Katalog

ÇAĞDAŞ YAYINLARI Yazın ve Yaşam DOÇ. IAH5IN YÜCEL Bır bilim artamıruD edebıyat ve sanat dünyamızs bakışlan. Fiyah: 15. TL. Uıtme Adresi ÇAGmS Y ^ l \ t \ R ] Halkevi Sokak: 3 9 4 1 Cağaloğlu İstanbu] umhuriyel 53. m , SAYI: 18643 Kurucusu: YUNTJS NTADÎ 23 HAZİRAN 1976 ÇARŞAMBA Irt ÇAĞDAŞ Î A J I N L A R I MEKTUPLARIYLA HALiKARNAS BALIKÇISI AZRA ERHAT FÎYATT 20 LÎRA ÎSTEME ADRESÎÇ*ĞD%Ş YAYINLARI Halkevl Sokak, 39/41 Cağaloğlu/IST. Türk Amerîkan savunma aniaşması onaylanmazsa iki kademeli kararların uygulanmasma geçilecek Türkiye NATO'nun askerî kanadından çekilecek Yunan Dışişleri Bakan Yardımcısı: "Ege'de çatışma tehlikesi var,« BEBN Ege Kıta Sahanhğı konusunda Bern'ds Törk r» Yunan delegasyonlan arasındakı gorusmelerden sonra, bir demeç veren Yunan Dışişleri Bakan Yardımcısı Konstantin Stavropulos, cTaraflar arasında gorüsme yapüamaması ve çeşıtlı tahnkler, bolgede çatışma tehlıken yaratabılir» demıştir. (Dtrmm Sa. 9, S(L • 4») Italya'da seçim sonuçlarmm siyasal bunalımı arttırması bekleniyor Kosta DAPONTE bildiriyor îtalya'da Sosyaüst Partının merkez sol hukumete dıştan sağladığı destegı çekmesı Uzerine bellren sıyasal bunalımı gıdermek amacıvla yapılan er ken seçımler. ulkedekı sıyasal çıkmazm boyutlarını daha da arttıracak bıçımde sonuçlanmıstır. Seçımlerden tek kârlı çıkan partı Komünist Parti olmus, Hrıstıyan Demokrat Partı ülkenın en büyuk partısı olma durumunu korurken. 1972 genel 5eçımlermde aldıgı oy oranını da korumuş. dığer butün partılenn oylannda ıse düşüş gorulmus(Devamı Sa. 9, Sü. 4 de) 187 bin emekli, dul ve yetimin aldıklan maaşlar artmıyor ANKARA, (Cnmhurivet Bürosu) TÜM DEB Özlük îşleri Buro»u yetkili uzmanlan, emeklj. dul ve yetımlenn, son değışıklıkten sonra ellerıne geçecek maaslarını kesın olarak hesaplamıştır. Eskı tablolar, bu kesımın, bulunduklan dereceler ve tahsıl durumlan gozonünde bulundurularak düzenlenmıştır Tablolaruı ıncelenmesınden ortaya çıkan en onemlı sonuç, 1970 öncesi emeMflerle 1970 yılı sonrası emeklılerı arasındakı uçurumun, MC ıktıdarmın iddıasırun aksıne, dennleştığıdır. Bır ornekle somutlarsak, ılkokul mezunu 42 yılhk 1970 oncesi emekli bır memur 2772 TL. alırken, aynı şartlarda 1970 sonrası bır emeklı 4932 TL ahnaktadır, aradakı fark 2160 TL dır. Boylesıne büyük bır farkın dogmasına neden, 1970 oncesi ılk okul mezunu memur emeklısinın vedınci derecenin dokuzuncu kademesme kadar jükselebılmesın« karşın, 1970 sonrası emeklınm bınncı dereceye kadar yükselebılmesıdır (Devanu Sa. 9, Su. 1 de) Oyun Bozanlar A nlatun özpürlüjü demokrasinin terael kurallanndan bındır. Bu ozgürliığun yasaklandığı, hatta sınırlandıgı ulkelerde gerçek demokrasiden söz etmek olanağı .voktur. Kaba kurvete baş vurmamak, kendi duşuncesini zorta baskalaruı» kabul ettinneve kalkışmamak koşulu ile herkes ınançlarını, rahatça kamuya ulaştırabilmek hakkına sahip olmalıdır. L'vgar toplumiarda duşunce sııçu dije bir suç tanınmaroaktadır artık. Bir diışünce ya doğru. ya da yanlıştır. Doğrunun saptanması tse ancak karşılıklı tartışmalann Reçerll olduğu bir ortamda mumkündur. Bunun bojle olduğu bihndiği içındfr ki, 1973 &eçımlcrınden sonra kurulan CHP MSP orUk hukumet programuıda TCK'nun fikır suçlarivic Ugilı 141. 142. ve 163. maddeleıinid değıştirilerek yeni koşullara uydurulacağ» açıklaıunıstı. Ne var ki. daha ortaklık borulmadan once bır bolum MSP' li Muslumanlar sozlennden caymışlar, koallsyon protokolünde yer verildigı halde 141. \e 142. inaddeder hükum gıymiş fikir suçlularının affına karşı çıkmışlardı. Eğer CHP MSP ortaklıgı MSP'lı MuslumanJarın tutarsız kaprisleri yuzunden bozulmayıp da bugüne dek yurmebilsejdi, yıırdumuzda açık demokrasiye dogru önemli adımlar atümjş olacak, o arada antidemokratık nitelığı gozlere baUn, bjç bir ozgurlükçu ulkede eşine rastlanmayan Devlet Güvenlik Mahkemeleri de kaldırümış bulunacaktı. \azık ki, kımi polıtıkacüanmızın ıçtensız ard nıjetli tutum ve da\ranışiarı vuzunden Işier kanşmış. toplumsal yazjtımız gerısın gerıve kayar bir hal almı$tır. Ajıayasa Mahkemesı'nin geçen yıl bıçim yonunden ıptal ettıgi DGM Yasası yerine bır yenısınin hazırlanması bugun soz konusudur. Gerçı bu olağanustu mahkemelenn jetkıleri konusunda cepbe orlakları arasında gorus avrılığı çıkmışUr. Ard niyetlı MSP'lı Muslumanlar, lajıklık Ukesıne ajkın olarak devlet duzenını dınsel temeller uzerine oturtmak amaciyle yapılacak propagandalan vasaklayan 163. madderun DOM'lerl yetkı sınırlan dışında tutulmasıru istcrken CGP, bu öneriye karşı gelmekte, tum fikir suçlarını aynı Mahkemelenn yargılaması gerektiği tezıni savunmaktadır. ¥ani, MSP'li Muslumanlar kendi vandaşları rahatça halka zehir saçsın ama karşı tarat aezını açamasm demeye getirmektedirler. Komısvonda çozume bağlanamavan konu, uç avn vasa onerisi haUnde Millet Meclisi Başkanlıgına sunulmuştur. Bizce üziicü olan. bunca yıllık çabalara karşın ozgurluk yolunda bala vertauzde saydığıtnızı gormektir. Demokrasinin temel kurallarından bıri anlatun ozgurluğu ise, o ozgdrlüğün koşulu da yargı gu\encesidir. Suç işledJgi sa\ı üe Mahkemeye verilen bir insan ancak bıç bir tesire kapılmayacağina ınandıgı yargıçlar kar«iisında kendıni korkusuzca savunabılır. O^sa, olağanustu nitelıgı besbellı DGM yargıçlan hukumet tarafından seçUmekte, bovlece yarçı erki buyıik olçude bağımsızügını \itirmektedir. Bir başka deyimle iktidarı elinde tutanlar beğenmediklen duşunce sahipleri kaı>ı"sında hem savcı, hem yargıç, durumuna geuııektedirler. TCK'nun 141. ve 142. maddelert zaten çok agır bükumler içeren antıdemokratik, çağ dışı ceza maddeleridir. Bunları kaldıracak, hiç depılse değıstirip hafifletecek verde olduğu gibi korumak. ustelik saruklan iktidarca seçilmiş vargıçlara teslim etmek, Tiırk demokrasısi hcsabına utanç \erici bir durumdur. Bn utançtan kurtulrnak için hıkmadan. usanmadan milletçe çaba harcamalıyız. ANKARA, {Cumlrarlvet Böroso) Dort yıl sürelı olan ve Türluye'ye 1 milyar dolarlık yardunı ongoren Türk Amenkan Savunma îşbirlığı Anlaşmasının ABD Kongresmce onaylanmaması durumunda, Türkıye'nın çok önemll Te cıddi kararlar alarak, bunları kısa sürede uygulamaya koyacağı oğrenılmiştır. Askeri kesım ıle hükumet çe» relerınce uzun suredir nazırlıkla n surdurulen ve Turk • Amenkan ilışkilenne jenı boyutlar ka zandırması beklenen kararlara gore, Türkıye'nın ıkl ana mad deden olu$an bır uygulamaya g\ nşeceğı bıldjrılmiştır. Türk hukumetınce, sozü ge çen anlaşmamn ABD Kongresın ce onaylanmaması ya da tem muz avından sonraya bırakılması durumunda. bınncı bolümde Turgut GÜNGÖR «Bır yıl önee Türk komutanlan na devredılen ABD tesıslerımn işlerlığının tumune el konuiması», ıkıncı bolumde de «Savun ma alanında belıren açığı gıderi cı yenı sılâh kaynaklarının yaratılması ıçın Türkıye'nm NATO'nun askerî kanadından çe blmesi» kararlanmn uygulanma suıa geçılecektır. Ofrenıldıgıne gor« Türkiye. NATO'nun sıyasal yapısı ıçınde yer almasını sürdurecek, ancak standart sılah uygulamasına bağ lı kalmamak amacıyla NATO' nun askerî kanadından çıkacak. syrıca Turk topraklan üzennde bulunan ttım NATO tesısleruıın bir yıl icmde vabaneı askerlerSa. 9, Sa. 1 de) KORUTÜRK VE ÇEAUSESCU BALKAN ÜLKELERİ ARASJNDA İLİŞKILER1N GELİŞTİRİLMESİ GEREKTlClNİ BELÎRTTİLER AVKAR4, (Cumhuriret Burosn) Romanya Devlet Başkanı Nıcolai ÇeauEescu, dort gunlux resmı bır zıyarette bulunmak uzere dun Ankara'ya gelmıştır Saat 11.30'da ozel bır uçakla Esenboğa Havaalanına gelen konuk Devlet Başkanı ve eşı Elena Çeausescu, Curnhurbaşkanı Fahn Koruturk ve eşı tarafından uçafın merdıvenlerınde karşılanmışlardır. Daha sonra ıki Devlet Başkanı, kendi ulosal marşlannı 21 pare top atımı sırasında dınlemışlerdır. Bu arada, dana önce Çeausescu'nun u çagına eskortluk yapmış olan THK'ne bağlı jetler, alçak uçuş yaparak konuk Devlet Baskanını selamlamışlardır. Ulusal mars ların dmlenmesınden sonra, Çeausescu, «Merhaba asker» diyerek toren bırlığım selamlamıştır. Her ıkı Devlet Baskanı, seref s«lonunda bir süre dınlendikten sonra Çankaya'dakı Pembe Koşk e gıtmışlerdır Karşılama toremnde Senato ve Meclıs Başkanları, Başbakan Demırel, CHP Genel Başkanı E cevıt, Genelkurmay Başkan Sancar, Başbakan Yardımcıları Feynoğlu ve Turkeş ıle ılgılı Bakanlar ve Kuvvet Komutanlan ıle öbür yetkılıler hazır bulunmuşlardır. Romanya Devlet Başkanı, hataalanında basına herhangı bir demeç vermemıştır. Çeausescu ıle bırlıkte oğlu Nıcu Çeausescu, Romanya Başbakan Yardımcısı Gheorghe Oprea ve Dışişleri Bakanı George Macovescu da Ankara'ya gelmışlerdır sâygı duruşunda bulunmuştur. Çeausescu daha sonra Cumhurbaşkanı KorutUrk'ü zıyaret etmıstır. KORUTIIItK'UN YEMEGI Curnhurbaşkanı Koruturk ve eşı, konuk Romanya Devlet Paşkanı ve eşı onuruna dun gece TBMM toren salonunda bır >emek vermıslerdır Koruturk ve(Deramı Sa. 9, Sü. 7 de) MHP yurtdışı eytemlerî konusunda Meclis Başkanı Güven AMITKABRI ZITARH Konuk Devlet Baskanı daha sonra Anıt Kabri zıyaret ederek milletvekilleri için zamfı Ödenek uygulatmıyor ANKARA, (Cumhuriyet Burosu) Emeldı parlamenterlerın emeklı aylıklannın IOOOJ200 yerine, Genelkurmay Başkam'nda oldugu gibı 1000f 600 uzerınden hesaplanmasına degm yasanm yururluge gırmesınden sonra, parlamenterler, Meclıs tahakkuk yonetıcılerıne başvurarak, odeneklenn de «zamlı» verılmesını ıstemeye başlamışlar, ancak bu ıstek kabul edılmemıştır Meclıs Baskanı Kemal Guven'ın, 1000+600 uzerinden ödeme yapılması ısteğıne karşı dırencını sürdurdügu bıldmlmektedar. (Devanu Sa. 9, Sfi. 5 d«J Anayasa Mahkemesi önünde <(Sözlü açıklama,, yapacak ANK4RA. (CumhurtTH Bârosu) MHP'nin Almanyadakı örgutlennın kapatüması konusundakı davay: dunku toplantısında ele alan Anayasa Mahkemesinın karanna gore, mahkeme, MHP Genel Başkanı Alpaslan Türkeş'ı veya Yargı tay Başsavcısını çagırıp dınlıyerek, konuyu açıklıga kavuşturacaktır «Sozlu açıklama» Anayasa Mahkemesi Kuruluş Yasasında ve ıçtuzuğunde yer almaktadır Bır konu gereşı kadar açık olarak mahkemeye yansımamışsa. mahkeme «sozlü açıkma»ya başvurmakta ve dâva edılen tarafı duılemektedır. Bazl durumlarda. dâva edılen de «soz(Devanu Sa. 1, Sfi. i daj Görevınden alındığı halde Sanayı Bakanı tarafmdan kollanan İSDEMİR müessese müdürü dün tutuklandı tSKENBERCN, (Cumhurnet) Türkiye Demır Çelık Işletmelerı Genel Mudüru Rusen Gezıcı'rün ısteğıyle Mudurler Kurulu tarafından görevınden alınan tsken derun Demır Çelık Fabrıkası MUessese Muduru Ismaıl Hakkı Yaraş, Genel Mudur Yardımcılannın Savcılığa yaptıkları şıkâyet üzerıne dun Dortyol ılçesı Sorgu Yargjçlığınca tutuklanarak cezaevıne gonderılmıştır İSDB^IIR Müessese Mudürluğu Sanayi ve Teknolojı Bakanı Abdulkerım Dogru ıle Turkıye Demır Çelık îşletmelerı Genel Mudüru Ruşen Gezıcı arasında bır anlasmazlık konusu halım almış, Bakan Doğru'nun Yaraş'ı gorevde bırakmak ıstemesıne kar şın, Gezaci Yaraş'ı 21 nısanda gorevden aldırtmış, yerine Selâhattuı Kırhan adlı kışının Müessese Muduru olarak getırılmesmde dı retmısur. Bakanla anlaşmazlığa duşen Ge nel Müdurun yardımcıları Halıt Ilhan üe Aydın Emre de, gorevıne son verilen Yaraş'm makamını zorla isgal ettığmı, yetkısız ola(Devamı Sa. 9, Sü. 7 de) Beyrnt'un hemen her ka^şagında rastlanabUen bsriksUar çaöşma olmadığı surece çocuklara oyun alanı oluyor. Askeri Yüksek )dare Mahkemesi Ozaydınlı davasında 2 ay süre isteyen Hükümete yalnız 20 gün süretanıdı ANKARA (AVKA) Askeri Yüksek Idare Mahkemesi Ikırcı Daıresı, Orgeneral Irfan Oza\dınlı nın açtıgı davada. cevap ver mek üzere, ıkı ay süre talep eden Başbakanlıgm ıstegını readetmıştır. Mahkeme, Basbakanlıfa cevao vermesı ıçtn, ıkı ay yerıne, vırmı gunluk sure tanırnıstır. Yüksek Askerî Sura uyesı Or general Irfan özaydmlı, Hava Kuv\etleri'ne, Korgeneral nitbesuıde bulunan Ceroal Engın'ın (Drvamı Sa. 9, Sfl. 5 de) SAVAŞ ALANINA DÖNEN SOKAKTA DÖRT BIR YANDAN MERMİ YAĞIYORDÜ 14 15 YAŞINOAKt ÇOCUK. ELINDEKI OIOMATIK TÜFEKLE BEYRUT CEHENNEMI Aykut SAĞANAK BIR ŞEYLER SOYLEMEYE ÇAUJJRKEN. SIĞINOIGIMIZ KAP1 GIRİN TISINDEN BA^MIZI 6ILE ÇIKARAMIYORDUK. Danıştay "Kara Çarşaflı Gelin,, fjlmi hakkındaki yasaklama kararını durdurdu %NKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Fılm Sansur Komısyonu tarafmdan yurt ıçınde ve yurt dışında gostenlmesı uygun gorülmeyen «Kara Çarşaflı Gelin» adlı film için Danıştaya yapüan başvuru Danıştay 12 Daıresı tarafından haklı gorulmuş ve sansur kararı ıçın yurutmeyı durdurma kararı venlmıştır (Devanu Sa. 9, Sfl. 3 de) GÖZLEM UÛUR MUMCU Bır Kiîçük Nokta... DGM ile ilgili yasa önerileri perşembe günü Komisyonda elealınıyor ANKARA, (Cumhuriyet Meclıs Anayasa Komısyonunun MSP'lı Başkan VekıUennden Ab dülkadır Öncel, Anayasa Komıs yonu uyelenne çağnaa buıuna rak Komısyonun yarın saat 10'da toplanacağını bıldınnıştır. Anayasa Komısyonunda cep he ortaklarınca verilen Devlet Guvenlık Mahkemesi yasa onenlerı vardır Komısyon toplanabıl dıgı takdırde, onenlenn bırleştırılecegı ıfade ecülmektedır Anayasa Komısyonu Başkan AP'lı Ismaıl Halikı Ketenoglu hastalanıp hastaneye vattığından Komısyon toplantısına çagrı MSPIı Öncel tarafuıdan vapılmış tır. Komısyon fründemınde ayrı ca, İslâm Konferansı yasasının | onavlanması da vardır.. ahya Üemireluı mobilva Ihracati kıırcalandıkça. yeni jo'suzluklar ortaya çıkınaktadır. Onceki gnn \iMiılanan Malive Bakaulığı Müfettiş raporu, memJekctte, namuslu devlet memurlannın de\let hazinesinı, nasıi bu^Tjk bir ciddiyet \e özenlf» koruduklarını orta}. kojmııjtur. Bir devlet tiusünııu ki, Maliye Rakanı, bır volsuzluk dosyasıniD orta) a atıldıgında. gazetelere, bu toUuzluğu ortmeye çabNan tekzipler yoliar.. Ancak olaj, mnfettisler elijle araştırıluıca, ola>ın gcrvck yuzı: dc, bakarun amacı da lyice anU«ılır \e ajnı Dakan. hiçbıı endıse duymadan bakanlık koltuğunda r.Uıa' rahat oturuı. Mobiha yo'surtugu sotı seçunierde, CHP ve AP arasında huyuk bir çelJşmeje jı>l açnııçtı. Dpmirel ve bakanları. seçlnı öncesı bu olayı örtbas etmek için ellerinden eleni vaptılar. Maliy» Bakanı Bakanlığı bir jana bırakarak, YahTa Demirel'ın <unıunıı \ckili" çibl, sağa sola tekzipler yollama>a I alKıştı Bu arada Cnmhı.rnet Gazelrsj \da tslcri Mııdürlerl, Cetm Ozbatıak \e Buler,t Dıkmenor'le, bina, Altan Ovıncn e. Ticaret B ıkaniı; ı eski ıMu«teşarı Şeref Duruçomü e bır mıl)onıı aşaıı Unmüıti tZavaları açıldı. Bizler de, mah(Devanu Sa. 9, Su. 7 de) Y 14 15 yaşlanndaki çocuk bağıra çağıra Arapça bır şeyler soyluvordu bana Bır jandan da elındekı boyu kadar otomatık tulekle karşı kaldırımdakı kapı gırıntısınden, nışan almaya çalışıyordu bır yerlere. Bulundugumuz sokak cehenneme donmuştu yanm dakıka ıçmde. Ben de hem bıraz dolaşmak. hem de bulabılırsem Ingılızce bır gazete almak ıçın çıkmıştım otelden. Ustelik fazla aa uzaklaşmamıştun. Guzel bır cumartesı sabahıjdl. Beyrut sakmdı o ana kadar. Fakat nasıl olduysa bırden dort bır janıma mermıler düsmeye başladı. Ne nereden geldıgını anlyordum, ne de nereye atıldığını. Kendımı zor atabılmıştım bır kapı gınntısıne. Sırtımı oylesıne dayıyordum kı duvara, neredejse ıçıııe gırecegım. Benım gıbı bır çok ınsan \ardı ayru anda aynı sokakta Benım gıbı belkı bır şeyler bulurum umuduyla alış verışe cıkmış kadınlar çocuklar Şımdı neredeydıler acaba' Beş on metre gende bır arsada top oynayan çocuklar gormuştum. Onlar ne yapmışlardı? . Karşı kaldınmdaki çocuk bır yandan boyu kadar tufekle ateş ederken, bır yandan da bana bağırmaya devam edıjordu «Çekıl buradan», .011, koş» gıbi bır şejler soylüyor olmalıydı Ama nasıl çıkabılecektım kı sığındı ğım gmntıden 9 SoKak cehenneme donmuştü. Zaten bır dakıka sonra uzerine ağır makmalı oturtulmuş bır de zırhiı araba gelıp durdu onumde. 1lerde benım gormedığun bır yere ağır makmalı İle ateç etmeye basladı 1 5 metre otemden Kulaklanm artık hıç bır şey duymaz oldu. Bır kaç mermı arabanın camla(Devamı 7. Sayfada Sanatçılar yapıtlarına yöneltilen saldırıyı kınadı 13 Antalya Uluslararası Film ve Sanat Festr alı nedemyle \ntalja'^a gelen 16'sı Türk 4 u vabancı 20 resım \e hevkel sanatçısının vapıtlarının meçhul kışıler tarafından saldırıya ugrayarak taşlanjp parçalanması büyuk bır tepkı uyandırmıştır Bu konu da ortak bır açıklama yapan sanatçılar. bu saldırıların ^Bır kultur ve sanat cınayetı oldugunu belırterek protesto ettıklerı ou olayların durdurulmasını ıstenıış lerdır. 3 Hazirandan beri Antalya'da de\am eden resım re hejkel sempozyumuna katılan sanatçılar Antalya'nm çesıtlı bolgelerınde. ozellıkle trafo bmaıarının duz duvarlannı sanat :apıtı ha (Devanu Sa. 9. Sfi. 8 dr> NAIitR NAPÎ