Katalog

ILTI CUMRUtİYET 12 TEMMDZ 1 9 7 6 40 YIL ÖNCE CUMHURİYET 12.7.1937 6ÜNÜN OLATLARINDAN ÖZETIER Irak Kralı Majeste Gazi Sadabat paktının lmzası münasebetıyle büjiik şefimizi telgraila tebrik etmişür. tspanya'da son üç gün Içinde hükümet kıtalan 10.000 zayıat vermistır. İçüıde üç bınden fazla yolcu bulurian Kadıköy ve Burgaz vapurlan dün hmanımızda çarpışmış, çok şükür ınsanca zayiat olmamıştır. Avusturya'da yasaklanan Hitler'in kitabı bundan böyte serbest olarak satılabılecektir. Dün sabah bütün vasıtalar şehir halkını plâjlara taşımıştır. Sıcaklar yüzünden plâjlardakl yoğun kalabalık yüzünden bir çoklan denize giremeyerek gerl dönmüşlerdır. Erdekten ve Marmara adasından Yunanıstan'a taze balık gonderilmesine başlanmıstır. Ankara Boks KulflbOndA dfln! gece verilen Gardcnpertide rınk : dışmda yedi kisi dayak yemıştir. Herbiri sosyal mevkl sahibi olan kişüerin yüzü gözü paUa i mış ve kulüp bır anda harp meyı danına dönmüstür. Amenka'da sınema yıldızlarınır. sık sık zehirlendikleri dıkkati çekmiş, yapılan sıkı tahkikat sonunda bunlann meyvelerde kullamlan ilâçlarla, ne için kullanıldığı anlasılamayan arsenık yüzünden oldugu görülmüstur. Paris'te yapılan «Kadın ve köpeğı» yarışmasında Mme C Borton. sekız tazısı ıle birinci gelmiştir. Yenl Orman Kanunu tatbikinde çıkan zorluklar yüzünden Bursa'dan sonra Bolu'da da odun ve könrür buhranı başlamışhr. Halk pahah oiarak bıle yakacak bulamamaktadır. Halka açıîamayan bir Festival Atillâ ÖZKIRIMLI luslararası 4. Istanbul Festivali'nin 22. gününu de geride bıraktık. Bu 22 gun suresince birbirinden unlü toplulukları, birbirinden ünlü sanatçıları izledik. Izledik ama, kım ve kaç kişi? Daha da açalım soruyu. Festivale ılgi gosterenler kimlerdı? Ya da bu sanat şötenınden «nasibinı» alanlar? Uluslararası sıfatını taşıyan Festival, yapıldığı ülkenin kultür yasamına bir katkıda bulunabıliyor muydu, bulunabılir miydi? Ü BULMACA SOLDAN SAGA: 1 Eskiden kabadayılık tasJayan Rum delikanlılanna soylenen soz. 2 Bildik, tanıdık lliskin. 3 Tersi yardım ıstendiğıni anlatır söz Kemanla vıyolonsel arası büyük keman. 4 Tersi geri anlamında bır soz Gerekliği duyulan. S Tersi Amerika'da bır eyalet. 6 Bir yelken adı Tersi bir olumsuzluk eki 7 Tersi dinin hükümlerı bakımından kullanılabilen Utanma duygusu. 8 Bir renk Bir sebze. 9 TUrk müzığinde durak işareti Tersi toprağa su yun karışması ile oluşan. YUKARIDAN AŞAGIYA: 1 Aba, terlık. 2 Eskiden harmandan sonra toprak ürünlerinden onda bir oranında ahnan vergi Bir çiçek. 3 Kıbnsta bir liman kenti. 4 Tersi birdtn 123456789 bire Kıbns'ta blr siyasî painin simgesi. 5 Tersi beyaz Tersi bır harf Birçok deyımlerde çeşitli anlamlarda kullaılan, iki kez tekrarlandığmda bol ve sürekli oiarak arüamına da gelen bir sös. 6 Tersi Meksika' da eskı bır uygarlık Neredesm. bana bak anîamına gelen bir soz. 7 Tersi vücudun devüutnlerini sağlayan organ (çoğul) Tersi su (eski dil). 8 Kayıp olmuş Yavrusu olan dışi. 9 Tersi aynlan bir para ile ilınacak malın çeşidıni ve her ceşıdin oranını gösteren liste Bır sonuca varmaya yaravan sey. DÜNKU BCLMACAN1K ÇÖZUMÜ SOLDAN SAĞA: 1 Köpülemek. 2 Oeon nudO. 3 leT refeS. 4 Onur Mıde. 5 Rekaket. 6 İn saK sE. 7 Ati Kan. 8 Yanmlık. » En Keklii. YUKARIDAN AŞAGlYA: 1 Koloridye. 2 özenea An. 3 Potuk Ar. 4 Ün Rastık. 5 Kaime. 6 Enemek 1K. 7 Müfit Kıl. 8 edeD Saki. 9 Kösemen. Sanınm, Festival'e katılan topluluklann ve tek tek sanatçıların elestırilmesinden çok, oncelıkle yukandakı soruların ışıgında. Festival'm kendisini değerlendırmek gerekiyor. Çünkü bir festivalın ılk amacı sınırlı, toplumun bellı bır kesımıne açık göstenlerden çok, kamuya, toplumun degışik kesimlerinden ınsanlara açılmak olmalıdır. Bu ise. Gülhane Parkı'nda bır ıki ücretsız gosterıyi programa almakla gerçeklesemez. Söz konusu gostenlere «halk»ın katılması, ılgi gostermesi ise. genel oiarak «Festival «in halka açıldığının kanıtı olamaz. Bırakın halkı. ozel ilgısi olanlann dısında. o ülkenin aydınlan bile ızlenuyor, ızleyemiyorsa bır festival i. amaca ulasılamamıştır. Çünkü festivaller özel Ugisi olanlar için yapılmaz. Ashnda her yıl bıkıp usanmadan yöneltilmesi gereken ilk eleş tın su olmalıdır: Neden amaçta bir sımrlama söz konusu degilken, Festival, bir klasik müzik dinletisine dönüştürulmektedir? Klasik batı müzigini küçümseme anlamı çıkarılmasrn bu cümleden. Kültür ve sanat kavramlanmn ardına sığımldığtna göre, klasik batı müziği dışmda öteki »anat dallanna «Ovey evlat» ıslemi yapılmasımn nedeni nedir? Istanbul Festivali bu yıl da halkın dışmda ve halka uzak İSTANBUl FESTİVALİ KİMİ ÜMiO TOPLUIUKLARİN VE SANATÇILARIN KONSERIERININ YA DA 6ÖSTERİLERİNİN BELLi Ki$iLERCE iZLENDi&i SINIRLI BİR GÖSTERI OLMAKTAN İLERi GiDEMEMEKTEDıR. BU YONÜYLE OlKEMiZiN SANAT VE KÜITÖR YAJAMINA DEĞİl KATKIOA BULUNMAK CANLİLIK BİLE GETiREMEMEKTE, HELE ÛLKEMİZ SANATININ TANITILMASINDA YARARLI OLAMAMAKÎADIR. Geçen yıl edebiyata yer verilm?digi için kınanmıstı Festival yoneticilen. Bırakahm edebiyatı, yasak savarcasına salt Devlet Tiyatroları'nın gösterilerine sarıhp tıyatroya gereken önemin verilmeyişi nasıl açıklanabilır? Yanıtı basıt ve açıktır bu soruların: Vakıf adını tasıyan bır derneğm öncüluğüyle de gerçekleşse. Istanbul Festivali devlete egemen olan sıyasal gruplann ?tidümündedir. Klasik müzıfe \uklenilmesi, sanatın bu dalmın tehükeli olmsyışındandır. Bu vıl, ilgıli devlet kunıluşlannın Festıval'e gereken onerni vermemeleri (TRT gıbı) biçimsel bır ters düsmenin sonucudur valnızca. Kaldı ki Festival. klasik milrikseverter ;çın değil bir avuç rmıtlu azınhk için yapılmaktadır. Beîkı Şan Sineması'nın boğucu havası gösterise olanak tanımamaktadır. ama Aya tnm'nın serin havasında panltılı gıysılenyle Festıval'ı ızleyenleri (:) (tormek bunu kanıtlamaya yeter. Bütün konserlerı izleyen dikkatli bir göz Festivalcilerın hep avnı kışiler oldukîarını görmekte gecıkmeyecektir. Nasıl görmesm ki, resital ve konserler bir defıle görunümune bürünüvermekted:r verilen aralarda. Gruplar oluşmakta. uzaktan bırbirme selamlar gönderilmekte, izlenen sanatçıyla ilgıli düşünceler öne sürülmektedlr. Yüksek sesle söylenmesine özellikle dikkat edilmektedir bu düşüncelerin. Ve bu topluluk arasmda. sayılan ızleyenlerin onda bırini geçmeyen müzikseverler hemen seçilivermektedir. Nasıl seçilmesin .. En az on bes dakıka olan aralardan salına saîına, aheste beste salona donup bir turlü yerıne yerlesemeyenlenn sayısı o kadar çoktur kı. Sanatçıyı pıyanosunun basmda bekletmek sanata saygısızlıkmış kimin umurunda. Tam bır resıtalın j'a da konserm ortasında. bın kalkıp da salonun kapısındakı perdeyı cart diye çekerse nasıl yorumlarsınız bunu. Gerçek şu: Burjuvalığa ozenıyorua ama onu da beceremiyoruz. Geçelım başka ömeklere' soz gelimi «halka açüan» Gülhane gosterileri En küçük bır ilgi belirtisi göremiyordunuz ortalıkta «Halk« açısından değil ama Festival'i düzenleyenler açısından. Bır pano. bir pankart anyordu gözleriniz girişte. Bulamayınca da. uzaktan duyulan oyun havalanna kulağınızı vertv rek «Orta Oyunu>nu anyordonuz. Bır arazözün suladığı alanda sıralan doldurmus, ortadakl sahnenın çevresıne dolusmus •halk>la karşılasmca da sevuıır gıbı oluyordunuz. Ama bu sevıncınız çok sürmüyordu ayaklı bir mıkrofonun çevresinde seslerini duyurmak için çırpınan sanatçıları gbrünce. Kan ter içindeydiler hepsı. Sıcaktan değil, bir noktaya çakılıp mikrofon karsasında oynamak zorunda olduklarından. Bırakın birkaç metrelik bir alan içinde bareket etıneyi, baslannı çevırdiklennde seslertnı duyuramıyorlardı. îkıncuona gıtmedim. Va «Gölge Oyunları Haftası>.. Ya Yedikule gosterileri .. Çok önemlı bir gosteri dızisi, «Karagoz* gume gıtmıstı. 250 kişilık bır salonun bile doldurülamaması nasıl açıklanabılir? YedJkule'de de, ucuz ölmasına karşm. ılgi görmüyordu gösteriler... «Halk>ın ıçiyse halkın içi, ucuzsa ucuz . Peki. neden? Çünkü halk, yapılamn kendisi için olmadığını. 5'apıhr gıbi yapıldıgını bıliyor. Yukarda andığımız izleyiciİer ise, zaten gitmıyorlar oralara. Şu gerçek bılinmeli ve kabul edılmelıdır artık; Istanbul Festivali kımi unlü topluluklarm i« sanatçıiarın konserlerinin belli kışılerce ızlendiğı sınırh bir göster: olmaktan 6te gıdememektedir. Bu yönüyle ülkemizin sanat ve kultür yaşamına. deŞil katkıda bulunmak canlılık bil*> petiremernekte. hele ülkemis kültur ve sanatının tanıtılmasında yararlı olamamak+adır. BU«)NÜN PPOGRAMI HALK DANSLARI Slovak Halk Dansları Toptulnfn Açıkhava Tiyatroso tlM Tnrizm Tsnıtma • Bakuılıfı Halk Daaslan Toplulafcu Yedikule 21J0 TELEVIZYON İ3M TATKUB YAYKUK'un Iragünkü ders programında Prof. Kemai Karhan dinamik dersinin tekrar bölümünde «Hız ve lvme> konusunu, Doç. Hil mi Hacısalihoğlu analıtik geometri dersinde cVektör ler» konusunu, Prof. Kemal Karhan mukavemet dersinde mukavemetin prensipleri ve iç kuvvet konulsnnı işliyorlar. Programın son bölümünde tnsel Bacaksız oğlu. Ingilizce dersini veriyor. ÇELÎK BtLEK Çizgi dizi film Düz«nbaz Yanardag adlı bölümü yaymlatıyor. Dr. Quest, yenl bir ateş bombası kesfeder. Bahiü Ad&sı'nın Belediye Başkanı, bu yenı bombanın volkanik bir dağ olan Tahawa'da denenmesini istcr. Dr. Quest ve arkadaslan Jonny, Race. Hadji ve Ban dit. Bahiti'eye uçarlar. Aslında volkandaJd patlamayı, Dr. Zin yenl buldugu tahrip edici bir güçle sağ lamaktadır. Dr. Zin Quest ve arkadaslarının, kendi planlannı altüst ermemesi için onlan engellemeye ça lişır. Dr. Quest ve Race. Volkana doğru uçariar. Dr. Zin, görUnrneyen bir ısınla 1İ2B U.tt Ouest'm uçagtnı tahrip çok geçmaden Slür. Raşel eder ve Quest ve Race'ı ya de, Godgrey'in ısrarlanna kalar.. davanaınıyarak onunla ev JAPON KUKLA lenmeyi kabul eder. Bir TtTATBOSU: süre sonra ailenin avukatı KAFES Mister Boof, Godgrey'in Küçük seyirciler için naparasına göz diktigini öfre ztrlanan bu dıs kaynaklı nir ve Rasel'in bir çılpnfilmde bir nayvanat bahlık yapmasına engel olmak çesi ve burada bulunan hay ister, nisan bonılur. Bu avanlar tanıtüıyor. rada Franklin, Ingötereye SAZ ESERLERİ: donerek, Aytasıru bulmak •mactyla Verdlner malikaProgramda Ankara Radyonesine gelir Gabriel ona S*J saz sanatçılanndan saa Rozana"nın bıraktıgı mekeserlen izlenecek. tuptan söz eder. HABERLER VE HAVA DCRUMU: ZlJSt TÜRK HAFtF SfÜZtĞt AYTAŞI SOLtSTLER GEÇÎD!: Wilkie Coltain aynı »dh Programa kattian BUlent eserinden BBC'nin televizOrtaçgU, Mazhar, Hale Ayona uyguladıgı Aytası ad lanson. Deniz îzgl ve Ta' iı sürekli filmin üçüncüner Türk hafif mUzigi dat)ölümü yaymlanacak. Bu lında birer parça sunabölümde Rozana'nın arkacaklar. dası Lusi Yaland, Verdiner 22J0 SPOB STÜDTOSU: Malikanesine gelerek Ro TRT Haber Merkezl Spor zana'nın Franklin'e bir mek Şubesince hazırlanan progtup bıraktığını, ancak mek ramda. haftanın spor olay tubu Franklin'in eline velan. iç ve dış kaynaklı rebilecegtnı söyler. Aytaşıspor filmleriyle yaklasan nın çalınmasmdan sonra Montreal Oumpiyaüan haLeydi Verdiner, Rasel'i de zırlıkları ve çeşitli spor dal alarak Londra'ya gitmistir. lanndaki Olimpiyat seçRasel Hala FranMinne gö me mUsabakalan görüntürüşmeme konusunda israr leniyor. Programı Ümit Aketmektedir. Umutsuzluga kapılan Franklin de Ingiltan sunuyor. tere'den aynlır kalb hasta GÜNE BAKIŞ: a olan Leydi Verdiner PBOGRAM VE KAPANIŞ: BİR "BUNALIM YILININ,, TÜM eçöğimla yıl, Türk ıbıeması için de, tıpkı ithal filmciliği için oldugu gib;, uzun yıllann en zor. en bunahmlı yıh vasandı. Mevsimin ilk yansında, bunalımın belli başlı nedeni. seyircı azlığı idı; seyırcinin sinemalardan büyük b\çüde eJini avagmı çekmesı olayı idi. Bu olaym çeşitli nedenierini ciddi arastırmalar, soruşturmalar, tahlillerle ortaya koyacak yerde, sınemaalar hemen en kolay bahanenin ardına sığındılar: TV.. Madem ki seyircı TV nedeniyle sinemaya olan ilgisıni yıtirmişti, o halde çare Kristof Kolomb'un yumurtası kadar basittı: TV'mn veremediğini seyırciye verm«k.. Bunun üzerine fırmalar. birbiri ardına «seks fılmi> etiketi altmda isimleri hep bilınen ve birçok kez sözkonusu edilmiş bulunan bayağılıklan ortaya koymaya başladılar. Ciddi projeler, gerçekçi konulara dayanan yapunlar, Unlü yönetrnenler, cStar» oyuncular smemadan uzaklastı. Yerlerını seks, vurdu kırdı. zekâ ve zevk düzeyı bir çocugunkini aşmayan garip kurdelâlar kapladı. Ancak, bir ara tamamen başıboş bir hale gelen ve toplum vıcdanını derin biçimde inciten bu akımın göründüğU kadar güçlü ve tercelli olarak smemamıza yerleşmedığini, daha çok bu furyadan yararlanmak isteyen küçük fırmaların, sorumsuz bazı yonetmenlerîn, soyunun yıldızcıkların yarattığı bu yapay gidişe, smemamızın ıleri gelen firmalarının. yönetmenlerinin. oyuncularının katılmadığmı belirtmek zorundayız. Gerçi bu gıdiş, acıklı sonuçlar da doğurdu kuskusuz: Örneğın Lütfi Akad gibi bir usta sinemacı bir yılı aşkın süredır fılm yapamaz duruma düştü. Halıt Refig, «Terki diyar» eyleyıp Amerika'ya gitti. Türkân Şoray gibl bir oyuncu bir yıldan uzun bır güre evinde oturdu. Ama. özellikle sinemamızdaki ciddi yapımcılann tüm ticari çekicilığine karşın seks fılmi yapmaja yanasmamaları, örneğın bır Erman Film'ın, bır Arzu Fılm'ın, bu konudaki dırençleri, kuşkusuz anılmağa değer.. ÖZELLiKLERiNi YAŞADIK 2»M G »M 2145 1155 Geçen sezonda Türk Sinemasına genel bır bakış AtUla DORSAT Geçen mevshnin toplnmcu konııln fllm akimmda ntrv olaylan da bazı filmlerde yer »İdı. Ancak gerçek boyutlanna rsUtameden, valnraca drkoratif bir foo ögesi olarak knlIanıMı bu otayResimde bu fHmlerden birinde bir grev sahnesi görulüyor. sel bir damgayı da vurmasuu bilen ilginç blr tutum içindeydı. «îşte Hayat» ve «Hasip ile Nasip», bir ölçüde ümur Bugay'ın senaryolannın taze soluğuna da dayansa. Yümaz'uı bu fümlerde güldürü alanındakl ustalığının ızlerı belirgindi. Ayni biçimde, birçok kişinin imzasını taşıyan karmaşık ve kanşık bir «Deli Yusuf» senaryosundan, Yılmaz, profesyonel anlamda hiç aksamayan, aynca ilginç toplumsal taşlamalar getiren bir çağdaş Köroğlu uyarlaması çıkarmayı bilmişti. «Mağlup Edihneyenler» ise. Yılmaz'ın bu yılki en iddiah, ancak en çok ödün vermek zonında kaldığı filmiydi. Sansürün dizginleri sıkmağa başladığı bir dönemin üriinü olan bu film, yanlışlanna karşın önemliydi ve daha özgün bir ortamda daha başanlı bır yapım ortaya çıkacağı varsayılabüırdi. deJd başansının öğelerini, yenllik getirmeden kullanıyordu. «Sütkardeşler» ise sınemamıza uzun yıllardır ilk kez bır Hüseyin Rahmi Gürpınar uyarlaması getiriyordu. Ayni kuşağın, bır zamanlar ilginç bazı filmler vermiş yönetmenlerinden Ertem Göreç, «Harakiri», Orhan Elroas «Kader Yolcuları» gibi filmlerle, hiç bir sinemasal iddia taşımayan tican yapımlar imzalıyorlardı.. Uzunca bir süredir film yapmayan eski kuşaktan bir yoneN men, Dr. A. Alyanak, «Gece Kuşu Zehra> ısimli iddıasız, ama sev;m İı bır güldürilyle sinemaya dönüyordu. . Sinemanuza bir hayli emek vermiş bir isim olan Orhan Aksoy, hemen hemen Osman Seden kadar hızlı ve dolu bır mevsim geçiriyordu. Aksoy'un değişmez iyimserliği, jüzeysel bakışı her filmınde kendini göstenyordu: «Gülşah», «Evcılik Oyunu>, «Sıralardaki Heyecanlar», «Öyle Olsun» tıcan baza basanlara ulaşan, ama sinema olarak önemsenemiyecek yapımlardı . Aksoy"un kuşagından Safa Onal ise, bu yıl yonetmen olarak ımzaladıgı tek fılm olan «Yannlar Bizim»!e yılın sayılı ilginç fıhnlerinden bırini ortaya kovuyor, Alı Rıza Binboğa için ısmarlsma bır film yapma handikapını asarak, ayakları yerde, sağlam, yalm bir toplumsal gözlem filmi ımzalıyordu. R ADYO TRT 1 05.00 Açılış ve prograra 05.05 Türküler, şarkılar V6 oyun havaları 06.00 Kısa haberler 06.02 Gunaydın 06.30 Bolgesel günaydın 07.00 Kısa haberler 07.02 Köye haberler 07.07 Bolgesel yaym 07.30 Haberler 07.40 Sabahtan sabaiu. 09.00 Kısa haberler 09.02 Kadın dünyası 10.00 Kısa haberler 10.01 Arkası vann 10.21 Bolgesel yaym 12.00 Bölge haberleri 12.10 12.55 13.00 13.15 13 30 14.32 öfle özeri Radvo TV haberlert Haberler M. Türing'den türlriiler Bolgesel yajnn Sizlerle bırlikte 15.00 Kısa haberler 15.01 Küçük konser 15.21 Bes ses, beş sax 15.40 Şarkılar 16.00 Bdlge haberleri 16.05 Sazımız, sesimiı 16.20 Hafif roüzik 16.45 Çocuk bahçesi 17.00 Kısa haberler 17.02 Aksama doğru 18.00 Bolgesel yayın 19.00 Haberler 19.30 Bolgesel yaym Çeşitli müzik Olaylann içinden Konser saati tki solistten türküle* tki solistten şarkılar Büyük eserler tki solistten şarkılar Yurttan sesler Hafif müzik Turizmde Türkiye Kariınlar toplulugu Haberler 20.15 20.40 20.55 21.00 21.02 2U0 21.40 22 J» 22.02 22.22 22.40 23.00 23.10 23.10 23.40 24.00 00.02 00.55 01.00 19.30 19.45 20.15 20.30 21.00 21.30 22.02 23.00 23.15 23.30 23.35 KGyden gelen mektup A. özhan'dan şarkılar Çocuklar için Kısa haberler B. Akarturkten türküler Hafif batı mürigi Şarkılar Kısa haberler Bolgesel yaym (TD Hafif batı müziği Türküler Haberler 01.00 Bölgesel yaym TUrk sanat müziği Türküler Kısa haberler Eserlerm dili Kısa haberler Program ve kapanı? SIYASAL SİNEMA: Şaşktn bir sinema pıyasası 1çinde herkes bırşeyler yapmaya çalışırken, toplumsal gelişimin iOcı gücu, elverışsız sansür koşullarına karşın, bazı sınemacıları, doğrudan doğruya sıyasal olmasa bile en nzınrlan toplumsal konuları ışleyen ve güncel sıyasal olaylarla çagrışımlar taşıyan filmler yapmaya yönelttı. Ancak bu tür filmler, gerek sansıirun sınırlayıcı tutumu, gerekse Yeşilçamın bilınen beylik trük ve kalıplarından vazgeçemeyışı yüzünden ıstenilen olgunluğa ulaşamadı. Şerif Gören ın «İki Arkadaş»ı, Atıf Yümaz'uı «Mağlup Edilemiyenler»i, bu dalda sozünü ettiğımiz 2 örnektı. Melih Gülgen de, «Cemil»le bu yolda ilginç yanlar taşıyan bır deneme yaptı, Amerikan polisiyesı kalıplarım çağdaş sıyasal sorunlar ve sloganlarla destekleyen bır film ortaya koydu. Film, çeşitli yanlışlar içeriyordu gerçi.. Ama seyirciden gördüğü ilgi ve seyırciyle kurduğu dolaysız iliskı, bu türün geçerliliğıru ve önemını göstermeye yeterliydi.. Avni dalda Bilge Olgaç'ın, Yümaz Güney'in bır senaryosundan çektıği «Pirgün Mutlaka». bıraz da sansürle uzun süre takışması v» valnızca Danıstay karan ile gösterilebilmesi npdenlenyle. seyirciden yine büyük ilgi gördü Ancak bu füm de vanlışlar içeriyordu; bu yanlışlar, filmin temel mesajını ters yöne çevirmeye, saptırmaya dek gidebiliyordu. KARA ÇARJAFLI &ELİM: Yılın ilginç bir olayı da, Süreyya Duru'nun Beldr Yıldız öykülerinden uyarladığı «Kara Çarşaflı Gelin» oldu. Sansür tarafından tam 3 kez geri çevrilen film, yine Danıstay karanyla serbest kalabildi, bu ve başka bazı nedenlerle Antalya yanşmasında gösterilemedı. Gosterilmesi gelecek yıla kalan bu filmin sözUnü gelecek mevsim içinde ve sonunda etme gereği var. SONUÇ: Ve işte böylece sinemamıa düşe kalka, çeşitli iç ve dıs zorluklar, kısıtlaznalar, olumsuüluklarla boğuşa boğuşa blr yılı daha geride bıraktı. Seyircı kaybından sansürün gitgide çağdışına kayan tutumuna, bilet fiyat larının herşeyin artışına karşın aynı kalışından ham fılm karaborsasına. çeşitli sorunlar. hepsi de birbırinden önemli, birbirinden âcıl olarak varlıklannı sürdürdüler. Bu zorluklar karsısmda. şu elimizdeki toplamm btla gercekleşmesine bir mucize djye bakılsa yeridir. Bu pek pariak olmayan toplam içinden yılın fılmlerini seçmeye gelince. bizce sıra gözetmeksızin. yılın Uzerinde durulmağa değer 10 filmi şunlar olabilir: Mağlup Edilemiyenl«r / işt* Hayat / Yarınlar Bizim / Deli Yusuf / Pisi Pisi / Birgün Mutlaka / Batsın Bu Dünya / Hasip ile Nasip / Ağrı Dağı Efsanesi / Sütkardeşler. TRT II 08.00 09.00 09^0 10.00 10.30 11.00 U30 12.00 12.30 13.00 Gün başlıyor Olayların içinde ÇeşıtU sololar Iki solistten şarkılar Turküler geçidi Olaganüstü yorumcular Iki solistten şarkolar Öfle müziği Yasadıkça Haberler 13.15 13.30 14.00 n.30 15.00 15.30 16J0 17.00 17.30 18.00 18.30 19.00 7SJSS Hafif müzik îki solistten türküler KUçük konser Olaylann içindea Küçük koro Sanat dergisi YAYKtFR saatl Bir solistten türküler Bır romanımıı var Haberler Solistlerden seçmeler Program ve kapams SİNEMALAR BEY061U ATLAS (44 08 35) 1 Sihirli Hazıne 2 Kaplan Pençesınde DÜNTA (49 01 66) Bir Adam ölecek R. I EMEK (44 84 39) Hazreti Luf un Emri S. Grancer FÎTAŞ (49 01 66) Aşk Doktoru ÎNCt (V) 45 95) 1 Son Kızgın Adam Y. Guney 2 Kadınım M. Mutlu KONAK (48 36 06) Ölüm Noktası P. >îewman MISTIK (46 15 14) 1 Hırsızlar Ö. Şerif 2 Günah Gecesi ÖZLEM (66 60 83) 1 Deli Yusuf C. Arkm 2 Sevimli Frankeştayn B. Kayabaş SES (45 24 16) 1 Erika 2 Seks Kulübu StNEPOP (44 24 22) thtiraa Çiçeğı StTE ( « 69 47) 1 Kan Kardeşler C. Cardmale 2 Belall Kasaba YENÎ MELEK (44 42 89) 1 Kudus G. Ford 2 Harika Otomobil YUMVRCAK (61 01 91) 1 Ateş Böcegi T. Akan 2 Ablam Y. Kenter Ne Bulduk G. Bubikoğlu MüRAT (24 05 56) 1 Deli Yusuf C. Arkın 2 Beş MiL yoncuk Borç Versene Z. Alasya RENK (21 15 25) 1 tst« Hayat ü. Dündar 2 Salak Bacilar A. Algan SCR (23 67 12) 1 Bakire Kadın 2 Devlerin Macerası ŞAFAK (22 25 13) 1 Gönüllü Yosma 2 Hep Bakire mi Kalacaksın. YILDIZ (21 U 31) 1 Vahset Şehrinde Seks 2 Kürtaj AKSARAY BU.VAR (21 35 TO) 1 Mağlup Edilemıyenler C. Arkm 2 Teşekkür Ederim Büyükanne. HAKAN (23 42 33) 1 Babaların Babası C. Artan 2 An Bu Gençler G. Bubikoğlu İPEK (22 25 13) 1 Üç Kâglfcçılar C. Arkm 2 Ne Umduk KAOIKÖY SÜREYYA (36 06 82) 1 Bes Deli Pazarda 2 Erkek Avcısı KADIKOY (37 15 97) 1 Ront gencınin Gördüğü R. t . 2 ölene Kadar Seks R. t . Yeni bir mevsimin hazırlıklannın sürduğu şu gunlerde ise, TUrk sınemasındaki bayağılık akımı ve «Seks filmi» modası, tepeden ınme biçimde. yenı sansür kurumunun bu konudaki kesın ve acımasız tavrıyla hemen butünüyle sona ermiştir. Bu, her ne kadar sansür düşüncesıne karşı da olsak, üzülecegimiz bır durumu yaratıyor sayılamaz. Bu aşın gidism böylesine aşm bır tepkiyı doğurması kaçmılmazdı. Bir etki / tepki yasasmın toplumbilimdekı önlenemez (ve belki de yararlı) sonucudur bu.. Ne var kı sansür kurumunun Türk sinemasının bu âni ve sert «madahale»si, yalnızca seks filmlerine set çekmekle kalmamıs, bılındıği üzere sınemanın varhğını canevinden vuran çok daha genış boyutlara ulasmıştır. Mevsimin son yansında, bunalımın bu kez başka biçimde ortaya çıkmasına neden olan ve onümüzdeki yıl, sinemamızın, geçen mersimden de daha ağır bır batağa saplanmasına yol açabilecek olan bu durumdan ayn bır yazıda söz etme gereği var. Şimdılık biz, geçen mevsimin kalburüstü filmlenne, yönetmenlenn çabalanna topluca göz atmayı sürdurelim. Dİ&ER ESKİLES: Bır dığer eski kuşak yönetmeni. Memduh ün, Yasar Kemal uyarlaması «Ağrı Dağı Eîsanesı» ru yaptı bu yıl.. Cn'ün uzun yıllardır gerçekleştırmek ıstedigl bır fümdi bu. Ve sinemamızın olanaklan ölçüsünde ozenle, emekle hazırlanmış bır yapım olmuştu.. Ama özelhkle füını ıkıncı kez seyrettigımızde, Yaşar Kemal'ın şiir dolu dünyasına ve uslübuna ulasamamış, donuk, sınemasal heyecandan yoksun bır fılm olduğuna karar verdık.. Dığer bır eskı yonetmen, Osman Seden ise, geçen mevsimın en etkin ısimlerinden biriydı.. Günun modasına uygun seks fibhlerinden «Havret 17». «Teşekkür Ederim Büyükanne» Güler Misin, Ağlar Mısın», cNereye Bakıyor Bu Adamlar», «Ateş Bbceğı. gibi çeşitli filmlere imzasmı attı. Seden, belli bır aniatım rahatlığma erişmiş bir sinemacıydı kuskusuz.. Anlattığına hıç onem vermıyordu gerçi, bu ısi tam anlamıyla ve yalnızca profesvonel bır biçimde yapıyordu. Gecen yılki diğer 2 filmi «Delicesme» ve özellikle bır Orhan Gencebay filmi olan «Batsın Bu Dünya>da tutturdugu sinemasal aniatım başarılıydı. Ne var ki sonuncu filmin bayağı ilginç konusunun Vedat Türkali'nin bır senaryosundan çalındığım ve dava konusu olduğunu öğrenmek, b' film hakkmda verilebileoek olumlu yargıyı zedeliyordu. GENÇ KUŞAKTAN: Daha yenileri pek ortada goEükmediği için, halâ «Genç K\ışak» dıye adı geçen bazı vonetmenlere gelince, Zeki Ökten. id dıasız bır ıki güldürü veya aşk fılmiyle sinemap bildiğinı ortaya koydu: «Pisı Pisı». «Ne Umduk. Ne Bulduk», «Kaynanalar». Okten'ın artık ıyi senaryolara dayalı sağlam konular yapması zamanı gelnustir... Temel Gürsu, seks fılmleri arasında «Iddıalı fılm» havasıyla seyircı karşısına getırdiğı Refık Erdjran uyarlaması «Canavar Cafer»de başansızdı. Ertem Eğihnez ekolu gü!düriıyü siirdüren Ergın Orbey, «Bizim Aıle» ıle canlı bır senaryoyu derinliksız bir sınemayla perdcye getiren ve sevımlilığını daha çok oyuncuianndan alan bir film yapmıstı... Şenf Gören, «Köprü» ile olsun, «Iki Arkadaş» la olsun, yıne belli bir sinema duygusuna ve aniatım rahatlığına sahıp, ama yanlış senaryoların kurbanı bır yonetmen olarak ortaya önemli birşey koyma fırsatım bulamadı... «Ssğ kanat»ın genc Binemacılanndan Salih Diriklik, «Gençlik Köprüsü» ile guncel gençlik sorunlanna kendi açısından bakmayı denerken, ayni kanattan gelen ve asistanlıktan yönetmenlığe geçen Attila Gökbörü, «Smıfta Şenlik»l« önemli bir ses getırmedi.. Toprak Mahsulleri Ofisi Genel Müdürlü£ünclen Ihraç maksadıyle ilânen satışa arz edilen 50.000 ton beyaz arpa ıle 20 000 ton çavdarm ihalesi evvelce duyurulan ılân va satış husu«i şartlarımız hukümlen aynen baki kal•nak uzere 27 Temmuz 1976 Salı eünü saat 14.00'de Toprak Mahsulleri Ofisi Genel Müdürlügunde yeniden yapılacaktır. tlgililare duyurulur. ' E C Z A N E LER (Kumkapı). EYtîP: Oçsehitler, Baflar Tuna (Bayrampasa), Yenı (Ramı), Gürsoy (Alibeyköy). FATtH: Yavuzselim, Halıcılar, Şehremini Merkez. Fındıkzade, İmrahor, Işık, Şifa (Balat). G. O. PAŞA : AU Galtp, Günüsen (K.köy). KADIKOY: S«vgi, Elif. Saray, üral (Göztepe), Erenköy, Fatoa (Kız.top), Şifa (Suadiye), Koprübaşı (Pendik). KARAKÖY: Kuledibi. KASIMPAŞA: Dinçer, (ömektepe>. SARIYER: Oktay, Resitpaşa. ŞtŞLİ: Murat, Altan Atakan, Ümit (Esentepe), Hayat (Çağlayan), Mehmetçik (Çeliktepe), Sanayi. Okmeydanı, Feza (Gültepe>. ÜSKÜDAR: Engül, Kuruçesme. Gümüs, Ükin (Beylerbeyı) '•. Halk (ümraniye). ZEYTtNBVRNH: Bayraktar. ' ATIF YllMATIN BAJARI9: Artık «Eski kuşak» denebilecek yönetmenlerden Lütfı Akad, Halit Refiğ, Metin Erksan, çeşitli nedenlerle fılm yapamazken, Atıf Yılmaz. çalışmayı hem de verimli biçimde çalışmayı sürdüıdü. C«çenlerde Antalya Şenliğjnde de son oylamaya kalan ve Yümaz'a «Yılın yönetmenı» ödülünü kazandıran 4 filmı vesi lestyte de söz ettiğimlz gibi, Yılmas, geçen yıl ticari kalıpları, piyasa isterlerine bir ölçüde uvmakla birlikte, her filmine lcisi (Basın: 20144) 6924 BAKIRKÖY : Yüdız, Onur (Ye çüköy), Yeni (Kanarya), K. Çekmece (Küç.çek), Ünal (Sefaköy), Fikret (Esenler), Osmaniye, Kuleli. Selâmet (Güngören). BEŞİKTAŞ : Şifa, Nursan. Orteköy, Arnavutkby, Arzu (Etiler). BEYKOZ: Beykoz. BEYOGLU : Melis, Hülya, Saghk. EMtNÖNÜ: Park (S, Ahmetl, Ks«ıf (Süleymaniye), Türbeli EGİLMfZ EKOLÜ GÜlDÜfiÛLEItİ: HEOEF. DEV BİH DENİZ GÛCOf TURK DONANMA VAKFINA VAPACAĞINIZ VARDIMLARLA 8U HEDEFE ULAŞABiüRiZ. Smemamıza kendine özgü bir güldüriı anlayısı, bir «Aile komedisi» stili getinneye çalışan Ertem Eğilmez, geçen yılki 2 filmiyle bu tavnra v« belli bir sinemasal düzeyi sUrdtirdü: «Hababam Suufı Snufta Kaldı», «Hababam Simfı.nm sevird nezdin