardan oluşuyor. Eh. boyle bir reklâma «ırketler epey para verirler. Bizün Tnrkıye'de telefonlar öylesine bozuk ki, gazetecilerin ömrü kotlamakla jeçiyor. Ortaoyunu gibi soyleşiyoruz: aifford başına verdiği demeçte... Ne dedin? CUfford dedim. Ford mu dedin? Cemal'in C'si. Leman'm L'si, tzmirin t'ri, Faliı'üı F'si, Faik'in Fsi, Osman'm O'ra, Rıza'nın R'si, Devrimin Dsl Blr de Huo Feng. Çıng Kiang, Çu ÇJ Kuang gibi adlar var ki, akılda tutması da, vazman da sor. Kafalar zaten dumanlı. tç ve dıs polittka olavlarıyla hırşuya ddnmuşüz. Bunun ustune yeni duyulan adlan ezberlemek içın sayıklayıp duruyoruz. N'eydl Hlndistan'ın yeni Başbakam? Morarji Desai... Ne? Morarmaktan mor, arlanmaktan ar, Jirnnastiktetı Ji .. Bızim iç politikada kot vennenin çeşitli yöntemlerl var kuskusuz. lki yıldan bu yana çamur, pislik, kan, lrin, ve alçaklık ustune bir oataklıkU kulaç atıyor politjkamu. Boyle bir ortamda kotlamak için ne rapmak gerek? Turkiye'de kotlamak için bir cetvel yaparsak son zamanlarda en çok vurgulansn ve akla hemen gelen sozleri seçmeb: Rüşvet'in R'sl. hınızlığın H'sı, Soygunun S'sl, Komisyon'on K* n. Biraderin B'si. Şevketin Ş'si, Cydulnğnn V'sa, Cinayetin C'si, Suntanın S'si, Tesvik'in T'si, Avantanın A'n. Demirel' In D'si, Suleyman'ın S'si, VnrdmndnymazİJtuı V>i, Şahan'ın Ş'si, Kıyımm K'si, Tavnkçanun T'si. Yalanın Y'si, Necmed«ift'ın N'si, Palatranm P'si, Rezaietın R'sİ, Mobilfanın M'al, Hacının H'm, Yolsuzlngnn T'si... toprom, böyle kotfamr. Güç Bir Beceri Billndiği gıbl duşünme Insanlara özgü bir beceridir. Hayvanlarda düşünme yeteneğı ı o<tur, sadece ıçgüdü reflekst vardır Bununla bırlikte, her atasozünde olduğu gıbi, «Eşek bıle Köstekleme Büttin dınler, uzun yüzvıllar boyunca düştınmeye du?man olmuşlardır Ortaçag Kafolık enpzigyonunun zındanlan nıce duşününi çurut Seçim hesabını iyi yapmalı... OKTAY AKBAL Evet Havır BİLİM DÜNYASI GÖRÜNMEYENİ GÖREN GÖZLER çıkanlan \e alaltı enfra ruj) ışınlarıyle resım çek«b:Ien bır makme, çeşıt'.ı alanlarda o kadar yararlı olmaktidır kı, aracın kullanılış yerle rınm tam bır hstesıni ç« karmak daha şımdıden. ola naksız gorunmektedır Yenı venı kuılanılış bıçımlerı de her gun eskılenne eklenmektedır Fotoğraf makınesi, gorunen :şığm etkısı altında fotoğraf çek mektedır. Termograf ıse her M cak cısmm etrafa yaydıgı go runmeyen, sıcak (alaltı) ışın larıjle resım çekmektedır, \e bu yenı aracın sonsuz yararla rı, bu ozellığınden gelmekte dır Aracın başlıca kullanılıs jerlerı hakkında şu ornekler verılebilır Tıp alanında Termograf ın en çok jararlı oldugu alan, rontgen aracının yaptıgı ışı, da ha da mukemmel yapmasıdıı Kanser urlannın, vucudun bsş ka yerlerıne gore, 1 sant arad cerece daha sıcak olduğu bılın mektedır. Bu >uzden, rontçen aracı ile değıl de bır termog rafla resmı çekılen msan \"jcudunda, ığne ucu buyukluğundekı kanser urlan bıle gorulmek tedır. Varıs denen hastalık, damar kapakçıklannm bozulması sonucu k a n ı n damarlar da toplanrnası, hareke: edeme mesı bıçımmde tanımlanabıhr B J gune kadarkı usullerle, VA nsh danıarlar çok zor buluna bılmekte, bu yuzden varıslı da mar jerıne sağlam bır damaı \anlışhkla açılmaktadır Ter mograf ıse, yuzde doksan bır doğrulukla, hasta damarı goste rebılmektedır. Zıra, lıasta ds marda kanın toplanrnası. ora da ısınm bırden yukselmesıne yol açmakta ve bu ısı hasta r.oktayı gostermektedır Rontgenin göremedığı bır bel kemıgı ıncınmesını, yine ıncı nen noktanın bırden ısmma«ı sonucu, termograf açıkça gos termıştır. Cılttekı yarukların dennlıgı de termografla kolayca anlaşılabılmektedır. Bu da ıvıle^tırmeyı kolaylastırmaktadır. Isı kaçıran noktaların bulunmasinda. Termograi evlerm, juksek ;ırınların, Duzdolaplarırın, patlarlı motorların ısı k» çıran verlermın bulunmasını da saglamaiitadır. Fazla ısı kaçıran pencere aralıklan, lırın çatlaKİarı, anormal derecede ısı nan makıne parçaian, renkh Qir termograf resmınde san, bevaz, kırmızı renkte gorünmek tedır. Boyle bır resim, kaç&k nokta'.annm derhal tamır ecul mesını sağlamaktadır. I Vehbi BELGiL Tarun aUnınd». Orman yangmlan, orman hastalıklan, bır golgedekı ağaçlann kurumava baflaması, bugday, arpa, mısır, sebze gibı tarımsal madde lere hasfalık gelmesi gibı halltıı termograf apaçık gostermek tedır. Zıra, sağîıklı bıtkıler al altı ışmlan gaye* i' ı yansıtmak ta hastalıklı bukıler yansıta mamaktadır. Keeâ tsnan bır orman çok mıktarda ısı çıkar maktadır. Dunyamınn çevresınde durmadan donen araştırma uydulanndakı termograîlar bu gibi hastalık yangın ha'lerımn der îıal resminı çekıp bağlı bulunduxları merkezlere hemen goıı dermekte ve derhal çare bulun ma^ına olana>c \ er"nek;edır Kışlık fiysi. kutup jnvsisl vapımında. Gıysılerın kış \e ku tup soğuklannı g«çırme}e'°k oıçımde saglam vapüraasırda termograf bujnık jarar sa*la mıştır Kulupta eksı 35 derece de l'i aakıka açıictı bekletuen, faka' kutup elbırelenyle ıyıce sarınıp sarmalantr.;ş bulunan bır msamn termografla çekı len resm:, ısmın en çok bî^,, ayak ve ellerden Kaçtıgını, ayrı ca, gıysüerm kat yerlennın gi} sı ıçındekı sıcak havayı basınç nedenıyle oışarı ıttığını açı.% ça gostermıştır. Ku'uplarda so ğuk verlerde vaşajaıakların \e ozellıkle astrono'ların gıysüerı termografın xerdgı bılgılere gbre en 3J ısı \acı acalc bıçm de vapılao'Jmekfd'r 4skerlik alanında. Zıfırı < . ranlıkta belirlı verlerde toplanan aslcerler, savaş aracı yığınaklan, malzeme t&şıyan kamjonlar, treoler, vıne evrelerıne vavdıkl»n alaltı ısınları yardımıyle gokten ıı'.enebılmekte dır. Her askerm il derecelık bır vucut ısısı olduğu duşunu lurse bu ısının bır uçaktakı termografı kola>lıkîa etkılevebı leceğı anlasılır Vıetnam savı şında Amerıkahlar bu yolla Ku zevlılere çok buyjk kayıplaı verdırmışleraır Getre kirlenmesini saptamada. Fabrıkalann sıcak pıs sulannın. atom reaktorlermı soğntmada kullarulan ve bu reak torlen soğuturksn kaynar ha Ie gelen sulann denızlere dökulmesı, denız iiuyvanlarının kokünu kurutmak^dır. Bu yuz den, bu gibı suların denizlere dokulmesı, ılerı sanayı ulkelerınce şıddetle yasaklanmıştır. Uydular, yasağa uymayan fabrı kaların sularını tarmografla bu lup ılgılı makamlara hemen bıi duaıektedır Keza, atom enerjısı istasj'or^ lanndan denızlere vemecelt su lann hayranlara zarflr ceıfflByl cek bıçımde soğuyup. soğuma dıgı da termograflarla anlaşıl maktadır Can knrtarmada. Termcg raf, çok genış aianıardakl mı nık sıcak noktaların bıle resmını çekebıldıgınden, sıslı bır ha vada, gemıden denıze duşen bır msamn yerını gostereoılmekte dır. Keza, duman dolu bır odp nın neresınde yangın başladıgı, yahut dumandan bogulmak me re olan bır şangı ı kurbanırın bınanın neresında bulunduğu, termografla anlaşılabılmektedır. Kaçakçılann yakalanmasında. Amenka Meksıka sınırında kaçakçılann yakalanmasında da termografdan vararıamlmaktadır Hududu geçen gaz, petrol, su ve dıger sıvılann tankerlerıne kaçakçılann sakladıklan erom kutulan, sıvılann ka tı maddelerden daha geç ısi" ması ozellığınden yararlanılsrak keşfedılebılmektedır Bı nun ıçın tankerler gunpş altında gun batmasına kadar oekletî nıeKte, sonra termogrsflara tutulmaktadır Bu durumda tı>n kerlerm ıçındekı demır kutu sıvıdan çok daha fazla ısmmıs o lacağından hıle meydana çıkprı labılmektedır. Al altı ışınlar nasıl bulundu. Termogralın çalışmasına olanak sağlayan al^ıtı ışmlann ılk farkına varan bılgın. 18 yuzyıl sonlarının Ingılız astror.omı bılgını Wıllıam Herschfl dır. Guneşı en ıyi bıçımde ıncelemek ıçın çeşıtlı renlüı fıİTeıer kullanan bıigın, bazı fıltıelerle çalışırken, gorunurde hıç »uneş ışığı olmadığı halde bır sıcaklıgın etkısınde buluııdugunun farkma varmıştır. Bunun uzermı, güneş ışığuıı pnzmadan eçimlerp gidlyoruz. AP seçlm lstiyor, CHP Mçim isti. yor. Ama seçımin koşulları >ar saptanacak. Bay Derairel'in Başbakanlıgı sırasında genel seçımler olur mu, vapılır mı, istenir mi? CHP'nin, bugunkü ıktidaruı yönettlği blr genel seçime katılması Bay Demirel blr an ötıce •tek başına» lşbasma gelmek hayallerine kapılmıj olabllir. Iktidardayken seçimler yapılsm, bundan yararlanüsın dıve düşünmesi de doğaldır. Ama CHP'nln, son lki yılm sayısu cinayetlerinden zorbalık olaylarından, birtakım kotü işlerinden sorumlu bir hfikümetin, yönetiml elinde tutarken, §eçteılere katılması sağduvu dı?ı bir iş olur. CHP de erken seçim karan aldı. Ojsa, Turk ulusu blr an önce bu iktidann degişmesini istiyor. CHP'nin «tek basına» iktidara geçeceği varsa>ilıyor. CHP, «yansız» blr hıikumetin tşbaşma çelmesini istemeliydi. Zorbalık guçlerinin vollan, caddfleri. meydanlan doldurduğu, baskınlar yaptığı bir donemde, MC iktidarınm yonettiği bir seçime katılmak bağıslanmaz bir yanlışlık olur. CHP «erken seçime >enl bir hukumetle varım» demelidir. Bağımsızlardan \e her pmrtinln birkaç ü.iesindcn kurulan bır hukumet işbaşına gelir, «eçimleri vapar, halk cslannm çoğunluçunu kazanan partiye iktidarı bırakır gıder. Bunun başka volu \oktur. 3973 seçımlerinın sonuçlannı hatırlamakta yarar \ar. CHP dort Mİ oncekı genel seçimde üç buçuk milyon ov almış. 185 mılleUetdlliın kazanmıstır. Tek başına iktıdar olmak için en azından 226 mllletvekilliği gerekmektedir. Demek CHP'nin kırk bir milletvekilliği daha elde etmesi gereld>or. CHP'nin bihuk kentlerde çuçlıi olduğıı biliniyor. 1977 sççımlerinde \nkara Istanbul. Izmır. Adana gibı ıllerin mıiletvekillcri artacaktır. Bu hesaba gore CHP'nin daha çok «avıda milletvekili çıkarması beklenir. Ulusun, MC çıkmanndan kurtulmak için CHP çeiresinde oylannı toplayacağı akla yakın bir goruştur. \ma CHP'nin de bu sonucu elde etmek için özverivle davranması gerekmez mi? «Sol ovlar» dedlgimiz ovlar var. 1969 seçimmde Türkiye Işçl Partisi 243 bln ov kazanmıştı. Türkive Birlik Partisi ise avnı seçimde 254 bin ov toplavarak sekiz milletıekıJf çıkardı, TBP 197.1'te CHPVi destekledi, bu jiiıden ovları 121 bine indi. Demek 1%'9 hesabma göre CHP'nin solunda kalan oylar varun rallronun ustundcdır. Aradan geçen sekiz Mİ, 13 Mart fırtınası, 14 ekim 197i seçimleri, halkımızın gelişme, bilınçlenme atılımları da duşunulecek olursa, CHP dışında kalan «sol» oylann bugün >arım mıhonu aştuı. bir milyona yaklaştığı soylenebilir. CHP bu «kendi» OMI olmajan ovlan 1977 seçımlnde toplayabilecek midır? Onemli bir sorun da budur Ben blr vazımda şövle bir onerıde bulunmuştum: CHP adav lı<it«lprıne TlP'tcn] DSP'den. TBPden üçer beser kişi% «bağımsız» nlarak almalı ve seçtirtmelidir. CHP'nin soi lundakı bu partıler seçımJere katılmazlar, seçmenleriyle CHPnın tek başına ıktuliıa splmesı için çalışırlar. Bu jazımdan sonra TBP ı'e CHP TlP'le CHP arasında görusmeIpr. mektuplaşmalar oldu. CHP • TIP ışbirliğı, belirlı amaçlar. erekler ce\resınde çorüş birlığlne varmak, «arabilmekti Bu ne denlı gercekleştı, knşkulndur. AP lideri Demirel hu vakmlasmajT kendi açısından jozlastırmak, seçmenierl urkuturıı hır kılıça sokmak ı«tedı. CHP de çekinçenlık gosterdı, bu^lf bır ısbirliçinm »oz konusıı olmadığmı açıkladı. TBP ıse Tımısı mn son acıklamasmddn öçrendİKİmıze göre CHP lısteierinde >edı ada\lık ıstemış. CHP bunu kabul etmedı, TBP ne kendısıne oldugu gibı katılmasını onerdı, doğal olarak da bovle bir öneri kabul edılmedl. Şimdi gerçek sudur: CHP tek başınadır Tek başına seçmen karsısına çıkmakta yarar mı görmüştur' Bu bır hesap sorunudur. Ama tehlikeli bir hesaptır bu TfP'ın, TBP nın, DSP'nin otekı sosyalist partilerın ayn ayrı seçimlere katUmaları. APnin yararına, CHP nin zararıııariır. En azından bır mılvona yakın bilinçlı ov'un CHP nln solıındakı partılere çıtmesi CHP nin «tek başına» ilctnlar olmasını onleme^e \eter Ben kendi adıma CHP' nın T I P P TBP'ne karşı aldırıssız, onemsemez daıranışını Turk lıa'kının çıkarlan bakımından %anlıs bulurum CHP ıçm'lpkı aaa\lar kendılerıne ^enı ortaklar, rakipler çıkmaMiıdan hoşlanmamıs okıhılırler. ama sorun, Türkıje'nin «\ar olma ı soruhudur. CHPnın dar açılaıdaıı kısır hesaplardan jo!a ııUn«sı Turknc nın ^eleceçı bakımından çok yanlı^tır. S eeçlrerek ısığın oluştugu yedi renge bolen bılgın termometre ile butun renklerın ısısım clçmuş ve bunlann en sıcak olanının kırmızı renk olduğunu gormüştur. Fakat, ısı olçme ^racını larmıznun da dışına, yanl guneş ışığının olmadığı tto'geje kaydıran Herschel, termometrenın bu sefer daha da ısmdığını gonnüş, boylece, kırmızı dan da once, gorunmeyen bır ışının v&rlığını bulmuj ve buna alaltı ışınlar adını vermiştır. Şurasını hemen belırtmekte yarar vardırkı, termografla çeküen resîmler, bildıgrmiı fotograf resımlerı gibı cısmın tıpatıp kendısınl gostermez, sadece ısı yogunluk ve yalınlıgma gore çızılmış renklı bır çızgı resmıne benzer Meteoroloji alanında. Uvdu lardâld termograflar, dunyanın neresınde bır tayfun olacaksa orasının da resminı çeker Ayrıca, mceleme uydulan, guneşten dunyamıza ne kadar sıcak lık geldıgmı, bunun ne kadarının yansıyarak gerı donduğunu, mevsımlere gore çeşıtlı yuksekliKİerde yagmur sularının ne kadannm toprak tarafmdan ıçıl dığını, havanın buharlılık derecesını, stratosferın ısı tabakalarmı, dağlardan, nehır deltalarından ne kadar ısı gıttığını, denızlerde bırden ortaya çıkan vol kan adalarını da büdırır. Bu arada, Guney Kutbunun, havaya, aldığından çok enerji verdıfı, termografla saptanmıştır. Astronomi alanında Tabıı termografm onemli kullanılış yeriennden bıri de gokbihm alanıdır Zıra gezegenlerden gelen ışıklar ve ışınlar, tarmograf resımleri mcelenmek suretıvle, bıze, geidıklen yerler hakkında ajTintılı bılgı vermlşlerdır. Uzay macerası bu olanaklarla gerçeklapnıstir. Termografın kullanılış yerlerl daha pek çoktur. Yukardakı açıklamalarımız alaltı ışınlarıyle fotoğraf çeıcmenın bıze daha ne gibi sürprizler getireceglni açıkça gostermektedır. K.T.Ü TEMEL BİLİMLER FAKÜLTESi DEKANLlClNDAN Fakültemızde açık bulunan aşafıda bllım dallan ile sayılan yazüı kadrolara ımtıhanla Asistan Alınacaktır Isteklılenn ozgeçmışlerını behrten bırer dılekçe ile en geç 8 4 1977 gur.ü saat 17Q0've kadar Fakulte Dekanlığına başvarmalan ılân olunur. Bolumıi îktısat ve Sos Büımler Iktısat ve Sos Bilımler DaU Hukuk Işletmt Adedi 2 1 N O T • Askerhgıni yapmıs. Asıstan yonetmelılrt g ce 35 yaşından gun almamış, Yuksek Mühendıs Yüksek Lısans veya Doktora ysprruş ve bu dalda çalışmış olanlar tercih edolır. Sınav tarıhı ve gunü ılgılüere aynca bildırilecektir. (Basın 13938) 2864 İSTANBUL TIP FAKÜLTESİ DEKANLIĞINDAN Fakultemızin aşağıda ısimleri yazıü Kursulenne belırtüen sayıda Ünivarsıteler Kanununun 32'ncı maddes ı uyannca, asıstan ve 1750 sayılı İnşaat Yaptırılacaktır Turkıve Çımento Sana\n TA.Ş taraîından Tekırdağ Çımento Fabnkası mşaatı bırım fıyat esası ile ve kapcüı zarf usulu ile eksıltmeye çıkartılmıştır. İçin keşıf bedeli 259 000 000 TL. Geçlci Belge İçin son teminatı miiracaat tarihi 28 3 1977 7 783 750 Eksiltme tarihi 114 1977 Tıpta Uzmanlık Öğrencisi Alınacaktır Yabancı Dıl sınavı 14 nısan 1977 perşembe gunu saat 10 00 da, Bılım Daıı sınavı da 21 nlsan 1977 perşembe gunu aynı saatte 1Dekanhkta yapılacaktır Isteklılenn, 11 nısan 1977 pazartesı gunu saat 17 00 ye kadar bır dılekçe 4 fnrotraf VB mezun oldukları Fakulteden alacakl rı •< r noflarını eosterır (5 nusha) mezunıyet belgesı ile i =* bırlıkte Fakulte Personel Burosuna baş\arma.aıı duyurulur. KtRSÜ ADI: Anatomı Hıstolojı ve Embnyolojı NDkrobıyolojı, Tropıkal Hast. ve Par. Koruyucu Hekunlık ve Halk Sağ. Iç Hastalıkları Bınncı Cerrahi Plftstık ve Hekonstniktif Cerrahi Toraks ve Kardıovaslcüler Cerrahi Kadın Hastalıklan ve Dofum Çocuk Sağlığı ve Hastalıklan Goz Hastalıklan KulakBurunBoğaz Hastalıklan Den Hastalıklan ve Frengı Norolojı Ortopedl ve Travmatoloji RadıogiagnosÜk Radyoterapı Fızık Tedavı ve Rehabılltasyon Tıbbl Ekolojı ve HıdroKiımatoloji Anestezıyolojı vs Reammasyon Anesteziyolojı ve Reammasyon Anestezıyolojı ve Reammasyon Anestezıyolojı ve Reanımasyon Anestezıyolojı ve Reammasyon PsJcyatn KADRO tNVAM: Asıstan Asıstan Asıstan Asıstan Asıstan Asıstan Asıstaıı Asıstan Asistan Asıstan Asıstan Asıstan Asıstan Asıstan Asıstan Asıstan Asıstan KADRO SAVISI: 1 1 2 1 7 3 2 1 2 5 1 2 1 2 1 2 1 1 4 AP ıse .>1HP ile kavnaşma\a gidıjor. DP'nln bir kısım oylannı kazanma cabasında Belki "MSP'den de bir oranda oy sağlavacak Sağcı çevreler «sağ oyları tek bir partide toplamanın gereklılıçine manmışlardır. DP 1973te bir milyon 275 bin ov eîde etmiştı Sımdl hıo kuskusuz bu ovun bir kısmı AP\e doneccktır 11SP ıse bakalım 1973 teld bir milyon 265 bin ovu koruvacak mı? Daha IITTteki il genel meclisi seçimlerindc MSP bu mıhonlıık o\un \arısını yitirmişti. CHP kendi solunu darıltır. elinden kacırırken, AP kendi sağındakı j'arlılerın n\larını kendınde top'amanın vollarını arıjor. (joruneıı budur. CHP f.tııel Başkanı Eceiıt CHP'nin bugünku vönetlcılerl bü>uk bır soıumlulıık yuklenmi'lerdir. Yalnız kendi iHtıııttırıt karşı dejıl demokrasıden Kemalıst deırınıden. ınLjrhktan \ana Turk halkı dnunde . Kendıni «buyuk» görm<k \anlıs bır tııtumdıır Seçim he«abmı iyi vapmalı, parti çıkarlarından kışısel çıkarlardan önde gelen blr gerçeçi, l.ırknpnır avrtınlık seleceğını tehlıkere atıp atmamak gerçeirinl iyıcp du>unmeli BILIMSEL EĞITIM ARACLARI A.S. Dumen sk 3/8 Dumci »p Gun^ Istanbul tcl 456240490991 boş günlerinı bireğıtım • programımızı tamlarak "^ değerlendır evrirri Unıyersıtejı öğrenci (Motif 52 2871) HLÜti» UbV BıH UENİZ G Ü C t l l'ÜRK DÜNANMA VAKFl^A YAPACAÛIN1Z YAKD1MLARLA Oktay Cumhur AKKENT lınekolnü UDr Dr. ŞışU Halaskârgazı Cad •«ı TÎO Bu ise gırmek isteyenlenn bir taabhütte buna benzer en az S0 milyon lıralık bır fabnka Inşaatını veya montajı havi sınaı bır tesısı muteahhıt veya kontrol şefı veya şantıye şefı olarak başarı ile ıkmal etmış olmaları şarttır. tsteklıler Ankara Kavaklıdere'dekı şırket veznesıne yatıracakları 1 000. TL bede! mukabıhnde fnşaat Mudurlüğünden bır adet eksiltme dosyası alacaklardır. Bu dosyada mevcut orneklere gore ısteklılerın hazırlayacakları taahhut bıldırısı ile dığer belge ve bılgılen en geç 28.3 1977 pazartesı gunu saat 12 OO'ye kadar Şirkete vermelerı ve bn suretle eksıltmeye gırmeye mahsus bır istirak belgesı ıstemelen lâzımdır Genel Mudurluk gerek belgeler uzermde, gerekse uygun gordüğü müesseseler nezdınde isteklüer hakkında yapacagı ıncelenae ve ozel araşürmalar sonucunda dıledığıne ıştirak belgesı vermekte veya diledığıne vermemekte tama men serbesttır. Bu belgeyi aUmayan ve yukandaki taruıe kadar iste nılenlerı vermeyenler eksıltmeve gıremezler. özel şartnamede vazılı esaslara gore bu Işın müteahhı dıne resmı muesseselerden toplu halde mübayaa edeceğı malzeme bedelleri şırket tarafmdan ddenmek suretıyle ve temınat mektubu karşılıftmda şirketçe uygun gorulecek tarıhlerde tnale bedelmın °o 10'una «adar avans tedye edıle X Asıstan Asıstan Asıstan Narkoz Teknıs 1 ''Tıpta TJzmanlık öfrencıhsn Rontgen Teknıs 1 (Tıpta Uzmanlık oğrenc.lıiı) Tedavı Teknıs 1 CTıpta Uzmanlık Oğrencılı* ) Anestezıst 1 <Tıpta Uzmanlık Ogrencılığı"> Tabıp 1 (Tıpta UzmanîiK Öğrencllığı)