Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
EKONOMİ. EKONOMİ... EKONOMİ... EKONOMİ... EKONOMİ.;. EKONOMİ..; <4 EKONOMİ... EKONOMİ... EKONOMİ... TÜRKİYE. VADESİ GEÇMÎŞ BORÇLAR İÇİN ZAMANA KARŞI YARIŞIYOR MERKfZ BANKA5INDA ÖDEM! SÜMSİ SEÇMIJ 2 MÎLYAR DOLAR DOLAYINOA İTHALAT FAÎURASI BİRIKTI; BIR YEÎKILİ. «HER NE PAHASINA OLÜRSA OLSÜN ZAMAN KAZANMAYA ÇALIJIYORUZ. DEOI. IHRACAT GARANTISı VEREK YA8AKC! LIMITLERINI DARALTIYORtAR. KURUIUJİAR âır Inglllz Ihrocot Kredılerl Garantı Dalresı ECDG'nın Turkıye rcın butun lımıtlen kopatrnasının ardmdan Belcıka'mn «Tucoır» kurııluşu aa vabancı ıhracatçılora TurVıye'ye sattiKİar: mollordo yuzde 50 o'onında garantı venrKen, bu cranı yüzde 20 nın altına duşurmustur Dış ticoretımızın en bjyuk ortoğı Federal Almanya ısa «Hermest» guvencesının işleyişınden tedırgındır. Sorun, Fedsral Almanya'nın Turkıye'ye vapacoğı sernaye ve teknık yardımiar goruşulürken gunderre getıHmıştır vardın anıaşmasını Ankora'da Alman Hukumetı ad'no ımzaiayan Ekonomık Işbırlığı Bakanlığı Genel Sekreterı Prv Uda Kolaks şoyle konuşmuştur: «Bildığiniz gibl Türkiye'ye yoptığımız Ihracatın buyuk bir bolumu Hermest garantisi yoluyla guvence altmo alınmışlır Turklye'nln had safhada odeme guçluklerı icınde olması, giderek zarar durumuna ddnuşmektedir. Turkler ile cok açık bır biçımde boylesine bır zarar durumunun sonuclonnın ne olacağını konuştuk. Sanıyorum, Turkler boylesi blr zaror, brr Iflas durumuna dusmemek ıcm ellerjnden gtlen tüm cobayı gosterecekler» Türkıve nm dıs odemelerındeki sıkışıklığın tıır başka belftısı ıse scttıkları mallorın bedellennı uzun sure clarravan yabancı şırketierın erteleme istemlenmızı kabul etmemelerı olmaktadır Erteleme ıstemlenmizın reddının uluslararası koşulların da etkısıyle. ozellıkle savunr"o gereksınımlerımızın karsılanmasına yonellk dış alımlarda yoğunlaştığı gozlenmektedır Bu orada, aynı duyarlılığı petrol aldığımız ulkeler i!e eleklrık oldığımız Bulganstan'ın da gosterdığı bılınmektedır. NASIL BİR CÖ2UM? Hür Teşebbüs Konseyi,, 11 a/dır tek bir toplantı bile yapamadı Kenan MORTAN öze1 <eçİTe dahı! tüm kjruluşlartn yer oldığı Turk Hur Teşebbüs Konseyı'nın ocak aymdan bu ycna her hangı bır îoplantı yapmadığ saptanmıştır hur Tesebbus Konseyi faalıyetlennın ıflilen» tıkonmo noktasına gırmesı uzertne goruslerını açıklavan lcra Kurulu Başkan Halı! Narın «Yaşanan hadiselerin yoğunluğu bize calışmc yapma olanagı vermedı» derken. TUSIAD Başkonı ve l c o Kurulu L'yesı Feyyaz Berker «Halit Bey bobasmın rahatsızlığı nedeniyle surekli olarak seyohat etti Kendisı konsey baskanı olduğundan toplcntı olanagı bulomadık» demıstır Ancok saptarıdıgı kodorıvla Konsey ıcındo cesıtlı konjlarda ozel kesımın goruş oyrılığınn duşmesı üzenne konsev colışmaian bır arlomdo fdolgalanma?'.G bırokı'mıstır Odalar Bırlığı Baskanı Sezaı Dıbıon Işverei Sendıkaları Kontederasyonu BasKanı Haiıt Narın. Zıraat Oda'arı Bırlıgı Baskanı Sadettın Karacobey, Esnof ve Sanatkarlar Konfederosvon j Boşkanı HuscmeUın Tıyanşan tarafından 22 arnlık 1976'da kurulan Turk Hur Teşebbüs Konseyi nın kuruluş omacı şoyle yansıtılrrıştır. Tcrâ Kurulu üyesi Feyyâz Berker, «Sürekli davetler yapıldı, âma bunlâr sonunda hep iptal edildi» dedi. Konsey Bâşkânı Narin: «Toplant* ortamı yoktu; se çim dendi, geçim dendi ve biz bunların üstünde çalışma yapamadık.» «Ulkemlzln ekonomık kalkınması tartm ve dlğer s«ktorler arasında dengelı bir gellr dağıiımı sağlonması sosya! adalet ve «osyal güvenllğin yaygınlaştırılması. calışma barışı ıcinde geçim jorilorının Ivlleştirilmes; icm elindekl butun Im nanıarı mıııı oırıiK ve oeraberiik şuuru cercevssınde kullanmaya hazır ve kararhdır.» Konseyın kurulus acıklamasında yılda ıkı kez toplanması ongorulmes'ne karşın bu toplantılar bır turlu gercek'|eştırılmemış ve buyuk ıddıolorla ve TurKiye'nın en buyuK örgutu savıyla kuru'an kuruluş, salt adı varolan Dır yapıya donuşmuştur. Bu konuda lcra Kurulu uyesı Feyyaz Berker şunlan soylemıştır «Hollt Beyin babosımn hastalığı nedenlyls sürekli seyahat etmek zorunda kaldı, Davetler çıkarıldı, ama bunlar sonunda hep İptal edildi. Konsey hur demokrotık rejlmin işlemesinden yana çıkmak ve demokraslden yana blrlik yaratmak amocıyla kurulmustur. Ikfnci amacı kanunlar dalresinde mal ve hızmet yarışını savunmasıdır, Kuşkusuz, bu konulora yeterince eğilme olanagı oimadl. Şlmdi bır şeyler yapma gereğinl duyduk, Bu yuzden TUSIAD Kongresinde lcra Kurulu uyslerlne konusmo hakkı verdik.» Berker. «Nıye toplanmadınız?» eleştlrıslnin pek yerınde olmodığını. «kuruluşun blr centllmenlik onlasmosına yaslandığmı, toplanmak glbi blr hukukî gereğin olmadıgını, bu nedenle adresl ve porosının bulunmadığını» ka/dederek sozlerını tamamlamışti' NARİN NE DEDİ? Turk Hür Teşeöbüs Konse/I Boşkanı 'Halıt Narın ıse yaptığı kısa acıklamada şoyle konuşmuştur «Hur Teşebbüs Konseyi lcln toplanmo ortomı yoktu Guncel hadiselerin yoğunluğu Içlnde her gun bir olay oldu Secim dendi, gecim dendi ve biz bunların Cstunde bir colışmo yopamodık. Ama yakında loplanılarak 1977 yılının genel blr değerlendlrllmesi yapılacak.» ANLAŞMAZLIK KONULARI CTuç GÜRKAN Mekez Bankast'rofl 6dem# sures gecmış 2 mılyar dolar dotayındo Ithala' faturası bınkmıştır. Bu konuda faır Merkez Bcnkcsı yetkılısi, «Her ne pohosına olursa olsun zaman kozanmoya calışıyo ruz» demıştır Gercekten, Irak'a 224 mıl>on dolorlık pelrol ve uc Japon fırmosına 64 mılyon dolarlık demırcelık borçlan ıcm bır kaç oy kazanabıfmıştır. Ancak günden gune sayısı artan foturolor zamona karşı yarışın kaybedıteceflı ızlenlmını vermektedır. ' Bunurı en cnemll belırtılerınden bırl, Turkıye'ye ıhracot yapan yabancı fırmolcro gorantı veren devlet kuruluşlorının bu gcrontı oronlannı duşurmelen. sıgorta şırketlennın de primlerını artırmolorı Dış ödeme gucluklerımızln fttelenmesı ıcm Batı'do kapalı kredı musluklarının yenıden acılması yolunda cıddı hazırlıklar olduğu doğrudur Beklenen Ulusiararası Para Fonu ıle goruşmeların sonuclandırıiması ve onlaşmonın imzolonmasıdır Petrol fcm ise MC ortaklığının Irak ve L'byo'do yaptığı nobız yoklamalorı cıddı hıcbır sonuc getırmemıştır. Irok ve Lıbvo. pa'ası gelecekte odenmek uzere petrol vermek ıcın, Ortadogu sorunu konusunda sıyasal anlomda bır tutum takınmamızı ıstemektedırier. Boyle bır tutum Uluslororası Para Fonu'nun umutta beklenen yesıl ışığını karartocaktır Bu •iurumdo en keskın MC Pamsı dahı, korkusunu dağıtmak ıcm karonlıkta ıslık calan kışıyı oynamaktadır. 4. Beş Yîİİık Pİan, işsizlik ve enflasyonu öngörüyor Füsun ÖZBiLGEN 1978 yılı bütcesi lle blrlıkt» Meclıslftre sunulan Dorduncü Beş Yıllık Plnn onumüzdekı 5 yıllık donemde /otırım artış hızını buyuk ölcude kısıtlayıp ışsızlık oranım arttıracak bır temel fef seıeye aa/ondınlmıştır Devlet Planloma Teşkılâtı'nın hazırlamakta oldugu ceşıtlı nusvettelerden vs taslaklardan aerlenerek «Dördüncu B»ş Yıllık Plan» adı altında Meclıslere sunulan belgede. onumüzdekı 5 ytl ıcınde toplam yotırım mıktorının yuzde 43,6 oronındo artması ongorulmektedır. Bu ortış oronı. Ucuncu Beş Yıllık Plando toplam yatırımlar ıçın 5 yıldo ongorulen yuzdo 81 5 oranındokı artış hızı gozo.ıune alındığında pianı hazırlayan ıkıncı MC hukumetının «yatırımcılık» ıddıasındon tamamen vazgeçtığıni örtayo koyan bır kanıt olmaktadır. Ucuncu Beş Yıllık Planda toplam yatırımlann yıllık ortalama artış hızı yuzde 12,7 olarak hsdeflenmışken, Dördüncu Planda toplom yatırımların yıllık artış hızı yuzde 7,5'a duşurulmuştur. 1976 fıyatlarıyla yapılan hesaplomalora gore 1977 yılındo 169 mılyar 887 mılyon lıralık yatırım yapılmcktadır 197Ö yılında ise 1976 fıyatlarıyla 170 mılyar 500 mılyon lıralık yatırım ongorulmektedır. Bu durumda planda verilen hedeflere gore onumüzdekı yıl lcmde yatırımlar acısından yer.ı bır fizıkı kaposıte yaratılamayacoktır. Planiama yetkılılen Dorduncü Beş Yillık Planda verııen bu yatırım hedeflerınin devam eden projeıerın bile tamamlanamaması anlamına geldığını belırt vektedırler Dordüncu Planda ongorulen yatırım mıktarlarının yarıya yakır, bır bolumunun de özel sektor yatınmlorını ıçerdığını yetkıl ler. kaıru yatmmları Icın ayrıion ödeneklerle yenı ouyuk yatırımların oaş/atılmasının olana<sız oldugunu belırtmışleraır Uzmanlar, yatırımlar ıcm a/rılan odenek mıktarlarının devam eden projelenn tamamlanamaması. Başbakan Suleyman Demırel ın baraılarından \e Baştıakan Yardımcısı Necmettın Erbakan' n ağır sanayı yatır mlarından vazgecmesı anlamına geldığını bıldırnşlerdır. Başbakan Suleymon Demırei'ın Turkıye nın altyapıs'nın eskıdığını ve oltyapı yotırımlarının yenılenmesı gerektığtn soylemesıne rağmen, meclıslere kendı ımzosı 'le altyapı yatınmları ıcın başlamış proıelerı bile gefcekleştıremeı'ecek bır plan sunmosının bu sozlerı ıle bağdaşmadığı belırtılmektedır Dördüncu Bes Yıllık Planda onumüzdekı beş vıl ıcm yotırım artış hızının yavaşlatılması geleC«K donemde Işsızlık. yokluk ve enflosyonun hızlanmoS' nnlamını taşımaktadır Uluslararosı Pora Fonunun «Insofsız oneriler olarok tanımlanan onerılerıne uyu'arak yatınm hızının düşurulmesı Dördüncj Plan dönemınde ışsızlığın katıcnarak rıuyu.nesme yol acacakt.r Yotırımların vavaslatı'ması ışsızlık mıktarım artıracak ve ışsızler ordusunun giderek buyumesıne yol acacaktır. Planda yotırım hızının duşurulmesının bır baska sonucunur ıse cyokluk ve Kuyruk»ların artması olduğj bıldırılmektedır Plonda yatırımlor ıcın gereklı odemeler kısılaığından tesıslerıh ve fabrıkalar.n tamamlanmcsı gecıkecek, harcanan pcrolar uretıme ve rnala donuşemeyeceğı ıcın arz yetersızlığı doğacaktır Uretım yetersızliğının orz yetersızlığı ıı bunun da yokluk ve kuyruklorı doğurocagı belırtılmektedır Talebı karşılamayacak kaiar duşLk uretım yapılmasının enflasyon hızını da artıracağı. bu geüşmen.rv onü alınamayacak bır ekonomık yasa olduğu belırtılmektedır Dorduncü Beş Yıllık Plan bu hedeflerıyle ışsızlık yokluk ve enflasyonun onumüzdekı 5 yıl ıcnde giderek büyumesını ongormektedır. Planda, yatırım ortış hızının kısıtlanmasının lci uretımın azolmasına bu durumun Ise hem ıtrıalat talebının artmasına hem de ıhracat mıktarının azalmasına yol acacağı da bır başka sonuc olarak degeriendırılmektedır Yurt ıcınde yeterlı uretım yapılama/ınca. arz yetersızlığını ve artan talebı karşıiamak uzere ıthalat baskısı artacaktır Planda bu sonuc gozonune alınmomış ve ıtrtalatın kısılmosı, yılda ortalama yuzde 3 ıthalaı artışı olması ongoruimuştur. Plondo ongorulen yuzde 3 ıthalat artışı ıle artan tolebın karşılanmasının olanaksız olduğu uzmonlorco ıfade edılmektedır Dorduncü Bes Yıllık Planda ıhracatın ıse yılda ortolamo vuzde 21 oranında artması hedeflenırıştır Yatırım ve Cıretırn mıktarını kısıtlayıcı bır polıtıka ıle ıhracat artışının bırlıkte düşunulemeyeceğını belırten uzmanlar, uretım azalırken ıhracatın artmasmın olanaksız oldugunu ıhrac edılecek mal uretilemedıkçe vılda yuzde 21 oranında ıhracat anışı ongormenın «sacma» oldugunu belırtmışlerdır. llk kurulduğunda yaptığı sert acıklamalaria kısa zamanda dıkkotlerı uzenne csken Konsey. bır sure sonra yoğun ıc konularla karşılaşmış ve kurucu üyeler ceşıtlı olaylardo farkiı gorüşler ılerı Burmuşlerdır. ilk konu AET'nın parruk ıplığınde verqı ladeslnı kaldırılmasını ıstemesınden 5>onra cıkmıs ve aynı zamanda Tekstıl Işverenlen Sendıkası Başkanı olan Norın ıle Zıraot Odoları Bırlığı Başkanı Karacabe/ goruş avrılığına dusmuştur Daha sonra bu cekışmeyı b r «cıkar cekişmesi» olarak nıtelendıren Iktısadi Kalk nma Vokfı Geneı Sekreterı Prof Vural Savcş'ın gorevden alınması yolun da baskılar geldıği komuovuna yansıtılmıştır. Halıt Narının bir acıklamada. konseyi 30 mılyon uyelı Turkıye'nın en büyuk orgütu olarak tanıtmasına karsılık. bu kez. İcra Kurulu üyesı Turkıye Esnaf ve Sanatkarlar Konfederasyonu Boşkanı Hjsamettın Tıyanşan 9 temmuz tarıhınde yaDilan genel kurulda «Konsey'in butun sermaye sahiplerinın cıkarmı korumak uzere kuruldugunu» kaydetmıs ve «uçbucuk buyuk trost ve ısadomı bu iyiniyetimizi istismar ettiler» demıştır Turk Hur Tesebbus Konsevı ıle ı'gılı olarak >asında ',er alan son acıklama bu olmuş bundon sonra bu kıırulusla ılgılı resmi veya gayrıresrrı bır açıklama yapılmamıştır. M uhendlsler yol yaparksn v« yollar da dafllardan aşarken zaman zaman tunel kozmak zorunda kalırlar. Dağı delmek zorunda kalırlar. başka bir deyimle. Dağı delme Işleml lcln de, dağın tek bir yanından değil, fki yanından birden kazmoya Daslarlor. Öyle hesaplarlar ki, iki yandan delinmeye başlayon tunelin ıki ucu oriada birleşir ve tunel açılmıs olur. Ama eğer hesapta bir yanlışlık var da, Ik! yandan delinen dagın iki ucu ortoda birleşmezse, hesap hatası yapan muhendis o zaman Intihar edermiş. DÖViZ YOKLUGU YÜZÜNDEN BAT1 ALMANYA'DAKi TÜRK KONSOLOSLUGU MEMURLARI MAAŞALAM1YOR BONN (Cumhuriyet) Turkiye'nln lçine duşüruldugu malı bunalım ve donz yokluğu, yurtdışında yaşayan devlet gorevhlen uzenndekı agır etkısını de artarak surdunnektedır Arahk ajın.n ortası geldıği haide Federal Almanya dakı Türk KonsoloslukJarında çalışan memurlar henüz ayhklannı alamamıslardır. Yılbaşı'nın da iyıce yaklagtı^ı şu gunlerde özellıkle orta ve alt duzeydekı memurlar bu yuzden ne vapacakîaıını bılemez duruıîndadırlar. Araa dıplomatık statude bulıınan pek çok memarun da pek farkiı durumda bulunmadığı bır gerçektir. «Cumhunyet muhabırinln edındı^i bilşiye göre. son uç aydır maaşlar dövız sıkıntısı sebebıyle zaten onar g^in kadar gecıkmekteydı. Ancak arahk ayı, artan döviz kıthgından öturu bır rekor oluîturmuştur. Bu durum. çaresız kalan memurlar arasında buyuk bezgınlıge ve moral kınklığına yolaçmaktadır. Şu anda Turkiye'nln siyasal geleceğinl b«llrleyen üc ayrı etken bulunmaktadır. Blrl yerel seçim sonuclorı, ikincisi Kıbrıs, ucuncusü de Uluslararası Para Fonu (IMF)'nin yenlden bafkente gelmesi. Her uc konu da, birbirlyl* yakındon son derece ilgilidir. Her uc konunun da, birdenbire aynı haftanın olayına donuşmesl raslantı değildir, Ve her üç konunun da, Tiırklye'nin icerde ve dışarda siyasal geleceğinl bellrlemeslndeki paylan uç aşağı bes yukarı aynı ağırlıktodır Perde rcglayangll'in blr aylık Amerlka mac«rası, Kahlre gezisl ve Bruksel toplontılarıyia acılmıştır. Uzun suredlr ertelenen ve D«mirel'ln «26 ayda Kıbrıs Içln kim ne yapabllırmlş de, yapmamıs» sozlerfne rağmen, Kıbrıs sorunu aniden guncelleşmiş ve çözümü Içln sanki glrlşlmler yoğunlaşmıştır. Sedat'ın ve Kral Huseyln'in girişimleriyle Amerlka'nın Akdanlz etrafında olusturmak Istedlğl «cokgente, kıyısından koşesinden Ankara da kendlne bir yer aramaktadır. Kıbrıs'ta cozumun guclüğü ortadadır. Ama, Demirel'li Ankara en azından bu yönde girlşlmde bulunmak zorunluğunu duymustur artık. İklncl konu yerel seçim sonuclandır. Dıs polltikada traflğin yoğunlastığı bir ortamda gozler yeniden lcerlye cevrilmiş ve seclm sonuçlan AP'den Isirfalaria birlikte siyasal ortamı yenlden hararetlendirmlştır. CHP'deki delege oyunları ve CHP icindekl bilinen ceklşmelere rağmen, halk. uzerindekı ekonomlk baskıyt derinden derlne duyduğunu kullandığı ovlarla konıtlomıştır. Yerel seçimtortn siyasal Iktldardan, görec« de olsa, bağımsızlığım il«rl surenler yanılmıs ve belkl de ilk kez Turklyede bir yerel secim doğrudan doğruya siyasal iktldarın ekonomık kararlarından etkilenmenin sonuçlarını yaratmıştır. 9 eylul kararlarıyla Cephe Hukumetlnin yaptığı zamlar dalga dalga etkisinl gosterirken. flyat artışları son yılların en buyuk hızını bulmuşken, kitlelerin bunu sessizce karşılaması zaten btklenemezdı. «Sesslz çoğunluk» seslni yukseltmeyi oy sandığına bırakmıştır anlaşılan. Zomlor ve her gecen gun poronın resml ve gayri resmi değer kaybına uğraması. dıs değerinin duşmesi, kitlelerln 5 hazirandan bu yana kararlarını etkilediğinl gostermektedir. Tek sozcukla, Cephe Hukumetl Izledığı ekonomlk po rüttugu Incelemeler blr türlü sonuclanmamak tadır. «Yeşil ışık» yokılacak mı, yakılmayacak mı? Buna karor verilememektedir iMF'ce. Cunku, sorun salt ekonomik değildir. Salt «konomik gostergelerin alt alta sıralanması ve kağıt ustunde cozum bulunması değildir. Temelde yatan siyasal kusku, siyasal iktidara duyulan guvenslzliktir. Adamlar gelmiş Ankara'do yine ne DPT bırakıyorlar, n« Merkez Bankası, ne de Maliye Bakanlığı. 1977 yılı Ince elenip sık dokunuyor. 1977 butcoslnln mllyarlarca liro acık vereceği saptanrycr. Turkiye adına toplantıya katılan maliyeciler kemkum etmek zorunda kalıyor. Adamlar soruyor cnasıl kapatacaksınız» dlye Blzlmkiler yanıtlıyor tkopotmamak Için ne gfbl blr neden olsun» nosıl bulursan buls demeye gelen tebliğler yayımlamaya başlamıştır. Bır yedek parco ithali icin yasaı, yasa dışı yolların hepsi denenmekte, klmse de ağzını açıp tek soz etmemektedir. Tersine, dovlz bulabilene kahraman gozuyle bakılmaktadır Bu, isin lcerdekr yonudur. Dısardakl yonu ıse hayli hazindlr. Ceklerin odenmemesi, firmaların resmi yazılarıyla alacaklarının odenmemesinı Maliye Bakanlığı'na şikayet etmeleri de artık alışılmış durumdadır. Yabancı firmalar acısından şikayet etmenin anlamı kalmamıştır. Onlar, başkente gelen haberlere bakılırsa, TurKiye'yi borçlarını odeyemediği icın uluslararası mohkomelere vermekle tehdit etmeye Daşlamışlardır Doviz bunalımı bır sonuçtur. Uretiml durdurmaya goluren, Işsızliğl arttıran, fıyatian yukselten blr sonuç. Ama, aynı zamanda siyasal Iktidarın degişmesıne yoı acabilen bir guçtur. Bunun içindir ki, Demirel son anda Kıbns'a bir cozum aramaya başlamış, Ortadoğu'da kurulmak istenen «cokgeme gırmek Istemiş, Amerlka ve NATO'yla ilıskllerını yeniden yoğunlaştırmıştır. IMF'ye vereceği ödunlerl butce ve planla hazırlomış, en azından daha ne önerilecekse, hangl odun ister.tcekse, onlorı da vermeyi kararlaştırmıştır Çagıayongll'ln eşlığınde Ameriko kıyılarında bas adığı tangoyu Kahlre ve Bruksel'de surdurmuştur. Bir İlerl, iki gerl Blr ilerf, ıki gerl. Gozlerlnl Ankara'ya çevırdıgmde ıse, yerel secimler onun tangosunu engelleyecek nitellğe burunmustur. Tum gucluklerin varlığında secim sonucları son darbeyi indirmiştir Cbphe iktldormo. Ama, bu Demireldir. Her şey» rağmen, bir kez daha denemeye calışacak, en azından sonuna değın direnecektir. Suleyman Bey muhendıstir. Zam, devaluasyon, doviz yokluğu dagının altından bır tun»l kazmak istemis, ancak dağın iki yanını ortada blrleştırememiştır Muhendisler başoramayınca intihar edermiş. Polıtikacı muhendisler de, herhalde istifa ederler Ama, tek kaiıncaya dek her şeyl mutlaka denedıkten sonra... YORUM BAŞKENTTE SON TANGO Yalçm DOĞAN lltlkanın basansızlığında artık kltlelerl kandıramaz olmuştur. Son konu, dovlz bunolımı ve IMF nin glrlşlmlerine iliskmdlr. Dış oaemeler dengesi acısından gucluklerle karşılasan kapitalist dunyaya bağlı ulkeler careslzliklerini gidermek Içın IMF'ye yonelmektedîrler. IMF'nin «yeşıl ışık» yakmasını beklemektedirler. Ancak, bu işlem cok uzun surmustür Turklye'de. Belli oneriler ve buniorın yerine getlrllmesl bırkac haftalık bir «lş»tır. Adamlar geliyorlar, ekonomlnln tum verllerini gozden geciriyorlar, sonra da kapitalist cozum yollarını onerlp bunların gercekleşeceğine Inandıklan anda tyeşıl ısık» yakıyorlar Turklye'de ise, bu islemler bilinen yontemlerle gercekleşmemlstır. Başka bir deyimle, IMF'nin Ankara'da yu ' dlys. Ama, <nasıi»a karsılık yok Program hedefleri diyor adamlar. Blzimkiler <eh, Işta ulosılacak» diyor. Kamu harcamalorı, diyorlar. Cozümlenir, karşılığını alıyorlar. Ne var kl, bu çozumlsmelere tek blr somut yanıt, tek bir somut çözum gosteremlyor Turk uzmanları. Bu kez adamlar başlıyorlar bıyık altından gul m9ye. Uzmanların buyuklerlyle yanl «siyasıler»le karşılaştıkları zaman, bu kez adamlar iyice şaskına donüyoriar. Cunku. her bir «siyasi» oyrı bir karsılık veriyor aynı soruya. Kısaca, IMF'nin kararını ertelemesl siyasal ortomın dengeslzliğinden ilerl geJmektedir Yalnız bu dengesizlik aylardır surmekte olduğundan ekonomi artık guc nefes alır hale g«lmis ve herkes kendl başının careslne bakmoya başlamıştır. Blzzat devlet «dovız bul da,