Katalog

CUMHURIYET ANKETlNE 37 BlN OKUR KATILDI OKURLARI YUKSEK V ! EĞITIM DUZEYINDEDİFtLtR Cümhuriyet. Cümhuriyet OKUMAK BIR İHTİYAÇTIR Cümhuriyet YENİ OKURLAR KAZANIYOR» Cümhuriyet OKURLARI VE TFLFVİZYON 'ftrnBJt Okurdan Cumhııriyet'e C.azetemlzin okurlan arasında düzenlediğl «Auket» umulanın üstiuıde bir llgi uyandırdj. Blnlerce okur gazetenln daha lyi, daha çagdaa, daha halkçı ve devıimci blr çlzglye ulaşması yolunda anket formlarını ıloldurnıak »uretiyle düşüncelerlni iletirken. ayrıca yazdıkları binlerce mektupla da kişlsel görüş vc önerllerlni bellrtmeyi unut mamışlardı. Avustralya'da, Almanya'da. Dnnimarka'da, çalışan Işçiden, Ayduı'da, Erzincan'da, Dikili'de nturan topraksız köylüden, tstanbul' dakt profomre, Ankara'daki figrenciye, Izmir'dekl aydına kadar çeşitli toplum krsimlerinden kişllerln gönderdlkleri mektuplar en az ankete verilen yanıtlar kadar Uglnçtl. Klmi düşunce ve önerllerint anket formlantım ktnarlarına yacmış, kitnl blr ıep d«fterinin sararnuş yapraklarına klml de özenle diiz bir beyax k&ğtda. Anıa tümü de sonuçta tek blr şey kamtlıyordu: Bir gazete okurlanyla nasıl biitünleşir. Anket ç f dan ayrı blr çalışmayı tlren bu Imzalı lmzasuc binlerce mektuptan seçtiglmiz örneklerl ylne okurlanmızın »evgi ve •»aygısına ıugınarak yayımlıyoruz. # Gazeteniz demiyeceğim, gazttemiz 52 yildtr Atatürk ilkelerinden sapmadan, Türk kamuoyuna hizmet eden tek gazetedir. Cumhuriyeti 2 yıla yakm bir zamaiıdan beri takip ediyorum. Bilhassa makale yazılarını,.. Yaym dünyamızm en yetenefc/i yazarlan Cümhuriyet' U Nadir Na/ii, llhan Selçuk. Ali Sirmen, Oktay Akbal, Mustafa Efemekçi, Uğur Mıımcu, Altan Öymen. Fikret Otvam. ve arahkh yazan değerli profesör ve bilim adamlanmtz bizlere çok şeyler öğretiyorlar. Ben bir köyJüyüm, Akhisar katasımn Zeylinliova nalıiye.iindenım. Bımdan iki ytl öncesine kadar sanki yaşamıyordum. Cümhuriyet aazetesini okumaya başladıktan sonra sanki yeniden düvyaya peldim. tnsan olmanın bilincine vardım. Haklarmnzı kimlerin yediğini ve (>i?i kasten cahil bıraklırtp nasü sömürüldüğümüzü çok iyi anladım. 2 yüdan beri kitap da okıı•mayn başladim. Btihassa ilhnn Selçuk ağabeuimdcn çok şeyler öörendim. $i7ndi 25 kılabim var. Arna sizden şikdyetçiyim. Neden diye xo rananız? Cumhuriyetimizin o kadar çok okunacak yeri r>arfci,i;akit bulup da zaten gazeteyi bir pünde pkıtyamıyorum. Eriesi güne kalan yerleri de oluyor. Bıralcm erfesi günü bızim gazelemiz lıiç eskimiyor. NTJRETTtN KATA CUMHURTYET'İN EN GENÇ OKURU 8 YAŞINDA İLKOKtn ÜÇÜNCÜ SINIF ÖĞRENCtSt OLAN ERTAÇ, GAZETEMÎZÎN KARtKATÜRLERtNİ, BU AUADA ABDÜLCANBAZ'I SÜREKLÎ ÎZLİYOR VE SEVtYOR; KÜÇÜK OKURUMUZ «ANKETÎN HER TARAFINI BEN DOI^ DURDUM» DEMEYİ DK UNUTMADI... Yalçın PEKŞEN Cumhtırlyet'In nnketine katılanlann ya^larını belirlemek 1 çin «7'den 70'e» yerina «8'den 80'e» demek gerekiyor. Gerçekten anketimizi doldurarak bi7o gönderenlerin yaşları bu sayılar arasında değişiyor. Gönderilen S7 binin Uzerlndeki anket fişinin ilk taramnsı sırasında ortaya çıkan en genç okuyucumuz Evren Ertaş'ı (8) Kurtuluş'taki evinda bulduk. Erlnin hemen yanındnı bulunan Kuvayi Milliye tlkokulunun ders zilinln çalmasını bek lejken konuşuyonız: K»ç yıldır okumıı • yazma bilıyorsun? 3 yıldır. Cumhuriyet'i okumaya n« raman baçladın? 1 yıldır.. Gazetenin hangl sayfalan 11e llgilenip ilgilenmediğini sorduftumuzda duraklıyor. önce «Her yerini» diyor, sonra ekliyor: «En çok orta ve arka saylaları.» Orta sayfada ne okuyorsun? Vatan Dediler'i okuyorum. flenellikle dış haberlere ayrılan arka sayfamızda ise karikatürls ri spviyormuş. Karikatür deyince aklına geliyor: «Ha Abdülcanbaf ve Garth'ı da «evlyorum.» Evren Ertaş heyecanlı bu ko nuşmada. Bu yüzden bütün söy lemek istediklerini bir kers de anlatamıyor. örneğin spor say (asını da okudugunu, sonra öğre niyorus. Hatta büyUyünce ne olmak istediftinl sordugumuzda hic duraksamadan «Futbolcu olmak istiyorum» diyor. Çünkü F« nerbahçeli Cemil'l çok seviyormuş. Kendinl şimdiden okul bah çnsinde yaptıgı futbol maçlan 1 » 1 geleceğe hazırlıyor. Ancak bu lstegine annesi k»s larını çatıyor hafiften, «Oğlum hani sen futbolu ak?amları çalı şacağım. Esas başka şey olmak istiyorum diyordun. Onu söylesene» deyince, «Evet» diye yanıt lıyor bunu. «Subaylık seviyorum, subay olacağım ben...» Cumhuriyet'in anketini annesi baba.sı doldururken görüp «Ben de dolduracagım» demiç. Her ta rnfını kendi doldurmuş. «Annem ve babam hiç kanşmadı. derken gururlanıyordu. Evren Ertaş san?ın mavi göı lü uzun »açlı bir çocuk. Babası Mustafa Ertaş Kuvayi Milliya ilokulunun mUdUrü, annesi Emi(Devamı 5. sayfada) Cümhuriyet OKUYUCUSU GAZETEYI HANGİ OZELLİKLERI NEDENIYLE DİĞER GA2ETELERE TERCİH EDİYOR ? En renç Cumhurlyet oktıru Evren Ertsş. Fenerbahçfll Cemil'l çok nevdiğl İçin futbola meraklı. Bu rüwlcn spor «ayfaaıyla da llgllenlyor... (Fotofcraf: Erdoğan KÖSEOĞMJ) Evren Ertaş I yıldan beri gazetemizi sürekli olarak izliyor TOPLUMUN BUTUN KESİMLERİNDE Cümhuriyet OKUYANLAR ARTMAKTADIRLAR Anket sonuçlarının ortaya koyduğu gerçekler GENÇ VE AYDIN BİP OKUYUCU IOPIUIUGU Yapt.ıgımiK anketin gonuçlan, Cnmhnrtyei'ln çok genç, iyi eğitim gtfrmüs okuyuculara sahip olduğunu açıkça ortaya koydu. 37 bin anket fiçinîn incelenmedl • dcgerlendiril« mesl ionucunda, Cumhurlyrt okurlarının *i R5.74'iinUn 3İ yastan daha Rrnc,' oldııkları, sadece °o 12.54'ünün 50 yaşın üzerinde bulundukları anlaşıldı. Okuyuculanmızın °o 21.72'slnl de 3650 yaalar aramndakl okurlar teşkil ediyorlar. Genç kuşakların Cumhurlyeti daha fazla okumağn başlamaları gazeteye guven veriyor. Bugün yayınlanan gazeteler arasında 52 yıllık gcçmişi ile Türk basınının en eski gazetesi olma şerefini taşıyan Cumhurlyet, genç kuşakların ilgisini çekme olayını, sürekli bir değişim ve çağdaş düşün düzeyinde gerçekleşen bir gelişim olarak yorumluyor. Cümhuriyet okurlannın % 79.27'slnin lise ve yüksek ögrenlm dttıeyinde efltllmiş olrnanı, bu genç okuyucu kesiminin aynl lamanda genç bir aydınlar topluluğunu da kapsadığını ortaya koyuyor. tçinde bulunduklan yaşam koşulları nedeniyle ilk ve orta nkullar diizevini aaamBmıy % 20.73 oranindaki okuyucularımızın ise, kendi kendilerini «glterek, çağda?. uygar ve özgür yaşamın lzleyirilerl olduklarını rahatlıkla söyleyebiliriz. Cümhuriyet okurlarıııın "A> 43.KTsinin yükstk eğllimll olması, gazetenin kamuoyu yapıcı etkısinin kaynağını belirgin hale ge tiriyor. CumJiuriyet, toplumun hrr keniminde (örev yapan etkin Insanlann İlk okudukları cazetedlr. CÜMHURİYET BÜTÜN TOPIUMSAL KATURA YAYILIYOR Esklden, Cümhuriyet, iç ve dış politlkayı yakmdan izlemek zorunluğunu duyan, toplum içerisinde etkin görevler yapan, genelllkle yönetici nitelikler taçıyan, orta ve daha jnıkarı yaşlardaki oKtırların gazetesi olarak bilinirdi. Okurların çogunlugunu memur, öğretmen, asker bürokratlar ve polilikacılar oluştururdu. Oysa şimdi bu kesim % 34.57'lik bir oranda kalmıştır ve asıl btijrük çoğunluğu, ögrenciler. yüksek ihtisas yapmış meslek sahiplerl, serbest işlerde çalışanlar, teknisyenler, işçiler, ev kadınları ve diğer lşleri yapan vatandaşlar oluşturmaktadırlar. ötrencllerln °» 22.67' Hk önemll blr okur dillml teşkil etmeleri, genç aydınlann Cumhuriyete verdikleri önemt belirlemektedir. Doktor. mühendis, kimyager, psikolog gibi uzmanlık mesleklerinde çalışanlann Cümhuriyet okurlan içlıule % 17.39'luk blr oranla Uçüncfi sırayı almaları; gazetenin çağdaş, yapıcı, saygın bilim dUşüneesiyie «yutrmnun bir kanıtı sayılabilir. Eskiden Cumhuriyeti kendileri için agır bulan teknUyenlerin, Işçllerin, biiro Islprindr çeşitli hizmet ve tlcaret konularında çalışanların, ev kadınları ve emeklllerin % 25.37'lik blr okuynnı dlllmlnl oluşturmalan da, gerek okuyucu düzeyinin yükselmesi v» jtenlşiemesi. gerekse gazetenin y«nl .0kuyuculnra ulaşma yönUnde geljşraesl bakınund»n s«vindlricidir. CÜMHURİYET OKUMAK DA BİR İHTİYAÇTIR Çağdaş insan, yaşadığı çerrenin ve dtinyanın gnrçeklerini bilmek, ögrenmek ister. Gazete okuma alıskanlığı, gelişen bütün haber alma araçlanna rağmen, bvıgünün başta gelen uygarhk, çağdaşlık ölçütlerinden biridir. Radyo ve televlzyon yönetimlert bugün hâli ortalama fikir düzeyini aşamıyorlar ve politik etkilerripn sıyrılamıyorlar. Bu nedenle, Cümhuriyet türündeki gazeteler, günümUzde de gerçeklere özgür dUşüncenin ışıftını tutmak görevini Ustleniyorlar. Ülkenin bugünkü siyasal ve toplumsal sorunlan karşısında Cümhuriyet kişiyl ve toplumu olup bitenlerden haberlendirmek işini dürllstlük ve ciddiyetli (Devamı 5. sayftda) Cümhuriyet N GENÇ BİR OKUYUCU TOPLULUĞU VARDIR1 CUMHURÎYET'İN EN YAŞLI OKURU BERKMAN 88 YAŞINDA lZMtR Salona girrtiğimtzde mutfaktaydı Naciye Berkman. Bize kapıyı küçük kızı Inayet hanım açmıştı. Kendimizl tanıttık ilk önce. Naciye Berkman ile görüşmek istediğimizi söyle dik. • Anne gel. Cumhuriyet'ten RP1 mişler. Seninle görüşmek istiyor lar. diyerek içeriye segirtti înayet Berkman. Birlikte döndüler mutfaktan. Oturacak yer göster diler. özenle döşenmiş salonda, kırmızı minderli bir koltıığa otur duk. Hemen karşımızdaki koltufta İnayet hanım oturdu. Okurla nn gönderdiği anket yanıtlarından en yaşlı Cümhuriyet okunı oldtığunıı saptadığımız 88 yaşında ki Nnrıye Berkman, pence.re ke narındaki yere ilişt). YUzü solgundu. Yaşhlıgın ötpsinde bir soİRunluktıı bu. Ne denli gülUmsemeye çalışsa da arılıydı besbelli. Kir hafta önresı, büyük kızını yitlrdigini öğrendik. Amansız bir hastahk alnııştı kızını, dönüşsüz yolruluıta. Bir yıl ftnce yitirdiğf oglunun acısı dinmeden gelen yenist, etki lp.mişti kendisinl. Sustuk bir silre. Bizim yapRmadığmıızı o yaptı sonra. Konuş maea basladı: «Gelmpniz biraz olsun acımı azalttı inanın Cumhuriypt'i hpp okurum ama birinizin RPIÎD rie bpnimlp görüşmek istpyecegi aklıma eelmezdi dogrusu.» «Anketimizi yanitlayan binlerrc okıırıımıızdan birisiniz. Yanıt lar gösterdl kl rn vaşlı okıırumuzsıınuz aynı zamanda. SÖVIPŞ mek istedik sizinle. Bu nedenle rahütsız ettik.» • En vaşlısı bcn miyim? Doğnı ya. S8 vaşındavım.. • Bıra? kendiniT'.den bahseder 0 misiniz . SalondRki çiceklcre takıldı kal dı Naciye Berkman'ın gözleri. Eskılere gittj belll. AnaKız çl çeklerı çok .ipvıyor olsa perek. Adını bilmedigimiz çıçek saksıları var snlonda. Satle dü/enlen miş btr salon. Saksılar özenls yerlesttrilmiş. Başladı nnlatmaya: • 1884 yılında İzmir'de dogrium. Babam btr der1 tüocanvdı. Varlıklı hır atle savılırdık Son ra çok çektık. Şımdıkı luıokulen yaşlı okurumuzun. «Televizyonda Ecevit çıktı mı hemen koşuyorum duymalc için. Diğerlerini seyretmiyorum. S«ylar ayannda blr okulda okutturedilecek blr şey bırakmadılar ki lar. Siz bilmezsiniz o okullan. oğlum. Neyini seyredeyim?» Kski harflerle okudugumuz okul «Hüktlmet için ne diyorsubitince evde oturttular.» nuz?» • Allah bu milletl Demirel hü Durdu sonra. Gözlerinl salonkümetinden kurtarsın. Her gerla, ellerini ak saçlarında gezdirce bunun için dua ediyorum.» di. Düzellti saçlannı. Sürdürdü «Öğrenei olayları oluyor. Bun anlatıtnını: • O zamanlar evlenme yaşı er ları hep okuyorsunuz. Ne düşü nüyorsunuz olaylar İçin?» kendi. Beni de everdiler. Beyim • Blnlerce ana kan aglıyor. İzmir'in ilk Türk eczacılanndan Ben bir çok devir gördüm ama, Ömer LUtfi Bey çok iyi bir insan dı. Birlikte çok devirler gördük. en kanşıgı bu. Gerçeğl istejenler komUnistllkle suçlanıyor. Çok sıkıntılara katlandık. 30 yıl Bir olayı okudum mu aglıyoönce kaybettim O'nu.» Padjşahlık döneminl, Atatürk rum. Nereye varacak bunun sodönemini anlattı uzun uzun. Ne ııu oğlum. KUkümet değişse bi # Ben yüzbmlerce okuyucunuzdan sadece bir tanpsiyim. 1975 • 7S ööreüm ythnda lise .IOIIU okııyorum. Köyde yaşarız, Mali durumumuzun yetersizliği, bölaemizin coğrafi bakvndan ycri, nkumamıza, yayın organlan ve diĞer kıtaplarla ilgilenmcmize büyük ölçüde engel olNACtYE makta ve benim aibi yüzbinierre BERKMAN: öğrenci arkadaşım sadece derıt ki«Haber taplarıyla yalmz kalvıaktadır. başlıklarını Buna rağ'men vutli dıınırnimun okuyorum yettiği oranrla Cumhvriyet okıırum. önce... Okunması için de tavsiyede bu/uSonra nurum. haşyazıyı.. Oevamlı Cümhuriyet gazetesinin gerek gii okuyamadıgım venilir oluşıı ve gerekse tutumu İçin perçrkten bcnimsrnmryc değer. bütün Inanıyortım ki tüm okurdaşlanm a.'/nı cluşüncertedır. ftün RÜrüyor Cümhuriyet okurlan olarak tizfcazeteyi leri sonttnn dck desteklemek birim okuyup piirrvimizdir. Cumhuriyetin ifk güçbltirmem...» lü aazete olduğunu müjdelerim. EROL ŞAHtN Maçka Trabzon O Haztrlanuş olduğunuz anketten de anlatjilacagı gibi gazetemız Cümhuriyet lamamen halkm gazesi olmu$tur. Her yönü üe Türkiye'nin tek gazetetti nlan Cümhuriyet'i güç koşuilar içrriniııde de olsa okuma olanagı buluyortım. Yive de bir ı/ci satirla aazclemize bazı önerilerde bulunmayı diişündüm. Gazetemizin öz Türkçe snzrükler ynytnlama yönünden pek doyurueu olmadıâı kaımmdaum. Türk Dil Kurumu'mm yoni sözcuklerinin kullanüması yararh olacaktır. ALt YILDIZ Aııkara 9 Cümhuriyet halkçı ve devrimri y'Mlenyle kusıİYmu ve yıllardır bu ilkelerinden ödün vermcden yaym hoyaUnı sürdürcn, okııyucunun güvnn ve begemHİni kazanmıj bir uazetcdır. Ben fienç bir ukuruttu: olarak bir kaç ytldır sürekli ukuduğum gazeteniti yetenekti yazarlan bafita olmak üzerc tutumu i/e de bastn hayaUmtzm yiız ağarlıci'i olarak ııörüyorıım. Cumlıuriyet aatetrsı bu uttün nitrVtklcri yanında bazı aksaklıklar da taşımaktadır. Örneğın, en be lirgın nilehğı ninn hnlknlıg'ı unnın(Devanu 5. sayfada) Hulusi ÖZÇOBAN Cumhuriyet OKURLARININ CİNSİYETİ ı/O «YENi HARFLERi ÖĞRENDİÖİMDEN BERİ CUMHURİYET'İ OKUYORUM. ZOR ÖĞRENDİM YENi HARFLERİ. KIZIM ÖĞRETTi. YILLARDIR OKUYORUM. ŞU KADAR YIL DESEM NE OLUR Ki?..» '#3 ^.'^r: ' Cümhuriyet OKURLARIMM ÇOĞUNLUĞU BUYUK İL MERKEZLERİNDE YAŞIYORLAR anıları vardı. TUmünü anlattı. ter vallahi. Bir seçim olsa btı Hiç unutamadıkları ise dönemi yaşımda, bu hallmde Ecevit'e oy nıızrte yaşadıklarıydı. 1971 sonra vermek için yine sandık başma sında yaşadıkları yanl. koşarım.» Küçük kızı înayet Berkman Er «Cumhuriyeti kaç yıldır okuzurunı Üniversitesi Ziraat Fakül yorsunuz?» tesi öğretim görevlislydi. 1,5 yıl «Yeni harflerl öğrendlğimden öncpsine degin. 15 yıl kalmıçlar beri. Zor öğrendim yenl harfledı Erzurum'da. Devrlmci öğren ri. Kızım ögretti. Yıİlardır okuoilere yapılan baskılan görmüş yorum. Şu kadar yıl desem ne o lu. Kendinı ateşe veren öğrenci lur kl?» vl tanıvordu. tşte bu amsını u• Nasıl başlarsımz okumaya? nutamıvordu. Bir unutamadığı İlk nereden başlarsınız?» başka anı da Amertka'dan. 1958«Haber başlıklarını okuyorum 1960 arasında tnayet hanımla btr önce. Sonra başyarayı. Yaşlı ollıkte gıtmışler Anıerlka'ya. Ora duğumdan devamh okuyamıyoda .Bulaşıkçı mı temizllkçl mi rum. Bütün bfr gün sürüyor. An oldugıı. sonılmuş kendislne. cak akşama bitiriyorum.» • Amerikalılar bizi o zamanlar «En yaşlı Cümhuriyet okuru öyle görüvorlardı. Ştmdt de öyle olarak okuyuc lara blrjej degiîriiyorlar zalen.» melc lşter mlsh.ız?» Salonda bir televizyon takılmış «AtatürkçU voldan aynlmasmtı gözümtize. Seyredlyor muydu lar. Bu vatanı sevslnler. Milyon ac»ba? Soyleşlmlzde sürekli yük larca insan 61dU bu ratan için. Tek sesle konıışuyorduk. Kulak Sahlp çtksınlar. Hepstne aaygılan ağır ljltiyordu 88 yaşındaki lar.» Ertetl 75, TEŞEKKÜR nüzenledifctmİK ankete CtHMHURtYET okıırlanndan 37 blninin katılnıış olması, bizlm için büyük blr kıvanç kaynajh oldu. Anket formlarını doldurarak cazetemize bupiine dck Izleyegelriigl ve gelecekte de izlemesl ccrektlği çlztclye IMşkin cörüşlerlnl, dileklerinl ulaştıran okurlanmız, kuşkusuz, blzlere büyük ısık tııttular. Okurlanmızın görüş ve dilekleıi dogrultuaunda CVMHURtYET'e gerekll katkılarda bulunınak, onlara lâyık olabllmrk blzlm İçin hlr görev olacaktır. t okurlannın gÖKterdlği bu büyük teaekkürfl hlr borç hllmektedir.