Katalog

m M8lı>r yepıhrVen. toprum ne yanıt verecek sonmlaruı ele aiınmasiıa büvük önem verılır Yme de, ara sıra, po UtJc nedenierle jMsa.arm yapı cugına tamk olxnak*ayız Anavasava aykın yasalar da yapılmak*adır cogu kez. Ha/ıgı nedene dayaiarak vapılırsa japıls:n, ne rîenlı özen postenlırse gostenlsın. her ysada bırtakım aksakiıkiar çıkar •aaıanla ortaya. CUHHURim 2S ItMMUZ Y OLAYLAR VE GÖRÜŞLER BağKjr yasası da vapılırken kusu'S'iz olmasına buyuk çaba gosterıldığıne ınanmak ıstenz Ancak daha yasanm uyg Janmss'na başla. nılmadan önce 1479 sayıH BağKur yasasınm akeajan jonler:n.r. o'.dugu gerek ujgulajıcıların gerekse mesıek kuruluşlarının dıkkatını çekıverdi. Ujgulanıaya gcıld'kcs yasanın pksayan yonleri ıyıce beLrlendı \e bazı değışıkhk yapılnıan ve Igılı yasalarm gozden gecırürcesı zorunluluğunu ortaya koydu. Buna rağmen bugune değın BağKur Yasasmda ve dığer ılgıh yasalarda herhangı bır değışıklık de japılrr.adı. Şırndi ıse BağKur Yasasmöa değışıklık yapılması ıçın gınşımlerde bulunulduğu kamuoyuna yansıjan haberler srasındadır Sosj'al Güvenlık Bakanınm açıklamasına gore, IKI mılyonun ki bıze gore (1) bu sayı 4 mJyondur uzersnde olan esnaf, sana»kâr ve otekı bağımsız ça:ıçanlardan ancak 3S3 bm kışı yasa kaosamına alınmıştır. Yme bpkana gore, yasa kapsamına alınanlann az oluşu, bızzat kanunun bazı önleyıci hukumlerınden. uyelık nıtelığmi taşıyan kışilerın Kurumca gereğı kadar ızlenmemesınden ve resen tescıl ışlemımn ağır yururr.esınden ılen gelmektedır. Gerçı Bağ Kur Genel Müdürlüğü resen tev cfl işlemını bazı çevrelere jaranma uğruna hemen hıç ışletmemışnr, kayıt \e tescılını yapt.rmayanıar hakkında ruç bır yasal kovusturma;,a geçmerrııştır. Ancak resen tescıl ışlernıne tam o larak gınşılseydı bile bu sayı bır mılyonun uzerine çıkamayacaktı. Çnnkü meslek kuruluşlarıma BağKur'a bıldırdığı bağımsız çalışanların toplam sayiii aslında bu kadardı. Ustelık 19.11975 tarırnnde yapılan basın toplanüsında zamanırı Sosyal GuverJiK Bakam ve o gunkü BağKur Genel Maduru, BağKur Yonetım Kjrulunun da bılgisl altında gerçek dışı beyanat vererek 200 bın kışının resen tescıl edıld.gını ve uye sayısırun bir mılyona ulaşt'.ğını sayın basın mensuplarma duyurnıuşlardı ama, beyanatın venldığı gun 10 kışının bıle resen tescıl edümedıği de bır gerçektl. Meslek kuruluşlannca bıldırılen lıye sausından, Kuruma kaydını yaptıran sıgortalı sajısı duşulerek bulunan 200 000 kışı, uye savısım artmış gosterme çabası ıçır.de birden Bağ Kur kayıtlarına geçmiş gibı gösterilmış, basın men«upları ve kamuoyu yamltılmıs, sonradan da •igortalı sayısı yıne birden 820 bıne mdırılmıştı. Gorulmektedır kı resen tescıl edılmış gıbl görunme çabası veya bu çabayı gerçekleşürme bile sıgortalı sayısını bır mılyonun üzerıne çıkaramamaktadır. Bazı yazılarırnızda da dıle getirdığrmız gibl BAGKUR ve Sorunları Teoman PEKİNDAĞ r lulsfcuam BagKnr yOnetimtnln aksayan çok yönü olmustur. BağKur yonetıcılerınce mesle l : kuruluşlarıyle işbirlığı yapılarak saflam va ozlü tedbnler alınsaydı bugünkü slgortalı sayıst en az ikı mıslıne çıkabılırdı. Ancak eskı aksaklıklar bugvjı ce bır başaa jonetım kadrosu elınde aynen suregelmektedır Ve bu aksaklıklar böy'ece sjrup gıttığine gore bağtmsız ç«lışanlann l a ^ kapsamına alınmasım onleyıcı hiikurnlerı duzeltnekten başka bır yol görünmemelctedır Bağ Kur Yasasında değışıklık yapılmaEI gereken onemlı öbür konuları bır başka yaEimıza bırakarak bfraa da BağKur'un üye sayısuım atmasına engel olan yaaa hukümlerın* d»gırmek ıstıjoruz. Kimlenn >asa kapsamına gireceği, kimlerln Eİrmeyeceğı Bağ Kur Yasasının 24. madd«rmde beurtıhnıştır. Bu maddeye gore, Sosyai Sıgortalar Kanunu kapsamı dışında kalan va herhangı b»r ışverene hızmet akdı ıle baglı olmassızın kendı adına ve hesabına çalışan esnai ve sanatkâr ıle bteki bağımsız çahşanlar, yasayla kurulu meslek kuruluşlanna yanlı olmaları kosulu ıle sıgortah olmaktadır. Aynı maddeys gore, herhangı bır meslek kurulusuna yazılması zorunlu olmayanlar hakkında bu yasa hUkumleri uygulanrnamaktadır. Demek oluyor kl, bir kimsenin yasa kapsarnına gırebılmesi ıçın hem kendı adına ve hesabına. çalışmış olması, hem de yasayla kurulu bır mesieK kurulusuna yazılmasının zorunlu bulunması gerekmektedır 507 sayılı esnaf ve kuçai sanatkârlar 5590 sayılı tıcaret ve sanayı odalan, tıcaret odalan. sanayı odalan, tıcaret borsaları, 60CS sayılı Turk Tabıpler Bırlip, 6335 sayılı Turk Muhendıs ve Mimarlar Odalan. 6643 sayılı Turk Eczacılar Bırl.ğl VD. yasaları kımlerm bu kuruluşlara gıreceğını beurtmış ve bu glrlşleri zon.ınlu kümıştır. Bu durumda bır mühendism, bır eczacının, bir doktorun kendı meslek odasına gırmeden meslekî faalıyette bulunmasına olanak yoktur. Oysa, 507 sayılı Kanunun 5. maddesı, esnaf ve küçük «anatkarİBrın demekler» gırmelerinl zorunlu lulmasına rağmen, buı ı» Engel Hükümler tisnalar dısında mesleM tesByettaa mea bır yasal yaptınm (mueyyıdei olmadığuıdan pele çok esnaf ve sanatkânn derneklere gırmeden mesiekl uğraslannı surdUrdükleri görülmekt»dır. Öte vandan bır çok demek. sonradan 22 11. 1972 tanhlı 1530 sayıh Derne c'er Kanununun 76. maddeslyle ytirürlükten kaldınlmn 3512 sayılı Cemıyetler Kanununa gore kurulmuş olup, yasada bu derneklere gırme zorunluğu bulunmamaktadır. Boyle olunca da sayısı bır hayli tazla olan bu dernek Uyeleri BağKur'a gtrememektedır. ömegin, devlet ıhalelerine girmeyen bir çok özel inşaat müteahhıtlerı Cemıyetler Kanununa göre kurulmuş İnşaat Müteahhıtleri veya tnşaat Kalfaları Dernegine kayıtlı olmalanna rağmen Tlcaret Odalanna kayıt zorunluğunda bulunmadüsiarından BağKur'a girememışlerdır. de, ticaret v« satıayl odalan f e Hcaret odalarmın kuruluş ve çalışma sahalarının belediye sınırlan oldugu, sanavı odalarmın çal'şma sahalannm da ilg1!1 bakanlıkça genı;. etılip daraltılabılecğı bellrtılmektedır. Sanayı odalanmn çalışma sahaîainın ılgzlı bakanlıkça genışletılebılmesı, tum sanavıcıierin sanayi odalaruıa gırmelerını sağlama yononden açıt'.^k getırmıştır. Kaîdı kı sanayı odası olmayan bır çok ıl ve ılçelerde tıcaret ve ear.ayı odaları bulunrr.aktadır. Ancak, tıcaret odalarının çalışma sahaları esnaf ve sanatkâr derr.eklerı p.bı beledıve hudutları ıçıdır. Belediye hudutları dışında bır çok tüccar bulunmasıia ve bunlar bolgeıerındekı Tıcaret Sıcılı Memurluk lanna kayıtlı olmalanna rağmen bolgelerı dışındakı tıcaret odalanna pnrme zorunıuluklarının bulunmaması nedenıyle Bağ Kur'a gırme olanagından yoksun bulunmaktadır Kuşkusuz beledıye hudutlan dışındakı esnaf ve sanatkâr ile tuo carlarn ıdari tasarrufla BağKur'a alınması olanak sızdır. Bazı çevreleroe tüm bsğımsu çalışanlann Bağ Kur'a ahnmalarını sağlpma yonunden «Yasajla turuiu mes'ek kuruluşlanna yazıi' olma» ko şulunun kaldınlması, bugun yerme (Gerçek ve götürü usuıde> vergl mükellefı olan herkesin BağKur'a '.ergı kayâına dajanarak glrmesı ıstenmektedir Bu pörüşün haKİı yonll vok değıldir. ÇünkU hıç kımse (Kaçak çahşanlar hanç) vergı mujtellefı olmadan bağımsız çahşamamaktadır Meslek kuruluşlarınm. ozellıkle esnaf ve küçük sana'kâr derneklennln kayıtları düzenll ve saglıklı oegldır. Buna rağmen oız bu goraşe katılmıyomz. Her bıreyin mesleğinde ılerlemesı, her turlu sosyal ve ıktısadi hak ve o'analtlara kavuşması ancak drgutlenme suretıyle gerçekleşmekteaır Meslek kumluşlarna \a?ılı olma ko$ulunu vasalardan kaldırmak meslek kuruluşiannın onreden oldugu gibı guçslLs kalmaUrına neden olacaktır. Güçlü Hükümet! okakta aeyyar sarıcıiann bajhmrak mallanm satma» sı, Istanbul'un eski •feoreneklerındendır. \akt>\le sn> tında küfe, elinde terazi, ıkı bukium zerzevatçı; ntma görmemi? sesiyle mahalle.vi avaja kaldırırdı: Taze kabak. dounalık patlıcan Yabancılara ilfrinç bir görüntü \erirdi küfell avak 8»tıcısı; bize de biraz utanç Batı U'vgarlığınııı prdrobuna \urgun gazete fıkracılan, konuvu arasıra dillerine dolaytp ellcrine kaîemi alarak doşenirlerdi: Canım sehirde Beledive yok mu? Bu ne llkei ma» zsrsdır, yabancılara rezil oluyoruz Ne .ar ld «rerici esnaf bugün de kentin her yanınd* varlığını surdünı>or. Sırtta taşınan, ya da bır beyfrırln İki yanından sallanan kufeler bırakıldı artık İki bıslk* let tekerleğinl bir tablava taktın mı, ortava vaman bir ttzgâh cıkıyor. Sabahın koründe Hal'den alınan scbzeler bu kuçük rabava vukleniyor. Sonra yedi tepeli Istanbul'un dik yokuşlarmdan kan ter içindr aşırılan arabayla mahalla aralarına jnriliyor: ve kırk yıl bncesi gibi: Taze kabak, dotmalık biber, kemer patlıcan Ayrıca motorize olanlar var. Bir traktdrun romork»na yuklenen sebze \e mevvaiann propaeandasını hoparlbrle yapıp virmi vedi katlı apartunamn cümle halkını pencereje flşüştüren açıkgoz sartcılar da turedi. Bunlar şehrin daha zengin semtlerinde fink atıyorlar. Büyuk caddclerin kalabalık kavşak noktalannda ise küçüklü büyuklfl bir baska pazar kurulmuş: Kent var, Salem \ar. Marlboro var . Yamız büvük kentlerde de&il. 40 milvonluk Türkiye*nln en uzak köşelerine değın vabancı sigara dağitılıp satıbyor. Bugün Türkive'de iki tekel var BirUi, Terli tutüa ve sicarava ricğfin Devlet Tekell .. lkinclsi, yabancı ya detfin Mafia TekeU .. S Meslek Kuruluş Koşulları Aksaklıklar bu kadarla da kalmamaktadır." 507 sayılı yasanın 4. maddesınde. esnaf ve sanatkâr derneklennın çalışma bolgelennın, bulundukları yerın beledıje sınırları olduğu, 9. maddesının (a) fıkrasmda ıse daımi olarak bölgeierı dışına çıkan Uyelenn derneklerden bayıtlannın sılinecegı belırtilmıştlr Bu duruma göre, bir derneğin buluııduğu yerın beledıye sının dışmda kalan esnaf ve sanatkânn o derncge kayıt olmaları hahnde, derneğe yazılmalannın zorunlu olmaması ve 1479 sayılı yasa huKümlerınırj ancak meslek kuruluşlanna yazılması zorunlu olanlara uygulanması nedenıvle bunlar hakkmda sıgortalılık hükumlerının uygulanmasına olanak bulunmamaktadır Gerçı BağKur Yönetım Kurulu 20 8.1973 tarihmde aldıgı bır kararla beledtye bu< dutları dışında bakkallık yapan ve traılk kazas:nda blen bır sahsın mırasçılarına aylık bağlamıs ve Genel Müdur de 19.1.1974 tarthında bu karann tüm beledıje hudutları dıçında çalışanlara ujgulanacağı yolunda yazılı talımat vermıştır ama şu da bir gerçektır kı beledıye hudu^.arı dışındakl bir çok esnaf ve sanatkâr balen kapsam dışındadır. Ote yandan 5590 sayılı yasanın 4. maddesin S onu ç özelîikle 507, 5590 sayılı yasalarda k8WÜ d«Şisıklıkler yapılmadan salt (Eag Kur) yasa&in da değişıklık vapmakla amaca ulasılamayacak ve sıgortalı sayısı arttırılamayaraktır B J her uç yasadaki yukanda sıralanan aksaklıklar bırlıkte gözden geçırılmelı, tum bağımsız çalışanlann en yakın derneklere ve odalara gırmelerıru sağlajacas vasa hülıumlerı getırılmelı gırmeyı zorlaştıran yasa hukumlen kaldınlrr.alı ve hemen her jerde mesles kuruluşu kurulmakdır. Ayrıca mea lek kurulu"îlarına şırmeyen hıç bır bireye çalısma iznl verilmemeli, meslek kuruluşlanrun Tialt olanakları arttınlmalı ve yoneticılerine genij yetkı ver'lmelı, dernek ve odalara gırmeyenlere eğır cezalar uvgulanmalıdır. Işte o zaman BağKur'daki sigortalı sayısının hızla arttığı görülecektır, taou kı BağKur orgjtunun ıyı çahşması koşuluyle . (1) BağKur'daki 10.9.1974 Aksaklıklar. Cumhuriyet. Çok «atı«h bir razete Tıırkive'de «leara kacakrılıgınnı Svkusünü anlatan bir vazı dizi'ine basladı Acaba nc va< zacaklar? Bu vazı dizisini hazırlavan meslektaşlsrım berd ba^ışlasınlar, birsevler vazabileceklerinl lanmıvorum: Tiirkiye'de vabancı slgara pazannı kuran eüçlerin sansürünfl asabileceklerine de Inanmrvorurrt. Cünkü ülkemizde rabancı sigararun eumriik sınırlanndan girmesi. ria^tılma^ı, satılması; cok çaph ve çok gıiçlii bir örgüte dayanmaktadır. Cephe Basbakanı Süİeyman Demirel sık stk konusur: Devlet güçlüdiır; Ci'mhuriyet Hükümett herseyin hakkınrlan eelir: dnruma hâkimiz. Lârtır bunbır . Sivasi polia şurada burada üç be«; çocııjn glUhlı catlşma sonunda öldürünce, cephecller Uuvvet nutu>:'.arı atıvorlar. Ama 40 mllyonluk Türkiyc'de alcnen «.atılan kaçak vabancı sigaranın pazarlamasmı durdu<abilirlef mi? Durduramazlar. Dıırdıırma olanaçı voktur. 197S Tıırldvesinde Mafıa. ravaş vava? toplum vaşamına eremen olmaya başlamı«tır. Artık araba«.ı çahnan vurttaş, polNc rilnıhor; Mafia'>a basvurujor. Ev sahibl. kirarm evı'en çıkarmak Irln mahkemeve rtilekçe vazmnor: gelsin Mafia i^lnıi rftrumlcsin di.vor. Tıiccar. alacaklarını tahsil ptınek lcin M»fia'yı kuManıyor. Kredill SJtıs vapan tıırr..r bonosıı vaktinde ndenmedl mi, borçlusuna iki kabadavi gonderiyor: Ya paralan sokül; va da . Sokaklarda seyvar sıtıcılar. liiks pasajlarda dükkânlar, hutikler; kaçak e«ya saöyorlar. Çakmaktan teype, ei^siden otomobile. siçaradan deniz motoruna, balılaıdam elhisesinden pantalona. snahtarlıktan Kcnt sigarasma dpâin al lııııza ne çelirse, ne çelmezse, hepsî kaçak gelip satılnor. Alman aspirini. Amerikan aspirini bile var, bastın mı pp.ra\] \vrupa Tiirkiye'de kaçak pazarı olmus . Boyle bir ülkeda MDlivetcı Cephe Hükurr.eti ıstediğince nutuk atsın: Hükiimetimiı kuvvetlidir. Memteket Nairettln Hoca'mn tılrbesine dönraüs, kapın «özıie kilitli ve çevresı açık Yabancı siçara pararuım Devlet Tekelini aşlığı bir ulkede hukıimet nasü inrvvetll olurmuş? Geçenlerde Güvenllk Knvvetleri 21 kHapçm basıp v«sak kıtapları derdest eyliyerek kitaperi sahiplerini gozaltına almışlar. Bizim guciımuz galiba tersine .. Kltaplar» va kitapçılara karşı füçlüjüz de, kaçakçılığa ve kaçakçüara ka/şı cüçsüzuz. "ARA İNSAN,, OKTAY AKBAL Evet •Havır Ekonomik ve Sosyai Komite Gerek M odern devlet yönatiml ilkesl, kaçınılmaz bir biçımde va her gun daha belırgın 2iürsk bır gerçekle yüzjuze gelmeje başlıyor yınnıncı yuzyılm son çevreğır.de «Ekonorruk ve sosyai demokrası». Bu dey'.mden, toplumun ekonomik ve sosval guçlermın, ekonomik ıktıdann yonetımıne «gerçek ve edıml'» bır biçımde katılmalannı ve ora da temsıllerinı anlamak gereicır. Bu katııış ve temsıl ıkı farklı d'i zevde belirebılır: Dar anlanıd» ekonomik birım1erın yönetimına, penış snlamda ulkenın toplu «konomık polıUkasınıo saptanmasına *T KVK «Jersierlnl TV'de Izllror masnnm armda rjir? Ben fırsat bııldukça bir öğrenci *ibl çeçi\orum karşısına. C.ıçen gun \AV KLft Püstası \ardı. Genel Sckreter Mr. Türkkan, An erikal'lara >akı\an sdılcr, da\ ranısl.irla sovîeşti YAY KLR öireıif ileıijİP. YAY Kl'R'un ne işe »araUı";ını, nasJ insan jetiştirdiğini anlalma\a çalıstı. Bir ögrencl sornıus: «Pekl. biz ne r.ijcaçız?» dlye Yerinde bir sorn. Yalnız o öğrencl sormuyur bunu. twa uJus soruyor yediden yetmlşe kadındaıt erkeğe. «Biz ııe oJacağız?» YAY KUR derslerlnl Izlcven, Tiirk tarihinin kahramanlıklarım, hem de Azerbaycan fon müzlğlyle bır.'ikte o*renen l\se ınezunları sormakta haklıdırlar, «Biz ne olacağı:% di^e. Krndilrrine oğretılenlcr derme çatma, ordan burdan, ^nrarlı ^ararsız, karmakarısık bir takım bilffiler. Herşeyden biraz ama Bozkıırtru kafadan pck çok sfvler •Biz ne olacağıı?» Mr. Türkkan . Bay diyeceçim ama Genpl Sckreter Bay. Bavan glbi TSrkçe sözcüklcrden pek bosl»Tma7, ayrıca bnnca yıl ABD'de yaşadı, iyice alışmıştır «Mr» süzer.ğâne.. Evet, ne olacak bu fençler, bu YAYKIİR ö^rencllpn ne olacak? Dersleri gunü RÜnunc izletliler. çalıştılar, sınav)an da \erdiler, sonunda dıploma da aldüar. YAYKLR' diın rnezıın olmak ne saçla\acah onlara? Bay Türkknn'ln oturuına çagırdığı o «Ara insan» açıkladılar ne «OlacaK» ne olmayacak? Efcndim, bir takım çorevler varmıs, oniarı yananlan yelistırnıek çereklıjmış. Bay Türkkan dedi ki. ben bir sürii ge» reksiz iş vapıjoram, orneğin TV ekranına çıkıp, YAYKUR postası programını yonetmek benim gorevim rtepril. ama bu tşi yapan \ok, ışte böyle «ara insan» gdrevlerı varılır, oniarı yapacak kımsclcri YAYKUR jetiştirecek... T GÜNÜMÖZOE «KlASıK POlıTıK MMOKRASi», MODERN I 0 P LUM OLMA YOLUNDAKı ULKELERıN GUNCEl SORUNIARIN&, TEK BAJINA CEVAP VERMEKTE GÜÇIUK ÇEKMEKTE .EKONOM,K VE TOPLUMSAL DEMOKRASi MODEliNE BUYÜK GEREKSıNME DUYMAKTA Dr. Haluk GÜNUĞUR Turkıye Şışe ve Cam Fo A Ş. Plan va EKonomık Etüdlar Uzmara nin fonksiyonel japısına benzemeKtedir. Komisyonlara gorev dagılımı ve komitenın iç koordınasyonu, bır «Genel Sekreter» vo Genel Sd» ret«rLıge bağlı «Çalışma burosu» nca sağlayacaktır. Yasama ve yürutme erkırun, toplumun sosj oekonomık ^eydekı teknık damşmanı olacak, komıtenın «goruşu, DU or nlar ca sorulduğunda, Gorüş Projeii llgıli alt komısyonda ıncel ıdıkten sonra Komite Oenel alu onune çıkartılacak, Durada «o; çokluğu» ıle kabul edılen «Görus» Ugılı organlara sunulacaktır. UIUSURABASI DÖZEYDE Çağımızın modern devletlerl degışken etkmlık derecesmde «Ekonomik demokrasıyı» yururluğe koymak ıçın zorunlu olan yontemlen bulmakta guçluk çek medıler. Bu atılım, 'oütünuyle politık mtelıkteki kunıluşlan tamamlayan ekonomik ve sosjal komıtelerın oluşturulmasiyle daha belırgın hale geldi. Artık bır gerçek her geçen gıto daha açık olarak ortaya çıkmaktaydı, «yalnız polıtık kapsamlı kuruluslar modern toplumlann güncel gereksmmelerıne cevap vermekte çaresız kalmaktaydılar. Oys eko nomık ve sosyai gerçekler, «zaman dinamiğı» içinde devamlı bır defışme ve gelışme sure^ınl lçerirler. Bu « rgı» sosyo tko nomik sorunlann, her ulke içın her sureçte geçerlı olacağını Kanıtlar . Batı Toplumlannda çoğu kez farkü şekillerda belıreı. Lu sorunlar, sorunun içerdiğı çeşıt li toplumsal kesunlerce usMerılmekte ve gıderek gtmcelleştirılıp Urtışma masasuıa konulr tadır. Gene bu toplumlarda «ulusai planda» sozü edılen gruplar, polmk karar organlan düzeyınde seîlennı duyurab'.lıyorlardı An cak avnı kuruluşların ruluslararası platformda» etkinliği ise, AMTjpa Ekonomik Top' .uğu (AET)nun kunüuşu ıle daha be lirgln bir 'biçimda ortaya çıkrruy tır. Ortakpazar'ı kuran Roma Antlaşması, jukardan ben deg'na geldığımız «ekonomik ve sosjal demokrası» kavramma . UI saygınlığı gbstermekte son derece duyarlı kuramlar getırmıştır. Bu kuramlar sorunu ulusal çerçevlenn dar kahplanndan kur tarmıe «uluslararası bır platforma» ulaştınrustır. Gerçekten, «Ortakpazar'ın karar organlarınca getinlece' yasal düzenlemelerm, Topluluk içersınde ılgılendırdıği sosyo ekonomik yığınlann gorüsleri alınmadan oluşturulamaması ılkesı», Roma Antlaşmasmın temel prensıplerınden bırtdır. YAYKUR'dan mühendis yardımcısı, uırnan. teknolog g)bl kişiler yetişecckmış. Eskiden teknısjen, usta başı dediğimiz emekçtlcre şimdj cafcaflı adlar \eriyorlar, sen jşçi değüsin, cmekçi dcğilsta, sen yonetici sınıftansın dijorlar. «»ra insan» declıklcrı bu, bcrşeyden bırazcık öğrenmiş, ama hiç bir çeyi bıunevcn, kcndinı ışçi savmayan, bır takım ıı\durma tammlarla «ara insan» olarak jaşama atılacak kişiler... MC cılerin nıyetı de belli, Bay Türkkan koııu^rnasınd<«, bılmetn UAÇ bin genel ctkilemekten söz ettı açık açık. Tarih dersicrlnde, edebiyat rtersleriııde gördük bu gençlerı nasıi, ne joııdp ttkılemek istedıklerini. Bunlardan bır ornegı geçerüerde burda yazdım. Kahramaniık edebiyatı adı allmda gençleri nuııri yoliars ltmeye çdUştıklarını... Ara insan! . Ne demektir bu? YayKur'un tum amacı işyerlerlnde işçi Ile işveren arasında birtakım «ara» gorevlıler yaratmak . Kendileruıi egemen sıruflan sanacak, «okumuş»lar'. Mufaendis yardımcısı, >a da teknolog, ıızman adı altında bırtakım lsler. Neyin uzmam, ne>in teknoloğu. hangi daldakı muhendi•In yardımcihi? Bunları bilen, soylejen yok. TV'dekl dersleri izle>enler görurler kl bu dersierle kımse bir şev oğrenemez, hıçbır şekilde bir kültür satıibi olamaı. Amaç yüksek ofcrenım yaptırmak dejil, yıizbinlerce gencı aldatmak . Lsteük de bu gençlerin beyınlcrlni yıkayarak, MC kafasında birer \urttas jRymak Bay Turkkan'ın ABD'de oçrendıklerıni başanyla u^guladığı bir alan. Serbestçe, her turlu kontroıdan uzak, tum yaşamuıda eline ceçiremedigi olanaklarla alabildiğiıie kaiuşmuş olmamn başıboşluçu içinde Böyle jüksek öğrenim olur mu? şimdı, dort vıl bu dersleri Izlejenler yüksek oğrenim bitııınış mı savıiacak* «Ara insan» olarak alacaklan vardımcı islerde kendilermı isçi saymayacaklar, lönetici smıftan olduklanna inanıp o sıntfın gereklerine uyacaklar Bo\lcce MC iktidarının ısteklen \crıne eetirilmıs oîacak. Hem yüıbinlerce gencı sozde yuksek öğrenımden geçirmi^ olacaklar, hem bu gençleri kendi sıjasal \e ya&amsal felsefelerine jakıstuacaklar; hem de kentlilerini İşçi değil üstün yonetici kabul edecek bu râzbinlerce senci sivasal araa<Lanna "hizmet eden birer araç haline eetirecekler Tasarı böyle, niyet böyle, Mek böyle, amaç bövle.. Amı bu gençlerin, «ara insan» olarak kalacaklannı, bütun bu inandırmaz propaganda>a karşın MC felseiesinden, MC kafasından yana olac?klannı kim söjleyebiUr, kim bilebilir? Ben derün kl Bay TürkkanTarın, Erginlerin, Tlmurtaş'lann, KafesofuHannın, dalıa buniar gibi MC'den yana biı takım otjıtüm üj'elerlnin «rahlei tedrisinden» çcçecek gençlerin bep o gertel, çağdışı çizgide kalacaklannı sanmak boş bir yanılgi olacaktır. Zorunlu olarak YayKur öğrencıliğine katlanan gençlerimla hiçbir zaman YajKur'cu bajların amaçlanna araç olmayacaklar, «ara insan» olarak kalmayacakİRr, «ara insan»lığı kabul etmeyecekler, kendl snnilanna, çağdaş duşünceye kar>ı çıkrıîa^r>caklardı^. Çasın dmnda kalan MC.'CİIT cacın eereklerlne yakışaıı ayduı gençliği yanlış yollara Itemeyeceklerdlr.. UlUSAl DOZEYDE TUrkiye'de bugüne degin, polltık karar organlanna somut proje ve öneriler gbtürecek, yür*Jtme»nln klasık teknokratlannın otesinde, ekonomınin tum ' •:sımlerinin delegelerınden ouşan, «danışsal nıtelıkte» bır kurutuş yoktur. Bu boşluk, Parlamentodan çıkan yasal duzenlemelenn, toplumun bellı kesıtlerinm ciç ça kışlenne» butılnuyle ceiap verememesı sonucunu doS'irmakta dır. Chsa modern toplum ikta ıddıalı bır Turkıye'den ara.vacak bırçok çorum vollanndan bin de bır «ekonomik ve so?val Vo mite» kurmaktır. Bu komıtenin. Türk ekonomlslnln tüm keslmla nnın bellı sayıda ve dengeli oran da temsılcılerınden oluşması geıa kır. Sozu edılen kesımler: Is\eren!er ve uretıcıler, Işçıler, memurlar, Kuçük esnaf ve sanatkârlar, Tuketıcıler, gibı kesımlerdır, Komite, inceleyecefı konuların nıtehğıne uygun olarak alt k<> mısyonlar kuracaktır. Bu komısyonlar; Endtistrl, Taran, Tıcaret, Sosyai politika, Bolge kalkınması, Çevre kırlenmesi, Halk sağhğı, Enerji (1). pbı komısyonlar olacaktır. K«v mıte uyeleri bır yandan Ekonomik Sosyai Korrute Genel Kurulu"nu oluştururken, ote yandan, bu alt komisyonlarda kisısel uzmanlık konularına gbre görev alacaklardır. Bu model SONUÇ Hiç kuşkusuz, Ekonomik va Sosyai Komite modelı, yasal 'oazı duzenlemelerı gerektırecek'ir. Ancak, modern Batı Toplumlann da yararlarmı her a!?nda kanıtla mış benzer kuruluslar içın Turkıye'de de bu yolda yapüacsk tum atılımların güçluğü, sağlava cağı yararların yarunda «devede kulak» olsa gerek . Artık bır gerçek iyi Lılinmelı dır: 20. yüzyılın son çeyreğı.de «Klasik Polıtik Demokrası», mo dem toplum olma yolundakl ülkelerin gılncel somnlanna tes başına cevap vermekte güç'.uk çekmekte, «Ekonomik ve SÜSVBI Demokrası» modehne, buyuk ge reksınme duymaktadır Böyle bır toplum olma yolundaki Türkıye'nin de bu yolda ki bır aüümda gecıkmemeal zorıınludur. (1) H. Günofur «TürldyeAET ortaklıçının aksajan . .nleri» Cumhuriyet. 4JMayıs. 1976 Sa. 2. FRANSIZCA RadıkOv mKasınaa oturan ögrencuere sstrasöourg Omversıtesi tcesunu Davan OCretmen taralınOao traosuc» deraj vartllr. Her çesit tercümaıeı v«oüır TEL: 58 68 96 I LA N TCDD ESKiŞEHiR LOKOMOTiF VE MOTÖR SANAYii MÜESSESESİ 1 Kuru Soğan Satinalınacaktır. EREĞLi KÖMÜRLERİ İŞLETMESi MÜESSESESi MÜDÜRLÜĞÜNDEN: 1 Şartnamesıne göre 70 ton kuru soğan kapalı zarf usulu ıle satınalınacaktır. l leklıf zarflan 17 8 1976 Salı gunü saat 15.00'de Zonguldak'ta Ereğlı Komurlerı Işletmesı (E.K.l.) Tıcaret Mudurluguade açılacaktır. 3 Tekhf mektuplan ve geçıci temınatlar 17 8.1976 Salı günti saat 14.00'e kadar E K.l. Genel Muhaberat ser\ısıns venlmış olacaktır 4 Şartnameler Zonguldak'ta E.K.1. Ticaret Müdürlügvnden, Ankara'da Türkıye Komür Işletmelen Kurumu Genel Mudurlüğu Satınalma Dajresı Başkanlıgından ve Istanbul'da Beyoğlu Istıklâ! caddesı Odakule Iş Merkezı No: 284 288 kât: 12'de TKİ îstanbul Satınalma Müdürlügunden temin edilebilır. 5 25 tonluK kısmi teıdıfler de kabul edilebilır. 6 E.K.t. 2490 sayıh kanuna tabı değıldır. (Basın; 21201) 7478 20800 Kg. Izoleli Bakır Lama Satın Alınacaktır 1 Müesseseml2 ihttyara olan 2 8 O Kg. tzolell Bakır lama U0 Tetaık Sartname Tip Mukavele ve Eksıltme Şartnamesıne gore kapalı zartla eksıltme suretlyle teklıf alınarak satın alınacaktır 2 Eıcsıltme 2 8 1976 Cuma şrünu saat 14 3ff"da MüesseseU rruz Alım Satım Komısvonunda yapılacaktır. I Muvakkat temınat teKJil tutarının % 7 sıdır. i Taııpierın muvaKkar temınatlan ile Dirlıkte kapalı teklıı mektuplarur eksıltmenln vapılacağı gun ve saare kadar Komısvonumu? adına eondermeleri veya bızzat ?etırmeıen eerekmektedır t Eksıltme' saatıne sadaj Komısyonumuza teslim edilmeyen »eya muvakkat remmatı bulunmayan teklıf mekruplan gecerlı dejıldır « Bu lşle Upli Çartnamelen nedefsız olarak Komlsyonumuzdan temin edılebılecegı gibı istenıldığlnde posta Ue de gonderüecektır 7 £. L.M S. Eksıltme veya arttırma mevzuunu teşkll eden ışı ıhale edıp etmemek'<= veya kısmeo etmekte ve tercih et'ıgı talibe. ihale etmekte tamamen serbesttir. (Basın : 21114) 7468 Almanca, Fransızca, İngilizce Konuşan Bayanlar Alınacaktır . Istanbul Teleton Basmudürluğü Mılletlerarası Telefon Senısıne, Almanca, Fransızca, tngılızce dıüerınderj bırıni konuşan bayan; Memurlar Alınacaktır Çalışma saatlerl, gttnde 6 saatı gîçmemek Uzere, öğleden sonra veya akşam olacaktır Sabab erken veya aksem 18 00 den sonrakı saatler ıçın memurlar belırlı güzergâhlara yakın olmak (oturmak) şartıyle evlennden FIT mlnıbüslen ıle alınıp btrakılacaktır Sınav naftanın Cuma günlerl yapılacaktır. Lısan bîlgigl sınavı Basmudhrluçun gostereo3gı kültür veya eğıtim merkezlertnde vaptırılacaktır Aşağıdakı şartlan taşıvanlann sınav gün vs saatmden önce nufus cUzdanı, dıploma asıllan ve bır to'ograf ıle bır l:kte Sırkscı BUytlkpostahano 2 'ottakı <ül) Istılıbarat Amıılığme müracaatlan ılân olunur Fazla bilgı (28 58 60) ve (66 10 40) No'lu telefonlardan aiınabılır lürkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'na Ekonomik Araştırmacı ve Danışman Alınacaktır 1 Bankamız Ekonomik Araştırma ve Danışma Işlennde Başkanlık veya Araştırma Teşkuâtımız nezdınde gorevlendırümek uzere sozleşmeıı uzman alınacaktır. 2 Adayların yurt içinde ve dışında ekonomi alanında ve dallaıında asgan master doktora veya bunlara den'< ünıversıteustu ıhtısas yapmış otmalan ve ustün derecede yabancı dıl bılmelerı gereklıdır Para, Kredl ve Konjonktur konularında ıhtısasları bulundugu mulâKat sırasında tesbıt eduenlerde yukanda belırtılen şartlar aranmayEoıhr U»manlann sozleşmelerı fulltıme veya part tıme esasma eö re yapılabılecektır. Verılecek ucret yeterlıdır. i Adaylar arasındakı seçım mulikat jolu ıie yapilacağından bu görevlers ısteklı olanlann, adaylarda arannck dığer şartlan ve sözleşmenın ana hukUmlerını oğrenmelr uzere Başkanlığımıza yan ı'e veya bizzat başvurmaları ge reklıdır. 4 tsteklılerın yazılı veva sözlll mtiracaatlarnda aşağıda gösterilen belgelcrt Bankamıza tevdi etmeleri lâzımdır. Mıiracaat ve belgeler gızlı tutulacaktır. a) Yetennce aynntılı nal tercumesı (Ekonomik Araştırma tşlemlenndekı tecnibelennln açıklaması), b) Ünlversiteüstü ogrenım sevıyesı ve derecesıni gösteren oelgelerın orneklerı, ç) Basılı ya da teksır edılmıs kıtap ve lısans üstü tez, tebUg, inceleme ve ma^alelenn bibliyograiyası ve mümkünse bırk&çının birer nushası. d) Gorev Isteme Formu (Bankadan verılecek, adaylar m kendı el yazısı ıle doldurulacaknr ) 5 tstekliledn vapacaklan muracaatlar incelendlkten sonra kendılerine mulâkat (çın actay olup olmayacaklan ve aday olacaklara kendüeri ile vapılacak mülakatın tanhl ve saatı yazı Ue bıldırılecektır 6 Bu ılânımız 1 7 yıiı Kkım ayı son gününe kadar 9R geçerlıdır. Postada vaki olacak gecıkmeler nazara aJmmaz. (Basın: 21217) 7177 ELEMAN ARANİYOR Ankya dıvndakı buromuzda çalıştırılm?k üzere tecrilbelı Inşaat, Makına, Elektnk Mulıendiblen aıanmaîvtadır. Talıplerın bıyografılerı ıle tırmamıza mılracaatlan rıca olunur. LACAM MCtJAVIR Ml'HENDİSLİK Ltd. 8«. Mithatpaşs caddesi 51/10 AVKAR* Tel : 17 36 13 18 08 11 (Tra: 150) 7474 Istanbul Telefon Ba$müdürlüqü S A R T I. A R i 1> Ortaokul, Ltse Me^lek Lisesi veya Yüksek Okuı mezunu olm»k, 2) 10 yaşından ktlçük 35 vasından bü\'tik olrramak, 3) VerıleceK ücret (Net olarak) yan odeme iahll. en az; Ortaoktılu meztınu ıçın : 2177. TL. Llse mezunu ıçın : 2 277 TL. Meslek Lısesı mezunu ıçifl : 1 362 TL. Yükselc Okullar tcin : 2 6S8. TL olacaktır Cumaıtes! Pazaı »aya diğer faMl eünieri calışüdığı takdırde ayrıca fazla çalışma ücreU Odenecektir. (Basın: 20140) 7471