Katalog

Karataş TRT'yi karıştırdı * " başında, Eğitim Şubesi Müdürü, Asaf Demirbaş'ı özel olarak çağırdı ve «Demirbaş» dedi.. «Sen llahiyat Fakültesi mezunusun. Senden Ramazan Programlanm hazırlamanı istiyorum. Ancalc çok diKkatll ol.. Işıkçı, daha sonra Cumnunyet Muhabiri ile yaptığı bir konuşmada, Ramazan Programının temel unsurlfannı da açıkladı: Yayınlar Atatürkçülük ve Layıklik ilkeleri Einırları içinde kalacaktı. Ramazan dolayısı ile tüm yayınlann değişmesi, herşeyin allak bullak olması söz konusu değildi. İftarla birlikte 25 dakikalık bir Ramazan Kuşağı yer alacaktı. Bu kuşakta 4 dakikalık Kur'an, 4 dakika da bunun Türkçe açıklaması olacak, geri kalan süre, ney müziği ile geçecekti. Gece haberlerden Bonraki eğlence kuşağında ıse, eski, geleneksel Ramazan Eglenceleri, Karagöz, Meddah, Orta Oyunu ve Kantolara ağıriık verilecekti. Demirbaş, her gece 10'ar dadıkahk bir sohbetın yararlı olacağım düşündü ve taslağa aldı. Din ve ahlâk üzerine yapılacak bu konuşmalarla, yanlış bilinen pek çok şeyin düzeltilebileceğine inanıyordu. Konuşmacıları da büyük bir dikkatle seçti. Diyanet tşleri Başkanı Süleyman Ateş, Yardımcıları Tayyar Altıkulaç ve Yakup Üstün, llâhiyat Fakültesinden Dr. Ruhi Fığlah ve Dr. Mehmet Aydm, îstanbul Üniversitesinden Pıot. Nevzat M « * Dalre Başkanı Fahrettin I 1# Işıkçı temmuz ayımrı Asaf Demirbaş'ın hazırladığı programı beğenmeyen Karataş, ramazan ayı boyunca yayınlardan yabancı filmlerin, hafif müziğin çıkarılmasını istiyor Yalçmtaş, Prof. Sabahattin Zaim, Prof. Fahrettin Kerim Gökay, Yazar Sadi Borak, Ankara Müftüsü Lütfi Şentürk, Yazar Muazzez Aruoba, Güzel Sanatlar Akademisinden Prof. Emin Barın gibi, aydın ve dindar çevrelerin tanıdığı bilim ve fikir FAHRETTİN IŞIKÇI TRT Seçim Kurulu'nun Karataş İçin vereceği karara göre ya gidecek, ya kalacak.. adamlarmdan oluşan bir liste hazırladı. Okunacak ayetleri TRT Yönetim Kurulu'nun kararı uyarınca, genellikle iyi ahlâkla doğrulukla çalışmakla, kişisel iyi ilişküerle ilgili ayetleri seçti. Açıklamalar Diyanet îşleri Başkanlığının hazırladığı KARATAŞ, TEKNİK ELEMANLARI ANKARA'DAN UZAKLAŞTIRIYOR öreve geldiğl günden berı Devrimci kuruluşlarla yakın fiışkiler içinde olan TRT Teknık Elemanlarının eylemlerıni önleyecek bir çare arayan TRT Genel Müdürü Şaban Karataş, aradığl formülü nihayet buldu. G Başkanlığı taşınacaktır. Karataş, karan, teknik elemanların önemli bir kısm» yıllık tatılde iken alıp, «Oldu, Bıttisye getirerek, bir karşı eylem hazırlanmasını da önlsmejl düşunmüştü. Ancak Çakırlar'da, 8 yabancı düde yayın yapan kuvvetli bir radyo çıkışı vardı. Bu çıkış, yörede ölçü yapılmasını imkânsıa kılıyordu. Bu bakımdan teknik calışma yapma olanagl yoktu. Işin bu yaru şimdüli düşünülmemişti. Tüm Teknik Datreler, Ankara'ya 30 kilometrs mesafedeki Çakırlar KöyÛndo kurulacak merkeze nakledılecckler. Böylece şehir içinde kalmalan vo bazı derneklerle yakın ilışkilerirü sürdürmelert önlenmış olacak. Genel Müdür olur olmaz, Teknik Daire'de temizlik yapmaga karar veren vo bunun için ilk olarak, TRT Genel Müdürü Teknik Yardımcısı Doğan Erden'i gorevden almağa karar veren Karataş, bu karan yönetim kurulundan geçirtemeyince başanlı olamamıştı. Bu yüzden, yaptığı sürgün atamalarla program kesuninl bir ölçüde kontrol altına ahrken, ayni eylamleri, Teknik Bölümde surdüremedi. Ayrıca radyo ve TV yayınlan için bu teknik kadroya ihtiyacı vardı. Boylece teknik bolümdeki devrimci ögeler varlıklarını, Karataş için bir çıban başı olacak şeküde sürdürdüler. Genel Müdür, geçen hafta, Ankara'ya 30 kiiometre mesafedeki Çakırlar'da prefabrik evlerle alel acela bir merkez kurulmasını istedi. Bu merkeze Doğan Erden ve kendisine bağlı kuruluşlar, Vericiler Daire Başkanhğı, Planlama Daire Başkanlığı, Araştırma Daire TÜM TEKNİK DAiRELER, • ANKARA'YA 30 KiLOMETRE MESAFEDEKİ ÇAKIRUR KÖYÜNDE KURULACAK MERKEZE NAKLEDiLECEKLER. BÖYLECE ŞEHiR İÇİNDE KALMALARI VE BAZI DERNEKLERLE YAKIN İÜjKiLER'iNi ,5ÜRDÜRMELERi ÖNLENMıJ OLACAX yayınlardan derlendJ. TeMiflnl sundu. Fahrettin Işıkçı'nın olumlu bulduğu taslak, Karatas tarafından Yönetim Kurulu'na getirildi. Orada da olumlu bulundu. Ama 15 ağustos pazar günü, Genel MUdür Şaban Karataş'm aniden yaptığı bir MUdürler Kurulu toplantısı ortalığı allak bullak etti. Karataş, tUm hazırlıklan bir kenara itlyor, şöyle bir emir veriyordu: .Yayın Itrinin 3 dakikalık tekbiri ile açılacaktır. 7 dakika Kur'an okunacak, 7 dakika tefsiri yapılacaktır. 7 dakika Mevlevi peşrevleri çalınacaktır. Sohbetler haftada ikiye indirilecektir. Demirbaş'ın seçtiği konuşmacılar bir kenara b:rakılacak, kendi seçtiği konuşmacılar, haftada iki kez sohbet hazırlayacaktır. Ramazanın ilk ve son ; günü ezan okunacaktır.» Karataş, Ramazan ayı boyunca tüm TV yaymlannın değiştırilmesini istiyordu. Hafta sonlannda gündüz japılan yayınlar kaldınlacak, cumartesi ve pazar günleri de televızyon iftar kuşağı ile açılacaktı. Ramazan boyu TV'de Türk Sanat ve Türic Halk Müziklerınden başka müzik yayınlanmıyacaktı. Tatil gecelerinin şov programları bile, içinde hafif müzik olduğu için iptai edılecekti. Ramazan boyu TV'de Sinemada yabancı film oynamayacaktı. Türk fılmler yerli ve dıni anlamlı yapıtlar olacaktı. Önce, yaptığı basın toplantısında «Kanunlarda herkesin yetkisi gösterilmiştir. Hukuk devletinde yetki gasbı olamaz. Yönetim Kurulu kararlanna uymak, akla va mantığa ters düşmeyen Atatürkçü çj7gic.s programlar yapmak, en kutsal sörevimdir» dıyen Asaf Demirbaş TRT'den ıstifa etti. Ardından, Karataş'ı emırlermi j y yayıncılık ilkeleri ile bağdaştıramayan ve bu sorjmluluğu üzerine almak istemeyen Fahrettin Işıkçı, çarşanıba günü kuruma gelmedi. Evıne doktor istetip 10 günlük rapor aldı. TRT kulislerinde söylenen, Işıkçı'nın, Karataş hakkında, TRT Seçim Kurulunun vereceği karan beklediği idi. Seçim Kurulu Karataş lehine karar verirse, Fahrettin Işıkçı da TV Daire Başkanhğını bırakacaktı. O zaman Karataş, Daire Başkanlığına kimi getirecekti?. TRT kulislerinde adı üzerınde en çok durulan kişi Muammer (Devamı 9. Sayfada) hazlran 1978 tarihinde açtığımıa «1976 TRT Dosyası»nda Karataş döneminin olumsuz haber örneklerini sergilemeye 5 temmuz 1976 tarihinde başlamıştı'ıc. Bugıin bu listenin sonuna geldik. Aşagıda olumsuz haber örneklerinin sonunculanıu bulacaksmız: CHP, 6 temmuz 1976 tarihinde Karataş'ın gorevden alınması için 359 sayılı TRT Yasası'nın 9. maddesinin 4. fıkrası uyannca TRT Seçim Kurulu Başkanhğma 44 savfalık bir dllekçe ve buna ilişkin 39 ek belge ile başvurdu. Bu dilekçede Karataş döneminde «TRT'nin Anayasal ve yansızlık ilkesini siyasal iktidarm lehine ve muhalefetin aleyhine ihlâl ettiğine» değgin örnekler çoğunluktaydı. CHP Genel Başkanı Ecevit, 6 temmuz 1976 tarihinde CHP, * TBMM Ortak Grubunda ysptığı konuşmada Türkîş Genel Başkanı Halıl Tunç ile görüşmesirun TP.T tarafından budandığını behrtti ve «Türkİş Genel t Başkanı Sayın Halil Tunç'u zi> aretim sırasmda bu konu üzerinde (işçiler arasında kanlı tertipler ve kışkırtmalar dtizenlenmesi) önemle durdum. Ve Türkîş in bu gibi olaylara kanşan bir sendika kendi üyelerinden biri olsa bile buna karsı kesin ve açık durum almasımn, demokratik açıdan kaçınılmaz bir ödev olduğunu söyledim. Saym Tunç da aynı görüş içinde oldugunu kamuoyu önünde tekrarladı. Ama maalesef TRT, Tunç*un sozlerinin o kısmını budadı. Çünkü TRT de şimdi bu cinayetleri kışkırtanlarla işbirliği yapan bir kişi tarafından yönetilmektedir» dedi. Yasa dışı Genel Müdür Karati? temmuz 1976 tarihinde Günay dın gazetesinde kendisine haberlerin yanlılığı ile ilgili olarak sorulan bir soruya şu yanıtı verdi: «Meselâ son 4 ayda yayım saatlerini incelersek, partl olarak CHP'nin birinci sırada yer aldığıru görürüz.» 8 <A \f Baen gösterilmekte, sağ muhalefettn tek temsilcisi DP'nin görüşlorini kamuosuna duyurmaktan kaçınmak için her türlü ter tibe başvurulmaktadır» dedi. Mg% Kısacası, yukardaki pek çok ör41) nekte de görüldüğü gibi, TRT ' Haber Merkezı çeşitli uygulama larla tarr.ar.ıen MC Hükümetine bağlı ve uyumlu bir davranış içıne girerek Anayasa va yasalarla kesinleşen yansızlığı bozmuştur. Bunun örneklerinden biri de şöyle: Başbakan ve bazı bakanlar sık sık «Devletin ürettiği hiç bir mala zam yapılmayacaktır» diye demeçler verirler. Bu demeçlerin hemen arkasl^dan da zam haberleri birbirini izler. MC Hükümetini korumajı amaçlamış oîan bir TRT, zam haberlerini garip formüllerle önemsizleştirmekte ve en çok gizleyici ve en az ürkütücü biçimde yayımlamaktadır. Örneğin, çaya yapılan zam olayında olduğu gibi, bu fiyat artışı da «kaliie tma aîarak MC'nln hororu durumuna sokulduğuna son somut ornek, Genel Sek reterimiz sayın Orhan Eyüboğlu'nun, 30 temmuz 1976 günü TRT Haber Merkezi tarafından yayıma hazır hale getirilen, Redaksiyon Şubesi'nde 41 numara olarak saat 19.00'da radyoda, 10 numara ile de 20.30'da televizyonda okunması kararlaştınlan TRT ile ilgili demednin son dakikada Hah/r Dairesi Başkanlığının şifahi emri ile yayımdan kaldınlmasıdır . » CHP Genel Sekreteri, bu demecind» TRT yöneticJerini eleştirmekteydi. Mf% 5 ağustos 1976 tarihinde de CHP 4|1 Ankara Senatörü Uğur Alaca* * * • kaptan ve CHP Ankara Milletvekili Necdet Evliyagil, hem yukardaki örneğa değindiler, hem de CHP Genel B?şkanı Bülent Ecevıt'in 22 temmuz 1976 da Hora gemisi konusunda verdıği demecin de anlamı yitirilerek Türkiye Radyolan"ndan yByımlandığını belirttiler ve tBu tek taraflı ve keyfî tutumun da TCK'nun 240. maddesini ihlâl ettiğlnl saptayan CHP, her iki eylem içtn cezalandınlma isteğiyle Ankara Cumhuriyet Savcılığı'na başvurmuştur» dediler.. 10 ağustos 1976 tarihinde ise CHP'nin aynı sözcüleri, «Erbakan'ın parselasyon işleminde TRT'den en az Demirel kadar ysrarlanmak için, koalisyonu bozma tehdidini savurdugunu ve bir uyan mektubu ile radyodan ve tele\izyondan isteklerini Demirel'e ve TRT'nin yasa dışı Genel Müdürü Karatas'a kabul ettirdiğini» belirttiler. Nitekim bu tarihten aonra Erbakan'ın sesı ve görüntüleri TRT'de daha sık yer almaya başladı ve konuşmalanna daha uzun süreler aynldı. Burada daha önce ild kez belirttiğimiz gibi, TRT, CHP ve Birlik Partismin dışındaJti «osyalist partilerin haberlerine ve onlann önemli kişilerinin demeçlerine hiç yer vermemektedir. Bu nedenle Sosyalist Partl 12 mayıs 1976 tarihinde noter aracılıgı İle TRT Genel Müdürlüğüne başvurmuş v bildinlerinin ve demeçlerinin yayımlanmasını istemiştl. TRT bu başvuruyu yanıtlamadı ve tutumunu da değiştirmedl. Bunun üzerine, 20 ağustos 1976 tarihinde, Sosyalist Parti'nin TRT aleyhine Danıştay'da dava açacağı bildirildi. l > « 1976TRT DOSYASI Mahmut T. ÖNGÖREN JA tlM m m 4 4 DP Genel Başkan Yardımcısı Vedat Önsal, 10 temmuz 1976 tanhinde açıklanan bir demecinde özetle, «Devletin radyo ve televizyonu, Anayasa ve yasalann açık emirlcrini hios sayarak cephe hukümetinin bir propaganda aracı olarak kullanılmaktadır. îktidar sözcülerinin icraatlan propagnnda biçiminde verümekte, buna karşı muhalefet sözcülerinin demeçleri kısaca geçiştirılmektedir. Aynca, TRT muhalefet sözcülerinin demeçl frine Yunan, Lübnan ya da bir başka üike muhaîefet sözcülerinin demeçlennden sonra yer vermekMeclis çalısmalannı vatandaştan saklamak için tl.rlü oyunlara başvurulmaktadır. Sözgelişi parlamenterler arasmdaki bir pingpong maçı, nvscüsteki gensoru görüşmelerinden daha önemli imiş gibi vatandaşa sunulmaktadır. Demeçlenn anlam içeriğınin değistirilmesine özel bir ayarlaması» olarak sunulmuştu. Eski flyat ise ki eski fiyat haberin önemli bır öğesidir haberde yer almamaktadır. TRT'yi izleyenler, örneğin Portland çimentosunun bundan böyle kaça satıldığını öğrenirken, düne dek ödenen fiyattan ne denli fazla ödeneceğini bilmek olanağından usrtaca yoksun bırakılmaktadır. 1 ağustos 1976 tarihinde, CHP Mıllet Msclisi ve Senato Ortak Gruplannda TRT Genel Müdürü Şaban Karataş'ın uygulamalarını ve yasa dışı faaliyetlerini araştırmak için kurulan komisyonun sözcüsü CHP Ankara Milletvekili Necdet Evliyagil basma verdiği demeçte, «CHP Genel Sekreteri Eyüboğlu'nun TRT ile ilgili demeci bültenlere alındığı halde son dakikada yayından kaldırıldı» dedi. Necdet Evliyagil şu açıklamayı yaptı: «TRT'nin ne denli yasalan ayaklar alMft 4 f Bizlm listemiz burada bitti, ama Karataş TRT'sinln haberlerinde yanlı ve saptınlmış örneklere rastlamaya devam edeceğiz. Onlan da daha sonraki haftalarda sıralamaya çalışınz. 1976 TRT Dosyası'nda yer alan yukardakl ömekler 13 haziran 1976 tarihindekl TRT Forum'un» sunulan DlSK'e bağlı Yeni Haberts Sendıkası, TÜTED, TMMOB ve TÜMDER'in hazırladığı dosyadan, basından, burad» adlarının açıklanmasında sakınca bulunan çeşitli kaynaklardan ve kişisel göılemlerden yararlanılarak sıralândı. RADYOTV Televizyon Fuar'da program stoku yapacak nkara Televizyonu Müzik re Eğlenee Şubesi Müdürluğü, Izmır Fuarı'nfîan yararlanarak 1 ekimde başlayacak 6 aylık yeni sezon için müzik ve eğlence prog ramı stoklaması yapacak. Fuar gazinolannın, Türkiye'nin en ünlü sahne sanatçılannı bir ay içinde Izmir'de topladığını diskate alan televizyon, bu fırsatı ilk kez bu yıl değerlendirme karan verdi. İzmir Stüdyolan, yajnnlanmakta olan programların hazırlanmasına ancak yeüştıği için, stok programlar için Izmir'e bir «Açık Hava Stüdyosu» gönderildi. Bu studyo, içıne bir bandkayıt cıhazı yerleştinlmiş, naklen yayın arabası. Televizyon ekibi, anlaşma yaptıkları sanatçılarla, Ege'mn istedikleri köşesinde program yapacaklar. Ankara Televizyonu ekipleri, Izmir'de onar günlük dönemler içinde görev yapacaklar. ilk on gün, Bülent Çarkacı Zafer Ası ikilisi çalışacak. Daha sonra Taylan Gokçen Zeynep Esen ekibi gidecek. Son nobeti de Ayhan Önal Samim Şenyüz alacaklar. Ekipler, tek solist ve şov programlan hazırlayacaklar. Şube Müdürü Bülent Varol, «İzmir Fuan sırasmda yapacağımız stoklar, yeni altı aylık dönemin ilk iki ayını kapayacak şekilde planlandı. Bu iki ay içinde, biz gelecek ayların programlan için rahat çalışma olanağı bulacağız» dedi.. Hıncal ULUÇ Asaf Demirbaş, Cumhuriyet in sorularını yanıtladı yılmda Araş'ın Oltan icoyünde doğan Asaf Demirtaş, Ankara Oa:1 Llsesinden sonra llâhiyat Fakültesini bitirdi. Halen aynı fakültede doktora yapıyur. Tez konusu, Dini Eğitim ve Oğretimin, Karakterin Tesekkülünde Etkisi. 1973'de, sınavla TRT'ye prpfframcı olarak cirdi. Önce Eğitim Sjubesinde Köy Yayinlannda çalıştı. Geçen yıl Prof. Yalçıntaş'a bağlı olarak, Ramazan proeramlan hazırladı. TRT'ye girdiğinden bu yana 200e yakın proçram yap tı. Başlangiçtaki şüphelere rasmen, programlar, hem Müslüman hem de aydın çevrede olumlu bulundu. Ertan Somunkıran'ın ajTilmasından sonra, Eğitim Ysyınlan Şube Müdürü oldu ve bu yılın Ramazan Yayınlarının ha zırlanması sorumluluğu Dalre Başkanı Fahrettin Işıkçı tarafından ona verildi. Hazırladığı tasan, Yönetim Kurulunca onaylandıktan sonra. Ge nel Müdür Şaban Karataş tarafından tümü ile reddedilince, der hal Istifa etti. Demirbaş, Cumhuriyet'in rularını yanıtladı: solannın çoğunun hurafelerle dolu olduğunu ve Diyanet İşleri Başkanlığı Yüksek Din Kurulunun «Kenzülkulub» isimli eseri hakkında «Islâma zararlıdır» ve «Okunmağa değmez» diye raporu olduğunu tesbit ettim. Bu rapor halen ;reni başkan Ateş'in masasının üzerjndedir ve halka açık lanmamaktadır. Ben rapor için resmen dilekçe verdim. Diyanet İşleri Başkanı bana, «TRT ile aramızı açacaksın» diye cevap ver mediler. Oysa bu raporlar, Müslümanlann her zaman hizmetine açıktır. SORU îstifanız nasü oldu? DEMlRBAŞ Ben vaktin azlığı dolayısiyle, hazırlanan programlarda büyük çapta değişiklik yapılamayacagını söyledim. Sayın Genel Müdür âniden çok sinirlendi. «Bundan görevi alın. Kendisine de Erzurum'a hemen tayınini yazın. Getirin imza edeyım» dedi. Ben de «Bu durumda ben çekilirim. İstifa ediyorum» dedim. Acele yaz getir. Çabuk... Çabuk...» dedi. özel Kalemde ya zarken Daire Başkanımız Işıkçı, «Sen istifadan vazgeç. Ben Hocayı razı etmeye çalışırım. Hiç değılse, sadece müdurlükten istifa et, kurumdan istifa etme» dedi. îstifamı yazdım, başkanımıza ver dfm ve kurumdan aynldım. SORU Televizyonda daha önce dinî yayınlar sizin kontrolünüzden geçıyordu. Daha önce baş ka olay almadı mı? DEMtRTAŞ Sayın Karataş döneminde ilk canlı Mevlit niklenin yayınını 12 mart 1976'da, Bursa Ulucami'den yapacaktık. Mevlitten önce bir konuşma var dı. Genel Müdür bu konuşmanın metnini teleksle îstanbul 'dan getirtti. Metni Selçuk Eraydın yaz rruştı. înceledim. Bir paragrafı ts lâmın anlaşılışı yönünden sakıncalı buldum. Metinden çıkardım. Dunımu Bursa'ya Genel Müdürün bizzat görevlendirdiğı danışman Şenol Demiröz'e telefonla bildırdim. Bana, «Genel Müdür Bey le görüştüm. Aynen yayınlansın, Finlandiya A Haftadan Seçmeler Ramazanlık Programlar aban Karataş, programların tümÜna el koyunca, haftalık program çok geç yayınlandı. Açıklananlar içinde de, kayda değer pek fazla birşey yok. 27 ağustosta başlayan Ramazan ile, gecelere, Karagöz ve benzeri eğlence programları kor.du. Büyük taarruz dolayısı ile de ddrt günlük bir dizi hazırlandl. TRT'de seve seve yenideri görev yaparım, ama asla Karataş ve ekibi ile değil, 'rr dedi. Yayınlıyoruz.» dedi. Ve ya yınladılar. Ertesi gün, Diyanet îş leri Başkan Yardımcısı Tayyar Altıkulaç telefonla beni aradı. «Demirbaş, sen llâhiyat Fakulte si mezunusun, dini en iyi anlaya bilen bir kışisin. TRT ekranların dan neden hurafeleri yaymlıyorsu nuz?» diye sordu. Kendilerıne durumu izah ettım. SORU Bu çıkardığmız bölüm neydi? DEMİRBAŞ GUvenilir Islâm kaynaklarında yer almayan bazı hurafe idi. Detaya gırmenin geregi yok. SORU Daha başka şeyler ol du mu? DEMlRBAŞ tslâm Zirve Konferansı sırasmda. Eurovision kanalı ile Avrupa'ya yapılan yayında, gene îslâmla ilgisi olmayan bir hurafenin tüm Avrupa'ya verilmesini önledim. Bu arada, Yücel Çakmaklı'nın TRT Televiz yonunda oynatmak için çaba har cadığı, ancak Işıkçı'nın engelledi ği Oğlum Osman adlı filmden bazı bölümleri kurgu ile çıkarıp «Mukaddes Emanetler» diye bir belgesel yapmışlar. Onu da Eurovision'a vereceklerdı. Bu da, Çakmaklı'nın reklâmı olacaktı. Onu da önledim. (İstifa ettiğim Müdürler Kurulu toplantısında Saym Genel Müdür, bu iki filmden de bahsetti. Dolaylı olarak, Ramazan programlan içine alma mızın mümkiin olup olmadığını sordu.) Daha sonra, Diyanet işleri Başkanı Süleyman Ateş'in son Berat Kandili dolayısı ile hazırladığı konuşmada, ıki sakıncalı bölüm buldum. Bunları da kendisinin ve TV Daire Başkanının bügisi içinde çıkardım. SORU TRT'ye yeniden dönmeyi düşünüyor musunuz? DEMİRBAŞ Ben, bir Türk ve Müslümanım, Ataturkçüyüm ve Anayasa ilkelerine bağlıyım. Ulusumun ve dinimin yücelmesi ne hizmet etmeme olanak verecsk bir yönetim olduğunda, TRT ds seve seve yeniden görev yaparım. Ama asla Karataş ekıbi Ue değü. önünde MilliTakımı izleyeceğiz arşamba gecesi Helsinki'de yapılacak, TUrUyeFinlandiya özel milll maçının televiryondan naklen yayuıı için tüm hazırlıklar tamamlandı. Maçı televizyonda Güngör Sayarı, radyoda Necati Karakaya anlatacak. Finîandiya televizyonu kendi ülkesine vermediği maçın nakli için TRT'den yalnız 20 bin lira rutannda masraf alıyor. 30 ağustosta yapılacak Bayem München Anderlecht Süper Kupa Finali ikinci ayağı da Briik ' sel'den naklen yayınlanacak. İlk maçın verilemeyişine Alman Futbol Federasyonunun son andaki müdahalesi sebep oldu. Ajnı gece Isviçre ile bir milli maç oynayacak Almanlar, bu maçın seyircisini azaltacağı endısesı ile SÜper Kupa'nın TV'de yer almasmı engellediler. 29 eylülde Amerika'da yapılacak Muhammed Ali Ken Norton Ağır Siklet Dünya Boks Şampiyonluğu maçının naklen yayını için gereklı anlaşmalar da yapıldı. Ç ASAF DEMlRBAŞ Hanrladıfı tasan, Genel Müdür Şaban Karataş tarafından tümü İle reddedilince derhal istif» etti. 5 SORU Istifa olayının doğurduğu mudürler toplantısında neler oldu? DEMİRTAŞ 15.8.1976 pazar günü yapılan mudürler topiantısında sayın Genel Müdür Şaban Karataş başkandı. Konuyu şoyle açtı: «Ramaıanda yayınlarlacak dmî programlann göruşulmesinde Televizyon Daire Başkanlığının bır teklifi olmuştu, biz bunu yönetim kurjlumuza teklif ettik, aşağı yukarı aynen geçti. Ancak biz dini ve ahlâkl sohbetlerin haftada ikiye indirilmesini istiyoruz. Sizin her gün konuşturmak istediklerinizin çoğu dini yönden zajnf kişiîer. Üstelik içlerinde içki içen'er de var. Ben de içerim ama, çıkıp da televizyonda dinî ve ahlâki konuşma yapmam. Hazırlanan program taslağı beni tatmin etmedi. Kur'andan seçtiğiniz âyetler değişecek, yenileri seçıîecek, açıklamalarmı yeni Diyanet İşlerı Baş kanı Doçent Doktor Süleyman Ateş yapacak. Sohbetleri ise Prof. îsmail Cerrahoğlu, Prof. Talât Koçyiğit, Doçenı Esat Coşan. Dr. Süleyman Hayri Bolay ve Elhac Muzaffer Özak Hoca yapacak. Muzaffer Hoca'ya teklifi Ahmet Güner yapsın. Çünkü o. konuşmayı zor kabul eder. Ama ne de olsa bizim hatırunızı kırmaz» dedi. SORU Sizin bu konuşmacılara itirazınız niçin oldu? DEMlRBAŞ Benim itirazım Dıy&r.et İşleri Başkanı Süleyman Ateş'e ve Muzaffer Hoca'ya oldu. Ateş'e itırazım şundan: Daha önce kendismden Ramazan prosramları ile ilgili üç konusma ıstemistim. Vaktinin darlığı nederr.vle konuşmaları ancak 15 gün sonra vcrehilejegiri söyledı. Şimdi onds.n her gün Kur'an acıklaınosı istiyorduk. Yetiştiremeverejınden korkuyorrtum. Ustelık bız daha önce bu açık'amalan ha2irlayiD, cî'ie'inıe dc vermi'stk Muzr.f'»r Hcv3'ya ilırP.ım daha sonra oldu. Bu zatın kitap Gençlerin programı "diskovizyon,, yok !.. | n * n r 'nln batılı anlamda hazırlanan ve gençlerin J[ ^ büyük ilgisini toplayan şov programı Diskovizyon, yeni sezonda yayınlanmayacak. Programın yapımcısı Izzet öz, bundan böyle şov programlan hazırlamayacağını soyledi. öz, «Diskovizyonu, Türk Hafif Müziği'ni teşvik için hazırlamıştım. Ulusal bir televizyonda, ulusal müzik adı altında, tercüme edilmiş yabancı şarkılann yayınlanmasmı kabul edemiyordum. Bu sebeple programa gerçekten sözü ve bestesi ile bize ait melodileri alıyordum. Çekimde çeşitli yenilikler düşünüyor ve uyguluyorduk. Program gençlerin büyük ilgisi ile karşılandı. Yaz dolayısı ile ara verdik. Ama şimdi yeni sezonda başlamağı düsunmüvorum» dedi. Öz, programı bırakıs sebebini açıklamadı. Ancak yaptığımız soruşturma, karann alınmasına yukardan gelen tepkilerin nsden olduğunu gösterdi. TV Daire Başkanlığında bazı kişiler, klâsik çekim kurallan dışına çıkan yenilikleri hoş karşılamamışlardı. Ardından Müzik \e Eğlence Şubesine gelen Daire Başkanı imzalı bir yazıda öz'ün sunucu olarak ekrana çıkarılmaması emredilmişti. Türkiy.3 Radyolannın en başarıiı disk jokeyi öz için bunlar kıncı olmuştu. Bunlann dışında, dıkkati çeken dört fılm var. Salı gecesi TV'de yerli sinemada Evcilık Oyunundan pek az farklı bir komedi ızlıyoruz: Yaralı Kalp. Hikâye gene aynı. Bu kez oyuncular Filiz Akın ve Edız Hun. Yonetmen de Remzi Jöntürk. Cumartesi gecesi, TV'de yabancı sınerr.Eda Moby Dick var. Herman Melville'in unlü romanmı, John Huston fılme çekti. Baş rolü de Gregory Feck'e vererek en büyük hatasını yaptı. Dev baiinayı yakalamak ıçın delicesine mucadele eden Kaptan Ahap'i Peck oynayamadl. Eleşnrmenlsr, «Bu rolü H'iston kendi oyrıasa daha iyi o'.urdu» dıye yazdılar. Buna kc ,...K Rahip M&pple'de Orson Welles herkesi ezen bir oyun çıkardı. Rırhard Basehart, Leo Gann de iyi idıler. Bu haff3nm iki TV ilkı, b.r kovooy hikâyes:: İz Peşinde. Irkçılık konusunu işleyen filmde Sammy Da v :s Jr. ve Ernest Borgnine gıbı ıki büyuk oyuncu var. (Cuma gecesi izJeyecsSiz.) Pazar geccsinin TV filmi ise, Ta*h Sert üsiub'i içinde geçiyor. Bir kadın ve bir erksk detektıl, esrarlı şeküde kaybo!&n zengin dulları arıyorlar. Hıleci Kslyıler r.d'ı film, vakit geçirmek ıjın bırebır. Eylül'den itibaren paket yayınlar hergüne çıkıyor ylül ayından itibaren paket yayın yapan Erzurum, Trabzon, Antalya ve Kars televizyonlannın hepsı, haftanın her gunu yayına geçecekler. Tüm yayınlar, habîrıer dışında, Ankara merkez yayınlarır.ın tekran şcklinde olacak. Gunluk yayına geçış, Erzurum'da 2 eylülde başiayacak. Trabzon 3, Antalya 6, Kars 9 eylulden itibaren de\Teye gırecek. Ankara'nm haberler dışmdaki tüm vayınlan, gunü günür.e banda kaydedilecek va filme alınacak. Band Erzurum'a gönderilecek. Çoğaltılacak filmler ise, Trabzon, Antalya ve Kars'a yolianacak. Paket yayın bölgelerinde oturanlann merkez yayını ile farkları şoyle olacak: Erzurum: Bu yoredsküer. merkez yayınlarım bir gün'sonra izleyecekler. Omeğın, Ankara'da pazar günü yaymlanan proş ram. pâ7^rtesi günü, Erzurum TY'sı tarafından. banddan tekrar edılecek: Trabzon: Bu yore'iekıler, morkez vayınlannı iki gün sonra ızieyecekler. M.?rkezin pazar progrp.mı, salı gecesi, fılm oU rak T.ab^on'da yavmlfnacak. Antalya: Bu yöre devreye beş gün son ra gırecek. Pa^ar gecesının progrsnı, Antaiya'da, cuma gecesi yayınlanacal:. Kars: Ankara v a she ula.şnn o'aniklin en güç ve uzun Kars, rievreyc 8 gün sonra g:recek. Ankara'da pazar gıinu y.ıvınlanan program. Kars'ts. ertesi hafta, paıartesı gunu yaymlanacak. E Film seslendirmeleri eksiltme ile yapılıyor | M elevizyonda yayınlanmalc tlzere, I Shakspeare'in Antuvan ve Kleopatra adlı TV oyununu türkçeleştirmek İstiyoruz. Fiyatmızı bildirir misiniz?.» Fono Film yetkilisi şaşırdı. Bugüne dek TRT'den böyle bir teklif aldığını hatırlamıyordu. « Yani», dedi, «Bir sanat olayını eksiltmeye mi çıkarıyorsunuz?» Yarat olumlu idi. Fono Film yetkilisi «İlginize teşekkür ederiz» diye yanıt verdi, «Bizım bu tarz bir çalışmamız yoktur. Olamaz da. Size yardım edemeyeceğiz.» Konuşma önceki hafta içinde oldu. TV'deki yabancı kaynaklı fılmlerin izlenmefinde en büyük payı olan dublaj işleri, TIîT'nın Istanbul Baglarbaşı Seslendırm» Stud yollannın hizmete girmesi iie karışmıştı. ^ Stüdyo Müdürlüğüne, Türk filmlerinin tüm jönlerinı konuşmakla şöhret yapan, Kayri Esen getirilmişti. Esen hem organizasyonu, hem de düVaj işlerini yönetiyordu. Bu arada da, yabancı filmlerin tüm jönlerini de konuşmaga başlamış.fı. Yerli fılmlerin sevırciyi artık bıktıran sesi, şimdi yabancı tılmlerde de piyasaya egsmen oluyordu. Hayri Esen, seslendirme için Istanbul'a gönderılen filmler içmde yeliştıremedıklerini eksıltme yolu ile ihaleye çıkjnyordu. Fono Film yetkihsine «Demek Shakspeare'i kım ucuz verirse o hazırlayacak öyle mı?» dedirten olay ışte buydu.. Btıg'.ine kadar 1:1 uy?ulamada. film seslendirme ısîerinin dağı'ımı, Film İşleri Şubf>s:ne vprümişti. Bu şube gelen f'lmi inceliyor, TRT Ankara sesiendirme ve Istanbul'daki özel stüdyolannın olanaklan içinde düşünüyor ve fUmi en iyi hazırlayacak stüdyoya veriyordu. Istanbul'un en başarıiı tiyatro ve dublaj sanatçılarına sahip Fono fılroa, genellikle sanat değerı ;"üksek yapımlan, klâsik dizüer, klâsik tivatro lılmlpri ve yabancı filmler gidıyordu. Şimdi bu «eleman ve olanağa göre» ış sıstemm yerini «fiyata göre iş» almıştı. TRT'nin, gerçekten yararlı ve olumlu bir karan ile açtığı îstanbul Sçslendirme Stüdyosu, yanlış yönetici f^cjimi ve vanlış uyzulama sonuc'u, beklencnin tam tersmc somı; ,e:m:Ş ve film seslendırmelerinin kalıtBîi gözle. görülüî dfTeeede cUtsmüştü Sevredılcbılır HUn programlan yabincı kaynaklı oîan bir televizyon için d'iblajın ne derece onemîi olduğu, üs'; kademe yönetıc'leri tarafjr.dan iyi değerlendirılmemiş olacaktı.