Katalog

I Portekiz'de yarın başkanlık seçimi yapılıyor ortekiz halkı, 25 nlsan 1974 devrlminden bu yana, yarın üçüncü kez sandık basına gidecektir. Yarın yapılacak başkanlık seçimlerine Gçü yüksek rütbeü subay, birl sivil dört aday katılmaktadır. Bu adaylar: • Kara Kuvvetleri Komutam General Ramalho Eanes (Geçtiğimiz 25 nisandaki genel seçimlerde oylarm yüzde 75'ini alan üç büyiik parti tarafından destekJenmektedir.) • Başbakan Amiral Pinheiro de Azetedo (Hiç bir siyasal parti tarafından desteklenmiyor.) • General Otelo de Carvalho (Dağıtılan Askeri Güvenlik örgütü COPCON'un başkanı olan Carvalho, sol uçtaki siyasal partiler tarafından desteklenmektedir.) • Komünist Parti Ikinci Başkanı Octavio Pato'dur (Komünist Parti'nin adayıdır.) Sosyalist Parti, Halkçı Demokratlar ve Demokratik Sosyal Merkez Partisi tarafından desteklenen General Eanes'in daha ilk turda başkanlık için gerekli çoğunluğu sağlaması beklenmektedir. Lizbonda geçen hafta yapılan bir kamuoyu araştırması, seçrnenlerden yüzde 38 inin henüz kararsız olduğunu, General Ramalho Eanes'in oyların yüzde 33'ünü. Amiral Azevedo'nun yüzde 14'ünü, General Carvalho'nun yüzde ll'ini, Octavio Pato'nun ise yüzde 3'ünü alacagını göstermiştir. P SOSYAIİSTLER, HALKÇI DEMOKRATLAR VE DEMOKRATİK SOSYAL MERKEZ PARTİSİ TARAFINDAN DESTEKLENEN KARA KUVVETLERİ KOMUTANI RAMALHO EANES'İN SEÇİM KAMPANYASI SÜRGÜNDEKİ ESKİ DEVLET BAJKANI GENERAL SPİNOLA'NIN YAKIN ÇALIŞMA ARKADAJLARİ VE SOSYALİST PARTİ TARAFINDAN YÜRÜTÜLÜYOR. EN GÜÇLÜ ADAY EANES, SPİNOLA'YA BENZET1LİYOK yayla, ?0 kez de takdirnameyle ödüllendirilmiş. Gine Bissau'da General Antonio Spinola'nın env rinde çalıştığı sırada Eanes Spinola doitlugu kurulmuş ve gelişmiş. Ramalho Eanes 25 nisan 1974'te Salaıar yönetlmine karşı gerçekleştirilen kansız darbeye, Spinola'nın yanında katıldı ve darbeden hetnen sonra Portekiz televizyonu program müdürlüğüne, daha sonra da Portekiz Radyo ve Televizyonu Genel Müdürlüğüne atandı. Ancak 1»75 martında General Spinola'nın giriştiği başarısız darbenin ardından görevinden alındı ve devlet aleyhine yayın yapmaktan hakkınd» »orusturma açıldı. Eanes, 1*75 martından kasım sonuna kadar, SllâSlı Kuvvetler Hareketinin bir üyesi olmakla birlikte, zamanmın tümünü Lizbon'daki evinde, hiç bir is yapmadan, bahçede çiçek yetiştirip, 2 yaşındaki çocuğuna bakarak geçirdi. P ortekiz'de Devlet Başkanlığının en güçlü adayı Kara Kuvvetlerj Komutam General Ramalho Eanes, sürgündeki eski başkan General Antonio Spinola'nın yakın dostu olarak tanınıyor. Uzun boylu, uzun yüzlü, az konuşan Eanes, sürekli olarak koyu renk guneş gözlüğü takıyor. Hatta bu konuda bir de espri geliştirilnıîş Portekiz'deki sol çevrelerde: Soru Eanes neden sürekli koyu renkli günes gözlüğü takıyor? Cevap Monoklünü gizlemek için... 6u esprinin yaygınlaşması üzerine General Fanes güneş gözlüğü takmayı btrakmış, ama Spinola ile dost luğunu sürdürüyor. Spinola'nın başkan olduğu dönemlerdeki en yakın çalışma arkadaşlan da, Ramalho Eanes'in seçim kampanyasını yürütüyor. 42 yaşındaki general Eanes'in geçmisi de oldukça ilginç. Eanes bir gecede binbaşılıktan generalliğe yukseliverdi. Altı ay içinde de koskoca Portekiz ordusunun yapısını değiştirdi. Kendi deyimiyle orduda «temizlik» yaparak, «solcu askerleriı tasfiye etti. Ramalho Eanes son 15 yılda ise, topçuluk öğretmeni, atletizm lanıpiyonu 5 madalya sahibi askeri kah raman, hükümette bakan ve Kara Kuvvetleri Komutam oldu. Orta sınıf bir ailenin en küçük cocuğu olarak diinyaya gelmiş Eanes. İik ve orta ögreniminden sonra da askerî akademiye girmiş. Eanes'in çalışma hayatı, Lizbon yakmlarındaki topçuluk okulunda öğretmenlikle başlamış. Daha sonra uzun yıllar Portekiz'in eski denizaşırı sömürgelerinden Macso, Angola ve Mozambik'te görevli olarak hulunmuş. Sömürge savaslarındaki ıbaşarıları» nedeniyle, faşist Salazar yönetimi tarafından 5 keı madal Portekiz'de yarın yapılacak başkanlık seçimleri için yüriitülen kampanya bu gece yansı sona erecektir. Olaylı seçim kampanyası, 1 kişinin ölümüne, çok sayıda insanın da yaralanmasına yol açmıstır. Adaylar, seçim kampanyasının son günlerinde faaliyetlerini. nüfus yoğunluğunun fazla olduğu Kuzey Portekiz'de yoğunlaştırmışlardır. SPİNOU'NIN DÖNÜÎÜ Kalp krizi geçiren ve yasamasmdan Umit Jtesilen Başbakan Azevedo, bu seçimlerde pratikte saf dışı kahrken, Ramalho Eanes'in karşısına en güçlü rakip olarak Otelo De Carvalho çıkmaktadır. Carvalho, blucinle ve düğmeleri yarı beline kadar açık gömleklerle yaptığı seçim konuşmalannda Eanes'e ağır suçlamalar yöneltmekte ve onun seçilmesinin General Spinola'nın Portekiz"de tekrar başa geçmesine yol açabileceğini savunmaktadır. Ramalho Eanes'in Arjantin'in Hector Campora'sına benzeten Carvalho, «nasıl ki Campora Juan Peron'un sürgünden dönerek Devlet Başkanlığına gelmesi içm Devlet Başkanı olduysa, Eanes de Spinola'ya Devlet Baskanlığı yolunu açmak için bu göreve adaylığını koymuştur^ derniştir. Carvalho Sosyalist Parti'nin de Spinola'nın ülkeye dönmesi için çaba harcadığını söylemiştiı. büyük parti tarafından desteklenen Eanes'in ilk turda başkan seçilmesi bekleniyor Kara Kuvretleri KomuUnı General Ranıalbo Eanes.. .•rasasına göre ikincl rurda en faz!& oyu alan Ud aday yansacaktır. Kamuoyu yoklamaları ise Eanes'ten sonra Azevedo'ya şans tanımaktadır. Ancak Başbakan'ın ölüm döseğinde olması, kamuoyu yoklamalannın sonuçlarında önemli değişikliklere yol açabilir. sosyalistlerin yafcınlasmasım saglamak. • Halkla Silâhlı Kuvvetler arasındakl ittifakın korunmasma ve Anayasa'nın uygulanmasına katkıda bulunmak. • Son seçimlerde ortaya çıkan halk somutlaşması, yani Meclis'te bir sol çofcunluğun yaratılması ve Komünist Parti'nin de katılmasıyla bir sol hükümetin kurulması için gerekli koşullan yaratmak. Adaylar bu açıklamalarla seçimlere girerken ve halktan oy isterken. Portekizliler de 48 yıllık bir duraklamadan sonra 14 ay içinde üçüncü kez sandık başına gitmektadirler. Portekiz'de Devrünin birinci yıldömimUnde Kurucu Meclis, ikinci yıldönümünde ise Parlamento seçimleri yapümıştır. Parlamento seçimlerinin ilri ay Silâhh Kuvvetlerdeki sol uçtaki partilerlo I«bîrli81 yapan askerlerin ZS kasım 1975'teki başarısız darb* girişiminde ise, 24 saat içinde meşhur oluverdl. Ramalho Eanes aynı gün Devrim Konseyindekl tutucu sııbayların baskmyla Cumhurbaşkanı Costa Gomes tarafındjn Kara Kuvvetleri Komutanlığına atandı. Portekiz'de Ramalho Eanes'in Kara Kuvvetleri Komutanhgına atanması, 25 nisan devriminden bir yıl sonra başlayan sağa kayışın hızlandığı dönemi dc ılmgeler. Eanes de bu hareket içinde Kara Kuvvetleri Komutam olarak ordu içinde kendine düşen «gorevl» yapmış ve sol eğilimli subayları ordudan uzaklastırmıştır. (Dış Haberler Servisl) OCTAVİO PATO Komünist aday Octavio Pato ise seçimlere yaklaşım biçimini ve partisinin politikasmdaki temel doğrultuları şöyle açıklamıştır: • Demokratik sürecin güçlendirilmesine, istikrar kazanmasına ve sürdürülmesine katkıda bulunmak. • Yenl bir «anti komünist kutsal ittifak»ın oluşmasını engellemek. Halk kitlelerinin ve demokratik güçlerin, özellikle komünistlerle «DEVRİMCİ 6AŞKAN ADAYL Kendisini «devrimci başkan adayı> olarak tammlayan Carvalho, seçim kampanyası sırasındakl tüm konuşmalannı «çalışan kitlelerin hareketi o denli güçlü kl, ben başkan olamasaır bile, bu hareket engellenemeyecektir,» diyerek bitirmektedir. Eanes'in aksinb son derecede rahat, esprilerle ve elkol hareketleriyle konuşan, zaman zaman söylevini keserek şiirler okuyan Carvalho, Eanes'i Şili'deki faşist cuntanın lideri General Pinocnet'e de benzetmektedir. Canralho söylevi sırasında zaman zaman da devrimci sloganlar söylemekte ve bu sloganları, kendisini dinleyen halk kitlelerine tekrarlatmaktadır. Carvalho'nun sloganlannın en popüler olanları arasında «Fasizme ölüm», «ıhallan birliğı», «Tutuculara karşı sırof mücadelesi» sayılabilir. sonrasmda ise Portekiz halkı Devlet Baskarunı seçmek üzere sandık başına gitmektedir. Parlamento seçimlerinde hiç bir partinin çogunluğu sağlayamaması nedeniyle bu başkanlık seçimleri bir anlamda Parlamento seçimlerini tamamlamaktadır. Zaten Başkanlık seçimleri yapüıncaya dek Parlamento seçimleri sonuçlanna göre yeni hükümet de kurulmamıştır. Bu arada Eanes'in adaylığı ülkenin en büyük siyasal örgütü olan Sosyalist Parti içinde de uzlaşmazlıklara yol açmıştır. Partinin sol kanadı Eanes'in desteklenmesine kesinlikle karşıdır. Gözlemciler Eanes Soares işbirliğinin seçimlerin ardından da sürmesi halinde, Sosyalist Parti içinde bölünmelerin artacağı görüşünde birleşmektedirler. (Oıs Haberler Senrlsl) il Ölüm döşeğindeki aday: Azevedo «OZGURLUK VE GÜVENLJK» Üç büyük parti taraöndan desteklenen ve ilk turda başkan seçilmesi beklenen General Eanes ise Carvalho'nun aksine, koyu renk takım elbiseler, beyaz gömlek ve koyu renk kravatlar içinde, çok az gülüp, mümkün olduğu kadar az konuşarak seçim kampanyasını yürütmektedir. Portekiz'deki gözlemciler, Eanes'in seçim kampanyasırun onun yerlne Sosyalistler Parti ve Spinola'nın yakın çalışma arkadaşlan tarafından yürütüldüğünü belirtmektedirler. Ramalho Eanes ise, kendisi baskan seçildiği takdirde Sosyalist Parti Lideri Mario Soares'i Başbakanlığa atayacağı konusunda şimdiden söz vermiş bulunmaktadır. Seçim kampanyası sırasındaki konuşmalarına «özgürlük ve güvenlik» kelünelerlyle başlayan Eanes ise söylevini şöyle sürdürmektedir: • Ülkemizin smıf mücadelesi ve devrime değil, barışa ve uyum içinde birarada yaşamaya ihtiyacı vardır. Tüm Porteldzli analar, çocuklannın geleceğinden korkmamalı. Darbelerden artık söz edilmemeli, Portekiz'in kalkınması için de herkese daha iyi ve daha fazla iş sağlanmalı.» Eanes konusmalannda işçinin de kendisine göre tanımını yapmakta ve tüm memurları, öğretmenleri, köylüleri, çiftçileri ve küçük ve orta işletme sahiplerini işçi olarak nitelemektedir. Ramalho Eanes seçim kampanyası sırasında yaptığı kısa konuşmalarda zaman zaman büyük çelişkiler içine düşmektedlr. örneğin bir önceld cümlesinde Komünist Parti'nin Portekiz'de istikrann korunması konusunda en büyük tehlike olduğundan söz eden Eanes. bir sonrakl cümlesinde ise Kurucu Meelis tarafından hazırlanan Anayasa'ya bağlı kalacagı vaadinde bulunmaktadır. Oysa ld, Anayasa'nm temel i'.keleri Komünistlerin elkn olduğu dönemde saptanıruş olduğundan Eanes'in ve Sosyalist Parti'nin vaadlerine ters düşecek niteliktedir. B aşkan »daylanndan Başbakan Pinheiro de Azevedo. seçimlere 5 gün kala geçirdiği ağır enfarktüs nedeniyle laten az olan seçilme şansını şimdiden daha da yitirmiş durumda. Azevedo, Devrim Konseyi ve Silâhlı Kuvvetler Hareketi içindeki sag ejilimli subaylann basIcısıyla General Gonçalves'in başbakanlıktan ayrılmaıı Uzerin* 19TS yılının •ylül ayında başbakan lığa getirildi. Deniz Kuvvetleri Komutanıyken bu göreve atanan Azevedo, o günlerde diplomatik çevreler tarafından «siyasal ve askeri yönetimde büyük bir bilinmeyen. olarak tanımlanıyordu. Yakın çalışma arkadaşlan ise onu daima geride duran. çekingen ve gösterişli davranışlarda bulunmaktan kaçınan bir kisi olarak anlatıyorlardı. Pinheiro de Azevedo, geri planda kalmasına ragmen Portekiz'de devrimin başlangıcından bu yana en üst düzeydeki az sayıdaki yöneticiden biri oldu. Devrim gecesi Ulusal Selâmet Cuntası adına yayınlanan bildiride Azevedo'nun ismi ve imzası. General Spinola ve General Gomes'ten sonra üçüncü sırada yer alıyordu. Azevedo, devrimin ardından ülkede sağa kayışın güçlendiği bir dönemde Başbakanhğa geldi ve onun Başbakanlığında, çoğu zaman da kendi iradesinin dışında bu sağa kayış hızlandı. Azevedo başbakanlığı sırasında oldukça güç günler de yaşadı. Inşaat işçileri tarafından 37 saat süreyle Parlamentoda hapsedildi, Lizbon'daki siyasal karışıklıklar nedeniyle bakanlanyla birlikte bir süre Kuzeydeki Porto kentine tasındı. Başkanlığa adaylığını koydugunda ise hiç bir parti tarafından desteklenmedi, yalnız bırakıldı. Jose Baptista Pinheiro de Azevedo, 1917 yılında Portekiz'in Afrika'daki sömürgelerinden Angola'da dünyaya geldi. 17 yaştnda Deniz Harp Okulunda ögrenime başlayan Azevedo, 1957 yılında deniz albayı oldu. Deniz Harp Okulunda on yıl süreyle öğretmen olarak görevde bulunan Azevedo. 1968 71 yılları aTasında Londra'da asker: atase olarak görevde bulundu. Komünist aday Pato'nun seçilme şansı yok • KOMÜNİST PARTİ'NİN İKİ NUMARALI ADAMI O U H OCUVİO PATO, BA5KAN ADAYLARI ARASINDA SUBAY OIMAYAN TEK KİŞİ CARVALHO: DEVRIM'IN MiMARLIĞLNDAN TUTUKEVINE... ŞIMDI DE BAŞKAN ADAYLIGINA... ortekiz'deki başkanlık seçimlerine Komünist Parti tarafından aday gösterilen Octavio Pato, başkanlık adaylan arasmda subay olmayan tek kişi. Parti Genel Sekreteri Alvaro Cunhal'in ardından Komünist Parti'nin iki numarah adamı olan Pato, Kurucu Meclis'teki komünist grubun da başkanı. P ortekiz'de sol uçtaki siyasal partilerin başkan adayı olan 38 yaşındaki Otelo Saravia de Carvalho, başkan adaylarır.uı en genci. Seçimlerle ilgili olarak yapılan son kamuoyu yoklamasında kendisine ancak '» lllik ba şans tanınma&ına ragmen, Carvalho renkli kişiiiği ve ateşli demeçleriyle, Başkan adaylan içinde kendiiiden en çok söz ettireni ve en ünlüsü. Otelo de Carvalho, 25 Nisan Devrimi'nin ardından adı sm sık dünya basıruna yansıyan bir Portekizli j'önetici. Dünya kamuoyu Azevedo ile Eanes'i ancak, ülkede saga kayışın ba^lamasındar sonra tanıdı. Komünist Parti Baska:* Yaıdımcısı Octavio Pato'nun adı ise, Başkanlıga adaylığınm konmasından sonra duyuldu ilk kez. 25 kasım ı975'teki so! uçtaki subayların ayaklanmasmdan sonra rütbesi generallikten binbaşılığa indirilen Otelo de Carvalho, Forteki; Devriminden bu yana yaptıgı açıklamalar ve çelışik davranışlarıyla. bir anlamda bu ülkede iki yıl içinde meydana gelen gelişmeleri de simgeler. Devrimin ilk gürJerinae «Portekiz'in Nasır'ı», «Devrim'in Miman» olarak tanımlanan Carvalho, aradan daha bir buçuk yıl bile gcçmeden tutuklanarak iki ay hapista yattı. P TUTÜKEVİNDE 9 Yll 51 yaşında olan Pato'nun siyasal faaliyetleri çok genç yaşlarda başlamıştır. Yoksul bir ailenin 8 çocugundan biri olan Pato, 14 yaşında eğitimini yanda bırakmak zorunda kalmış ve bir çorap fabrikasında çahşmaya başlamıştır. Pato 16 yaşında Komünist Parti'ye üye olmuştur. 35 yıldır sürekli olarak Komünist Partisinde çahşan Octavio Pato, partinin gençlik örgütünü oluşturmuş, daha sonra da Lizbon bölgesel örgütünün başına getirilmiş. 1961 yılmda turuklanan Pato, 4 ayı hücre hapsi olmak üzere toplam 9 yıl tutukevinde kalmıştır. Otelo Saravia de Carvalho Sol uçtaki örgütler destekliyorCarvalho, 25 Nisan Devrimi'nin ardından kurulan Askerî Güvenlik Orgütü COPCON'un başına geünlmesiyle dünya kamuoyunda adını duyurdu ilk kez ve 1974 yılı sonunda Devrim Korıseyi içindeki sağ eğilimli subaylann tasfiyesinde ve daha sonra 11 mart 1974'te Spinola tarattarlannın sağ darbe girişiminin bastırümasında Carvalho nun admdan, ordu içindeki devrimci kanadm lideri olarak söz edilmeye başlandı. Komünist Parti ise. Carvalho'ya karşı başlangıçtan beri çekingen davranıyor ve onun «siyasal eğitımitrun eKsis olduğundan ve «Eonapartist etüim»lerinin bulundugunuan söz ediyordu. Can'alho'nun bazı çevrelerde «maceracı» olarak tanıınlanan kişiliği, yakın çalışma arkadaşı olan ve Komünist Partiye yakınlığıyla tanınan Başbakan Gonçalves'in sağ eğilimli subayiar tarafından tasfiyesi sırasında gösterdiği hareketsizlikle daha da güçlendi. Yorumcular Carvalho'nun bu tutumunu, Devrjm'in sağ kanat tarafından deııetim altına alınmasıra yol açan önemli yanlışlardan biri olarak tanımladılar. Ancak Gonçalves'in görevinden aynlmasından sonra, sag kanadm yaylım ateşi bu kez de Carvalho'ya yöneldi. O günlerde Devrim Konseyi Carvalho'yu COPCON başkanlığından ve Lizbon Askeri Bölgesi Komutanhğından uzaklaştırmak istedi. Bu girışimı, kendi emrindeki askeri birliklerı alârma geçirerek engelleyen Carvalho kasım ayınaaki ışgı nareketlenvr6 yeniden ön plana çıktı. Kasım ayı ortasmda inşaat işçileri Parlamento'yu kusatarak, Başbakan Azevedo ve hükümet üyelerini 37 saat kadar mahsur tuttukiannda, Carvalho'nun Lizbon Askeri Bölge Komutam olarak. askerleri işçilere karşı harekete geçirmemesi ve bu yöndeki baskUara karşı direnmesi," Carvalho ile sosyalistler ve sağ eğilimli subaylar arasındaki iplerin tamamen kopmasma yol açtı. Ancak bu olaydan bir hafta kadar sonra 25 kasımda Tangos'taki paraşütçü birliklerin giriştiklen ayaklanma eylemi, Carvalho'nun siyasal alandaki etkinliğınin bir aniamda sonu sayılabilir. Ayaklanmanın ertesi günü Carvalho görevinden aluırü ve COPCON lağvedildi. Carvalho bir kaç gün sonra da tutuk'indı. Tutuklu bulundugu iki ay süresince tutukevinde y.irler yazdı. Serbest bırakılöıktan sonra ise zaman z?man verdiği ateşli demeçlerc karşın Başkanlığa adaylığını koyuncaya dek her hangi bir sivasal faalıyette bulunmadı, AZEVEDO Hiç bir parti tarafından desteklenmeyen ve geçirdiği enfarktüs nedeniyle seçilme şansını daha da yitiren Başbakan Azevedo ise seçim hesaplarını Eanes'in ilk turda seçilememesi üzerine yaptnaktadır. Eanes'in ilk turda yeterll çoğunluğu sağlayamaması halinde seçim BAŞBAKAN AMİRAL PtNHEİRO DE AZEVEDO Hiç bir parti tarafından desteklenmemesine ratmen, Ramalho Eanes'in en güçlü rakibl Ancak seçimlere 5 gün kala geçirdiği kalp krizi, seçilme saosını azaltıyor. SPD Kurultayında Schmidt'in durumu güçlendi rekecekür. Çünkü SPD fle FDP, koalisyonu sürdürmeye kararlıdırlar. Dortmund'da, genç sosyalist (JusoHann önerileri yine reddedilmisrir. KURULTAY'DA ALINAN KARARUR, BATI ALMAN SOSYAL DEMOKRAT PARTİSİ'NOE SAĞA KAYİSJ VUR6UUİY0R. BU KARARLARDAN BİRİNDE S.ÖYLE DENİYOR: «SPD, SEÇİM MÜCADELESİNE GİRERKEN KENDİNE «BAYRAK. OLARAK BAJBAKAN HEtMUT SCHMİDT'I SEÇMİŞ1İR VE ONSUZ HİÇ BİR JEYİN YÜRÜMEYECEG1NE SEÇMENLERÎNÎ İNANDIRMAK İÇİN BUYÜK ÇABA HARCAMAKÎAOIR.» •JUSO LAR SPD'nin, 110 yıllık tarihinde en büyük zaferini kazandığı 1972 seçimlerinden önceki ünlü kurultayımnda yapıldığı Dortmund'da partinin 35 yaşmaltındakı üyelerinden oiuşan, daha solcu genç kuşağı «Jusolar» ve «Kodamanlar» arasmdaki temel çekişmeler de sözkonusu olmus ve tıpkı, geçen yılm kasım ayında yapılan olağan Manniıeim Kurultayında olduğu gibi, bu kez de rafa kaldınlmıştır. özetle bu görüş ayrılığı, devletin ekonomıye hangi ölçüde kanşacağı sorusunda düğüm UFU K SâVA} Faşbakan Schmidt, Kurultay'daki konuşmasınrta Hıristiyan Demokratlara. «Lâfla iç savaş» çıkarmama konusunda uyarıda bulunur ve onları, «Anayasa'nın ortak çatısı altırta geri dönmeye» çağınrken, aynı zamanda muhalefetten «düşünsel alanda çevre kirlenmesine yol açmamalarını» ve Tevrat'taki on buyruktan biri olan «yalancı taruklık etmeme» kuralına uymalannı da istiyordu. B undan kısa bir süre önce muhalefetteld Rıristıyan Demokratlann (CDU) Hannover'de, ufak koalisyon kanadı, Hür Demokratlann (FDP) ise Freiburg'da yaptıklan seçim kurultaylanndan sonra geçen hafta sonunda ana hükümet partisi Sosyal Demokratlar (SPD) de, geleneksel «ka!e»leri Dortmund'da, yani Ruhr bölgesinin «kal bi»nde, seçim kurultaylannı yaptılar. Bu kurultay sonunda herşeyden önce Uç nokta ortaya çıkmıa oldu: SPD ileri gelenlerl, gerekirse hâlâ nükte yapabilecek kadar mizah sahibi olduklaruu da, Kurultayın başında kanıtladılar: Açılış için yapılan basın toplantısmda, bini aşkın gazeteci arasmda yayılan ilk haber, Belgrad'daki YugoslavyaBatı Almanya futbol maçının ilk devresini, Yugoslavlann (yahut SPDIiler arasmda «0usolar>a benzetilerek söylendiği gibi, «Jugolar.m) 20 önde bitirmiş olmalanydı. Bu haber üzerine, gençliğinde uzun süre bizzat futbol oynamış olan parlamento grubu başkanı Herbert Wehner, birkaç gün önce muhalefet lideri, Hıristiyan Demokrat ve Başbakanlık adayı Helmut Köhl'ün Belgrad'da Başkan Tito ile buluş tuktan sonra, sanki onunla çok önemli kararlara varmış gibi bir havaya bürunmesine imâda bulunarak gazetecilere, yapmacık bir «masumiyet> içinde şu soruyu yöneltti: «Acaba birinci devrenin 20 Almanlar aleyhine bitmesinı de sayın Köhl, Belgrad da Mareşal Tito'yla mı kararlaştırdı dersiniz?» İkinci «kahkaha başansunı da Başbakan Schmidt, birkaç dakika sonra kaydetti: Birkaç gün önce, vaktiyle sırf Doğu Almanya'ya karşı ordu niteliğinde kurulmuş bulunan «sınır bekçileri>nden iki subayın Doğu Alman askerleri tarafından tutuklanması, kamuoyunu çok ilgilendiren olaylardan biri olduğu için, Başbakan Schmidt'e ilk sorulan sorulardan Mri, bu iki subayın akıbetine ilişkindl. Schmidt, bunun üzerine, ertesi gün öğle saatlerinde, bu iki subayın Doğu Almanya makamlarınca salıverileceklerini bildirince, salondaki gazeteciler arasından a^âns muhabirleri, büyük bir gürültüyle, itişerek ve neredeyse birbirlerini çiğneyerek kapılara doğru koşuştular. Niyetleri. nasıl olsa hepsine birden aynı anda yetişmeyecek olan telefonları, öbür arkadaşlanndan önce kapmaktı. Ortalık b'raz yatışmoa Echmidt. <*izüne Werner'den hiç de geri kalmay? bir «masumiyet ve şaşkmlık» ifadesl vererek ;oy!e dedi: «Arkadaşlar niye acele ediyorlar? Ben de bunu birkaç saniye önce ajanslardan cğrendim. .» ALMANYA MEKTUBU Tağmur ATSIZ • SPD, seçim mücadelesine girerken kendine «bayrak» olarak Başbakan Helmut Schmidt'l seçmiştir ve onsuz hiç blrşeyin yürümeyeceğine seçmenlerini inandırmak için büyük çaba barcamaktadır. • Bu yılın ilk aylannda, hatta şimdl bile, SPD mensuplannın, 3 ekirn seçimlerinden lazla ümitsiz olmalan yolundaki gftrüşler yanlıştır. Bu konuda belirli bir «moral egitimi» basanyla uygulanmıştır. Zaten ekonomlk bunalımın atlatılmış olması ve Işsiz sayısının daflOO.Onodolayına düşmesi iyimserlik havasının vayılmasını kolaylaştır maktadır. • Hıristiyan Demokratlann tktidarn eeçme leri için mutlakn salt çogunluğu kazanmalan ge lenmektedir. «Jusolar», daha fazla planlama ve devletçilikten yanadırlar. Üst kademedekiler bun dan çekinmektedirler. Willy Brandt ise, bu alan da «Jusolar»la belirli bir paralellik içindedir ve so? konusu devletçiliğin, plancılığın, Doğu bloku plan lamacılığı 11e en ufak bir ilintisi bulunmadığmı hatta bu alanda ilk etkin adımlan da. Fransa'da De Gaulle gibl bir sağcının attığın) her fırsatts anımsatmaktadır. Bu konusmadan sonra, Kurultay'ı lzleyen btnl aşkın yerli ve yabancı gazeteci, seçim mücadelesınin bu kez Pederal Almanya'da az rastlanır sertiıkte boyutlara ulasacagına biraz daha lnanmakr aydılar. Zaten Hıristiyan Demokratlann Hannover Seçim Kurultayı ve «sosyalizm yerine özgüriuk> sloganından sonra buna inanmak, biraz da safdillik olurdu. Bütün sert ve savaşçi görünümlerine karşın,