Katalog

oöaı CUMHURtYn 17 5UB4I 1977 JEDUIıCANBAZ TURHAN SELÇUK Ü SAM YELİ Yâzan: Mehmet SElAHATTfri 52 Filler Sultanı ile Kırmızı Sakallı Topal Karınca YAŞAR KEMAC de en büyük yaratıcılan imti >azsız sınıfsu kaynaşmış bir kiıt İeyız Biilz, kanncalar, filler kardeşlık, öigürluk, eşitlik, ba nş üzre yaşıyoruz Bırımız hepı mız, hepimız bırımız ıçınız Oz gürlük her şeyın başıdır Pakın ınsanlara, onlar özgürlüge, eşıt lığe bız kanncalar kadar onem vermediklert ıçın, ve nem de ba Tişı hıç isteaıedıklen ıçın bu ha }e dustüler. tşte şımdıkı, şu an daki ozgurlük bızım ozgurluk dü zenımız kıyamete kadar sürecekIir Bızde hıç bır ayn gayn >ok tur Bunu, burada toplanmış bu tun yaratık kardeşlerimıze, kırkayaklara, solucanlara, sıvnsı neklere bile soyluyorum, butun evren benım bu sozlenme tanık olsun M, her kannca bır fildır. Her fıl de bır kanncadır Bakın kardeslerun, her kannca bır fıl olmasaydı, şu sara> nasıl yapılırdı? Bu saraya bakan her jara tık anlar ki her kanrca bir ftldır. Her karınca bır fıl olmasay dı şu yer yuvarlagının ortasın dakı bu büyulu tas nasıl çıkan lır da boyle bir taht yapılabılir di? Demek kl her kannca bir fıl dir Sıze, sayın yarauklar, bir glzımiıl sbvleveceğım Kulak venn de benl ıyi dinleym » Filler sultanını dinleyen kal»balık soluğunu tuttu Ortada an uçsa kanadımn sesi duyulurdu Füler sultanmın büyuk gizıni herkes merak etmıştı. «Eskiden » Burada gene su» tu sultan, küçucük gözlerint ka labalığın Ustünde dolaştırdı. Gökvüzündekı kanat kanada olan kuşlar da Kanatlanm kıpırdatmadılar «Eskiden » dlye yıne dı sultan «Eskıdan bızler de, yan» filler de bırer kuçucuk ka nncavdık, sonra çalışarak. son suz bir çaba harcajarak fıl olduk Onun için savır. kannca a talarımız, sıze atalarımız dıye seslenıyorum şımdı, bu andan sonra çunkü sızıer fıllerin soylu ataları olan karıncalarsınız Işte bızler, bu soylu karınca ır kından gelerek fıl olduk Her ır kın ustunde kannca ırkı O ırk, 0 kannca ırkı ne mutluaur kı, az bır çabayla soylan fıl olabi lır1 Tann kannca ırkmı koru sun Ivı bakın şu dunyaya, ne kadar çok karınca var ne kadar, ne kadar çok Bu dunyada karınca sovundan daha çok, dana çabuk üreyen hıç bır sov yok tur olamaz. Her kannca da so nunda bır fil olacağma gore en sruçlu sov kimdır'' Soruyonım •='ze, karşılık venn Bu evrende J en guçlu soy kımdır' <> Sustu. bekledı, hortumunu ka labahgın üstüne uzattı, gezdır dı Bırden veryuzu gokyuzıl sar sılırcasına yerdekı ve hem de goktekı kalabalıktan bır gümbür tu koutu Filler sultanı bu korkunç top patîar gıbı çıkan gumburtüden hıç bır şey anlamaiı Yetmış bın varatık yetmış bın dılden 1 arşJjk \ erıyordu sul'ana Rıza, hukuku bitirmistl Hemen jubeye gidip Yedek Subay Okuluna sevkını lstedı Polism gizli çalışmalanndan haberı oldugunu bılıyordu Yede* subay lar içın en uygun zamanı seçmıştı Ulkeyı saran ozgürlü* havasından yararlanacafını, hakkında hıçbır hükümlüluk ve soruşturma olmadığından alaya çtkmak korkusu yoktu Arkadaşlan da boyle demışlerdı G t askerlığinı yap Sonra, nelerın olacagı bilinmez Bu havadan jararlan Ara tatm ıçın Istanbul'a dondüğunde Nüüfer'ın yenıden hastalandığını oğrendi. Cigerındekı mıkroplar ılâca karsı dırenç kasranmıştılar Her gün bır ığne ylyor, kalçalan delik de?ik oluyor lâkın gozle gorulür bır ıyıleşme olmuyordu Nilufer içın yataktan çıkmayıp, bol gıda almakt«n gayn yol kalmamıştı Kardeşını hasta bulmak, Rıza'yı çok üzmuştü Nüüfer her gun bıraz aaha fcayıflıyor blraz daha kotüye gidıyordu Fahri eve geldığmde bir dakika bıle aynlnuyordu kızı r.ın yamndan Ona venı yenı kıtaplar getıriyor, okurken canırun sıkılmayacağını düşunüyordu Artık, verem geçer korkusuyla evlerını kızm arkadaşlartndan bır teki bıle ziyaret etmıyordu Kız, tamamıyle tek başma kalmıştı Bunu düşünen baba kendıni o kadar kızına vermıstı kı gozu kımsevi görmüyordu Yirmi günluk tatıl devresınde, günde bir ikı kelımeden fazla konuşmamıştı Kıza vla Bir gurr Bana bakma oglum, diye onu teselli etti baba Üzülme. Her şev geçer Tabiî baba, her şey geçer Ağlamaktan çekınme, açılırsın. Ben de çok zaman ağlanm Nıye9 dıye sordu, endişeyle Fahn Telâçlanma baba ortak derdımiztn dışmda bir derdlm yok Nılufer benım de kız kardeşımdlr Doğru Boş ver baba bu düşünceleri ÜzüntUnün ecele yaran ollaydı dün\ada kımse ölmezdi Ne kadar dayanaklı olur, toprağa ne kadar ıyı basarsan o kadar kolav ayakta kalabılirsm Kızı hasta olan bir sen mism bu dünvada' Sonra, Tanrının bıze bundan daha kotü günler hazırlamadıgmı nereden bllıyorsvjn' En guzelı kuvvetli olmak, yere sıkıca Çasmaktır. Doğru Doğru dedi ama, gece yatakta aklına takılan bu sdzJerle sabaha <?dar uyuvamadı Omuzunu dılrttü çocuğır Rıza, Rıza, kalk yavrum Dehkanlı, uyku sersemı, gozler^ni oftustur»r»k doftruldu. Hajrola baba, bır şey mı oldu"" Inşallah Benden bır şey gızlemıyorsun değıl nu7 Yapma baba Çocuk gıbi hareket edıyorsun. Yemın et boyle bır şey olmadıgına. Senın ve butun sevdıklerımm başma yemm ederırn ki îimdıhk boyle bır şey >os. Nıçın şımdılık dedın'" Allah bıze senet mı verdı baba"" Hajatm biıler içın neler hazır.adıSmı nereden btlebılınm Sokakta yurürken balkondan başına bır saksı duşer o'ürsun Nereden bılebüınz gelecegı. Onun ıçm şımdılık dedım. Doğru. ^er«den bıhnz gelecefı EJer kaderın alnıma ya*diKarını bılsejtLm Ne zormuş meğer, evlat sahıbı olmak Baba, hepımız büyuduk, kocaman adamlar olduk. Artık, bızim ıçın endjşe etmemelısın Buyuaunuz m u ' Bır de bana sorun. Slzleri damla damla buyuttum yavnım Sıze bir şev olursa yasıvamam Bizlere hlç bir şey olmaz Çocuk değılız artık Kendımiri korumasını bilırız Hayatıru cehennem etme bu şekıl kuruntularla Bıraz vaşa Yaşamak m ı ' O benden geçti y«vrum Sizler İçın a.yakt» duruyorum Pekı, bızler ıçm ayakta dur. Fakat, hıç olmayacak »eyleri olınuş gıbı kaianda kurup yaşamım zehır etme Haklısm javrum. Hujum boyle, ne yapayım Had: şımdı gıt jat Boş şejlerle kendını uzme Babası gıttıkten sonra Rıza, duşunmeve oaşladı Aslında o l&fları boşuna sarietmemıştı. Orneğm, çavuş çlkabuır veya herhangı bır gün tutuklanabılırdı. Babasını, fıkren, böyle acüarm alıştırmak ısteml^ü. Ama, bır yandan da adamın içme, kol*y Itolaj sokup atamayacağı, bır şüpheyı de sokmustu Hıç bır terslık olmadan yedeksubay çıkmıştı. Onlann devresı bır başka yönden de yararlı olmuştu Alö aylık bır okul süresınden sonra altı ay da subay olarak çalıştıktan sonra terhıs oımuşlardı Sene 1951 dı. Kurası da Istanbul'a çıkmıştı zaten Bunun içın altı ayın dışında, aılesınden ayn kalmarnıçtı. İMlüfer gvsn geçtıkçe kotüleşıyordu. Aşagı yukarı, kocasından ayrılalı ıkı sene olmuş, ikı senedır yatega çivılenmışti Sokağa çıkmak, ara sıra sınemaya gıtme olanagını da yitırmlştı. Butün gun bütun gece oksünlyor, ıcan tukurujordj. Rıza, Memet Beym tanıdığı bir avukatın yanında sta] yapıyorda İkı yıllık staıdan sonra avukat olacaktı. Soi zamanlaraa arkasına duşen polıslerın fazlalaştıgını hısMdı\ordu Bırıru atlatsa bır dağerının onu kolladığını göniyordu. Natoja gırerlerse, geruş bır solcu tevkıfıne gıdllecegı konusuluyordJ orgutte Babası ıçm uzuluyordu. Yoksa buna »1dırdığı bıle ^Ktu Hatta bir bakıma mutluydu da Insanın ınsanı sömuıeeeğı, hsrkesm topluma verdığı kadar alacağ1, haysı^etia yaşıyacag: bır aurva kuTnak ıçm savaşıvordu Ugruna rahat llkla bas toyacagı kutsal bır davaydı bu ama, babası Bu daşuncelere rağnıen nıhajet korktuğuna ugradı. B T muddettır tutuklamalar başlamıştı Sıranm her an kendlsıne de geleceğını bılıvordu Arkadaslarının çoğu ıçerdeydı Bır gece, uç!e dort arası kapıları sert «ert çalındı Evdekılerın hepsi uvanmıştı. Aşağı yukarı ne olacagıru aniadığı ıçın kosup kapınm onune durdu. Kım o 9 Polıs' Kapıyı açtı. Gelenler beş kişiydl Hışımla içeri daldılar Kerem, yata*ınaan kalkmamıştı Baba ıle ana gelpnlpre hsvretle baKijorlardı Polism evlennde ne ışı \ardı. Hem da gecenin au saatında Içlerınden bırı E\l arayacağız dedi. Sonra, Rızaya donup Sen de gıyin, dıve ekledi. Fahrı, perişan olmuştu N"e var dedi pohslere Enmi nlçln aravacaksmız* N1Ç!B glyinsın oglum7 Baba senin hıç b'r şeyden haberın rok galıb» dedi içlennden en gençlerı Oğlun, vatan haınlenyle bu olmuî. Devlete. mılİPte ıharet edi'sor thanet mi edıyor' Rıza mı 1 He >a Babasının öu kadar sar^üdığını bmninde g&rmemışti Rıza. Heyecandan olenılırdı adam Berum oglum ıhanet Ptme7 d»dı Bır vanlıslık var bunda Bfn evlatlari"iı er.gm bır \atan sevgısıyle buyüttum Kesınlıkle bır vanlı?li/î \ar bunda Sen ovle bıl Rıza, araya gırerel', pousıere sertçe. (DCTAMI V B A> FiLLER SULTANI, SARAYIN ÖNÜNDEKi BEŞ APARTIMAN YERi BÜYUKLUÛUNDEKi KAYALlGlN DÜZUNE ÇIKTI. HORTUMUNU GOGE AÇTI, DUALAR OKUDU BİR SURE. • Bütün kanncalar, hudhüdler, otekı kuşlar, bocekler, hem de tırtıllar, bıltekmıl yaratıklar ge! mışlerdı torene Bır tek ınsan lar gözükmuyordu ortalıkta. Hüdhudler başıt, ulukepez. «Amanın ha, aman ha ınsan lara haber vermeyelım bugünku torenı Ne yapıp edelım de insan lar sarayı da, tahtı da, torenl de bılmesmler. Ben ınsanlan çok ıyi bilırım Onlarda bır Süleyman vardı, butün yaratıgm dilını bllır, sihırbaz bır kışıydı, onun gu nünden beri biz insanlarla bır lık olduk Ben onlan bildım bılelı nereye burunlarını sokmuş larsa berbat etmışlerdir Çok 6 \ungen yaratıklardır, bır >aparlarsa bin ovunürler Sonracıgıma da kendılerını evrenın kıh dı samrlar Hepsi de az çok de Ldırler Sonra da o msanlar \ar \a bızım gıbı degıldırler, onlar olumlüdürler. ölumlü olduklarını bılip olum karjisında delırmışlerdır Bu iazden, doga\a kendı kendılenne, yıldızlara, her seje kınle bakarlar Sevgılerı tu kenmış Sevmeyı unutmuşlar. ya sam sıcaklığını jıtırmışlerdır. Şımdı bu sarayı bu tahtı gor sunler ja yıkar, bozar yerle bır ed«rler, ya da durmadan bıribır lenne sotarlar Senm bu guzel sarayın, gorkemh tahtın onlar ıçın salt bır satış aracı olur Onlar bır guzellığe, bır yıldıza, güzel bır htfdhud dışısıne, bır kuguya, bır cerene içlen sıcacık sevgıyle dolarak bakmazlar,» di ye konuştu. Filler sultanı da korkudan, şas kınlıktan gozleri dısanya uğramış «tnsanlar dunyada sarayımm verinl bıle bılmesınler, tah^ımı duymasmlar Buvücu hudhüdu gonder butün ınsan'arai gozlenn bağlasınlar» cme kesın buyruk verdi «Bıliyorum, ben de bıliyorum şu ınsan yaratığının her bır şeyı berbat ettiklennl. Tann hıç bır yaratığı onlara benzetmesln Onlar gıbl, tann hiç btr yaratığı ölürn karşısında delırtmesin. Bıliyorum, onlann ışl dogumlanndan ölumlerıne kadar kendilerınden oltimden, gerçeklerden kaçmak Ve bu ka çıştan korkudan dolayı onlerıne ne çıkarsa yoketmek » Toren başladı Filler eultanı saraym onundekı beş apartıtnan j e n büyuMufcundekı kayalıgın duzune çıktı Once hortumunu goge açtı, mırıl mınl dualar o kudu bır sure Duası bıtınce hor tumunu aşağıdakı ova>ı, yamaçları nnkazınk doldurmuş yara tıklara uzattı, sonra gene goge dıktı, gok kuşlardan kapanmıstı en küçuk bır parçası blle gosutc müyordu. Filler sultanm sütbeyaz bede ni bugtin, bu ışık seli altında her zamankmden daha da beyar dı, yüdırdıyordu. Konuşmasın» başladı «Sayın, sevgılı, gorkemli yara tıklar, kardeşlerım. »ün bu se vinçlı günüme, mutlulujuma kı\ançla çagırdım, hos geldınız Bılcümle yaratıklar, göruyonım ki bıltekmıl çağnma gelmisler, sağolun varolun Bir tek tnsanlar eksik bu toplantıdan Hiç birinız onları buraya çagır niamı benden beklemeKİlm:?, de ğıl mi9» dan Bütün yaratıklar hep bir agızbağırdılar «Beklemezdık » Fu korkurç sesi duyan insan lar trınu şıddetli bir gokgurültü su sandılar lnsanlar tuhaftır; yüz bini çalışır aç kalırj birisi tıksırıncaya kadar yer nn yasalan berbattır Blri 5 er, bını bmkar, kıyamet de ond&n kopar derler, bır rurlu o bekle dıilen kıyamet kopmaz Bını ça hşır aç kalır, on bını, yüz bıni çahşır aç kalır, bırısı, jalnız bı rısı doke saça yer tıksırıncaya kadar 5er >er doymaz Her çag da bır sey uydururlar, şımdı b j tun ışlen guçlerı beşe alıp da ona satmaktır bır şe\ı Topragı a IID toprag» satıyorlar ağacı, suvu ınsanı ellenne ne geçerse, analarını babalarmı, çocuklan nı karılannı, gozleri şu evrende neyı gorurse alıp satıyorlar Ta şı alıp taşı, jıldızı, altını, elma sı çıçeğı, yureklennı, gozlerıni a lıp satıvorlar lnsanlar kendıle nnı bır alıp satma delılığıne kap tırmışlar kı delılık derım sana Evrende ne bulurlarsa alıp satı jorlar Inanm bana >aratık kar deşlenm bu ınsan'ar bızun tu haf kılıkh karıiıcadan aa dana uhaf Bu alıp satma aelıüğı onlann oşınaa bır ış açacak ama, bu kesın ya bunun zaran bız ya ratıklara da dokunmasa Bu her şeM alıp satmalan, bu delilıklerı şımdıye kadar yaşadıklan delılıklerın en korkuncu Alınm beşe de satanm ona bır ış açacak ınsanlann, dünyamırm başma Allah bızı dünyamızı insanlann şerrınden esırgesm » <Amın,» dije gürledı yaratık lar lnsanlar bunu da gokgürultü su sandılar Filler sultanı konuşmasım 8ür dürdu «Şimdi bırakalım insanlan Al lah onlann belasıru vermış za ten Onlar boyle gıaerlerse dun yamıza, evrene onlardan hiç bır hajır gelmez Onlardan kbtülükten başka bır şey Deklevemejız Şımdı sözüm sızedır so>lu, gor kemlı kardeşlerım Işte bu gor dugünüz, karınca kullanmın ba na yaptıklan bu sarayı hıç bır yaratık kendi sultanlarına japmamıştır Boyle bir sarayı sul tanlanna ancak kanncalar yapa bllirler O însanlar kı sultanları na ne saraylar, ehramlar, asma bahçeler, anıtlar yapmışlardır Hıç binsı kanncalann ben sul tanınıza yaptıklan bu saray gıbı sını yapamamışlardır. Şu anda dunyanın en guzel sarayı ben sul tanınızın sarayıdır. Şu gurdügünuz mavi elmas taht gibisuıi hiç kımse dün>a kuruldugundan bu yana hiç bır sultana ve hıç bir fıravuna yapamamıştır. Yalnız karınca kardeşlerımdir ki, dünvayı delerek yer toparlagının or tasından bu buyülü elmas tah tın tasını yeryüzüne çıkarmışlar dır Ancak kannca kardeşlerl mızdır kl bu sırçadan sarajı ben sultanlarına dıkmişlerdır Ben ol sebepten yeryUzünün tek mıl yaratıgım buraya bu kutlama töremne çagırdım Bır tek, insan icavmını çağırmadım o olumsuz yaratıklan, o yıkıcı >akı cılan, o gbzlen doymazları kıskançlan, o bırbırlerının gozleri nı durmadan ovanları İnsan kavmi hem insanlıgın hem de dünyammn bır felaketi oldu In • doymaz,, san kavmi bu alışvenş ışme baş ladiktan sonra 'nsanhğmdan çıktı Yeryuzunde her şeyı aldı sat tı. Toprak aldı sattı, toprak top raklıktan çıktı Su, su olmaktan, orman, orman olmaktan, gokyü zu gökyüzü olmaktan çıktı Yakında ayı, yıldızlan da alıp satacaklar \e yıldız, yıldız olmak tan, ay, ay olmaktan çıkacak. «Soylu kardeşlerım, tann kim seyı ınsanın duştuğü yere duşur mesın, ınsanoğlu bezırgan olduk tan sonra, her şeyı alıp sattık tan sonra, ınsan olmaktan da ÇIK tı Yuregı alıp sattı ınsanoğlu, \urek, yureklıkten çıktı Aşkı sevgnı dostlugu, kardeslığı, ba rışı, arkadaslıgı, kandakı sıcak lıftı. guzellığı alıp sattı msanog lu, insanoğlu ınsanlıktan çıktı, o burlaştı. Bıriktırme hastalığina tutuldu. Ol sebepten, sayın yara tık kardeşlerım, insanlan bjgıJn bu mutlu güntimuze çağırama dım Korktum da çağıramadım Şu mavı tahtı var ya, bır gor mesınler, bu çagıl çagıl ışık bo sanan sarajı gozlen bır gormeS'n hemen ne yapar vapar da alıp satarlar Hıç bır mümküna tı yok, alır da satarlar Bu sa rav da taht da alınıp satıla sa tıla hıç bır ışe yaramadan es kır, kınlır. yıkılır gıder. «Şımdı bız kardeşler, bıraKa lım da ınsanları nnlar kendı be lalannı kendilerınden bulmnşlar Buiz kanncalar sovlu gorkemli kanncalar, dumanın en sojlu, guçlü yaratıklan ve hem «Bu lnsanlar da bızım gıbi ti'nı otekı varaüklar gıbı alçak gonuMü olsalar, her bırısı ken dı<nm tann saymasa sonra da bu tanrılar korkularmdan geberıp canavarlaşmasalar onları da bu mut!« gune çağırmamak ıçın hıç bır sebep kalmardı» «Kalmazdı.» dlye hep bır ağız dan bağırdılar ötekı yaratıklar lnsanlar bnnu da gokgtfrültusü sanıp aldırmadılar «lnsanlar çok yozlaştılar, düi vadan yaratıklardan koptular Olum korkusu bitirdı onları Baş lannı bu korkudan dolayı taş tan taşa vuruyorlar Vurdukça da tozutuvorlar. însanlar bır gun karınca olduklan gün ka rmcalar gıbı alçakgonullü oldUK lan pun bınbırlennı yemedikle rı gün kendılenni kurtaracak lar » «Kurtaracaklar,» dı\e bagırdı tekmıl yaratıklar hep bır ağız dan lnsanlar bu gumburtuvu de duyup gene gdkgurültüsü san dılar. «Evet sayın kardeşlerım,» dı\e gene başladı filler sultanı gırt iağını temızleyerek ıttnsanlar tu haftırlar tuhaf kılıkh karıncadan da beter. Çiinkü o insanla Y&RIN KIRMIZI SAK&LL1 KARINCA AVI TiFFANY BULM AC A SOLDAN 1 Marangozların d r n ı r xal° mı 2 Tersı dıger anlamında bır soz Yuzey olçu bırımi 3 Balık tutma ışınde kullanılan a raç Petrol, benzın gıbı akarya kıf taşıyan gemi veva kamvon 4 Iı m Bır şevın ereoılecegı uzaklık 5 Vıla^et Kıbrıs da bır lıman kentı Tersı oevaz 7 Tersı adale'le Ugılı Bır nota 8 Tersı yemek YU7e\ 9 Tersı mançanez cısmının simgesı Tayın YUKARID^N AŞAGlîA: I Birevlerde karakter gelışı mı ve aynmlarını araştıran bıhm kolu 2 Derıde ve en çok eller de meydana gelen purtuıtlu <u çuk ur Tersı atların avakıan nın altına çakılan demır drçası "i Tersı temız *Mum cezası 4 Durıı corrmejen «iz 5 Sebep. neden 6 Butun tvrlık anâammda bır soz Gozlen 7 Vaknn II.T e r " miş btr amnda Tersı Cır erkeıc ısmı S Bır ^e\ "iaıırk'T vanlmak istenilen son Tersı «u 'e c kı dıl) 9 Buyrui Ter sı hatırlama. t> d / ö b TE'/M HAN1M\ OLDU.gEKİ DiSi BOND DLMKÜ Bv.UM1C\MN ÇÖZlMt: SOLDAN S\GA. 1 Paganızm 2 A\a:a Ona • larA An 4 Ad ? Ba on 5 \ıdat 6 K^rısas E 7 akaT .Vla H Idarec. 9 Atanan Pe 1 P Î a ıka J i ü Akıt 3 Gar ana^A 4 ^ r aoıstan 5 Na Ada h Aras Er 7 zoınT ?c 8 Mn Edıp 9 A£ Ata.