Katalog

Döfil 26 IEMM1Z 1974 ABDULCANBAZ TURHAM SELÇUK SlNl İfMİ APiVLA i i t i BAHİS v£ f^çîVi iK. fcOMÜMİST WHÖ£AiE*i*Jİ UUMUUİ... ^ NE BEYANKAMEİ.. UYA.NAMMUAK, UVANAM1VACAK... fcEiSiNİ,UMUM/ . HEM ^ UWQYÂYA KOMÖMfZM L İ U M f A 'LDE İTHAfi . KAUPIA5MÖ, DuŞu (.ElffcİN{AHİgıYfttyZ, L NÎTEBDİl Kara Yazgı Çeviren : NiHAL YEĞiNOBALI Yazan : EVELYN VVAUGH KAYA ÇUKURU öğretmen, Kaya köylerinde elişçiliğini, dokumacılığı, halıcılığı korumak için kooperatif kurulmasına önayak olmak istemiş, köylü önce razı olmuş; fakat sonra vazgeçmiş, kornünistlik korkusunu öne sürmüsler. Ama sonra pişman olmuşlar.. MelihCevdetANDAY s «Majesteleri kenâi kendllerinl yanıltıvorlar. Sız ^vnrpâd» okumuş, seçkın bır iişısuuz. Bu adi as*erleriB düzeyıne dusenramını?. Guvenınıze lsyık olmtsam guvenır mıydınu bana' B«n, zavallı mr Hıntlı. A.moada okumiiS bır beyelendıyı dolandırabıhr ımyım? Nasıl aklundan geçer boyle birsey? Lutfen bu ftdı adamlajı kovun da herşeyı açıkıayayım sıae » Subaylar bılmedıkleri bır dllde geçen bu konusmayı dlnlerken tedırgın olmuşlardı. Bınbası, «Idam hazırükianna baslıyayım nu, Majeste''. dıye sordu. «E\et.. yok, hayır.. ben sana soylerlm ramanını. Buyruklanraı lıitfen aşafıda bekle, Bınbaşı» îkı subay selâm vererek dışan çıktılar. O zaman Ali efendliinın karşısma geçtı ^e rahatça anlatmağa basladı. Impanıtorun yuzünde ne bır bfke vardı ne bır karar; ns gtlven okunuyordu, ne de bir bağışlama belırtısı. Hınthnıa karsıaındakı kara juzde tek bir duygu yazılıydr Çırüçıplak bır korku. Alı bunu gordü ve davayı şımdıden kazanmış oldugunu anladı •Efendımız, bu subay bozımtulan beni neden rutukladüar, anlatayım sıze. Sız'n kaçmanızı onlemek ıçın Onlar sızı düşmana satmavı kuruyorlar, Majeste Bunu ben bıiıyorum Bıze bajlı olan onbaşılardan bırı herşeyı anlattı bana. Motöru ışte bu yuzden haEirlamıştım Hazırlıklar bıtınce sıze gehp bu adamların ihaneunı haber verecek, sonra sızı bır selâmet buradan k»çır»c&ktım > «Beni düşmana satacaklar dijorsun, Ali. G«rç»kt«n yanlldlm mı ben'« «Efendımız, bufun dunya bılıyor bunu Ingıliı Generalinl» Conolly de Prens Seyıd e katılmış Tepelerde şundı ıkui bir aradalar Yarın Metodı'ye girecekler • «Pekı, \a Tank''» «Efendınuz Tank'ı yapan saygıdefer Marc ustanın dün ffee* kaçtıgını sızde çok lyj bılıyorsunuz » •Connolly de ha"1 Pekı ama o ne dıy» s«twn beni' Gü»«ımijtım ben ona. Neden herke» ihan«t edıyor bana? Connelly benım arkadaşımdı.» «Savgıde^er Generalın durumunu bır duşünün, Majeste Ne yapsmdı vanı" Seyıd ı tepeleseydı Majestelen onu odüUendırfteeklerdı Ama jenıldı Şımdı Seyıd'den yana geçerse Seyıd onu ödullendırecektır ve hlç kımss onu j'enılgıye uğratmıyacaktır. Avrupada yetışmış yuksek bır kı?ı ba$ka nasıl davranabilır kl, sızce'. • Hepsi bana düşman. Hepsi satılmış Tutunabileceğım tek dal kalmadı > •Sana • na A^ Bana da o zaman, «Benden baska, Maieste » GLAUKOS KÖRFEZıND! SABAH ÎANRI APOLLON lıKYALIDIR KOOPERATıFLEJMEK KOMUNıSTüK Mı' CıGARA ıSTEYEN DEVE BıR TEPEDEN KAYA ÇUKURUNUN GOftÜNÜ^O Sübahleytn erken erkcn nyaadım. Yunus Nadi Ilkokulu'nun bulundugu koydan ..gve atı/ tenta do*u yurumey» ba#ladun. Tatl; bır »vdınl^ rfıin;.»yı ılk toru>ortnu? s<vm«ru ••riyordu, ruha ve alıştıtımız v»ş« mın bıraz dışına çıkmakta >enı bır ulke bulmaınn coskusu ^ıziıj'dı. însan oradan on.ja gezersen nep bu çocuksu sevınç ıçınde ka'abılirdi Kent sessızdı, ınsanlar ışleri ne guçlerıne gıtmeye başlamışlir dı ; enı yeru, rıhtımda t«k tuk otu ranlar. kanve, çay ıçenler variı. Ben de onlara katüdım, hetn d* nızı, hem ka\i mezarlannı goıec«k gıbi oturdum Burada Dinıtr c* yıl once bır uygarlık kurulmus olduğunu duş'Jnmek, gorünüm» olgun, gun formuş, faıcat ıloganın bılınemez nasıl bır taıuıgı ımucızesı) ıle hep taze kalm'ş bır kadın anlamı vernordu O ra bahı bır daha va^mak ısterdım. Bugun Kava va gıdece*ız. koyden Ercan ıfretmen aıabası ıie gslip alacak bızı. Eliı yı! once geçmıs bır olayın ızlerını ^orecegız Kurtuluş Savaşmdan sonıa RumİBrın «mubadele» anlasması geregınce gıtmelerı uzerıne, once Rumelı goçmenlerıne \enlen, onlann da başks yerlere datılma larınd»n sonra bombo? kaJan bır koy bu>uk bır soy. Ama bui'acla ellı jılliK geçmış nedır kı . barte ce şu kava mezarlarına bakrr.ak insan ımgeiemını ımuiiayyelesıny kanatiandınvenr. Gozlerımı Fethı\e Kor'enr.e ç« rırıvorum Şova'ye Ada»ından doğru hafıfçe urpenyor denız Bu korfeıze Glaukos Korîeıı denırdı eskı çaglarda Lik\an.n tam sınınndaydı. Dr. Oktav AkSit'ln kıtabından alayım ÎKVJnın tanımmı Guney Aıiaoo.u'da Akdenız e dofcru uzanmış bulnnan Teke Yarımadasına eskı ^ağ da Lıkya (Lycıa) adı venlmıştır Dofuda Antalja Korfezı, batıda Fethıye Korfen arasındadır Arkeolouk arajtırmalar sonu'unda burada bulunan en eskı oturma yerı 2 bın vıldan gerıye g.tmıyor du. Pakat fılolouk araştırmaîar sonucunda M O 3 bıne tarıhlencn ( nd. ntı ve <ss) sonekli ver «d lan bulunmuştur Hıtıt'd»n eskı. Demek. «Bu bıljılerle bızı Yunan vâpmak ıstıvorlar» dıve kork'na kapılmaja gerek voktur. Ge'ek kolonılennın bu;aya ne ismsn geldıkıerını aşağıda gorecegız Es kı çağda Anadolu halklan ve Ana doîu dıllerı \ardı. Bızans soz ko njsu edıle^ek olur^a tarLie k!7marun ılkellık oldugu vanıtır.ı ve n n t ona da hıc guvenım vok En az Ruvendigim sensın, gerçekt*» bana guvenmelısmız, Majeste Anlamıyor musunuz"* jruvenmezsenız kım kalıyor? Yapayalnız kalacakfınıa yapaya'.nız» Gerici iktidarların korktuğu kadar var bu öğretmenler İCİn ordulan ;le Likva dan kelkmıs gelmışleıdır ı^anakKale'ye Bu savaata karjıdan gelıp Anad3 lu'yu almak ısteyenlen ıse Homeros Argoslular Danaoslular, Akfaalar adları ıle anar. tVınan» adı yoktur ortada. «Yunan > Batı Anadolu'da Izmır \e çevrpji ne verüen «Ionıa» aamın P«ıs akmları «ırasında tran dılınce oo zulmuş olan bıçımıdır Per«ler «tonıa» dıyenuyorlardı. Lıkva r i iae Yunanlıljk ıle hiç bır ılınf sı vok'u Lıkvâlılar Kades Savaşn. da < 1205 ı Mıtıtlerle bırlıite \Iı«r r o dularına karşı çarpı^mışlardır Sonra Grek kolonüen dbnemı basladı Butun Anadolu kıyüann da kolonıler kurabılen Gre'tVrtn, LoJîya'da sert bır karşılık por duklen anlaçıhyor Bu yuzden ıco lonızas^on gırışımlerınden 7srar gormarniştır Lıkya hallu. kenoını koruyabılmış, ozbeoz Anadolu halkı ıdı. Fakat sonra Pers, Iskender. Maicedouya, Roma Bızans egemenlıkleı nd3 \»şadı El bette Grek etKisı altında da kaidı. Gresler, Fınıke'den aldıklan va/ı dıllennı butun Akdenız'de bır tı caret, alışverış dıu durumuna ge tırmislerdı Şımdı bu ışı sozgeli $ı Ingılızce vapıjor. Telmessos un, Lıkva dan ayn bır tanni vardır dense yanlış olaıaz (Bu adı, Antalya bolgesındeki Termossos ıle kanstırmamalı, orası İskender m alamadığı dağlık bır 3'erdır» Telmessos, Lıkya bınıgıne bıle arada bır gırmıştır. Bır ara Attık Delo» denız birlığme de katılmak zorunda kalmıştı Faxat Lıkya Prensı Penkles, Lıkya'dakı Grek etkısıne son vermıstı Ama Lık jahların da, Hıtıtlerm o r kolu olduğu, Lıkçe'nın Hıtıtçe saniıdı ğı donemler olmuştur Yunanra alfaberun değışıs bır bıçımı olan Lıkçe alfabe ıle yanlmış yasıtlar (ki bunlar mezar yazıtlandır) daha tam olarak okunmamı$tır. Ses bulunmuştur ria anlam çıkarılaınamıştır. Bıımın içm butun okunamamıs cullerde olduğu »ıoı, ıkı dıl'ı (bıleng) bır levhanın bıılunması ge'pknor. LiKçe'yı e3kı Ermenıce ıle ıl ntılı «tyanlsr da çıkmıstır Fakat sımdıye dtk en tutmuş görun«n kuram. Lıkç«'nın eskı Luuıce ıl« jaüinlıgı kuramıdır. Bılındığı pbı Luwıler, Hıtıt Kırallıfı zamanında piney dogu Anadolu'da oturan ve Luwıce konusup yazan bır halkın adıdır Hıtıtlerın gununae Anadolu'da altı yedı dil geçerlıydı. Lıkyalılann bır Tanrıçava taptıklan anlasılıyor Gerçekte eski Anadolu'da tanrıca kulturu çok jajgındı Hıtıtlerın bojle bır dm urerınden geldıklerı bılıruyor, Hı tıt oncesı aıle, anaerkıl aıleydl Anadolu da B'inun etkılerı H,tıt sarajırda surmuştur Fnpya tannçası Kıbele ad değıştırerek ö'ekı bolgelerı de tapıroına alroıstı Bugun bjr Yunan tannsı olarak bdınen Apollon Lıkva.ıdır. Ona Lıkyalı Apollon denırdı Lık>a sozcugünae Apollon sozcugunde oldufu gıbı, guneş ışık anlamı var Tanrıça Leto (Lıkçe ve H:tıtçe'de Lada, ln^ılızcede Ladv) Apollon'u Eşen suyu (Xantos) ^adısınde dogurdugu üstune soylenenler vardır. İşte gunumuzden başlayarak geçmısıne değın Lıkya ve özel Binlerce yıl öncc kuruünns uytarlıkian «UtfSnmek. «Yapayalnızım zaten Kımsem vok > <'Madem herkese satılmıs gozuyle bakıyorsunuz hrlev«ie bir satılmışa ınanın: bana ınanın. Majeste Bana inanmak zonındsıEinaz Dınleyın beni V'akit geçmıs degıl Motorun \ennı bır ben bılıyorum Ernvsnı Yokumyan oldu Anlıvor musunuz, Majeste» Nbbetçılere buyurun, benım çıkmama ızın versınler Teknenin gızlendıgı yere gıdecegim Bır saatc kaltıadan onu bıırava ır.endıreğe çekeceğım. O zaman, nob»t degışımınde sız benım vanıma gelırsınız Arüıyamıjor mu&unuz' Tek çıkar jol bu Bana gu.enmehfinız Ycksa dımdı/lak kalacaksınız» tmparator a:.ağa kalktı. «Sana guvenıp frjvenemıyeeağımı bılm^onım Kımseve gtlvenmek gelmıvor ıçjmden Yalnızım ama » ı u saiıvereceğım Xe 1 dıje asavım senı Herke* satümı? olduktan sonra ha htf ktfi eksık hn bır kışı f?zla oımuş, ne çıkar? Sağücakla fit.ı «Maıestelermın sadılc kolesıyım » Seth kapm açtı Gene o sıvıjaii casusun ayak pıtırtısı. ••Bınbasım » «Efendımız " » • «^lıyı salıvpreoîksınız Kendisı kâleden ayrtlabılir » «Majestelennın emnndeyım » Jo&b .«elâm dnrdu. Alı ivdmlık odadan dışan cu«rken împ»r*twdan vans dbndü. «Majestelen band guvendıklenne pısman olmayacaklar » «Kımseye guvenmıyorum ben. Yalnızım.» împara or tek başına kalmıştı G?ce ıcmit. ueaktan uzağa, e«pedekı ordunuıı tamtam seslerını duvabıüyordu Gece varısından sonra saat ıkıyı çeyrek geçınıştı Seth'ın onunde daha hemen hemen dort saatlık gece ve karanlık vardı Bırdsn, bır tek tız çığlık, geeenın durgunlugunu tuzla buz etti. Fıskıje gıbı aşağıdan fışkıran. kalentn ustune serpılen ve sonra dınen bır ses Anlftmı hiç, sx>nucu hıç bır ses Yalın Ardı sıra ne bır ayak patırtısı, ne bır gurultu, ne bır konujma Yalnızca sessızlıtt ve uzastan uzağa, tamtans vuruşlan . Seth kapıya koştu 0 v > «Hej' Kım \?r orda' Nevdı o ses Bın «?î' YU7başı'> Yanıtlıyan olmadı Seth yalnızc» casuîun arıık °zbere bıldıgi pıtırtısını duydu Pencere başma eıttı bu kez «Kım var orda? 'Se oldu demuı? Nobetçı de jok mu buralarda7» Uzun bir sessızlık. Derken »şağıdan bır hafif ses yukseldı: «Majeste''» «Kım o'» «Bmbaşı J<»ab emriKi*dwlır, Efendimiı» «Nevdı o dsminkı'» «Efendım'z'» «O bağırtı nevdı'')' «Bır yanhîlık, Majesfe Mersk edıleeek bir duruft) ydk» «Np oldu, pekı?» «Nbbetçı bır yanlı?lık jrapmış Olup olacafı bu» «Ne yanlışlığı?» «Önemlı değıl. Majeste H»ni 5u Hlnth vardı \» ^''^vıetçı kendine venlen gorevı yanhş anlamıs Ben onu eezalandırırım » «Alıve ne oldu? Vuruldu nıu'n töldu, Maıeste Nobetçımn yannşı. Maje«t»lennın rahatsız olduguna cok üzuldtim!» (DEVAMI VAR) f likle Tethly» fTelmeaıos) Myla değı;ıklıklerden geçmış, ınsanlar içın kullanılan deyımle «gun gorınus» bır yerdır. Apollon da «güneş» olduguna gore, deyım tam yerıne oturuyor. Onun geçirdıgı de&ışıklık, bızım Kurtuluş Savaşımızla ortaya çıktı Bolgedeki Rumlar, karşıva, Yunanıstan'a goçmek zorunda kaldılar. Işte bugun benım gıdıp görecegım Kava'dakı Rum koyıi onlardan kslmadır Yazı dizımızde dordüncu gunu bulduğumuz halde bır turlu Kaya koyune varamadık Ateîe edelım bıraz. Kaya koyu ogretrnenı Ercan arkadas arabası ıle geldı Fethı>«'ve hazırlanmış baklıyorduk onu, aldı bızı yola koyulduk Er can öğretmen de Kayalı. evü PŞI ıls kovun osulanda çaıışıvorlar bırlikte. bir kliçuk çocukları .ar, gorecegız hepsinı Gerıcı ıktıdîrlann korktufcu kadar var bu ogretmenler buîunduıclan verlere ı vçarlık getfmeve koyluve ' ol gostermeye kalkıyorlar Daha jola kovul'irken anlatmava başlaaı Ercan oğretnvn kovün durumu nu. ılerlemeye, urettiklerını değerlendırmeye geneı partılenn nnsıl enfel olduklannı Bunu du ymn bır takım çevreler kızıyorlar, «Sana ne bs1» dıyorlar öğretmen ıçın, «Sen okulda kbyun çocuklarına okuma yazma oğret, üst vanına kanşma » Oysa Ercan oğretmen Kaya köylerinde elısçılığını, dokumacılığı, halıcılıgı ko rumak uzere bır ıcoopcratiı kurulmasına on ayak olmak ıstemış. koylü once razı olmuş, fakat sonra vaz geçmıs; vaz geçme nin nedenı olarak da komünıstlık korkusunu ıl«n surmusler , «Bıze gelıp dıyenler oldu, kooperatif komünıstlıkmıs» dıye konuşmuslar. Ama sonra pısman olmuilar, Araba, Fethıye'nm sırtını dayadığı ıkı sıvrı daguı arasındakı vadıden agır ağır yukselerek iler lemeye basladı. Y'ol çok dolaınbaçlıydı Kara çam ormanının ıçınden geçen bu taş yol sekız kl lorrvître surecek Kaja'ya deŞ'n. Bu >olu eskıden Rumlar yapmıslardı unece ıle, baslarında hs talarla, fakat o gıınden bugun» çok bozulduğu ıçın son zamanlarda onarıldı, ama yarna kadar. Kaya'dan oteye gıtmeyeceğıni duşunerek II de, Kara Yollan da ılgılenmıyor bu volla Uysa Kaya dan asagı, Akdenız kı> ısına ınılırse, bır çok ışe •elvensli koylar, lımanlar var. Olu d^nız de orada işte Eskıden Rumlar. Kaya'nın tepelennden asafı patıkalardan ınerler, Donvucek limanından üzum, şarap, rakı yollarlardı dışarı Hangı yere bır masalla ınanümaz bır oyku ıle gırılmez k; Bu donemeçlı çamıık yol ıçın de b^v le bır masal, bır deve oıkusu var Kayalı Hacı Yusuf \a;a kov'.eruıden bınnden aoner,v'»n bu ',o!a (.ı^Jmş gece ım «, ayısı gı vanrus. KüIIu «arnıcınm jinm dakı buyuk Aîelengeç agacırun al tında şoyle biraz dınlenmek ı; n oturmus, tütün sanvormus Bırden karşısında bır deva a\a5a kalkınca koylil raartmıru çsıtnıış, manın ateş almamı$ O da yskuş aşa#ı kaçmıs. Deve bovuna arka sından gelıyormus Ertesı eun martıni deneyeyım demıs, ateş ANADOIUYU SAVUNHA Gene Glaukos adınd» kahrarnan bır komutanlan vardı Lıkyalıla nn ışte bu Glaukos. Troyalılerdan lana doi.U5mek ıçın Tmya sa\aşına katılmıştı Homeros, tlvada da ondan, Sarpedon dan ve PandaroVdan soz eder Sunlür Anadolu'dan ya'aancılan MtLANO (ITALY*) 3 7 EYILL 1176 MACEP 1978 SONBAHAR SERGİSI (Milletleraruı Fuar Sahasında) S#rgı 3 Ejlül saat 9 00 da açılacak 7 Eylül saat İ 30'd» R kapanacaktır. MACEF. ev aletlen krıstal esya seramlk eş\a, gumuş esja, hedıyelık eşva ıle kalıtelı ev eşvaları. a\adanli£ hırdavat \e bahçe eşyalan turunde ıh'ısaslasmış Mılletlerarası onem'ı ve komple bır Fuar olup, bu sergı MACEF ın yılda ıkı kere duzenledıgı sergı enn IktNCİSt'dır IlgJı muteşebbi'îler ıçın duzenlenen her L*I sergıde bu knlla aa £i clunya çapındaâi mamuller ve «yenılıkler» eksıksız teshır ed.lmektedır. tş dunvanızı genişletmek icin Mılano da MACER 1976 SOVB.İH.4R SERGtStNt livaret edinl*. 17on u a?km fırma 200 (XK)'den fazla çeşıt sunacaıttır Her türIti bılgı edmmek, ucretsız gınş kartı sağlama* ve otellerde yer ayırtmak ıçın muracaat SEGFETERIA MACEF VU Solferino 25 (1) 20121 MİLANO (Ual>a) (Basın 33793) 7424 almif tüfek Sonrt ne Aewe n« izıne rastlamıs Bajk» bir koyiu nun basından da geçmic benrrri bır olay Koylüler oturmuslar Jto nusmuşlar, deve tütun içmeye aliEik olduğu ıçın cıgara ıstemeî nıvetıyle kesıyor yolumuzu d*mısler çıkmıslar ıçın ıçınden Az sonra vadıde tepeyı bulduk, buradan artık Kava çukuruna dogru ıneceğız Sagınııza solumu za bakarak oradan buradan ko nuşurken Ercan oğretmen arjbA vı durdurdu. hepımiz ındik r^agı İşte Carmylessos ayağımınn altındaydı Evet. Herodot'an. Str» bon'un anlattıklan Carmylessos'un burası. ya da buraya çok yakın bır yer olması gerefcıyor Ö saman oturulmuyordu bur*larda. Gorunum'i F ze kısaca şövle anlatabılınm Cevresı tepelerle v» dana geııde vu«ek dağlarlf ıbun lann en un'usj Meid^s <U$:dır) çevnlı olan bereketlı çukur, &.(&) donum kadardı, •yemyeşıldı, burada tahıhn butun rurleriBin, v» mışın butun çeşıtlerınin yetıştıgı, gozalıcı renklerden, afaç re târla bolurnlenmesmden anlasılıyor du Bu bıtek çukuru bır gbl gıbl duşunecek olursanız, bu zbVln çe\resıne kurbağalar gıbi koyler konmuşlardı ve bızim durdu^umur tepenm tam karsısındakı ya macta bır ka>;aba, eiet artık y<5y değıl, ıkı katlı tas evlerı. büyilc kılıse ve okullan ıîe bır kasabfc, e«kı Rum kssabası duruyordu. B J gorunumu ıle ona bırakıimı* bır ver, yıkılmıs bır ver, bir o m | demek olanaksızdı sankı hâîH v* snordıı orada, evden çekılıtoîs r» kılar ıçıiıyor, turkuler soyjtaıytif du Gıdecef'miz Keçıhler köyun« hır an nır'e varnM ı v dmlenö'k ten soni!i sı^ik derrevm yo'a kn vu'.arak bu Rurn kivıınu töTa%\c ıçın ace'.e edıvordun Artoav* stla\ıp vo»a ko.i! CIUK g=n« Sami Karaoren parmagı ııe ğostererek Ksva kovlerını ^avıvor bir b:r: <tGokçeb'jrun Belen GSn'fkÖT, Kunalı, Mercımek ya da Ebohoza » T A RI N : RUM KOTÜNDE TiFFANY MIKAU&NIOSAM ACoasA OUABAK ÇAMMOS^I /AB0LANPK1AM OOMBA İKfMN