Katalog

Lsgari ücretle geçınmeK dri tlcret, bir yandan ftşçlye't lnsan bebıyle sosyal baKimdan uygun asgan bır şam sevıyesı saglamaya elvertşlt olan ote ı da ışverenleri daha düşük ücret odemekıeneden, mecbun karaktere sahıp blr üc» ryla yanyor Prof Metın Kutal, Asgarî Ocret çahşmasında. •zurum'dan bır okur mektubu yollayan oğn Yılmaz Savar, «Yaşamanuzı isteyen var mı ı az geçım duzeyı düşünülsun? Kor kuyuda ınız. Durmadan oldurtuyorlar Geçım duze ı vazgeçtiK. oldurmesınler, kışılığımızı kırlar ıstıyoruz Geçım duzeyt ıle uzun vadede Ayorlardı, şimdi tosa yolu buldular» dıyor. jrluk, yokluk. baskı bazı sorurüarın emne la ele alınmasiîiı engellıyor âdeta' 1961 yıhn « n ujgulanan asgarı ucret ıle yurdumuzdagulama havatın çok gensınde Gazıosmanpa ı yazan bır okurun dejnşıyle, sEn az \atama » ya da (Yaşamdan ındmm» uygulaması bıe sokulmuş Sosval mücadelemn ve Turkıye •nunun ozet.enmıs bır ıfadesı olan 1%1 Anaının ıkıncı maddesının gerekçesınde, <tsosval t, fertlere valnız klasık hurnyetlen sağlaı vetırmeup avnı zamanda, onların msan çışamalan ıçır. zorunlu olan maddi ıMıyaçlakarşılamalannda kendısme vazıfe edınen ttır. Modem Anayasa, asgan geçım şartlan, sıhh bakımdan, ogrenım ımkânlanndan •le barınacagı bır konuttan voksun bır kışmın k anlamda hur olamıyacağını kabul eden zammn hukuk ve sıyasal ılmıne ve devlet gole uygun olarak îerüere ve vatandaşlara sosurtakım haklar tanımak zorundadır » na karşın bakınız Türkıye'de MC fıyatlanyla maya çalışan ınsanlanmız sozıinu ettiğımız az ücretıı olayını nasıl gorüyorlar"» îakarya'dan Zıraat Teknısyeni Hasan Canavar değerlendırmış konuyuBen ogrer.cıyken hayvancılık dersınde tüm anların yemlenme lıstesinı yaparken ıki nokzerınde onemle dururduk. Bunlardan bırınhayvarun yaşama payı ıçın hazırlanan rasyon ılenme Hstesı), ikmcısı de aynı hayvandan lak verlm elde etmek ıstıyorsak verını payı onu yapardık Bu rasyon hemen hemen tum Bniar içın geçertıdir Aksi halde evcıl hayvanan arzu ettığımız venml alamayız Bır sut ınm rasyomınu yaşama payına gore hazırlamışbundan venm beklemek çok {azla iyımserlık Hayvanlar âlemi içln ögretilen gerçegl Türklle ksyaslayan Hasan Cansvar daha sonra şoyle >r: «Gelelim blz msanlara Bu hesabm vapılmasım den beklıyoruz? 20. yuzyıl Turkıye sınde bır ç azıniık kendi hesaplannı çok ıvı yaparak vepaylannm da üzerinde bır pay ahrlarken haluzan çoğurüuguna yaşama payı ıçın bıle hıçbır aynlmamıştır. Şu mutlu azınhğm MC doneıde bu hesabı yapmak kımın haddıne «Muhur ıdeyse Süleyman odur» derler. Şımdı mülmr ırria » Blr emeklt bucak mudurü ise harcama".anrn u gunune yazmış. Bakm bu lısteden ne çıkı ' 1974 vılmda Kendısını ve aılesını geçındırrnek ı 27804 lırahK harcarca >apmış bu aıle Bu har ıa 1976 jnlmda ıse 51803 lırava fırlamış Harlalar fıyatlarla belirlendığıne gore ıkı yıl ıçınfıyatlar'yuzde 86 artmış. Soz emeklıden açılmışken bir başka emeklt mur err.eklı ılkokul müfettışı Kâzım Yazarın dıklanndan en az Ucret konusunda ılgınç ıpuçı venyor. Şöyle dlyor kendisi: tîçkl ve eğlenceye hemen hemen hiç para atnıyoruz Şehır dışına bır gezıye çıktığımız da nuyor Kıra sayüırsa, Emlâk Kredı Bankasına lan 15 000 lıra borcun aylık taksidi olarak 500 a öduyorum. Gıyune duşkun değıto Oglum da tumludur Gunlük bır gazete alıyor, olayları rad, ve teicvızvondan izlıyoruz. Tum bu tutumlu yantıvm karşm, her ay bankadakı mevduatımdan M lıranın Ustünde bır takviyeye rorunluk duyuruz kı bu mıktar 1000 lırayı bulmaktadır.» Ba yazılanlar bır aılenm yaşamasım ^ g rcadıklan konusunda venlen bır aynntı degıl S t O T vaşunak ıçın her cy ya boyles.ne bır A olusuvor ya da «ınsanın kendı kend nı tuket.esıfdiger bıJdeyışle kas ve etlermm jokolması •mek olan otofajı'ye yol açılıyor' Emeklı memurnn anlatukları b.ı: başka ofuın a n l a t t * Wt» ıle butünleşıyor \alovah Hak I r an'ın anlatügı fıkra bır ıktisat ^ > ? ntısını konu edıyor. Uç ayrı ulkeden gelen u, satçılardan bırıncısı: Bır.m ülkede mil'.i gelr 40MJ dolar. ^ızın bu paradan 2000 dolarını nereye harcadıgıı b.hyoruz ama, dıger 2000 dolarını nereje öaıadıfmı bümıyoruz. Ikıncı ıktısatçı ise: Bız ülkemızde harcanan mıllı gelırm " o 99 nun nereye harcandığtnı bıhyorjz. Derken uçuncu ıstısatçı. B.2de ıse demış Mıllı gelı l W ^ o l a r r f f*1" •ak vaşamak ıçm gereklı olan para 3000 dotar. Bu ıse \atan<taşlanımzın 1000 dolan nereden bUluklarını bı.eaııyoruz. Kısacası, Antalya'dan Samsun'a Edıme'den «alat>a\a kadar hemen her yerden akıp gelen aektuplar bır serçegı varguluyor En az geçım iuzev: en azmoan 7000 lıra olmah' \azılanlarıa ortalarna^mdan ou çıkıyur. Üsteak vıllar once i u r u e n ı n en ucuz jerı en pahalı yerı dıve a>ır dısımiz ulKemzde ureınun pazara açılmas, o a>ı ıleTbırlkte gel.rde uçurumtan gıde^ek buTUturken f.atlan da hemen hemen her yerde tek t.p esıtl=m.î durumda Pevnır yoresı Hayraboluda pe mrın ^ulosu 40 Ura ,ut yores, Van'da s u ^ n k losu 8 lıra Crenlen urunü yore halkı goreır.eaer. aracıreiecı aelanjla buyuk kentlere sanay:>e ham maade o arak 'aşmıyor Buna tekn'k dılıvle ıktısatçuar kavnaK fansien dıjorlar Bu duram ıse pahalılık kasırgasında bellı kesımlerın daha üa palaz'anmasma, emekçı talkm ıse joksullaşrrasma vot açıyor. Yaşananlar ıse Zeytınbumu ndan yazan bır ışçırım' dedıklerını anımsanyor: .BU\UK Tyrkıye'de taş altonda bır çıft kurbağa gıbııız.» Izmır Odemıs'ınden yazan bır oğretmen tE«n 1527 lıra ıle geçınmek değıl, olmeme.< ıçın uğra şıjorum» dyo. G«ıçekten Turkıye nın ınsanı şım cu ag:l \e hangar bozma.annda yaıarak, yanm yamalak oesıenerek gıyım. sağlıs, «uitur gereklerını defterden s»lerek asgan ucret kervanına uy nıaya çalışı.sor Sergnenen her meknıp adeta >aşanmayan hayatın ve zorla yaşatılan seîaletm sayüarını venyor. Çorom'dan >azmış bır kıdemlı başça\uş Şoyle jazıyor mektubunda kendlsı «Kendım 1 yıüık memurum ve elıme net & 4000 lıra qeç.\or Ûç çoçuk babasmm \e uçu de okula g.dıyor Gorev japtıgım verde ev kıraları en duşuk İOO^ 1ra Ve b:zler jemek degıl, ekmekle karmmızı dojurujoruz» ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^k^^V»4k En az ücret ne olmalı? Kenan MORTAN. ÜÇ ÇOCUKLU BiRiŞÇi AiLESiNiN ASGARi ÜCRETE ESAS OLACAK GÜNLUK YiYECEK iHTiYACI Et re benzerl Kuru baklagıller Yumurta SUt Peynlr Tereyag Dığer yaglar Ekrhek Çeşıtlı tajııllar Taze meyve Taze sebze Patates ve benzerl Şeker Ktıru meyr» Baba fun/gr. 160 25 50 350 40 15 30 «00 60 150 300 375 50 10 Anne 140 10 25 350 25 15 30 275 50 150 250 350 50 5 1. Çocuk 45 15 25 500 15 15 75 50 200 150 150 35 î. Çoeuk 70 20 50 500 15 20 in 175 40 150 200 200 40 Urketı, küçuk çiıtçl gıindelığl 116 liradır. Bu *»• rumda bir emekçmuı gündelığı nerdeyse eskı orta çag yapısı Ahı & r a n derneklennln «bogaz tokluğuna» çâlıştırma bıçımtne denktır. 1977 yılında Turkıye'de toplam olarak ıstıhdam edUen ınsan sayısı 15 milyona yakındı Işçı sayısı Ise 1,8 mılyon. Toplu sozleşme iie ücretlenni b«lırleyenlenn sayısı ıse ancak 800 bın ıdı Tanm kesımınde çalışan 8 5 mılyonu aşkın ınsanın vanısıra inşaat sektonınde yanm mılyonu aşkın ınsan ve hızmetler kesımınde 2 mılyonu aşkın msan jasal guvenosıen olmaksızın çağdışı ucret koşulîarıyla açlığa mshkum ed^lmışlerdı 26 yıllık bır uvgulamanın sonucu olan sıgortah ışçı ucret duzeyı ıse 1976 ^onunda 61 ıle 107 ura arasmaa değışıyordu Yanı DU ucret duzeyı bır :şçı aılesımn gunluk en az ucrer ıhtıjacmdan 144 lıra eksık ıdi. 3. Çocnk 145 25 50 5<KJ 25 20 15 3V> 50 175 100 300 4fl YASAIİRDA EM AZ UCRET... Tursı>e'de ı k kez 193fi yılmd» çikanlan î? Kanunu bu konuja yer verırken şoyle dıjordu «Gerek saat başına veva gundeuk yahut haftalık veya aylık hesap ü> gerek parça başına yahut yapılan ış mık'arma gore, odeneoek ısçı ucretlerinın en aşağı hadlerı bır ruzamname ıle tesbıt, edılır » Ancak sozkoıusu nızamnamenın çıkanlması her 1 nedense 1951 yılına kadar unutuluyordu Sonunda 1951 yılmda çıkan yonetmelık, «aynı rnahıvettekl işlerde ışçılere normal bır çahşma gunu karşıhğı olarak odenen ve ışçının normal gıda, mesken. saglık, yakacak ve avdmlatma gıbı zanıri ıhtlyaçlannı kar^ılayan ücrettır» denılıyordu Ancak bu kez de, bır açiK kapı bırakılmıştı. Çunku asgarl ücretlenn saptanması konusunda, «Çahşma Bakanlığırun ıktısadı ve sosyal zorunluluklarm bulundugunu takdır etmesı bu hususta emır vermesi gerekmektedım denılmlşti. 1%1 Anavasasıntn 45 maddesı, «ücrette adalet sağlanrnah» derken, bunun sağlanması yolunda asg&n gerek olan «orgutleşme hakk:» kuşa çevnlıyordu Aynı duz^nleme sonucu memur sendıka".annın kurulması >asaklanıyordu Bunun sonueu ıse çok çabuk ortaya çıktı Memurlar 1971 yılından sonra her turlü sendıkal naklannı yıtırmelennden o'uru Turkıye'nuı en hızlı yoksullaşan kesıml halıne geîıyorlardı. Bakın bu konuda bır emekli memur Lütfü özgencü ne diyordu? «Katsayınm I2'\e çıkmasının bütçeye 10 mllyar dolaylannda bır yuk getıreceğı belırtılmektedır. Ancak bur.vm hemen hemen yansuıın vergı o'.arak tekrar geri doneceğı vurgulanmamaktadır. Oysa Turkıye'de her geçen gun dar gelırhnm aleyhme ışlemektedır. 1940 yılmda 100 lıra net maaş alan 4 derecedekı bır memur bu para ıle 200 kg terevag \eva 500 kg et alaoümekteydı. 1977 jıhnda 3000 lıra maaş alan 4. derecedekı memur ıse ancak 33 kş. tereyagı veya 50 kg et alabılmektedır Maaş 30 mıs lı artarken, etın fıyaü 300 m:slı jukselmıştır » Bugün Turkıye'de asgart ücret 5 msan 1968 tarıhlı yonetmelık uyannca saptanmaktadır. Bu >onetmelıgm 13. maddesı bu ucretlere herkesin u>ması gerekUgım belırtır Bır janıyla şart getıren bu uygulama kıstasları ıle bır açıklık \oktur Asgan ucret saptanırken tek bır ışçı mı yoksa bır ışçı \e aılesı saptanacaktır bellı defıldır. Bunun sonucu olarak saptanan ucretler hep tek bır ışçıyı esas olaraK hesapUnmaktadır. Asgan ucretı saptayan komısyondd ışçı kesımı hemen hiç temsıl edılmemektedır. Bu konuda komısyonun çalışmaları kapalı kapılar ardında \apılmakta \e daha sonra ücret. açıklanmaktadır. Üstelık yonetmelıgin bu konuda açık kapı bırakması nedenıyle saptamanın ne kadar sureyle tamamlanacagı yolunda bır açıklık yoktur Bu nedenle ışveren kesım' goruşmelen ıstedığı bıçımde uzatmaktadır 1971 yılında saptanması gereklı olan asgan ücret sudan nedenlerle uzamıs ve ancak 1972 yılında saptanmıştı. Asgan ucret saptaması toplumun çok dar bır kesımını kapsamakta tanm Kesımı çahşanlan, memurlar kısacası halkın buyuk çogunlugu bu uygulamarun Uılen dışınaa kalmaktadır. Bu nedenle asgan ucret uygulaması adı var, kendı jo'< bır uygulama bıçımmdedır Tek partı donemınm ve Amenkan tıpı sendıkacüıgin urunu asgan ucret kavramı yerını '<en az vıcret» kavr^mına bırakmaktadır. Toplumun her kesımını \e çalışanlarını kavrayacak olan en az ucret bu nedenie asgari bır talep olmaktaaır. *ncak boyle bır duzeye ulaşılmca, «en az geçım ındırırm» pratık bır ışlerhk kazanacaktır Bunun dışında bugun 1800 lıra olan asgan ucrete vergı muafıyetı ıstemek konuyu çarpıtmaK ıle eş anlamlı gozukmektedır. ^ En az ucret tartışması beraberlnde ıkı komıyu daha gundeme getırmektedır. Bun'ardan ükı. memurlann sendıkalaşma hakkmm gerçekleşmesıdır.. 1961 Anayasasmın en onemlı urun.erı arasmda bulunan bu konuda getinlen dondurulma sosval sıyasetçı Prof Mettn Kutal ve Prol. Munır Ekonotnı'ye gore onemli fcayıplar getımıış f ır Ikjncıri ıse demokratık orgutlenme hakkımn geregı olan refeıandum hakkmm vasallaşmasıdır. En az ücret yıne de XX yuzplm enflasvon ortamında çahsan" halk ıçm bır kurtuiuş degıldır Ancak toplamsal gehşımın sıcaklığı bu konujı en kısa zamanda gurdeme getrmeve adavdır Turkıje'de gelışımler banu doğralamaktadır. 5 En az ücret 20. yüzyılın enflasyon ortamında çalışanlar için kurtuluş değildir BEŞ ÇOCUKLU BiR AiLENiN ASGARi HARCAMASI Ihtiyaç Giin Gr. Sıgır erl Kuru fasulye Yumurta Stit Bevaz peyrur Margann Zeytmyag Ekmek Pırmç Elma Lahana Patat«s Seker Kuru meyTa 720 »5 4 2100 120 85 «S ( Ryatı 60 00» 18.00 1.48 8.64 45.00 17 05 23 20 4 10 2MV) fsno 600 Tutan 4o au 1R14 5.40 145 197 522 660 171 5V2 5 kişilik bir ailenîn günde 185 liraya ihtiyacı var B) Yüzde 10, taşıma pişirm* C) Beslenme dışı harcama, b*nnma, ısınma, avdınlanma. giyım, temizlik raşıt. eftıtım. saglık. korunma dır.len me. Kurj baklagıller 95 sram rumurta 4 ad<>t, sut 2101 Kram, beyaz peyni' 12fi gr?m, tereyag (margann) 85 gram. dîğer vağlar 85 gram. ekmek 1275 gram. dığer tahıllar 2î0 gram faze me\ve 1200 giam. pautes 1375 gram, şeker 205 gram, kuru mey\e 20 gram. Beş .îişılık aıle sıraladığımız besın gereklerınm tumunu alınca ya>;amas ıçm zorunlu olan kalorıyı karşı.amış olacak Bu besm gereğım karşılajan aılede baba Î^S'i kalorı, işçı eşı 2470 kalorı bınncı çocuk 1350 kalorı, 2 çocuk 1770 kalorı. 3 çocuk ıse 2*60 kalon almış olacak. Nasıl vucut ısısı 36,5 derecede normal sayılıyorsa hajatında asgan gereğı DU kalonnın alınmasını gerektınyor. Şırndi sız butun bu oesin gereklerıru gunun fıyatlan ıle çarpın Ortaya çıkacak olan tablo asgarı harcamavı dığer bır dejışle en az ucretı or taya çıkaracaknr Osman Nurı Koçturk'un 197î yılı kasım avına gore iaptığı saptama beş kışılık "bır aılenm gunluk olarak 185 lıraya gerek duydugunu ortaya çıkanyor. Ovsa anlamı kalmam'ş olan asgan ücretır. bile MC'r.ın dur.vasmda \e çevıesınde ne denlı çok goruldusıl Turkıye'de ılk kez asgan ucretm sat> tandıgı 30 rravıs 1969 tarıhlı asgan ucret komısyonunun kaıannda gormek mumkun O vıl Istanbul ıçın santanan a=qarı ücret 19 lıra 50 kuruş Bu ücr^e mı n? »îet şe r hı kojan Prof. Nevzat Yalçmtas ıs e *ojle demış jazısında «1 : Tiadce erde tespıt edılen asgari ücre" ml>tarian ı,cıet vuksplmelerırri esonomı üzerınde tesırl»rı lıesap edıldı^ınde %uksek lutulmuştur. Nıt^kıiı Deil>t Planlama Teşkılâtınca yapılan hesaplar bu n '<Tar!arın halıhazır fıyat sevıyelerıre yukarıja do^ru ıtıcı b:r tesır ıcra ettığını gostermıştır > Bundan 1 » lıranın Turtaye blçülerinde yüksek < goruldufu anlamı çıkıyor. Pekı ışieren o zaman 19 lıra şımdı 60 lira olan ücret uvgulanasına uymadığı zaman yukumlulügu ne olacaknr'' B J konunun \anıtı sınıflararası dengesızlığın en açı.c .•caııtıdır. 931 sayüı yasanm 99 madaesı çnvle der .Bu ceza, ışçı ie ış^eren •vekılı hakkmda 250 lıradan az olmamak üzere hafıf para ceıasıdır.» MC fıyatlarıyla yaşamaya çalışan ınsanlar ıçin bıçı'en asgan ucret fıyatı 1S00 hradır Buna karşılık ıhracatı gelıştırmek ıçm ıhracatçıva odenen vergı ladesı toplamı 2 mılyar 40 mılyon lıradır. thracatçıya 1976 3ilında 2 mılyar lıra •ganımeu •verılırken, ışçı smıfınm 1800 lıralık asgan ucretı ıçın son sap'amada, «\aşamak ıç:n esa1! alman kalorı mıktannın yuksek oldu?u> one suruierek muhalefet edılmektedır. 127S 250 «25 1200 1375 215 20 5 00 500 810 20 00 7 20 6 87 04(1 174 114 54 1145 125 99 125 90 2S19fl nin somıçlan olarak RÖrmek mUmkündur. Ancak 1955 viılannda DP'nın dışa bağımlı pohtii»smın sonucu pahalılık kasırgası dort, yıllık bır donemde °» 72'lık artış gostermce ücret artışlarmın yıne hıç bır anlamı kalmamıştır. 1963 yılında Turkıye'de kabul edılen yenl toplu lş sozleşmesı duzeru yenı bır donemın başlangıcını muştulamaktadır Işçı sınıfmın toplu sdzleşmelerde pıderek daha etken olması sonucu 1968 yılında gerçek ucretler 1955 yılına gore • 38 » artmıştır. Ama toplumun ne kadannı kapsamaktadır bu oran"" 8 mılyon çalışan msan ıçınde 800 bın ışçı vardır Cstelık emekçı kesım ıçmde en «ımtıyazlı» gözuken ısçl sınıtının o yıl ulaşügı ortalaiDB ücret ıse sadece 25 Ura 83 kuruştur. Turkıye'de 1973 yıh venlerine dayamlarak yapılan Gelır I>ağıhmı araştırması Insanca yaşamamn boyutlarmı vermesi bakımuıdan ılgınçtır. Ortalama olarak vapılan hesaplama sonuçlanna gore Turkıye nın gelışmış voresınde kişı başına 74 lıra duşmektedır. Gerı kalmış yorelerde bu gelır kışı başına 53 lıradır Aynı hesaplama t a n m ve t a n m dışı Kes.mler ıçın de yapılmıştır. Tanm kes'mmde jaşayan bır insanın günlük gelırl 56 lıra ıken, t a n m dışı kesımlerde bu sayı daha da duşrr.ekte ve 41 lıra olmaktadır. T a n m kesımınde yaşayan ınsanlann ücretleri konusunda \apılan aymm orta>a fecı bır tablo çı^armaktadır Iç Anadolu'da hane halkınm •'• 9'u, Karadenız'ın *> 16'sı Ege ve Marmara'mn "'« S'ı, Akdenız'ın "» 23 u ve Dogıı Anadolu'da halkm • 17'sı bır jıl ıçmde 02500 lıra ara&mda bır » ucreı ıle yaşamaja mahkum olduğu anlaşılnmktadır T a n m dışı alanlarda bu tablo daha da ırıleşmektedır. îç Anadolu'da hane halkınm °b 41'ı, Karadenız'de % 35'ı, Ege ve Marmara'nın • 35'ı, » Akdenız'm "o 31"ı, Dogu Anadolu'nun • 44'ü bır • yıh 2500 lıranın altmda bır gelır ıle geçırmeye çalışmaktaüır! Gelır dağılmıı araşlırması Turkıve'de meslek kesnVerme gore ınsanlann ne a'.dıklanm, başka bır de>ışle neyîe geçmmek zoranda oldukiarını da sap'amıçtır. En duşük ucret duz ışçı ucretıriır. Bır duz ışç, ortalama olarak 31 lıra almarttadır. Memur maaşı ıse 63 lıradır. Esnaf ve zanaatkâr kesımınm gundelıgı ortalama olarak 92 Uraya ge TURKİYY'Df (5ÎÇKTJI... Turkıye'de asgarl Ucretm veya dogru deyişle en az ucret konusunun geçmışını bilmek bugıln varolan ooktayı bürnemiz açısmdan bıiyuk onem taşımaktadır. MıUl mücadele sırasında Zonguldakta bir komür ışçısı 80 kuruş almakta ve aidıgı ucretm 40 kumşu ekmek parası olarak kesılmektedlr. Cumhunyetm ılk 20 yılmda ucretler yonunden bir gelışım yoktur En kotü çalışrna koçullannın yamsıra ucretler hayatvn en basıt gereksuımelenni karşılamaktan uzaktı. 1936 yılında Turkıye'de bır Iş Yasasının hazırlanması karar.aştırılınca Turkıye'ye bır grup Amerıkah ıktısatçı davet edılır. 10 kışıden oluşan grup vurdumuzda 16 saat çalışan bır t a n m ışçıs nın bunun karsılığmda 34 kuruş aldıgını saptami"=".ar Kevet Turkıve'den eıderken hazırladigı raporda yurdumuzda bır asgan ucret saptanmasına gıdılmesmı onerıyorlar. 1937 yılında ortalama olarak 125 kuruş olan gunluk ucretler 1943 yılında 186 kuruşa yukselıvor. Ucretler 6 yılda 41 kuruş artıyor, artıyor ama ayr.ı donemde pahalılıkta yuzde 300luk bır artış gostenyordu. 1951 yılı ucretler açısından onemlı bır gelışime sahne olmaktadır 1951 1954 donemınde gerçek ucretler juzde 16 artmıştır Ancak bu artıştan onemlı bır nokta daha vardır Gerçek ucret'.er.n artışı 1951 yılında gehşmeye başlayan sendıkalaşma ıle yakından ılgılıdır tstelık bu sendıkacüıgin Amenkan tıpi send'kacılık ded gımız turden olması da dıkkat çekıcıdır. E u gehşmeyı daha çok orgutlu mucadele A.nkara • # • &nkara Ankara Ajıkara A.nka Memurların ekonomik, demokratık hak ve istekleri konusunda seminer düzenlendi BOLU (Cumhurivet) VEM DER Htemnrlar Demeğı) Bolu şubesı «Memurların eKonomı*. demokıatık hak v s istekleri. konulu bır seminer duzenlemıştır Semmer'den sonra, Başkan Ahmet Boztepe ımzjsı ıle basma >ap;lan yazıh açiKlamada, «MEMDER Bolu Şubesının mucadelesı guçlenerek surmekt«dır. Mucadelemız, haklanmırı almcaya kadar surecektır Bu volda bıze engel olan, haklanmızı gaspeden MC den ve yanoaşlanndan, yasalar ve tarıh onande hesap soracaşım.zı kamuoj'una bır kez daoa duvuıuruz» denılmıştır Semınere davetlı olarak ka'ilan MEMDER Genel Baskanı Samıl Perk memurların mucadelesının tabanda bırlığın şrerçeklesmes'jle Oaha da buvuk boyutlara ulaşacağını, MEMDER'ın en onemh gorevımn, memurların tabanda blrlığını gerçekleşUrmek oldugunu ıîade etmış, memurlara sıyasetı jasaklayan her kışı ve kuruluşa sar^ı mücadele edıldığım bu vasaeı ılelebet surdurmeye hiç kınısenın gucünun yetmej eceğıni soylemıştır Daha sonra sırasıyla soz alan MEM DER Bolu Şubesı uyelerınden Ne\m Mutlu, Sube Sekreterı Muallâ Onurluk. MEMDER Ankara Şubesl Başkanı Soner Yeşılova, Bolu Şubesı Saymanı Sevket Devecı ve Bo.u Şubesı Başkam Ahmet Boztece ozeüe şu goruşlere j'er vermışlerdır • Gosterge tablosu taban gosterge 500 lıra, tavan gosterge 1055 lıra olarak yenıden duzenlenmelıdır. • Tabandakı 15 ve 14'uncu dpreceler kaldınlmalı, aıle yardımı odeneğı 600 hraya çiKarılmalıdır. • Fazla çalısma ucretlen odenmelı, her memur uç jnlda bır terfı etmelıdır • En az ücret net 3700 lıra olmalı. en az geçım ındınmı 50W lıraya yukseltılmelıdır • Memurların adajlık surelerı kaldırılmalı, butun memurlara yılda 6000 lıra yakacak zammı venlmelıdir. • Işçı memur avnrını kararnamesı hukümîen derhal uygulama', a konulmalıdır • 657 savılı yasanm 7'ncı maddpsi iptal edllerek, memurlara sıvaset yasağı kaîdırılmalıdır. Tlluslararası anlaşma ve \asalar geregı olan gTev, toplu sozleşme ve sendıka hakkı, butun çalışanlara tanınmahdir. Mavi kapılar, ressamlar ve mühendisler. R EN A2 UCRET... Açmaz, uçurum ve somurü orfammda artık asgan ücıetten soz etmek anlarr.sız. Sorun en az ücret noktasına gelıp dayanıyor Bır çozum ve kurUüuş yolu olaraK degıl ama br çıkış noktası olarak Beslenme uzmanı Dr. O m a n Nuri Koç türk uç çocuklu ve beş nüfustan oluşan b>r aılı? içın bır saptama vaomış. Bu aile günde asgan 720 gram et yemelt zorvmda. Dıger gerekler ıse l lmvrT' e%sam Turan Eroi 'bembeyaı bodrum STleri, al. kırmızı mor çiçekler püskürmuş saksılar \e mavi kapüar vapıvor son çunlerde, Egenin ıtuniliği doluyor göılerinize, bir takaja binip denize açılmak tutknsuyla kanatlaımorsunuz. BugunJerde Ege'de rahat bir volculuk olanaçı var mı biUnem, ama o mavi kapılann ardmda bır umut jolcnluğu. bir barış dunvası düsldvorsunuz hiç değilse. Ressam da avnı düsle ovnatmıs fırcasını, mavi kapılan «umut kaptlan. di\c adlandınvor. Geçen gun TRT Seçım Kurulnnun ^aban Karataş ile ilgilı kararı açıklanınca fena icerlemis, «bUimde çekimserlik olur mu'' dive. tepki gösterivordu. O karar ffecesi başkent evlerindt, kahvelerinde bilim adamlannın kararı tartışıhrken Turan Erol da otıırmu'>, sabaha kadar bir mavi kapı daha cloktürmüş Bu mavi kapılan Istanbullular Maçka'da bir çaleride. sevredecekjer vakında, <on zamanlarda zeng;inlerimiz resim sanatıvla ilf'lenmeğe başladı birden. Bu da enflasvonun bir sonucu mu acaba? Petrol bunaiımı döneminde Paris'de rastladığım Japonları duşunerek taküdım hu «soruya, Fıkret Mullamn tabJolanna üşüşmüş çekik gdzlü, san renkll Japon^ 7«nginleri, paralannı resime çeviriyorlardı. YılHrca sanatıvla rahat seçinemeven Türk ressamlannuı errfiasvonla rahatlamalan düşünülebilir mi? BIT tablonun santimetre karesi beş>uı lira, bin lira olmuş ne çıkar . Kan ve göıvasınta çok i'cuıa dokıılduğıj bir nlkenln sanatçılan nasü mutlu olabUir. tste mavi kapıUtr kapalı dunıjor henüz. renk renk çiçeklerde d«" kan damlalan hissedivor sejredenler. Çok KUzel bir tabloyu da karJı ola.vlan aşmadan, Müşerrcf HEKiMOĞLU L'şafı. Seriki nnutarak. faşist tırmanışları pencerenızden kovarak sevretmek olanaiı >ok. l'ine de ressamlarunınn umutln ve ıyimser çabasını alkı^lamak gerekir. Oysa muhendisler tam tersine. Oıelliklc Teknik Iniversıtenın şasırtınacaları hiç biUnı vor Siyasal sabnedeki buvük lambalann altınsayı adamı olmaktan çok savılarla oynajan adamlar görııyoruz. Işte Sulejman Deırurel, işte sınıf atkadaşı Necmettın Erbakan. Işte Enerji ve Tabıi Kavnaklar Bakanı Selahatun Küıç, siyasal sahnenin muhendıs yıldızlaruıa blri daha katıldı şimdi, Teknık Universiteniıı simgesi nıteliğinde bir koltukta oturuyor bu kişi Teknik Unıveriite Rektoru Prot. Kafah nın herkesin gordiiğu bir çerçeği görmezlikten gelebileceğini kim aklına getirirdi. Çok kişi onun çekinıser ov kullanacaçını düsunuyornıu'ş meger. belkı de çekıraserliji Istanbul'un Bızans tıirü yasanıına yakıştırdıkları için.. Iv tanbuiun bir kesımı. içlnde olmadıgı olavlara karşı her zaman çekimser kaldığı îçin belkı de Oysa Utanbul Teknik L'nlversitesi Rektoru, Miİli Güvenlik Kurulu Raşkanına e^Hk etmeyi oteld üniversite rektdrlerinin yanında olmava yeğlemiî bulunuyor. Başkentliler şöyle öıetllyor bn olayı. •PTOI. Kafah rahmetll lnötıü'nun .Torum ;ok> »öıunü bakketmis biı mühendis» Tabancı diplomatlar, özellikle flçüncS dflnyalılar da Zimbabveli liderlerin sınır dışı edilraesine vorum j apanuvorlar. Onlan Ankara'da Başbakanın. Dışişleri Bakanlığı yetküilerialn ve de CHP Genel Başkanının selâmlamasını beklerken «turist pasaportuyla geldiniz, izinsiz konuştunuz. gerekçesiyle kapı dışarı edilmelerine hîç bir anlam veremivorlar. Haksız savılmazlar. Turkive Zirababvelilenn savaşını destekliyor, Birleşmiş Miletlerde onlardan vana oy kullanıyor, ama sonr» böyle bir tersliğe duşebUiyor Dışişteri Bakanbğı da dıs ihşkilerle Ugili konularda büe hukümet Içmdeki egemen güçlere sesini duvnramıvor Yılarca Rodezya'da ırkçı ve somürucS bir azınlığin iktidania katmak için direnişlerini izledik. Yerli halk bu somüruve başkaldırdı, ılunya kamuovu bu savaşı benimsedi. Birleşmiş Milletlerde karar üstüne karar alınıvor, bu sömüruye son verilmesi istenivor, Türkive de avnı vonde ov kullanıvor her zaman Ama sonra bir derginin çağnsıvla TıİTİdve'je geldiler ve konuştular. diye kapı dısan etmekten çeri kalmıyonız. Nevv Yorkta, Londra'da, Cenevre'de, Âlmanva'da savgıvla karsılanan. Ceııevre Konferansına van olarak katüan Zimbab vell liderler, Roderva'nm gerçek sahlpleri, Mustaıa Kemal'in \frika"dakl uzantılan, kUTtnluş savaşına sahne olan, bağım^ızlık savaşmın öncüsü bir ülkeden biçimsel nedenlerle kapı dışarı edılivorlar. Ba olayın yankılannı nasıl sileceğiz bakalım . Vakf'jle Cezaire karsı izlpnen yanlış politikanın Türldye'yl büyuk bır valnızhğa ittiçinl ansnanlar. son olayın hangi boyutlara varacağını kestiremlyorlar...